Wie wordt wereldkampioen?
Vrijdag 11 november begint in New York, Amerika de finale
voor de titel van wereldkampioenschap schaken. De huidige wereldkampioen,
Magnus Carlsen -25 jaar- uit Noorwegen, neemt het dan op tegen zijn uitdager
Sergei Karjakin -26 jaar- uit Rusland. (Inzet: de beide prijkten samen op de cover van NICmagazine 2011/5).
Wonderkinderen
Deze titelstrijd is ook de eerste waarin de wonderkinderen elkaar bekampen voor de
hoogste kroon. Totdat Carlsen in 2013 de titel ontfutselde aan de Indiër
Viswanathan Anand domineerden de grootmeesters
van de oude garde het topschaak (Anand, Kramnik, Gelfand, Topalov, om maar
enkele te noemen). Carlsen en Karjakin daarentegen zijn beiden opgegroeid in
het computertijdperk.
Voor kenners staat het buiten kijf dat deze generatie de
scepter definitief heeft overgenomen. Naast de beide titelpretendenten zijn er
ook nog het Nederlands talent Anish Giri en de Italiaans-Amerikaanse
grootmeester Fabiano Caruana bijvoorbeeld. Deze laatste werd door Karjakin
verslagen in de laatste ronde van het kandidatentoernooi, waardoor Karjakin Carlsens
uitdager werd.
Waarom de beide schaakwonderkinderen zijn? Magnus begon op zijn
achtste te schaken en werd internationaal meester vijf jaar later(!), hij was
toen amper 13 jaar. Kort daarna werd hij de tweede-jongste grootmeester met 13
jaar en 3 maand. Tweede jongste dus, na u raadt het alSergei Karjakin die 12 jaar en 7 maand was toen hij
GM werd. Daarna werd hij echter overklast door Carlsen die zich sneller
ontwikkelde onder het toeziend oog van zijn vader Henrik en coach Agdestein.
Karjakins weg was woeliger: hij trouwde jong, scheidde snel maar lijkt nu de
balans gevonden te hebben die hij nodig heeft.
Carlsen torenhoog favoriet
Algemeen geldt de Noor als favoriet om zijn titel te
behouden. Hij is de nummer één op de ratinglijst, hij heeft maar liefst 81 elo-punten
meer dan zijn tegenstander), hij kan de beste resultaten voorleggen in hun
onderling gespeelde partijen (4-1 met 16 remises) en heeft zijn speelstijl mee.
Carlsen wint de partijen niet in de opening, het liefste vermijdt hij
openingstheorie. Hij rekent op zijn inmiddels vermaarde middenspel- en
eindspeldoorzicht waarmee hij met kop en schouders boven de rest van de
superGMs uitsteekt.
Over en out voor
Karjakin?
Niet helemaal. Net als Carlsen is hij al lang bezig met dit
éne doel. Daarin gesteund door miljardair Filatov en niet in het minst door
president Poetin die mogelijks hoopt de Russische hegemonie in het schaken te
herstellen (schaken was in Rusland altijd deel van de propaganda om hun
superioriteit te bevestigen). Het is wel twijfelachtig of Karjakin zelf achter
die Russische hoogblazerij staat: de jongeling is goedlachs en vrij verlegen mogelijks
deels door zijn gestotter. Voor alle
duidelijkheid, Karjakin is geen toevalstreffer: in het vorige
kandidatentoernooi eindigde hij net tweede achter Anand, deze keer haalde hij
het wel.
Ook superGMs schrijven Karjakin nog niet af: ze geven wel
Carlsen als favoriet maar wijzen erop dat het een korte match is (12 partijen
slechts) en dat kan in het voordeel van Karjakin spelen zeker mocht hij als
eerste een voorsprong krijgen. Karjakin geldt als één van de stugste verdedigers
onder de grootmeesters, en heeft al meer dan één verloren stelling remise
gehouden. Maar insiders weten ook dat Mamedyarov een van Karjakins coaches/secondanten
is. De Azerbeidjaanse grootmeester staat bekend om zijn hyperagressieve aanpak en
Karjakin liet in enkele interviews al verstaan dat hij met Mamedyarov traint om
meer scherpte en agressie in zijn spel te krijgen.
Hackers en verraad
Voor vele schakers is het altijd weer uitkijken naar welke
openingen de beste der besten zullen spelen. In dit tijdperk is het belang van
openingen nauwelijks te onderschatten. Herinner u openingsgoeroe Kasparov die
tegen Kramnik in het stof beet doordat hij diens opening, de Berlijnse Muur-variant
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6 niet kon slopen. Karjakin speelt met wit 1.e4 en
het Dame-Indisch met zwart 1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Nf3 b6. Carlsen heeft een breder
repertoire maar de Berlijnse variant was in de matches met Anand zijn geheime
wapen.
Opmerkelijk daaromtrent was dat volgens verschillende
bronnen Carlsen laatst nog een oproep deed naar Microsoft toe om zich te
beschermen tegen (Russische) hackers die zijn openingsresearch/voorbereiding
zouden doorspelen aan Karjakin. Het zou om hetzelfde hackerscollectief gaan dat
ook de privé-gegevens van de Amerikaanse Olympische turnsters online plaatste.
Mogelijks nog erger voor Carlsen is het feit dat zijn jeugdvriend, de Rus Ian Nepomniatchi,
die bij Carlsens matches tegen Anand zijn secondant was, nu zijn tegenstander
Sergei Karjakin helpt. Dit nieuws raakte slechts gisteren bekend.
Glazen kooi
Zullen de heren trouw blijven aan hun openingen of switchen
ze naar iets anders? We weten het vrijdag om 14u. Dan zullen de heren in het
Fulton Street Market building in Lower Manhattan, New York de eerste zetten
spelen waarbij ze zullen worden gadegeslaan door het publiek vanachter een
eenrichtingsglazenwand. Naar verluidt is deze ook geluidsdicht, een les die de
New Yorkse organisatoren leerden toen ze in 1995 de Kasparov-Anand match
organiseerden. Gastgrootmeester en commentator Seirawan werd toen gevraagd om
zijn zettenreeksen te fluisteren omdat de spelers anders zijn varianten konden
horen doorheen de glazen wand. Van anti-valsspelers-regels gesproken.
Live te volgen op verschillende schaaknieuwswebsites (oa www.chess24.com). Korte verslagjes op deze site. De tweekamp eindigt zodra één speler zes en een half punt heeft gescoord, ten laatste op 28 november.
08-11-2016 om 16:16
geschreven door administrator 
|
Zilveren Toren: openingsronde
Overlijden Luciën Boons
