Rustig genieten van gedichten, liedjesteksten, muziek, vertellingen, prenten en foto's.
Welkom in mijn thuishaven. Zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens.
31-10-2013
Liefde 1. Marie Metz-Koning
De witte zonweg ligt in het eerste gloren, verwonderd doen de hoge vogels zich horen, hoe weer een dag de velden overblauwt, de gouden aren wachten zoet vertrouwd, op het blinkend zicht in pees gespannen handen, op vrouwen, die de blond bezonde handen gaan binden om de schoven opgetast.
De jonge morgen komt en lacht en wast, en langs de witte zonweg gaan de voeten van de jonge maaiers, die elkaar begroeten, met vleugelwoorden in het jonge licht, het leven is zo jong op hun gezicht, en lachend en wat achter zijn de vrouwen, die kleine zorgen aan elkaar vertrouwen, soms fluisteren van geheime minnarij.
De blanke en blauwe dag maakt allen blij, dan gaat het door de vonkelen dauw, het spritsend licht van pijlen goud en blauw, en met zijn scherpe zicht, een wapen sterk, tijgt nu de man aan het moeitevolle werk, breedwevend zwijgen gaat er van hem uit, en de aren vallen met een ruisgeluid, zo zijn gewende hand ze nedervelt.
De zon komt op het bos, een jonge held, die verder nu de dag overwinnen gaat, de vrouwen zien bedeesd in zijn gelaat, en vegen zich het zweet van het voorhoofd weg, bindend de schoven in schoon overleg, zodat ze in kunstvol wonder opgericht, een vreugde zijn in het schouwend zongezicht.
Daar was één vrouw wier kleine lach, soms naar de andere kant der kloeke mannen zag, haar ogen vonden daar twee ogen saam, zij wist de mond die zweeg haar naam, zij bond de blonde banden en zij lachte, heel voor zich heen haar liefelijke gedachte, en hoger steeg de zon en stoeide het licht, de hoeden breed, schaduwend het gezicht.
Een koele doek bedekte het vrouwenhaar, aan stoere rijen stonden sterk en klaar, de schoven, in wier schaduwen werd gerust, en even was het een hoge lachenslust, een kwinkslag en een gretig eten gaan, vier ogen zagen stil elkander aan.
31-10-2013, 07:55
Geschreven door André
30-10-2013
Het kind spreekt. Marie Metz-Koning
Moeder gaf mij deze dag, als alle dagen een lichte lach, moeder weet dat ik bloemen zoek, langs elke weg, in iedere hoek. Vreemd en groot is het al om mij heen, ik zo klein, en zo klein alleen, licht zijn de waters, de bomen hoog, ver is het blauw van de hemelboog.
Vader ging, is zijn liefde mij nabij? liefst was ik altijd aan moeders zij, alles is zo ver en zo wijd. Bang ben ik altijd om de eeuwigheid, Bang zijn mijn ogen voor alles rondom, Bang is mijn hand waar ik aarzelend kom, Bang is het licht dat op het hoofd mij rust, Bang is de zoen waarmee moeder mij kust.
Is dit de morgen, is dit de dag? Is dit het eerste licht dat ik zag? Is dit mij eigen stem die spreekt? Is dit mijn lach die de stilte breekt? Waar zijn mijn zusters, mijn broeders bijeen? Weten zij, wanneer ik bang ben dat ik ween? Lief zijn de bloemen en lief is het licht, Lief is het lachende zonnegezicht.
Vreemd zijn de wegen, de wouden zo zwart, bevend bevreesd is mijn kleine hart. Zijn er mijn handen wel eenmaal sterk? Kent er mijn hoofd de plicht van zijn werk? Hemel zo ver die zo vriendelijk blauwt, wordt nu de wereld zo zoet vertrouwd? Stil wil ik bidden, heel stil en klein, blij als een bloem in de weide zijn. Stil wil ik kijken, waar alles wacht, wetend dat ergens wel moeder lacht.
