Mijn naam is Stéphanie Buteneers . Als toekomstig leerkracht PAV vind ik het belangrijk om op de hoogte te zijn van allerlei dingen die zich in onze maatschappij afspelen. Om mijn kennis te verruimen ga ik wekelijks op zoek naar antwoorden op vragen die ik mij stel over culturele themas. Dit zal ik doen aan de hand van films, boeken, reportages, ed.
Wie weet heb jij je ook al eens dezelfde dingen afgevraagd of wil je ook gewoon wat meer te weten komen over een bepaald onderwerp, aarzel dan niet om eens een kijkje doorheen mijn blog te nemen.
De laatste nieuwe tentoonstelling in het CIAP Alter Nature heet harder better faster stronger. Het verwijst naar de toekomst van ons leven. Alles gaat tegenwoordig zo snel. Toen ik een tiental jaar geleden mijn eerste mobiele telefoon kreeg was ik reuze blij met mijn zwart-wit scherm. Vandaag, tien jaar later vinden we het al maar niets meer als we niet met onze gsm op internet kunnen surfen. Zo evalueert niet alleen de maatschappij, maar ook wij als mens zullen een hele transformatie meemaken. De mens zal harder en beter worden. We zullen alles sneller kunnen gaan doen en worden vooral veel sterker. Deze laatste twee zinnen vatten de tentoonstelling mooi samen.
Ik vat de geziene kunstwerken van de 10 kunstenaars even samen.
1) Gair dunlop.
Century 21 calling, 2003
In de installatie Century 21 Calling gaat over de ontdekking van de het dna en de droom dat dit zou bijdragen aan het scheppen van een betere wereld. Het werk focust op de wetenschapper Maurice Wilkens, een van de ontdekkers die in 1962 de Nobelprijs kregen. Het gepresenteerde werk van de kunstenaae bestaat uit objecten die samengevoegd worden om een bepaalde sfeer op te roepen. Op een bureau staat en rolodex kaartsysteem opgesteld met daarin citaten die verwijzen naar het leven van de wetenschapper en de toenmalige actualiteit. Op de twee kleine schermen, worden doorlopend filmpjes vertoond. Het promotiefilmpje in kleur werd opgenomen op de Wereldtentoonstelling van Seattle in 1962 en loopt over van optimisme met betrekking tot wetenschap en techniek. Het filmpje in zwartwit moest jongeren warm maken voor een carrière als wetenschapper, maar is niet zonder donkere ondertonen. Alles bij elkaar schetst de installatie een genuanceerd beeld van de complexe realiteit waarin een wetenschappelijke ontdekking tot stand komt.
2) Marcia Nolte
Corpus 2.0: neusheuvel, oordopschelp, rokersgat
Het kunstwerk corpus 2.0 geeft weer hoe het menselijke lichaam op een subtiele manier zou kunnen veranderen door ontwikkelingen in techniek en door modefenomenen en levensstijlen. Intensief gebruik van alledaagse voorwerpen zoals een zonnebril of een iPod-oortje kan leiden tot een vervormde neusbrug en oorschelp. Kettingroken kan dan weer aanleiding geven tot het ontstaan van een rokersgat
Is dit echt zo extreem ver gezocht?
De generatie van nu doet niets anders dan sms-en met de duim. Hierdoor zal men in de toekomst een sterkere duim gaan krijgen.
Kunnen we dit bewijzen met voorbeelden vanuit het verleden?
De mens past zich aan aan zijn omgeving en aan zijn gebruiken. Zo was de mens vroeger feller behaard omdat men leefde in een kouder klimaat en onze dikke donslaag de huid moest beschermen. Ons klimaat werd langzaam warmer en zo verloren wij ook een groot deel van ons haar.
3) Michael Burton
Future Farm
Het project voorspelt dat het farmaceutische onderzoek naar het oogsten van volwassen stamcellen uit vetweefsel in combinatie met nanotechnologie nieuwe mogelijkheden zal bieden om het lichaam in te zitten als een bron van inkomsten. We leven in een wereld waarin de medische industrie bereid is om geld te beiden aan hen die organen afstaan ten gunste van anderen.
Ik stel me dan wel de vraag of sommige ouders met een ziek kind misschien een kind bijnemen om hun ander kind te kunnen redden. Indien dit zo is, spreken we bij een baren van kinderen over een mensproductie.
4) Revital Cohen
Electrocyte Appendix
Electrocyte Appendix stelt een kunstmatig orgaan voor dat in de plaats van de appendix in het lichaam ingepland wordt en bloedsuikers omzet in elektriciteit. Voor de moderne mens is elekriciteit meer en meer een zaak van levensbelang Daarom is deze kunstmatige appendix slechts een logische stap in de verdere evolutie van de Homo Sapiens.
5) Yann Marussich
Blue Remix
Blue Remix vond ik een zeer vreemd kunstwerk. De kunstenaar ging een uur in een glazen kast zitten zonder te bewegen en filmde het hele gebeuren. Tijdens het uur vertoont hij een blauwe stof die uitgescheiden wordt door al de lichaamsopeningen zoals de ogen, mond, neus en zelfs de poriën in zijn huid. Men laat hier zien dat er constant veranderingen zijn in het menselijk lichaam.
6) Gina Czarnecki
Pixie Dust 1, 2009
Als een reptiel zijn staart verliest, groeit de staart vaak gewoon terug aan. In de toekomst zou dit dankzij verdere evoluties in de medische wetenschap ook voor menselijke ledematen zoals armen tot de mogelijkheden kunnen behoren. Willen we de natuur nabootsen, overtreffen of vervormen? Zullen we kiezen voor het vertrouwde, natuurlijke, of voor nieuwe ongekende mogelijkheden? Voor ijdelheid of voor functionaliteit? Verhelpen van handicaps of superkrachten? En zal er een kloof ontstaan tussen mensen die kunnen profiteren van de generatie van ledematen, en mensen die daar niet de mogelijkheid toe hebben?
