Kertész werd in 1944 door de Duitse bezetter vanwege zijn Joodse afkomst naar het concentratiekamp Auschwitz afgevoerd, vervolgens naar het kamp Buchenwald en het kamp Tröglitz/Rehmsdorf bij Zeitz. Na het behalen van zijn middelbare schooldiploma in 1948 werkte hij voor de kranten Világosság en Esti Budapest. In 1951 werkte hij een tijdje als fabrieksarbeider. Van 1951 tot 1953 was hij medewerker bij het Ministerie van Metallurgie en Werktuigindustrie. Vervolgens was hij 2 jaar in militaire dienst. Daarna werd hij beroepsschrijver en vertaler.
Aanvankelijk wilde men zijn boek Sorstalanság, dat de ervaringen beschrijft van een 15-jarige jongen in bovengenoemde concentratiekampen, niet uitgeven, wegens vermeend gebrek aan niveau. Uiteindelijk kwam het in 1975 uit (Onbepaald door het lot, 1995). Onder de naam Fateless is het boek verfilmd. Het boek vond echter in het begin geen grote weerklank. Kertész schreef over dit gebrek aan erkenning in A kudarc uit 1988 (Het fiasco, 1998). In 1990 verscheen Kaddis a meg nem született gyermekért (Kaddish voor een niet geboren kind, 1994). Genoemde 3 boeken worden als een trilogie gezien. Zijn werken zijn in vele talen vertaald. Kertész' werk werd aanvankelijk niet erg erkend in Hongarije, waarop hij naar Duitsland verhuisde. Hij schrijft echter nog wel steeds in het Hongaars en stuurt zijn manuscripten ook naar uitgevers in Hongarije.
In de werken van Imre Kertész staat de Holocaust centraal. Hij ziet Auschwitz, oftewel de meedogenloze vervolging van en moord op de joden niet als een toevallige gebeurtenis, maar eerder als een gevolg van de ontmenselijking in de moderne tijd. Niet alleen het nationaal-socialisme, maar ook het communisme ziet hij als totalitaire staatsvorm die tot vernedering van de mens leidt. De mens, die ervoor moet kiezen slachtoffer of dader te worden. Collaboratie en compromissen waren nodig om te overleven. Opvallend genoeg is Imre Kertész niet eens negatief over zijn periode in Auschwitz en Buchenwald. Tegen Newsweek zei hij ooit: "Ik beleefde mijn meest wezenlijke geluksmomenten in het concentratiekamp. je kunt je niet indenken wat het betekent om in het kampziekenhuis te mogen liggen, of om 10 minuten pauze te krijgen van onbeschrijflijke arbeid. Om zo dicht bij de dood te staan is ook een soort geluk. Alleen al het overleven is de grootste vrijheid die je kunt beleven".
Márai werd geboren te Kassa (toenmalig Oostenrijk-Hongarije, thans Koice in Slowakije), in een gemagyariseerde Saksische burgerfamilie. Hij studeerde in Leipzig, Frankfurt en Berlijn, en was tussen 1923 en 1929 correspondent van de Frankfurter Zeitung in Parijs. Hij vertaalde Franz Kafka en Georg Trakl naar het Hongaars. Vanaf 1929 verschenen romans, verhalen, essays en toneelstukken van zijn hand.
Na een tijdlang in Italië te hebben gewoond, emigreerde Márai naar de Verenigde Staten, waar hij zich in San Diego vestigde. Hij bleef in zijn moedertaal publiceren, maar zijn boeken bereikten slechts een klein publiek, omdat zijn werk in zijn moederland op dat moment communistisch werd geweerd. Vereenzaamd pleegde Márai op 88-jarige leeftijd zelfmoord.
Haruki Murakami (Kioto, 12 januari 1949) is een Japans schrijver en vertaler.
Hoewel hij werd geboren in Kioto groeide hij op in Kobe. Zijn vader was de zoon van een boeddhistische priester. Zijn moeder was de dochter van een koopman uit Osaka. Beiden gaven les in Japanse literatuur. Murakami was echter altijd meer geïnteresseerd in de Amerikaanse literatuur, waardoor hij zich een westerse schrijfstijl eigen maakte, waarmee hij zich onderscheidde van zijn Japanse tijdgenoten.
