De voorbije tijd ging het hier vrij goed. Sinds ik Koen betrapt heb, verdwijnt er geen bier meer in huis. Het is niet moeilijk bij te houden, want er staat al veertien dagen een volle krat, dus als daar één zou van verdwijnen valt het wel op. Ook bij de laatste bloedanalyse bleek zijn bloed dikker, wat er op wijst dat hij minder drinkt. En de voorbije veertien dagen heeft hij ook weinig reden om er nog tussenuit te muizen. Buitenshuis drinken kan dus ook al niet. Koen was qua humeur een stuk stabieler. Ook dat viel op. En dan komt er dat klein stukje hoop dat hij opnieuw zou stoppen...
Tot woensdag... Woensdagnamiddag zouden we na school onmiddelijk de resterende koeien halen in een weide op 15km van onze deur. Op weg daarnaar toe kon ik Thomas oppikken. Ruben zijn school is de woensdag uit om 11u25. Hij kon dus eerst naar huis. Het plan was om dan onmiddelijk te vertrekken, nog belegde broodjes te halen voor de middag, Thomas iets na 12u op te pikken (zijn school is om 12u uit), zodat we, rekening houdend met het drukke verkeer in het centrum, rond 12u20 bij de weide zouden zijn. Als Koen samen met ons rond 11u40 vertrok met de tractor en de kar, zou hij daar zeker eerst aankomen. Voor hem is het zo'n half uurtje rijden. Tot mijn grote verbazing verkondigde Koen om 11u05 dat hij zou vertrekken. Nu al? Ja, hoor. Hij was klaar met zijn werk en hij zou niet zo lang hoeven te wachten. Of hij wel besefte dat ik daar pas 20 na 12 kon zijn? Ja, hoor, geen probleem! Hij zou echt niet zo lang moeten wachten... Neem 11u10 vertrokken, is om 11u40 daar, dus dat is 40 minuten wachten. Niet veel? En dat voor iemand voor wie vijf minuten wachten meestal een onoverkomelijk probleem is??? Alle gelegenheid dus om ergens te stoppen... Ik kan dat niet bewijzen. Ik kan het nooit bewijzen dat hij drinkt onderweg. Een pint drinken kost niet zoveel tijd, en als hij echt langer weg is, dan heeft hij altijd wel een uitweg. Ook nu. Toen we daar aankwamen waren de dieren geladen, en moesten we alleen nog het slijk van de weg verwijderen. De kinderen en mezelf hoor je daarover niet klagen. Zeker niet omdat Koen in een zeer euforische stemming was. Hij kon niet beter gehumeurd zijn. Iets dat het al vrij verdacht maakt, maar waar mee te leven valt. Alleen weet ik maar al te goed, dat in de perioden dat hij af en toe drinkt, zijn gedrag van het ene uiterste in het andere valt. Lang heb ik daarop niet hoeven te wachten. Helaas Donderdag rond 16u kreeg ik opnieuw de volle lading over de poetsvrouw : er lag nog stof op zijn stoel in de kamer, én hij vond nog een stofdraad onder de trap, dus had ze niet gepoetst! Ik had over de volledige dag tien minuten (hoogstens!) staan praten over haar kindje, en dat had hij gezien. Logische conclusie voor hem : ik hou de poetsvrouwen bezig zodat ze niet werken, om zelf niet te moeten werken,... De hele avond heeft hij er over doorgedramd. Ik ben even kunnen wegvluchten omdat hij plots om 16u25 beslistte dat ik er voor moest zorgen dat ik om 16u30 aan Thomas zijn school stond (een kwartier rijden...) omdat het te hard regende, terwijl het eigenlijk helemaal niet regende... Ik moest wel nog even langs de laatste weide waar nog koeien zaten rijden, om te zien of daar alles in orde was. Geen probleem.... Op zo'n ogenblikken zou ik alles doen omdat zijn humeur terug de juiste kant zou uitgaan. Misschien verkeerd van mij om zo voor hem te springen, maar ik kan het er gewoon niet bij hebben dat de situatie helemaal escaleerd. Tegen de avond was hij opnieuw kalmer. Gisteren overdag viel het mee. We zijn de laatste dieren gaan halen, zodat ze nu allemaal binnen zijn. Ik hoopte dat dit hem rust zou geven.
