Beste Bloglezers,
In de afgelopen weken hebben wij soms dagelijks, soms met een korte tussenpoos onze ervaringen opgeschreven en in deze blog gezet. We kregen niet erg veel reacties, maar we merkten dat toch veel mensen de verhalen gelezen hebben. Die hebben we dan niet voor niets opgetekend. Bovendien konden we zelf op deze manier het vele wat we beleefden 'op een rij zetten'.
Lia is nu bezig haar fotoverzameling te ordenen. Daaruit zullen we een aantal foto's selecteren voor deze blog. Ook is ons gevraagd een vertoning van die foto's met bijbehorend ooggetuigenverhaal te organiseren. Willen anderen die daarvoor belangstelling hebben dat ons even laten weten?
In een volgende blog willen we nog wat meer vertellen van de Yezidi's, de Christenen en de Turkomannen in Iraaks Koerdistan - en hoe met deze minderheden wordt omgegaan. Nu volgt iets heel anders, namelijk een lijstje van degenen die we tijdens onze reis gesproken hebben en van de plaatsen waar we zijn geweest. Vooral interessant voor de insiders: Koerden en Koerdistan-reizgers. Wie over bepaalde zaken meer wil weten: stuur een vraag of een reactie!
Wat deden wij in Koerdistan?
We waren op bezoek bij een aantal ministers van de regionale regering (KRG, zie website hiernaast) om te vragen naar hun beleid en prioriteiten. Graag hadden we ook de president en de eerste minister gesproken, die beiden in principe wel bereid waren - maar tenslotte was er toch geen gelegenheid voor.
Wat de ministers betreft, wijzelf hadden gekozen voor: - de minister van landbouw, Abdul Aziz Tayeb (hoe krijgt de regering de verdreven boeren weer terug naar hun dorpen om het land te bebouwen) - de minister van 'civil society affairs', George Mansour (voor de ontwikkeling van een 'civil society' in Koerdistan) - de minister van 'extra-regional affairs', Mohamed Ihsan (behandeling van de problematiek van de gebieden waarover met Bagdad onenigheid bestaat of ze tot Koerdistan behoren, zoals Kirkoek) - de minister van onderwijs, Dr. Delshad Abdulrahman Mohamad (de vernieuwing van het onderwijs) - de minister van sport en jeugd, Taha Barwari (vooral gevraagd naar de manier waarop hij een jeugd- en jongerenbeleid wil voeren). We hebben bij alle ministers zeker een uur kunnen praten. Twee ministers hebben ons zelfs een diner aangeboden.
Ook hadden we een uitvoerig gesprek met de voorzitter van de Turkoman partij in de Kurdistan National Assembly, Nejmeddin Kerkhi, die ook minister in het kabinet is. Maar het is goed om te weten dat er ook een andere Turkoman partij bestaat: het Turkoman Front, die oppositie voert.
Heel boeiend was ons gesprek met een andere oppositiepersoon, Hamad Tawfiq in Sulaimaniye, die uit de PUK is gestapt en nu samen met Nawshirwan Mustafa veel kritiek op het beleid van de regering heeft.
Verder hadden we gesprekken met medewerkers van enkele ministers, met name die van onderwijs en van jeugdzaken, en met functionarissen van de KDP en de PUK in diverse plaatsen zoals Salahaddin en Sulaimaniye, Khanaqin en al Qosh. Juist in de kleinere plaatsen kon je veel horen over de problemen 'aan de basis', zoals over de opkomst van de politieke islam. Een heel ander soort contacten hadden we met mensen van maatschappelijke organisaties. Allereerst met Kurdistan Save the Children, in het bijzonder met Dana Qadir, de directeur, en met Maureen Mcluckie, die over het bijbehorende Fund gaat. Het is KSC-KSF dat onder andere dat programma uitvoert waarover Lia heeft verteld: sponsoring van kinderen voor wie geen geld is om naar school te gaan. Dan met de organisatie Chra (olielamp) van Peter Gruschka, die vooral vrouwen kansen wil geven zich te ontwikkelen en sterk te maken. Peter was onze grote gids en informant over de ontwikkelingen in Iraaks Koerdistan, in het bijzonder in 'zijn' stad Sulaimaniye. In Khanaqin waren we op bezoek bij Nasrin en Hiwa Delewi van het door henzelf gestarte centrum voor People with Disabilities. Ook daarover schreef Lia al een verhaal. Donna Fritz, docente in 'nursing' aan de Universiteit van Sulaimaniye vertelde ons veel over haar ervaringen in grote en kleine ziekenhuizen.
Culturele en religieuze thema's stonden centraal bij onze bezoeken aan het Lalesh Cultural Centre in Duhok en de Yezidi tempel in Ain Sifni. We werden er ontvangen door Sheikh Shamu Sheikho Mamo. de adjunct directeur en een lid van het High Committee. Die dag bezochten we ook de Chaldese (Kaldani) kerk in het dorp al Qosh, waarvan de priester, Father Gabriel Dino Mardini, het hoofd van de hele Chaldese kerk in de wereld bleek te zijn.
En dan onze persoonlijke vrienden die we mochten weerzien: Nawzad Dizai, die ons tweemaal onthaalde, waarvan een keer bij hem thuis in Erbil; Mahmoud Sarbast, die onze gastheer was bij een etentje in de universiteit van Erbil; Hussein Sinjari, die een organisatie voor meer tolerantie in Koerdistan heeft opgezet en diplomatieke ambities heeft; Emad Rashed, nu zakenman in Sulaimaniye/Khanaqin; en, heel even, Sirwar Pedawi. Van hen hoorden we heel veel over het dagelijks leven in Koerdistan, over hun perspectieven en hun zorgen.
Al eerder noemden we onze bezoeken aan de familie van wijlen Kak Sami Abdulrahman: eerst aan zijn zoon Sirwan en dochter Bayan, daarna aan zijn weduwe. Het grote park van Erbil draagt de naam van Kak Sami. Zijn vrouw Fawzia heeft een stichting opgericht voor ondersteuning van jeugdsport ter nagedachtenis aan de zoon die bij de aanslag in 2005 tegelijk met zijn vader omkwam.
Tenslotte: we hebben ook nog gegeten met twee Nederlandse journalisten: Judith Neurink van Dagblad Trouw (zie de link hiernaast) en Pauline Bakker van Schrijfkracht. We hebben veel ervaringen uitgewisseld.
En waar we allemaal geweest zijn? Heel in het kort: in Ibrahim Khalil (aan de grens met Turkije), Duhok, al Qosh en Ain Sifni, Amedi, Barzan, Rowanduz, Shaqlawa, Salahaddin, Erbil, en verder naar het zuiden in Dokan, Sulaimaniye, Chamchamal. Halabja en Khanaqin.
Dit programma hadden we nooit kunnen uitvoeren als we niet auto's met chauffeur ter beschikking gesteld hadden gekregen van de regionale regering (KRG) en van Kurdistan Save the Children, geen begeleiding en steun hadden ontvangen van diverse medewerkers van het KDP-bureau voor externe relaties, en bovenal: van onze onvolprezen vriend Khalil Sinjari, directeur van Kurdistan TV Europa, die het hele reisprogramma met ons uitdacht en de meeste belangrijke contacten voor ons regelde.
En het was een programma van 'maar' ruim twee weken...
|