Eindelijk!! Ik vind sinds lang eens de tijd en de goesting om mijn Blog aan te vullen. Ik heb weer wat verhaaltjes te schijven dus ik begin waar ik vorige gestopt ben!
Maart was de maand van de aardbevingen en van de grote opkuis. Eigenlijk ben ik nog steeds aan dat laatste bezig maar het einde komt nu toch in zicht. Toen kregen we veel hulp van Esther, Katrien en Sanne. Tussen de consultaties door gingen zij mee aan het sorteren van medicatie en materialen. Op die manier krijgen we een beter zicht van wat we allemaal in stock hebben.
Op 7 maart trokken Monika en Astrid voor twee dagen naar Huehue. Van de vier patiënten die meewilden, ging er uiteindelijk maar één mee. Hij ging op maandag naar de consulta general en later naar een oogarts om een scheur aan zijn ooglid te laten opereren. Alles liep goed af voor hem en hij kon dinsdag mee terugkeren. Op maandag gingen Astrid en Monika heel Huehue rond om alle mandados af te werken. Het belangrijkste waren een bezoekje aan de bank en de aankoop van nieuwe batterijen voor het energiessysteem in Yalanhuitz. Sinds januari hadden de vorige batterijen namelijk de geest gegeven. Bij thuiskomst op dinsdagavond konden de nieuwe batterijen meteen geïnstalleerd worden en tot grote vreugde van allen hebben we weer wat elektriciteit in het kliniekje nu de zon volop schijnt!
Op 13 maart vertrok Astrid voor 2 weken op vakantie samen met haar ouders dus ik was die tijd alleen verantwoordelijk voor de clinica. Gelukkig kreeg ik veel hulp van studenten Monika, Esther, Katrien en Sanne en gelukkig maar want die eerste week die volgde was er eentje op U tegen te zeggen
Op zondag 14 maart hadden we, samen met enkele vrijwilligers van Pojom, een namiddagje aan de laguna gepland. Het was heel warm die dag dus wat verkoeling van waterval en meer zou wel deugd doen. Het is raar maar ik had sinds die dag een heel onrustig gevoel Die voormiddag was ik de vader van Oralia, een zwangere vrouw uit Platanar, op de markt in Ixquisis tegengekomen. Hij vertelde me dat ze wat bloedverlies had maar voor de rest was alles nog ok! Bloedverlies?? Toen ik wat meer vragen stelde, kon ik besluiten dat er nog niks alarmerend was maar een bevalling zou in de komende uren wel volgen.
We waren net aan de laguna aangekomen. Ik had mijn rugzak nog op de rug toen ik merkte dat Antonio, ons buurjongetje, en een man ons hadden gevolgd. Van waar kende ik die man ook al weer? Inderdaad, de echtgenoot van Oralia. Ze waren naar de clinica gekomen omdat ze zich toch zorgen maakten over het bloedverlies en omdat ze meer pijn had gekregen. Mijn rugzak bleef dus op mijn rug en samen met Katrien en Esther keerde ik direct terug. De weg was steil en lastig in dat hete weer maar ik voelde er niet veel van. Dikke buiken doen mijn adrenaline-pijl altijd stijgen J
In de clinica aangekomen, leek op het eerste zicht alles normaal. Geen alarmerende tekens waardoor ik de tijd kreeg om alles eens grondig te onderzoeken. Alle parameters waren normaal en het bloedverlies was ook geen reden om in paniek te schieten. De ligging van het kind baarde me wel wat zorgen (geen goede indaling) en bij onderzoek kon ik niet goed voelen hoe het hoofdje precies lag. Na onderzoek had ze wel wat meer bloedverlies dus ik prikte voor de zekerheid al een waakinfuus en nam contact op met de Katleen, de vroedvrouw van Pojom. We dachten allebei aan de kans op een voorliggende placenta (placenta preavia, maakt een natuurlijk bevalling gevaarlijk en onmogelijk) maar we besloten nog even af te wachten. Het is echt moeilijk om in zulke gevallen beslissingen te nemen. In België wordt alles via echografie op voorhand gecontroleerd maar dat is hier niet het geval, dus in sommige gevallen tast je in het duister. Na een tijdje kreeg ze regelmatige weeën, een goed teken dus. Maar bij een volgende onderzoek had ze meer bloedverlies en door de weinige ontsluiting was ik nog steeds niet zeker wat er echt aan de hand was. Ik wilde niet langer wachten dus we vertrokken naar Huehuetenango. Alles ging redelijk vlotjes tot we 2 uur ver waren Oralia kreeg persdrang! We stopten langs de kant van de weg en toen kon ik eindelijk vaststellen dat er geen placenta voorlag maar een aangezicht (dit is een afwijkende ligging die er in vele gevallen voor zorgt dat de baring stagneert en de baby verlost moet worden aan de hand van een keizersnede). Het zachte gedeelte dat ik steeds had gevoeld was dus geen placenta maar één van de wangetjes. Ik besliste verder te rijden want het hoofd moest nog serieus indalen en hoe sneller we in het ziekenhuis waren hoe beter. Een 20-tal minuten later, zei Katrien me dat het gezichtje bijna volledig zichtbaar was Ik stopte de auto en met blote handen deed ik de bevalling! Het was een flink meisje dus ik navelde snel af en legde de baby op de buik van de mama. Ik moest eerst een veilige plaats vinden om moeder en dochter wat te laten bekomen want we stonden daar gewoon op de weg wat gevaarlijk was. Zowel voor aankomend verkeer als voor ongewenste bezoekers 5 minuutjes verder zag ik een man en een vrouw die net hun poort openden. Ze keken raar op toen ik hen vertelde wat er gebeurd was maar ze stelden hun hele huis ter beschikking. Heel de familie werd erbij gehaald om die pasgeboren baby te bewonderen! Die bleef met haar grootmoeder bij de familie in de keuken terwijl wij ons over de mama ontfermden. Omdat ik een episiotomie had gezet, moesten we ofwel terug naar Yalanhuitz ofwel naar het ziekenhuis om dit te hechten. De auto is niet echt de ideale plaats daarvoor. Omdat het al laat was en we toch al halfweg waren, besloten we de gemakkelijkste weg te kiezen, dus naar Huehuetenango. Oralia en haar baby werden toch opgenomen en dat bleek achteraf een goede keuze want Oralia had trombocytopenie (tekort en bloedplaatjes). Na enkele uurtjes slapen keerden Katrien en ik moe maar tevreden terug naar Yalanhuitz.
Op vraag van het ministerie voor gezondheid organiseerden we op 17 maart een vrouwendag. Alle vrouwen konden die dag een gratis uitstrijkje laten nemen. Alle materialen en onderzoeken worden betaald door het ministerie dus een unieke kans. De vrouwen werden gewaarschuwd via een anuncio in hun dorp en het werd een onverwacht succes! Op 17 maart kwamen er 54 patiënten langs en op donderdag 34. In het totaal nam ik 43 uitstrijkjes en ook een 10-tal personen werden geadviseerd om in de loop van de volgende weken naar Huehuetenango te gaan voor verder onderzoek. Het was zeker en vast een stap in de goede richting wat screening en preventie betreft maar er is nog veel werk aan de winkel. Het grootste deel van de vrouwen hebben hier geen kennis over hun eigen lichaam waardoor zulke onderzoeken hen afschrikken. Informeren en opleiden is daarom een heel belangrijk punt waar elke dag aan gewerkt moet worden. Jammer genoeg hebben we tot op vandaag nog geen resultaten gezien. Ik hoop dat het ministerie zich aan hun belofte houd??? Geduld, geduld, geduld!!!
