Beste Marcus,

Jou brief werd mij gebracht door de piloot himself. Al vele weken lang zat ik bijna iedere dag te werken aan een zeilboot waarvan de romp uit metaal bestaat maar waarvan al de rest een puinhoop is. Het gevaarte werd met veel poespas tot bij mijn vuurtoren gebracht en ik was erop gevlogen als een vlieg op een koeienvlaai. Ergens had ik een innerlijk streep van emotioneel stilzwijgen overtrokken. Mijn roodharig mysterie zat al weken en maanden door mijn kop te suizen. Ik voelde tijd voor verandering en nieuwe uitdaging. Mijn omgeving werd ongerust vanwege mijn afwezigheid. Hoe toevallig of niet soms dat wij met dezelfde gevoelens worstelen.

Wij koesteren immers allen een aangeboren diepgeworteld verlangen om onze ziel in dat lichaam de juiste plaats te geven. Uit de brij in onze hoofden woedt af en toe een elektrische storm die ons heen en weer doet botsen. Door vallen en opstaan zijn de grote inzichten tot stand gekomen en is het niet een kwestie van eindeloos uitproberen. corrigeren, bijsturen, analyseren en weer proberen. We zijn complementair aan elkaar en dat kunnen we niet ontlopen. Jij de avonturier die steeds nieuwe horizonten opzoekt maar ik de sedentair die onlangs schoorvoetend een nieuwe horizon verkent. Mijn baard is figuurlijk een stukje ingekort en dat betekent heel veel.

Nu lees ik je brief en het is valavond. Buiten heerst die soort klaarheid die je aantreft voor zonsopgang, wanneer het alledaagse leven nog niet helemaal bezit heeft genomen van de dag. Iedereen slaapt nog, en alle ideeën, verwachtingen en verborgen agenda’s zitten nog verstrikt in de wereld van de droom. Maar die echte wereld lijkt koel, klaar en koud als een fles melk uit de ijskast.

Aan bepaalde zaken kun je nu eenmaal niks veranderen. Ik krijg mijn liefde voor mijn mysterieuze vriendin niet vertaalt en jij worstelt zoals van oudsher met oude demonen die toch je leven ergens zin geven. Jij hebt die worsteling nodig, net als ik. Nu schrijf ik deze brief want typen doet mijn gevoelens en gedachten steriel overkomen. Het krassen van de punt van een zilveren en gouden pélikan op een onbeschreven blad heeft mijn gedachten een extra lading mee.

Wij zijn onderhevig aan de wet van de traagheid : een voorwerp dat in beweging gebracht wordt, zal altijd blijven voortbewegen in een rechte lijn zolang er niet een andere kracht is die het naar een andere richting beweegt. Wij hebben constant zijwaartse krachten die op ons inspelen of ons aantrekken. Wij wijken af van die voorspelbare rechte weg en weten nooit waar we zullen uitkomen. De eerstvolgende afwijking is voor mij die ijzeren boot. Ik kalfateren hem op en ga er mee op zee. Die vuurtoren houdt me te dicht bij het verleden van mijn overburen. Ik versmacht en verzwelg soms in dat eindeloos verlangen dat maar niet vervuld geraakt. De molenaar is bereid om het commando over die vuurtoren over te nemen. We hebben een stil compromis gesloten dat ik binnen enkele maanden het ruime zeesop kies en dat ik zijn dochter meeneem. Begrijp je nu waarom ik als een gek aan die boot werk.

Het is inderdaad die rusteloosheid die ons tot goede vrienden maakt. Ah ik wilde dat het landschap tot stilstand zou komen, dat die ingebeelde fantasiemensjes die de hele tijd met hun verlangens machine het decor voor mijn blikveld aanzwengelden eindelijk eens op rust zouden gaan. Helaas blijft het landschap echter met ogenschijnlijk steeds sadistischer vastberadenheid voorbijrazen.

Jij bent één van mijn enigste trouwe vrienden die nooit of te nimmer ook maar één greintje steun hebt gevraagd. Iemand die in de diepste ellende nog energie en tijd kan opbrengen om te luisteren en te schrijven. Geef toe Marcus jij bent iemand die vooruitrijdt. Een mens moet nooit te lang achteruit rijden. Ook ik heb soms veel te lang stilgestaan op mijn verkloot verleden. Alle uitdrukkingen in onze taal die betrekking hebben op vooruitgang gaan over een beweging naar voren : ‘een flinke stap voorwaarts, volle kracht vooruit! Inderdaad laat ons al die negatieve connotaties zoals : ik voel dat ik achteruitga vergeten. Focus je op de horizon of doe zoals ik, werk eerst aan de voorsteven van je boot. Dat achterwerk volgt wel.

Geef toe, heel diep in je binnenste kijk je al uit naar een nieuwe horizon. Laat me gerust weten hoe je evolueert ook al is dat binnen 3 maanden.

Het ga je goed en doe nogmaals de groeten aan Fatima.

Groetjes van Frank.

Beste Frank, 

Je bent een goede vriend, dat weet ik. En ik weet ook dat je het me niet kwalijk zult nemen dat ik je al die weken in het ongewisse liet. Jouw laatste brief dateert van 5 mei ll, en sindsdien heb ik je niet meer geantwoord. Toch spijt het me omdat ik jou wellicht met vele vragen achterlaat. Enerzijds maak je je weinig zorgen, ik heb nu eenmaal de reputatie een plantrekker te zijn. Aan de andere kant ken je mijn slappe koord waar ik téveel op dans. Dat soort labiliteit waar anderen zich zo vaak aan hebben gestoord. Die onvoorspelbaarheid. Altijd verrassend, dat wel, maar weinig berekenbaar. Zegt men. ‘Marcus is als een blad dat zich met de wind laat meevoeren, uit welke richting die ook moge komen, in welke richting die ook moge blazen. Een fragiel bootje dat men ooit op de grote oceaan heeft gedropt. Nu eens kabbelend, dan weer net op tijd ontsnappend aan een zoveelste storm.