Helaas, gisterenavond begon het opnieuw : hij wou een overzicht van mijn rekeningen "in de eerste dagen", want ik spaarde niet. Vanmorgen nog een preek dat mijn facturen niet hoog genoeg zijn, dat ik voor niets werk. Naar aanleiding van een artikel in de krant weet ik dat ik iets meer verdien dan het gemiddelde in dit beroep. En dat is heel wat minder dan hij in gedachten heeft. En dat ik niet veel over heb? Ik betaal het volledige huishouden, telefoon, onderhoud auto, alle schoolkosten, alle kledij, af en toe nog een zakje melkpoeder of andere zaken die ik moet meebrengen voor hem,... Hij betaalt nog geen 500 euro per maand voor de lening van ons huis, én de electriciteitsfactuur omdat het grootste deel voor het bedrijf is. Van een eerlijke verdeling gesproken. En dan zou ik moeten kunnen sparen, evenveel of meer dan hem! Het heeft geen zin om daar cijfers op te plakken. Hij redeneert op zijn eigen manier, en wat in zijn hoofd zit geraakt er niet meer uit. Ik weet al lang dat me proberen te verdedigen, zelfs met duidelijke cijfers geen zin heeft. Als elk inkomen als belachelijk laag, en elke uitgave als belachelijk hoog afgedaan wordt, dan ben je vlug ten einde. En mijn protest maakt hem alleen nog maar kwader. Dus kan ik niet anders dan slikken, diep inademen om de pijn aan te kunnen, en hopen dat deze bui vlug weer overgaat. Tegen reële feiten kan ik me verdedigen. Tegen de waanvoorstellingen in zijn hoofd maak ik geen schijn van kans. De hoop dat iemand hem ooit zegt en hij dat aanvaard, of dat hij ooit beseft, hoe irreëel zijn wensen zijn, heb ik al lang opgegeven.
Morgen, zondag, ga ik met de kinderen naar mijn ouders voor sinterklaas. Een week vroeger, omdat mijn broer deze week zijn kinderen heeft, én het is mooi meegenomen voor Thomas, die volgende week moet leren voor de examens. Maar ondertussen wéér een reden voor Koen om extra frustraties op mij bot te vieren.
Ondertussen moet ik vandaag werken van hem, want de poetsvrouw heeft al het werk al gedaan. Heeft ze dan toch zo hard gewerkt, dat ze het volledige huishouden van één week, in één dag doet? En de kleren die Evy meebrengt van het internaat en ze maandag terug mee moet nemen? Pfff. Ik zit op mijn bureau voor de minste ruzie, wel te bloggen in plaats van te werken,... Alleen blijft de was wel liggen, zal deze zich tegen donderdag opnieuw opstapelen, als ik alleen het hoogstnodige doe in het weekend, wat de poetsvrouw dan meeneemt, waardoor ik terug commentaar krijg dat de poetsvrouw moet poetsen en niet de was doen... En als ik haar zeg dat ze de was moet laten liggen, dan krijg ik de lading omdat de was zich opstapelt.... Elke avond één machine instoppen, dat is geen werk. Nee, maar die was moet ook nog uitgehangen worden, opgeplooid, in de kast gelegd,... Wanneer moet ik dat allemaal doen? 's Avonds na 20u30, net als het afruimen van de tafel, de vaatwas legen en vullen, de keuken opruimen,... en alle andere huishoudelijke klusjes die er nu eenmaal zijn, en waarvan hij niet beseft hoeveel tijd ze in beslag nemen???