Na die 2 drukke dagen en nog moe van het vorige spoedgeval hadden we echt een rustige avond verdiend! Maar niks was minder waar. Ik was net aan de pannenkoeken bezig toen er op de venster werd geklopt. Het was Jorge Luis, een jongen uit Ixquisis, die steeds hoopt om bij nieuwe vrijwilligsters de ware te vinden. In zijn onnozelheid hadden we echt geen zin maar al snel werd duidelijk waarom hij daar stond: emergencia!!
Een zwaargewonde jongen werd uit de auto naar binnen gedragen. Het was Salomon, een jongen van 15 jaar en jongere broer van Oralia,de vrouw van de bevalling 3 dagen voordien. Hij was tegen redelijk hoge snelheid van zijn motto gekatapulteerd en recht op zijn gezicht terechtgekomen met serieuze hoofdwonden tot gevolg. Hij was bewusteloos maar gelukkig waren zijn andere parameters redelijk stabiel. Het was snel duidelijk dat die jongen meer verzorging nodig had. Na stabilisatie (infuus, afdekken van de verwondingen ) vertrok ik, voor de tweede keer in die week, samen met studente Sanne naar Huehuetenango. Aangekomen in het hospital nacional zat het werk er nog niet op. We assisteerden bij het hechten van de hoofdwonden en ik werd me nog maar eens bewust van hoe goed de ziekenhuizen in België zijn georganiseerd. In het nacionaal ziekenhuis zijn de middelen beperkt waardoor alles veel trager gaat. Enkele uren nadien brachten ze de jongen naar een hospital privado . In het nationaal ziekenhuis is er enkel een Rx-toestel maar de jongen had meer gespecialiseerde onderzoeken nodig van zijn hoofd, dit om zeker te zijn dat er geen hersenschade was. Ook was de ambulance die dag niet in Huehue waardoor we de jongen zelf met de auto naar dit ziekenhuis moesten brengen Het was een hele klus om een bewusteloze patient met blaassonde en infuus te vervoeren maar de onderzoeken waren redelijk positief. De dag nadien werd na veel 4en en 5en en gesprekken met verschillende dokters Oralia en haar baby toch ontslagen uit het ziekenhuis. Op die manier konden zij samen met ons terugkeren. De hele familie ontmoette elkaar in het ziekenhuis. Enerzijds was er de blijdschap voor de nieuwe baby maar anderzijds was er ook de ongerustheid over Salomon. De vader en broer bleven achter in Huehue en wij keerden terug samen met Oralia, de baby, de papa en de grootmoeder.
Ondertussen is Salomon goed hersteld. Hij onderging nog een onderzoek van de hersenen en daaruit blijkt dat hij wel een hele lichte hersenbloeding heeft gehad maar veel schade heeft hij daar gelukkig niet aan overgehouden. De baby van Oralia heeft nog steeds geen naam.
Op zondag 14 februari nam ik terug afscheid van België. Moeke, vake, Ilse, Monaim, Koen en Saskia waren van de partij op de luchthaven. Het was weer eventjes moeilijk maar ik had tegelijk terug veel zin om te vertrekken. Het koude weer in België had er wel voor gezorgd dat ik een serieuze verkoudheid had gekregen, daardoor was de lange eenzame reis redelijk lastig. De bagagecontroles in Washington verliep redelijk vlotjes, hoewel die ene man van de douane toch wel raar opkeek toen hij de Chaumes-kaas in mijn rugzak rook J
Toen ik in Mexico-City aankwam, voelde ik me nog slechter dan ervoor. Ik kon mijn bagage amper zelf dragen dus k was blij dat de taxi me afzette bij de hostel. Ik had enkele dagen daarvoor een mail gestuurd om te reserveren maar had geen antwoord gekregen. In de hoop dat er plaats was, stapte ik naar de receptie. En inderdaad, de wet volgens Murphy, geen plaats meer. De receptioniste gaf me het adres van een ander betrouwbaar hotel dat 2 blokken verder lag. Het was ondertussen al over middernacht en omdat Mexico-City niet echt de veiligste stad op aarde is, was ik niet echt op mijn gemak om met al die bagage alleen door de stad te lopen. Maar ja, ik had niet echt een andere keuze. Uiteindelijk kwam alles goed maar toch besloot ik om de dag nadien uit te rusten want ik voelde me echt te ziek om nog maar eens 16 uur op een bus te zitten. De dag nadien kreeg ik hulp van de mevrouw van het hotel. Ze ging voor me naar de apotheek en bracht me wat te eten . Ongelofelijk lief! Ik bleef de hele dag in bed en gelukkig zijn er veel onbeveiligde draadloze netwerken in Mexico zodat ik me wat kon bezig houden.
De dag nadien kreeg ik ,net voor mijn vertrek, bezoek van Tom. Tom is een trotter die in december een maand in Yalanhuitz heeft doorgebracht. Hij was op zijn weg naar Canada in Mexico blijven hangen en was toevallig nog in Mexico-City. k Was blij om even iemand vertrouwd te zien en het deed deugd om wat bij te praten. Om 14u30 stapte ik op een, gelukkig comfortabele, bus. Wonder boven wonder en met de hulp van Sinutab en Dalfalgan waren die 16u redelijk snel om. Tegen de ochtend stond ik al aan de Guatemalteekse grens. Eindelijk!!! 2 minibusjes later trof ik op de markt in Nenton, Wouter en Miet aan. Ik had dus compagnie voor het laatste eindje.
Rond 15u kwam Yalanhuitz dan eindelijk in zicht. Het was tegelijk een raar maar toch vertrouwd gevoel! Ik werd opgewacht door Astrid, Maria en de 2 orthopedagogiestudenten Monica en Delphine. We praatten even bij en daarna snel wat dingen uitgepakt want omdat het energiesysteem kapot is, is er ook geen licht wanneer het donker is.
De hoogtepunten sinds mijn terugkomst:
Op donderdag 18 februari kwam de hoogzwangere Marcia op consultatie. Ze was al 10 dagen voorbij haar uitgerekende bevalingsdatum maar omdat we die hier niet volledig precies kunnen berekenen was er nog niet echt reden tot paniek. Wat me wel zorgen baarde was dat ze naar eigen zeggen vruchtwater verloor (misschien een hoge vliesscheur want de vliezen waren nog intact). Hierbij verhoogt de kans op een opstijgende infectie wat negatieve gevolgen kan hebben voor de baby en de moeder. We startten met antibiotica om eventuele problemen te vermijden en hielden haar temperatuur in de gaten. Op vrijdag kwam ze terug. Nog steeds geen grote veranderingen. Bij het onderzoek stelde ik vast dat ze al 2 cm ontsluiting had. Het was haar derde zwangerschap dus het zou wel eens snel kunnen gaan. In de late namiddag ging ik nog eens bij haar op bezoek. Ik zag direct dat er iets aan het veranderen was. Ze had blozende wangen en ze kon wat moeilijker stappen. En inderdaad, ze vertelde dat ze al sinds 2 uurtjes wat meer last kreeg. Haar temperatuur was normaal dus ik ging met een gerust hart terug naar de clinica. Binnen enkele uurtjes zou er een baby geboren worden. Rond half 7 kwam Martha, de schoonzus van Marcia, ons roepen. In het huisje aangekomen was het al snel duidelijk, dit zou niet lang meer duren. Ze had toen 6 cm ontsluiting, een puilende vochtblaas en bijna constant weeën. Ik liet iemand van de familie Maria halen. Onze verpleeghulp en ook traditionele vroedvrouw zodat ze de bevalling kon meevolgen. Na wat observatie en weeën wegblazen, brak ik de vliezen en nog geen 2 minuten later, om klokslag 20u werd een flink meisje geboren. t Was voor mezelf wel eventjes emotioneel. Ik moest terugdenken aan de prachtige bevalling van mijn zus linde en de geboorte van mijn neefje Winter, toen 11 dagen geleden. Het was in volledig andere omstandigheden maar toch blijft een geboorte steeds spannend en mooi. Het was weer prachtig om te ervaren hoe deze mensen omgaan met dit nieuwe leven. Om stil van te worden!! Ondertussen heeft dit baby-meisje ook een naam gekregen ( het is hier de gewoonte dat er niet direct een naam wordt gegeven): Astrid-Ester! Vanaf nu loopt er dus ook een klein Astridje rond in Yalanhuitz.