Vroeger had ik er weinig last van dat men er zo over dacht; ik had weinig zicht op mijn eigen reilen en zeilen. Nu is het enigszins anders. Mijn leven is als een boemerang tegen mijn kop terecht gekomen. Een pijnlijke smak. Een wakker worden, maar niet op een zoete manier. Het was alsof ik uit een langgekoesterde droom werd gerukt en dat ik een soort realiteit zag waarvan ik besefte dat ze wel eens de juiste zou kunnen zijn. Ik werd gedreven tot het opmaken van een balans: waar sta ik? Wat wil ik nog realiseren in de dit leven? En vooral, wat zijn mijn mogelijkheden? Ik was verlamd, Frank. Ik stond in een kamer met vele deuren. Geen enkele was geopend, of beter: ik kreeg er geen enkele geopend. De kamer was donker, kil en beklemmend. Er was geen uitweg. Er was die angst, Frank, vooral die angst, die zelfs mijn vingers niet meer aan de toetsen van mijn schrijfmachine kreeg. 

Ik weet niet of het te maken heeft met mijn taak als nachtwaker in het hotel, maar de eenzaamheid van de nacht – en dit vele nachten na elkaar – heeft me parten gespeeld. Er was tijd om na te denken. Teveel. En nadenken in een vermoeid lichaam, met een vermoeide geest, is als fietsen met de remmen dicht. Op dat moment had ik het liefste met jou kunnen praten, daar aan de tafel in de grote inkomhall, of op de bank in de tuin. Ik heb tientallen gesprekken gevoerd, in mijn gedachten. Elk gesprek was een nieuwe brief die ik prompt weer weggooide. Per woord sloeg de twijfel toe over wat ik geschreven had. Noem het totale verwarring. Zelfs nu, op dit eigenste moment, durf ik niet te garanderen dat ik je de brief opstuur. Wanneer je dit leest, weet dan dat ik iets overwonnen heb. Een teken dat ik aan de betere hand ben.

Een paar weken geleden ben ik gecrasht; dat laatste vind ik een vies woord, maar voorlopig is dit de beste omschrijving; de rauwe klank is treffend... Ik voelde mij temidden in een tol die men heel hard had aangedraaid. Aan het tollen leek maar geen einde te komen. Miljoenen fragmenten uit mijn leven schoven aan een ijltempo voorbij. Ik kon er nauwelijks naar kijken en toch zag ik ze: beelden uit mijn kindertijd, mijn jeugdjaren... Beelden van situaties, geliefden, gelukkige momenten en mislukkingen. Dit alles leek op een virtueel testament, een afscheid van een leven zonder dat ik klaar was om te sterven. Ik die altijd dacht dat ik over enige controle van mijn denken beschikte moest lijdzaam toezien dat een duistere macht die controle had overgepakt. Méér dan ondergaan kon ik niet doen. (Wat is dat toch met het brein? Je wordt er voortdurend door op het verkeerde been gezet...)

Wellicht moet ik aanvaarden Frank dat ik op een punt gekomen ben dat ik mij geconfronteerd zie met de begrenzingen van psychisch, emotioneel en fysiek kunnen. Het is een besef, en dat besef troost me. Het geeft me zelfs een push om er weer tegen aan te gaan. Aanvaarding, heet dat dan. Aanvaarden dat het leven is zoals het is. Er teveel over nadenken leidt onherroepelijk tot een soort doemdenken dat je finaal ten gronde richt. De grote existentiële vragen dien ik voorlopig opzij te zetten, wil ik mijn leven leefbaar houden tot op het einde. Het einde van wat? Van mijn leven, tiens.

Waarschijnlijk laat ik je met deze brief achter in een soort wazigheid. Toch weet ik dat je mij tussen de regels volgt en zelfs de hiaten in mijn verhaal opvult. Ik heb er aan gedacht om terug naar huis te keren. Maar ik doe het niet. Ik wil mezelf de kans geven mijn leven een andere wending te laten nemen. Een laatste grote sprong. Alweer. De innerlijke rust heb ik wat teruggevonden en dit dankzij Fatima. Ze bekommert zich over mij. Bij haar kan ik aanliggen. Zomaar. In de geborgenheid van haar schoot. Hoe resoluut ze in haar meningen ook mag zijn, zo zacht zijn haar strelingen door mijn haar. Ze luistert naar wat ik zeg. Al heeft ze bepaalde verhalen al tientallen keren moeten aanhoren. Op dergelijke donkere momenten heb je vooral behoefte aan iemand die luistert. Zonder een teveel aan raadgevingen, want dan ben je weer gedwongen om gericht na te denken over hoe het verder moet, en daar heb ik nu geen behoefte aan.

Ik weet het Frank, wat ik je schrijf klinkt niet bepaald opbeurend. Ik had het je willen besparen, maar mijn vriendschap tot jou vraagt enkel maar eerlijkheid. Tenslotte liggen vaak in hetzelfde bedje ziek, elk op onze eigen manier. Ik weet dat je mij niet zult veroordelen, dat je mij niet zult overstelpen met een overdosis aan advies.

In een eerstvolgende brief aan jou beloof ik je even van mezelf weg te gaan. Wat jij schrijft boeit me, vergeet dat niet.

Marcus    

Dag Marcus,

Het is lang geleden dat het schrijven binnen mijn mogelijkheden lag. Enkele dagen terug kreeg ik de kans om met schipper Marais op zee te gaan. Op een goede avond monsterde hij aan en we begonnen te praten over vervlogen jaren. Ik kon hem niet echt maar er groeide meteen een soort van vertrouwen. Zijn sneeuwwitte baard en zijn bloedrode neus vertaalde een grote interesse in goede wijn. Ik weet niet hoe het kwam maar we hadden heel veel gemeenschappelijk. Zijn tweemaster was het enige bezit en ik kan je verzekeren dat de boot er piekfijn uitzag. Ik had zin om eruit te vliegen, de nacht in. We vertrokken en ik nam niet eens de moeite om de molenaar in te lichten. Stom van mij want stel je voor dat er iets gebeurd. Ik vermoed dat hij een aantal dubieuze dingen smokkelde want het ruim lag vol met kisten die hij koesterde als een relikwie. Ver bezuiden Bretagne liet hij de zaken ophalen door twee bonkige kerels die ik liever niet zou tegenkomen.  Voor de rest stelde ik me geen vragen en dat moet je soms doen in het leven.   

