Donderdag
was er een klein feestje in de keuken omdat Rotem, onze collega, zijn
verjaardag te vieren had. Ze hadden lekkere salades e.d. voorzien, en Vered had
een chocolade-taart gemaakt. Ephraim en Aharon waren ook nog eens in Newe Yaar,
onze werkplek. Aharon kwam er werken aan een ontwerp voor een nieuw individueel
voersysteem, en Ephraim kwam de voortgang van ons werk overschouwen. Deze keer
hadden we een productieve meeting met hem gehad. Toen ze weer naar huis wilden
gaan, bleef Aharon nogal lang hangen bij zijn constructie, waarop Ephraim opmerkte:
Geef een ingenieur of technieker een stuk metaal, en hij kan er uren over
blijven praten.
We zijn
onze kleine vriend, het Baladi-kalf, ook nog eens gaan opzoeken. Ze hebben hem
op het werk gedoopt tot Vlad. Hij heeft nu toch al normale proporties
aangenomen. Hij heeft daarmee wel wat van zijn schattigheid ingeleverd, met het
blijft toch ne koddige!
Donderdagavond
hebben we Life of Pi gezien in de cinema (Valentijn!). Speciale film..
Vrijdag was
het DRINGEND nog eens tijd voor de schoonmaak! Na een paar uurtjes poetsen
ploften we welverdiend in de zetel!
Zaterdag
reden we naar Yagur om onze lege flessen binnen te doen. Al sinds september
2010 verzamelden we onze lege wijn- en bierflessen boven op de kast. Een tijdje
geleden was onze kast echter vol en moesten we naar een oplossing zoeken. In
onze eigen supermarkt nemen ze enkel Israëlische bierflesjes terug. Dus op naar
Yagur. Met onze collectie van 20 flessen valt best mee voor 29 maanden eh ;-)
verzamelden we toch6 NIS
leeggoedgeld..
Toen we van
onze flessen verlost waren, reden we verder naar Tel Yodfat. Deze Tel wordt ook
wel Massada van Galilee genoemd. Het was een verstevigd joods dorpje sinds de
Ijzertijd. Josephus Flavius heeft de belegering en verwoesting in 67n.C.
beschreven. Vespasianus en drie Romeinse legioenen belegerden Yodfat, maar de
Joden verweerden zich stevig. Na 47 dagen viel de stad door verraad en Josephus
beschrijft het einde van 40 000 Joden en hoe 1200 vrouwen en kinderen als
slaven werden verhandeld. Op de berg was niet veel meer te zien dan wat stenen,
maar de wandeling eromheen was wel de moeite!
Door de
regen van de afgelopen dagen, weken, maanden was het paadje wel erg glad
geworden! We beklommen een berg vanwaar we een uitzicht hadden over de hele
omgeving. We zagen dat de hele vallei onder water stond, wat erg indrukwekkend
was!
Donderdagavond
vertrokken we op weekend. We hadden een studio geboekt via AirBnB in Motza
Illit. Na een hartelijk onthaal en suggesties over de beste restaurants en de
mooiste wandelroutes, reden we naar Abu Gosh. Dit plaatsje staat bekend als de hummus-hoofdstad
van Israël.
Een man uit
Chicago won de lotto en besloot terug te keren naar zijn geboortedorp en daar
een restaurant te openen. Enkele jaren geleden heeft het restaurant ook een
Guinness World Record gehaald met de grootste hummusschotel ooit, maar die
titel waren ze na enkele maanden al kwijt aan een restaurant uit Libanon.
Justin Bieber had het restaurant ook een bezoekje gebracht. En nu zaten wij
hier.. Machteld wilde van die beroemde hummus proeven, terwijl Tom een steak-brochette
bestelde. Het fijne aan Arabische restaurants is dat ze je nooit op je honger
laten zitten. Zodra je binnenkomt krijg je al olijven en augurken
voorgeschoteld!
Na het eten
nam Machteld nog een duik in het zwembad. Jaja, decadent als we zijn hadden we
een studio met zwembad geboekt. De eigenares van de studio is een zwemlerares
en heeft daarom een zwembad aan huis laten leggen. In de uren dat er geen
zwemles wordt gegeven, komen er ook mensen uit het dorp even plonsen, en ook
wij mochten gebruik maken van het zwembad. Met een watertemperatuur van meer
dan 30 graden niet echt ideaal om baantjes te trekken, maar wel heerlijk
relaxend!
Vrijdag
reden we de Judean Hills in. We waren heel verwonderd over dit stukje Israël
waar we nog niet eerder geweest waren. We maakten een wandeling die goed bergop
en af ging!
Onderweg
kwamen we de Soreq Cave tegen. Deze grot staat vol met stalactieten en stalagmieten,
heel indrukwekkend! Enkele stalagmiet-en-stalactiet-combinaties werden een naam
toegekend, zoals de Romeo-en-Julia (twee die elkaar net niet aanraken), Sneeuwwitje
en de zeven dwergen, De Leeuw en veel meer.
Tijdens
onze wandeling zagen we ook dat vele bloemen en bomen opnieuw zijn beginnen
bloeien. De lente is hier dus al terug in het land!
Na onze
hike van meer dan 4u stopten we nog even bij een restaurantje onderweg waar Tom
een ijsje at en Machteld een stukje kaastaart
Na de wandeling
reden we terug naar onze studio om te douchen en een dutje te doen. s Avonds
dineerden we in Ein Kerem. Volgens de christelijke traditie is dit het
geboortedorp van Johannes de Doper. Het is een heel gezellig dorpje met veel
restaurantjes, knusse straatjes en kunstgalerijen.
Zaterdag
reden we naar Sataf. Sataf was een Arabisch dorpje totdat het verwoest werd tijdens
de Arabisch-Israëlische oorlog in 1948. Men heeft er ook overblijfselen van een
dorpje uit de Kopertijd ontdekt (ca. 4000 v.Chr.). Na een gesprekje met de
parkwachtster over de beste route, trokken we eropuit. We hadden een route
van 8 km gekozen met enkele omwegjes.
Na 4 km
weken we van onze route af om een bron te gaan zoeken. Die vonden we een stuk
lager als een gat in de grond met een koord. Blijkbaar worden zulke bronnen
soms door orthodoxe joden gebruikt om in te baden voor hun rituele mikveh. We
wilden toch even voelen hoe koud het water was
Terug op
onze route, maken we nog een omwegje langs een geitenboerderij. Het omwegje
bleek een hele omweg te zijn met vooral stukken die steil naar beneden gingen,
maar de geitenkaas als beloning maakte wel wat goed! We kozen 3 zachte en 2
harde kazen en smikkelden dit lekker op met versgebakken pita. Na onze eet- en
rustpauze moesten we de gigantische berg weer op om onze route te
vervolledigen.
We liepen
ook nog even om langs 2 bronnen, waar een bende Israëlische families zich
verzameld had. Bij deze bronnen was ook te zien hoe men vroeger het water via
riolen, kanalen en terrassen geleidelijk van de berg laten lopen. Deze techniek
bevorderde de landbouw op de bergwand. Ook nu waren er nog veldjes te zien op
de terrassen waar groenten geteeld werden. Uiteindelijk was ons tochtje van 8
km er een van 14 geworden
Terug in de
studio maakten we van het zwembad gebruik. Heerlijk ploeteren in het warme
water, onze spieren waren er ook blij mee! Net voor zonsondergang maakten we
nog een wandelingetje naar een groot reservoir beneden aan de berg. En we
dineerden opnieuw in Ein Kerem.
Omdat we
zondagmorgen in Bet Dagan moesten zijn, besloten we om de nacht in Motza Illit
door te brengen. Op die manier konden we een uur langer slapen en moesten we
maar 40 min rijden ipv 1u20
In Bet
Dagan aangekomen werden we weer direct met de voetjes op aarde gezet: aan het
werk!
Vrijdagmorgen
sliepen we lekker uit. Rond de middag trokken we naar het Carmelgebergte. We
parkeerden de auto en gingen op zoek naar een wandelpad. Dat vonden we nabij
Isfiya, een druzendorp. Onderweg kwamen we haast niemand tegen, en het viel ons
ook op hoe proper het was, ook een aanwijzing dat het pad niet druk bewandeld
wordt. Het was wel een hele mooie wandeling, we plaatsen hem zeker in onze
top10! Pas tegen het einde van de tocht door het bos, kwamen we andere mensen
en ook meer afval tegen. Het laatste stuk moesten we over de weg afleggen. Het
leek niet zo ver op de kaart, maar in werkelijkheid viel het toch tegen..
Zaterdag
genoot Machteld buiten van het zonnetje en een boekje. Ze zag ook de hele
familie van de huisbaas en de rabbi voorbijkomen, allemaal mooi gekleed van het
feest in de synagoge; het was immers Tu Bishvat.
Maandag en
dinsdag was Machteld een beetje ziek, wat resulteerde in namiddagen in bed.
Saai!
Foto's volgen nog, maar voor de ongeduldigen plaats ik het nu al ;-)
De volgende
dag, maandag, reisde ik verder naar Hobro. De hoofdreden van de trip! Ik ging
een cursus volgen over stressbiologie. Het treinstation van Hobro lag zon 5 km
van het hotel, maar opnieuw vertrouwend op mijn richtinggevoel, en met een
beetje hulp van de tablet met kaart op (best handig zon elektronica!) kwam ik
goed op tijd aan in het hotel. Mijn kamer was nog niet klaar, dus ik moest
wachten in de lobby. Ik friste me dan maar op in de toiletten. Het sneeuwde
immers toen ik aan het wandelen was, dus ik was redelijk doorweekt en snakte
naar een droge outfit.