Ook ging ik op bezoek bij mijn naamgenootje: Maria Mieke. Ze is nu 2 maanden uit en het is echt een flinke baby!!
Op maandag 26 februari kwamen Katrien, Esther en Sanne aan in Yalanhuitz. Dit zijn 3 verpleegkunde-studenten die ons voor 6 weken komen helpen. Die woensdag trok ik samen met Katrien en Esther de berg over richting Pojom. Het was die dag capacitación voor de plaatselijke vroedvrouwen. Deze les hadden we het over de taak van een vroedvrouw met een stukje uit de film Le premier cri, hoe infecties kunnen vermeden worden met extra aandacht voor handhygiëne (met zn allen de handen goed leren wassen, was echt wel fun) en hoe instrumenten gebruiken en onderhouden. Omdat Katleen (de vroedvrouw van Pojom) die ochtend ook een bevalling had, gaf ik die les alleen en het ging heel vlotjes! Op 3 maart gaven we dezelfde les aan de vroedvrouwen van Yalanhuitz en de omliggende dorpen.
De rest van de dagen hadden we onze handen vol met de consultaties. Astrid trok nog enkele dagen naar Pojom . Zij was tijdens mijn verblijf in België daar gaan wonen en had ondertussen de apotheek een grote onderhoudsbeurt gegeven en wou dit graag afwerken.
Vorige zondag gingen we samen met Tupac, Lore en Inneke van Pojom , na het wekelijkse bezoek aan de markt, picknicken aan de rio in Ixquisis. Zondag is rustdag en het doet altijd eens deugd om wat bij te praten met andere vrijwilligers. Katleen en Sandra hadden minder geluk. Zij werden terug naar Pojom geroepen voor een spoedgeval.
Gisteren was het in Yalanhuitz vaccinatie-dag. Er komt dan een dokter van het gezondheidsministerie om al de kinderen te vaccineren en te wegen. Deze vaccinaties zijn gratis dus bijna alle kinderen krijgen hun prikjes. We hadden een goed gesprek met deze dokter en ook Esther en Katrien kregen veel informatie voor hun bachelorproef die gaan over vaccinatiebeleid in Guatemala en ondervoeding.
Voor de rest is alles ok. We werden de voorbije weken wel geplaagd door enkele aardbevingen. Je staat machteloos tegen zulk natuurgeweld dus er was wel ongerustheid bij alle vrijwilligers en bij de dorpelingen. We kunnen alleen maar voorzichtig zijn en hopen dat er geen nieuwe bevingen komen.
Hallo iedereen, Ondertussen is het al 2010 dus hoog tijd om mijn blog aan te vullen met de verhalen van de voorbije maand. Eerst en vooral wens ik iedereen een prachtig 2010 toe. Hopelijk brengt dit nieuwe jaar vele mooie dingen!!
De laatste maand van het jaar 2009 verliep hier in Yalanhuitz redelijk rustig. Het aantal consultaties per dag viel heel goed mee waardoor er tijd over was om hier andere werkjes te doen. Zo hielden Astrid en ik grote kuis in de apotheek. Op die manier weten we wat allemaal voorhanden is en leer ik de medicijnen beter kennen. Ook was het begin december schitterend weer dus we kregen de kans om een hout-oven in de tuin te bouwen. Op zaterdag 5 december werden we gewekt door de dochter van Maria (zij werkt hier ook enkele dagen per week en is ook traditionele vroedvrouw). Haar mama had hulp nodig. We sprongen in onze kleren en vertrokken naar het huisje. Daar aangekomen zagen we dat de baby al gezond en wel geboren was maar de placenta bleek het probleem te zijn. We navelden de baby af en wachtten, zoals het hoort, een tijdje af. In het huisje was het heel donker, er was alleen een beetje licht van een houtvuurtje en van onze lampjes. De oudere kinderen liepen binnen en buiten om hun nieuwe zusje te bewonderen. Na een uurtje werd de placenta geboren maar een deel van de vliezen leek wel vast te zitten. Om de baarmoeder wat beter te doen samentrekken gaf ik wat Oxitocyne en trachtte ik de vrouw wat beter te onderzoeken. Maar dit was gemakkelijker gezegd dan gedaan..We maakten hen duidelijk dat het belangrijk was dat er niks achterblijft in de baarmoeder maar alle uitleg maakte niks uit. Ik was wel redelijk gerust omdat de baarmoederstand en het bloedverlies normaal waren, maar toch...
We verlieten het huisje en hoopten op het beste. In de namiddag ging ik nog 2 keer langs en alle parameters waren normaal dus het probleem zou zichzelf wel opgelost hebben. Op 6 december kwamen Miet en Wouter (vrijwilligers Pojom) samen met Bert en Matias (Solar zonder grenzen) over de berg gestapt om de zonnepanelen en installatie hier in Yalanhuitz eens grondig te bekijken. Al gauw vonden ze wat het probleem was dus we hadden nog de hele zondagnamiddag om een wandeling te maken naar de plaatselijke laguna. Hoewel de zon niet van de partij was, was het wel warm genoeg om te genieten van de natuurlijke massage van de waterval. Zalig!! Op woensdag 9 december was het hier in Yalanhuitz capacitación voor de vroedvrouwen. Het was een leerrijke voormiddag met een emotioneel afscheid van Hanne (vroedvrouw en samen met Eva stichter van Vivir en amor). Het was voor haar de laatste keer capacitación hier. De vroedvrouwen hebben ook met haar zovele herinneringen en zijn haar dankbaar voor de vele hulp en mooie momenten. Dit moment deed ons nogmaals beseffen welke indruk Eva en Hanne en alle andere vrijwillgers van de voorbije jaren nalaten op de mensen hier.