De nacht op zee is iets heel bijzonders. Het was windstil en je zag onzagelijk veel lichtjes op de wal waarvan je niet kon vermoeden dat ze deel uitmaakten van een groter geheel. Ik heb de nacht altijd omhelst als een vorm van verlossing. Mijn grootste inspiratie is altijd in de nacht gekomen. Ik denk nog veel aan mijn roodharige vriendin maar je kan erin berusten, ik heb er een definitief punt achtergezet. Het is en moet vriendschappelijk blijven. Al die emotionele kwelling maakte me kapot, het vreette aan mijn gestel. Jawel, dat heb ik dan opeens, ik breek uit mezelf en doe iets totaal uitzinnig. Die zeereis was dan ook verlossend voor mij. De geur van zeewier en het ruizen van het water herleiden mij tot de essentie. Ik weet nu precies wat ik wil Marcus. Ik wil mezelf terug ontdekken want zonder dat ik het besefte was ik vervreemd. Marais had duidelijk geleefd maar die man had een wijsheid in zich die op het juiste moment kwam. Eigenlijk had hij iets weg van een sjamaan maar ook van een bon vivant. In tegenstelling tot jou is de nacht voor mij altijd een veilige thuishaven geweest. De nacht kort de dimensies in en herleidt het perspectief tot de beslotenheid van de ruimte waarin men vertoeft.

De vuurtoren is toch iets speciaals. ’s Nachts dient het als een baken en trekt het schepen aan als vuurvliegjes die maar best op veilige afstand blijven. Ik hoor enkel het roteren van het lampenstelsel en de geluiden van het water en de wind kleuren de rest. De nacht is mijn metgezel en ik hou van die eenzaamheid. Nu ik terug ben van mijn 7 daagse zeetocht heb ik tijd en inspiratie om jou te schrijven. Nog niet zo lang geleden heb ik ontdekt dat afzondering mijn gemoed ten goede komt. In aanwezigheid van anderen slorp ik veel te veel emoties op en dat eindigt altijd funest. High sensitivity noemen ze het. Per toeval kwam ik erachter dat dit een tegenhanger van hoog intelligentie is. ’t Zal je kind maar wezen. Het is mijn roodharige vriendin die mij erop aanwees. Eigenlijk ontdekt een mens voortdurend nieuwe eigenschappen van zichzelf. Dat ik daarvoor zo ver van huis ben afgedwaald om in een stille uithoek van Frankrijk in een vuurtoren tot bezinning te komen. De goden spelen een grillig spel met mij maar het is oh zo heerlijk.

Een job in een hotel als nachtwaker moet toch ook iets speciaal zijn. Ik kan me voorstellen dat je ook op aparte wijze nieuwe indrukken opdoet en misschien ontdek je ook een andere Marcus. Terwijl andere mensen samengehokt slapen, vrijen en windend latende de foëtale houding aannemen draaf jij rond om de boel in evenwicht te houden. Zoiets scherpt toch ongeloofelijk je fantasie aan. Jij die in elke golfbeweging van het menselijke doen en laten een nieuwe aanleiding ziet tot schrijven weet toch wel beter. Ik heb vanavond mijn penselen gestreeld en mijn verftubes bekeken. Het zal niet lang meer duren of ik begin te schilderen. De nachten zullen gekleurd worden door een nieuwe dimensie aan inspiratie. Ik voel dat we elk op onze eigen wijze een aparte weg zijn ingeslagen.

Toen ik op zee zat meende ik af en toe spooklichtjes te zien. Onder schippers gaat er een hardnekkig geloof in het bovennatuurlijke. De man die mij letterlijk op sleeptouw had genomen was er rotsvast van overtuigd dat er vreemde krachten bestaan die ons leven begeleiden en sturen. Meer en meer geloof ik in lotsbestemming en voortbestemdheid. Ik ben benieuwd wat er nog zal gebeuren. Nu ik terug aan de wal ben en dat mijn vuurtoren weer een vertrouwde thuis is geworden, voel ik geborgenheid. Heel in de verte zie ik stipjes bewegen en ik herken er de molenaar en zijn dochter in. Het is goed als je weet dat er nog andere mensen zijn die met je leven zijn verbonden. Ik zal hun morgen bezoeken en neem een heerlijke quiche mee die we samen zullen opeten met een goed glaasje wijn. Dat Marcus, maakt de dingen aangenaam en geeft me levensmoed.

Groetjes van Frank.

Beste Marcus,

Jou brief heeft me echt deugd gedaan. Ik lees ook tussen de kleine regeltjes die flaterende vertwijfeling die ons in beweging houdt als een zeilboot die eventjes van windrichting veranderd.

Ik weet niet wat het is maar een vrouwenlichaam tegen je aangeleund. De ongedwongen genegenheid en ontwapende charme van iets dat helemaal niet geconsumeerd moet worden is poëzie. ‘Il ya des femmes suberbe commes une statue’ zou Charles Aznavour zingen. Je kunt het al raden ik heb een beetje muziek in mijn leven binnengelaten. Het was zo stil geworden in mijn toren en ik smacht naar muzikaliteit. Het is altijd mijn tweede passie geweest en de fibraties van een muziekinstrument zijn een verlengstuk van het hart.

