Heej allemaal!

In mijn vorig bericht heb ik het al gehad over het fenomeen Fasching en hoe dat in Duitsland gevierd wordt. Ik heb hier echter nog veel meer bijgeleerd over Duitsland, de Duitsers, en hun gewoontes. Een compact lesje Duitse keuken is de revue al gepasseerd. Hier volgen enkele andere bijzonderheden over het Duitse (of misschien beter Beierse) volkje.

Hoewel veralgemeningen nooit helemaal kloppen, wil ik toch proberen mijn algemene indrukken over de Duitsers samen te vatten. Ik heb ze tot nu toe kennen als een heel openhartig, spontaan volk, vaak met een knorrende buik en een dorstige keel; gezellige, ongecompliceerde, goedlachse mensen. Van de stereotypische deutsche Gründlichkeit heb ik in dit huishouden nog niet veel gemerkt, eigenlijk ben ik hier nog de gründlichste in huis, vooral qua opruimen en poetsen. De mensen met wie ik al onder één dak gewoond heb trekken terwijl ze dit lezen hun ogen wijd open… Ik verklaar mijn plotse poets- en opruimwoede door mijn plichtsbewustzijn eerder dan door mijn persoonlijkheid... Het zou een goede zaak zijn als ik die gewoonte ook weer mee naar huis nam. Wer wei߅ ;-)

Maar ik dwaal af. Ik wou het hebben over de Duitsers en hun ‘eigenaardigheden’…

 Reeds in mijn eerste week hier heb ik een vreselijke ontdekking gedaan. De afgrijselijkste gewoonte in de geschiedenis van film en televisie is hier alomtegenwoordig: dubben. Ik dacht dat de Duitsers op dat vlak nog wel meevielen, dat ze wel vaak dubben maar niet alles. Niets is minder waar. Ze zijn even erg als de Fransen. Duitsers dubben alles. Alle films en series die hier op tv komen zijn gedubd. Als je de originele versie van een film wilt zien, moet je op zoek gaan naar een bioscoop die dat aanbiedt, en die films worden heel laat ’s avonds gedraaid en zonder ondertitels. Alsof die versie enkel bedoeld is voor de native speakers. En niet alleen films en series moeten dit ondergaan. Ook in documentaires en reportages wordt deze afschuwelijke gewoonte doorgedreven. Dan wordt er natuurlijk geen moeite gedaan voor synchronisatie en kan je de spreker nog een beetje horen. Wat eens zo irritant is.
En alsof dat alles nog niet erg genoeg is… De Duitsers zelf vinden dat gedub een verrijking. Goed gelezen, een verrijking! Ze vinden sommige films gedubd beter dan het origineel. De tekst zou beter zijn. Ik viel bijna van mijn stoel toen J. me dat met volle overtuiging zei. Onvoorstelbaar.  Dubben is absoluut geen verrijking. Ten eerste is de kwaliteit van de film heel wat minder, het gebabbel is vaak  monotoon en zonder expressie, vooral vrouwenstemmen klinken in het Duits altijd hetzelfde, en uiteraard is het perfect te zien aan de mondbewegingen . Ten tweede mist men op die manier echt de mogelijkheid om andere talen te leren of zelfs maar te leren herkennen. Het is nog niet zo erg als de Fransen, maar ook Duitsers zijn niet echt talenknobbels.

Maar goed, genoeg getier, laten we het hebben over…bier. Net als de Belgen hebben de Duitsers een echte biercultuur. Die verschilt echter nogal van de onze. Witbier (‘Weizen’) wordt hier bijvoorbeeld veel meer gedronken dan bij ons (en ik vind het ook heel lekker). Maar er zijn nog andere verschillen. Wil je in Bayern op café een pint drinken, vraag je om ‘ein Helles’, dat betekent letterlijk ‘een lichte’. ‘Helles’ is hier de naam voor gewoon bier. In mijn Duits gezinnetje wordt altijd König Ludwig Hell gedronken. En dat wordt geschonken in van die typische bierpuls, per halve liter, prachtig. Ik heb trouwens lang gedacht dat een Duitse pint een beetje minder alcohol bevatte dan een Belgische, aangezien wij 33 cl schenken (of zelfs 25 cl) en zij een halve liter. Niets is minder waar. Alcoholpercentage is hetzelfde, wij zijn de mietjes ;-) Dat moet ik echter meteen relativeren: zwaardere bieren die bitterder zijn en meer alcohol bevatten (zoals de Belgische) kennen ze bijna niet in Duitsland, en het smaakt de meeste Duiters ook niet goed, ze zijn dat niet gewoon. Op dat vlak zijn zij dus de mietjes ;-)

