De vloerplaat van onze woning is al enkele weken gegoten. De werken liggen nu stil, en even leek het alsof dit tot rust zou leiden. Geen gezeur of gezaag meer over hoe het dan volgens Koen wel allemaal zou moeten uitgevoerd worden, wat allemaal verkeerd is, en boos omdat ik daar niet tegen optreed.

Het hoogtepunt was dat hij twee dagen na het beëindigen van de werken plots in zijn hoofd haalde dat ik niet gezorgd had voor de nodige waterkeringen in de muren en dat we dus vochtige muren zouden hebben door opstijgend grondvocht. Nou ja, die waterkeringen zitten wel hoger dan de vloerplaat en waren dus nog niet aan de orde. Volgens hem had ik het helemaal verkeerd voor. Met het argument dat hij dan dringend overal orde op zaken moest stellen, en dringend moest gaan les geven in de bouw, want dat de waterkeringen dan in elke bouw verkeerd geplaatst waren, zweeg Koen toch, maar het illustreert wel hoe indringend hij zich met alles moeit.

Het is angst, zegt mijn begeleidster, en hij vraagt in feite om continue gerust gesteld te worden. Alleen vreet dit energie en waar blijf ik?

De angst is er ook verantwoordelijk voor dat hij de laatste weken continue de aannemer afbrak, niet op zijn werk, want dat kon hij niet hard maken, maar wel op zijn persoon. Niet tegenover de aannemer zelf, maar wel tegenover mij. Vanuit zijn optie ziet hij hoe het contact tussen de aannemer en mij vlot, en ervaart hij het feit dat we aan één lijn trekken (de bouw wordt op een normale manier uitgevoerd, dus is er weinig discutie) als samenspannen tegen hem. Want hij ziet het op veel punten net anders.

Dus is hij bang mij kwijt te geraken, zodat ik ook daar heel veel energie moet in stoppen.

Heel veel van die energie is tijdelijk, net zolang tot het huis af is, en dan is ons eilandje weer veilig voor ons alleen en hoeft hij geen rekening te houden met indringers.
Alleen, als ik me realiseer wat het betekent dat ik me volledig moet aanpassen aan hem, dat dat de enige manier is om te leven met hem, dan wordt het koud om m''n hart. Want als ik dan ga kijken naar wat hij waarschijnlijk werkelijk nodig heeft (en wat hij eigenlijk al die jaren al eist), dan betekent dit dat ik wel mag blijven werken omdat dit geld oplevert, maar dat ik buiten mijn werk om niets mag.

Geen vriendschappen, geen uurtjes weg op een zondag of zaterdag om een poosje te wandelen, alleen maar mijn werk, helpen met hem op het bedrijf, het huishouden, en de routinematige contacten met zijn familie. Verder kan voor hem niets. En in dat alles krijg ik de volledige verantwoordelijkheid, zodat hij mij onmiddelijk kan terechtwijzen als het niet is zoals het volgens hem hoort te zijn. En of dat alles zal oplossen? Altijd zal er IETS zijn wat hem onzeker maakt of triggert

Dit doet me beseffen hoe ver ik in dit straatje verzeilt geraakt ben, hoe ik al jaren, zelfs voor ik wist van zijn autisme, mezelf verloochen en me veel te ver aanpas aan hem. Zijn geborgen eilandje is voor mij een gevangenis. Gooi ik de deuren open, dan geraakt Koen zijn houvast kwijt en krijg ik zijn frustraties over me heen.

Ik besef wel, dat Koen op zijn manier zijn best doet. Toen er voor hem even rust was, na het beëindigen van de werken, en ik het druk had met mijn werk, gaf hij aan dat ik gerust om belegde broodjes mocht stoppen voor het middageten, in plaats van een gewone maaltijd klaar te maken. En dat is heel wat voor hem : beseffen dat ik het heel druk heb, en dat het dus wel een extra last is om ook nog te koken. Afstand doen van zijn idee van een normale maaltijd en een alternatief voorstellen. En dat waardeer ik dan ook wel, maar voor dat kan, mag hij wel niets anders aan zijn hoofd hebben, en dan wordt het wel heel zeldzaam.