Ik kan er ook niet aan doen maar mijn mysterieuze vriendin woont nog altijd in mijn hart. Het zal wel slijten denk ik dan maar in onbewaakte momenten komt het bovengedreven. Ik krijg dan dat heimwee gevoel en betrap me erop dat ik me erin wentel zoals een varken in de modder. Misschien heb ik dat wel nodig dat gemis, dat knagende gevoel. Je kunt niet geloven hoe groot mijn creativiteit wordt onder dat soort lijden. Misschien bestaat de magie van mijn verlangen uit het feit dat er nooit iets concreets uit zal groeien. Ik ben rustiger geworden in een bepaalde richting want ik weet wat de grenzen zijn van het bereikbare. De zee is nooit ver weg en het water herbergt ook een soort oneindigheid en avontuur. Ik geniet van een rustige avond als de zon zijn laatste kleuren op mij loslaat. Ik herinner mijn eerste verliefdheid voor mijn vrouw die me nu haat als een stuk verdorven hout dat zo snel mogelijk moest verwijderd worden. Hoe kan de chemie der dingen soms vreemd lopen. Weet je Marcus met een glaasje Pastis in de nabijheid wordt alles wat verdraagzamer. Ik voel me goed in mijn passionele pijn .

Ik vind het goed dat je die job van nachtwaker hebt aangenomen. Je bent een nachtmens. Als ik je zie in mijn herinnering toen jij weer op weg was naar een vreemd continent dacht ik rusteloos en steeds op zoek naar een nieuwe horizon waar de zon nooit zal ondergaan. Nu heb je met je nachtelijke waakzaamheid eindelijk een andere keuze gemaakt voor die nacht waar oude herinneringen je zullen omarmen als een stelletje sirenes die je gek maken met hun liederlijke gezang. Begrijp me niet verkeerd. Maar ik weet hoe rusteloos je bent. Je litterair ei zal geboren worden want schrijven dat kan je. We zijn complementair in onze litteraire misère.

Gisteren nog vond ik het woord ‘lieveling’ uit en droeg het op aan mijn roodharige vriendin. Ik had het op een papieren ballonnetje geschreven en met een kaarsje eronder steeg het op met een gedrevenheid die je nog nooit gezien had. Het kleine ding zweefde recht naar de molenaar alsof vreemde krachten mij gunstig gezind waren. Ik droeg het woord op een rood kussentje naar haar.

Met dat soort dingen hou ik me bezig de laatste tijd. Af en toe kook ik een heerlijk quiche of bak ik een taart. Al die dingen worden gedeeld met de kleine biotoop waar ik nu in vertoef. Weet je Marcus geleidelijk aan herwin ik een soort huiselijkheid waar ik jaren verwaarlozing in heb gehad. Het is eigenlijk schrijnend dat een mens zo’n lange wegmoet afleggen om te beseffen dat de essentie van de dingen heel eenvoudig kan zijn. Inderdaad ik heb wat gas teruggenomen omdat ik nu rekening hou met het feit dat ik alles over me heen laat komen als een regenbui bij felle zon.

Ook jou leven heeft een kentering genomen. Fatima is heel gehecht aan jou en ik lees tussen de regels dat je haar niet volledig zal loslaten. Je bent een nieuwe weg ingeslagen en die job zal je goed doen. Een nachtmens die de ochtend omarmt, dat wil ik zelf nog eens meemaken.

Mag ik besluiten met enkele verzen dat bepaalde dingen frapeert.

Gemengde gevoelens het is zoiets als kleur mengen, je hebt er meer. Je aarzelt om te kiezen maar uiteindelijk weet je dat ze allemaal zo belangrijk zijn dat je er stil van wordt. Die stilte moet je vangen als een vlinder die nooit geboren is. Laat hem in gedachten opstijgen en denk eraan hoe mooi de onbezoedelde dingen zijn. Het voelt zoals thuis waar je nooit echt zal thuishoren maar dat geeft niet want wie ooit heeft kunnen wegvliegen weet wat het gevoel is om zich los te maken van de dingen.

Het ga je goed Marcus en voor mij graag een spiegeleitje met een krokant broodje.

Groetjes Fank.

Dag Beste Marcus,

Dromen zijn de motor van mijn creatief bestaan. Ik heb niet dezelfde entourage rondom mij van mooie en behaagelijke vrouwen, maar teveel drukte zou mijn geest benevelen en als een besluitloos projectiel zou ik door de dag vliegen.

Het alleen zijn behept mij soms met een ongelooflijke hunkering naar tederheid en dan wentel ik mij in een melancholische saus van indrukken. Ik geef toe dat het steeds beter met mij gaat. Ik heb een zekere rust teruggevonden. Het is begonnen met het klaarmaken van simpele gerechtjes. Eerst was er die lasagne ‘a la façon de Frank’, maar nu zit ik al een stadium verder. Gisteren nog heb ik konijn klaargemaakt met olijven en een heerlijke saus waarvan ik de ingrediënten symptomatisch heb toegevoegd. Ik lever ieder keer een portie af bij mijn overburen, de molenaar en zijn mysterieuze dochter. Zij blijft door mijn geest wandelen als een soort van dromenfee. Ik heb mijn verlangens voor haar gekanaliseerd. Dat is ook zo’n term die men in de psychologie gebruikt. Kanaliseren, betekent zoveel als orde scheppen en afleiden. Met dromen werkt het zo.

Net als jou voel ik me optima forma. Mijn liefde voor mijn roodharige Muze is voorlopig althans in vriendschap gebotteld. Mijn ogen zijn nog net op tijd opengegaan. Eerlijk gezegd is het zij die het initiatief genomen heeft en daar ben ik haar dankbaar voor.