Ik heb met J. ook een discussie gehad over het zogenaamde ‘deutsche Reinheitsgebot’. Om wat gegoogle te besparen: dat is een soort wet die ontstond in de 16^de eeuw in Beieren, die zegt dat bier enkel graan, water en hop mag bevatten. Dus geen gist, en ook geen vruchten of kruiden. Duitsers zoals J. zijn daar fier op (König Ludwig Hell beantwoordt aan deze voorwaarden). Het brouwen van een zogenaamd rijke diversiteit aan bieren met enkel die drie ingrediënten, daar zijn ze trots op. In België daarentegen heb ik eerder spottende reacties te horen gekregen , omdat zo’n wet een beperking zou zijn om heerlijke originele bieren te brouwen. Beide standpunten zijn te verdedigen en de partij die je kiest komt hoogstwaarschijnlijk overeen met je land van herkomst. Bovendien hebben Duitsers helemaal geen kennis van onze Belgische bieren en begrijpen de voordelen van meer ingrediënten niet. Het voornaamste argument dat J. aanhaalde waren de ‘abominabele’ Belgische bieren met ‘Kirschengesmack’ en ‘Zitronengesmack’, die volgens hem de naam bier niet waard zijn. Zijn eigen woorden: “die Belgier verficken das Bier” (vertaling vrijblijvend zelf opzoeken). Eigenlijk kent hij er dus niks van. Ondanks zulke uitlatingen blijft de discussie vriendschappelijk. Het is namelijk niet eenvoudig de Belgische bieren te verdedigen tegenover een Duitser terwijl je een grote kroes Duits bier achteroverslaat…

Van bier gaan we over op fruitsap. Puur appelsap of appelsiensap wordt hier bijna niet gedronken en wordt door vele Duitsers zelfs vies gevonden. Duitsers drinken veel liever Schorle (met de ‘ch’ van chocolade). Dat is fruitsap (meestal appelsap maar ook appelsiensap, druivensap, kersensap…) gemengd met plat of bruisend water. Ondertussen hebben mijn smaakpapillen zich daaraan ook aangepast en vind ik puur fruitsap te zoet. Goede gewoonte, want Apfelschorle is natuurlijk gezonder dan puur Apfelsaft.

Ook school wordt hier anders georganiseerd. De lagere school duurt maar vier jaar. Daarna kan gekozen worden tussen Gymnasium, Realschule of Hauptschule. Het Gymnasium is het hoogste niveau, je moet ook goede punten behaald hebben in de lagere school om Gymnasium te mogen volgen. Het Gymnasium wordt op 18-jarige leeftijd afgesloten met een ‘Abitur’, een diploma dat nodig is om verder te studeren aan de universiteit. Realschule is tussenin en wordt beëindigd op 16-jarige leeftijd, waarna meestal nog een beroepsopleiding volgt. Hauptschule is het laagste niveau en heeft een vrij slechte naam, ook dit wordt op 15- of 16-jarige leeftijd beëindigd. Duidelijk is de schoolplicht in Duitsland niet tot 18 jaar, en de ‘beroepsrichtingen’ duren niet langer (zoals bij ons) maar net korter.

De schoolvakanties in Duitsland zijn ook anders dan in België. Ze zijn per Bundesland verschillend. In Bayern begint de Paasvakantie bijvoorbeeld een week later dan bij ons. De zomervakantie is nog vreemder: die begint hier pas eind juli en duurt tot half september. Als ‘compensatie’ krijgen de kinderen wel nog twee weken verlof in juni. Tijdens die vakantieperiode gaan we trouwens met het gezinnetje een weekje naar Italië, een echte strandvakantie in de buurt van Venetië…zalig. Normaal gezien ben ik niet zo fan van zon-zee-strand (ben eerder liefhebber van citytrips) maar een keertje lekker relaxen aan het strand zal zeker deugd doen… Tenzij V. en M. constant staan te zeuren “Spielen!!” Want die koters komen natuurlijk ook mee ;-)

En ten slotte zijn er nog die kleine dingetjes... Het brood is hier bijvoorbeeld veel ‘zwaarder’ en wordt nooit ‘dubbel’ gegeten, het beleg wordt gewoon op een snee brood gelegd en zo gegeten. Ook een pistolet (‘Semmel’ in Beieren, niet ‘Brötchen’!) wordt in twee gesneden en op elke helft komt beleg, niet ertussen. Appels worden hier niet in partjes gesneden maar in de helft en het klokhuis wordt er dan uitgehold (nu weet ik niet of dat laatste te veralgemenen valt, bij de familie hier wordt het in elk geval zo gedaan…). En ten slotte nog een absoluut vreemd fenomeen: Spezi. Dat is cola en limonade gemixt. Nog niet gedronken, ben ik zeker nog van plan, ik laat nog weten of het even smakelijk is als ik het mij voorstel *kuch*

Liebe Grüße!

