Het Schrieks dialect
 door René Lambrechts © 

 - P -

- pa’tey’ke : gebak e pa’tey’ke goat er al’taat in
- paa’hoan – paa’hin : pauw ne paa’hoan héé ne schoe’e’ne stjeit
- paa’ze : denken ge meygt doa niet te’veyl oep paa’ze
- paal : pijl oan de wip goan paa’le roa’pe
- paap : pijp vrie’ger woa’re de broeks’paa’pe brie’er en mey ne zie’em
- paas : paus dat de paas moa in Roe’e’me blæft zél’le
- pad’de : op handen en knieën voortbewegen die’e klaa’ne kan goe pad’de
- pad’de’slot : hangslot
- pad’de’ver’gif : een heel slechte smaak hebbende die flæs van den dok’toar és just pad’de’ver’gif
- pæk : teer ze gie’te pæk tis’se die be’ton’ploa’te
- pæl’tje : 1) sprietje e gæs pæl’tje 2) pijltje pæl’tje pik = darts
- pæn’ne’læk’kers : lisdodde khém pæn’ne’læk’kers in maa’ne vaa’ver
- pær’re’me’nant : watergolf (haartooi) aa vraa’ve loa’te dik’kes ne pær’re’me’nant zét’te
- pær’re’me’tey’re : 1) veroorloven die’e kan hem da goe pær’re’me’tey’re 2) klagen én moa pær’re’me’tey’re, man man
- pær’re’plie : 1) paraplu, regenscherm 2) scheef maa stier stoa pær’re’plie
- pærk : perk mæs’kes hin’kel’de in e pærk
- pæs : perzik vey maa ne ki’lau pæs’ze
- pæst : pest haa stinkt lak de pæst
- pæt’te : heel lastig zijn die’e klaa’ne kan pæt’te
- paf’fe : roken zonder te inhaleren ie’est lie’er’de we paf’fe en dan smau’re
- pak’ske : pakje gezegde : komt mey gie’e pak’ske thoa’es = zorg dat je niet zwanger wordt
- pal’jas : 1) strozak 2) trekpop 3) persoon die men niet ernstig neemt
- pal’tau : mantel das ne schoe’e’ne pal’tau
- Pan’doe’ren’hoek : plaatsnaam te Schriek afgeleid van pandoeren = agenten van Leuven welke voor de uitvoering van de doodstraf door verhanging in de Galgestraat daar hun tenten opsloegen in afwachtijng van de uitvoering van het vonnis
- pan’dul : slingerklok
- pap’pe : 1) kaartspel 2) inlijmen van behangpapier da léng’sel goe in’pap’pe
- pap’schaul : kleuterschool khém mey Gréét noch oep de pap’schaul ge’zey’te
- par’taa : 1) partij 2) mannelijk geslachtsdeel haa kreych doa ne stamp oep zen par’taa
- pas’se : 1) passen en zip pas’se 2) niet meegaan in het kaartspel ik moet pas’se, zoe’en slæch’te koa’te
- pas’sey’re : gebeuren ge lét da toch nie pas’sey’re
- pas’til’le’ke : pilletje, geneesmiddel hér’re gaa e pas’til’le’ke vey maan kéél
- pas’vit : roerzeef vey de soep dey te doen héd’de ne pas’vit van doen
- paut : poort de paut stoat au’pe
- pe’dal : trapper ne pe’dal van maa’ne vlau
- pe’ris : parkiet ne pe’ris kin’de goe oep’lie’e’re
- pe’sies : precies gaa wét da pe’sies ne mie’e
- pe’tie’ter : zeer kleine ( bv. Aardappeltjes) de pe’tie’ters woa’re vey de vær’re’kes
- pe’toa’te : aardappelen ook pe’taa’te ver’gét gie’e zaat oep aa pe’toa’te te doen
- pe’trol : petroleum géf moa pe’trol = geef maar gas, vlieg er maar in
- péé’per’kau : bruine huidvlek haa héé veyl péé’per’kaus in zaa ge’zicht
- péé’rel : parel, parelsnoer ze haa ne schoe’e’ne péé’rel oan
- péé’wésp : wesp kbén gestau’ke dey en péé’wésp
- péét : 1) doopmeter 2) grootmoeder péét Schriek zaa on’ze Pol’le al’taa
- pél : schil, schaal, vlies de pél van nen ap’pel, en aar, oept mé’lek,…
- pél’der : slaapstok voor kippen gezegde : ik kroa’ep in maa’ne pél’der = ik ga slapen