7) Charlotte Jarvis Forgive Us Our, Part 1, 2010
Forgive Us Our, Part 1 is het eerste deel van een multimediaproject rond een fictief verhaal, waarin synthetische biologie wordt ingezet om hebzucht, lust en woede weg te nemen bij een groep kinderen die bekend staat als de SOBA babies. Deze kinderen waren voorbestemd om leiders te worden, maar in de praktijk is dat helemaal anders uitgedraaid en ondervinden ze juist veel hinder van de manipulaties.
Hoever kan men ongeboren kinderen manipuleren?
Blijkbaar staat de wetenschap tegen een fixe vergoeding al zover dat men voor de geboorte al kan kiezen welke haar, oogkleur een kind moet hebben. Waar zijn we dan mee bezig? Leven we dan binnenkort niet in een poppenmaatschappij waar geen enkel mens meer uniek is?
8) Paddy Hartley
Face Corset
De zogenaamde gezichtscorsetten van de Brit Paddy Hartley zijn ontworpen met een sociale en kritische boodschap in het achterhoofd. Deze maskers zijn bedoeld om de effecten van plastische chirurgie op het menselijke gelaat na te bootsen en te overdrijven. Met de gezichtscorsetten verandert de kunstenaar de vorm van een gezicht, vaak met spectaculaire gevolgen. Het gezicht wordt gemanipuleerd, uitgerokken en vervormd.
Wat is schoonheid en hoever gaat een mens hierin? Coretten bestaan al van in de middeleeuwen. Dit deden de vrouwen aan om een slanker beeld van hun lichaam te tonen. Is dit beeld dan mis? Hoever kunnen we hierin gaan? Wat is tegenwoordig nog naturel en wat niet?
Mogen we ons haren verven, onze nagels lakken, ons maquilleren of misleiden we dan andere met ons uiterlijk?
9) Art Orienté Object
Skin Culture
Wat is er gaande in onze samenleving en achter de gesloten deuren van de laboratoria? Voor dit kunstwerk werden er huidcellen van beide kunstenaars geïsoleerd en vervolgens gekweekt op een drager van varkenshuid. Deze kleine stukjes huid werden vervolgens voorzien van tattoos met dierenmotieven, voornamelijk van bedreigde diersoorten of laboratoriumdieren, maar ook van fabeldieren. De huid wordt zo op de plek van een symbolische verbintenis tussen mens en dier, cultuur en natuur.
10) Stelarc
Ear on Arm
Stelarc heeft in 2006 door middel van plastische chirurgie een kunstmatig oor op zijn linkerarm laten construeren. Het is de bedoelingen dat dit oor op termijn uit te rusten met een microfoontje. Als de kunstenaar zich dan in een omgeving met een draadloos netwerk begeeft, zal iedereen via zijn website kunnen horen wat het oor op zijn arm hoort. Een volgende stap is het inbouwen van een minuscule luidspreker in de mond. Als je hem dan opbelt, kan hij je toespreken via het oor in zijn arm. Jouw stem hoort hij dan in zijn hoofd, tenminste als hij zijn mond dicht houdt. Als hij zijn mond opent, komt jouw stem uit zijn mond en is die ook voor omstaanders hoorbaar. Het lichaam is dus een verouderde, achterhaalde machine die in het licht van de actuele technologie ontdekkingen eigenlijk heeft afgedaan. Kan het menselijk lichaam dan echt zijn beperkingen overstijgen en hoe zit het met de wet op privacy?
Ik vond het persoonlijk een zware tentoonstelling om te begrijpen. Alles lijkt zover gezocht, al zet het je wel tot nadenken. Het is natuurlijk allemaal zware Sience Fiction. Toch zweeft de hele tijd de vraag Wat als in mijn hoofd. Hoe ver kunnen wij gaan in en met ons menselijk lichaam?
Om een antwoord op deze vraag te krijgen vrees ik dat mijn menselijk leven op aarde hiervoor niet voldoende tijd rest. En dan belanden we zo bij de volgende vraag: Is er wel leven na de dood? En ik denk dat dat de bedoeling is van de tentoonstelling mensen laten blijven nadenken!
Als laatste culurele materie vul ik mijn rugzak deze week met kunst. Kunst die ver van mijn bed staat. Samen met twee medestudenten bezoek ik deze week het CIAP. Daar vindt een tentoonstelling plaats over Alter Nature. Het gaat over Sience Fiction. Een term die ik afschuwelijk in de oren vind klinken. 2 woorden staan er centraal: toekomst en lichaam.
Zoals een echte vrouw ben ook ik heel nieuwsgierig over wat ons allemaal misschien nog te wachten staan en besluit ik dus toch om maar eens een kijkje te gaan nemen.
Deze reportage gaat over vrouwen 2 mannen die zich laten ombouwen tot vrouwen. In de reportage wordt er gesproken over travestie, transgender en over transseksuelen.
Wat is nu het verschil tussen deze drie begrippen?
- Travestie : Is een persoon die zich verkleed in iemand van de andere sekse
- Transgender: Is een persoon die het gedragspatroon aanneemt van iemand van de andere sekse.
- Transseksueel: Is iemand die zich psychisch, sociaal en seksueel beleeft als iemand van het andere geslacht. Hij of zij is er in feite van overtuigd in verkeerd lichaam te zitten. Deze mensen hebben een dringend verlangen naar hormonale, operatieve geslachtsaanpassing.