Murakami kreeg een opleiding toneel aan de Waseda-universiteit in Tokio. Daar ontmoette hij zijn latere vrouw Yoko. Zijn eerste baan was in een platenzaak, waar een van de fictieve karakters uit Norwegian Wood, Toru Watanabe, werkt. Na zijn studie opende hij in Tokio samen met zijn vrouw een jazzbar, "Peter Cat". Deze zaak leidde hij van 1974 tot 1982. Dit verklaart waarom veel van zijn boeken en met name "Dans, Dans, Dans" een muzikaal thema hebben. Dans, Dans, Dans is genoemd naar het lied van The Beach Boys met dezelfde titel en het boek Norwegian Wood is genoemd naar het lied van The Beatles.
Murakami schreef geen fictie tot na zijn dertigste. In 1987 kwam zijn echte doorbraak met de publicatie van Norwegian Wood, een nostalgisch verhaal over verlies en seksueel opgroeien van een tiener die terugkijkt op zijn studentenleven en verliefd wordt op twee vrouwen tegelijkertijd. Van dit boek werden miljoenen exemplaren gekocht door Japanse jongeren, waarmee hij een nationale beroemdheid werd. In 1986 verliet hij Japan en reisde door Europa, waarna hij zich vestigde in de Verenigde Staten. Hij gaf daar onderwijs aan de universiteit van Princeton (New Jersey) en daarna aan de William Howard Taft University in Santa Ana (Californië). In deze periode schreef hij Dans, Dans, Dans, De Opwindvogelkronieken en Ten zuiden van de grens.
Saramago werd geboren op 16 november 1922 als kind van de dagloner Jose de Sousa en Maria de Piedade. In de officiële registers werd hij echter vermeld als geboren op 18 november. 'Saramago' is de naam van een wild kruid en tevens de roepnaam van zijn vader. Bij de burgerlijke stand werd deze roepnaam per ongeluk aan zijn naam toegevoegd. Hij heette dus voluit José de Sousa Saramago.
In 1924 verhuisde het gezin naar Lissabon, waar bijna heel zijn leven zich heeft afgespeeld. Saramago kwam wel nog een aantal keren naar zijn geboortedorp terug. Vader begon bij de politie. Zijn twee jaar oudere broer Francisco stierf na twee maanden.
Kort daarop moest José Saramago wegens geldgebrek het lyceum inwisselen voor de ambachtsschool, richting automechanica. Na een hele reeks betrekkingen, van autohersteller, slotenmaker en tekenaar tot ambtenaar bij de gezondheidsdienst, kwam hij op een drukkerij en in de krantenwereld terecht. Al tijdens zijn studie mechanica was hij echter een fervent bezoeker van de openbare bibliotheek van Lissabon.
In 1944 huwde hij Ilda Reis. Saramago was toen ambtenaar bij de gezondheidsdienst. Hun enige kind, Violante, werd in 1947 geboren. Dat jaar kwam ook zijn eerste roman (Terra de Pecado - Het land van de zonde) uit. Hij schreef nog een onafgewerkte roman, maar stopte met schrijven omdat hij volgens zichzelf 'niets behoorlijks meer te melden' had. Tot 1966 legde hij de pen neer.
In 1949 werd Saramago om politieke redenen ontslagen. Eind jaren vijftig begon hij bij een uitgeverij te werken, zodat hij de Portugese schrijverswereld leerde kennen. Vanaf 1955 werkte hij deeltijds als vertaler. In 1966 verscheen zijn eerste dichtbundel (Os Poemas Possíveis), in 1970 zijn tweede (Provalmente Alegria). In 1967-68 werkte hij aanvullend als literatuurcriticus.
In 1969 sloot hij zich aan bij de illegale Communistische Partij van Portugal. Zijn ster rees; hij werd literair criticus en politiek commentator, lid van het bestuur van de zojuist opgerichte Portugese Schrijversbond en tenslotte adjunct-hoofdredacteur.
