Psycho is een Amerikaanse horrorfilm uit 1960, gebaseerd op het gelijknamige boek uit 1959 van Robert Bloch.
De film werd geregisseerd door Alfred Hitchcock. Het screenplay werd geschreven door Joseph Stefano en blijft
in het algemeen vrij trouw aan het boek.

Deze film wordt algemeen als één van de beste films van Hitchcock gezien en als één van de meest effectieve horrorfilms.
Psycho bevat een douche-scène die nadien veelvuldig geciteerd werd in andere films.
Er zijn een aantal vervolgen op de film gemaakt die, op het tweede deel na, over het algemeen
als werk van mindere kwaliteit worden gezien.

HET VERHAAL:
--------------
De film begint in Phoenix, Arizona. Een vrouw genaamd Marion Crane steelt 40.000 dollar van haar baas
om te kunnen trouwen met haar vriend, Sam Loomis. Ze vlucht naar Sam’s huis. Onderweg ruilt ze haar auto
in om de politie op een dwaalspoor te zetten. Een storm dwingt haar om te overnachten in een afgelegen motel.
De moteleigenaar, Norman Bates, wil haar uitnodigen voor een diner in het huis van zijn familie,
maar zijn moeder wil hier niks van weten. Daarom brengt Norman Marion haar diner in het motel.
Tijdens het diner komt Norman’s moeder ter sprake. Volgens Marion kan ze beter worden opgenomen
in een instelling maar Norman wil haar niet alleen laten. Die avond wordt Marion terwijl ze een douche
neemt vermoord door een vrouwelijke moordenaar. Norman denkt dat zijn moeder achter de moord zit,
en probeert alle sporen die naar haar kunnen leiden uit te wissen. Hij verstopt Marion’s lichaam en
al haar bezittingen in zijn auto, en rijdt die een moeras in.

Ondertussen wordt Sam gebeld door Marion’s zus Lila en een particulier onderzoeker genaamd Milton Arbogast,
die is ingehuurd door Marion’s baas om het gestolen geld terug te vinden. Arbogast traceert Marion naar het motel,
waar hij Norman ondervraagt. Die probeert tevergeefs te doen alsof Marion maar een nacht is gebleven en
nadien weer is vertrokken. Arbogast wil ook Norman’s moeder ondervragen, maar Norman weigert daar ze volgens
hem ziek is. Kort nadat Arbogast Linda telefonisch op de hoogte gebracht heeft van zijn bevindingen,
wordt ook hij vermoord. Even later ziet men Norman aan zijn moeder vragen of ze zich wil verstoppen in de kelder,
daar er zeker meer mensen zullen komen om de verdwijningen in het motel te onderzoeken. Ze verwerpt dit idee,
dus brengt Norman haar tegen haar wil naar de kelder.

Wanneer Arbogast niets meer van zich laat horen, gaan Sam en Lila naar de hulpsherriff Al Chambers.
Deze is verbaasd dat Arbogast nog met Lila gesproken had over Norman’s moeder daar deze volgens hem al
tien jaar door en begraven is. Geschokt gaan Lila en Sam naar het motel, waar ze zich voordoen als getrouwd stel.
Ze doorzoeken Marion’s kamer, waar ze een stukje papier vinden met daarop de tekst "$40,000".
Terwijl Sam Norman afleid, gaat Lila het huis binnen. Sam verdenkt Norman ervan Marion te hebben vermoord
voor het geld en probeert hem dit te laten bekennen, waardoor de situatie steeds meer gespannen wordt.
Uiteindelijk slaat Norman Sam bewusteloos en haast zich naar het huis. Wanneer Lila Norman ziet aankomen,
vlucht ze de kelder in. Daar ontdekt ze een vrouw in een schommelstoel. Het blijkt het gemummificeerde lichaam
van Norman’s moeder te zijn. Even later komt Norman de kelder binnen, gekleed in de kleren van zijn moeder
en met een pruik op. Hij valt Lila aan, maar Sam komt net op tijd om haar te redden.

Sam en Lila ontvluchten het motel en bellen de politie, die Norman arresteert. Een psychiater geeft nadien uitleg;
Norman leidt aan een psychose waardoor zijn dode moeder in zijn fantasie bleef voortbestaan en hem
tot de moorden aanzette. De psychose veroorzaakt bij hem tevens een gespleten persoonlijkheid,
waarbij de tweede persoonlijkheid die van zijn moeder is. Ook komt men meer over Norman’s verleden te weten;
hij had zijn moeder en haar nieuwe geliefde gedood omdat hij het niet kon hebben dat ze met een andere man omging.
Daarna heeft hij geprobeerd de misdaad ongedaan te maken door zijn moeder op zijn manier weer “tot leven” te brengen.

CAST
_______
Anthony Perkins         Norman Bates
Janet Leigh             Marion Crane
Martin Balsam           Detective Milton Arbogast
John Gavin              Sam Loomis
Vera Miles              Lila Crane
Simon Oakland           Dr. Fred Richmond

1960

Productie

Psycho is gebaseerd op de gelijknamige roman van Robert Bloch, die op zijn beurt weer gebaseerd
is op de zaak van Ed Gein, een veroordeelde seriemoordenaar uit Wisconsin. Peggy Robertson,
een assistant van Alfred Hitchcock, bracht de roman onder zijn aandacht nadat ze een recensie
ervan in de krant had gelezen. Hitchcock’s thuisstudio verwierp het idee om het boek te verfilmen,
maar Hitchcock kocht desondanks de filmrechten op het boek. Hij wilde de film onder andere maken
om bij te komen van twee eerdere mislukte filmprojecten: Flamingo Feather en No Bail for the Judge.

Hitchcock kreeg van Paramount niet het budget dat hij voor zijn vorige films had gekregen.
Daarom liet hij de film goedkoop en zo snel mogelijk opnemen, gelijk aan een aflevering van zijn
televisieserie Alfred Hitchcock Presents. Hij huurde zelfs de crew van die serie in om mee te helpen aan de film.
Hij financierde de film persoonlijk.

De film werd geproduceerd in Revue Studios, tegen een budget van $806.947,55. Opnames vonden plaats
van 11 november 1959 tot 1 februari 1960.

Nasleep voor de cast

Het succes van Psycho maakte van Anthony Perkins in een klap een bekend acteur.
Hij begon echter al snel last te krijgen van typecasting.

Leigh kreeg na uitkomst van de film jarenlang geregeld brieven en soms telefoontjes
waarin anonieme mensen haar vertelden wat zij graag zouden doen met Marion Crane.
Een van deze brieven was dermate bedreigend opgezet dat ze de Federal Bureau of Investigation (FBI) inhuurde.
Deze meldde haar later dat de dader was gevonden

Vervolgen

Psycho kreeg drie officiële vervolgen (zonder Hitchcock). Anders dan het origineel,
zijn deze alle drie in kleur. Hoofdrolspeler Perkins keert in alle delen terug als Norman Bates.

Psycho II (1983)
Psycho III (1986)
Psycho IV: The Beginning (1990)
In 1998 kwam een remake van Psycho van de hand van Gus Van Sant uit, Psycho genaamd.
Hoewel Van Sant een vrijwel exacte kopie van de versie van Hitchcock maakte (met andere acteurs),
waren de reacties op zijn versie gemengd. De film kreeg een Golden Raspberry Award.