Schatbewaarder, meester Tovenaar; Gerard de Bruyne.

Afgelopen weekend begaf ondergetekende zich frivool richting Kust om de zoveelste Oude klepper Parade bij te wonen. Een must voor de rechtgeaarde motorliefhebber, althans voor de prille bloemekes van de jaren 20 en eerder.  Jaarlijks kan je er zo’n 70 deelnemers met hun schatjes bewonderen, en in actie zien treden.

  Een van de deelnemers, die op een halve marathon van de startlijn resideert, is Gerard. En Gerard,  debuteerde ook al op de trektocht.  Ik ontmoete  Gerard al op de allereerste  editie die toen nog Breughel rally heette, ergens begin jaren 90 van de vorige eeuw, met zijn 1903 Peugeot.Ik herinner me dat een volledig nieuwe wereld open ging wanneer het deurtje van de benzinetank op zijn motor geopend werd.  Heel de uitleg over trilbobines, zwevende soupappen en riemspanningen , restauraties die jarenlang duurden vloeiden over me heen, en de passie voor het heel oude spul begon dieper en dieper te wortelen.

Gerard was dit jaar met een nieuwe troetel op de klepper, zijn alcyon V twinneke uit, dacht ik me te herinneren 1914.  Als het niet correct is hoor ik het wel. En Gerard vertelde dat hij aan zijn klein verzamelinkje nog enkel stukken had toegevoegd, sedert mijn laatste bezoek een 3 tal jaren geleden.  Vermits ieder jaar de kust onze vakantiestek is, dit jaar brutaal terug langs bij Gerard om de laatste aanwinsten te aanschouwen.

Zoals steeds altijd van harte welkom in het West-Vlaamse Leffinge, en eenmaal de voordeur gepaseerd, ligt er vlakbij de schatkamer.  Een vijftal motoren, tot in perfectie gerestaureerd, staan hier in dit solide thuis, te pronken.  Zoals gezegd, Gerard is al een hele tijd bezig, maar sedert zijn pensioen zit er nog meer vaart in de uitbreiding van de collectie.  Dit jaar had Gerard zijn moto reve meegebracht naar Neerglabbeek, helaas door het slechte weer alleen tentoongesteld. 

Kleine anekdote volgt;  het kader van de moto Reve,  is van BSA.  Nou zou je denken, dus niet origineel…  Jammer voor de doemdenkers, want ” niet origineel” past niet in de woordenschat van de restaurateur.  Moto Reve, een Zwitsers producent, wilde voor zijn motoren gebruik maken van Bowden kabels, en zonder toelating van de Engelsen die hier patent op hadden, zou dat onkies zijn.

Er werd  een oprecht aanbod uitgedokterd. Moto Reve mocht bowden kabels gebruiken/produceren, wanneer ze  BSA frames voor de motoren mochten leveren.  Voila zo simpel zit de vork in de steel.

Verder staat er nog een mooie  1917 Rover V twin in het kamertje, waarbij het verhaal gaat dat dit model geproduceerd werd voor het Russisch leger. Ze bestelden er enkele duizenden. Maar voor ze geleverd konden worden, was de oorlog voorbij, en kwamen de motoren nooit in Rusland aan. Gerard heeft er dus eentje van, te herkennen aan een ingeslagen kenteken op het carter ‘war product’!!!  Speciaal aan deze uitvoering is ook de afgeschermde kettingaandrijving op het achterwiel, want de burgerversies hadden riemaandrijving.

Verder staan er nog een triumph model H 1916 , de Peugeot uit 1903  in het kamertje, en aan de muur prijken  schilderijen van Gerard met enkele van zijn  mechanische kinderen, getekend door ondergetekende. In een hoekje een nog werkend, aantrekkelijk telefoontoestel uit de 20ger jaren.  Uit een kast met allerlei auto/moto mobilia haalt Gerard een paar koperen plaatjes.  Deze heeft hij gekregen van de dochters van de kantonnier die even verderop woonden, en stellen nog maagdelijke taxplaatjes voor, uit de tijd dat men nog, per gewicht berekend, taks moest betalen wanneer men met paard en kar gebruik wilde maken van met kasseien verharde wegen, of  met ander materiaal verharde wegen.  Dwaze belastingen zijn dus van alle soorten, maten en tijden.

Met affectie opgehangen aan de muur, het oude diploma van zijn vader die op zijn 19^e  afstudeerde als mecanicien. Het grappige hieraan is dat, opgemaakt te Brussel, 1937, men een poging waagde om dit in het Nederlands te doen. Kijk en lees zelf het resultaat op de foto. Naast een hele hoop vertaalfouten springen vooral de vetgedrukte letters in het oog.  Diploma van auto-wetktiugkundige .  Ga daar maar aan staan !!!  De  franstaligen is dit nooit opgevallen.

Dat onze ex- eerste minister het Vlaams volkslied niet kent……   allee, in vergelijking hiermee  is dat een niemendalletje. 