De cursus
begon met lunch. Nooit slecht eh
De volgende
dagen bestonden uit lezingen van gastsprekers, presentaties van de deelnemers,
eten, slapen, groepswerkjes, discussies, ...
Op
woensdagavond kwam er een politiehondentrainer met zijn hond op bezoek om uit
te leggen hoe politiehonden gekozen en getraind worden. Hij toonde dit vooral
aan de hand van videos en later volgde buiten ook een demonstratie. Hij had
een bloedstaal en een stukje haar verstopt. De hond, Hector, vond dit haast
zonder problemen. Ik had gedacht dat de koude en de laag sneeuw hem wel parten
zou spelen, maar de hond was heel enthousiast
Er stond
ook een uitstap naar de zoo op het programma. Woensdagavond kregen we wat meer
uitleg over hoe men omgaat met stress in de Randers Rainforest Zoo. Daarna
kregen we een rondleiding. De zoo bestaat uit 3 gebouwen, en in ieder gebouw
werd een ander werelddeel nagebootst: Zuid-Amerika, Afrika en Azië. Hun
ideologie is om mensen de natuur te leren kennen en hen ervan te laten houden.
Dieren zitten daarom niet in kooien, maar zijn vrij in het gebouw en leven
ook allemaal door elkaar. Het was dus overal lekker warm, maar helaas werden we
op veel plaatsen ook begroet door kakkerlakken en vleermuizen. Maar dat hoort
erbij eh
Op
donderdag bezochten we de onderzoeksboerderij in Foulum. In de voormiddag
kregen we presentaties over het onderzoek dat daar uitgevoerd wordt en in de
namiddag werden we in groepjes gedeeld om oefeningen te maken. Ik zat in een
groepje met 4 Deense meisjes en een Noors meisje. Onze opdracht bestond eruit
om stalen te nemen in de fistels van de koeien en om hun gedrag te observeren
in emissiekamers.
Donderdagavond
was al de laatste dag van de cursus, en die werd dan ook afgesloten met een
heus banket. Wat later op de avond werd er zelfs gedanst
Vrijdagmiddag
was de cursus afgelopen. In de namiddag maakte ik met Ilan een wandeling naar
het nabijgelegen meer. Het meer was bedekt met een dun laagje ijs en de hele
omgeving was wit, heel mooi! Ik wandelde in mn eentje nog een stukje verder,
tot een nabijgelegen gezellig dorpje. Daar werd ik opgepikt door een
vriendelijke Deen die me een lift gaf tot aan het hotel Hij had zelf de
wereld afgereisd en vaak vertrouwd op liften als vervoermiddel. Nu wilde hij
iets teruggeven aan de wereld. Werd een gezellig babbeltje!
Rond 17u
verliet ik het hotel om aan de terugreis te beginnen. Ik wandelde terug naar
het station, onderweg stoppend in Hobro centrum om een koffie te drinken. De
trein was afgelast, waardoor ik een hele tijd moest wachten. Het plan was om in
Aarhus nog een hapje te eten alvorens weer naar Kopenhagen te reizen, maar in
Aarhus was het stevig aan het sneeuwen en waaien, waardoor ik bij de MacDonalds
belandde voor mij avondmaal. Om 22u stapte ik op de trein, om 2u20 kwam ik aan
in de luchthaven. Daar heb ik me nog een paar uurtjes op een bankje gelegd, tot
ik om 7u in kon checken voor mij vlucht naar huis.
Na omwegjes
langs de Misrad Harishui (het ministerie van transport waar we onze rijbewijzen
moeten laten vernieuwen) die deze keer wel open was, en een restaurantbezoek in
Herzliya (omdat we de afslag gemist hadden van het shoppingcenter in Netanya),
zette Tom Machteld netjes 3u op voorhand af in de luchthaven voor haar tripje
naar Denemarken. De security nam zijn tijd en bleef maar vragen stellen.. Wat
heb je in Marokko gedaan? Heb je nog contact met mensen daar? Waar heb je
geslapen daar? Wat heb je gezien daar? Wat ben je in Turkije gaan doen? Heb je
nog contact met mensen daar? ... Wat ben je in Jordanie gaan doen? ... Kan je
bewijzen dat je werkt bij ARO? Normaal heb ik altijd een brief bij van Ilan
(Echt waar!). Toevallig deze keer niet, want er is nog nooit naar gevraagd en
ik vind het nogal stom om onnodig te printen. Maar je kan hem bellen.. Wat
doe je bij ARO? Waar woon je? Met wie woon je daar? Hmm, Van Hertem? Ja, hij
is ook een Belg! - Hoelang ga je weg? Waarom kom je dan terug naar hier? Je
bent toch nog maar net hier?Hoe lang
ben je nog van plan om te blijven? Okee, stuur de bagage maar door de scanner..
Howla juffrouw, die bagage moet gecontroleerd worden.. Een enthousiaste homo
kreeg die eer. Bij het zien van lingerie met een klein beetje kant, kon hij de
Oelala niet onderdrukken! Ook bij de handbagage: Ah nee, dit gaan we nog eens
extra controleren. Ga daar maar zitten. Om dan uiteindelijk afgehaald te worden
door een andere securityman die je helemaal tot aan de gate brengt omdat je
dringend je vliegtuig op moet. Je wordt gewoon gestraft als je overdag vliegt
en 3u op voorhand in de luchthaven bent! En dan vragen ze zich af waarom mensen
problemen kunnen hebben met Israel..
Iets na
elven kwam ik aan in Kopenhagen. Vertrouwend op mijn richtinggevoel (ja, ook in
het donker en in een vreemde stad) liep ik richting hostel. Op de kaart die ik
onderweg tegenkwam toch maar even mijn gevoel geverifieerd In het hostel
was het heel druk (wie had dat gedacht in januari?), heel luid, maar heel
gezellig! Ik belandde op een kamer met 9 jongens (daar kwam ik pas s morgens
achter), van wie er enkelen pas om 5u binnen kwamen en sommige anderen heel
goed konden snurken.
s Morgens
rende ik door Kopenhagen met Lena van Running Tours Copenhagen. Een pittig
rondje van 8,5 km. Ik werd toch wel verrast door de koude! We liepen langs het
standbeeld van Hans Christian Andersen, het parlement, het koninklijk paleis,
de kleine zeemeermin (uiteraard), Tivoli en over Stroget, de langste autovrije
winkelstraat in Europa. Met de nodige tussenstops om op te warmen uiteraard.
Na de tour
ging ik douchen en opwarmen in het hostel. Tot mijn verbazing lag nog steeds
iedereen te slapen! Het was intussen 11u.
Tijd voor
een telefoontje naar vriendlief! Tijdens een internetbreak geraakte ik aan de
praat met een Nederlands meisje, Willeke. Zij was net toegekomen en moest
wachten om in te kunnen checken. We spraken af om elkaar s avonds weer te
treffen.
Na het
telefoontje ging ik op zoek naar iets eetbaars. Ik had gelezen over de
Torvehallern en aangezien ik marktjes altijd leuk vind (en ook minder eng om
alleen te eten) liep ik daar naartoe. Onderweg kwam ik langs Somods Bolcher,
een snoepwinkel waar het heerlijk zoet rook. Hier kocht ik een pakje snoep voor
de collegas en zag ik het proces van snoepjes maken.
In de
Torvehallern kocht ik een quicheke met broccoli en zalm en een beker
versgeperst sinaasappelsap. Hmmm! Daarna wandelde ik nog wat verder door
Norrebro om nog wat streetart te spotten.
Op de
terugweg wandelde ik door de botanische tuinen waar in de winter niet zo heel
veel te zien is, maar het lag op de weg naar Nyhavn. Nyhavn is waarschijnlijk
het meest gefotografeerde plekje van Kopenhagen, op de zeemeermin na misschien.
Gekleurde huisjes, boten, gezellige restaurantjes waar de dekentjes al
klaarlagen, ...
In
Kopenhagen zijn er ZOVEEL leuke winkeltjes! Gelukkig had ik niet veel plaats
over in de bagage, want anders zou de bankrekening niet zo blij zijn geweest
Ik stopte ook nog bij Agnes Cupcakes om, jaja, een cupcake te eten. Ik koos
er eentje met bosbessen en dronk er een dirty chai latte bij. Zalig om zo even
op te kunnen warmen! Ik deed nog enkele winkeltjes aan, zag de Ronde Toren,
deed nog wat winkeltjes en kwam uiteindelijk bij het hostel uit.
Willeke had
zich ook laten verrassen door de koude en was ook alweer binnen. We gingen
samen dineren en lieten ons verleiden door de hamburgers met Deens vlees. Na
nog wat gedronken te hebben in de hostelbar en afspraken gemaakt te hebben voor
de volgende dag, dook ik mijn hostelbed in.