Ik ben ook niet zo eenzaam als je denkt. Af en toe heb ik contact met schippers en kapiteins van voorbijvarende schepen en jachtjes. Ongelooflijk wat de mensen allemaal vertellen. Ik heb er ondertussen een soort logboek van opgemaakt. Ik schrijf je bij gelegenheid wel een fragment over van die gesprekken. Momenteel zit ik in mijn stenen toren, een cocon, waar de rups vlinder zal worden. Ook mijn vriendin heeft zoiets. Zij heeft altijd al last gehad van mannelijke aantrekkingskracht. Haar glimlach en haar mysterieuze charme werkt als een soort parfum. Ze sprak er mij over aan toen ik laatst het konijn met olijven bracht. Ze begreep dat niet maar ik verzekerde haar dat het waar was en dat ze het misschien ook wou. Een hunkering naar mannelijke aantrekkingskracht als compensatie voor iets dat ze in haar jeugd had gemist. We zijn allemaal de optelsom van wat er in onze jeugdjaren is gebeurd.

Kijk, dat soort gesprekken met mijn vriendin verdrijven de argwaan van onvervulde liefde. Die vuurtoren heeft me inzicht gebracht en het bouwwerk werkt als een soort van antenne. Ik weet dat het een soort van baken is, waar heel veel mensen zich naar richten. Hoe eenzaam ik soms ook ben, het geeft me een thuisgevoel. Met ons drieën zijn we eigenlijk één grote familie geworden en ik geloof dat we niet meer zonder elkaar kunnen.

Het verhaal van de molenaar heeft mij sterk aangegrepen en ik had tijd nodig om mij te her bronnen. Ondertussen heb ik zaken teruggevonden die voldoende bewijs leveren dat het waar is. In de kelder van de toren lagen er nog schilder spullen die ik nu gebruik. Oude penselen, verftubes en geprepareerde doeken lagen overal verspreid. Tussen al die rommel vond ik ook wat teksten en fragmenten uit brieven. Wie de kunstenaar ook was, hij tekende zijn Muze op wel duizend variaties. Er ging een schok door mijn lichaam want de herkenning was compleet. Ik werd angstig van zoveel gelijkenissen. Geloof me Marcus dit is een plek vol van energieën.

Ik ben een tijdje afwezig geweest. Het schrijven lag te ver buiten mijn wil. Alsof de gevoelens zich niet in woorden lieten vangen. Een dikke ondoorzichtige mist die de geluiden omhulde, en vormloze spoken deed rijzen, ging rond de toren. Het geluid van de misthoorn was het enige referentiepunt. Ik zat gevangen op mijn toren en de aftandse Fokker ging niet in de lucht. Geen mogelijkheid tot communicatie, geen teken van leven naar jou.    Op een gegeven moment kauwde ik de mist. Spoken verschenen, streken langs mij heen en verdwenen. Lichtjes van denkbeeldige schepen glinsterden in de verte als dwaallichten. Door de mist is het alsof ik de klank van Sirenen hoor die weergalmt over het gedempte ruisen van de zee.  Ik had plots lang geslapen, misschien wel twee nachten na elkaar. Toen een lichte vorm van opklaring alsof ik dreef in een glas gevuld met water en Ricard.
  
Plots is die mist verdwenen. Door het raam van mijn toren, tussen de neergelaten groezelige afscherming door, kwam een dunne streep zonlicht, de lente schittert alom in de lucht en jubelt opnieuw over de velden en het water.  Ik fluisterde stilletjes tegen mezelf : 'wat is het toch heerlijk als die melancholie tegen wat zonlicht wordt ingeruild.
ik kwam tot het besef dat er tussen twee mensen soms een afstand kan zijn.  Tussen het roodharige meisje en mezelf.  De wanhopige eenzaamheid van evenwijdige lijnen die elkaar nooit echt zullen ontmoeten. Rakelings en nooit dichtbij.  De mathematische zekerheid dat elke lijn toch in een cirkel eindigt, geeft me hoop.  Vroeg of laat komen twee cirkels bij elkaar en wie weet wat er dan gebeuren mag.

in die gedachte besluit ik deze brief. 
Vele groetjes van Frank, de mistoptrekker.   

Treffend is dat alter ego effect want mijn gastheer blijkt zeer kapitaalkrachtig te zijn. Ik ben dat ondertussen kwijtgespeeld maar er zijn gelijkenissen.   In parijs heeft hij nog talrijke bedrijfjes die zich met verkoop van brood bezighouden. Hij bezit een uitgebreide keten van broodjeszaken waar je op de oude gezellige wijze kunt eten aan lange tafels en waar er een huizelijk sfeer is gecreëerd. Dat was de reden van zijn bezoek aan Parijs enkele weken terug.

Dag Marcus,

Ik voelde me gedreven om met je te praten. Ergens zat er een soort van ondertoon in je laatste brieven die mij waarschuwde dat er iets mis was. Ik kon er niet meer van slapen want ik weet hoe het is als je met emoties in de knoei zit. Een brief is dan net niet het juiste medium. Het was ook zo lang geleden dat we met elkaar hadden gepraat. Eerst was ik een beetje zenuwachtig want het geschreven woord laat in tegenstelling tot de spraak inderdaad ruimte voor bedenking en reflectie. De rustige en bezadigde klanken van je stem brachten mijn gedachten toch op orde. Je bent echt begenadigd met een radiostem, een verborgen talent?

In ieder geval deel ik ook jou mening dat we de ode aan de brief moeten in stand houden. Soms herlees ik je brieven en elke keer ontdek ik dan nieuwe invalshoeken of gedachten die zich tussen de regels nestelen.

We zijn altijd goede vrienden gebleven. Des compagnons,… of betere nog les copains d’abord zoals Brassens dat zo mooi kon zingen. De laatste tijd worstel ik met de gedachte om bevriend te blijven met mijn roodharig mysterie. Het is nog de enige tolerantie die zij toestaat. Net als ik worstelt ze met spoken uit het verleden en komt ze maar niet in het reine met oude verlangens. Ze is ook zo vrouwelijk en haar blik, mond en handelingen drijven me soms tot wanhoop. Wat is dat toch? Zo virtuoos heb ik nog nooit iemand zien omgaan met gevoelens. Weet je Marcus, het is niet gemakkelijk om met een vrouw louter vriendschappelijk te blijven. Denk jij dat zoiets mogelijk is zonder dat je met seksuele gedachten rondloopt? Eigenlijk zou dat toch moeten kunnen? Jij hebt altijd een gave gehad om los en ongedwongen met vrouwen van allerlei pluimage door het leven te wandelen. Misschien worden ze aangetrokken door je avontuurlijke ziel. Evenzeer is de ontnuchtering pijnlijk als je plots met de noorderzon vertrokken bent naar een nieuw land. Je bent een rusteloos maar sterk karakter dat toch af en toe ook in zijn hol kruipt om zijn wonden te likken.