- pen’nen’tie : strafschop (voetbal)
- per’rey : puree haa zit in de per’rey = hij zit in de problemen
- per’sey : dringend haa wilt per’sey noa Lier rein
- per’tang : nochtans haa héé per’tang ge’laaik
- pést : puist das en sér’jey’se pést
- pey ook pey’re : vader gezegde : khém maa’ne pey’re ge’zien = ik heb afgezien
- pey’kel’teyf : moeilijke vrouw zaa mey zoe’en pey’kel’teyf ge’traat
- pey’kel’vis : haring in azijn wærm ge’mok’te pe’toa’te mey pey’kel’vis en joa’en, goe zaan
- pey’kes : 1) wortelen pey’kes mey aa’te 2) oude mannen zés noat pey’kes’hoa’es = ze is naar het rusthuis
- pey’pel : vlinder deys joar woa’re der ni veyl pey’pels
- pey’te’re : 1) dooppeter 2) grootvader maa’ne pey’te’re és aat ge’wér’re
- pey’ze’’wey’ver : vitter de Lau was nen æch’te pey’ze’’wey’ver
- peys : pees die peys in maa’ne næk doe zie’er
- pi’néé’re : penarie haa zit in de pi’néé’re
- pi’néés : duimspijker
- pie’jes : kaartterm
- pie’pe’dol’le’ke : spitsmuis kat’te ey’te gie’en pie’pe’dol’le’kes
- pie’pe’ling : verstoppertje spelen we gén pie’pe’ling spey’le
- piet : 1) pier, aardworm ne piet mey ne kor’sey = aardworm met een ring 2) geluk
- piet’zak : gelukzak
- pil’le’ke : 1) pilletje 2) afkrabben, pulken ge meygt die kést doa ni af pil’le’ke
- pil’le’per : purper aa lip’pe zin pil’le’per van de kaa
- pil’léér’baa’ter : kerkloper met een negatieve bijklank
- pil’licht : zaklantaren mey a pil’licht oept zol’der goan sney’ke’le
- pin’jèèr : steekmes gebruikt om dieren te doden door de halsader door te snijden
- pin’ne’kes’droad : prikkeldraad khém maan broek ge’scheyrt oan de pin’ne’kes’droad
- ping’ker : richtingaanwijzer zét aa’ve ping’ker moar af
- pir’re’wit : kleine asperges de pir’re’wit és vey de soep
- pis’bloem : paardebloem doa stén wey veyl pis’bloem’me in aa’ve ga’zon
- pis’doek : luier van textiel vrie’ger woa’ret pis’doek’ke én naa pam’pers
- pis’kaas : meisje of vrouw die veelvuldig moest plassen
- pis’saa’ne : urinoir oept jong’es’schaul haan ze groe’e’te pis’saa’ne
- pis’to’ley : broodje, pistolet draa pis’to’leys én e sant’wisj’ke
- pis’ton : gulp van een broek doet aa pis’ton toe
- pis’ton’ne’kes : papieren knallertjes voor speelgoedwapens
- Pit : Putte
- pit’je : kleine penis gezegde : khém hem baa ze pit’je = ik heb hem te pakken
- pit’te’léér : ceremoniekledij voor mannen met zwaluwstaart
- pjæts’hoar : paardehaar de be’zét’ters ge’broa’e’ke pjæts’hoar
- pjæts’sés’ze : paardehorzel niet verwarren met pjei’re’sés’ze = paardedeken
- pjé’de’stal : houten meubeltje waarop men meestal een beeld plaatste
- pjei’ren’oe’ech : spiegelei
- pjei’ren’tés’ser : paardenhandelaar
- pjeit : paard baa ons hém’me ze e boe’re pjeit moa de Lod’de héé draa pjei’re
- plaan = plein gezegde : haa és de plaan au’ver = hij is weg, vertrokken
- plæk : 1) plak ik plæk die’en tæm’per hie 2) veld doa ston en schoe’en plæk aa’te 3) vlek kraaich die plæk doa nie oa’et
- plæk’ker : 1) bezetter de plæk’kers zæn bey’zeg 2) iemand die blijft hangen de Swa és nen æch’ten toe’ech’plæk’ker 3) een trage tango dau’pe’nings’dans was ne plæk’ker
- plæk’pot : vuil mens noa de schil’der’lés zach hem er’oa’et lak ne plæk’pot
- plas’te’ron : das aa’ve plas’te’ron hangt schie’ef