De volgende
dag wandelden we richting Christiana. Het viel ons direct op dat het bruisende
Kopenhagen in het weekend wat later op gang komt. In Christiana was het heeeeel
rustig. We besloten dan maar te gaan ontbijten. Zo belandden we bij de
biologische bakker, waar ik lekkere Deense broodjes verorberde en een vers
sinaasappelsapje dronk. Daarna wandelden we via Klein Amsterdam naar de
Opera. Blijkbaar stond er iets te gebeuren in het operagebouw, want het was er
een enorme drukte van gezinnen met kinderen! Na ons 3 minuten binnen opgewarmd
te hebben, wandelden we weer terug naar Christiana. Christiana is een vrijstaat
binnen Kopenhagen. Het staat vooral bekend om het tolereren van wiet in de
zogenaamde Green Light Zone. Het blijft toch gek om vrouwen om 11u s morgen
bier te zien drinken.. Maar het was er nog steeds heel rustig. Ik was toch blij
dat ik iemand bij had, want ook al is de graffiti wel chic (zelfs de vuilkar is
omgetoverd in een graffiti-vuilkar) en zullen de mensen vast vriendelijk zijn,
het is toch een ander type mensen.. Nu leek het ook zo doods.. We vonden er wel
een gezellig winkeltje waar ze ijzerwaren verkochten en ook een taverne waar we
de mogelijk goedkoopste koffie van Kopenhagen dronken (9 DKR).
Daarna
brachten we een bezoekje aan de bibliotheek, ook wel de zwarte diamant genoemd.
We wandelden hier even rond (opwarmen!), keken naar de studerende studenten en
krantenlezende zestigers. Daarna trokken we weer naar het hostel. Ik ging een
hotdog halen bij Jan en Ann als middagmaal. Vervolgens stond er nog wat
winkeltjes-kijken op het programma.
Rond 17u
nam ik de trein naar Aarhus. Ik had hier een verblijf gearrangeerd via AirBnB,
een website die je in contact brengt met mensen die een kamer in hun huis
verhuren. Ik had verschillende redenen om dit voor mij onbekende systeem eens
te testen:
-Hotels
in Aarhus zijn duur en hostels zo goed als onbestaande, zeker in de winter
-Ik
was bang dat ik in Kopenhagen niemand zou tegenkomen en dus 2 dagen niet zou
kunnen praten. Bij iemand thuis verblijven leek me een gemakkelijke manier om
te kunnen praten
-Ik
was ook gewoon benieuwd hoe het systeem werkte
Dus, eens
aangekomen in Aarhus pleegde ik een telefoontje naar mijn gastheer om te vragen
in welk huis hij precies woonde. Ik had, op goed geluk, de straat al gevonden.
Ik werd hartelijk verwelkomd, werd rondgeleid in het huis, kreeg de lijst
wat-te-doen-in-Aarhus opgesomd, ... Toen moest ik toch even naar Tom bellen
De volgende
ochtend bezocht ik AroS, een kunstmuseum. Eerst ging ik naar de Edvard Much
tentoonstelling. Vond ik heel goed! Meestal snap ik kunst niet zo, maar bij
deze tentoonstelling werd een beeld geschetst van het leven van Munch en waren
de meeste schilderijen of schilderijenreeksen voorzien van informatieborden. Ik
vind het altijd leuker als een museum een verhaal vertelt dan om gewoon naar
schilderijen te kijken.
In het
museum was er ook een leuke giftshop waar ik enkele Deense design-items
insloeg. Ik at ook een hapje in het museumrestaurant: een salade met zalm,
noten en blauwe bessen. Lekker!
Aan het
tafeltje langs mij zaten 4 prince charmings, zo weggelopen uit een
romantische film. Blond en strak in t pak.. Ik begon Tom te missen Dat
viel me trouwens ook echt op in Denemarken: ofwel zie je rockers met lang
haar en T-shirts met bands erop, ofwel de prince charmings. Mijn gastheer was
van het rockers-type trouwens
Ilan had
gearrangeerd dat we samen zouden gaan eten bij mevr. Munksgaard en haar man.
Mevr. Munksgaard is een bekende onderzoekster in ons domein, en als het
netwerken je zo op een schoteltje wordt aangeboden kan je dat natuurlijk niet
weigeren. Ik nam dus de trein naar Langa, waar Ilan, Lene en Peter me zouden
opwachten. Hoe moeilijk kan het zijn op een klein station? Behoorlijk moeilijk
blijkbaar Maar enkele minuten na aankomst zaten we met zn allen in de auto
op weg naar het huis van Lene en Peter. Heel leuk om ook iets van het Deense
platteland te zien, met toeristische informatie er gratis bovenop! Maar
natuurlijk nog veel leuker om in een Deens huis uitgenodigd te worden en echt
iets te kunnen leren over de cultuur! Het was een gezellige avond met veel en
lekker eten!
Nog net op
tijd werd ik terug op het station afgezet om mn trein naar Aarhus te kunnen
halen!
Na onze
vakantie in Belgie, werden we weer direct met de voetjes op aarde gezet. Nieuwjaarsdag
werd er gewerkt! Daar ging Machteld haar romantisch idee van verjaardag
vieren i.p.v. dat opgeklopte Nieuwjaarsfeest.. Oudjaarsavond besloten we dan
maar een hapje te gaan eten bij de Italiaan, een filmpje (the silver linings)
mee te pikken en een glaasje cava te gaan drinken boven de Bahai Gardens. Er
waren precies meer mensen met dat idee Tot onze grote verbazing was er veel
vuurwerk te zien in de benedenliggende wijken Wadi Nisnas en German Colony.
Beetje gek om naar beneden te kijken om vuurwerk te zien.. Ook in de omliggende
steden zoals Akko en Nazareth knetterde het erop los! We lieten ons vertellen
dat Russische joden grote fans zijn van Nieuwjaar, met peperdure diners en veel
vuurwerk. Ook de Arabische christenen kunnen er wat van. En verder ook de
nieuwe immigranten uit landen waar Nieuwjaar ook groots gevierd wordt, zoals de
Verenigde Staten. Onze collegas hadden er geen flauw benul van: Hoe, is dat
vandaag? Oh, een dag als een andere..
Nieuwjaarsdag
waren wij dan ook gewoon op kantoor. Ephraim kwam langs om onze vooruitgang te
bespreken. Met onze gedachten waren we toch op de familiefeesten.. Machteld had
altijd gedacht dat verjaren op Nieuwjaarsdag haar een levenslange vrijstelling
op werken zou geven, maar dat was dit jaar dus niet het geval. 1x en nooit
meer!
Vrijdag
trokken we naar de World Press Exhibition in het Eretz Israel Museum in Tel
Aviv. Naast de World Press Photos was er ook een exhibitie van lokale
fotografen over lokale problematiek, zoals de vele vluchtelingen uit Soedan en
Eritrea in de buitenwijken en parken van Tel Aviv. Schrijnend.. We bezochten
ook een tentoonstelling met fotos van gezinnen. Heel mooi! En grappig ook wel
Het museum is wel totaal niet buitenlander-vriendelijk, met haast alleen
maar wegwijzers in het Hebreeuws..
Na het
museumbezoek aten we onze picknick op in HaYarkon Park. Daarna wandelden we
naar de haven, waar we fietsen huurden voor een fietstocht in het park. Het was
ook behoorlijk warm, Tom fietste zelfs gewoon in T-shirt!
Zaterdag
begon het te regenen en donderdag was het nog steeds niet gestopt. Toen Tom
naar Bet Dagan moest voor een afspraak, stond hij een tijdje in de file. In Tel
Aviv hebben ze een snelweg in een rivierbedding gelegd. 300 dagen per jaar
staat deze rivier droog, en in het verleden trad deze 1x om de 10 jaar uit
zijn oevers. Dit jaar was de regen wel extreem (tot 100 l in paar dagen tijd)
en was de snelweg overgestroomd, dus al dat verkeer moest omgeleid worden. In
de loop van de dag zagen we ook veel fotos op nieuwssites en facebook
voorbijkomen van de waterellende. Autos die voorbijdrijven, de politie die
zich verplaatst met surfplanken, ... Dan viel het in onze regio nog mee.
Hoewel.. Ook bij ons veranderen wegen in modderstromen bij het minste beetje
regen.. En moeten we over beken springen om van ons kantoor naar de keuken of
wc te gaan, of terug naar de auto.. Het is toch een beetje gek dat men hier
totaal niet voorzien is op regen. Het regent per jaar zon 700mm in onze streek, wat niet
zoveel minder is dan in Belgie (800 mm), maar hier valt het op 3 a 4 maanden ipv
gespreid door het jaar. Modderstromen, overstromingen, ... tot gevolg.
We blijven
het ook vreemd vinden dat huizen hier geen verwarming hebben. Wanneer het
kouder is dan 20 graden is het toch direct fris in huis. Het gebrek aan
isolatie zorgt er immers voor dat het buiten en binnen ongeveer dezelfde
temperatuur is. Dus dan kruipen we maar met een dekentje op de zetel, ook
gezellig
Op het werk
is nu ook een heel klein kalfje geboren. Het is een Baladi-kalfje, die zijn
zowiezo al wat kleiner als normale kalveren, maar deze is echt wel petieterig
klein. Hij komt zelfs niet boven onze knieën als hij rechtop staat. Ze weten
niet precies of hij te vroeg geboren is (kunnen het ook niet weten want
natuurlijke bevruchting), maar ze nemen aan van niet aangezien alles in orde
lijkt. Deze week hebben ze hem ook eens op de weegschaal gezet. Voor ze het
gewicht bekend maakten, waagden we eerst nog allemaal een gokje. Zijn gewicht
kwam uit op maar 13.4 kg! Jammer genoeg hadden wij twee zijn gewicht overschat.
