Ik verblijf momenteel gedurende 3 maand en een half in Cajamarca, Peru.
Hier voer ik onderzoek uit voor mijn thesis, meer specifiek naar "De
impact van een goudmijn op de waterkwaliteit".
Sanne in Peru
Thesisonderzoek in Cajamarca, Peru
07-08-2014
Projectbezoek!
Vorige week
kregen we bezoek in het kader van ons project! De copromotor Peter Goethals
(Professor aan Universiteit Gent) en zijn Filippijnse doctoraatsassistente Yuri
kwamen voor 3 dagen naar Cajamarca na onderzoek te hebben uitgevoerd in
Ecuador. Woensdagnamiddag ontmoetten we elkaar op de universiteit en voorzagen
we onze gasten van een korte toelichting over de stand van zaken in het
project. Nadien zijn Froukje en ik samen met hun nog iets gaan eten in het
centrum.
De volgende
dag stond er dan opnieuw een excursie op het programma. Samen met Peter, Yuri
en Nilton gingen we een aantal bio-indicatorstalen nemen in rivieren in de
buurt (op plaatsen waar dit wel zonder toestemming kon). Voor mij enorm
leerrijk, vermits dit mijn eerste praktijkervaring met zulke staalneming was en
ik dit binnenkort zelf moet uitvoeren. Ik heb veel vragen kunnen stellen en
handige tips gekregen. Ook hebben ze mij veel staalname-materiaal gegeven om
binnenkort te gebruiken. Als afsluiter zijn we s avonds samen gaan dineren
waarbij ik mijn eerste tortilla (met pasta, een specialiteit) heb geprobeerd!
Vrijdag had
ik dan opnieuw een afspraak met Peter, Yuri en ook met Marco Sanchez (zowat
mijn begeleider hier). Samen hebben we mijn plannen voor het thesisonderzoek
besproken en wat verder uitgewerkt. Zowel Yuri, als Peter vonden het een
bijzonder nuttige en interessante studie. Een grappige anekdote hier: Noch
Yuri, noch Peter zijn het Spaans machtig. Marco spreekt echtermaar een klein beetje Engels; bijgevolg liet
hij mij optreden als tolk tussen de twee partijen! Toch weer een bewijs dat
mijn Spaans moet verbeterd zijn Na de
meeting nam Nilton ons mee naar baños del Inca. Dit is een toerisctische
bezienswaardigheid bestaande uit thermale bronnen die reeds in de Incatijd gebruikt
werden. Zo kregen Peter en Yuri toch ook wat cultuur mee tijdens hun kort
bezoek aan Cajamarca. Nadien was er een afscheidsdiner bij Nilton thuis met
kip, rijst en een soort van frietjes!
Tijdens het
weekend begon het eten van de afgelopen dagen mij echter wat parten te spelen.
Omwille van de bacteriën is het belangrijk nooit kraantjeswater te gebruiken,
en bijgevolg ook salades te vermijden, tanden te poetsen met flessenwater etc. Ook
moet je opletten dat al het eten goed gekookt/gebakken is. Blijkbaar moet ik dan
toch iets fout gegeten hebben Ik heb het weekend dan maar wat rustig gehouden
door een paar kleine wandelingen te maken, wat literatuurstudie te doen en een
paar skypesessies af te handelen.
Ook deze
week nog een klein beetje last gehad, maar toch goed kunnen doorwerken aan mijn
thesis. Ik ben momenteel bezig met een staalname-programma uit te werken. Klein
probleem hierbij; Normaal zouden we al lang moeten weten of we de toestemming
krijgen om in ons gewenst gebied stalen te nemen. Echter, naar Peruviaanse
mentaliteit is de boerengemeenschap vergeten de bespreking te houden op hun
vorige vergadering en is de beslissing een week uitgesteld Hopelijk weet ik
tegen mijn volgende blogbericht wel de uitslag!
07-08-2014 om 20:39
geschreven door Sanne
30-07-2014
Feestdagen
En hupla
ook de 2e week in Cajamarca voorbij! Voorbije week heb ik vooral
doorgebracht met Froukje aan het literatuurstudiën op Grufides.