1920 1864-1926
30-10-2013, 07:55
Geschreven door André
29-10-2013
Wat de zwaluwen vertellen. Fortunio
Reeds zijn de gele grastapeten, bezaaid met de eerste dorre blaan, een frisse wind waait zonder pozen, de mooie dagen zijn gedaan, nog sluit één enkele bloem zich open, met zorg voor het allerlaatst bewaard, de dahlia prijkt met haar kokarde, de goudsbloem schittert in de gaard, de regen plast. Op het dak der woning belegt, (bijtijds bekend gemaakt), de zwaluw haar vergadering, de koude komt, de winter naakt.
Bij honderden beraden zij samen, waarheen het reizen wezen zal, O zegt de ene: in Athene, is het lekker op de oude wal, ik ga er jaarlijks, en ik huis er op het Parthenon, daar heb je het best, ik verstop in de gevel, moet je weten, het gat van een kogel met mijn nest, een ander zegt: ik heb appartementen, te Smyra in het café besteld, waar op de drempel in het zonnetje, de Hadji amberkorrels telt. (1)
Een derde: mijn adres mijn waarden, is Rhodes weet ge, in het groot paleis, het kapiteel van één der pijlers, is jaarlijks het doelwit van mijn reis, een vierde: ik reis van het jaar zo ver niet, ik word oud en kan zo niet meer mee, ik ga naar het terras van Malta, tussen een blauwe lucht en een blauwe zee, een vijfde: weet je waar het goed is? Te Caïro, in een ornament der torens van één der moskeeën, daar heb ik steeds mijn wintertent, en nog één: bij de watervallen, is mijn verblijf, vergeet het niet, de juiste plaatst heb ik aangetekend, in het koningsstandbeeld van graniet.
In koor: en morgen op dit uurtje, zijn wij al een mooi eind hier vandaan, langs donkere dalen, witte bergen, en langs de schuimende oceaan, zo babbelend, klapperend met de vleugels, de zwaluwen ginds in de sloot, als stormen gieren, regens plassen, en het bos zich verft in het schitterend rood. De dichter kent de zwaluwentaal, als zij, slaat hij de wieken uit, maar ziet zijn vlucht straks onmeedogend, door een onzichtbaar net gestuit. Geef mij vleugels, geef mij vleugels, zo luidt ook mijn droef refrein, om met de zwaluwen mee te vliegen, naar eeuwige lente en zonneschijn.
(1):Hadji=pelgrim
29-10-2013, 10:08
Geschreven door André
28-10-2013
Pantoen. Fortunio
Pantoens te maken is zo zoet, ik voel mij gelukkig, blij te moe, ik zoek niet naar wat ik zeggen moet, ik vraag niet naar het wat en hoe.
Ik voel mij gelukkig, blij te moe, een zalige rust vult mijn gemoed, ik vraag niet naar het wat en hoe, ik weet altijd wat er volgen moet.
Een zalige rust vult mijn gemoed, al schrijvend sluit ik de ogen toe, ik weet altijd wat er volgen moet, het is of ik het in hypnose doe.
Al schrijvend sluit ik de ogen toe, het één volgt het ander op de voet, het is of ik het in hypnose doe, pantoens te maken is zo zoet.
1889 Een pantoen is een Maleise dichtvorm met terugkerende versregels.
28-10-2013, 07:57
Geschreven door André
Moderne poëzie 4. Fortunio
Het was in het dorpje Sloterdijk, de zeventiende augustus van het jaar achttien honderd zevenen zestig, 's avonds zeven uur, dat een oude heer voor zijn woning zat te dutten. Op zijn knie lag het uitgedoofde pijpje; terwijl de hand van het Dagblad zoeven pas ontglipt was, langs zijn zijde beweegloos neerhing. Aan zijn voeten lag een grijsbonte kat, die 's meesters voorbeeld had gevolgd, en als hij, zo rustig sliep. Men hoorde door de open hangdeur, slechts het flauw getik van een oude hangklok, die voor in de gang hing.
28-10-2013, 07:55
Geschreven door André
27-10-2013
Moderne poëzie 3. Fortunio
Een dichter zegt wat hij meent. Ik beken het, dat ik smart en lijden gaarne zie, dat ik luid jubel, en verbazend in mijn schik ben, nu ik aan armoe en verdriet gewend.