Ondertussen start zo langzaamaan de winterperiode op het landbouwbedrijf, en dat zorgt ervoor dat de werkdruk terug hoger is. Koen zijn frustraties nemen weer toe, en ik kan voor het ogenblik weinig tot niets goeds doen in zijn ogen.

Het besef groeit (na bijna 17 jaar is dat niets te vroeg) dat dit een patroon is, die zich door de jaren heen steeds zal herhalen : zomermaanden waarin het met mijn partner, als de druk laag is, toch leefbaar is.

Wintermaanden, waar de werkdruk hoger is, en zijn frustraties steeds opnieuw oplopen, wat hij vooral op mij afreageert. Het is onvermogen van hem, geen onwil, dat weet ik maar al te goed, maar emotioneel loop ik er zelf op vast. De vraag is : hoe lang kan ik hier nog mee omgaan, wil ik op deze manier nog verder?

En ondertussen zijn we wel een huis aan het bouwen, een huis waar heel veel van mezelf in zit... Niet onoverkomelijk om afstand van te doen, maar toch...

De rek is er uit en wat ook wel meespeelt is dat ik ontzettend moe ben. Ik val 's avonds om 21 u als een blok in slaap, en moet me 's morgens om 6u uit mijn bed slepen. Als ik over de middag even durf liggen, val ik opnieuw als een blok in slaap. Ik heb het gesignaleerd aan de huisarts. Bloedonderzoek heeft niets uitgewezen : geen bloedarmoede, niets dat wijst op ziekte of ontstekingen,... Wel fijn om te weten, maar mijn moeheid geraakt er niet door opgelost, en Koen is er nu helemaal van overtuigd dat het alleen maar verbeelding is. Pffff.

Vorige week zijn we gestart met de bouw van het nieuwe huis. Het is de bedoeling om nu de werken uit te voeren tot en met de vloerplaat en dan in februari verder te werken. Die onderbreking komt er op wens van Koen, die het maar niets vind dat men aan het huis verder werkt terwijl het vriest. Dat men dan de werken onderbreekt, is te onduidelijk voor hem (onverwachts, niet precies weten wanneer of voor hoelang,...?). Dat het ook eind februari of in maart nog kan vriezen, zoals vorig jaar (ik heb hem daar op gewezen), lijkt niet in zijn "planning" te passen.

Alhoewel ik die onderbreking eigenlijk liever niet had, begin ik langzaamaan toch wel het persoonlijk nut van die "time-out" in te zien, en zou deze periode wel eens vrij nuttig kunnen zijn om zelf terug op te laden. We zijn nog maar een goede week bezig en, vooral door alle extra energie die Ivan mij kost.

Het probleem is dat een bouw enige flexibiliteit vraagt, en dat vaak, zeker in de beginfase, tijdens het bouwen zelf nog beslissingen moeten genomen worden, details gewijzigd,... alsook het feit dat planningen heel vaak in het honderd lopen. Voor mij geen probleem, maar voor Koen gaat het te snel, met alle gevolgen van dien.

Het verwijderen van de bomen, die op de plaats stonden waar ons huis komt, het uitfrezen van de boomgaten,... dat gebeurde op het laatste ogenblik, maar zoals voorzien. De problemen begonnen de zaterdagmorgen toen de aannemer ons de kans gaf nog af te wijken van het voorziene type mazouttank.

