Halloween

Inleiding

Ik heb dit onderwerp gekozen, omdat het binnenkort Halloween is. En omdat je het steeds meer ziet in de winkels en zo, maar eigenlijk er weinig vanaf weet. Na mijn verhaal zul je het misschien wel beter begrijpen.

Inhoud

• Hoofdstuk 1: Wat is Halloween?
• Hoofdstuk 2: Wanneer is het feest?
• Hoofdstuk 3: De Legende.
• Hoofdstuk 4: Jack de Vrek.
• Hoofdstuk 5: De Pompoenen.
• Hoofdstuk 6. De vragen.

1. Wat is Halloween?

Halloween is een echt Amerikaans feest. Ieder jaar vieren de Amerikanen het feest: Halloween. Wij in Nederland hebben niet echt een griezelfeest. Maar wij doen wel steeds meer mee aan dit feest.
Wat is het nou eigenlijk voor een feest? Voor ons is het een griezel en spookachtig feest, waar mensen zich als iets griezeligs verkleden. Maar wat wordt er nu eigenlijk in het echt gevierd?
Hierover zijn verschillende meningen……
Sommigen zeggen dat het met de duivel te maken heeft en anderen zeggen dat het met een oud ritueel te maken heeft…

2. Wanneer is het feest?

Heel erg lang geleden, in de 5e eeuw begon de herfst op 31 oktober, nu is dat op 21 oktober. Maar toen vierden de Kelten (een volk in Ierland uit vroeger tijden) oud en nieuw op 31 oktober. Dit feest werd door de kelten SAMHAIN genoemd.
De naam voor Halloween is afgeleid van “All Hallows Eve”. Dit is de avond voor het Katholieke “Allerheiligen” (All Hallows Day) wat op 1 november valt.
Halloween is de nacht waarmee de donkere tijd van het jaar begint, een koudere en gure periode. Het feest kreeg toen ook een griezelig karakter: verhalen over geesten, heksen, kabouters en feeën en duivels die dwaalden rond en keerden terug naar hun oude huizen en familie.

3. De Legende

De Ierse Kelten geloofden dat die nacht de geesten in hun eigen lichaam konden kruipen. Natuurlijk wilden de mensen dit niet en om ervoor te zorgen dat de geesten niet hun lichaam kozen, deden de mensen alle vuren in hun huizen uit en trokken oude kleren aan. De mensen dachten dat de geesten hun lichamen dan niet meer zouden willen hebben, omdat ze lelijk waren en hun huis veel te koud was. Verder maakten de mensen veel herrie in de buurt waar ze woonden. Zo probeerden ze de geesten weg te jagen.
De volgende dag staken de Kelten hun vuren weer aan met een heel speciaal vuur. Dat vuur was van hen allemaal. Dit heette druidische vuur en brandde op 1 plaats in het midden van Ierland bij het plaatsje “Usinach”.

Eeuwen later namen de Katholieken dit oude gebruik van de Kelten over en deden net alsof dit van henzelf was.
De manier waarop de gebruiken werden uitgevoerd veranderden steeds meer in rituelen. Een ritueel is een gebruik volgens je geloof ( godsdienst).Dus als de kerk zegt dat het zo moest dan deden de mensen dat. Op een gegeven moment werd het geloven in geesten veel minder. Dus de officiële plechtigheid werd steeds meer een verkleedpartij als trollen, heksen en spoken.

Rond 1840 verhuisden veel mensen van Ierland naar Amerika. Dus zij namen het Halloweenfeest mee naar hun nieuwe land Amerika.
Ondertussen in Ierland gingen de arme Katholieken op 2 November (Allerzielen) al lopend van dorp naar dorp om te bedelen om ‘Zielencake’.Dit is een brood met krenten. Hoe meer broodjes de bedelaar kreeg, hoe meer hij beloofde om te bidden voor de dode familieleden van de gevers. Men geloofde dat de gebeden van de bedelaar zouden helpen om in de hemel te komen.

De mensen in Amerika kwamen dit ook te weten en veranderden dit een klein beetje.
Daar ging men verkleed langs de deuren en bedelde men op ‘All Hallows Eve’ oftewel ‘Halloween’ met allerlei enge kleding aan. Zij riepen dan ‘trick or treat’ wat betekent: geef me iets lekkers of ik neem je te grazen…..! De mensen geven de kinderen dan iets lekkers en dan waren de goden goed gestemd.
Nu doen bijna alle kinderen in Amerika dit ieder jaar. En om de huizen dan een beetje enger te laten lijken worden er allerlei versieringen gemaakt.(Want een groot vuur in de straat is wel erg gevaarlijk….) Zoals lampslingers,vleermuizen, spinnen, kaarsen met een vreemd geurtje, enge maskers en pakken, en heel veel pompoenen dingen. Je kunt het bijna niet bedenken of het is nu wel te koop. Je ziet het steeds meer in de etalages van winkels en bij de mensen thuis. Het is toch ook wel gezelliger met een extra kaarsje aan.
Misschien is het straks bij ons net zo’n feest als nu Carnaval bij ons is.