Gisteren moest mijn schoonvader voor een routine-onderzoek naar het ziekenhuis. Aangezien hij enkel in onze auto kan, was ik begeleidster van dienst. Iets wat ik graag doe. Ik waardeer hem en hij neemt bij mij een bijzondere plaats in. De tijd dat hij Koen kon sturen is voorbij : hij kan sinds zijn beroerte het niet meer tegen iemand opnemen, en Koen neemt hem sindsdien ook niet meer ernstig. Maar dat verandert niets aan alles wat hij al die jaren wél voor mij gedaan heeft.
Dit zijn ook momenten waarop ik volledig ontspannen kan zijn : mijn schoonvader is aangenaam gezelschap, ook al was hij nerveus op de heenweg. En het feit dat Koen dit accepteert als normaal, het verloop vrij voorspelbaar is, het allemaal vooraf gepland is,... zorgt ervoor dat ik niet op mijn hoede hoef te zijn voor zijn reacties voor en na. Zo ontspannen ben ik zelden of nooit als ik naar mijn eigen familie ga, omdat ik nooit weet hoe Koen zal reageren. Zo ontspannen ben ik zelden als Koen er bij is, gewoon omdat ik in zijn aanwezigheid altijd alert ben : zegt niemand iets verkeerd? zeg ik niets te veel of te weinig? Allemaal naar zijn normen, want afwijken heeft kans op storm.
Ik ervaar dat mijn schoonvader blij is dat ik er bij ben, dat hij vertrouwt op mij. Hij vraagt me om bij de consultatie aanwezig te zijn, zodat ik achteraf nog even kan overlopen wat er gezegd werd. Alhoewel hij vrij goed volgt als er iets gezegd wordt, lukt het hem bij een veelheid aan informatie niet om de hoofdzaak er uit te halen. En dan heeft hij er veel aan dat dit achteraf nog een keer, of eventueel een paar keer, allemaal terug op een rijtje geplaatst wordt. Ook vooraf had mijn schoonmoeder mij gevraagd of ik even kon informeren bij de huisarts, toen die langs kwam voor Evy, over het hoe en waarom van het consult. Zij begreep het niet, en mijn schoonvader zelf had vooral schrik dat hij opnieuw opgenomen zou moeten worden. Het is één van mijn sterke punten dat ik vrij vlot besef wat voor iemand het belangrijkste is om te weten, en dat ik dit ook op een beknopte manier kan weergeven. Enkel de essentie, en dit op een eenvoudige manier. Bij het samenleven met een auti-man en een auti-dochter kan ik trouwens van deze gave volop gebruik maken. Koen beseft wel niet dat hij dit nodig heeft, en waardeert het ook meestal niet. Bij Evy merk ik wel dat ze er iets aan heeft : Tijdens het weekend liep ze op de toppen van haar tenen, door een aantal "schoolonzekerheden" : ze is ziek geweest en heeft nog steeds niet alle lessen kunnen inhalen, ze had een blad nodig van aardrijkskunde dat ze uitgeleend had en niet teruggekregen, en het lukte niet iemand te vinden die dat voor haar kon doormailen of doorfaxen, de onzekerheid of ze volgend schooljaar nog in dezelfde school terecht kan,... uiterlijk blijft ze onbewogen onder dit alles, tot de frustraties er op één of andere manier uitkomen. Zo stond ze zondagmiddag door te drammen voor de spiegel : haar laarzen zaten niet goed, haar sokken zaten niet goed, haar broek zat niet goed,... "En dat moet zò blijven, en dat gààt niet, en van iedereen gaat dat wel, en van mij niet,... " en op alles wat ik zeg reageert ze onmiddelijk met... "maar nee, dat gààt niet!" Op een bepaald ogenblik reageerde ik niet meer, stond ik gewoon te kijken hoe ze daar echt maar bleef doordrammen, en op het ogenblik dat