Op zondag 13 december vertrok ik met een auto vol patienten naar Huehuetenango. Felipe, een man uit Ixquisis, had al lange tijd maagpijn en kon een grondig onderzoek wel gebruiken. Arilady, een schattige baby van 10 maanden had al 2 maanden diarree waartegen geen enkel medicijn leek te helpen. Ook haar grootmoeder Ermitana had een gyneacologisch onderzoek nodig. De rit verliep zonder problemen. Op maandag kregen we tijdens de consultaties wat hulp van Olga. Zij is verpleegster in het nationaal ziekenhuis en kent er wat beter haar weg. Op dinsdag kreeg ik telefoon van Tom, een derdejaars dokterstudent, die voordien al contact had opgenomen met Pojom. Omdat er daar al genoeg vrijwilligers waren, had Tom besloten om ons enkele weken te komen helpen. De patienten bleven achter in Huehuetenango omdat zij nog meer onderzoeken nodig hadden en ik keerde samen met Tom terug naar Yalanhuitz. Op woensdag 23 december vertrok ik heel vroeg in de ochtend, 3u, richting La Mesilla om mijn neef Pieter en goede vriend Jori op te halen. Om hen te verrassen wachtte ik hen op aan de Mexicaanse grens i.p.v. aan de Guatemalteekse grens (deze grensposten liggen hier enkele km'ers van elkaar). Tegen de middag zag ik een busje aankomen met daarop 2 grote rugzakken. Dat moesten ze zijn. Het was een raar maar tegelijkertijd ook goed gevoel om na 3,5 maand bekend volk te zien. Na paspoortcontroles vertrokken we met een mini-busje naar Panajachel. Onderweg hadden we tijd om bij te praten en ik kreeg ook al mijn brieven en kaartjes in de handen gestopt. Nieuws van het thuisfront doet altijd veel deugd en zorgde ook nu weer voor enkele traantjes... Ook brachten Pieter en Jori wat financiele steun mee van familie en vrienden waarvoor heel veel dank. Ik laat jullie binnenkort weten waarvoor we dit gaan gebruiken. De eerste dagen van hun reis brachtten we door in het toerischtische Guatemala. We genoten van het prachtige uitzicht en de zalige boortripjes aan het Atitlanmeer, we trotseerden de Pacaya-vulkaan om op de top een prachtige en vooral hete lavastroom aan te treffen en gingen na deze belevenissen met een bruin of,bij sommigen onder ons, rood gekleurde huid richting Yalanhuitz. Astrid en Tom hadden de kerstdagen in Pojom doorgebracht maar hadden die voorbije nacht ook een spoedgeval gehad. Het was een stuitbevalling die jammer genoeg slecht afliep. Gelukkig stelt de mama het goed maar deze situaties doen ons toch beseffen hoe machteloos we hier soms zijn.
Op 30 en 31 december staken de 3 jongens de handen uit de mouwen: ze verlegden de waterafvoer van het dak zodat Juana, de buurvrouw, minder water in haar huisje krijgt wanneer het hard regent. Een voetbalmatch met de dorpskindjes kon natuurlijk ook niet ontbreken. Op oudejaarsavond nodigden we Maria en haar gezin en de buren uit voor een gezellige avond. Na het lekkere eten, met kip klaargemaakt door Maria en Juana, speelden we enkele spelletjes met de kinderen, hilarisch!! De stoelendans viel bij hen heel hard in de smaak. We zagen hen echt genieten van dit gezellige samenzijn. Zowel voor hen als voor ons was dit een memorabele avond. Omdat oudejaar in Guatemala niet echt gevierd wordt, namen we om 21u afscheid van onze gasten. Wij trokken ons nadien terug in de keuken, voor een glaasje wijn en een kaartspelletje. Onder een sterrenhemel en volle maan namen we met ons 5'en afscheid van 2009. We telden af naar 2010 en dat zullen ze hier in Yalanhuitz geweten hebben. De 2de fles "schuimwijn" (de eerste hadden we al uitgedronken om 17u, het was dan in België 2010) werd verdeeld maar we kregen geen tijd om ons glaasje uit te drinken want we werden naar een huisje geroepen. Een pasbevallen vrouw had pijn, zo zei haar echtgenoot. We trokken snel onze laarzen aan en trokken met z'n allen naar het huisje. Ik stelde vast dat de vrouw een overvolle blaas had en daardoor kon de baarmoeder niet goed samentrekken. Ik ledigde haar blaas en gelukkig ging het nadien al veel beter. Na een uurtje gingen we met een gerust hart terug naar het kliniekje. 1 januari wordt door Guatemalteken wel serieus gevrierd want de Marimbamuziek in het salon startte al om 6u 'smorgens. Uitslapen stond dus niet op het programma. Na ons nieuwjaarsontbijt dat bestond uit pannekoeken en vers fruit, trokken we naar Ixquisis om de vrijwilligers van Pojom op te halen. Jammer genoeg waren ze maar met 3 i.p.v. met 5. Miet en Wouter waren nog steeds in Huehuetenango omdat Miet gezondheidsproblemen had. We maakten gauw de picknick klaar en trokken naar de laguna. Jammer genoeg kon de regen niet wegblijven maar enkelen van ons trokken zich dat niet aan en waagden zich aan een nieuwjaarsduik. Op de weg terug kwamen 2 mannen ons tegemoet met de boodschap dat er een spoedgeval uit Pojom, in Yalanhuitz op ons wachtte. Bram had een serieus vermoeden dat het de zwangere vrouw met zwangerschapsvergiftiging was. Zij was enkele dagen daarvoor in Pojom op consultatie geweest maar had alle goede raad in de wind geslagen. Bram zijn vermoeden werd bevestigd. We troffen de vrouw en heel wat ander volk achter het kliniekje aan. Ze had al enkele aanvallen gehad en haar bloeddruk was rond 210/150 mmHg. Hier moest dringend iets gebeuren. Na wat onderzoek en overleg besloten we naar Huehuetenango te trekken want anders zou deze vrouw het niet halen. Pieter en Jori pakten heel snel al hun gerief samen want zij gingen ook mee. Met de vrouw en Carlos (promotor uit Pojom) op de achterbank en 3 man in de koffer vertrokken we in de gietende regen. Gelukkig zat de echtgenoot naast mij, hij kon de weg meevolgen want door het slecht weer kon ik bijna niks zien. Onderweg kreeg de vrouw nog 5 aanvallen dus ik was blij dat we na bijna 5u Huehuetenango naderden. Pieter en Jori en de familie van de man mochten het domien van het ziekenhuis niet mee binnen. De wachters aan de poort trekken zich niks aan van de toestand van de patient. Hun wil is wet. Op de spoedafdeling stond er veel volk te kijken maar niemand die ons hielp om Liliana snel mee naar binnen te krijgen. Gelukkig kan je in die situaties op wat adrenaline rekenen waardoor je paardekracht krijgt. We heften haar uit de auto in een rolstoel en liepen naar binnen. Bij zulke situaties in België wordt er al het mogelijke gedaan om de baby zo snel mogelijk ter wereld te brengen maar dat is hier in Guatemala niet waar. Alle verpleegsters en dokters namen ruimschoots de tijd en liepen al lachend aan en af. Ik was doodmoe en kreeg tranen in mijn ogen van deze machteloosheid. Het enige lichtpuntje op die moment was bij de controle van de harttonen. De baby leefde nog maar het meconiale vruchtwater baarde me zorgen. Na veel om-en-weer-geloop mocht Liliana toch naar het OK. Carlos, Pieter, Jori en ik gingen nadien opzoek naar een bed. Daar moesten we toch even bekomen!! De dag nadien gingen Wouter en Carlos terug naar het ziekenhuis en ze kwamen terug met goed nieuws: moeder en dochter stelden het wel en zouden spoedig het ziekenhuis mogen verlaten. Wat een opluchting!!! Op zondag vertrokken Jori, Pieter, Carlos en ik richting La Mesilla. De vakantie van de 2 Hammenaars zat er jammer genoeg al op. Aan de mexicaanse grens werd het ook nog even spannend. Omdat de website van de busmaatschappij niet werkte, hadden we nog geen tickets kunnen reserveren om terug in Mexico-City te geraken. Terwijl Pieter en Jori bij de douane langsgingen, ging ik naar de busterminal voor de tickets. Daar kreeg ik het even benauwd wanneer de man zei dat er geen enkel ticket meer was. Deze moet mijn reactie gezien hebben en dat samen met nog een beetje komedie zorgden ervoor dat hij precies medelijden met me kreeg en er alles voor deed om toch nog 2 plaatsen te bemachtigen. En dat lukte. Gelukkig maar!!!