Ga nu maar eens luisteren naar het verhaal dat ik ga voorlezen…..

4. Jack de Vrek

Jack, een Ierse man, bracht zijn avonden graag door in zijn stamkroeg, waar hij het ene na het andere glaasje dronk, om de tijd te doden. Op zo’n avond ontmoette hij in een dronken roes de Duivel, die maar 1 ding wou: bezit nemen van Jack zijn ziel. Maar de listige Jack wist de Duivel te overhalen om samen met hem nog 1 glaasje te drinken.
Op het einde van de avond nam de Duivel de gedaante aan van een muntstuk om zijn pils te betalen. Jack greep snel het muntstuk en sloot hem op in zijn geldbuidel met een kruisvormig slot. Pas toen hij Jack had beloofd hem 10 jaar met rust te laten, liet Jack hem weer vrij.

Tien jaar later botste Jack weer op de duivel op een verlaten landweg. Om tijd te winnen vroeg hij hem nog om één gunst: een appel uit de dichtstbijzijnde boom.
Toen de duivel in de boom klom, zag Jack zijn kans om met zijn zakmes een kruis in de stam van de boom te kerven. De duivel zat nu vast in de boom en Jack liet hem beloven dat hij hem nooit meer lastig zou vallen. Vanuit het topje van de boom kon de duivel niet anders dan hiermee akkoord gaan en sloeg jammerend op de vlucht.

Toen Jack stierf, werd hij weggejaagd uit de hemel, omdat hij met de duivel beloftes had gemaakt. In de hel wilden ze hem ook al niet hebben, terwijl hij toch beloftes had gemaakt. Jack was verdoemd om eeuwig rond te dwalen en smeekte de duivel om een gloeiend kooltje, waarmee hij zijn lange, donkere weg kon verlichten. Die kreeg hij gelukkig nog en plaatste het kooltje in een uitgeholde raap.(een soort suikerbiet).
Sindsdien dwaalt “Jack of the Lantern”, later verbasterd tot Jack O’Lantern door het duister, met zijn lantaarn in de hand.

5. De Pompoenen

De traditie rond de lampion komt dus uit de legende van Jack de Vrek. In die tijd gebruikten de mensen rapen als lampion. Maar de Katholieken in Amerika zagen daar de pompoenen en vonden deze veel mooier en groter.
Dus gebruikten zij een pompoen als lantaarn, want met een uitgesneden eng gezicht was dit toch veel mooier!
Pompoenen heb je in allerlei maten, van heel klein tot wel 2 meter groot! Allen die supergrote zal je hier niet zo snel tegenkomen, want ze hebben veel zon en warmte nodig.
Pompoenen kun je ook eten op allerlei manieren: als soep, als een jam, een cake, een lekkere ovenschotel maar ook in een brood. Het water loopt jullie natuurlijk al in de mond, ik heb daarom een pompoenenbrood gebakken. Hoe het smaakt is een verrassing en eigenlijk ook best eng.

Eet smakelijk allemaal!

6. Vragen

1. Wanneer is het Halloween? 31 oktober
2. Wanneer begint nu de herfst? 21 oktober
3. Waar kwamen de Kelten vandaan? Uit Ierland
4. Waar gingen de Ieren rond 1840 wonen? In Amerika
5. Hoe noem je het brood met krenten? Zielencake.
6. Wat is de echte naam van Jack de Vrek? Jack O’Lantern
7. Wat gebruikten de mensen eerst als lampion? Een raap
8. Hoe groot kan een pompoen wel worden? 2 meter

En de laatste vraag: Wat vinden jullie van het brood?

Ik hoop dat jullie mijn spreekbeurt interessant en leuk vonden. Daarom krijgen jullie van mij nog een verhaal mee naar huis, om dit op een koude, gure avond (31 oktober) samen met je familie in kaarslicht te vertellen.

Oh ja, de legende zegt dat wanneer je op 31 oktober een spin ziet, dit een geest is van een overleden persoon waar je heel veel van houdt.