Moeilijk om kiezen als er wel verschillende opties zijn, maar geen die duidelijk de beste is. Maandag, toen men de telefoonkabel zou komen verleggen omdat die onder de bouw door liep, en men toe kwam om een binnenlijn te verleggen, en die persoon dus geen buitenlijn "kon" verleggen, waardoor we twee dagen zonder telefoon en bijna een week zonder internetverbinding zaten, was het weer fout. Dinsdag toen men gestart was, en het over de middag één chaos was, doordat de kraanman, die de funderingen trok en die de zoon is van de betonleverancier, zonder medeweten van de aannemer de levering van beton twee uur vervroegd had, zodat men beton begon te storten voor alles klaar was, sloeg hij opnieuw tilt. Hij liet toen ook nog toe dat men die dag zijn maïs zou hakselen, zodat de chaos helemaal compleet werd.

Hij volgt de bouw met argusogen, heeft helemaal geen besef, ondanks het feit dat ik herhaaldelijk getoond heb hoe alles in elkaar zit, hoe de woning in elkaar zit, en zaterdag ging het fout toen het lager gelegen stuk van de woning (er zit door de lichte helling van het terrein een niveauverschil van 70cm in de woning) lager lag dan hij verwacht had, liep het dus nogmaals helemaal fout. Hij begon door te bomen dat dat deel van de woning te laag zou zijn. Dit doet hij tegen mij alleen, op een ogenblik dat niemand het hoort. De bijgaande verwijten zijn niet uit de lucht. Wat dacht ik wel om dat zo uit te voeren??? Alhoewel het allemaal haalbaar was, kon ik erin komen dat dit niveau wel iets hoger mocht. Ik sprak erover met de aannemer en samen bekeken we hoe de woning, mits 10cm meer op te metselen, 10cm hoger kon beginnen. De aannemer had enkele stenen op het ondergronds metselwerk geplaatst en daarop aangeduid waar het afgewerkte vloerniveau zou komen als we de situatie ongewijzigd lieten, én als we de hele bouw 10cm verhoogden.

Toen heb ik Koen erbij gehaald, om de situatie te samen met de aannemer te bekijken. Er werd toen, naar IK MEENDE, gezamenlijk beslist om de woning 10cm te verhogen. Volgens mij was het probleem dus opgelost.

Helaas, toen de aannemer vertrokken was, gingen de poppen aan het dansen.

Hoe haalde ik het in mijn hoofd om hem ten overstaan van iedereen belachelijk te maken! ????? Ik had alleen gevraagd om die niveaus te bekijken, en te zeggen wat hem best leek, waar de aannemer bij was. Achteraf gezien vermoed ik dat ik hem een vraag gesteld had waar hij eigenlijk niet kon op antwoorden en dat hij zich daardoor voor aap gezet voelde. Maar dat was zeker mijn bedoeling niet, en ik kon op dat ogenblik ook niets van zijn onzekerheid merken. Daarna volgde een hele resem verwijten dat niemand kon zeggen hoe de woning zou staan ten opzichte van de huidige hofplaats (voorzien was 20cm lager dan de vloerpas van de huidige stallen, omdat het terrein afhelt) en hoe ik dit ook aantoonde, hoe ik ook probeerde uit te leggen hoe het water bij hevige regenvlagen weg zou moeten van de hofplaats,... ik kreeg alleen maar verwijten dat ik niet antwoordde op zijn vraag, dat ik niet bekwaam ben om hoogteniveaus uit te zetten, dat niemand hem kon duidelijk maken hoe het achteraf zou zijn. Ik begreep wel dat hij een visualisatie van de situatie wou, maar dat is voor het ogenblik onmogelijk gezien de oude woning er pal tussen staat, en hij dus geen beeld kan vormen van iets dat hij niet ziet. Pfff...

Dat het gewoon is dat pas bij het uitzetten van de bouw definitief beslist wordt over het niveau van de vloer, dat klopt volgens hem niet. Niemand doet dit zo! Alleen is hij nog nooit met de bouw van een woning geconfronteerd en heb ik er beroepsmatig "dagelijks" mee te maken. En dan wordt voor de zoveelste keer duidelijk dat hij zich in zijn hoofd een beeld vormt van hoe het ergens anders is, los van de werkelijkheid, maar voor hem is dit de enige realiteit. Wat er van afwijkt is fout.