ze met haar handen ook nog begon te "fladderen", was dit echt zo typerend auti, dat ik moest lachen. "Het gààt allemaal niet, en jij lacht mij uit!" "Nee, ik lach je niet uit, ik vind het gewoon komisch hoe auti jij bezig bent!" En dan lukt het wel om te stellen dat haar doordrammen niets oplost, dat het niet om haar kleren gaat, maar wel om achterliggende zaken. En dan snapt ze wel niet, zegt ze, wat het één met het ander te maken heeft, want daarover staat ze niet door te drammen, daar denkt ze op dat ogenblik zelfs niet aan, maar er komt dan wel een opening om samen te bekijken hoe ze die andere onderliggende zaken kan hanteren. En als de onderliggende zaken voor haar hanteerbaar worden, lukken de kleren plots ook wel Ik weet dat ze steeds zal blijven vastlopen op bepaalde zaken, ik weet dat ze het nooit zal aanvoelen hoe alles met elkaar in verband staat, maar het helpt haar wel vooruit als ik het haar kan duidelijk maken, en ze het verstandelijk wél begrijpt. Ik merk dat ze daar veel aan heeft, ook al lost het heel veel niet op. Ook al zal dat doordrammen nooit verdwijnen, het maakt een wereld van verschil uit voor haarzelf, als zij in tegenstelling tot Koen wél beseft dat dit gedrag niet gewoon is, maar een uiting van achterliggende frustraties. Én het maakt een enorm verschil voor de omgeving als ze open staan voor sturing, hulp, waar het fout loopt, of gewoon hun frustraties bot vieren op hun omgeving en iedereen behalve zichzelf, de schuld geven, zonder besef van de achterliggende oorzaak.
We dwalen af : ik had het over mijn schoonvader. De uitslag van het onderzoek kon maar zo positief zijn : alles was in orde. Goed nieuws voelt altijd goed. Maar wat voor mij bovenal belangrijk was, was de duidelijk uitgesproken waardering van mijn schoonvader over wat ik voor hem deed, terwijl ik dit eigenlijk als normaal beschouw om dit te doen. Maar die positieve bevestiging, het besef dat er nog iemand is, die niet alles wat ik doe, als vanzelfsprekend beschouwd en dat ook duidelijk aangeeft, gaf mij een enorme kick voor mijn zelfvertrouwen : ik mag er zijn! Dit moment staat zo schril in contrast met de pakken kritiek, het kleineren en me in de grond boren van Koen. In de rustige perioden valt dit nog wel mee (omdat ik het gewoon ben?), maar eigenlijk gaat er geen dag voorbij zonder denegrerende opmerkingen, en de positieve uitingen van Koen gericht aan mij kan ik over alle jaren wel op mijn handen tellen. De meeste dateren dan nog uit het begin van ons huwelijk.
Ik heb geleerd mezelf te ondersteunen, besef het zelf wel heel goed wanneer ik goed bezig ben, vind van mezelf dat ik het er over het algemeen goed van afbreng, ben me steeds meer bewust van mijn gaven (ook van mijn fouten, want die worden steeds opnieuw in de verf gezet),... dus ben ik de voorbije jaren een stuk zelfbewuster geworden, en gaan de opmerkingen van Koen steeds vaker over me heen. Maar de plotse waardering die er nu wel was, gaf mij gisteren vleugels...
Sinterklaas! is het eerste woord dat bij me opkwam toen Ruben een tiental dagen geleden opmerkte dat papa eigenlijk wel heel veel zou willen hebben... Een heel verlanglijstje, net zoals een kind voor Sinterklaas. Het enige verschil is dat Sinterklaas niet meer komt voor Koen, en dat, als hij iets wil, dat ook moet kopen. "Als ik het nu nog zou krijgen,..."
