Het Schrieks dialect
 door René Lambrechts © 

 - L -

- la’ve’lier : laurier
- laa : 1) lei schraa’ve op en laa 2) lag haa laa noch in ze bet 3) lauw maa’ne kaf’fe és laa
- laa’der : leider
- laa’ter’vænt : vogelschrik
- laaf : lichaam
- laai’ke : 1) een lijk afleggen, opbaren 2) smal straatje haa wén’de int laai’ke oan de pas’te’raa
- laaik : lijk
- laaik’bid’der : begrafenisondernemer
- laan : 1) lijn 2) vislijn
- læf’ke : onderhemd
- læk’ske : het likken
- læk’stok : snoep op een stokje
- lækt : gelijkt gaa lækt zjust oep aa voa’der
- læs’ter : lijster
- læst : lijst gezegde : haa stoa oep de læst = hij is kandidaat bij de verkiezingen
- laf : 1) drukkend laf weyr 2) vals das laf van aa
- laf’foot : lafaard
- lak : 1) gelijk haa héé dat oe’ek zjust lak zaa 2) lakverf 3) haarlak
- lam’mey’re : lang blijven praten die héé den hie’e’le vér’noen ge’lam’meyrt
- lam’pe’déér : staanlamp
- lam’pét’te : drinken haa és gis’te’ren oa’vent wey goan lam’pét’te
- lan’gen’oa’sem : kauwgom
- lan’téé’re : lantaren gezegde : en groe’e’te lan’téé’re moa e klaan licht’je = een grote mond maar weinig verstand
- lank : lang ik hém dat al lank ge’zéé
- last : langs ge ræt bést last de Haa
- lau’re’jas : iemand waaraan men zich ergert
- lau’te’re : heen en weer bewegen ge moet e bék’ke mey die’en tant lau’te’re
- lau’ter’dop : onbevrucht ei dat na het broeden overblijft, ook een slecht geworden ei
- le’waat : lawaai gaa mey aa le’waat
- léb’be : doodbrave simpele man die héé ne léb’be van ne vænt
- léé’per : lepel
- lééch’loe’e’per : een band die stilaan lucht verliest
- lék : siroop das goei’e péé’re’lék = perensiroop
- lék’neis : druipneus
- lél’le : lelie
- léng’sel : op lengte gesneden behangpapier
- lés’te’re : luisteren, gehoorzamen klaan man’ne moe’te lés’te’re
- lést : laatst ik hém em lest noch ge’zien haa es de lés’te
- lét : 1) laat 2) schakel van een ketting mey vaaf lét’te kon’ne wæl’le bik’ke’le
- lét’te : gezegde : oep de doa’e’ve lét’te =de duiven opwachten na een vlucht
- lét’ters : gezegde : die’jen héé veyl lét’ters gey’te = die heeft lang gestudeerd
- ley : 1) scharnier 2) lende, zij das ie’en mey a faan ley’ke
- léz’ze : horloge
- licht : longen van geslachte dieren haa gaf de licht oan de kat’te
- lie’e’ne : lenen ik lie’en haa lént haa héé gelént
- lie’e’peg : paardrift bij vrouwelijke dieren die koei stoa lie’e’peg = die koe is tochtig
- lie’e’re : leren
- lie’e’wærk : leeuwerik
- lie’eg : laag gezegde : das ne lie’eg’vlie’ger = iemand die veel te snel rijdt
- lie’em : leem gezegde : khém lie’e’me bie’e’ne = ik heb zwaar benen
- lie’ep : leep
- lie’er : ladder gezegde : mey de lie’er oa’et’goan = stelen
- lie’ke : lied da was a schoe’e lie’ke
- lie’vraa’ke : 1) lieveheersbeestje da zat vol lie’vraa’kes 2) O.L.Vrouw
- lig’ge : liggen ik lich gaa licht haa léé haa héé ge’ley’ge gezegde : ik lich baa Mart in de bau’ves’ste schoa’ef = Mart heeft het voor mij, heeft mij graag
- lik’ke : lukken da goa lik’ke
- lil’le’put’ter : mens met dwerggroei
- lits : lus oan maan zip stoa gie’en lits ne’mie’e
- loa’e : laden
- loa’e’ze’poa’ter : iemand met veel luizen
- loa’ke : laken
- loa’te : 1) laten ik loat, haa lét 2) de late ploeg ik stén mey de loa’te
- loa’ze’rus : lazarus, iemand met vreselijke huiduitslag
- lod’ders : lompen ik haa doa ne zak lod’ders stoan
- loe’bas : groot en struis en rustig (dier of mens) aa’ven hont és nen æch’te loe’bas
- loe’e’kes’ge’wéér : luchtbuks zoals op het schietkraam
- loe’e’per : loper, een kind dat pas kan lopen die hey’re klæn’ste és al ne loe’e’per
- Loe’e’zen’hoek : Lozenhoek onder Keerbergen
- loe’es : 1) op een geheime plaats ik zal dat es loe’es wech’stey’ke 2) zonder vrucht das en loe’e’ze hok’ke’naut
- loe’ke’beer : gefantaseerde afschrikker voor kinderen pas oep want de loe’ke’beer komt
- loe’ter : afgeroomde melk, diende vroeger tot voer van kleine kalveren
- loecht : 1) lucht de loecht zach zwét van de sprie’e’we 2) niet zwaar oo das e loecht paks’ke
- loei’e : 1) luiden het loeit vey de mis 2) lui dat és ne loei’e vænt
- loei’e’rik : luierik
- loei’waa’ve’soep : pakjes of dozensoep
- loem’mer : lommer, schaduw de bjés’te gén in de loem’mer stoan
- loen’ke : gluren, loeren
- loet : eigenaardige karaktertrekken die van ons héé wey en loet hé
- loik’ke : lotje vey maa draa loik’kes van de lau’te’raa
- lot’se : zuigen
- lots : oud zuigdoekje met honig voor kleine kinderen, later tutter