Rond half 10 nam ik afscheid van mijn 2 bezoekers. Het heeft enorm veel deugd gedaan om al de belevenissen van de voorbije dagen met hen te delen. Op weg naar Yalanhuitz kreeg ik nog een lekke band. Gelukkig was Carlos nog bij me om te helpen want ook al zou ik het alleen kunnen, wat mannenkracht helpt wel :) Nadien bracht ik Carlos en Astrid naar Ixquisis. Astrid ging verpleger Bram daar enkele dagen helpen tot Wouter en Miet terug waren uit Huehuetenango.
Ondertussen ben ik vollop aan het aftellen naar 14 januari. Ik kom een maandje terug naar België omdat ik voor de eerste keer tante wordt. Als vroedvrouw mag je zo'n familiemomenten gewoon niet missen. Hoe graag ik hier ook ben, want Yalanhuitz is ondertussen al mijn 2de thuis geworden, een maandje in België zal veel deugd doen!! Ik kijk er al naar uit!
Op maandag 9 november vertrokken we, Astrid, Freija en ik, in alle vroegte richting de Mexicaanse grens. Dit moeten we 1 keer om de 3 maanden doen om ons visum inorde te houden.
We namen het minibusje tot in Nenton en van daaruit de chickenbus naar Camoja. Daar stapten we op een busje (overvol mensen waardoor we er bijna uitvielen) dat ons naar La Mesilla bracht. Van daaruit stapten we naar de grens. De controle van de paspoorten verliep zonder problemen dus na een taxi waren we al snel aan de Mexicaanse grens. Ook daar verliep alles vlot. Bij een ontbijtje en een warme chocomelk wachtten we op onze bus naar San Christobal. En over luxe gesproken, deze bus was veel comfortabeler dan ons vliegtuig in september. 3 u later waren op onze bestemming.
Toen we in onze hostel aankwamen, gauw onze was naar het wassallon gebracht. Want pas als je uit Yalanhuitz bent, kan je ruiken dat gewassan kleren eigenlijk toch niet zo goed ruiken. Buiten het geur-concept zorgt een wasmachine er ook voor dat alle kleine beestjes die in je kledij zouden kunnen zitten eraan gaan.
Terug in de hostel salsales gevolgd. Super leuk om te doen.
Nadien met een hele bende van de hostel lekker mexicaans gaan eten. Het was een multiculturele avond. Canada, New Zeeland, VS, Alaska, Nederland werd aan tafel vertegenwoordigd. Omdat we doodmoe waren, gingen we nadien terug naar de hostel. Want na een reis van 12u doet een warm bedje wel deugd.
De volgende ochtend merkten we hoe koud het was. Dat was wel het laatste wat we van Mexico verwachtten dus gingen we, noodgedwongen, op zoek naar warme kledij. De marktjes met poncho's, sjaals, lederen tasje,... moesten er dus aan geloven. We kregen onze dag dus goed gevuld. 's Avonds gingen we naar een bar waar er live Salsa muziek werd gedraaid. Enkele uurtjes vol salsa en mojito's konden we wel gebruiken.
De dag nadien vulden we met boodschappen doen, lekker eten en een therapeutische Maya-massage. Zalig! Als afsluiter gingen we naar een dansspektakel over de Maya-oorlogen. Prachtig.
Op donderdag vertrokken we heel vroeg in de ochtend (4u) terug richting Guatemala. Rond half 3 in de namiddag kwam Yalanhuitz terug in zicht. Het is vreemd, want hoe hard ik me ook amuseer tijdens deze uitstapjes, ik ben altijd blij om terug in het dorp te zijn. De rust, de warme mensen en de vele lachende gezichtjes geven een speciaal gevoel.
De verjaardag van het kliniekje is altijd een groot event in Yalanhuitz. Dat was dit jaar dus niet anders. Ik mocht dit feest voor het 8-jarig bestaan meemaken.
In het kliniekje startten we enkele weken op voorhand met de voorbereidingen: elke weekdag was er in de namiddag repetitie met de kindjes. De liedjes van vorige jaren (Hace 8 anos en Tengo Mercado en el pecho) werden aangevuld met nieuwe korte liedjes, oa Vivir en Amor (een spaanse versie van de vlaamse zitklapdans) ed.
Op 6 november gingen de mensen van de communiteit aan de slag met de opbouw van het podium. Fantastisch hoe snel zij dit voor elkaar kregen.
Het feest ging van start met een voetbaltornooi met ploegen uit de omliggende dorpen. Deze brachten allemaal wat toeschouwers mee waardoor het gezellig druk werd in Yalanhuitz. Ons feestmaal bestond die dag uit kip, bereid door Maria (onze grote hulp in het kliniekje). Nadien hieden wij nog een generale repetitie van ons optreden.
Ondertussen kwamen de vrijzilligers van Pojom aan. Na een gezellige koffieklets (met zelfgemaakte appelcake van Hanne) gingen we met z'n allen naar de finale van het voetbal kijken. Tis toch hilarisch om te zien hoor: het veld trekt eigenlijk meer op een patattenveld, 1 van de 2 goals staat op een kleine helling ( waardoor penalty's naar die goal nog moeilijker worden), ook de goals zijn minder hoog als bij ons (gewoonweg omdat langere palen hier niet te vinden zijn). Maar van die pietleutigheden trekken deze Guatemaltekers zich niks aan. Voor hen is het de voetbal die telt. Het tornooi werd gewonnen door de ploeg uit Ixquisis. Na de prijsuitreiking en dankwoordjes van alle betrokken partijen werd de geluidsinstallatie verzet naar het podium. Ook werd het podium verlicht en onze optredens konden van start gaan. De liedjes van de kindjes, ons optreden, actos comicos, gedichten en dankwoordjes wisselden elkaar af. Gelukkig bleef de regen weg waardoor het prachtig was. Hanne en Eva sloten het optreden af met hun dank-en afscheidswoordje. Nadien trokken alle Guatemalteken zich terug naar het salon want de Marimbamuziek was al begonnen. Voor wij onze dansschoenen... aantrokken, aten we met alle vrijwilligers lekkere pannekoeken.
Tegen 10-en trokken we dan ook naar het salon. We waren nog niet goed en wel binnen en al onze vrouwelijke vrijwilligers stonden al op de dansvloer. Sommigen met een nuchtere danspartner, anderen met een iet of wat beschonken partner. Marimba-liedjes duren in vergelijking met onze liedjes: 3 of 4 keer zolang en de pasjes zijn nogal eentonig maar toch is het de moeite om mee te maken.
Op maandag 16 november verlieten Eva, Koen en Freija met veel spijt in het hart Yalanhuitz. Na 10 dagen genieten van het andere Guatemala zijn zij nu ook terug België. Sinds dan runnen wij het kliniekje met z'n tweetjes en we hebben nog niet stilgestaan.