Tijdens de
week werden we op kantoor ook aangesproken over de stank die er ronddwaalde.
Wij zelf werden het niet zozeer gewaar, waarschijnlijk omdat we er steeds in
zaten. Maar op woensdag was het bijna niet meer te harden. Samen met Rotem
besloten we dan maar eens een kijkje te nemen op het (valse) plafond. Gelukkige
voelde Rotem zich geroepen om te kijken. Op het eerste zicht was er niets te
zien. Het was er donker, maar stinken deed het wel. Tot Rotem uiteindelijk
boven Machteld haar stoel een dode rat zag liggen. Hij zag nu wat hij al
vreesde, en moest toch even slikken. Hij vertelde ons: Gaan jullie maar eten,
dan zorg ik dat het opgeruimd is. Daarna kom ik ook wel mee aan tafel zitten,
ten minste als mijne appetijt niet verdwenen is. Toen we even aan het ontbijt
zaten, vervoegde Rotem ons, en vertelde dat de klus geklaard was. Wij plaatsten
de valse plafond terug en namen het opkuiswerk op ons.
In het
weekend trokken we er nog eens met ons tweetjes tussenuit. We vertrokken op
donderdag in de vroege avond al richting het noorden. We hadden een
vakantiehuisje (zoals in Erperheide) geboekt in Nofe HaBashan, een kibbutz
gelegen op de grens van de Upper Galilee en de Golan hoogte. De huisje waren
prachtig aangelegd in een grote tuin, waar ook een beekje door liep en de
wandelpaden aangelegd waren met houten planken.
In de
namiddag werd er koffie, thee en gebak voorzien voor de gasten, maar voor een
deftige maaltijd werden we doorverwezen naar een tankstation 10-15 minuten
verder. Een tankstation in Israel gaat meestal vergezeld van enkele restaurants
of koffiebars en winkeltjes. We vonden er een gezellig restaurantje om onze
lege magen te vullen.
Na een
uitgebreid ontbijtbuffet trokken we de volgende dag naar de Golan hoogte. Het
weer was wisselvallig, met vele grijze wolken en af en toe een buitje. Net
zoals in Belgie dus. Om 11.30 hadden we een rondleiding geboekt in het Golan
wijnhuis. Op deze plaats maken en verdelen ze alle wijnen van de Golan. We
kregen er een rondleiding van een van origine Franse vrouw, die het interessant
kon uitleggen. Na de rondleiding mochten we natuurlijk ook enkele wijnen
proeven. En ze vielen alle drie in de smaak!
Wijn na
bier geeft plezier, maar bier na wijn geeft venijn is het gezegde, of anderen
maken er van Bier na wijn geeft festijn! Dat wilden we toch ook eens proberen
en dus trokken we naar de brouwerij in Katzrin. Hier werd het Bazelet bier
gebrouwen, en in het bijhorende restaurant proefden we van de 4 verschillende
bieren (2 blonde en 2 bruine) die men hier brouwde. Omdat we niet overdreven,
geeft het voor ons dus festijn .
Onderweg
namen we nog een korte tussenstop aan de Ayit (Arend)-waterval. We wilden
zien of dat er nu met de regen van de laatste dagen meer water uit de lucht
viel. Maar op het eerste zicht was er weinig verschil te zien met ons vorige
bezoek aan de waterval in het voorjaar.
Vervolgens
zetten we onze weg verder naar Har Bental, een van de mooiste uitkijkpunten in
de Golan. Maar voor een uitkijkpunt moet het weer natuurlijk ook wat meezitten.
En dat viel helaas wat tegen voor ons. Maar dat deerde de pret niet. Want op
deze berg lag een bistrootje genaamd Coffee Anan, wat zoveel wil zeggen als koffie
in de wolken. In ons geval konden we dat dus ook letterlijk nemen.
Naast deze
bistro was er op de top ook nog een openluchtmuseum dat enkele scenes uit de
Golan oorlogen nabootste. Er waren ook loopgraven te zien en je kon een bunker
binnengaan.
Wanneer je
door de Golan rijdt, valt het ook op hoe verlaten het hier is. De dorpen liggen
hier ver uiteen, en hier en daar vind je nogruines terug van verlaten huizen. Het landschap is er ook totaal anders,
want je rijdt er op een plateau. Het is dus relatief vlak eens wanneer je boven
bent, en je ziet er vele stenen/rotsen liggen in vele weien die er liggen. Er zijn
dus vele koeien te zien, maar op de afrasteringen staat wel vaak: Pas op,
mijnen!. Tot op de dag van vandaag is de Golan-hoogte nog steeds niet
internationaal erkend Israelisch gebied, maar Israel en Syrie hebben wel een
soort onderlinge overeenstemming gevonden.
Op de
terugweg daalden we af van de Golan-hoogte naar de Jordaanvallei in de
Upper-Galilee, en daar genoten we van het uitzicht op de vallei.
Op zaterdag
gingen we naar Metulla, het meest noordelijke Israelische stadje in de Upper
Galilee. Daar gingen we eerst kijken naar de watervallen. Door het slechte weer
konden we ze niet allemaal bereiken. Het pad was immers overspoeld. Een
waterval konden we tochvan dichtbij
bewonderen, en dat blijft toch spectaculair om zoveel water ineens te zien
vallen. Machteld ging ook eens een kijkje van dichtbij nemen, maar kwam
kletsnat terug . De
dame aan het loket verwees ons ook naar de noordelijke toegangspoort om de
andere watervallen te zien, maar eenmaal daar kwamen we voor een gesloten poort
te staan. Ook de parkwachter was nergens te bespeuren, dus besloten we het
erbij te laten en onze weg verder te zetten.
In Metulla
ligt ook het Canada sportcentrum. Daar zijn we eerst gaan schaatsen, en daarna
gaan zwemmen. Het was toch al weer een poosje geleden dat we nog eens
geschaatst hadden, dus het was even aanpassen. Tom heeft een keer kennisgemaakt
met het ijs van dichtbij, gelukkig net uit het gezichtsveld van Machteld.
Zonder erg gelukkig, dus deden we rustig verder. Het is en blijft toch ook leuk
om andere mensen hard op hun bek te zien gaan
Op de
terugweg naar huis maakten we een tussenstop in Rosh Pina, waar we in een de
Macaroni Grill House een maaltijd nuttigden. Toch wel tot onze verbazing stond
er op de kaart weinig pasta gerechten, maar goed dat we alles eten!
Afgelopen
week verraste Ilan ons op zondag met zijn aanwezigheid op het werk. Hij zou
normaal gezien deze week in Barcelona moeten zijn, maar had zich van vertrekdag
vergist. Hij vertrok nu dus pas maandagmorgen. Zondag kwam ook Ephraim naar
Newe Yaar, onze werkplek, om met ons de verdere stappen in ons werk te
bepreken. Het werd dus een drukke dag waar we dus niet echt op voorbereid waren .
Dit weekend
zijn we naar Tel Aviv geweest voor kerst inkopen. We hebben in de oude haven de
winkels afgeschuimd, en in HaTachana (het oude treinstation) en op de craftsmarket
in Nahalat Binyamin. We hebben niet alles gevonden wat we zochten, maar kunnen
er toch weer even mee door.
Laat ons eerlijk zijn, schrijven over de politieke toestand doen we liever niet. Niet alleen omdat we er niet zoveel van weten (hoe meer we lezen, hoe minder we lijken te weten en begrijpen), maar ook omdat we beseffen dat ook hier de politiek niet altijd de ideeën van de mensen weerspiegelt. We hebben leuke collega's, onze huisbaas en zijn familie zijn top, ... Dus schrijven over politiek is een beetje moeilijk. Tenzij je een tijdje onder een steen gewoond hebt, zal het je niet ontgaan zijn dat Israël en conflict hand in hand lijken te gaan. De afgelopen weken waren erg bewogen, een tijd waarin we veel nadachten en zoveel mogelijk wilden weten, maar ook een tijd dat het thuisfront nieuwsgierig was naar onze veiligheid. Wij wonen ver van
alle actie. De Gazastrook ligt zon 150 km van ons huis. We hoorden op het
nieuws dat er reserves werden opgeroepen, en we zeiden al lachend tegen onze
collegas: Misschien zien we jullie niet meer na het weekend! Wie had gedacht
dat dat zo waar zou zijn? In het weekend zagen we enorm veel legervoertuigen,
we lagen een nacht wakker van het overvliegend verkeer van en naar een
dichtbijzijnde militaire basis en we volgden het Belgische nieuws met Rudi
Vranckx en zijn ploeg op de voet. Zodra er in de richting van Tel-Aviv en
Jeruzalem gemikt werd, werden de mensen toch wat banger en werden er nog wat
meer reserves opgeroepen.. Stel dat.. We werden dan ook om de oren gesmeten met
vragen als: Wat zou jij doen? Maar we kunnen ons moeilijk voorstellen dat
zoiets zou gebeuren in onze streken. Volgens onze baas is een tijdje leven in
oorlogsgebied iets om later aan de kleinkinderen te vertellen, maar wij vonden
het toch niet direct een must-do op onze levenslijst.. We waren dan ook heel
blij dat er een staakt-het-vuren afgekondigd werd, want ieder mensenleven is er
een te veel. Een tweestatenoplossing lijkt nog steeds veraf. We dachten dat de erkenning van de Palestijnse gebieden als waarnemend niet-lidstaat in de Verenigde Naties een stap in de goede richting was. Totdat we hoorden dat de reactie van Israël is om te gaan koloniseren. Het gaat ons verstand te boven! We staan natuurlijk altijd open voor discussie over het
onderwerp wanneer we weer in Belgie zijn..