En nu een knikker, een kastanje, een ééncentprent, is al mijn levensvreugde. Ofwel ik lik een suikerbal, die ik stilletjes uit een blik tevoorschijn haal. En zoiets wordt ellende
genoemd door sommigen, die traanloos zijn, en weedomloos en leedloos. Kunnen zij weten wat een ander mens gevoelt, blijdschap of droefheid heet, treurig of blij?
Geen schijnsel geeft schone schijn aan het zijn, een dichter zegt juist wat hij bedoelt.
27-10-2013, 07:56
Geschreven door André
26-10-2013
Moderne poëzie 2. Fortunio
Ik schrei en schrei steeds voort mijn ogen moe, en de oorzaak van mijn bitter groot verdriet, weet ik, rampzalige, gelukkig niet, want wist ik het, ik schreide harder nog dan ik doe.
En sluit ik straks vermoeid mijn ogen toe, door mijn wimpers dan steeds bij stromen vliet, de tranenvloed die ik onbewust vergiet.
En die ik, arme lijder, niet weet hoe te stelpen. Zalig diepbedroefd te zijn. Zonder ophouden, altijd maar te schreien, terwijl ik zelf niet weet waarom ik lijd.
Zo mag ik in bittere weedom eens vergaan, en drijven als een zilverblanke zwaan, op mijn tranenstroom naar de eeuwigheid.
26-10-2013, 07:55
Geschreven door André
25-10-2013
Moderne poëzie 1. Fortunio
Ik ben zielsbedroefd, mijn vurigste hartenwens is thans vervuld. Want innige liefde is haat, en dolle pijn is liefde, en goedheid kwaad, en treurig zijn is blij zijn voor een mens.
Als ik, uit wie, als uit een bolle lens, waardoor een wonder helle lichtstraal gaat, die ze als een stralenbundel weer verlaat, licht en steeds meer licht uitvloeit zonder grens.
Tot zingen en lachen en schreien al door elkaar, dringt zich mijn ziel met mysterieuze drang, het was mij of ik rees en straks weer nederviel, tot ik de diepste duisternis ontwaar.
Nu is het uit met lach en klacht en zang, ik lig hier neder, een orgelloze ziel.
1887 (nieuwe proeven van moderne poëzie)
25-10-2013, 07:59
Geschreven door André
24-10-2013
Moderne gedichten 2. Fortunio
Schone schemerschijn, o zalig zielelonken, wanneer witte wolken langzaam, plechtig deizen, (1) en op de vleugelen der nacht, gepeizen (2) rondfladderen door het brein, als dromensdronken.
Wat droomt daar in de verte? Is het niet als wonken, terwijl zij rusteloos heen en weer reizen, mij geesten toe van hun wolkpaleizen, waaruit de zoetste tonen tinkelend klonken?
De bleke blonde zusterziel zal het zijn, wier geluw haar mij omruist met zachte zuchten, wier lieve stem zich mengelt met de mijn, zielwiegelend zingende in de reine luchten.
O zalige zielelonk, schone schemerschijn, laat mij tot u in het nevelig luchtruim vluchten.
Ik klom en klom langs het ruwe, steile pad, ginds naar de hoge berg van mijn gevoel, opeens daar werd de weg ongaanbaar glad, en ik stortte neer in een diepe, duistere poel.
En sombere schimmen zweefden om mij heen, een rosse gloed omzweefde mij het gelaat, verwarde stemmen klonken ruw dooreen, als de hoge zee die op de rotsen slaat.
En boven alles klonk een schelle kreet, gelijk een kind er soms in doodsangst slaakt, wanneer het, dromend dat een hond hem beet, van schrik uit zijn bedje opvliegt en ontwaakt.
En ik zag mijzelf en zag mijzelve niet, een ander en toch ik was het die daar sprak, het klonk als de wind die giert langs het rieten dak, terwijl de regen stroom bij stromen giet.
Of als een knaap die door een koker praat, die hij gemaakt heeft van zijn schoolcahier, of als één met een masker voor het gelaat, wanneer hij u aanspreekt op een bal masqué.
1886
23-10-2013, 08:06
Geschreven door André
22-10-2013
Moderne sonnetten 2. Fortunio
U heb ik lief als de eeuwige zwarte nacht, als de echo van een nooit gekend verleden, als de blauwe bloemen in het denkbeeldige Eden, waarop mijn droevig hart eeuwig wacht.