Donderdag zijn
we op excursie geweest met de jeep naar de Cuenca Chonta, waar we mogelijks
onze metingen zouden uitvoeren. We werden hierbij vergezeld door Marco
(waterkwaliteitspecialist van de universiteit), Francisco
(hydraulicaspecialist) en een chauffeur van de universiteit. Het was een
turbulente tocht met steile hellingen en niet-geasfalteerde wegen waarbij de gordels
ontbraken, maar een o zo prachtige omgeving! Met mijn
gebrekkig Spaans en de hulp van vertaler Froukje heb ik met Marco meer concreet
mijn onderzoek kunnen bespreken. Ik zou hier een hele interessante studie
kunnen uitvoeren door het verschil te bekijken in een door de mijn
gecontamineerde rivier (rio Azufre) en een niet-gecontamineerde rivier (rio
Grande) via het nemen van zowel water-, sediment- als bodemstalen en het werken
met bio-indicatoren. Het is echter nog afwachten of de lokale autoriteit (de
boerengemeenschap) ons de toelating geeft om op hun domein te werken Donderdagavond
werden we dan nog beiden uitgenodigd om opnieuw bij Nilton thuis te dineren.
Rebecca (de vrouw van Nilton) zei me dat ze versteld vond van de vooruitgang in
Spaans die ik had gemaakt op slechts één week tijd. Leuk compliment, hoewel ik die
vooruitgang zelf precies niet merk
Vrijdag
hadden Froukje en ik opnieuw een meeting op de universiteit met Marco en
Francisco. Aangezien Nilton op vakantie vertrok, moesten we voor ons eigen
vervoer zorgen en dit deden we door een Combi te nemen. Een combi is een
minibusje met een min of meer vast traject waar er geen limiet staat op het
aantal passagiers en waarbij een portier constant uit het raam mensen al
roepend in zijn busje probeert te lokken. Op de universiteit aangekomen, heeft Marco
mij heel veel literatuur gegeven om door te nemen (vooral in het Spaans jammer
genoeg) en hebben we ook samen besproken welke toestellen en kits we nodig
zullen hebben.Vrijdagavond
opnieuw bezoek bij Carmèn thuis, nog meer familie uit Lima! Carmèn haar zus met
haar man en hun twee energieke zoons. Samen met Mauricio en Andrea (het
studentenkoppel uit Lima) hebben we met zn alles koffie gedronken en
chocoladecake gegeten!
Froukje
voelde zich zaterdag niet zo goed (waarschijnlijk door iets verkeerd te eten),
dus ben ik s ochtends alleen een wandeling gaan maken. s Avonds voelde ze
zich gelukkig beter en zijn we naar de Feria hier in Cajamarca gegaan ter ere
van de feestweek. Vele standjes, kraampjes, dieren, een kermis, We trokken
(als enige aanwezige buitenlanders) de aandacht van o.a. een paar (zatte) Peruvianen.
Vriendelijke mensen die ons Peruviaans bier aanboden (Cristal). Na een babbel,
hebben we de kraampjes wat afgelopen en heb ik als afsluiter nog een
Peruviaanse hamburger gegeten bestaande uit vlees, ei, mayonaise, ketchup en
patat (deze keer echter in frietjesvorm!).
Zondag
vertrokken Froukje en ik dan naar Célendin, een stadje iets verder in de Andes
op een 120 km
van Cajamarca. De heenreis verliep in een minibusje en duurde maar liefst drie
uur! De weg bestond o.a. uit onverharde wegen, scherpe bochtjes en veel stijgen
en dalen. Het uitzicht was wel de moeite en zo ging de rit nog wel snel
voorbij. Aangekomen in Célendin belden we Darwin(jaja, zijn echt naam), een
vriend van Nilton die in Célendin woont. Hij kwam aan op zijn motor en nam
Froukje en mij (beiden!) achterop nam en bracht ons zo naar een hostel. Na het
inchecken gingen Froukje en ik naar de zondagse markt. Hier hadden ze werkelijk
vanalles: van fruit, groenten, vissen, kleren tot varkenskoppen, kippen en
cavias (beiden dood en levend) Nadien hebben we iets gegeten en zijn we door
een auto naar El Comùn gebracht, op een 10 km van Célendin. Hier was er een soort van zoo
met de plaatselijke fauna en flora. Hier waren o.a. zorros (soort vos),
pumas, allerlei exotische vogelsoorten en aapjes die je een hand kon geven!