-M-

- ma’ka’rau’ne : pasta
- ma’sjoef’fel : vagina
- maa : 1) mei 2) mij haa héé’chet maa in de maa noch ge’zéé 3) mouw we zél’le doa es en maa oan’pas’se = we zullen dat eens verhelpen
- maa’ne : 1) mijne das de maa’ne 2) menen ik maan gaa mænt het es ge’mænt
- maa’nes : gemeend tés maa’nes dey’ze kie’e
- maa’se : meid het maa’se van de pas’toe’er
- maa’te’raa : mouterij haa wærkt oep de maa’te’raa
- maa’véé’ger : iemand die fleemt
- maan : 1) mijn da zæn maan zoa’ke 2) vismijn die kau’me van de vis’maan
- maat : mijt baa élk bak’hoa’es ston en haat’maat
- Mæ’che’léér : 1) Mechelaar ne Mæ’che’léér zéé : nei’je 2) hond, Mechelse scheper haa héé ne Mæ’che’léér ge’kocht
- mæm’me : 1) grote borsten 2) zagen en zeveren die’e zat doa oan den toe’eg te mæm’me
- mær’re’bels : knikkers mey de mær’re’bels spey’le
- mær’re’ge : morgen
- mær’re’mer : marmer haa héé vloer in de mær’re’mer
- mær’re’mit : (steriliseer)ketel doe de mær’re’mit moa half’vol
- mæs’ke : meisje das e schoe’e mæs’ke hé
- mæt’te : waren verkopen op de markt oep de roe’mel’mæt kin’de al’les mæt’te
- mæt’te’le : martelen
- mæt’waaf : taterende vrouw zaa doa mey ge’traat, zoe’e mæt’waaf
- maf’fe : slapen baa den troep hém’me kik dik’kes lig’ge maf’fe oep de wacht
- mal’broek : grote kar op drie wielen
- mal’lét : aktentas haa goa doa wey mey zen mal’lét on’der zen ær’me
- mal’ley’re : ongelukken hot me tey’ge of ik doen mal’ley’re
- mal’sjans : tegenslag die’jen héé al dik’kes mal’sjans ge’hat
- mam’brey’re : beschilderen als marmer
- man : mand en man pe’toa’te
- man’ne : 1) manden 2) de kinderen van één gezin son’doas kau’me ons man’ne al’taa noar hoa’es
- man’ne’vlich’ter : mandenmaker
- mang’e’le : ruilen
- mans’lie : de mannen de mans’lie zoa’te réchs in de kérk
- mans’mæns : man das en te’loe’er vey a mans’mæns
- mar’sæl’le’ke : onderlijfje zonder mouwen
- mar’sjan’dies : koopwaar die’en héé al’taa goei’e mar’sjan’dies baa
- mas : massa, tesamen ik pak die draa koe’epe in mas
- mas’se’paan : marsepein
- mast : conifeer ook dennenboom khém last’ach’ter al’les af’ge’zét mey mas’te
- mat’te : 1) matten 2) niet glanzend, mat 3) vlokken in het koemelk
- mau’ze’gaut : afvoergreppeltje voor het afwaswater de mau’ze’gaut kost se’waa’le nog’al sting’ke
- maus : achterplaats in het huis waar de afwas gebeurde den af’was ston oep de maus’bank
- Me’daar’de’zaai’ker : H.Medardus mær’re’ge ést Me’daar’de’zaai’ker, khoe’ep dat ni réé’gent
- me’dél’le : medaille die’e wint krægt en gaa’ve me’dél’le
- me’las : 1) siroop 2) residu van de siroopproductie verkocht als paardenvoer
- me’ney’vers : legeroefeningen ten’nés’te week gém’me oep me’ney’vers
- me’niet : minuut gezegde : ne me’niet hé = een ogenblikje
- me’teyr : motor de me’teyr és noa de voeing’kes
- mé’ze’le : kruimels kést de mé’ze’le es vant toa’fel
- me’zey’re : miserie doa és noch’al wa me’zey’re in de wé’relt
- mein : mijden ik mey hem gaa mæt hem wæl’le mein hem
- mél’der : molenaar de mél’der wærk’te in de mél’der’raa
- mél’taat : maaltijd oem twélf ie’re wast al’taa ne wær’me mél’taat
- mén’dach : maandag a mén’dach komt hem
- mént : maand deys mént gie’e’ne voet’bal
- mér’reg : gaar de koe’e’le zæn mér’reg