We waren
blijkbaar héél erg moe van de experimenten, want vrijdag sliepen we tot *slik*
12u! Weg vrijdagplannen! Dan maar zaterdagplannen..
Zaterdag
kon 1 van de 2 weer maar moeilijk uit bed, dus we vertrokken pas rond 11u30
richting Taborberg. We probeerden eerst via het dorpje Iksal volgens routeplanner
zou dat de kortste weg zijn maar we konden de weg niet vinden. Dan maar via
een omweg.
We parkeerden
de auto bij het bezoekerscentrum van de Taborberg en wandelden in de andere
richting. De Taborberg heeft ons immers al eens aardig in het zweet gezet, dus
nu stapten we richting Mount Deborah.
Onderweg zagen we gedomesticeerde
dromedarissen in het bedoeienendorp Shibli. Shibli is een van de 16 erkende bedoeïendorpen/-steden
in de Galilea-gebied. We kwamen er helaas wel achter dat de batterij van onze
camera niet opgeladen was.. We hebben wel een paar fotos genomen met Tom zijn
gsm, om jullie toch een beetje een idee te geven.
Tijdens de
wandeling viel het op hoe groen het overal was! Regen doet toch mooie dingen
met dit droge land! Ook de bloemetjes komen weer piepen.
We beklommen Mount Deborah en waren lang niet de enigen met dit
idee! Vanop de berg hadden we een uitzicht over de vallei, zagen we de
Taborberg en ook Nazareth in de verte.
Na de klim
en een korte pauze, wandelden we terug richting auto. Nu leidde de route ons
via Deburiya, een Arabisch dorp aan de voet van de Taborberg. Daar liepen we
even verkeerd, wat enkele kilometers extra in de benen opleverde.
Net voor zonsondergang waren we
terug thuis. Een warme douche later waren we klaar voor een avondactiviteit. Al
was het eerder het gebrek aan goesting om te koken, dat ons naar de BBB bracht.
Een hamburger zo nu en dan, lekker!
Doordat we
nog een beetje moe waren van het experimenteren, besloten we het weekend rustig
te houden. Zaterdag reden we naar het Zwitsers bos aan het Meer van Galilea.
Een kronkelweggetje, prachtig ruw landschap met zicht op het meer, een klein
zonnetje, ... Wat moet een mens meer hebben! We maakten een kleine wandeling en
genoten. Weer een attractie die voor veel toeristen onbekend is, maar zeker een
omwegje waard is!
Op de terugweg besloten we wat binnenwegen te nemen. We
maakten een tussen stop in Kfar Tabor, een dorpje aan de voet van de
Tabor-berg. Hier bezochten we het marsepeinmuseum. Wat een creaties!
Jammer
genoeg stelde de marsepeincollectie in het aangrenzende winkeltje niet zoveel
voor. We nestelden ons op een terrasje voor een dessertje en een drankje (granaatappelsap,
mmmm!) voor we naar huis reden en ons klaar maakten voor een nieuwe avond
experimenteren.
Zaterdagavond
begon er een nieuwe experimentenronde van Tom. Aangekomen op de boerderij,
zagen we dat er een dode koe vlak bij onze filmlocatie lag. Beetje chaos voor
de werkers, want de voorbijkomende koeien vonden een dode koe natuurlijk
interessant. We voelden ons niet echt welkom (begrijpelijk) en zijn maar terug
naar huis gereden. Zondag begonnen we dan echt! We moeten toegeven dat het toch
een vermoeiend ritme is: slapen werken avondeten werken - ...
Donderdagavond regende en bliksemde het echter, dus konden we een avondje uitrusten
en vroeg het bed in!
De dag erna
stonden we weer paraat, voor nog eens 7 avonden filmen als het weer het
toelaat.. Waarom we precies nú deze experimenten doen, heeft alles te maken met het bezoek van de klauwkapper (pedicure voor koeien) aan de boerderij. In 10 dagen tijd komt hij elke koe hier behandelen. Het gaat dan meestal om het preventief bijknippen en -schaven van de hoeven (zoals ons nagels knippen).
Het pedicure proces in 4 stappen: bijschaven, bijknippen, (eventueel) bijslijpen, en het resultaat
Maar voor sommige koeien is er ook een behandeling nodig als er een probleem is in de klauw zelf. Vaak voorkomende problemen in de boerderij zijn ontstekingen (zoals digitale dermatitis (DD): een huid ontsteking achter of tussen de hoeven), zoolzweren, ingegroeide steentjes of stukjes metaal, vergroeiingen aan de hoef (zoals Duckie, koe 966 die 4 zwemvliezen lijkt te dragen omdat haar hoeven zo vergroeid zijn) etc.
Voorbeelden van problemen: een klein steentje dat de hoef binnengedrongen was, en een zoolzweer
De klauwkapper en zijn assistent werken behoorlijk snel. De koe wordt in de kapbox gejaagd en vervolgens vastgezet met 2 riemen. Dan wordt de kapbox op haar zij gedraaid zodat de koe ook op haar zij ligt en de poten vrij zijn voor de behandeling.
Als de koe geen klauwproblemen heeft, duurt dit hele proces ongeveer 3 à 4 minuten. Na deze behandeling lopen veel koeien wat meer kreupel doordat de hoeven meer gevoelig zijn. Dit effect is maar van korte duur en verdwijnt zodra de klauw terug voldoende is aangegroeid. Tom hoopt dan ook in deze periode veel veranderingen te zien in zijn koeien, wat nuttig is voor zijn experimenten.
Deze klauw was net behandeld voor DD, en de koe zet haar volle gewicht nog niet op de klauw.
Het werk op de boerderij is niet
alleen erg vermoeiend, maar eigenlijk ook echt heel leuk! De afwisseling met
het vele bureauwerk, de werkers met hun praatjes, de buitenlucht, de koeien,
... Als het werk erop zit, drinken we nog met zn allen koffie. We worden ook
wel geapprecieerd, want als Machteld achter de koeien zit gaat het vaak wat
sneller dan als de koeien op zichzelf moeten komen
Donderdagmorgen
was het de beurt aan het jaarlijkse onderhoud van de auto. Machteld sprong uit
bed en bracht de auto naar de garage in Nesher. Ons Hebreeuws is al niet echt
om over naar huis te schrijven, maar wanneer het over auto-termen gaat is het
allemaal nog een graad erger Groot onderhoud. Ok. En keuring. Ok. En het
knopje om het raam open te doen werkt niet. Ok. En de ruitenwissers. Ok. En de
band staat een beetje plat. Ok. Pfieuw! Bleek dat ze Tom zijn paspoort nodig
hadden om naar de keuring te kunnen gaan; daar hadden we niet aan gedacht.. Dan
maar geen keuring.
Omdat we
voor het onbijt waren uitgenodigd bij Moush, nam Machteld de bus terug naar het
werk. Een gigantische file zorgde er echter voor dat ze te laat kwam. De file
was trouwens niet eens zo gigantisch, het duurde gewoon 40 min om 500 m te rijden.
Verschrikkelijk! Een half uur te laat pikten Ilan en Tom haar op, en reden we
alsnog naar Moush waar de andere collegas ons al opwachtten.. We werden
onthaald in een bijgebouw. Moush is afkomstig van een bedoeienenstam, en ook al
hebben de bedoeienen zich hier in het noorden van het land wel gesetteld, toch
blijft de traditie om een soort hut/tent te bouwen buiten hun huis. Een
bijgebouw dus, want de versie van Moush is wel erg luxueus. De familie brengt
hier veel tijd door. Ze hebben buiten zelfs een hele keuken!
Het eten..
Waaw.. Wat kunnen we meer zeggen? De hele tafel stond vol met verschillende salades,
verse kazen, avocado, gefrituurde bloemkool... Ter plekke werd pita gebakken,
en ook kleine pizzas en pitas belegd met zaatar. Waaw, HEERLIJK!
Na het
ontbijt nam Machteld opnieuw de bus naar Nesher. Ze ging het paspoort van Tom
brengen, want intussen was gearrangeerd dat ze nog naar de keuring konden gaan
als ze het paspoort hadden voor 13u. Zo gezegd, zo gedaan. Terwijl de auto
gekeurd werd, maakte Machteld van de gelegenheid gebruik om te gaan winkelen in
de nabijgelegen mall. Intussen zijn we immers helemaal aangepast aan het
klimaat en hebben we een truitje nodig zodra het minder dan 25 graden is ;-)
Bloesjes met lange mouwen werden dus geshopt en verborgen kortingen waren zeer
welkom! Als je voor 450 ILS koopt, moet je maar 250 ILS betalen. M.a.w. haast
dubbel zoveel kopen voor dezelfde prijs. Terwijl de halve winkel sowieso al 1
kopen 1 gratis of 2 kopen 1 gratis was. Machteld kan de winter dus weer door!
Moe geworden van al dat winkelen, wandelde Machteld terug naar de garage.