Het vertrek van Eva betekende ook voor ons het vertrek uit Casa Canela, ons houten huisje waar we 2 maanden in verbleven en we ook heel gezellig vonden. Om de verhuis een beetje vlotjes te laten verlopen, haalden we de auto. Maar we kregen niet echt de kans om onze "planning" te volbrengen want mensen uit Ixquisis hadden onze hulp nodig. De patient was een jongeman die iets te diep in zijn glas had gekeken en daarmee zo goed als geen reactie meer vertoonde. Hij had wel al veel overgegeven dus dat was, in dit geval dan toch, een goed teken. We legden hem in de patientenkamer en gaven hem wat Suero (rehydratatiedrank) te drinken. Beetje bij beetje kwam er toch wat leven in dus we waren al geruster. Na een tijdje merkte ik op dat enkele van de familieleden gewoon rustig verder "pintelierden" voor de deur van het kliniekje. De mama van de jongen was de enige die nuchter was in deze situatie. De jongen zelf werd beter dus ik stelde voor om thuis verder te gaan rusten, want een kater zou het wel worden. Mijn woorden waren nog niet uitgesproken of hij strompelde al lachend naar buiten. De mama keek me verontschuldigend aan. Het enige wat ik voelde, was medelijden met haar. Jongens toch.
De rest van de dag bestond uit consultaties doen en wat gerief verhuizen. Met wat hulp van de vele schattige kindjes was de auto op mum van tijd uitgeladen dus een vermoeidende verhuis was het helemaal niet
De rest van de eerste week verliep niet zonder problemen. Op een avond brachtten 2 jonge mannen hun zieke vader naar het kliniekje. Deze man was ons helemaal niet onbekend. Hij wordt al jaren door het kliniekje opgevolgd omdat hij aan Altzheimer leidt. Hij had al 2 dagen bloederige diarree en was dus goed gedeshydrateerd. Na een kort telefonisch overleg met Eva, brachtten we hen naar de patientenkamer. Met de nodige medicatie stelden we na enkele uren vast dat het al iets beter ging. Een van de zonen bleef hier voor de nacht en hielp hem, bijna om de 10 minuten op de toiletstoel. In de ochtend ging het al veel beter, de diarree was vermindert en ook de IV-rehydratatie had zijn werk gedaan. Tegen de middag gingen deze mensen naar huis. Dit was onze eerste patiënt die hier bij ons verbleef. Het gevoel dat we toen hadden was onbeschrijfelijk. We hoorden deze week van zijn vrouw dat alles al veel beter gaat.
In die eerste week waren we ook uitgenodigd bij een familie in Rincon. Astrid en mijn zus Ilse deden daar in oktober een prachtige thuisbevalling. De kleine Emercon Manuel zag er stralend uit. Deze familie is zo dankbaar met de hulp die ze kregen van het kliniekje.
Diezelfde avond kregen we een spoedgeval binnen. De 4-jarige Ilario werd door zijn papa de consulta binnengebracht. Door een ongeluk met een manchette was het bovenste deel van zijn rechterduimpje eraf. We ontsmetten en verpakten zijn duim en probeerden hem wat te kalmeren met een leuke nemo-pleister en een ballon. Wat gelukkig wel effect had. Astrid vertrok snel met Ilario, de papa en grote broer naar het ziekenhuis in Huehuetenango. De volgende ochtend kreeg ik al snel een telefonische update van Astrid. Ilario was de vorige nacht geopereerd maar zijn duim was niet volledig te herstellen. Tegen de avond was Astrid terug met het hele verhaal. Ik was blij haar terug te zien. Er hier helemaal alleen voor staan, zorgt toch voor wat stress en ongerustheid.
Op zondag kregen we, op weg naar de markt, een lekke band. Gelukkig kregen we snel hulp waardoor het probleem we snel zou opgelost zijn maar ja dan moet je eerstde reserveband en reparatiemateriaal vinden natuurlijk. Toen we al het nodige gerief hadden gevonden, bleek de kriek niet goed te werken. Maar dat is voor guatemalteken geen probleem. Ze vinden altijd wel een oplossing. We stonden ervan versteld hoe ze het klaarspeelden. Op de terugweg naar Yalanhuitz stopten we aan de Tienda in Ixquisis om het nodige materiaal voor onze oven op te halen. Onze auto zat goed vol met mensen die we een lift gaven. 1 van de meisjes haar vingers belanden tussen de autodeur. Ze had het eerst zelf niet echt door en gelukkig hield ze er alleen wat blauwe vingers aan over.
Op maandag werden we gewekt door een telefoontje vanuit Rio Seco. De plaatselijke vroedvrouw had onze hulp nodig maar omdat de telefoonlijn niet goed was, had ik niet veel verstaan van wat ze zei.We kenden de vrouw waarover het ging al van een consultatie de vorige week. De vroedvrouw had zich zorgen gemaakt over de grote buik en de zwangerschapstijd. Ook wij stelden vast dat het een groot kind was en het was moeilijk om de vermoedelijke bevallingsdatum te berekenen. Ik stelde hen toen voor om toch maar naar Huehuetenango te gaan. Het koppel en de vroedvrouw waren hiermee akkoord. Maar nadien hoorden we dat de papa van de vrouw geen toestemming gaf. Overtuigen had geen zin want de beslissing stond vast. Die maandagochtend namen we het zekere voor het onzekere en reden met al ons gerief naar Rio Seco. Maar daar aangekomen bleek dat we door onze haast de "koffer" niet goed gesloten hadden. Van bevallingsrugzak en persoonlijk gerief was geen spoor. Even waren we in paniek maar na kort overleg besloot ik met de vrouw, die nog niet in arbeid was, haar man en schoonmoeder verder te rijden naar Yalanbojoch waar ze de bus konden nemen. Astrid ging te voet terug op zoek naar ons gerief.
Toen ik terug aankwam in het kliniekje was de oranje bevallingsrugzak goed en wel teruggevonden maar van mijn gerief was geen spoor. Na de consultaties besloten we op de middag de weg op te gaan op zoek naar de groene tas. Op dat moment komt er een man naar ons met de vraag of we iets verloren hadden. Hij had de tas gevonden en vermoedde dat die van ons was. Hij had bijna een uur door de bergen gereden om de tas te brengen. Fantastisch toch!
De voorbije woensdag vertrok ik vroeg in de ochtend naar Pojom voor de capacitación van de plaatselijke vroedvrouwen. Ik ga hiermee, samen met andere vroedvrouw, Hanne haar werk verderzetten wanneer zij Guatemala zal verlaten. Het was mijn eerste keer dat ik de les zou geven dus het was wel een beetje spannend. Het lukte al goed en met wat aanvullingen van Hanne hebben de vroedvrouwen een les gekregen over tweelingzwangerschap. Het was de tweede maal dat ik zo'n les meemaakte en vind het echt fantastisch. Er worden ervaringen uitgewisseld en op die manier leren we allemaal van elkaar.
De donderdag leek rustig te startten tot we een spoedgeval binnenkregen. Een jongen van 11 had een grote open wonde op de buik, net boven de navel. Hij was, begrijpelijk, over zijn toeren maar bij het beter bekijken van deze 'herida' stelden we vast dat het niet diep was. Ik twijfelde even wat ermee te doen maar na een kort overleg met Eva hebben we de wonde hier gehecht. Het was een heel werkje maar 2,5 u en 23 hechtingen later was alles goed dicht. De jongen komt sinds dan elke dag op controle. Het grootste deel is al goed genezen maar er is een deel waar ik me zorgen over maak. Er komt sinds 3 dagen wat etter uit en ziet wat rood. Ik lig er soms van wakker 's nachts. Hopen en duimen dat alles goed komt.