Een plaatselijke, ontzettend vriendelijke werknemer heeft ons door heel het
park gegidst en wat geschiedenis over Peru verteld. Nadien
terug in Célendin hebben we van hostel gewisseld omdat we iets veel goedkopers
hadden gevonden (helft van de prijs) met een ontzettend vriendelijke eigenaar waarvan
we zeker waren dat die niet meer vroeg aan toeristen. Het terugkrijgen van ons
geld ging niet gemakkelijk, maar na een half uur kon onze kamer doorverhuurd
worden en konden we dus naar ons nieuw hostel! s Avonds zijn we dan nog naar
de avondmarkt en kermis geweest en hebben we naar het vuurwerk gekeken.
De volgende
dag was er een (3 uur durende) stoet ter ere van de nationale feestdag.
Iedereen was mooi opgekleed en de stoet bestond uit verenigingen, scholen,
ziekenhuizen, Ook Darwin liep mee in de stoet met de ingenieurvereniging.
Nadien zijn we nog naar een uitzichtpunt gewandeld (De Cristo Redentur van
Célendin) en in de namiddag hebben we nog een grote wandeling gemaakt in de boerenvelden
rond de stad. Na afscheid te nemen van Darwin, namen we s avonds (allebei een
beetje verbrand in ons gezicht) de bus terug naar Cajamarca.
Gisteren
hebben we dan de (ietwat primitieve) fietsen van Carmèn geleend en zijn we naar
baños del Inca gefietst, bekend om zijn warme bronnen. Van daaruit zijn we
verder gefietst en hebben we langs de rio Chonta gepicknickt. Nadien hebben we dan
nog de ventanillas de Otuzco bezocht. Dit zijn grafnissen uit de tijd voor de
Incas. Het was supermooi weer, en ondanks ons te hebben ingesmeerd met een
hoge factor, voelden we de zon echt branden. Je merkt echt dat we ons hier
dichtbij de evenaar bevinden; allebei een mooi kleurtje, maar komende dagen de
zon toch best wat vermijden! We hebben van de feestdagen dus gebruik gemaakt om
wat te bezoeken rond Cajamarca. Vandaag komt Nilton terug en zullen we dus terug
verder aan ons onderzoek werken!
30-07-2014 om 14:07
geschreven door Sanne
24-07-2014
Eerste tegenslag + aankomst Froukje
Ondertussen
al een week in Cajamarca! Ook hier bestaat er zoiets als weekend waarbij zowel
de universiteit als Grufides gesloten zijn. Zaterdag heb ik wat
literatuurstudie gedaan met als pauze een wandeling door het stadscentrum in
volle zon.
Zondag was
het vrij hectisch bij Carmèn thuis; Na een hevige stroomstoot was de
elektriciteit hier uitgevallen. Resultaat: 2 televisies stuk en het internet
dat het had begeven. Gelukkig kent Carmèn haar schoonbroer wat van
elektriciteit, zodat deze alvast vrij snel terug werkte. Die dag heb ik ook
kennis gemaakt met zijn dochter: Daniela. Daniela is 9 jaar en woont hier maar
een paar Cuadras (blokken) verder. We hebben samen wat met de hondjes van
Carmèn gespeeld (Mama Laki en haar 2 superschattige puppies van 1 maand oud:
Luke Skywalker en prinses Leila), waarbij Daniela mij wat Spaans probeerde te
leren. Ze had gelukkig veel geduld en moest altijd lachen wanneer ik weer eens
zei No entiendo. In de middag werd ik uitgenodigd om mee te gaan eten met de
familie ergens buiten Cajamarca. Ik heb blijkbaar een specialiteit van
Cajamarca gegeten bestaande uit koeienvlees gemengd met ei, maïs en (niet te
ontbreken in Peru!) een patat erbij. Nadien heb ik nog een Peruaanse
chocolademuffin als dessert gegeten.