In de reportage makken we kennis met 2 koppels
Het gezin Baert:
Het gezin Baert bestaat uit Ingrid, Ella en hun 2 kinderen Emilie ( 15j ) en Sarah ( 12j ). Ingrid en Ella zijn al 22 jaar gelukkig getrouwd. Ella is een transvrouw. Ze is geboren als man en verandert in een vrouw. Volgens de cijfers laat 1 op de 3600 Vlaamse mannen zijn lichaam transformeren naar een vrouwelijk lichaam. Ella ging vroeger door het leven als Peter. Sinds 6 jaar komt ze als vrouw naar buiten en over 2 jaar krijgt ze een geslachtsoperatie wat ook haar definitieve geslachtsverandering betekend.
Ella voelde haar niet goed in haar mannenlichaam, maar probeerde dit zolang mogelijk geheim te houden voor de buitenwereld. Ze kleedde zich vaak in de kledij van een vrouw.
Als vrouw samenblijven met een transvrouw is zeer uitzonderlijk! Dit komt vooral omdat de seksualiteit onder grote druk komt te staan. Tot nu blijven Ingrid en Ella elkaar vinden op dit vlak. Ingrid heeft diep vanbinnen wel een angst dat er ooit een moment zal komen dat dit niet meer zo zou zijn. Ze vreest er voor dat ze aan Ella dan enkel nog een goede vriendin zal overhouden in plaats van een echte partner. Toch beseft Ingrid heel goed dat haar partner nu gelukkiger is en hierdoor voelt zij haar ook beter.
In ons land laten er gemiddeld zon 30 Belgen per jaar een geslachtsoperatie uitvoeren. Ella kijkt enorm uit naar haar operatie, want vanaf dan staat er vrouw op Ellas identiteitskaart en zijn ze voor de wet een lesbisch koppel met 2 dochters.
Ik vraag me af of iemand zomaar een geslachtsoperatie laten uitvoeren?
Blijkbaar moest je tot 2007 voor een geslachtsoperatie naar de rechter stappen maar vanaf 2008 kan dat simpelweg bij de burgerlijke stand van de gemeente.
De kinderen vinden het normaal en beseffen ook wel dat dit voor andere mensen misschien niet zo is. Zij vinden het vooral belangrijker dat hun papa nu gelukkiger is. Ze hebben ook afgesproken om Ella papa te blijven noemen.
In de reportage zegt men dat 9 op de 10 koppels uit elkaar gaan die in deze situatie zitten.
Ik vraag me af hoe dat zit met de verdere cijfers in ons land.
Van de Belgen die zich al lieten ombouwen was 65 procent ongehuwd, 7 procent gehuwd, 22 procent gescheiden en 1 procent weduwe/weduwnaar. Van hen woont 60 procent in Vlaanderen, 25 procent in Wallonië en 11 procent in Brussel.
Bron: Belga, HLN
Ellen & Evi:
Ellen is een transvrouw. Dat is iemand die geboren is als man en zich laat veranderen in een vrouw. Volgens de cijfers doet 1 op de 3600 mannen dit in Vlaanderen.
Ella voelde dat er iets mis met haar was rond haar twaalfde levensjaar. Ze had het vooral moeilijk tijdens de puberteit. Ze vond het maar niets dat zij niet kon ervaren hoe een menstruatieperiode was of dat een man geen leven kon schenken aan kinderen.
Ellen heette in een vorig leven Kevin. Ze trouwde met een vrouw en samen kregen ze 2 kinderen, maar het huwelijk ging stuk. 3,5 jaar geleden leert ze Evi kennen. Ze kunnen het heel goed met elkaar vinden en Kevin vertelt Evi dat hij een moeilijke periode gekend heeft na zijn scheiding en dat hij wil starten met een nieuwe fase in zijn leven. Hij vertelt haar dat hij liever als vrouw door het leven zou willen gaan.
Evi was dolverliefd en de twee beginnen een relatie. Tijdens hun relatie begint Kevin meer en meer te veranderen in een vrouw en slikt hij vele hormonen. Hij gaat zich ook steeds veel vrouwelijker kleden. Een jaar geleden is het koppel getrouwd, allebei deden ze dit in een kleed. Ellen liep al vaker met vrouwenkledij rond. Op straat wordt er veel aangestaard.
Hoe reageert de omgeving?
Vaak reageren vrienden en familie afwijzend! 4 op de 10 transseksuele personen voelt zich hierdoor depressief en meer dan de helft denkt aan zelfdoding.
Ellen had het vooral moeilijk na haar scheiding. Ze kreeg veel negatieve reacties van de ex-familie. Ze kreeg te horen dat ze geen ouder meer van de kinderen was als de kinderen geen papa konden zeggen.
Vooral veel ouderen mensen hebben nog zware moeilijkheden bij transseksualiteit.
Voor de maatschappij worden Ellen en Evi vooral gezien als een lesbisch koppel. Zij noemen zichzelf gewoon een koppel dat elkaar heel graag ziet.
Hoe zit het met transseksualiteit en religie?
Binnen de verschillende religieuze en levensbeschouwelijke stromingen is transseksualiteit een moeilijk bespreekbaar onderwerp. Veel religieuze transseksuelen komen daardoor in conflict met hun geloof en zichzelf. Gevoelens als schuld en schaamte kunnen het veranderingsproces stagneren. Vragen als "mag er gesneden worden in een gezond lichaam", "accepteert God en mijn familie mijn identiteit als transseksueel" blijven vaak onbeantwoord. Voor
dominees, pastors, geestelijk verzorgers, rabbijnen, pandits, theologen, boeddhistische leraren, imams en andere geestelijken ligt een taak weggelegd. Met behulp van persoonlijke rituelen, teksten en verhalen uit religieuze boeken kan men religieuze transseksuelen een gevoel geven dat ze geaccepteerd worden als man of vrouw.