Aangezien de auto nog niet terug binnen was, mocht ze wachten in een kamertje
dat was uitgerust met een computer, een tv, een koffieapparaat, ... Een paar
duizend shekel armer, maar de auto is weer zo goed als nieuw!
Omdat we
stilaan door de grote toeristische trekpleisters van Israel beginnen te raken,
moeten we soms op zoek naar minder evidente weekenduitstapjes. Dit weekend
bracht ons dit in Moshav Arbel. We wandelden een stuk langs de Jesus Trail.
Dit is een wandelroute van 65 km die gaat van Nazareth naar Capernaum, gespreid
over enkele dagen. De uitdaging voor ons is een route zoeken die ons
uiteindelijk laat uitkomen bij de auto.
Met een stevig tempo vertrokken we
richting Nebi Shueib, een enorm moskee-achtig gebouw aan de voet van de
hoornen van Hittin. Onderweg kwamen we de ruïnes van een moskee tegen. Deze moskee toont de vroegere locatie van het Arabische dopje Hittin aan. Hittin was een van de 400 Arabische steden en dorpen die na de oorlog van 1948 verwoest of leeg achtergelaten werden. Sommigen zeggen dat ze gedwongen werden hun huizen te verlaten door het Israëlische leger en dat ze na de oorlog konden terugkeren. Anderen vertellen dat ze vluchtten uit angst, maar dat ze de intentie hadden om na de oorlog terug te keren. Weer anderen beweren dat het Arabische leger dat vocht tegen de nieuwe staat Israël hen gebood het dorp te verlaten tot na de strijd. Volgens sommige geschiedkundigen was de depopulatie van de dorpen een plan van het Israëlische leger om van de niet-joodse populaties af te geraken. Andere geschiedkundigen houden het op een neveneffect van de oorlog. Alleszins, veel Arabische inwoners vluchtten of werden verplicht weg te gaan, en velen van hen konden nooit terugkeren naar hun dorp. Sommigen verblijven in vluchtelingenkampen in Syrië, Libanon of in de Palestijnse gebieden, anderen verblijven in Jordanië, nog anderen wonen in Arabische steden die overbleven - zoals Nazareth - en hebben Israëlische staatsburgerschap, en een laatste categorie emigreerde.
Overblijfselen van deze dorpen kan je verspreid over het noorden van Israël vinden. Doet je toch weer even stilstaan bij de geschiedenis van het land en de mensen die hier generaties lang woonden..
In Nebi Shu'eib kan je de tombe van Jethro, schoonvader van
Mozes, vinden. Jethro wordt in de traditie van de Druzen beschouwd als een
profeet, die regels over rechtvaardigheid en gerechtigheid aan Mozes doorgaf.
We maakten een praatje met een Druzische wachter met de kenmerkende enorme snor,
pofbroek en witte tulband. Om het gebouw te bezoeken zullen we echter nog eens
moeten teruggaan met meer kleren aan.
We
wandelden verder naar de hoornen van Hittin, vanwaar we een geweldig uitzicht
hadden over de omgeving. De hoornen van Hittin zijn vulkanische formaties, die met een beetje fantasie lijken op de hoorns van een stier. In 1187 vond de slag bij Hattin plaats, net onder de hoons. Deze strijd werd uitgevochten door de Frankische kruisvaarders onder leiding van koning Guy de Lusignan en de moslimtroepen onder leiding van Saladin van de Ayyubid Dynastie. In die tijd was de macht van de kruisvaarders aan het afnemen, terwijl de moslims zich steeds meer verenigden en hun territorium uitbreidden.
Het kruisvaardersleger verzamelde in Akko. Om de kruisvaarders uit hun tent (of beter: versterkte burcht) te lokken, belegerde Saladin Tiberias. De kruisvaarders liepen in de val en verplaatsten zich naar het oosten, naar Zippori en dan in de richting van Tiberias. Het kruisvaardersleger stopte niet bij een waterbron, maar bleef verder gaan ook al was het al laat op de dag.
Nadat Saladin Tiberias ingenomen had, trok hij met zijn leger in de richting van de kruisvaarders. Hij stuurde twee brigades langs achter om de kruisvaarders af te snijden van de waterbron. De kruisvaarders werden daardoor genoodzaakt om de nacht door te brengen op een plateau zonder water, voedsel, zonder versterking en omringd door het leger van Saladin. In de ochtend van 4 juli 1187 werden de kruisvaarders wakker van de rook van de vuurtjes die gestookt werden rondom hun kamp. Een hevige strijd volgde, waarbij sommige kruisvaarders overliepen naar het andere kamp of vluchtten.
Deze overwinning van het moslimleger luidde de ondergang van de kruisvaarders in de regio in alsook het einde van de tweede kruisvaardersperiode. In de volgende weken vielen haast alle belangrijke kruisvaardersplaatsen (burchten en havens). Uiteindelijk veroverde Saladin met zijn leger Jeruzalem op 2 oktober van hetzelfde jaar 1187.
Even verder waren een joods orthodoxe en een Arabische
familie olijven aan het oogsten. Onder iedere boom wordt een net geplaatst, waarna familieleden op ladders klimmen en aan de boom beginnen te schudden zodat de olijven in het net vallen.. Onze collega Ali heeft al verse olijfolie meegebracht naar het werk. Dat is toch heel iets anders dan wat we normaal in de winkel kopen! We zagen trouwens ook pas een reportage uit Volt - lang leve de videozone van deredactie.be - waarin ze op zoek gingen naar de beste olijfolie. Toch geleerd dat de 'vierge' of 'virgin' dient om te koken en de verse olie gebruikt wordt voor salades.
Terug naar onze wandeling: We sprongen over de beek, kwamen een verlaten
huis tegen, en puften onze weg weer naar boven naar een synagoge uit de vierde eeuw. 17
km in de benen, niet slecht..
Dinsdagmorgen
vertelden de buitenlanders wat meer over zichzelf en hun werk, wat gevolgd werd
door een barbecue met het hele departement. Het enthousiasme van buitenlanders werkte
aanstekelijk!
Woensdag
gaven we een afscheidsfeestje voor Moush, die na meer dan 50 jaar bij dezelfde
werkgever op pensioen ging.
Ook de familie van Moush was aanwezig.
De vrouw van
Moush had magloubah gemaakt, een rijstschotel met kip en het lekkerste eten
ooit!
We aten onze buikjes dus goed rond op dit feestmaal! Moush was erg
aangedaan van de vele toespraken die er gegeven werden.
Hij nodigde ons prompt
uit om eens te komen ontbijten bij zijn familie! En hij bracht een grote
baklava-schotel naar het werk: een cadeautje. Dat konden we natuurlijk wel
apprecieren!
Geladen met onze fietsen,
reden we zaterdag naar de Alexander Rivier. In het Hebreeuws Nahal Alexander.
Een nahal staat in Israel vaak droog of het is echt een zielig
beekje/grachtje. Dus we waren blij verbaasd dat de Alexander ook daadwerkelijk
een rivier was! Al kon het natuurlijk niet tippen aan onze Maas. In de rivier
kan je weekschildpadden vinden. Onze vriend Wikipedia zegt daarover: De
weekschildpadden onderscheiden zich van andere families door het ontbreken van
hoornige beenplaten op het rugschild waardoor het schild aan de bovenzijde erg
zacht en flexibel is. Het ontbreken van beenplaten heeft als voordeel dat het
schild lichter is en het huidoppervlak gestroomlijnder. Dit vergemakkelijkt het
zwemmen, alle weekschildpadden zijn sterk aan water gebonden en komen er zelden
uit.
De schildpadden kunnen tot
1m groot worden en tot 50 kg wegen. De vrouwtjes graven in mei-juni hun eitjes
in in de rivierbanken en 2 maanden later komen de kleintjes uit.
In 1991 was er een
overstroming in dit gebied, waardoor heel wat schildpadden naar de zee dreven
en stierven. Ook vervuiling eiste zijn tol. Eitjes kwamen niet meer uit of
leverden misvormde schildpadjes. Daarom werd er een red-de-schildpad-project
opgesteld. De eitjes worden verzameld en pas wanneer de kleintjes groot genoeg
zijn worden ze in de rivier gezet. Vandaag konden de resultaten van het project
duidelijk zien. Interessante beestjes! We fietsten verder langs de rivier tot
aan het strand in Yannay, waar de zonnekloppers en Russische toeristen zich
hadden verzameld. We fietsten een heel stuk over het strand heel vermoeiend
zo door het zand en vonden op goed geluk onze weg terug naar de auto.
Begin november was Ilan een
paar dagen in Milaan voor zijn werk, dus wij werden eens een weekje niet
opgejaagd. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat we stil zaten!
Machteld gaf een
presentatie aan een groep buitenlanders, afkomstig uit Azie, Afrika en
Zuid-Amerika, over smart sensing in dairy cows. Dit houdt in dat men met
behulp van sensoren en technologie gedrag, gezondheid, welzijn, prestaties en
economische waarde van elk individueel dier wil observeren en meten. Want
meten = weten! ;-) De buitenlanders zijn hier voor een 3 weken durende cursus
over technologie in de landbouw georganiseerd door ons departement. Machteld
zag het als een hele uitdaging om 2u les te geven, want -ook al praat ze heel
graag- meestal duren haar presentaties maar 10 a 20 minuten. Het was een
leerrijke ervaring! Heel leuk om mensen hun enthousiasme over technologie te
zien! Wij zijn intussen alles al zo gewoon en staan er niet meer bij stil hoe
wonderlijk technologie eigenlijk is!