- plat’te : pasgeboren de kat héé draa plat’te joeng gezegde : 1) ge zaa toch gie’e’ne plat’te ne’mie’e = ge zijt toch geen kind meer 2) ge ziet er moa plat’te’kes oa’et = ge ziet er erg bleekjes uit
- plés’ter : plaaster veyl van die bél’de zæn van plés’ter
- pléts : plaats we gén ten oep zen pléts zét’te
- ploa’em : pluim vrie’ger schrey’ve ze mey en ploa’em
- ploach : 1) plaag 2) zware verkoudheid kzit mey en ploach
- ploat : 1) plaat 2) geld haa héé gie’en ploat ne’mie’e
- ploe’e : plooi of plooien helpt da loa’ke es oep ploe’e
- plon : zekering de plon és ge’sproen’ge
- plot : schootkat die plot goa gie’en moa’e’ze vang’e
- plusj : zwierkwast op paardemolen wie de plusj pakt mach ver’niet mey
- poa’e : paaien de vis’se zæn noch oant poa’e
- poa’te’nos’ter : rozenkrans vey nen doe’e leys’de ze draa poa’te’nos’ters
- poa’ter : 1) pater haa zat baa de poa’ters oept school 2) donker paterbier as kint droenk’ek poa’ter baa de noen’mél’taat
- poal : paal
- poas’bloem : narcis
- poat : part gezegde : vey maa poat meych’de gaa naa ver’trék’ke = wat mij betreft mag u nu vertrekken
- poe’e’ze : weëen de poe’e’ze kau’men al rap ach’ter’ie’en
- poe’es : 1) pauze mey de poe’es gink het licht trig oan 2) slaapje khém al en poe’es oa’et
- poe’et’ziek’te : mond- en klauwzeer
- poe’pe’ke : popje, meisje das e schoe’e poe’pe’ke
- poe’pers : gezegde : haa zit mey de poe’pers = hij heeft schrik
- poe’ze’laan : porselein en Sji’ney’se voas in poe’ze’laan
- poef : 1) schuld khém noch poef 2) voetmeubeltje ni mey aa schoe’nen oep de poef hé
- poef’fe ; op krediet kopen Lie’za mak’kik poef’fe
- poei’er : poeder en vraa dey poei’er oep heyr gezicht een opgetutte vrouw = poei’er’doe’es - géft maa es e poei’er’ke vey de kop’paan = geef mij een pilletje tegen de hoofdpijn
- poek’kel : pukkel haa héé ne poek’kel oep zaa’ne neys
- poem’pe’loe’re’ke : kikkervisjes doa zit’te veyl poem’pe’loe’re’kes in de béék
- poem’pe’loe’re’zat : stomdronken haa was poem’pe’loe’re’zat
- poemp’af : doodop haa és poemp’af
- poep’hoan : stoomtram die reed van Mechelen naar Aarschot
- poep’zje’laa : Luikse siroop vey maa ne pan’ne’koek mey poep’zje’laa
- pol’le : handen gaa meycht aa pol’le’kes oe’ek es voa’el moa’ke
- pol’le’vie : hiel van damesschoen hey’re pol’le’vie zat vast in de rés’ter vey de dey
- pon’ne’koek : peperkoek
- por’trét’ten’trék’ker : fotograaf
- pot’te’féér : hij die potten en ketels herstelde en van een nieuwe laag tin voorzag
- pots : muts haa trékt zen pots au’ver zen oe’e’re
- praa : prei ne praa of vaaf in en bis’sel
- praas : prijs khém praas
- praas’kamp : examen mey de praas’kamp’e wir’ter noch’al wat af’ge’key’ke
- præs’se : 1) persen 2) kaartspel
- præt’te : grillen, kuren die van ons goa heyr præt’te wey oa’et’wæ’re’ke
- prey : zakgeld, loon e zon’dach ést wey prey
- preyk : preek prey’ke van’oep de prék’stoel
- prie’ve : proeven, smaken haa prieft da ni hé
- pries : stopcontact kzaa doa en pries moet’te baa’zét’te
- pril’le : prullen ge moet mey gie’en pril’le af’kau’me
- pril’le’man : iemand die belang hecht aan prullaria
- prim : premie oep dæn vant joar kraai’ge die ne prim
- prit : oogdraksel véégt die’e prit es oa’et aa oe’e’ge