Deze is niet bijzonder groot of uitgerust met speciale apparatuur, maar wat hier verwezenlijkt wordt, grenst aan het ongelooflijke. Degenen die moeite hebben de tong binnensmonds te houden raad ik aan niet verder te lezen, of op z'n minst een plasticje over hun electronisch klavier te leggen.

  Het eerste wat in het oog springt is een FN, met 4 cylindertjes, bouwjaar 1908. Dit is het laatste nieuwe project van Gerard, waar hij zijn toverkunsten al op heeft mogen botvieren. De Carburator was niet helemaal compleet wat het binnenwerk betreft, en Gerard toverde gewoon een nieuwtje tevoorschijn. Denk nu niet dat het gaat om een simpel
gasschuifje of venturie zoals we dat kennen uit de moderne (1920) periode. Neen, met tandwiel draaiende walsen met daarin een halve conische opening die met een draaibeweging vergroot of verkleint wordt. Dit is maar een klein voorbeeld van wat Gerard zo allemaal met extreme precisie moet fabriceren, naar het origineel natuurlijk.Ander voorbeeld is de metalen pedaalvoet, kunstig gevormd, helemaal nagebouwd. Gelukkig is de FN vrij compleet, enkel dient er nog veel afgewerkt te worden.
 
Naast de Fn hangt het frame met motor en tank van een aandoenlijke Clement, bouwjaar 1904 a 5, rond heel begin vorige eeuwwisseling. Een soort versterkt fietsframe met daaraan een motortje en benzinetank op de bagagedrager.  Het frame van deze fiets was  tijdens een poging de oude klepper te rijden, door de vorige eigenaar, na enkele honderden meters in 2 gebroken, en nu, enkel jaren later kon Gerard hem verwerven. Het frame is ondertussen hersteld, en alles mooi als nieuw gemaakt, ook het gebroken houtenvoorspatbord. Gerard houdt van restaureren, alles terug in de staat brengen zoals het was toen de motoren nog in de winkel stonden. 

Een kattenpis verderop staat de Alcyon waarmee Gerard afgelopen weekend de klepper reed. Onder de motor een kommetje met enkele druppels olie. Het motortje is quasi olielekvrij !!!  De Alcyon zit nog in z’n eerste verflaag, en omdat iedereen  Gerard aanraad dit zo te laten, en niet te gaan restaureren, zit hij een beetje te twijfelen. Hij zou graag aan de slag gaan om er een nieuwe van te maken. Ieder zijn smaak. Enkele weken geleden reed Gerard met zijn Nimbus 4 cyl kachelpijp, waarmee hij ook al de trektocht deed, een rit in Nederland. Alles verliep prima, maar bij thuiskomst zat plots de motor vast. Klepstelen waarschijnlijk ietsie pietsie te nauwkeurig gemaakt, en met  het hete weer van afgelopen week, + de rit, uitgezet. Geen probleem voor de magister magius, om de boel even uit elkaar te sleutelen en te modificeren.

Om terug te komen op de magische kunsten van Gerard nog even terug naar de Clement. Een van de ontbrekende onderdelen was het koperen typeplaatje op het motorblok. Gerard maakte  “gewoon” een nieuw met behulp van de fotografische ets methode. Hij vond een foto van een origineel op het internet, en maakte, alsof het niets is, een replica. Volledig zoals het vroeger ook gedaan werd, in een donker kamertje met een cliché, fixeermiddel etsvloeistof, amoniakdamp en andere chemische toestanden,  ook al had hij in dit geval hulp van de computer.  Fantastisch fraai gemaakt, en niet van een origineel te onderscheiden. Hetgeen wijzelf in een donker kamertje presteren is ook de moeite, maar kunst is er weinig aan. In het verleden deed Gerard bij zijn restauraties ook het nikkelwerk zelf, maar nu beperkt hij dit tot de voorbereiding. Gerard werkt enkel voor zichzelf, dus nu niet zijn deur gaan platlopen om van alles te produceren. Enkel voor een zeldzame ruil/wederdienst, kan je interesse bij hem opwekken.

Een waarlijk meester in zijn vak. Zijn geheim zit hem er in dat hij heel erg geduldig is, koppig als een ezel, en nooit opgeeft. Geen zomerse bevlieging dus, deze hobby. Het gebeurt wel eens dat hij zijn projecten enkele weken laat rusten om tot bezinning te komen, en een oplossing te vinden voor een bepaald probleem, maar het wordt hoe dan ook opgelost. De witte vlag werd nog  nooit gerezen.  Op de vraag,  wanneer de projecten FN en Clement zullen voltooien, heeft hij dan ook geen antwoord, de toekomst zal het uitwijzen.  Hij hoopt enkel nog lang gezond te blijven zodat hij zijn hobby kan blijven beoefenen, en misschien zijn toverkunsten kan verdergeven aan een nieuwe opgroeiende generatie.

Gerard,  bedankt voor de hartelijke ontvangst, en vele spannende, leerrijke verhalen. Met deze heb je het diploma van Schatbewaarder verdient, en we zullen er op toezien dat er geen taalfouten in vermeld staan.

01-09-2012 om 00:00 geschreven door gilletman  

26-08-2012 om 14:56 geschreven door gilletman