In het boeddhisme worden transseksuelen begeleid door een persoonlijke leraar. De persoonlijke leraar neemt de transseksueel mee op een innerlijke reis met behulp van onder andere meditatie en mantrabeoefening. Tijdens deze innerlijke reis krijgt de transseksueel een boeddhistische naam. Een vrouw-naar-mantransseksueel komt op deze innerlijke reis verschillende mannen in zichzelf tegen. Het is belangrijk vrienden te worden met deze "mannen in jezelf" al zijn ze nog zo weerzinwekkend. Door deze innerlijke reis kan een persoon het veranderingsproces dat gepaard gaat met hormoonbehandeling en zware operaties beter doorstaan.
Hier in de Westerse wereld is dit begrip al niet even makkelijk te aanvaarden. Wij worden thans hier vaak als modern gezien. Hoe zit het dan met de niet westerse cultuur?
Het denken over geslacht en gender verschilt per cultuur. Het denken over transseksualiteit verschilt hiermee dus ook per cultuur.
- In Thailand is transseksualiteit een relatief geaccepteerd verschijnsel. Men duidt transseksuelen aan met de term katoey , een begrip dat van oorsprong uit het Khmer stamt. Ook de term phet thee sam ("de derde sekse") wordt gebruikt. Door westerse sekstoeristen wordt de term ladyboy ("vrouw-jongen") gebruikt, maar Thaise transseksuelen duiden zichzelf niet zo aan. Thaise kathoey-activisten hebben de overheid formeel gevraagd een derde categorie in het Thaise paspoort toe te staan, naast "man" en "vrouw".
- In het islamitische Iran werden transseksuelen aanvankelijk vervolgd, en gedwongen behandeld met mannelijke hormonen. Na een actieve campagne van de transseksuele Maryam Hatoon Molkara vaardigde leider Ruhollah Khomeini een fatwa uit, waarbij hij transseksualiteit formeel goedkeurde. Transseksualiteit wordt tegenwoordig door de Iraanse machthebbers gezien als een legitiem fenomeen, dat niet strijdig is met de Koran. In de conservatieve Iraanse samenleving blijft echter veel onbegrip voor dit fenomeen.
- In Ecuador worden transseksuelen, net als travestieten en homoseksuelen, actief bestreden door de politie. Alle mensen met een afwijkende seksuele identiteit worden aangeduid met het scheldwoord maricons ("flikkers") en zijn het onderwerp van discriminatie en minachting.
Tijdens de reportage maken we kennis met 2 mannen die zich laten ombouwen tot vrouw. Ik vraag me af of er ook veel vrouwen zijn die liever door het leven zouden gaan als een man.
Jaarlijks ondergaan zowat dertig Belgen een volledige geslachtsoperatie. In 68% van de gevallen laat een man zich ombouwen tot vrouw, in 32% gaat het in de andere richting. Opvallend is dat veel meer mannen zich laten ombouwen tot vrouw (68%), dan omgekeerd (32%). Dat is over de hele wereld zo, al hebben we daar geen wetenschappelijke uitleg v.
Bron: Belga. HLN
In onze media worden we tegenwoordig ook vaak geconfronteerd met transseksuelen. Denk maar eens aan Dana International ( Eursongwinares 1998 ) Chaz ( dochter van de bekende zangeres Chér )
Er worden ook steeds meer verkiezingen voor transseksuelen georganiseerd. Zo is pas in Thailand de Miss International Queen gekozen. Dat is een schoonheidswedstrijd voor travestieten en transseksuelen. 24 travestieten uit 15 landen nemen het dan tegen elkaar op.
Vrouwenbesnijdenis is het gedeeltelijk of volledig wegsnijden van de schaamlippen en/of de clitoris.. Het besnijden van vrouwen wordt doorgaans op culturele gronden uitgevoerd. Het komt vooral voor in Afrika.
Toch komt dit soms ook nog voor in ons land. Het is niet te vergelijken met de besnijdenis die bij jongens voorkomt. Besnijdenis bij jongens gebeurt om hygiënische redenen. Bij meisjes gaat het vaak om verminking van het geslachtsdeel, waardoor er lichamelijke en psychische schade bij komt kijken. Vrouwenbesnijdenis is niet aan een geloof gebonden. Ook in de Koran staat niet dat een vrouw besneden moet worden. In ons land is vrouwenbesnijdenis dan ook verboden en strafbaar. Ondanks het verbod worden er in België naar schatting jaarlijks 50 meisjes besneden.
Onder vrouwenbesnijdenis ken men vier verschillende types onderscheiden
* Type I Het verwijderen van de voorhuid, eventueel met een gedeeltelijke of gehele verwijdering van de clitoris. Dit is de lichtste, meest symbolische vorm van besnijdenis.
* Type II Verwijdering van de clitoris (clitoridectomie) met gedeeltelijke of gehele verwijdering van de kleine schaamlippen, waarbij soms de schede een klein stukje wordt dichtgemaakt.De meeste besnijdenissen gebeuren op deze manier
* Type III Verwijdering van de volledige genitaliën en het dichtnaaien of vernauwen van de vagina. Infibulatie is de meest extreme vorm, waarbij de clitoris en de kleine schaamlippen helemaal en de grote schaamlippen gedeeltelijk worden weggesneden. De wondvlakken worden vervolgens aan elkaar genaaid.
* Type IV Het prikken, snijden, branden of piercen van de clitoris en/of schaamlippen, het uitrekken van de clitoris en/of schaamlippen, inbrengen van bijtende stoffen of kruiden, enzovoorts.