Na de scheiding van zijn vrouw in 1970 begon hij een relatie met de Portugese schrijfster Isabel da Nóbrega, die tot 1986 zou duren.
In 1972 en 1973 was hij redacteur bij het dagblad Diário de Lisboa, waar hij als politiek commentator werkte en waar hij enige tijd het culturele supplement verzorgde. Hij behoorde tot de eerste Directie van de Portugese Schrijvers Vereniging. Gaandeweg begon hij zelf artikelen te schrijven, zichzelf aan cultuur bijbrengend wat hem aan scholing ontbrak. Saramago werd omstreden als gehard communist en genadeloos criticus, als zelfverklaard atheïst en pessimist.
Van april tot november 1975 werkt Saramago, die het communistisch gedachtegoed steunde, als vicehoofdredacteur bij de krant Diário de Notícias. Na een machtswisseling verloor Saramago zijn baan. Hij besloot zich op zijn 53ste aan de literatuur te wijden. Dat was een sprong in het diepe omdat hij al een tijd niet meer schreef en weinig geproduceerd heeft (een paar poëziebundels, verzamelde journalistieke stukken en een roman).
Vijf jaar later, in 1980 kreeg hij succes in eigen land met zijn roman 'Opgestaan van de grond', over de mensonwaardige levensomstandigheden van de Portugese landarbeiders. In 1981 brak hij internationaal door met zijn roman 'Memoriaal van het klooster'.
In 1988 huwde Saramago de Spaanse journaliste Pilar del Río. Zij is tevens de vertaalster van een aantal van zijn boeken. Haar familie geeft Saramago's boeken uit.
In 1992 verliet hij het land en ging op het Spaanse Canarische eiland Lanzarote in vrijwillige ballingschap wonen. Zijn roman 'Evangelie volgens Jezus Christus' werd door Portugese bisschoppen als godslasterlijk bestempeld en daarom door de minister van Cultuur geweigerd als kandidaat voor de Europese Aristeion-prijs. Op Lanzarote schreef hij een reeks dagboeken en romans.
Op 8 oktober 1998 kreeg José Saramago de Nobelprijs voor de Literatuur. Bij de Europese verkiezingen stelde Saramago zich (op een onverkiesbare plaats) kandidaat voor de Communistische Partij Portugal.
Aan de hand van de avonturen van een loser - die vaak slecht aflopen - en de tientallen mensen die hij kent en onderweg ontmoet, vertelt 35 Doden de geschiedenis van Colombia van de afgelopen veertig jaar. 35 Doden is een roman die barst van vitaliteit en tragedie, beide altijd aanwezig in de wrange geschiedenis van dit land. Auteur Sergio Álvarez heeft vier jaar in bijna volkomen eenzaamheid in de bossen geleefd. Voor dit boek heeft hij jaren door zijn vaderland gereisd om onderzoek te doen.
Wanneer de dromerige kleuter Gwen erachter komt dat de wereld een verbazingwekkend problematische plaats is, zeker voor wie de beste bedoelingen heeft, vormt dat besef de start van een zoektocht naar liefde, identiteit en geluk die tientallen jaren zal duren. Al die tijd heeft Gwen slechts één voortdurend houvast: het gevoel dat zij speciaal is, niet als iedereen, een heus geval apart, voorbestemd om uit te stijgen boven de grijze middelmaat. Ten slotte zal het leven haar daarin dubbel en dwars gelijk geven.Christophe Vekeman (1972) schreef met Een uitzonderlijke vrouw een diepgravend portret van een vrouw die, hoe uniek ook, voor iedere lezer herkenbaar zal zijn.
Wanneer Raj Matharu, een vierjarig autistisch jongetje, tijdens een vakantie verdwijnt in de Californische woestijn, openen de media een klopjacht op zijn rijke New Yorkse ouders. Het lot van de ouders is verbonden met onder meer een slempende Britse rockster, een aanbidder van buitenaards leven, een jonge Irakese vluchteling en een achttiende-eeuwse franciscaner ontdekkingsreiziger. De verhaallijnen van deze roman spelen zich af in verschillende tijdsgewrichten, maar ze komen samen bij Pinnacle Rocks, een rotsformatie in de meedogenloze woestijn.