Het is tof dat je met een roman bent begonnen. Had je al veel langer moeten doen. Je hebt de gave maar zal je het ook volhouden tot het bitter einde. Schrijven is lijden en belijden. Soms ga je zo diep in jezelf graven dat je er bang van wordt. Ik ben ook begonnen met een dagboek. Mijn gevoelens worden er in losgeschreven en dat bevrijdt me. Het is iets heel intiems en misschien verbrand ik het later wel en strooi dan de as in de zee. De alles verterende oceaan die reeds zoveel geheimen met zich heeft meegesleurd.

Soms benijd ik je omdat je zo goed met Fatima opschiet. Het is dus toch mogelijk die vriendschap tussen man en vrouw. Je geeft me het antwoord onrechtstreeks, tenzij je heimelijk toch met Fatima de liefde bedrijft. Ook die gedachte zou me lichtjes jaloers maken omdat ik dat soort genegenheid al lang niet meer ken. Ik maak wel een sterk onderscheid tussen seks en fysieke genegenheid. Het eerste is louter copulatiedrift maar het laatste dat is liefdeskunst. Ja Marcus, met jou kan ik daar open over praten omdat je het mysterie vrouw kent als geen ander. Mijn verkeerd gelopen huwelijk heeft me een beetje verzuurd en analfabeet gemaakt op dat vlak. Misschien is een mens wel niet gemaakt voor een levenslange verbintenis. Ik geniet van jou schrijfsels omtrent haar belevenissen en dat maakt toch veel goed.

Toeval of niet maar vanavond ben ik uitgenodigd bij de molenaar om er een heerlijke couscous te eten. Hij heeft jaren in Marrakesh gewerkt en hij is een echte fan van de film Casablanca met Humphrey Bogart en Ingrid Bergman. Ah jij kent die film. Wat ik er zo goed aan vind is het feit dat het verhaal draait om Ricks (=Bogart) conflict, zoals één van de personen in de film het noemt, tussen Liefde en Plicht. Hij moet kiezen tussen zijn liefde voor Ilsa (=Bergman) en zijn noodzaak om juist te handelen door haar echtgenoot, een verzetsheld, te helpen uit Casablanca te ontsnappen. Die pijn van dat innerlijk verscheurd geraken om zijn oude liefde die nu onverwacht in zijn leven stapt is geweldig naar voren gebracht. Ik krijg er iedere keer tranen van in de ogen. ’t Zal nog moeilijker worden als mijn roodharige vriendin de couscous zal opdienen. Ik zal dolgelukkig zijn wanneer ik haar opnieuw zie. Weet je Marcus, ik zal mijn ogen niet van haar kunnen afhouden.

Ik zou graag op dit moment samen met jou in Marrakesh vertoeven. De oriëntaalse geuren van specerijen in stoofpotjes die langzaam pruttelend gaar worden. Zo’n waterpijp zegt me ook wel iets. Het genot van het roken dat me heimelijk doet terugdenken aan mijn jeugdjaren. De eerste sigaret, het eerste lief maar ook het eerste verdriet. Het keert allemaal terug in een andere volgorde.

Nog meer bedankt dan anders en trappelend van ongeduld voor nieuwe indrukken.

eveneens tot gauw.

Ps. : Je verwijzing naar het boekje ‘De Weduwenaar’ intrigeert me maar net als jou zou ik nog nieuwsgieriger zijn naar de boodschapper die het met zoveel smaak heeft gelezen en het aanprijst. ‘Adelheid,… hadden we maar zo’n naam die verwijst naar nobelheid en vriendelijkheid,… we kunnen er inderdaad maar beter bij fantaseren!)

Dag beste Marcus,

Ik ben meteen aan een tweede brief begonnen. Het moment dat ik de oude fokker de lucht zag ingaan met de post van de dag, dacht ik na over die spreuk van Balzac. Ik weet dat je die grote volzin niet zomaar op mij hebt afgevuurd. ‘Wie niet platzak, het genie ontluikend, met kloppend hart voor een meester heeft gestaan, zal altijd een snaar in het hart, die ene penseeltoets, dat gevoel in zijn werk, die dichterlijke expressie ontberen.’

Het Zat al heel de week in mijn hoofd te vreten als een worm die tot de kern van de zaak wou doordringen. Doorboren is een beter woord en dat betekent puur inzicht. Die spreekwoordelijke worm wist er alles van. Marcus, na mijn scheiding heb ik me doelbewust op de vuurtoren teruggetrokken om tot de essentie van de zaak te komen. Er zijn dingen gebeurd met mij die niet louter toevallig zijn. Dat lieve kind met haar rode haren is er één van. Zij is de leerling die de meester opzoekt. Het komt overeen met een soort van onderricht. Jawel zo ervaar ik het.

Enfin het is simpel Marcus : op verschillende wijze zijn we platzak, de ene geldelijk en de andere voor een stuk relationeel of misschien allebei. Het is pas als we dat materiële en existentiële gemis ervaren dat we tot de essentie van de dingen kunnen komen. Op dergelijke momenten komt je geest open en zie je de ware meester. Iedereen wil echt gezien worden, maar het is echter belangrijke om te zien dan om gezien te worden. Iedereen zoekt bijvoorbeeld liefde, en het zoeken naar liefde is en vorm van onderste boven leven. De mensen hebben niet in de gaten dat zoeken naar liefde het zelfde is als onder een waterval staan en om een glas water vragen. Het is minder belangrijk om naar liefde te zoeken dan om lief te hebben. Wie verlicht is heeft op een natuurlijke wijze lief, zoals de zon op een natuurlijke wijze schijnt. Ik hoef daarom niets te zoeken, omdat ik ben wat ik zoek.

