Kinderen vinden grote mensen minstens een beetje saai. Ze bekennen zelf wel eens vervelend te kunnen zijn en vinden niet dat er wat mis is met (zich) vervelen. Als grootste verschil tussen henzelf en die grote mensen noteren ze dat zij tijd hebben en toekomst en niet zo dicht bij de dood staan. Althans dit zijn enkele bevindingen van de Sint-Truiderse Kinderraad. Ik weet niet of je dit met hoofdletter moet schijven, maar ik doe het toch maar. We stelden ook al -onder voorbehoud dat het punt ooit geagendeerd gaat worden door het grotemensencollege (met kleine letter)- een voorlopig reglement op om in bomen te mogen klimmen. Vooral op eigen risico was toch wel de consensus. En dat risico nemen ze graag, want liefst niet te overbeschermd opvoeden.

We kunnen van kinderen zoveel leren. Hun verwondering en twijfel, hun denken en hun zwijgen, hun heerlijke stoutigheden en hun geweldige onvermogen om altijd stil te zitten, sporen mij erg aan om met kinderen te blijven filosoferen. Als na anderhalf uur samenspraak en socratisch overleg spontaan en volmondig en unaniem –een politiek statement als kinderraad, toch?- filosoferen als plezant ervaren wordt, dan vind ik,  moeten we binnenkort misschien Gwendolyn Rutten eens uitnodigen. Eerst mag zij komen vertellen waarom wij hier een superieure levensstijl hebben. En dan kunnen we in dialoog gaan met elkaar. Ik vrees echter dat de kinderen het saai gaan vinden. Misschien een vooroordeel, maar wat me als verschil opvalt bij (heel veel) grote mensen, is het pijnlijke onvermogen om te kunnen luisteren naar de ander. Wie echt kan luisteren neemt immers het risico om zijn of haar inzichten te moeten bijstellen en onder dat voorbehoud zullen de Ruttens van deze wereld niet graag in gesprek gaan. Laat staan dat ze nog weten wat dialoog is, want bij politici gaat het bijna exclusief om het grote gelijk. En precies daar knelt het schoentje! Het grote gelijk dat vraagt om discussie, harde feiten (zonder stelligheid van waarheid), argumenten uit de eigengereide geloofsovertuiging en natuurlijk de gehaaide techniek om de ander te onderbreken en met grimmigheid neer te bliksemen. Zeg maar, dat het een houding van superioriteit is. Een houding of een manier van zijn. En op die manier begrijp ik mevrouw Rutten nog wel.

Vandaag vraag ik me af welk effect het zou geven mochten de manifestanten tegen Trump’s autocratische politiek allemaal kinderen zijn. Stel je voor een zee van duizenden kinderen die zingen en scanderen dat de wereld schreeuwt om meer menselijkheid, om verbondenheid, om vrede…

Het boek ‘Morele Helderheid’ van Susan Neiman noem ik nog steeds een handboek voor dagelijks leven. In een eerste deel betreurt ze hoe het begrip idealisme werd toegeëigend door de zelfverzekerde spindokters van het Buchregime, hoe het door rechts geaccapareerd werd, zou je zakelijk kunnen zeggen. En verder leer ik dat met ‘je moet realistisch zijn’ de wereld niet beter wordt.

Filosoferen is ‘omdenken’, is denken vanuit de overtuiging dat niets noodzakelijk onveranderlijk is. Het laat toe met onbevangenheid naar de wereld te kijken. Dus ook verwonderd te zijn over wat goed is, schoon (lees: mooi voor Nederlandse vrienden), en waar(achtig). Met die ingesteldheid, die manier van zijn is het mogelijk om hoopvol in het leven te staan. Ondanks de verspilling van miljarden aan wapentuig, ondanks de verstikkende consumptie die het poolijs verder doet afsmelten, ondanks de dogmatische verstarring van (geloofs)overtuigingen die andere uitsluiten, ondanks het onvermogen om diversiteit als rijkdom te ervaren, … is het REALISTISCH om de kleine en concrete utopieën te koesteren, vooral er aan mee te werken of er deel van te willen zijn.

Misschien kunnen de kinderen ons helpen om al deze leefbare dromen die op zoveel ongeziene plekken werkelijkheid worden, aan elkaar te rijgen zodat we de verandering een beetje beter kunnen zien.

‘Kinderen vinden grote mensen minstens een beetje saai’. Waarschijnlijk omdat die grote mensen niet realistisch genoeg zijn om te weten dat je niet bang hoeft te zijn om in bomen te klimmen en de wereld vanuit een ander perspectief te bekijken. Het echte realisme is aan al wie nog durft dromen en in zichzelf het kind blijft zoeken. Die noodzakelijke onschuld om de oorspronkelijke mens terug te vinden zou mevrouw Rutten en de dikke Trump misschien helpen in te zien dat deze wereld niet ons toebehoort, maar wij aan deze wereld, een speeltuin tussen wieg en graf; waar kinderen van denken dat ze niet zo dicht staan bij die dood. Tenminste als je als kind in een vrije, niet superieure wereld geboren mag worden…