O mijn zoete zusterziel, zacht komt gij, een bleke schim, toegetreden, en lispelt stille ruisende gebeden, terwijl uw bleke mond droefgeestig lacht.
En ik zie door dorre en dwarrelende blaren, door het scherp en mistig maneglimmen, gelijk een brede, ontplooide witte vaan, uw vale geest al hoog en hoger klimmen.
Nog één droeve lach en het is gedaan, en gij smelt weg voor eeuwig aan de kimmen.
22-10-2013, 07:46
Geschreven door André
21-10-2013
Moderne sonnetten 1. Fortunio
Ik droomde dat ik dromen zou een droom, een droomreeks vol zoete herinneringen, waar aan mijn dromen louter tranen hingen, als regendruppels aan der wolken zoom.
Het mistig maanlicht gleed op aarde loom, en bleek en bleker werden alle dingen, ik hoorde sterren litanieën zingen, en luide riep een stem mij: welkom.
O engel mijner dromen: wees gegroet, gij hebt mijn ziel in uw ziel gevangen, in tranen komt uw beeld mij tegemoet.
Wat blonde bleekheid bloeit er op uw wangen, geen bitter lijden smaakte mij ooit zo zoet, als het uwe, dat ik vereeuwig in mijn zangen.
(modellen voor dichters of die het willen worden) 1885 Fortunio (Jacob Nicolaas Van Hall) Amsterdam 1840-1918
21-10-2013, 07:57
Geschreven door André
Gent in oude prenten
Afbeeldingen uit grootmoeders tijd.
21-10-2013, 07:53
Geschreven door André
20-10-2013
De vrouw spreekt. Marie Metz-Koning
Omhul mij met een wit gewaad, de peinzing van mijn stil gelaat, zij als een boek dat één maar leest, een bijbel die ontwijding vreest, ik droeg het kruis door eeuwen heen, ik ken de lach die ik eeuwig ween, ik weet alleen wat liefde heet, en het heilig woord dat niemand weet.
Omhul mij met een wit gewaad, besluier mijn gewijd gelaat, want in mijn ogen tranenmoe, daar doet een bloem zichzelve toe, een bloem die toch wil opengaan, van bladen die ten hemel slaan, en reiken, reiken naar het licht, gelijk de droom van mijn gezicht.
Mijn armen, armen strekken uit, mijn woorden, wonder van geluid, geluiden die ik zelf niet weet, waarin ik steeds mijzelf vergeet, omhul mij met een wit gewaad, besluier mijn betraand gelaat, leg om mij rond wat bloemen uit, bezing mij als een eeuwige bruid.
Ik ben zo bang, ik ben zo moe, toch viel het licht mijn leven toe, toch is mijn hoofd omhoog gericht, toch ken ik het wetend Godsgezicht, omhul mij met een wit gewaad, vergeet de bloem van mijn gelaat, vergeet mijn bleke weerloosheid, een broze bloem aan God gewijd.
1920 1864-1926
20-10-2013, 08:50
Geschreven door André
19-10-2013
Broos geluk 3. Jan Veth
Het wulfsel van een beukenallee, (1) de tekening van een scarabee, de kleurvlak van een jakje, een knop die tot ontbotten dringt, een blad dat uit zijn windselen springt, of katjes aan een takje, alles waarlangs het oog maar weidt, is nieuw gewonnen heerlijkheid, voor de opgetogen zinnen, en het kleinste ding is even mooi, als heel het wijd aardrijk in zijn tooi, en waard om te beminnen.
Maar het zuivere geluk is broos, hoe kunnen wij gedachteloos, toeven in welbehagen, terwijl wij allen, arm en rijk, onzichtbaar maar gestadiglijk, ons kruishout blijven dragen, wij zijn niet zoals kinderen meer, en wat wij zien wordt telkenkeer, omsponnen door gepeizen, die ons geleiden tot het snoer, van wat aan leed ons wedervoer, op de afgelegde reizen.