23-02-2011, 00:28 Geschreven door Supernanny G

Lieve lieve mensjes allemaal,

Als je in een vreemd land op vakantie gaat, kan je proberen een glimp op te vangen van de vreemde cultuur, de gewoontes, de mensen, de taal. Maar de beste manier om een land en zijn bewoners te leren kennen is echt om er middenin te gaan leven. Een belangrijk stukje Duitse cultuur heb ik afgelopen weekend leren kennen: Fasching, oftewel carnaval.

Hoewel de mensen in Bayern niet zodanig doordraaien als in Köln, wordt ook hier carnaval veel meer gevierd dan in België. Bijna elk dorp heeft een Faschingsverein: een carnavalsgezelschap. Ook worden er bijna overal carnavalstoeten georganiseerd, niet alleen in de steden. En in de vitrine van de C&A hangen indianen- en piratenkostuums (ook voor volwassenen)… nog nooit gezien in België.

En dan is er nog het fenomeen Narrensitzung, wat ik afgelopen weekend meegemaakt heb. Daar ben ik naartoe geweest met J., buurvrouw G. en haar vriend. Een Narrensitzung is een soort show, georganiseerd door het plaatselijke carnavalsgezelschap. Zowel eigen mensen als andere verenigingen komen dan optreden. Het gaat voornamelijk om muziek, dans (Gardetanz, typisch voor Fasching) en stand-up comedy. Interessant is de opbouw van het podium, de ‘narren’ zitten permanent op het podium, achteraan op een soort balkon, op een rij (die narren zijn eigenlijk de prominenten van de verenigingen, mooi uitgedost). En net zoals in Sebastian Brants ‘Das Narrenschiff’ zitten de narren ook op een schip. Moeilijk uit te leggen, maar het decor is zo beschilderd en de narren zo gezeten, dat het lijkt alsof ze toekijken vanop een schip. Voor het schip speelt zich dan de show af, en de narren zitten hoog en droog op hun schip en kijken toe.

Vanzelfsprekend is dans en muziek voor elke aardbewoner toegankelijk, welke taal hij/zij ook spreekt. Maar de Beierse moppentappers, dat is een ander verhaal, en ik werd er ook door verschillende mensen op voorhand voor gewaarschuwd dat ik daarvan waarschijnlijk niet al te veel zou begrijpen. Hoewel er soms inderdaad nogal sterk dialect gesproken werd, heb ik ook van de moppen het merendeel begrepen. Vaak wou J. me uitleggen wat er precies gezegd was, omdat hij ervan uitging dat ik het niet verstaan had, maar dat was bijna nooit nodig. Nu moet ik wel zeggen, als die Narrensitzung in de eerste week dat ik hier was plaatsgevonden had, zou ik heel wat minder begrepen hebben. Duits leren verstaan is zeker zo belangrijk als Duits leren spreken, je hersenen moeten er echt op afgestemd worden om alles te kunnen volgen.

Ook leuk is het contact met de ‘plaatselijke bevolking’, J. kent veel mensen en ik word aan iedereen vlotjes geïntroduceerd als ‘das Aupairmädchen aus Belgien’. En onvermijdelijk volgt dan een lesje aardrijkskunde, in Bayern is België namelijk terra incognita. Het babbelen gaat echt goed, mijn grammatica is bijlange nog niet perfect maar ik kan me ondertussen best goed uitdrukken.

Ten slotte nog een update over ons theaterstukje. Ik ben heel fier op mijn kleine Duitse Geschwister (parapluwoord voor broers en zussen). Daarmee bedoel ik natuurlijk M. en V. Ons toneelstukje ‘Der Piratenschatz’ is namelijk zondag in première gegaan voor mama-papa-oma-opa en het was een succes. De ouders en grootouders vinden het echt prachtig dat ik zoveel tijd en moeite steek in zulke activiteiten. En de kinderen hebben er natuurlijk bijzonder veel plezier aan. En hun plezier is mijn plezier. Zondagavond, toen M. me goedenacht kwam wensen, kroop hij dicht tegen mij aan in de zetel en ik vroeg of hij het leuk had gevonden om het toneelstuk te maken en te spelen. Hij: “Heeeel leuk!” en hij gaf me een dikke knuffel. Heel vertederend. M. is soms (lees: vaak) een pain-in-the-ass omdat hij heel slecht gehoorzaamt en vaak (lees: nagenoeg altijd) wild doet, maar op zo’n momenten besef ik toch hoe graag ik dat ventje zie.

21-02-2011, 20:46 Geschreven door Supernanny G