De meeste besnijdenissen bij vrouwen, laat ons het nog kinderen noemen gebeurt al op de leeftijd van 6jaar. Soms gebeurt het zelfs dat men het al toepast bij babys vlak na de geboorte. Vrouwenbesnijdenis heeft niet met godsdienst te maken, maar wel met de Noord-Afrikaanse cultuur. De ouders van het meisje staan hier ook volkomen achter. Ze doen dit uit naaste liefde voor hun kind. Ze willen hun dochter beschermen en willen haar een veilige toekomst bieden. Maar boven al staat dit ook in het teken van een goede opvoeding. Wij als westerlingen kunnen het haast niet vatten, maar voor de jonge Afrikaanse vrouw is dit iets vanzelfsprekends wat hoort bij het leven, hun leven! Dit neemt niet weg dat de pijn waarschijnlijk niet te harden is. Deze jongen vrouwen denken dat ze na dit ritueel meer kansen hebben op een goed huwelijk. Zou dit dan ook een vorm kunnen zijn van bijgeloof?
Vrouwen die niet besneden zijn, worden in de Noord-Afrikaanse landen niet gezien als volwaardige vrouwen. Een onbesneden meisje wordt door de rest van haar omgeving als een onrein iemand beschouwd. Dit kan je goed afleiden uit een fragment in de film
In de film maken we kennis met Amsatoe. Ze is de dochter van Collé. Ze is enige tijd geleden toegewezen aan een jonge,welvarende gast. Het nakende huwelijk lijkt echter niet door te gaan, omdat Amsatoe nooit besneden geweest is.
Zo zie je maar dat er over een culturele kwestie niet altijd veel wordt nagedacht. Toch zien we in de film dat Collé haar dochter niet heeft laten besnijden,omdat ze er zelf zo een nare ervaring heeft aan over gehouden. Een besnijdenis is zo een gevaarlijke ingreep dat de medische gevolgen ook aanzienlijk zijn. Dit kan meteen na de ingreep zijn, maar ook nog een lange tijd nadien.
Meestal vindt de ingreep zonder enige verdoving plaats. De vrouwen ervaren dan extreme pijn en geraken hierdoor ook soms in een shocktoestand. Ik denk zelfs dat wij als westerse vrouwen deze pijn niet kunnen inschatten. Vaak krijgen ze ook te maken met veel bloedverlies, urineklachten ( moeilijkheden bij het urineren of zware pijn bij het plassen). Omdat ze in Afrika helemaal nog niet zover staan op medisch gebied zoals wij treden er bij vele vrouwen ook infecties op. Ze blijven vaak achter met vieze littekens. Ze blijven continue last hebben van verschrikkelijke buikpijn en hebben zeer veel menstruatieklachten. Veel vrouwen worden hier ook onvruchtbaar van en hebben zeer pijnlijke seksuele ervaringen. Een deel van de vrouwen bezwijkt zelfs aan een tragische dood.
Cultureel bepalend of niet, dit gaat te ver. Geen enkel levend wezen zou zo mogen afzien en dus ook geen vrouwen. In sommige Afrikaanse landen zijn we momenteel toch al zover dat de vrouwenbesnijdenis verboden is. Maar helaas zijn er nog steeds landen in onze wereld die geen wetgeving kennen en dus maar hun gang blijven gaan bij deze arme vrouwen. Zelfs landen die hier wel een wetgeving over hebben treden hier blijkbaar laks in op, aldus gynaecoloog Rock Goerdin van de V-kliniek in Genk.
Geven deze vrouwen dan echt geen teken van verzet?
Ik vond het onbegrijpelijk dat ik in de film ook nog eens zag dat de meeste jonge meisjes ook nog eens besneden werden door vrouwen zelf ( = Salindina ). Ze weten zelf wat voor nare gevolgen deze ingreep heeft en zetten de traditie toch voorts en dat allemaal omdat je dan meer kans maakt op bepaalde dingen zoals bv) het vinden van een goede echtgenoot. Kans, de vrouw lijkt wel een lotje in haar handen te hebben van de loterij waarbij ze meer kans heeft om te verliezen dan op geluk
Toch treft de mannen ook een hoop schuld. Ze zijn voor een groot deel medeverantwoordelijk voor deze ingreep. Ze onderdrukken de vrouwen, door enkel met besneden vrouwen te willen huwen. In deze Afrikaanse landen kan een vrouw niet zelfstandig overleven. Daarom nemen zij de kans om een man te vinden ook heel serieus.
Persoonlijk vind ik wel dat het beeld over de vrouwenbesnijdenis toch wel wat minder erg voorgesteld wordt dan deze in de werkelijkheid is. Zo zie je in de film dat er meisjes vluchten net voor dat ze besneden worden. Ze vinden onderdak bij Collé. Heel het dorp staat hierdoor in rep en roer, maar uiteindelijk kunnen ze ook andere vrouwen overtuigen om hun dochters niet meer te laten besnijden. Ze groeperen samen en er wordt uiteindelijk beslist om geen besnijdenissen bij vrouwen meer uit te voeren. Maar helaas vrees ik dat dit in de realiteit niet zomaar zal en kan gebeuren.
Hoe zit het eigenlijk met de mensenrechten rond dit thema?
Vanuit het perspectief van de mensenrechten is vrouwenbesnijdenis, van welke aardook, een schadelijke praktijk, een schending van de mensenrechten van meisjes en vrouwen (met inbegrip van het recht op gezondheid,lichamelijke integriteit,bescherming en, in extreme gevallen, het recht op leven) en een vorm van geweld.