De opmerking van Ruben was raak, heel raak voor een kind van tien jaar, en is bij mij blijven hangen. Toen we enkele jaren terug aan het bouwen waren, wou Koen een nieuwe kniklader. Alleen wil hij niet hetzelfde merk als nu, om een aantal gegronde redenen, en kwamen we tot de vaststelling dat een andere kniklader minder kon, en meer kostte dan degene die hij nu heeft. Nu ja, als er geen kniklader was die beantwoordde aan wat hij verwachtte, dan misschien een tractor??? Dus heeft hij een nieuwe tractor gekocht. En die kon niet groot genoeg zijn. Uiteindelijk was zijn keuze kleiner dan wat hij eerst in gedachten had, want gelukkig hebben zowel de verkoper als onze zoon Thomas hem tijdig met beide voeten terug op de grond gezet. Ik hoef dat niet te proberen, want ik krijg alleen maar de verwijten dat ik het hem niet gun. Ik heb er niets op tegen, maar vind wel dat alles moet aangepast zijn aan de behoeften, en dat verliest hij nogal eens uit het oog.
Sinds enkele maanden is zijn zoektocht naar een vervanger voor zijn kniklader opnieuw begonnen. Ondertussen vindt hij een kniklader niet goed genoeg en zoekt hij het in de categorie van de verreikers : daarmee zou het mogelijk moeten zijn om mest te laden op hogere mestkarren en op een vrachtwagen, wat hij nu niet kan. Alleen verliest hij uit het oog dat dit wel ondergeschikt is aan de dagdagelijkse taak van dat ding : de dieren voederen, boxen uitmesten. En net omdat de verreikers meestal groter zijn en minder kort manoeuvreren, zie ik daar een grote hinder bij het dagelijks gebruik... Ergens beseft hij dat wel (hoop ik toch), zodat de keuze uitgesteld wordt, terwijl hij in elke kwade bui mij verwijt dat het is omdat hij geen geld genoeg heeft, want ik werk niet genoeg, ik verdien niet genoeg,.... Eigenlijk weet hij gewoon niet wat hij wil, en is niets zoals hij het zou willen...
En zo komen er regelmatig nieuwe wensen bij. Op het ogenblik dat hij echt vind dat hij het nodig heeft, moet Thomas alles erover opzoeken, vraagt hij prijs,.... om het daarna in "wacht" te zetten, en gelukkig voor ons blijft het daar ook vaak bij, zodat de financiële impact beperkt blijft. Wat hij plots nodig denkt te hebben kan van alles zijn : van een silodekker, een weidesleep, tot specifieke kledij of schoenen,... tot bepaalde kleinigheden. Je kunt het zo gek niet bedenken. Soms koopt hij wel, maar heb ik het gevoel dat hij toch de link met de realiteit mist : Zo heeft hij vijf zonnebrillen, waarvan drie zonneleesbrillen, terwijl hij in de zon nooit leest, eigenlijk zowiezo zelden leest??? En een gewone leesbril, wat hij wel zou kunnen gebruiken, vind hij niet nodig... De laatste keer dat we om jeansbroeken gingen wou hij er vier, om reserve te hebben. Nu, zoveel maanden later, zijn ze te klein (hij is bijgekomen) en twee daarvan zijn nog nieuw... Hij heeft een dure winterjas in de kast hangen, die hij tot nu toe, twee keer, misschien drie keer, in twee jaar tijd, aangehad heeft. Laarzen in dezelfde prijscategorie, die ik tijdens de winter dagelijks draag, meestal drie tot vier jaar, vind hij wel een overbodige luxe... En hij droomt nog steeds regelmatig van een lederen jas, en een lederen broek... Ik koop geen kleren meer voor hem, zonder dat hij mee is, want als iets niet is zoals hij het in gedachten had, is het toch mis. En aangezien hij geen zin heeft om winkels af te lopen, aangezien hij niet binnen wil stappen in de duurdere kledingszaken, zal die leren jas en broek vermoedelijk wel dromen blijven... Met het trukje "je mag dat hebben, maar dan moet je wel mee. Zo'n dingen koop je niet zonder te passen!" geraak ik er meestal van af. Niet dat ik het hem niet gun, maar ik heb moeite met het feit dat hij dergelijke luxe producten koopt om in de kast te hangen, terwijl ik commentaar krijg op zelfs al het strikt noodzakelijke dat ik voor mezelf koop.