Hari Kunzru (1969) ontving voor zijn debuutroman The Impressionist (De poseur) de John Llewellyn Rhys Prize. Het tijdschrift Granta plaatste Kunzru op de lijst `Best of Young British Novelists`. Verder verschenen van Kunzru Leela.exe en Mijn revoluties. De Engelstalige editie van Coyote verscheen onder de titel Gods Without Men en werd door de internationale pers met lof overladen.
De kern van het ontroerende verhaal is het bezoek dat de jongen Alex tijdens de oorlog brengt aan een harmonisch joods gezin, dat in het landhuis aan de overkant van de rivier is komen wonen en op mysterieuze wijze niet meer in de toenmalige wereld van uitroeiing en geweld schijnt te leven.
De bekrompen sfeer van een rivierdorp met zijn weinig conventionele kapelaan en het verzet tegen de nazi's vormen de sociale achtergronden van dit krachtige en tegelijk sereen geschreven verhaal. Door de tragiek van het gebeuren speelt de ontroerende vriendschap tussen de schooljongen Alex en de kreupele Duitse soldaat Willy Prinz, een zachtmoedig humanist in de traditie van Goethe en Heine, die het slachtoffer is van een regime dat hij steeds verafshuwd en bestreden heeft.
Met Maya Maya besloot Ivo Michiels een groots en bijzonder oeuvre. Hoofdpersoon van deze roman, die bestaat uit verhalen, fragmenten en fantasieën, is een oude schrijver die zijn laatste uren in het ziekenhuis doorbrengt, een setting die herinnert aan The Singing Detective. Aan zijn bed verschijnt het mooie gezicht van een verpleegster, die hem doet denken aan de vrouwen uit zijn eigen leven. In zijn hoofd gaat van alles om en hij denkt het script dat hij nog had willen schrijven volledig uit. `De levensdrift zit in elke regel.
Als je kunt doden op commando, dan kun je ook liefhebben op
commando.
De meeste mensen hebben overtuigingen, zolang die maar niets
kosten. Majoor Anthony is bereid een prijs te betalen voor zijn idealen. Als hij
op een dag, tijdens een uit de hand gelopen operatie, het meisje Lina in de
woonkamer van twee verdachte individuen aantreft, besluit hij haar zonder
aarzeling mee naar huis te nemen als teder geschenk voor zijn vrouw.
Onze
oom is het verhaal van een meisje dat als een dode onder de levenden verkeert,
van een majoor die zijn schaamte alleen kan overwinnen door heldendom na te
streven en van een opstandelingenleider voor wie de revolutie een door hem te
regisseren opera is.
Welke prijs moet er worden betaald voor het gebod om
lief te hebben, wat kost de wens tot voortplanting, en wat de plicht om vrij te
zijn? Met Onze oom schreef Arnon Grunberg een indringende roman over de prijs
van de moraal.
Ravensbrück, 1940. Politiek gevangene nummer 4714, Milena Jesenská, betreedt het
kamp. Zij was een spil in het rijke Joodse culturele leven van voor de Tweede
Wereldoorlog. Milena was spontaan, luidruchtig en onstuimig, alles wat een vrouw
niet hoorde te zijn en ze werd daardoor ogenomen in een gesticht. Dit kon haar
niet weerhouden van haar huwelijk met Ernst Polak. Dan ontmoet ze Franz Kafka in
Wenen, het start van een bijzondere relatie. Zijn Brieven aan Milena behoort tot
de prachtigste liefdesbrieven uit de geschiedenis. Maar het geluk is van korte
duur en ze keert gedesillusioneerd weer terug naar Praag. Dan breekt de Tweede
Wereldoorlog uit en Milena weet niet te ontsnappen aan de nazi`s. In het kamp is
ze een inspiratiebron voor haar medegevangenen en weet ze desondanks de
verschrikkingen toch de menselijkheid te bewaren. In Ravensbrück vertelt Steve
Sem-Sandberg over het leven van deze bijzondere vrouw: een bewogen leven, tot
aan haar tragisch einde. Met veel mededogen geschreven en puttend uit
historische bronnen ontsluit Sem-Sandberg het leven van Milena, opdat we niet
mogen vergeten.