Na de presentatie van
Machteld vervoegden we de groep voor een boerderijbezoek met Ephraim. We hebben
de boerderij van onze onderzoeksinstelling natuurlijk al meermaals gezien, maar
Ephraim kan telkens iets nieuws vertellen, waardoor we toch steeds iets
bijleren!
Woensdagavond stond een
nieuwe filmpjes-sessie op het programma. Nadat we de hele constructie
ineengezet hadden, bleek de stroom niet te werken in het nodige stopcontact. Het
defect was ontstaan tijdens een onweer twee weken geleden, en nog steeds niet
hersteld dus. En de melkers beschikten niet over de sleutel van het werkhuis.
Frustrerend! Maar morgen is een nieuwe dag! Dus donderdag waren we weer daar!
Tom was overdag al gegaan om er zeker van te zijn dat we s avonds stroom
zouden hebben. Hij ontplooide zijn talenten als elektricien, en wonderwel
hadden we s avonds stroom!
Vrijdag regende het. Het is
officieel gedaan met onze jaloersmakende mailtjes over de warmte hier. Nope,
hier is het vanaf nu winter. De regen viel met bakken uit de lucht. De hemel
lichtte op door de vele bliksemschichten. Hier en daar een ferme donderslag.
Geen weer om een hond door te laten. Onze weekendplannen vielen daardoor een
beetje in het water. Gelukkig hebben we de luxe om hier te wonen, dus we
kunnen dat nog wel inhalen. s Avonds trokken we naar Jaffa. We aten een hapje
in restaurant Kalamata. Een restaurant waar je niet naartoe moet gaan als je
honger hebt! Daarna zochten we een cafeetje voor koffie, thee en dessert. Hmmm!
Maar we hadden natuurlijk
geen 100 km gereden voor een hapje en een drankje. Om 22u woonden we de
Momentum-show van Mayumana bij! Mayumana is een Israelische dans- en
percussiegroep die wereldwijd optreedt. Zo zijn ze ook in Belgie geweest deze zomer...
Het was een heel interactieve en
afwisselende show en we vonden het echt de moeite om een keer te zien!
Zaterdag probeerden we
tussen de buien door een jogsessie in te lassen, maar het werd maar een kort
rondje o.w.v. de aanhoudende stortbuien.. Helaas pindakaas, morgen beter!
Zondagmorgen gaf Machteld
een rondleiding op de boerderij in Nahalal aan de buitenlandse groep. Gyora, de
boer daar vertelde heel fier dat hij vannacht opa was geworden! Sooo cute
Na het melken nodigden de
melkers ons telkens uit voor koffie. Heel gezellig, zo genieten van de rust in
het holst van de nacht en praatjes slaan met de melkers! Minder gezellig toen
s morgens de wekker weer afliep.. Want onze bureautaakjes mochten niet lijden
onder onze nachtelijke activiteiten.
Een van de melkers is
afkomstig van Tel Aviv, een stadsjongen dus. Hij vertelde dat hij al zijn hele
leven droomde van leven in een kibbutz in het noorden. Kijk eens hoe mooi deze
vallei is. En inderdaad, we mogen niet klagen over ons dagelijks uitzicht!
Belgie, hoe saai is dat? Plat en groen, OVERAL.. En toch missen we die
groenigheid! En denken we dat lopen of fietsen toch een pak gemakkelijker is
als alles plat is
Onnodig te zeggen dat we op
het einde van de week stik-aan-de-pin (wordt dit verstaan door iedereen? Zo
nee, vervang stik-aan-de-pin door uitgeteld of doodop ;-)) waren.
Vrijdag gebruikten we dus
om uit te slapen. Met andere woorden: wakker worden om 7u30 ipv 6u30.. De rest
van de dag hebben we lekker geluierd: filmpjes kijken, boekjes lezen,
spelletjes spelen, beetje poetsen, ...
Zaterdag reden we naar het
park van de hangende bruggen in Nesher. Dit is vrij dichtbij voor ons, maar
toch hadden we er tot vrijdag nog nooit van gehoord! Een mooi stukje natuur, zo
dichtbij grootstad Haifa!
Vorig weekend
zijn we naar zee geweest. Want deze tijd van het jaar, wie weet kan het de
laatste keer van het jaar zijn. En blijkbaar waren wij niet de enigen met dit
idee! Elke parking was dubbel bezet, en op het strand krioelde het van de
mensen. Gelukkig vonden wij toch nog een plekje om ons neer te zetten.
Op vrijdag
redeneerden we hetzelfde als de week ervoor: laten we naar het strand gaan nu
het nog kan. En deze week was het kalm aan de kust, heel kalm. Al met al lagen
we daar met 30-40 mensen aan het strand. Ook de reddingspost al gesloten. Misschien dat dat de reden was waarom er vorige week zoveel volk was: de officiele sluiting van het strandjaar. En
dat terwijl het s middags nog steeds over 30°C warm is! Toen ik het thuis
tegen de huisbaas vertelde dat we waren gaan zwemmen, keek de zoon ook al
verbaasd aan met het horen dat we ook effectief in het water waren geweest. Dat is
toch te koud! zei hij. Naar Israelische normen zijn we dus ook al echte ijsberen Ons niet gelaten, meer plaats voor ons op het strand.
Machteld profiteerde van de rust en maakte er een strandloop bovenop.
We zijn er gebleven tot het donker werd zodat we ook de zonsondergang konden zien.
Op zaterdag
zijn we naar Ramat HaNadiv geweest, een natuurpark in Zichron Yaakov.
We hebben
er een wandeling gemaakt, die ons leidde door het dorre landschap, over woeste
heuvelruggen en langs steile kloven. We wandelden ook op het plateau van de
berg, dus je had een uitgestrekt uitzicht over de omgeving. Zo had je in het
westen de valleien, en in het oosten de Middellandse Zee. Onderweg passeerden
we ook weer ruïnes van een oude Romeinse nederzetting.
De zondag
nadien zijn we naar het filmfestival in Haifa geweest. Op deze dag stonden er
drie nederlandstalige films geprogrammeerd: eentje uit Belgie, en twee uit Nederland.
Omdat de filmzalen wat ver uiteen lagen, besloten we er eentje over te slaan,
en dan die twee andere film te volgen. De eerste die we zagen was Hemel, een
Nederlandse film over een verward meisje. Deze film was niet zo goed, met een
heel open einde. Daarna gingen we een hapje eten in de Giraf in Haifa, waar ze
een Aziatische keuken voorschotelden. Lekker exotisch! De tweede film was de
Belgische drama-film Lena. Deze was iets beter om volgen. Beide films waren
dus niet zo goed, maar het was nog eens fijn om Nederlands te horen. We moesten
nu ook oppassen wat we zeiden tegen elkaar, want nu zaten er nog meerdere
nederlands sprekenden in de zaal. We zijn het nu al zo gewoon dat niemand ons
kan verstaan, dat we er vaak zomaar dingen uitflappen .
Tijdens
afgelopen weekend zijn we naar Jerusalem afgezakt, om van daaruit door te
trekken naar Ramallah in de Westbank. Vrijdagmorgen vertrokken we met de auto
van bij ons thuis naar Jerusalem. We parkeerden de auto bij het Israel Museum,
omdat we daar een exhibitie bijwoonden van de Hassidische Joden, een groepering
van ultra-orthodoxe joden. De exhibitie gaf met documenten, voorwerpen, fotos
en videoseen inkijk in de wereld van
deze mensen. Elke groepering (court) heeft zijn eigen (Oost-Europese)
oorsprong en bijhorende rabbi, en de verschillen tussen de courts is
zichtbaar door de subtiele verschillen in kledingsstijl (vb. hoedenrand,
hoedenpels, kleuren van kledij, ). De videos toonden ook aan deze mensen veel
dansen en zingen tijdens hun bijeenkomsten. De eerste schooldag voor de kleine
kinderen is ook een heel evenement, want op deze dag wordt hun hoofd geschoren
zodat ze enkel nog hun krullen overhouden. De mannen besteden hun tijd aan
Bijbelstudie, het maken van religieuze objecten en kledij etc. terwijl de
vrouwen vaak buitenshuis werken om een inkomen te vergaren. De kroost is vaak
ook groot, en de ideale leeftijd om te trouwen is 18 jaar. Het is ook
belangrijk voor hun om afgeschermd te blijven van de mondaine wereld, daarom
dat ze vasthouden aan hun eeuwenoude tradities. Wat we misten in de exhibitie
was een groter inzicht in het dagelijkse leven van deze mensen, en het waarom
van sommige tradities (vb. waarom pijpekrullen?)
Om van het
ene uiterste naar het andere over te gaan, besloten we naar de Ramallah te
gaan, het diplomatieke centrum van de Westbank. We namen de bus vanuit
Jerusalem aangezien dit de makkelijkste vervoerwijze is. Deze bracht ons via de
Kalandia checkpoint naar het centrale busstation in Ramallah. Na enkele korte
omzwervingen vonden we ons hotel toch in een opgebroken straat. Ramallah leek
wel een grote bouwwerf. Aan de receptiedesk van het hotel werden we opgewacht
door de 12-jarige zoon van de eigenaar, die zijn huiswerk zat te maken op de
computer. Hij sprak heel goed Engels en deed de volledige check-in voor ons.