Maandag
kreeg ik te maken met mijn eerste tegenslag. Nadat ik overdag op Grufides aan
mijn literatuurstudie had gewerkt, kwam ik s avonds tot de constatatie dat mij
laptopoplader het had begeven, heel vreemd aangezien deze nieuw was. Even later
kwam het besef: de hevige stroomstoot had dus ook mijn oplader geraakt! Mijn
laptop marcheerde gelukkig nog wel, maar plat had ik hier ook niet veel aan
Dinsdagochtend
kwam Froukje (de andere bio-ingenieurstudente van de K.U.L) aan op de
luchthaven van Cajamarca. Nadat Nilton haar was gaan oppikken, gingen we meteen
door naar de universiteit voor een nieuwe meeting (om 8u s ochtends!) over ons
onderzoek. Vermits blijkbaar iedereen 8u te vroeg vond en ruim een uur later arriveerden, hadden we nog tijd voor
een ontbijt met een cappuccino en een empanada met kip. De meeting verliep erg
chaotisch, maar uiteindelijk is er beslist nu donderdag een bezoek te brengen
aan de Rio Mashcon waar we mogelijks stalen zouden gaan nemen.
Terug thuis
probeerde ik Froukje haar lader uit op mijn laptop, en jawel het werkte! Een
hele opluchting! Nadien hebben Froukje en ik een typisch Peruaans gerecht
uitgeprobeerd in een restaurantje een paar huizen verder, nl. de Cebiche.
Cebiche bestaat uit rauwe vis en schelpjes met een soort citroensausje. Geen
idee welke vissoorten ik juist gegeten heb, maar het was niet slecht. De rest
van de dag en ook woensdag hebben we op Grufides 'al werkend' doorgebracht. Woensdag
trouwens heel lekker gegeten: een volledige menu voor slechts 5,50 sols (zon
1,60 euro) bestaande uit soep, een lokaal paars drankje en kip met rijst en
niet te vergeten patatten!
De sfeer in
Cajamarca is hier momenteel trouwens top. Maandag 28 juli is het hier namelijk
nationale feestdag en de voorbereidingen zijn al in volle gang! Er heerst hier
een grote drukte en overal hangen Peruaanse vlaggen, of zijn mensen dansjes aan
het repeteren De Peruvianen vieren dit blijkbaar niet enkel één dag, maar
maken er een hele feestweek van, benieuwd wat dat komend weekend zal geven!
Ons onderzoek
gaat hier jammer genoeg iets minder vlot. Froukje en ik zouden graag zo snel
mogelijk een concreet idee hebben van waar en wat we specifiek gaan
onderzoeken, maar aangezien het semester hier op zijn einde loopt, hebben de
proffen het momenteel nogal druk met examens afnemen en verbeteren en dan is er
nog die feestweek in aantocht Alles wordt hier nogal op lange baan geschoven
Afin, volgende
keer hopelijk met goed nieuws over het veldbezoek zodat we eindelijk een
concreet onderzoek kunnen opstellen!
24-07-2014 om 13:50
geschreven door Sanne
21-07-2014
Bezoek aan de universiteit en kennismaking met Grufides
Op dag 2 in Cajamarca heeft Nilton me
meegenomen naar de Universidad Nacional de Cajamarca. De universiteit is veel
groter dan ik mij had ingebeeld, met zon 8000 studenten. De universiteit
bestaat slechts uit 1 campus, waar elke faculteit over zijn eigen blauw-wit
geverfde gebouw beschikt. Hier heb ik een meeting bijgewoond gaande over het
onderzoek dat Froukje (medestudent die binnen enkele dagen arriveert) en ik
zullen uitvoeren. De meeting was uiteraard in het Spaans, aangezien niemand van
de aanwezigen Engels kon. Ik heb geprobeerd zo goed mogelijk te volgen en hier
en daar heb ik zelfs een aantal dingen verstaan (denk ik toch). Nadien ben ik
in een lokaal restaurantje gaan eten met Nilton en zijn vrouw Rebecca.
Aangezien ik niets van de kaart verstond, stelde Rebecca mijn menu samen. Als
voorgerecht kreeg ik een koude aardappel (geen verrassing in Peru) in een
groene saus. Het hoofdgerecht bestond uit Peruviaanse spaghetti met wat
groentjes en stukjes vlees. Rebecca had een goede keuze gemaakt, want het was opnieuw
een geslaagde maaltijd!