Heimelijk grijpt ons plotseling, de erkentenis dat ieder ding, dat voor ons oog komt lichten, niet meer is dan een schone schijn, en dat daarachter machten zijn, die onze levens richten, dan daalt een sluier voor ons oog, een floers dat alles overtoog, met kennis van lijden, bij het eeuwig wisselen van getij, gaat al te snel de vloed voorbij, en het eb brengt wreed scheiden.
Wie eens dat scheiden heeft gekend, als die ene spil waar het al om wendt, die zal niet meer betreden, de wegen der genegenheid, voor wat de lust der ogen vleit, zonder verborgenheden, wat hem niet beschoren is, al wat uit licht geboren is, te vieren zonder peinzen, omdat wat weeldelachend wenkt, geluk noch welbehagen brengt, dat niet in smart zal deinzen.
1925 Jan Veth dichtte het gedicht vlak voor zijn dood. (1):wulfsel=gewelf
19-10-2013, 07:50
Geschreven door André
18-10-2013
Broos geluk 2. Jan Veth
De wiplijn van een ophaalbrug, contouren van een heuvelrug, de statieuze grachten, bij ochtend- en bij avondlicht, of als hun kleur te slapen ligt, in diepe manenachten, het spikkelen van fijn bladergoud, in het najaar tegen het hoge hout, van de kastanjelanen, terwijl beneden aan de stam, de klimop zich te slingeren kwam, als kransen van lianen.
Rietstengels die uit een moeras, alsof het een hoofse groetenis was, wuivend hun pluimen beuren, naar het blauwe van de hemeltent, zo klaar als een Japanse prent, met onversneden kleuren, een weide in Hollands groene pracht, of met een hermelijnen vacht, van sneeuwvrede overtogen, terwijl knotwilgen met hun pit, accenten tekenen die van het wit, de parelglans verhogen.
Tegen een zilvergrijze lucht, de stille bouw van een gehucht, waar het kerkje in ligt besloten, en het geheel zo warm omlijnd, dat het geen werk van handen schijnt, maar zelf aan de aarde ontsproten, een donker torensilhouet, als in een aureool gezet, van geel gevlamde wolken, het dakrood van een huizenkrocht, of welige koeien in een bocht, met de uiers ongemolken.
Paarden die drinken bij een wed, schoven als ducdalven uitgezet, (1) wat eenden in een slootje, de lichtveeg langs een gevelkuif, de veren van een tortelduif, of tussen het riet een bootje, een hooieberg naast een boerderij, en rondom blij gespelemei, van geitjes en van schapen, de muskels van een jonge stier, of aan de zoom van een rivier, het zwemmen van dartele knapen.
(1):ducdalf=meerdere schoven samen
18-10-2013, 08:45
Geschreven door André
17-10-2013
Broos geluk 1. Jan Veth 1925
Dit is het zuiverste geluk, om zonder dromerij of druk, van heimelijk vergelijken, met wat men vroeger heeft aanschouwd, zoals zij glinsterend zich ontvouwd, de wereld in te kijken, de wereld in, de wereld uit, de wereld als begeerte buit, voor onverzadigbare ogen, en al wat voor ons aangezicht, uitwimpelt in dat louter licht, komt onze vreugd verhogen.
Wanneer wij zoals kinderen doen, de bronzen herfst en het voorjaarsgroen, en het winterwit aanvaarden, zonder te vragen naar het waarom, dan wordt ons alles wellekom, wat uitstraalt op deze aarde, dan doet al het zichtbare in het rond, ons beelden vol van weelde kond, en vaadmen de verschieten,(?) een lustoord dat ons toebehoort, en waar onze ogen ongestoord, indrinkend van genieten.
De wasdom van een jonge boom, een brassend zeilschip op de stroom, der vogelen ranke vluchten, de buiging van een vrouwenhals, of meisjes trippelend op een wals, en het rood van rijpe vruchten, een straatje met een witte muur, bij fluisterlicht in het schemeruur, de slanke populieren, zich rimpel spiegelend in de vliet, het steroog van een margriet, of het paars van anjelieren.
Perziken blozend aan het spalier, (1) of achter het huis op een plankier, vrouwen die wasgoed spoelen, het ranke sprankelen van een bron, wier waterdruppelen in de zon, van fonkelkleur krioelen, de branding van een bochtig strand, windmolens in een polderland, bij het geharceer van regen, de glimlach om een jonge mond, of aan de zuivere horizont, een parelmmoer bewegen.