- prit’se : kleinigheid da zæn gie’en prit’se hé
- prit’ser : klungelaar doa és doa ne prit’ser bey’zeg se
- prom’bey’re : proberen ge moet da ni prom’bey’re
- prop’pe : gezegde : mey iet oep de prop’pe kau’me = met iets naar voren komen
- pros’se : spelen zés wey mey de kat ont pros’se
- prot’te : een wind laten pjei’re die kin’ne prot’te

-R-

- ra’dæs’kes : radijzen ra’dæs’kes mey plat’te kéés
- raa : 1) rechte lat om beton of chape te egalizeren we gén die’e be’ton af’trék’ke mey en raa 2) rij goa es in de raa stoan 3) rauw raa vlie’es 4) rouw zés in de raa 5) ruw da voelt raa oan
- raa’ze : 1) reizen ze raa’ze dey noa Bris’sel 2) rijzen die’jen die’ech moet noch wa raa’ze
- raai’ger : reiger ge zie veyl blaa raai’gers de lés’ten taat
- raaich’nél’le : rijgnaald, lange naald waarmee jutte zakken werden gedicht die men niet kon dichtbinden
- raaik : rijk haa és raaik getraat
- raap : rijp de kéz’ze zæn noch ni raap
- raas : 1) rijst keyt géé’re raas’pap 2) reis zés oep raas 3) rijs,twijg ne raas’bés’tel
- raas’af : schuif af die’e groe’e’te zit oe’ek noch oep de raas’af
- ræ’chel : richel de zwél’le’me zoa’ten oep de ræ’chel in de koei’stal
- ræchs : rechts ræchs af’sloa’ge = rechts afslaan
- ræcht’dey : rechtdoor ræt es ræcht’dey
- ræcht’oa’et : eerlijk zéch et es ræcht’oa’et
- ræm’me’ke : rijmpje kén’de gaa da ræm’me’ke noch : loei zwie’et és rap ge’rie’et
- ræs : pas das noch moa ræs ge’beyrt
- ræt’tech : rap groot das e ræt’tech ding’ske
- ram’me’næts : rammenas kan’daa’soa’e’ker oep ram’me’næt’se zét’te
- ram’me’nant : rommelwaar mey die’e ram’me’nant kin’de noa de roem’mel’mæt
- ram’me’sey’re : bijeen rapen al die bloks’kes baa’ie’en ram’me’sey’re
- ram’pla’sant : vervanger den dok’taur héé vey ne ram’pla’sant ge’zércht
- rap : 1) snel mok’tes rap da ge wég zaa 2) verharding op een wonde oan die rap meyg’de ni pil’le’ke
- rap’al’le’gaa : snel goa es rap’al’le’gaa noa den dok’taur
- ras : goed voor de stoelgang proa’e’me zæn ras hé
- rats : helemaal ik zæn da rats ver’gey’te
- rau’we : met de handen zoeken in een hoop mey de sol’de zid’de die vraa’ve noch’al rau’we in de bak’ke
- raus : roze woa és den taat van de rau’ze ba’lét’te
- raut : rij, reeks zét ze moa in de raut
- re’fe’zey’re : weigeren ge kint da ni re’fe’zey’re
- ré’gle’teyr : klok waarop de andere klokken werden geregeld (duivensport)
- re’kom’man’dey : aangetekende brief hér’re gaa oe’ek ne re’kom’man’dey ge’hat
- re’véér : kraag van een vest of jas
- re’ze’ney’re : van gedachten wisselen we woa’re ont re’ze’ney’re au’ver de keys
- réén : slank das e réén man’ne’ke
- rein : rijden ik rei haa ræt zaa héé ge’rey’e
- reir : mannetjes konijn ne reir én en voe’e
- réls : spoorstaven den traan stoa oep de réls
- rén : kinderpark zét’hem moa in zen rén, dan zæm’me wa ge’rist
- rép : ruk we trék’ke in ie’ene rép die’e der’oa’et
- rép’koe’e’le : raapkolen rép’koe’e’le hém’me ze in den aur’log veyl gey’te
- rés’se : wrijven ge moet dat es goe in’rés’se mey za’lef
- rés’ter : rooster légt die’e rés’ter es trig toe
- résp : 1) rups doa zit’te veyl rés’pe oep de koe’e’le 2) rupsmolen in de résp hém’me der veyl lie’e’re kis’se
- rét’sel’ke : raadsel die klapt in rét’sel’kes