In de
namiddag werd ik verwacht om 17u op het kantoor van Grufides, slechts een paar
straten verwijderd van mijn verblijf. Grufides is een lokale NGO die zich bezig
houdt met de impact (economisch, mensenrechten, politiek) van de Yanacocha (de
huidige goudmijn in de buurt van Cajamarca) en de mogelijke komst van een
nieuwe goudmijn, de zogenaamde Conga. Grufides is een partner in het project waarin
mijn thesis kadert. Ik werd hier voorgesteld aan alle werknemers waarna ik een
meer concreet gesprek had met Pablo, Denis en Ofelia over de huidige situatie
in Cajamarca en het project. Zij hebben mij ook enkele geboden opgelegd
zoals: Nooit weggaan s nachts , Verwittig Grufides als je ergens naartoe
gaat , Geef geen informatie over wat je hier komt doen aan mensen die je
ontmoet , Neem nooit een mototaxi enz Zij hebben namelijk een sterk
verantwoordelijkheidsgevoel over mij en stellen veiligheid dan ook op als
prioriteit. Het was al donker wanneer we klaar waren (het is hier al donker
rond 18u), waarna Pablo en Ofelia me een restaurantje toonden waarvan ik de
eigenares Mimi ontmoette. Het bijzondere aan dit restaurantje is het feit dat
ze niemand kennen die ooit ziek is geworden van het eten, wat blijkbaar een
grote uitzondering is hier in Cajamarca (zeker voor Europeanen). Nadien liepen
Pablo en Ofelia nog met me mee naar huis waarna we afscheid namen.
De volgende
dag had ik opnieuw een meeting op de planning in grufides met Pablo, Denis en
Ofelia. Tijdens de meeting hebben we vooral gebrainstormd over hoe we mijn
onderzoek juist gaan aanpakken; wat het doel is en welke vergelijkingen we
willen maken en vooral waar we de stalen kunnen nemen en welke stalen we als controles kunnen
gebruiken. Aangezien Denis en Ofelia enkel Spaans praten, verliep de meeting
dan ook in het Spaans, waarbij Pablo die een beetje Engels spreekt, de
moeilijke stukken voor mij probeerde te vertalen. Maar ook Pablo praat zoveel
mogelijk Spaans tegen mij, opdat ik het snel zou oppikken. De meeting was dus
al een hele uitdaging. Ze doen wel hun best om traag en duidelijk te spreken en
het handwoordenboek dat ik gekregen heb bij Tim thuis houd ik altijd bij de
hand, en is hier al goed van pas gekomen. De meeting was erg productief en de
volgende stap bestaat er nu in onze ideeën voor te leggen aan de zogenaamde
expertos en kijken wat zij het meest haalbare achten. Mijn eerste indruk over
Grufides is heel positief; ik krijg van hun het gevoel dat ze het echt een
belangrijk project vinden en mij ook echt willen helpen.
In de
middag sloot het kantoor, waarna ik over huis ben gegaan om te eten. Hier heb
ik drie keer bezoek gehad, één keer van Juan, de papa van de overleden man van
Carmèn die ondanks zijn leeftijd nog heel vlotte gebaren kon maken en twee keer
voor een consultatie bij dokter Carmèn waarna ik moest proberen uitleggen in
het Spaans dat ze er nog niet was.
Tegen 16u ben
ik dan uiteindelijk teruggegaan naar Grufides omdat ik had vernomen via Ofelia
dat ik er om 16u moest zijn voor een nieuwe meeting. Aangezien stiptheid hier
niet zo belangrijk is (dit had ik eerder die ochtend al opgemerkt) verschoot ik
er niet van dat ik om 16u05 als eerste arriveerde. Ik werd binnengelaten door
mensen van de administratie en wachtte in de vergaderruimte totdat ze zouden
binnenvallen, terwijl ik nog wat Spaans oefende via Duo Lingo. Uiteindelijk
vond ik dat het (zelfs naar Peruaanse normen) wel erg lang duurde, dus ging ik
naar de dames van de administratie en legde ik in mijn beste Spaans uit dat ze
er nog steeds niet waren, terwijl ik er om 16u moest zijn. Zij stelden dan voor
Pablo op te bellen (ze hadden mij dus verstaan!). Pablo belde op zijn beurt Ofelia
om te vragen over de meeting, waaruit uiteindelijk bleek dat Ofelia mij had
proberen vertellen dat het kantoor terug openging om 16u en dat ik hier altijd mocht
komen verder werken... Een eerste miscommunicatie dus (en waarschijnlijk ook
niet de laatste), wat er duidelijk op wijst dat ik nog veel Spaans zal mogen
oefenen Ik ben dan maar terug naar huis gegaan.