Na wantrouwen over de gewichten van zijn stieren die bij een veehandelaar gewogen werden, was het voorlaatste nieuwe "hebbesding" een veebascule. Thomas heeft alle mogelijke informatie opgezocht op internet, en we zijn bij twee bedrijven die dergelijke bascules maken langs geweest. De eerste was een gekend merk, heel degelijk en professioneel materiaal, maar duur. Te duur volgens mij. De tweede was een familiebedrijf, maakte de constructie een stuk lichter, maar was ook een heel stuk betaalbaarder. Dit waren veebascules voor op een boerderij, geschikt voor sporadisch wegen, maar Koen klasseerde dit onmiddelijk als "speelgoed" en dus "niets waard".... Een drietal dagen lang heeft dit in zijn hoofd gespookt, heeft hij blijkbaar (voorlopig?) toch ingezien dat dit wel een zeer dure investering is, die je eigenlijk niet kan terug verdienen. Alternatief is de dieren op de markt of in het slachthuis wegen, in plaats van bij de veehandelaar. Alleen is Koen een hopeloos geval als het er op aan komt om ergens naar toe te rijden, om de weg te vinden,...Hij heeft geen enkel ruimtelijk inzicht en rijdt dan ook altijd verloren. En hij is een gevaar om alleen op de autosnelweg toe te laten. Hij snapt onvoldoende het systeem van op- en afritten. Maar plots zag hij een nieuwe oplossing : een gps!!! Sinds vrijdagmiddag is dit het laatste "hebbesding". Ik heb prijs gevraagd in de garage waar ik toch langs moest voor het onderhoud van de wagen, en kreeg een Tomtom mee om eens uit te proberen, eens te weten wat het is, hoe het werkt, wat het wel en niet kan. Meest dringende vraag van Koen was of dat ding wel slimmer was dan hij?? Zonder twijfel, zei Thomas, want "tomtom" dat zijn twee "toms" (afkorting van thomas), dus twee keer zo intelligent als één Tom, en aangezien ik al zo intelligent ben (Thomas is hoogbegaafd),... Gisterenmiddag hebben we het uitgetest. Thomas had het ingesteld. Koen reed, de ene keer juist, de andere keer opzettelijk verkeerd, om te zien hoe dat ding reageerde,... En dat viel mee. Ik zat achteraan in de auto met Evy, en kwam haast niet meer bij van het lachen : Koen converseerde continue met de "dame" van de gps. "Ja, dat weet ik ook wel!" "Zeg een beetje vriendelijker mag ook!" "Ik dacht dat je het zou vergeten!"... Ik weet zeker als hij alleen in de auto zal zitten, dat dit ook continue zo zal zijn! En dan, op het ogenblik van de beslissing om zo'n ding aan te kopen, haakt hij opnieuw af : te duur!!! (tussen de 130 en de 160 euro, eigenlijk niets in vergelijking met de prijs van zijn veebascule). Maar ondertussen, voor één keer, zag ik dit ding wel zitten, want zo'n ding kan vooral voor mezelf ook wel nuttig zijn! Ik ben meer onderweg dan hij, trek nu mijn plan wel met kaarten en routeplanners via internet, maar dit is toch een stuk handiger. Dus heb ik gezegd dat hij het krijgt, nee niet voor sinterklaas, maar voor ons nieuwjaar. Een duur cadeau dat wel, maar dat is relatief in vergelijking met alle onnuttige aankopen die er al geweest zijn. En ik mag mezelf toch ook wel iets gunnen?