In deze novelle vertelt Marlow het verhaal over zijn nachtmerrieachtige tocht
naar de binnenlanden van Afrika. Op last van een Belgische handelsmaatschappij
moet hij op zoek naar de ivoorhandelaar Mr. Kurtz. Als Marlow eenmaal doordringt
tot het ondoorgrondelijke, wrede hart van Afrika ziet hij dat Mr. Kurtz in de
wildernis is vervallen tot barbarij en compleet is doorgedraaid.
Ik ben Max Schulz, de buitenechtelijke, maar zuiver arische zoon van Minna
Schulz. Zo opent Hilsenraths beroemde roman over de SSer en massamoordenaar
Max Schulz. Zeer humoristisch en in een soepele stijl beschrijft Hilsenrath hoe
Schulz, zoon van een arische straatmadelief, opgroeit met zijn joodse
schoolvriend Itzig Finkelstein en bij diens vader het kappersvak leert. In 1933
wordt Max lid van de SA en later van de SS. Tijdens de oorlogsjaren is hij in
het vernietigingskamp Laubwalde verantwoordelijk voor de dood van ontelbare
mensen.
Na de oorlog neemt Schulz de identiteit van een van zijn slachtoffers aan:
zijn vroegere vriend Itzig Finkelstein. Hij duikt onder in Israël, trouwt en
neemt in Tel Aviv een kapsalon over. Max wordt een gerespecteerd burger, maar
zijn geweten begint te spreken.
In geen enkel ander boek worden zo meesterlijk de banaliteit van het fascisme
en de hypocrisie van de mensheid tentoongespreid.
De zomer van 1976. Hoewel Europa kreunt onder een tropische hitte, verplaatst iedereen zich van het noorden naar het zuiden. Georges, misnoegde cartoonist bij een kwaliteitskrant, trekt zich samen met zijn gezin en vrienden terug op een berg aan de Spaanse Costa Brava. Daar loopt alles mis.
Amir en Hassan zijn gevoed door dezelfde min en groeien samen op in de hoofdstad
van Afghanistan. Als blijk van hun verbondenheid kerft Amir hun namen in een
granaatappelboom: 'Amir en Hassan, de sultans van Kabul'. Maar sultans zijn ze
alleen in hun fantasie, want Amir hoort tot de bevoorrechte bevolkingsgroep en
Hassan en zijn vader zijn arme Hazaren, in dienst van Amirs vader.
Bij
de jaarlijkse vliegerwedstrijd in Kabul is Amir de vliegeraar, degene die het
touw van de vlieger in handen heeft. Hassan is zijn hulpje, de vliegervanger.
'Voor jou doe ik alles!' roept Hassan hem toe voordat hij wegrent om de vallende
vlieger uit de lucht op te vangen. Die grenzeloze loyaliteit is niet wederzijds.
Wanneer er iets vreselijks gebeurt met Hassan verraadt hij zijn trouwe metgezel.
Na de Russische inval vluchten Amir en zijn vader naar de Verenigde Staten. Amir
bouwt er een nieuw bestaan op, maar hij slaagt er niet in Hassan te vergeten. De
ontdekking van een schokkend familiegeheim voert hem uiteindelijk terug naar
Afghanistan, dat inmiddels door de Taliban is bezet. Daar wordt Amir
geconfronteerd met spoken uit zijn verleden. Zijn voornemen om zijn oude schuld
jegens Hassan in te lossen sleept hem tegen wil en dank mee in een
huiveringwekkend avontuur.
Een jonge wetenschapper verwerkt ultrageheime gegevens tot een numerieke code.