Er was gisterenavond
bezoek bij Carmèn; niet alleen de verpleegster die helpt in de thuispraktijk en
hier elke avond is (en waarvan ik haar naam steeds vergeet, Sanila ofzoiets,
heel moeilijk maar zo denkt zij en eigenlijk iedereen die ik ontmoet ook over
de mijne!), maar ook de zoon van de zus van Carmèn uit Lima met zijn vriendin.
Ze zijn beide studenten en vooral zijn vriendin sprak goed Engels. Ze hebben
een week vakantie en proberen dan wat te reizen doorheen Peru. Met zn vijven
hebben we samen koffie gedronken, vergezeld door wat koekjes. Heel gezellig!
21-07-2014 om 02:37
geschreven door Sanne
18-07-2014
Eerste dag in Cajamarca!
Het waren enkele
frustrerende dagen van inpakken en opnieuw uitpakken voor mijn vertrek. Uiteindelijk
is het mij (of beter ons) toch gelukt een bagage te verkrijgen zonder al te
veel overgewicht.
Dinsdagavond
15 juli was het zo ver: een moeilijk afscheid op de luchthaven en dan op weg
naar Cajamarca!
3 vluchten
en 23h later kwam ik eindelijk aan in Cajamarca (weliswaar onder een stralende
zon!) waar ik werd opgewacht door Nilton Deza, verantwoordelijke en professor
(biologie en toxicologie) van de Universidad Nacional de Cajamarca.
Na de korte
kennismaking gingen we meteen door naar Carmèn, waarbij ik de komende drie
maanden zal logeren. Carmèn is dokter in het ziekenhuis van Cajamarca, maar
praat in tegenstelling tot Nilton maar een paar woorden Engels. Een mengeling
van Spaans en gebarentaal wordt hier momenteel gebruikt ter communicatie. De
kamer is echter dik in orde: ongeveer 3x mijn kamer thuis en zelfs met eigen
badkamer!
Bij Carmèn
heb ik dan mijn bagage achtergelaten, waarna ik uitgenodigd werd voor lunch bij
Nilton thuis. Hier ontmoette ik ook zijn vrouw Rebecca, enorm sympathiek, maar
jammer genoeg ook geen Engels Mijn eerste peruviaanse maaltijd bestond uit rijst met vlees in een bruine saus en een soort knol. Als dessert kreeg ik een speciale soort banaan: oranje met een iets andere smaak.
Vervolgens
werd ik teruggebracht naar mijn verblijf. Na een skypesessie met het
thuisfront, was ik wel toe aan een powernap door de jetlag. Het tijdsverschil bedraagt
namelijk 7 uur.
Mijn eerste
avond in Peru verliep als volgt: Eerst een kennismaking met twee vriendinnen
van Carmèn, waarna ik hun hielp bij het schilderen van herdenkingsdoosjes voor
de man van Carmèn die blijkbaar 1 jaar geleden overleden is. Vervolgens pikte
Nilton mij opnieuw op waarna we naar een bar gingen om een shake (appel en
banaan, heel lekker!) te drinken. Nadien gingen we naar een lokale (anti-mijn) nieuwszender,
waar Nilton een interview moest geven over zware metalen in de rivier ten
gevolge van de mijn. Ik mocht het interview live bijwonen, hoewel ik er
eigenlijk maar weinig van verstond (er is dus nog wat werk aan dat Spaans)
Tenslotte
sloten we de dag af door een simkaart en wat ontbijt voor de komende dagen te
kopen.
Ik heb hier
op mijn eerste dag dus al heel wat rondgereden in de stad. Het verkeer is hier
echter verschrikkelijk! Alles rijdt hier door elkaar en op elkaar: autos,
brommers, (enorm vervuilende!) mototaxis, combis, Voorrangsregels, wegmarkeringen
en voetgangers zijn hier niet van belang. Enkel verkeersdrempels zijn nog
enigszins effectief en die worden hier dan ook talrijk gebruikt.
Ondanks het
verkeer is mijn eerste indruk over Cajamarca zeker positief: allemaal heel
vriendelijke mensen en een prachtige ligging in een vallei in de Andes!
Ik zal
proberen de komende dagen een aantal fotos te posten.