Ook kwam Maria, de mama van Juanito, op consultatie. Juanito is een ventje van 4 maand oud die maar 3,5 kg weegt. We hebben vorige maand meermaals geprobeerd om een goed voedingsschema op te startten maar die pogingen leidden, jammer genoeg, tot niks. Juanito zag er toen niet goed uit. Ze kwam niet meer om melk en we gingen ervan uit dat Juanito al gestorven was. Maar die donderdag stond ze daar ineens, lachend en met Juanito die er toch redelijk goed uitzag. Ze had hem al die tijd gewoon rijstwater gegeven. Ik had een gesprek met haar en we stelden voor dat ze elke dag langskomt om nieuwe melk. We koken dan ook het flesje en zien er op toe dat ze toch 1 fles geeft waar we bij zijn. We spraken af dat ze dit gaat doen tot Juanito één kilogram meer weegt. Vanaf dan krijgt ze voor meerdere dagen melkpoeder mee naar huis. Zo gezegd zo gedaan en wonder boven wonder komt Maria nu elke dag langs. De woorden van Eva de vorige maand hebbden dan toch effect gehad.
De rest van de dagen verliep redelijk rustig. Tussen de consultas door houden we ons bezig met het opruimen en bekijken van de apotheek. Op die manier geraak ik, met de hulp van apotheker Astrid, vertrouwd met alle medicijnen en weten we wat we allemaal hebben.
Op zondagavond, net voor het slapengaan, werd er op de deur geklopt. Een 5-tal jongens stonden voor de deur met de boodschap dat er een emergencia was. Bleek dat een van hen tijdens een ruzie met een mes bewerkt was in het gezicht. Het was heel dicht tegen het oog dus niet makkelijk om te hechten. We ontsmetten, verdoofden en hechtten voorzichtig alles dicht. Verdoving was eigenlijk niet nodig want hij had diep genoeg in zijn glas gekeken...
We gaven hem de raad om de volgende dag nog eens terug te komen om gewoon alles eens te controleren maar ik denk dat hij van die avond niet veel meer weet want sindsdien hebben we hem nog niet teruggezien.
Deze morgen kregen we bezoek uit Pojom. Wouter had zijn 2 specialisten voor de zonnepanelen meegebracht om de installatie hier te komen bekijken. Hoog tijd want er is iets loos met onze elektriciteit. Ondertussen kreeg ik telefoon van Kurt uit Pojom. Ze hadden daar een vroedvrouw nodig, Hanne verblijft deze dagen in Nenton en verpleger Bram was , begrijpelijk, niet zeker van zijn stuk. Ik sprong in de auto, reed tot in Ixquisis en rende de berg over. Op 50 min stond ik, moe en bezweet aan het kliniekje. We gingen een kijkje nemen maar zagen dat de baby al geboren was. Na controle van moeder en kind bleek alles inorde. Ik was dan misschien wel voor niks gekomen maar beter zo dan dat het slecht afloopt. Op die manier hebben we vandaag ook onze work-out gehad.
Er waren die dag nog niet veel consultas geweest. We hielden ons bezig met de boekhouding van het kliniekje en met wat andere kleine zaken. Rond 16u kwam er een man ons halen. Zijn dochter was in arbeid.
Het huisje was niet ver van het kliniekje, hoogstens 100 meter. Astrid en ik gingen een kijkje nemen. In het huisje troffen we de jonge vrouw aan, ondersteund door haar man. Het was haar derde zwangerschap en ze was sinds de middag in arbeid. Ook de traditionele vroedvrouw wasvan de partij maar die zei niet zoveel.
Ik onderzocht de vrouw maar was niet volledig zeker van de ligging dus Astrid ging Eva zodat zij mijn vermoeden kon bevestigen. Het kindje lag in een perfecte positie, de harttoontjes vertelden ons dat ook de baby zich nog goed voelde maar het zou wel nog even duren want ze had nog geen volledige ontsluiting. We stelden haar voor om wat rond te wandelen, kwestie van de zwaartekracht zijn werk wat te laten doen. Na een halfuurtje puffen en weeën opvangen installeerde ze zich terug op haar houten bed met daarop enkele dekens. In hetzelfde huisje woonden ook nog andere familie van het koppel dus we waren er zeker niet alleen. De plaats waar het bed stond werd een beetje afgescheiden van de rest door enkele dekens die aan een touw omhoog hingen. Gelukkig hadden we onze koplampjes bij want er was alleen wat licht van enkele kaarsjes. We wachtten nog een tijdje af maar toen ze meer last kreeg onderzocht ik haar nogmaals. Ze had volledige ontsluiting en een puilende vochtblaas. Ik brak haar vliezen en we probeerden haar wat te installeren om te beginnen persen. Dit was gemakkelijker gezegd dan gedaan. Juana verstond zelf geen spaans dus alles moest vertaald worden door haar echtgenoot of vader. We legden haar met handen en voeten de juiste perstechniek uit, er werden houten blokken bijgehaald om het bed wat te verkleinen zodat ze haar benen ergens tegenaan kon zetten maar dat bleek ook niet de juiste methode. Na veel zuchten en puffen lukte het haar toch om juist te persen. Na een halfuurtje werd het hoofdje geboren. Het hoofdje was niet omstrengeld door de navelstreng maar ik voelde dat deze wel tegen de schouders zat. De geboorte van de schouders verliep heel voorzichtig want het buikje was omstrengeld. Het babytje lag er maar slap bij. We stimuleerden er op los, navelden af maar nog steeds geen eerste schreeuw. De seconden die volgenden waren nogal hectisch. De vroedvrouw en de rest van de familie zeiden dat het babytje was gestorven. Ze legden rozenkransen en kaarsen rond de baby en haalden ook hun bijbel boven. Maar wij wilden het niet zo snel opgeven. Ik stormde naar buiten om in het kliniekje op zoek te gaan naar een Ambu (beademingstoestel). Terwijl Eva de mond-op-beademing al startte. De baby had immers nog een hartslag. Toen ik buiten kwam gelopen kon ik me even niet goed oriënteren. Het was pikkedonker en ik zag echt niks dat me bekend voorkwam. Ik holde door de modder en gelukkig had ik de juiste weg gekozen. De ambu die ik hoopte te vinden, bleek er niet te zijn dus nam uiteindelijk een grote mee. Ik denk dat ik na 2 min terug in het huisje stond. De baby had al een beetje een beter kleurtje en had al een kort kreetje gelaten. Eva had ondertussen ook met een neuspeertje de slijmpjes wat proberen verwijderen maar het bleek dat er veel dieper ook slijmen zaten. Omdat we ging aspiratiesonde hadden, kipte ik van de fijnste blaassonde een stukje af en stak die via het neusje in het keeltje van de baby. Ik zoog zo hard ik kon en hoorde de slijmpjes los komen Na 2 keer gaf de baby al een beter teken van leven. We stonden te trillen op onze benen en met de tranen in onze ogen. Hij zou het halen. De voorbije 4 minuten waren zo intens en stressvol geweest dat we ook wat moesten bekomen maar de baby was onze grootste zorg. Het was toen pas dat we zagen dat het een jongen was. (Die jongens toch, ze kunnen voor zoveel stress zorgen!!) Beetje bij beetje kwam hij bij. Zijn huidskleur werd met de seconden rozer dus we konden wat geruster zijn. Ook de mama had onze aandacht nog nodig want de placenta was nog niet geboren. We wachtten geduldig af. Na een halfuurtje beslisten we enkele eenheden oxytocine te geven omdat ook tijdens de arbeid de weeën niet sterk waren. Gelukkig liep alles goed af. De mama voelde zich goed en ook de baby zag er al veel sterker uit.