Ik ben ervan overtuigd dat ik nooit tot een dergelijk inzicht had kunnen komen indien ik nog wat jaren in dat huwelijksbed naar het plafond had gestaard. Misschien had mijn vrouw me dan nog verder ettelijke jaren bedrogen totdat ik het echt wou zien. Hoeveel nuttige jaren van ons leven hadden we dan aan elkaar vergooid? Zoals zoveel huwelijken en relaties waar de versheids datum van overschreden is.

Hoe dikwijls zag ik niet die koppeltjes in de restaurants, elk een kant opkijkend, de tijd af te wachten tot het dessert zou komen om dan zwaar beschonken de liefde te bedrijven. Elk om beurt wazig loensen naar het gezicht van hun partner waar ze dat van een ander op projecteerden. De collectieve schijnheiligheid van de noodgedwongen liefde die in plakboeken en op ansichtkaarten de waarheid geweld aandeed.

Marcus, ik ben verlicht uit die miserie gestapt en bovendien heb ik voldoening gevonden in een soort van onderricht dat ik aan het roodharige meisje kan doorgeven. Ik ontdek net hetzelfde bij jou. De hoeren in het bordeel komen bij je zitten omdat ze naar je luisteren. Ze horen je bezadigd vertellen en je bent wellicht een aangenaam gezelschap voor hen. Ze weten dat je hen waardeert en dat het niet op coppulatiedrift zal aankomen. Dat gevoel drijft ons en zet ons aan tot een ongeloofelijke creativiteit.  Die Muze wil ik niet kwijt en ik denk van jou net hetzelfde.  

De spreekwoordelijke broodkorstjes op mijn tafel heb ik ondertussen verkruimeld en aan de meeuwen gevoerd. Ze waren gelukkig want nog nooit vlogen ze zo sierlijk aan mij voorbij. Ik hoop dat je hiermee een deftig antwoord op Balzac zijn citaat hebt ontvangen.

Het gaat je goed als steeds!

Groetjes Frank

Dag Marcus,

Het doet mij echt deugd om jouw omgang met die meisjes te kunnen lezen. En dan uitgerekend ééntje die Honoré de Balzac weet te waarderen. Hier ontbreekt soms wel dat interactieve met de medemens. Eergisteren nam het roodharig meisje afscheid van mij voor een paar dagen. Zij moest met haar vader naar de grote stad om een aantal motoronderdelen voor de molen aan te schaffen. Stel je voor, een windmolen die af en toe op een dieselmotor draait. Mijn ecologische gedachte had er meteen een deuk bij.

Net als jouw Fatima vroeg ze mij naar de reden van die drukke correspondentie. Ik kon moeilijk over jouw avontuur in het bordeel beginnen, dat begrijp je wel. Nee, ik hield het eveneens bij een verre vriend die probeerde mij terug de draad te laten opnemen. Een soort raadgever in het herstellen van gebroken harten. Zij moest er hartig om lachen en net toen ik dacht dat ze me een zoen wou geven duwde ze een boek in mijn handen, 'Een Frans leven', van Jean Paul Dubois.

Ze had het boekje net uit en ze vond het schitterend. Eigenlijk is het een verhaal dat strookt met het mijne. Het gaat over de zoon van een Simca-dealer in Toulouse. Hij woont alleen, heeft twee kinderen en een kleinzoon. Hij kijkt terug op zijn leven dat gelijk op is gegaan met de tweede helft van de 20^ste eeuw. Hij ontdekt de geneugten van seks, doet wat wazige studie's, komt terecht in de sportjournalistiek, trouwt met de dochter van zijn baas en ziet zijn leven verder sluipenderwijs in het honderd lopen. Welnu Marcus, die herkenning was niet toevallig. Ik geloof dat die kleine rode meid perfect weet wat er op mijn hart rust.

Ik had het gevoel in een leegte te hangen, aan een koord dat elk moment kon breken zodat ik tussen alle duistere zielen van Dante’s hel kon neerstorten. Net op het moment dat ik weer ‘le cafard’ kreeg, kwam er een noodoproep binnen. Een zeer groot motorjacht lag met motorpech voor de vuurtoren. Met de stroming kon het gemakkelijk op de klippen lopen. Ik nam mijn klein motorbootje en ging een kijkje nemen. Ik was pas aan boord of daar kwam een dikzak op me af, met in de mond een sigaar die meer weg had van een fallus. Achter hem stond er een blonde vrouw, halfnaakt, in een pose die niks aan de verbeelding overliet. Over maffia gesproken. Dat was pas een louche type. Eveneens gouden brilletje, dikke gouden ring en ketting rond de hals die een fortuin waard was. Hij sprak Italiaans en ik dacht meteen aan jouw bordeel. Om het kort te maken, ik herstelde de motor. Het ding had wellicht een paar servicebeurten gemist en na een half uur sleutelen en prutsen draaide het als een naaimachientje. Alfredo Cherboni ontdooide als een zacht gekookt eitje en als zijn beste vriend omarmde hij mij en kreeg ik een aantal rake klapzoenen. Ik had de indruk dat ik de liefde bedreef met een varken. De geur van verschaalde mozarella en sigaren zit nu nog in mijn kop. Hij wou per sé een fles champagne kraken en ook wat kaviaar verorberen. We hebben die avond gezopen dat het een lieve deugd was. Gaandeweg kwamen er steeds meer naakte vrouwen bij ons zitten. Uiteindelijk telde ik er drie en dat lag heus niet aan de drank. Ik weet niet goed meer wat er is gebeurd. Of misschien wil ik het niet weten?