(1):spalier=latwerk (?): Ik weet niet wat de dichter heeft willen zeggen.
17-10-2013, 09:50
Geschreven door André
16-10-2013
Moede. Hendrik Jan Schimmel
Het hoofd is gebogen, het hart vol wee, zoet windeken, neem op uw vleugelen met mij mee, rondom mij de valsheid, het verniste bedrog, wie het plegen, zij noemen mijn naaste, zich nog.
Rondom mij de zelfzucht, in sneeuwwit gewaad, elk spreekt van de liefde, en stookt slechts de haat, vereert het kleinzielige, bewierookt de schijn, vertrapt en verguist, wat zichzelf tracht te zijn.
Zo moede, zo moede, het harte vol wee, zoet windeken, neem toch de stakker maar mee, die het bezige leven, zo weinig begrijpt, niet vat dat op het koolveld, de parel niet rijpt.
Die strevend maar strompelend, het hele leven lang, zich ergert dat ondank, vaak gaat boven dank, vergeet waar zich heer noemt, die niets is als knecht, dat het lege vat klank geeft, waar het volle niets zegt.
Zoet windeken, voer hem maar ver hier vandaan, in de schaduw van het bos, waar de nachtegalen slaan.
16-10-2013, 07:51
Geschreven door André
15-10-2013
Bij het wiegje. Hendrik Jan Schimmel
Waar komt gij vandaan, lief wichtje, klein hachje? Uw traan is een lachje, Uw lachje een traan, gezeglijk noch stil, naar het wiegjes rand, tast stouter een hand, gij toont reeds een wil.
Naar iedere kant, gluurt doelloos het gezichtje, in het oog toch een lichtje, een vonk van verstand. Waar komt gij vandaan? Bracht, dommelig wijs kindje, een zoetelijke windje, een zonnestraal, u aan?
Zij vraagt er niet naar, Zij, die daar gebogen, in het licht van die ogen, in het zijden blonde haar, in het mals van dat schoon, zich baadt vol verrukken, en kussen gaat plukken, van lip en van koon.
Zij jubelt: wat pijn eer ik u mocht verwerven, duizendmaal sterven, om moeder te zijn.
Zij ziet noch zij hoort, in het diep van de hemelen, lichtsterren wemelen, en het zoetvloeiend woord: gij kleine, op het geklots, van de baren des levens, materie en tevens, een uitstraling Gods.
Gij ging voor ons uit, zorg weder te komen, gedrenkt aan de stromen, die de aarde in zich sluit.
1879
15-10-2013, 00:00
Geschreven door André
14-10-2013
In het boschaadje. Hendrik Jan Schimmel
Oase in de bajert, van takken en blaren, waar lichtstraal bij lichtstraal, ter rust schijnt te gaan, de spar met haar pluimen, zo weelderig gekuifd, de abeel met haar zilver, het mos overwuift.
Warande, waar de koelte zich schuilt voor de gloed, die blaakt op de vlakte, in het heidekruid broedt, snelvoetig gaat pozen, zijn liefdevlam blust, warande van vrede, warande van lust.
Een waan slechts, waar het mosbed het zachts is gespreid, het fluweel der festoenen, het weelderigst bereid, vertellen van veren, bepurperd, bekrauwd, wat splinters van vlerken, geknot en beklauwd.
Het heir van insecten, gelegerd in het dons, of azend op de afval, met tergend gegons, van de angstkreet der zwakke, verstaan noch verhoord, van wreedheid en onrecht, van slachting en moord.
Kontrasten, zo spottend, en daarom zo wreed, de klacht naast de jubel, de lach bij het leed, het mensenkind huivert, en vraagt wie er heerst, er schuilt in zijn hart toch, het liederijkst en het teerst.
Zou het kunnen, zo ruist het in het diepst van het hart, dat vreugde slechts zijn kan, de dochter van smart, en het leven verrijkt steeds, in de eeuwige schoot, van het eeuwige wordend, juist kiemt in de dood?
1886 Hendrik Jan Schimmel. Graveland 1823-Bussem 1906