Toch heeft men ondertussen al een internationale dag tegen vrouwenbesnijdenis. Deze gaat door op 6 februari. Men heeft over dit thema ook al een congres gehouden met maar liefst 30 Afrikaanse landen die samen willen werken om deze problematiek aan te pakken. Ondertussen verbieden meer en meer landen de vrouwenbesnijdenis. In januari 2003 werd in Benin een nieuwe wet van kracht, die het uitvoeren van besnijdenissen bij meisjes en vrouwen strafbaar stelt. Iemand die een meisje onder de 18 besnijdt, kan een gevangenisstraf krijgen van drie tot vijf jaar, en een forse boete. Sterft het meisje aan de gevolgen van de besnijdenis, dan wordt de straf verdubbeld.
Ook Unicef zet zich in tegen de besnijdenis van de vrouwen. Ze willen binnen de tien jaar komaf maken met de vrouwenbesnijdenis.
Voor 30 euro kan UNICEF 20 leerboeken kopen voor de vrouwen die deelnemen aanvormingen over genitale verminking. Zo kunnen we vrouwen en moeders beter informeren over het gevaar van deze praktijk enhen overtuigen ommeisjes niet te laten besnijden.
Voor 58 euro kunnen tien religieuze leiders een vorming krijgen over de gevaren van genitale verminking. Dat is belangrijk om deze traditie te stoppen.
Voor 120 euro financiert UNICEF de deelname van twee gezondheidsmedewerkers aan een preventiecursus over genitale verminking gedurende 10 maanden.
Het leven van Haïssa Bingi, 45, kwam meer dan een jaar geleden op een keerpunt. Deze kleine, energieke vrouw liet tijdens een ceremonie in haar dorp het mes vallen en keerde haar vroegere beroep vanbesnijdster samen met een aantal collegas de rug toe. Haïssa, diebesneden werd toen ze 7 was, werd op 10-jarige leeftijd zelf besnijdster, omdatdit beroepinhaar familie werd doorgegeven van generatie op generatie. Ze beweert ongeveer 400 meisjes te hebben besneden, van wie velen zijn gestorven aan complicaties.
UNICEF en zijn partners in Niger organiseren activiteiten omgemeenschappen hun eigen oplossingen te helpen vindenvoor het probleem, zonderze het gevoel te geven veroordeeldte worden. Ze helpen hen ookmet de sensibilisering over de mensenrechten, de hygiëneen de gezondheid van vrouwen. Zo leerde Haïssawelkede negatieve gevolgen van besnijdenis zijn; zeis er nu van overtuigd dat de praktijk niets te maken heeft met de islam. Ze leerde ook dat hijverboden is volgenseen wet van 2003, die metde steun van UNICEF werd ingevoerd. Het belangrijkste was dat zeeen nieuwe baan aangeboden kreeg. De besnijdsters van het dorp kregen een opleiding in de tuinbouw en een stuk grond, datze kunnen bewerken om zo inde behoeften van hun gezin te voorzien. "Het is vooralhet verbandtussen besnijdenis en de gezondheid vanjonge vrouwendatme overtuigd heeftom mijn oude baan op te zeggen," zei Haïssa, trots dat ze haar mes voorgoed heeft weggelegd.Ze is vastberaden dat haar "volgende strijd die tegende huwelijken op zeer jonge leeftijd zal zijn."
Het verhaal van eenmeisje uit Bob-Dioulasso, Burkina Faso
"Ik ben de leerkracht van een jong meisje," vertelt een lerares uit Bob-Dioulasso, die anoniem wil blijven."Al snel merkte ik dat zij vaak van vriendje wisselde. Toen ik haar vroeg waarom, vertelde ze me dat ze problemen had bij het plassen en het voor haar onmogelijk was om te vrijen. Daarom nam ik haar mee naar de dokter. Ze had eenerge verkleving van de schaamlippen. Daarop contacteerde ik haar vader en vroeg hem om zijn dochter te laten behandelen. Hij weigerde en eiste dat zijn dochter terug naar het dorp zou keren om er te trouwen: de besnijdster zou het nodige doen ... "
Met de steun van UNICEF,het Nationaal Secretariaat voor de Strijd tegen genitale verminking en de sociale werkers op het terrein kan dit jonge meisje worden geholpen. Zij kunnen haar de nodigechirurgische behandeling geven zelfs zonder de toestemming van haar vader. Die is bovendien strafbaar, omdat hij zijn dochter dit recht ontzegt.
Deze week kies ik ervoor om wat meer te weten te komen over vrouwenbesnijdenissen. We horen er wel eens gruwelijke verhalen over, maar het lijkt voor ons zo onrealistisch.
De vrouwenbesnijdenis is in onze Westerse wereld verboden, omdat de gevolgen zo verschrikkelijk kunnen zijn. Bloedingen, zweren,moeilijke bevallingen, infecties, incontinentie kunnen de jonge vrouwen stilaan maar pijnlijk leiden tot een tragische dood. Ook mentaal is het zwaar, depressies en angstaanvallen gaan vaak gepaard bij deze gebeurtenis.
Toch gebeurt het tot op de dag van vandaag nog steeds. Miljoenen vrouwen en jonge meisjes maken het nog altijd mee in Afrika. Blijkbaar zit hier een cultureel verhaal achter waar ik erg nieuwsgierig achter ben.
* Waarom doet men precies deze vrouwenbesnijdenis?
*De gevolgen zijn desastreus, waarom grijpt er niemand in?
* Wat vinden de vrouwen in Afrika hier zelf van? Doen ze dit uit vrije wil of worden ze anders uit de gemeenschap gesloten?
Ik probeer over dit onderwerp wat meer te weten te komen door het bekijken van de film Moolaadé van regisseur Ousmane Sembene
Wij Westerlingen gaan er vaak vanuit dat moslimvrouwen de hoofddoek vooral dragen als onderdanigheid naar hun echtgenoot toe. Misschien geloven wij dit nog wel liever dan dat zij dit doen uit plichtsbesef naar hun geloof. Uit de getuigenissen in het boek blijkt dat we het helaas niet altijd bij het rechte eind hebben.