Toen ik terug in mijn toren belandde ging ik vol met lipstick en voelde ik dat er bepaalde lichaamsdelen terug aan het werk waren geweest. Een uurtje geleden voor ik deze brief begon bedankte Alfredo mij voor de reparatie aan de boot. Iets geërgerd zei hij : ‘Ik had niet gedacht dat je alle drie de vrouwen ging nemen!'

Dat had hij niet moeten zeggen. Ik kreeg meteen een zwaar schuldgevoel tegenover het roodharige meisje. Dat was weer typisch voor mij, die eeuwige herinnering.

Meteen dacht ik aan een scène beschreven door John Updike : ‘U bent toch de grootvader? Daar hebben we veel waardering voor in dit ziekenhuis, voor grootvaders. En het kleine lijfje hechtte zich aan zijn borst, aan zijn armen, maar met minder kracht dan de baby’s die hij zo pretentieus als de zijne had beschouwd. We bezitten niemand, behalve in onze herinnering.’

Die gedachte Marcus dreef me pas echt naar mijn roodharige Muze. Het wordt tijd dat ze terug is.
Hou je goed Marcus, la vita è bella

Frank.

Beste vriend,

vorige week ben ik dan toch vertrokken. Ik verliet mijn huis langs de voordeur en niet langs het achterpoortje zoals gewoonlijk. Een detail, maar een belangrijk detail. Achteraf beschouwd lijkt het vertrekken langs de voordeur van een meer symbolische waarde dan gedacht. Wellicht houdt het in dat ik niet meer terugkom. Het woord ‘nooit’ durf ik nauwelijks te gebruiken, want hoe vaak heb ik dat woord geweld aangedaan? Hoe dikwijls ben ik niet op mijn stappen teruggekeerd? Ik hoor je meedenken; je was er vaak getuige van. En toch, heb ik besloten niet te twijfelen. Het moest gebeuren. Ik kon niet blijven wachten tot iets of iemand mij de weg zou tonen. Dé weg waar ik zo lang naar op zoek ben, waar ik naar geschreeuwd heb, op momenten waarop het duister voor de ogen werd. ‘De juiste weg ligt vlak vòòr je voeten,’ zegt de Boeddha. Dat wilde ik altijd graag geloven, tot wanneer ik weeral eens bij de eerste stap struikelde, telkenmale recht krabbelde om voort te schrijden alsof iemand mij steeds maar opnieuw in de rug duwde.
Maar vorige week, vriend, heb ik mezelf in de rug geduwd. Vraag me niet met welke kracht. De wanhoop? Zo sterk zou ik het niet durven uitdrukken. Laat ons zeggen, gedreven door een zoveelste vlaag van impulsiviteit. Een motief dat mij niet vreemd is. Ik heb mijn spaarcenten bijeengeraapt en de trein naar Italië genomen. Waarom Italië, vraag je je af? Heb ik je ooit over mijn ultieme droom verteld? Welaan dan. Enkele jaren terug zag ik ‘Il Postino’, een film over een stuk van het leven van Pablo Neruda. Het verhaal speelt zich af in een klein dorpje aan de Italiaanse Riviera. Een locatie waar je enkel kan van dromen (wat ik dus ook effectief deed!). Iets zei me, tijdens het zien van de film, dat ik die beelden diende vast te houden. Ooit zouden ze van pas komen, als bron van inspiratie voor een moment in mijn leven. Welk moment, dat wist ik toen nog niet. Neruda leefde er in een bescheiden huisje. Vanaf zijn stenen schrijftafel onder de druivelaar had hij een adembenemend zicht op zee. Beneden, was er het dorpje. Een paar honderd inwoners, denk ik; ik zou de film nog eens moeten terug zien. Op die locatie schreef hij. Gedichten, artikels, maar ook de brieven voor een verliefde postbode die het schrijven niet voldoende machtig was om de vrouw van zijn dromen te overtuigen van zijn liefde voor haar. Een mooi en ontroerend verhaal. Maar wat ik me vooral herinner, dat is de sfeer die de film uitstraalde. Terug op straat dacht ik: ‘Op zo'n plaats wil ik een groot deel, misschien het laatste deel, van mijn leven doorbrengen. Een plaats die je nooit meer verlaat, eenmaal dat je er geworteld ben. Een eindstation, na een lange tocht door alle werelddelen. Een refuge waar ik mijn gedachten en herinneringen kan koesteren en laten meedrijven op het ritme van de golven, op het geritsel van de druivenbladeren. En vooral, tot rust komen. Mijn blik op de einder plaatsen en enkel de vlucht van de meeuwen volgen. Ik zou niets meer doen dan een dagelijkse wandeling naar het dorp om mij daarna achter de schrijfmachine te zetten. Om naar jou te schrijven bijvoorbeeld, omdat ik weet dat je altijd mijn brieven zult lezen, en omdat ik maar kan schrijven als ik weet dat ik gelezen word.
Dat is wat ik toen in gedachten had, en nog altijd heb.

Mijn dorpje heb ik voorlopig nog niet gevonden. Vandaag schrijf ik je op een groezelig hotelkamertje boven een pizzeria, annex bordeel, in een drukke enge straat in hartje Milaan. Niet iets waar ik naar uitkeek. Maar op de nachttrein ontmoette ik een dame (neen, het is niet wat je denkt maar, gezien mijn reputatie, had je natuurlijk kunnen gelijk hebben...) De dame is de zus van de hoteluitbater. Ze heeft mij naar hier geloodst. ‘Het is maar een tussenstap, ‘zei ze nadat ik haar mijn verhaal had gedaan, ‘jouw huisje aan zee is er al, je dient het enkel nog te vinden.’
Hoelang ik hier blijf, dat weet ik nog niet. Ik geef je alvast het adres van het hotel door, zou je zin hebben mij terug te schrijven. Maar voel je niet verplicht, jij hebt andere zaken aan je hoofd dan het beantwoorden van brieven van een zwerver!

Het gaat je goed.
Marcus