- rey’gels : 1) regels de Læm’me sloech mey ne rey’gel oep aa kney’kels 2) maandstonden die van ons héé heyr rey’gels
- ri’jon : 1) spaak van een wiel draa ri’jons ka’pot 2) afdeling in winkel in wé’le’ke ri’jon léé da
- rich : rug khém in maa’ne rich
- rich’ge’broe’et : roggebrood rich’ge’broe’et wir ge’bak’ke mey nen hééf
- rie’e’ke : roken zie da doa rie’e’ke – die stauf rékt
- rie’e’pe’ke : metalen onderzetter voor pannen of kookpotten op tafel
- rie’e’pel : repel, strook snæt doa vey maa es ne rie’e’pel af
- rie’e’sem : een ganse reeks doa ston nen hie’e’le rie’e’sem oan den dop
- rie’ep : reep, velg van fietswiel wæl’le spél’de dik’kes mey ne rie’ep
- rie’ke : ruiken ik riek haa rikt én zaa héé ge’roa’ke
- rier : 1) roer 2) lokvogel op het steek de rier zat oept steyk oem de vau’gels te lok’ke
- ringk’oan’ie’en : voortdurend ringk’oan’ie’en kwam doa volk bin’ne
- ris’se : 1) Russen 2) graszoden de ris’se groei’e tot oep den dél’le’per
- ris’te : rusten we gén wa ris’te
- rit’nél’le : ritnaald, larve van de kniptor doa hém’me veyl rit’nél’les oan de pey’kes ge’zey’te
- ro’zaa’ne : rozijnen vey maa draa ro’zaa’ne koe’ke
- ro’zæl : grenadine ne geys mey ro’zæl
- ro’zas : rozet, ronde versiering aan het plafond
- roa’e : raden da gor’re ni kin’ne roa’e
- roa’e’ge : ruwe ne mæt’ser héé roa’e’ge han’ne
- roa’e’le : ruilen vey te roa’e’le gor’re noa de roa’el’bés
- roa’e’ter : 1) ruiter 2) droogstokken voor het hooi zét dat hoe’e es oep die roa’e’ters
- roa’e’ve : ruien, haar verliezen ik zæn ont roa’e’ve
- roa’en : gesneden hengst
- roa’es : geruis vrieger hær’re noch’al wa roa’es oep de ra’di’jaus
- roa’et : ruit die roa’et és noa de vén’kes
- roa’pe : rapen ik roap gaa répt haa héé ge’répt
- roa’zech : razend hey die’e was roa’zech se
- roe’e’ze : rozen haa zit oep roe’e’ze
- roe’e’ze’krans : rozenkrans, gebeden voor de overledene in het sterfhuis, later in de kerk
- roe’ef = rap : verharding op een wonde stoa’ter al en roe’ef oep
- roe’et : rood rode = roe’e - roe’et licht én roe’e koe’e’le
- roe’fe’le : wrijven, met een houten stamper bewerken me gén die nief pe’roa’te es roe’fe’le
- roe’lét’te : rolschaatsen dau roe’lét’te van vrie’ger zæn oe’et de mau’de
- roe’mel : rommel ge moet aa’ve roe’mel noch oep’kés’se
- roe’mel’pot : persoon zonder orde ge zaa nen æch’te roe’mel’pot
- roe’per : mond in het gezegde : ast dey de roe’per goa, goa’get oe’ek dey de poe’per = als men iets had ingeslikt, zou het er wel doorgaan
- roe’toat : Vlaamse gaai ne roe’toat noe’me ze oe’ek ne rot’zak
- roef’fe : weigeren iets te doen hot in doe’ech haa goa roef’fe se
- roei : roede gezegde : ge moet er de roei on’der haa’ve = ge moet ze in toom houden
- roet : spoorweg haa wærkt oan de roet
- rols : rolluiken trékt de rols moa oemhoe’ech
- ron’dæl : ijzeren ringetjes gét groe’e’te én klaan ron’dæls
- ront’bræk’ke = ront’hau’ze = ront’ros’se: rondhangen die joeng lig’ge hie ront te bræk’ke
- ront’rein : rondslingeren ge moet dat hie nie loa’te ront’rein
- ros : roskleurig, kwade vrouw das en koa’e ros
- ros’kes’mey’le : paardenmolen
- rot : rot gezegde ik hém hem oa’et’ge’schey’te veyt rot van de stie’e’wech = iemand zeer erg uitschelden

wordt vervolgd