Aangezien
het nog steeds licht was, trokken we nog even de stad in. We maakten eerst een
toer langs enkele bezienswaardigheden zoals het leeuwenstandbeeld op het Al-Manara
plein, en de kolom op het Yasser Arafat-plein.
Daarna zochten we cafeetje op
(Sangrias), waar we een sangria en het lokale bier proefden terwijl we aan een
waterpijp lurkten. Later zochten we ook nog het Pronto Resto-Café op waar we
een Pecin-noten metvijgenjam dessert
oppeuzelden.
Op zaterdag
morgen trokken we naar de begraafplaats van Yasser Arafat in Ramallah. Dit was
een zeer modern, en mooi opgetrokken gebouw zon 2 kilometer uit het centrum.
Zaterdag is ook weer een gewone dag, en dus was er nu veel meer leven en
beweging op straat. De binnenstad stond vol marktkraampjes en autos reden
elkaar vast op de straten. Ons was verteld dat Ramallah meer autos dan mensen
heeft
Tijdens het uitchecken was er even onduidelijkheid over de lokale tijd. De
eigenaar zei ons dat men nog in zomertijd zat, terwijl in Israel de wintertijd
al is ingegaan. Even later op de bus hoorden we dat ook hier de wintertijd al
was ingegaan. Zo zie je maar hoe belangrijk de tijd is voor sommige mensen
Op de
middag trokken we naar Taybeh. In het busstation ontmoeten we nog enkele
Europese toeristen die op weg waren naar het bierfestival van Taybeh. Bij ons
in de bus zaten nog 2 Zweedse jongeren die politieke studies deden in
Stockholm, maar in Ramallah vrijwilligerswerk deden. Ook 3 Duitse jongeren
stapten op, net als 1 Deen en nog een koppeltje Europeanen. De lokale jongeren
op de bus keken hun de ogen uit op de bus, en lachten dikwijls om een of andere
onbeduidende reden in hun vuistje. Nog een opmerkelijk weetje over ons busje
was dat de ramen made in Belgium waren .
In Taybeh
wordt nu al 8 jaar een Oktoberfest georganiseerd door de lokale brouwerij.
Taybeh is een christelijk dorpje, vandaar dat deze Arabieren hun eigen bier
brouwen.
Op het gemeenteplein stond er een podium opgebouwd, waar verschillende
groepjes kwamen optreden. Er was een band van Italie, een groepje uit
Duitsland, meer bepaald van Beieren (dus inclusief lederhosen!), en ook nog
enkele lokale bandjes en dansgroepen. Wij bleven zitten om de Duitsers bezig te
horen. En dat was best gezellig, zeker ook al omdat enkele Duitse toeristen
voor de sfeer zorgden.
Tussen de optredens door genoten we van het lekkere
eten, en natuurlijk ook van het bier dat rijkelijk uit de tap stroomde.
Het
publiek was redelijk divers te noemen: je had natuurlijk de lokale bevolking,
vele Europese toeristen, ook veel diplomaten en bijgevolg ook wel wat
security-mensen, en dan had je ook nog de nonnen uit de aanliggende kerken die
een kijkje kwamen nemen.
Na het
optreden van de Duitsers brachten we een bezoek aan de brouwerijvan Taybeh. Die dag werd er elk uur een
geleid bezoek georganiseerd. De rondleiding stelde op zich niet zo veel voor
aangezien alles onder een dak te vinden was. Eerst kregen we een promo-filmpje
te zien, en daarna gidste een vrouw ons door de fabriek. De gids sprak ook nog
eens zeer snel (sneller dan haar schaduw ), waardoor de rondleiding afgerond
was in 5 minuten. Zoveel speciaal was er nu ook niet te zien: het gewone brouw
proces. Wat wel speciaal was, was dat ze hun grondstoffen importeerden: graan
uit Tsjechie, hop uit belgie, Ook enkele machines waren overgebracht van
enkele Europese brouwers.
In totaal produceert men hier ongeveer 600000
liter/jaar. Op een van de kasten in de fabriek hingen ook enkele
krantenartikels, en wij ontwaarden er eentje van het Belang van Limburg,
gedateerd uit de jaren 90 bij de lancering van het bier.
De gids vertelde ons
ook de moeilijkheden die ze ondervonden om het bier te exporteren, aangezien
alles door Israel heen moet, aangezien Palestina geen eigen haven of luchthaven
heeft.
Toen we
terug naar het festival wilde gaan, bleek dat men inkom was beginnen vragen. De
security zag precies een bron van extra inkomsten en nam gebruik van deze
gelegenheid. Omdat we toch al alles gezien hadden op de site, en we van plan
waren niet lang meer te blijven, besloten we maar weer terug te keren naar
Jerusalem. We sprongen in een taxi-busje dat ons naar Ramallah terugbracht, en
van daaruit konden we weer een bus nemen naar Jerusalem. Deze bracht ons door
het checkpoint aan de grens met Israel. In de file voor de checkpoint stapte
plots iedereen af, enkel de oudjes en de nietsvermoedende toeristen bleven
zitten. De anderen deden dit blijkbaar om tijd te winnen en zo aan de file te
ontsnappen.
Wij bleven echter zitten en reden met de bus door de checkpoint.
Een soldaat kwam er onze identiteit controleren, en liep eens verder door de
bus om te kijken of alles in orde was. En dat was natuurlijk het geval. Na het
checkpoint werd de bus afgeleid naar een parking, waar we moesten overstappen
op een andere bus. Daar kwamen we ook weer terecht tussen de andere mensen van
bij ons in de bus, die door de strengere controle van het checkpoint geraakt
waren. Deze bus bracht ons van het checkpoint naar Jerusalem busparking.
Tevergeefs
hoopten we dat de Shabbat over was. De tram reed nog niet, dus besloten we te
voet naar onze auto te lopen. Onderweg hielden we even halt in de stad om een
hapje te eten in een restobar, waar een jolige ober ons van voedsel en drank
voorzag. Na een omweggetje kwamen we terug bij onze auto terecht, die
moederziel alleen op de grote parking van het Israel Museum stond.
Op maandag zijn
we nog eens een fietstochtje gaan maken in onze omgeving. Ondanks de dreigende
onweerslucht vertrokken we toch voor een tochtje naar Bet Lehem HaGelillit.
Daar kwamen we uit bij de Spice Farm, een plaats waar we al veel over gehoord
hadden, maar die we nog niet bezocht hadden. Nu hielden we dus toch even halt
om eens binnen te piepen. En we waren niet de neige daar! Er heerste weer een
drukte van jewelste in deze kruidenwinkel. De winkel geurde heerlijk naar alle
verschillende kruiden en planten die er verkocht werden. Toen we terug wilde
vertrekken, begon het wel even te stortregenen, dus schuilden we even onder een
plantenboog. Na 5 minuten was de regen weer overgetrokken, en zetten we onze
fietstocht verder. Onderweg werden nog even achternagezeten door een drietal
honden, en werden we ook nog getrakteerd op enkele wind- en regenvlagen.
Deze week is
de tijd van het joodse Sukkot feest, oftewel het loofhuttenfeest aangebroken. Voor
vele mensen is deze periode ook een periode van reizen en feesten. Daarom
worden er over het hele land verschillende evenementen georganiseerd. In Haifa
wordt er bijvoorbeeld een filmfestival gehouden. Op maandag trokken we dus naar
Haifa, waar we eerst een hapje aten in een Engelse pub. Het eten viel eerlijk
gezegd wel wat tegen, maar de drank was goed.
Daarna
trokken we naar het park in Haifa waar het optreden van Asaf Avidan zou
doorgaan. Wie? zullen misschien velen onder jullie zeggen, maar toch zullen
jullie hem herkennen van de radio. Hij had een paar weken geleden immers een
nummer 1-hit in Belgie met One day. De mensen begonnen toch al toe te
stromen, maar gelukkig vonden we nog een leuk plaatsje tussen de massa. Avidan
stelde er voornamelijk zijn nieuwe cd voor, maar bracht toch ook enkele (voor
de Israeliers dan toch) bekende meezingers. Ondanks de dreigende wolken, werd
het toch een leuk optreden.
Op woensdag
kwamen Ephraim, Aharon en Daniel nog eens naar Newe Yaar. Ephraim kwam nog
eens met ons samenzitten om onze progressie te bespreken, en de volgende
stappen uit te stippelen. Deze gesprekken met Ephraim zijn altijd wel leerrijk
en interessant.
s Avonds zijn
we dan samen nog eens naar de boerderij gegaan om een van Tom zijn experimenten
uit te voeren. Machteld was in dit geval de bevallige assistente . Het was al een poos geleden dat we
nog eens daar waren door onze tripjes naar Europa. Ook nu liepen er weer enkele
nieuwe gezichten rond. Het verandert hier toch allemaal snel. Op donderdag
morgen werd Tom gevraagd of hij Ali en Rotem kon helpen met kalveren wegen.
Natuurlijk ging dat! Drie groepen van kalveren moesten gewogen worden. Dit
houdt in dat de groep naar de weegbrug gebracht moest worden en dan de waarden
opgeschreven moeten worden. Zon weegbrug is toch een handig systeem, zeker
wanneer de kalveren er al vertrouwd mee zijn. Hier worden ze om de 23 dagen
gewogen om de groei op te volgen, en nablijvers worden apart gezet om beter in
de gaten te kunnen houden.