Ik heb hem gezegd, dat als hij dacht dat de woning te laag stond, het geen probleem was, en we de woning gewoon 10cm hoger konden plaatsen. Maar ook dat viel in slechte aarde : de keuken, die in het hogere deel zit, zou dan ook 10cm hoger zijn, en men zou dan niet meer in de keuken geraken, plus had ik er al aan gedacht hoeveel dit méér zou kosten (ongeveer 800 euro, dus eigenlijk niet zoveel op de totale kostprijs van een huis). Ik had dit allemaal vooraf moeten weten, dan zouden we die meerprijs niet gehad hebben, wat niet klopt, want hoger uit de grond moeten komen kost altijd meer. De meerprijs omdat we nu nog wijzigen is geen 250 euro, dus daar komt het niet op aan. Voor hem wel. Hij begrijpt niet dat het werkelijke verschil niet zo groot is, ondanks alle uitleg van mij ter plaatse. Hij luisterde trouwens gewoon niet. Ik moest niet zwansen, ik kon er toch niets van.

Gisterenmorgen terug dezelfde vragen, waarbij hij dus gewoon niet hoort wat ik zeg, dezelfde verwijten,... Uiteindelijk heeft hij er uit gegooid dat ik maar moest beslissen, dat hij er zich niets meer van aantrok. Ik had twee mogelijkheden : ofwel het niveau laten en heel mijn leven te horen krijgen dat de woning te laag staat (of dit nu wel of niet het geval is) ofwel de woning laten verhogen en NU, voor enkele weken of maanden te horen krijgen dat ik het geld naar buiten gooi. Nou ja, dan is het wel vlug beslist.

De aannemer is gisteren, ook al was het zondag, nog een stuk komen verder werken, en op een bepaald ogenblik zag ik hem naar de aannemer stappen en vragen hoe het nu zat met die niveaus. Net als ik de vorige avond, heeft de aannemer dan nog eens getoond hoe het zat met die niveaus. Ik ben er na enkele minuten gaan bij staan en toen begon Koen tegen mij te vertellen wat de aannemer hem gezegd had, en wat dus wel identiek hetzelfde was wat ik hem al de hele tijd zei.

Ondertussen is de beslissing gevallen en wordt het huis 10cm hoger geplaatst en is de rust weer gekeerd. Er is niets meer aan de hand. Maar ondertussen heeft dit alles wel enorm veel energie gevergd, en bij elk "probleem" of bij elke beslissing die er moet genomen worden, kreeg ik tot nu toe hetzelfde scenario. Ik weet niet wat ik moet doen om dit te vermijden:

- betrek ik hem er niet bij, dan is hij kwaad dat ik over zijn hoofd beslis.

- betrek ik hem er wel bij, dan volgt er een hele scène dat ik dat alles voorzien moest hebben, wordt er gevallen over iedere euro die er volgens hem teveel aan is, wil hij er tenslotte niets meer mee te maken hebben, om zich daarna boos te maken dat ik alleen beslis... En wat ik ook zeg, het komt niet aan, het klopt niet in zijn ogen,...

- zorg ik voor de aanwezigheid van een derde, in de hoop dat het aankomt, dan voelt hij zich voor schut gezet, knikt braaf ja tegenover die persoon, en krijg ik de lading op mijn kop van zodra we alleen zijn.

Uiteindelijk komen we er wel uit, worden mijn beslissingen geaccepteerd, en naar de buitenwereld toe is er geen vuiltje aan de lucht, trekken we als het ware aan dezelfde lijn. Alleen weet ik niet hoe ik dit een hele bouw moet volhouden.

Vandaag was de aannemer er niet. Even rust... en gelukkig niet te veel geen gezeur omwille van het feit dat de werken onderbroken zijn. Hopelijk houdt de aannemer zich aan zijn woord en is hij er morgen terug...