Er zijn uiteraard de vrouwen die onder familiale druk een hijab of hoofddoek moeten dragen. Maar in vele gevallen zit het ook enigszins anders in elkaar. Het geloof in Allah geeft deze vrouwen de kracht om een hoofddoek te dragen en ze zijn het hier volledig mee eens. Deze vrouwen voelen zich beschermd tegenover de buitenwereld en willen een afstand met mannen creëren .Daarnaast gaan ze nog verder met het dragen van een niqaab of gezichtssluieren de boerka waarbij het hele lichaam bedenkt is ook de ogen worden hierbij afgeschermd met een gaasnetje. Maar deze mensen hebben ook hersenen en gevoelens achter deze verpakking. Toch kunnen we nog een derde soort onderscheiden, ze worden ook wel Islamkameleons genoemd. Dit zijn de Annekes en Mariekes die veranderen in Fatimaof Farah. Dit zijn de niet islamkenners die deel willen uitmaken van het geloof. Geloof het of niet, maar deze worden niet altijd even warm onthaald door de islamitische vrouwen.
Ook al zouden we kunnen spreken over een multiculturele samenleving, toch is niet iedereen even ruimdenkend als het over de hoofddoek gaat. Sommige hebben er helemaal niets op tegen, andere zijn er resoluut tegen gekant en dan hebben we ook nog een groep die er op zich niets op tegen heeft achter de schermen, maar het niet kunnen vindt in het openbaar.
Vrouwen die sterk opkomen voor het constant dragen van de hoofddoek hebben meestal een zeer sterk geloof. Het islamitische geloof staat echter niet toe dat vrouwen in de ogen van andere mannen kijken. De vrouw is in de islam ook ondergeschikt aan haar man. De man moet zijn vrouw onderhouden en de vrouw is onderdanig aan haar man en zorgt voor de kinderen en het huishouden.
Maar als we naar de cijfers in ons land kijken merken we dat hier ook nog steeds de vrouw meer instaat voor het huishouden en meer deeltijds gaat werken dan de man. Vele komen hiertegen op. We noemen deze mensen feministen. Vorige week was er in schaarbeek nog een bijeenkomst van feministen. Een punt dat men deze keer ook aanhaalde, was de islam. Ze willen nagaan of alle vrouwen die een hoofddoek dragen zich daar ook mee kunnen verzoenen. Zo niet, willen zij hiervoor opkomen.
Veel moslims zouden graag willen dat wij veel verdraagzamer met hen zouden omgaan. Het moeilijke aan deze zaak volgens mij hier is dat we het niet alleen over een vreemde godsdienst hebben, maar over een heel andere cultuur dan de onze.
Welke godsdienst en welke cultuur de beste is wil ik graag nog even in het midden laten, maar ik ben er wel helemaal mee eens dat wanneer men zich vestigt in een bepaald gebied dat men zich ook moet aanpassen aan de regels daar.
Toch denk ik dat er langzaam maar zeker sprake is van integratie. De islam wordt in België herkend als een volwaardige godsdienst met meer dan 480 000 aanhangers. België had in 2007 zes moskees in Vlaanderen herkend en deze kunnen nu net als de kerk rekenen op subsidies van de overheid. Ook de inrichting van islamitische godsdienst is in de Belgische scholen is ons niet onbekend. België geeft ook de toestemming om de Ramadan te volgen en het aansluitend Suikerfeest te organiseren. Zijn leerlingen dan ook wettelijk afwezig deze dag?
Vorige week verscheen er nog een krantenbericht dat enkele van onze oude wettelijke feestdagen zullen verdwijnen en deze plaats moeten maken voor nieuwe. Men wilt nieuwe feestdagen invoeren die aangepast zijn aan onze nieuwe culturele samenleving
Er was al meteen een grote massa die hun ongenoegen hierover uitten. Waarom kunnen we ons gewoon niet neerleggen bij de culturele activiteiten en gebruiken van elkaar? Persoonlijk denk ik dat de media hier voor een groot stuk tussen zit. Sinds 9/11krijgt de islamitische bevolking heel wat vooroordelen te verteren en zijn ze vaak het mikpunt van kritiek: Alle Moslims zijn terroristen, De islam is gewelddadig, Moslims passen niet in de Westerse beschaving, e.d. Vaak wordt de islamitische nationaliteit ook vaak benadrukt in negatieve krantenartikels of journaaluitzendingen.
In het boek geeft men dan vooral ook de media de schuld voor de fouten die jonge islamitische tieners maken. Ze weten dat vele jongeren niet steeds doen wat zij moeten doen van Allah, maar zij geven vooral de schuld aan onze onverdraagzame maatschappij. Ze vinden dat de jongeren door hun taalgebrek een kwetsbare positite in de maatschappij innemen en al meteen onderaan de ladder moeten starten. Met deze uitspraak ben ik volledig oneens. Ten eerste dienen alle ouders hun kinderen een zo goed mogelijke opvoeding te geven, ongeacht welke nationaliteit of godsdienst je ook hebt. Volgens mij staat dit zelfs los van elkaar. Iedere buitenlandse leerling krijgt in onze Belgische scholen een eerlijke kans. Er bestaan zelfs speciale taalklassen om deze leerlingen bij te schaven.
Toch is het wel zo dat de Belgische scholen de hoofddoek binnen de school verbieden. Dit geldt niet enkel voor de leerlingen, maar ook voor de leerkrachten.
In principe kan in Vlaanderen elke scholengroep zelf beslissen over het dragen van de hoofddoek binnen scholen. Toch wordt er in het gemeenschapsonderwijs sinds dit schooljaar een verbod op hoofddoeken ingelast.Elke school kan de religieuze kentekens al dan niet opnemen in het schoolreglement.