- mes’sing : hof van huis ik moest al’taa de mes’sing oep’kéé’re én oep’krab’be
- mes’tæs : 1) snor haa héé en groe’e’te mes’tæs 2) onderwijzeres da was gie’en sim’pel mes’tæs vey baa te zit’te
- mét’je : kameraadje hey mét’je kom’mes hie
- mét’te : kalf ne mét’te lotst oan aa ving’e’re
- mét’ter : mortel mét’ter stie’en én bier tlés’te jost
- mey : mee of mede wie doe’ter mey
- mey’ge : 1) mogen ze mey’ge naa ni kau’me spey’le 2) lusten veyl joeng mey’ge gie’en té’mat’te
- mey’le : molen gezegde: gaa zaa ne mey’le = een wispelturig mens
- mey’mel : 1) bladluizen die’e sloat zit vol mey’mel 2) houtworm die kas és hie’e’le’moal ver’mey’melt
- mey’ning : loodverf, menie as ghet ni wil loa’te ver’jos’te’re moe’te der roe’e mey’ning oep’zét’te
- mey’ter : meter
- mey’ter’taat : mettertijd mey’ter’taat goa da ver’an’de’re
- mi’jæt’se : maartse mi’jæt’se baa’ze
- mi’jeit : maart in de mi’jeit kant noch kaat zaan
- mich : mug das ne mich’ge’zif’ter ség = haarklovers
- mie’e’ze’ke : mees
- mie’jei’rel : merel
- mie’re : mikken oept schiet’kroam moe’te goe mie’re
- mie’zaai’kers : mieren mie’zaai’kers noe’me ze oe’ek bræk’ke
- miech : moe wér’re gaa da naa nie miech = word jij dat niet moe
- mier : muur baa den troep dey’e wæl’le de mier = na de avondklok over de muur naar binnen
- mik : gaffelvormige tak om een katapult te maken en goei mik vey ne slin’ger
- mil’jaar’de : vloek
- mil’tert : midden goa es int mil’tert stoan
- milt : homklier nen héé’ring mey ne milt of ne zoat
- mint : munt als plant of smaak mint tit’te’frit
- mis : mus en koe’e mis’se
- mit’soat : mutsaard en haat’maat da was ge’stoa’pel’de mit’soat
- mjos’ter : meester khém baa mjos’ter Fil noch ge’zey’te
- mjot’ste : meeste haa héé de mjot’ste bey’le’kes
- moa : maar moa ni mey maa hé
- moa’e : 1) made in maa’ne sloat zit en moa’e 2) maaien ze gén den bémt af’moa’e
- moa’e’bits : gangetje van een made a pey’ke mey veyl moa’e’bit’se
- moa’e’ze : muizen zit’te gæl’le mey moa’e’ze
- moa’e’zen’tand : siermetselwerk onder de dakgoot
- moa’ger : mager moa’ger vlie’es : vlees zonder vet
- moa’ke : maken ik moak gaa mokt haa héé gemokt
- moa’le : malen ik moal gaa mélt haa héé gemoalen
- moa’ling : bepaald onkruid trékt die’je moa’ling es oa’et de pe’toa’te
- moa’ze : mazen van het net die moa’ze zæn te klaan
- moat : maat gezegde : de moat pak’ke = de maat nemen
- moe’der’hoa’es : kraamkliniek ze léé noch int moe’der’hoa’es mey héy’re klaa’ne
- moef : slechtgezind haa lépt doa mey en moef ront
- moei’e’noks : poedelnaakt moei’e’noks oep ne vlau, wat e zicht
- moei’er : 1) vrouwelijk dier (bv konijn) khém de moei’er bij de reir ge’zét 2) moeder (beledigend) die zwæt’te moei’er goei’de de stie’e’ne oep on’zen dam
- moem’bak’kes : masker on’der da moem’bak’kes hém’mek noch’al ge’zwét
- moem’pe’le : mompelen wa moem’pel’de gaa doa
- mok’ke : meisje das e færm mok’ke
- mos’toat : mosterd ie’e’ne mey kees én mos’toat
- mot : 1) nachtvlinder 2) slaag 3) gezegde : de mot zit ‘er’in = de geestdrift is weg
- mot’te : slagen kzal aa se’biet es wa mot’te gey’ve
- mot’tech : 1) vuil hoe mot’tech és aa broek naa 2) onwel kzæn pe’sies mot’tech

wordt vervolgd