Als voorbereiding op deze werkzaamheden heeft hij, zonder dat hij zich dat
bewust was, een hersenspoeling ondergaan. Wat volgt is een bizarre speurtocht
langs wonderlijke figuren en plaatsen in twee omgevingen, die uiteindelijk
verrassend goed bij elkaar blijken te passen. In Hard-boiled Wonderland en het
einde van de wereld geeft Murakami een even hilarisch als doordacht beeld van de
menselijke natuur en de werking van ons verstand.
Na een loopbaan als
platenverkoper en uitbater van een eigen jazzbar in Tokyo, besloot Haruki
Murakami (1949) in een opwelling dat hij romans wilde schrijven. Norwegian Wood
betekende zijn doorbraak bij het grote publiek. Inmiddels staat hij wereldwijd
te boek als cultschrijver. Van Murakami verschenen onder andere After Dark, Na
de aardbeving, Ten zuiden van de grens en Kafka op het strand.
Brodeck heeft er niet om gevraagd. Hij is door zijn dorpsgenoten uitgekozen om
een verslag te schrijven over de Anderer, een vreemdeling die enkele maanden
eerder in het dorp is komen wonen. Details zijn niet nodig, de feiten zijn
genoeg. Zolang maar duidelijk wordt dat de dood van de vreemdeling
onvermijdelijk was, Brodeck ontdekt al snel meer dan de bedoeling was. Hij
besluit naast het officiële verslag een persoonlijk document bij te houden. Al
schrijvende wordt hij herinnerd aan zijn deportatie naar het kamp waar hij al
zijn waardigheid verloor, en komt hij erachter wat zijn vrouw is aangedaan
tijdens zijn afwezigheid. Intussen hoort hij steeds meer gedempte stemmen, die
hem doen inzien dat hij zelf misschien ook niet zo thuis is onder zijn dorps
genoten als hij tot dan toe had gedacht.
Het verslag van Brodeck is een
parabel op de Shoah waarin het woord jood' niet één keer voorkomt. Haarscherp
schetst Philippe Claudel tot welke gruwelijkheden mensen in staat zijn om
zichzelf te redden, maar bovenal laat hij zien hoe liefde de kracht geeft om te
volharden, tegen alle angst in. Het verslag van Brodeck is een intense roman,
waarin Claudel met zijn gevoelige en beeldende manier van vertellen de kern van
het menselijk bestaan raakt.
De humoristische schelmenroman Dode zielen (1842) verhaalt over de verarmde
edelman Tsjitsjikov, die bij Russische landeigenaren gestorven lijfeigenen
opkoopt om met dat fictieve kapitaal als onderpand een grote lening af te
sluiten bij de staatsbank. Het plan voert de zwendelaar langs schilderachtige
figuren, onder wie een dagdromer die hem de 'dode zielen' gratis geeft en een
man die hem juist een hoge prijs probeert te laten betalen omdat het zulke
uitstekende vaklui waren.
In de ingenieuze en onvergetelijke nieuwe roman van Douglas Coupland ontmoeten we Roger, een gescheiden man van middelbare leeftijd, voor de rest van zijn leven veroordeeld tot het robotmatig verplaatsen van pakken printerpapier. En daar is zijn collega Bethany, een negentienjarig gothic-meisje met een wel heel zwartgallige visie op het leven.
Op een dag vindt zij Rogers aantekeningenboek met daarin zijn dagboeknotities, waarin hij zich verplaatst in Bethany. Ze zijn griezelig raak getroffen! Bethany ontdekt ook dat Roger een last uit het verleden met zich meedraagt, waardoor hij in haar ogen een stuk menselijker wordt. Er ontwikkelt zich tussen hen een ontroerende relatie-in-brieven. En tegelijkertijd ontrolt zich Rogers Wie is er bang voor Virginia Woolf-achtige roman-in-wording, waarin twee huwelijken op gruwelijke wijze uit de hand lopen.
Lunar Park zet je telkens op het verkeerde been. Het verhaal balanceert
voortdurend op de grens tussen werkeliljkheid en fictie; via humor,
angstaanvallen en paranoia leidt het naar een verbazingwekkende ontknoping. Deze
roman - over liefde en verlies, vaders en zonen - is absoluut de krachtigste en
origineelste in zijn uitzonderlijke oeuvre.