Keuze van de week: " Als sluiers vallen" van Nadia Dala.
Als toekomstig leerkracht word ik in de klas vaak geconfronteerd met moslimmeisjes. Binnen de schoolpoort is het nog steeds in veel scholen niet toegestaan een hoofddoek te dragen. De ene legt zich hier duidelijk al veel sneller bij neer dan de ander. Ik vraag mij deze week vooral af Waarom? Waarom is die hoofddoek zon belangrijk attribuut? Heeft dit steeds met godsdienst te maken? Mag men dit verbieden? Hoe is de situatie buiten Europa? Ed.
Om een antwoord te krijgen op deze vraag lees ik deze week het boek Als sluiers vallen van Nadia Dala. Ze is buiten schrijfster ook journaliste en televisiemaakster. Dankzij haarstudies over de Islamkunde stelde Dala zich heel wat vragen. Zij beschrijft tien vrouwenportrettenover moslima's. Ik hoop hier alvast heel wat antwoorden op mijn vragen te vinden
In de reportage van Paul Jambers neemt hij ons mee in de leefwereld van de jehovas getuigen.
Getuigen van Jehova gaan op regelmatige basis naar bijeenkomsten die zij vergaderingen noemen. Dit doen ze zon 2 maal per week op een plaats die zij de Koninkrijkzaal noemen. Iedere vergadering duurt ongeveer een tweetal uur. Ik heb zelf al eens zo een vergadering bijgewoond. Zij starten deze door het zingen van het lied aan hun god Jehova uit hun liederenbundel.
Dit wordt nagevolgd door een gebed. Na het gebed wordt er een lezing over Bijbelse themas gegeven. Nadien bestuderen zij de wachttoren. Dit is een tijdschrift met Bijbelse artikelen die zij thuis al bestuderen en dan samen overlopen.
Tenslotte sluiten zij de vergadering ook terug af met een lied en een gebed.
Zij worden tijdens hun vergaderingen ook gestimuleerd om goed te blijven prediken. Zij gaan van huis tot huis om het woord van God te verkondigen. Zij vertellen dat God hun een mooie toekomst beloofd in het hemels paradijs en als zij zijn wil vervullen zij eeuwig kunnen blijven leven.
Eenmaal per jaar komen de getuigen van Jehova ook samen op een groot congres. Dit is een 3daagse grote vergadering waaraan zij allemaal deelnemen. Het doopsel staat hier erg centraal. Getuigen van Jehova laten hun jonge kinderen nooit dopen op de leeftijd van enkele maanden zoals wij dit kennen. Zij beslissen zelf wanneer zij zich helemaal voor God inzetten, ongeacht hun leeftijd. Dit doen zij door een volledige onderdompeling van het lichaam in een zwembad. Dit wordt toegejuicht door de andere leden en vaak wordt dit ook gezien als één van de mooiste dagen uit hun leven.
Een vaak voorkomende stelling is dat de Getuigen van Jehova niets mogen. Dit klopt niet helemaal. Voor verduidelijking ben ik ten rade gegaan bij een getuigen van Jehova.
Er zijn inderdaad feestdagen die de getuigen van Jehova niet vieren zoals oa. verjaardagen. Dit doen ze omdat in de Bijbel staat geschreven dat je jezelf niet mag verheerlijken. Toch vieren ze wel een huwelijksverjaardag, omdat dit een instelling van God is. Getuigen van Jehova trouwen dan ook voor hun God. Niet in een kerk, maar wel in hun koninkrijkzaal. Hun huwelijk wordt dan niet ingezegend door een priester, maar wel door een leidend gevende man die zij een ouderling noemen.
Zij vieren ook geen kerstmis. Zij geloven wel in Jezus, maar zij gaan ervan uit dat Jezus niet exact op 25 december is geboren. Jehovas getuigen geloven ook niet dat Jezus gestorven is aan een kruis, maar aan een paal. Dat is ook de reden waarom je een Getuige van Jehova nooit met een sieraad in de vorm van een kruisteken zal tegenkomen. De kerstman, de paashaas en ook Sinterklaas worden bij hun niet gevierd, omdat deze man niet bestaat en zij niet mogen liegen tegen hun kinderen.
Getuigen van Jehova gaan ook heel strikt om met regels. Zo mogen zij ook geen bloedtransfusies krijgen. Volgens hun is bloed heilig. Het eten of drinken van bloed mag ook niet. Je zal bij een getuige van Jehova dan ook nooit bloedworst op tafel zien verschijnen. Dit geldt ook voor het eten van wild. Men mag wel wild op het menu zetten, maar deze dieren mogen niet geschoten zijn. Dit vlees is dan verstikt en dan mogen zij niet nuttigen. Zij mogen ook geen enkel ding doen dat hun lichaam kan schaden zoals roken, overdadig alcohol drinken, het gebruik van drugs . Seks voor het huwelijk is ook ten strengste verboden. Hier wordt zeer streng op toegezien. Tijdens de verkering van een jongen of meisje worden zij niet veel alleen gelaten. Er gaat vaak een chaperonne mee. Hierdoor komt het ook dat de meeste getuigen van Jehova dan ook trouwen met iemand uit hetzelfde geloof.
Indien men deze regels niet respecteert wordt je uit de gemeenschap gesloten. Dat wil zeggen dat de gedoopte leden van de getuigen geen contact meer met je mogen hebben, je niet mogen groeten of niet samen aan een tafel mogen zitten.
Getuigen mogen echter wel contact hebben met niet leden van het geloof, die zij wereldse noemen, maar proberen dit wel in beperkte mate te doen. Het liefst van al spenderen zij hun vrije tijd met andere getuigen.
Hoe zit het met transseksualiteit en religie? 