We vertelden toch tegen de mama dat het beter zou zijn om een nachtje in het kliniekje te slapen zodat we alles wat beter in het oog zouden kunnen houden maar na veel overleg met de rest van de familie weigerden ze toch om mee te gaan. De mamas blijven hier meestal 20 tot 30 dagen in bed dus na de bevalling opstaan was al helemaal geen optie en het lot van de baby rustte in gods handen.
We konden niet anders dan ons neer te leggen bij hun beslissing en hopen dat alles goed zou verlopen.
Terug in het kliniekje dronken we een glaasje jenever op de goede afloop en toch ook om nog wat te bekomen.
De dag nadien gingen Eva en astrid nog een kijkje nemen. Alles was goed en ook de baby had geen problemen. We weten dat deze baby geluk heeft gehad. We kunnen wel zeggen dat wanneer wij er niet waren geweest deze baby het niet had gehaald.
Een dag in Yalanhuitz en belevenissen van de eerste maand
Een dag in Yalanhuitz
Omdat we hier s avonds steeds redelijk vroeg in ons bedje kruipen, begint de dag in Yalanhuitz redelijk vroeg (ook omdat de kippen, honden, kinderen,.... allemaal al wakker zijn om 6u en omdat ons houten huisje vol gaten zit zodat we alles horen).
We vullen de uurtjes voor 9u dan met onbijten, leze en wasjes en plasjes. Tegen 9u begeven we ons naar het kliniekje voor de ochtendconsultaties.
De voorbije weken is alles redelijk rustig verlopen dus nog geen super drukke werkdagen achter de rug.
Van 12u tot 14u zijn er geen consultaties dus hebben de vrijwilligers tijd om te koken,...
De namiddagconsultaties zijn tot 18u. Het is tegen die tijd ook donker en iedereen trekt zich dan terug naar zn huisje.
In casa canela (onze voorlopige verblijfplaats) heeft geen elektriciteit dus wij eten elke avond bij kaarslicht. Je zou er nog van verschieten hoeveel licht die kaarsjes geven.
Door de vele gaten in de muren en onder het dak, krijgen we, veel te vaak, bezoek van grote en kleine insecten.... echte monstertjes zijn het. Maar we hebben steeds de insectenverdelger en bezemsteel bij de hand om ze uit de weg te ruimen. Na een dikke maand blijft het toch steeds verschieten. Ja wat wil je, sprinkhanen van 12 cm lang of spinnen zo groot als een hand!!
Belevenissen
Op maandag 5 oktober trok ik, samen met Eva en Freija, met een aantal patienten die extra onderzoeken nodig hadden naar Huehuetenango. Dit is een rit van ong 5u, eerst door de bergen en nadien via een goede weg.
In Huehuetenango bevindt zich het nationale ziekenhuis. De consulaties zijn daar enkel in de voormiddag en alle patienten, en dat kunnen er heel veel zijn, wachten dan allemaal in dezelfde zaal. Ze krijgen voor het binnenkomen een nummertje en wachten dan allemaal geduldig hun beurt af. Gelukkig heeft Vivir en Amor enkele goede contacten in het ziekenhuis zodat onze patienten die dag nog op consultatie kunnen. Señora Olga is een van hen. Zij werkt ook als verpleegster op de consultatiedienst. Zij geeft wat extra begeleiding aan onze patienten want in zo een drukte en papierwinkel is het soms moeilijk voor hen om de juiste weg te vinden. Vele van de dorpelingen zijn nog nooit in de stad geweest. Grote gebouwen en vele autos schrikken hen af, laat staan al die documenten die ze in het ziekehuis in orde moeten brengen. Ook verstaan sommige mensen geen spaans en kunnen ze niet lezen. Het eerste bezoek aan het ziekenhuis heeft ook op mij een grote indruk nagelaten. Ik kwam 3 jaar geleden al in contact met het hectische ziekenhuis in Lissabon maar dit is toch nog heel wat anders!
Een van onze patienten had een extra onderzoek nodig, ze had een knobbeltje in haar borst waarvan men zeker wou zijn of het niet kwaadaardig was. Maar in het nationaal ziekehuis doen ze geen echos van borsten. Dan maar naar een privé ziekenhuis. Gelukkig heeft Vivir en Amor ook enkele goede contacten. Dr. Fuentes nam onze patient er direct tussen en ook de factuur werd dan iets minder duur.
Ondertussen waren Astrid en Ilse nog in Yalanhuitz voor de consultaties. We kregen telefoon van hen dat ze een zwangere uit Rio Seco met spoed naar het ziekenhuis hadden gestuurd. De vrouw was al 2 dagen in arbeid en Ilse vond geen harttoontjes meer. Waarvoor we vreesden, bleek dan ook waar te zijn. De baby werd dood geboren. Later kregen we ook van de dokter te horen dat de baby al 7 dagen overleden was. De mama moest dan ook nog een weekje in het ziekenhuis blijven om antibiotica te krijgen. Het infectiegevaar was immers veel te groot.
Een weekje voordien speelde in Pojom, het dorpje waar het 2de kliniekje van Vivir en Amor is, zich ongeveer hetzelfde af. Op zondag werden Hanne en Eva daar naar een huisje geroepen voor een vrouw die ook al enige tijd in arbeid was. Hanne onderzocht de vrouw en stelde vast dat ze eerst een handje voelde. Dit betekent dat de baby in een volledig verkeerde positie ligt om geboren te kunnen worden. Zij raadden de familie aan om direct naat het ziekenhuis te vertrekken maar ze weigerden. Na meer dan 6 dagen riep de familie terug de hulp van het kliniekje. Ook stelde dan de traditionele vroedvrouw vast dat een normale bevalling uitgesloten was maar alle hulp kwam te laat. De baby is overleden en de mama kampt met een serieuze infectie.
Zulke gebeurtenissen deden me er bij stilstaan dat we als hulpverleners hier zoveel kunnen doen en tegelijk ook heel weinig. De uiteindelijke beslissing ligt bij de ouders, de familie. Je staat er volledig machteloos tegenover.
Zo is er ook het verhaal van Juanito. Juanito is een baby van bijna 4 maanden oud. Omdat zijn mama niet genoeg borstvoeding kon geven, zorgden wij ervoor dat ze hier om flesvoeding kon komen voor heel weinig geld. De eerste weken leek dit goed te werken. Juanito kwam bij en ook de diarre verminderde. Maar vorige week kwamen moeder en kind terug naar de consultatie. Eva stelde vas dat er iets serieus fout was. Juan zag er echt niet goed uit. Ze stelde aan de mama voor om steeds de baby in het kliniekje te komen voeden. Op die manier zijn we er zeker van dat het water lang genoeg gekookt is en dat de baby genoeg krijgt. Maar na een dag keerde ze niet meer terug. Er is ondertussen al een week voorbij. De melkpoeder staat hier gewoon op de kast maar geen mama te bespeuren. De vraag is dan hoe ver je moet gaan in zulke zorgverlening. Van zulke dingen lig je wel wakker s nachts.
Gelukkig zijn er ook veel goede momenten. De vele lachende gezichtjes van de kindjes en mensen die heel dankbaar zijn om de zorg die ze hier kunnen krijgen.
Ook het besef dat er zoveel mensen het project met hart en ziel steunen. Zo is er ook Ricardo. Hij is tandarts in Huehuetenango en alle vele jaren een goede vriend van het project. Hij is echt het evenbeeld van Mn. Boma in de kampioenen en hij heeft zelfs een hondje zoals Nero, maar hij is er eentje uit de 1000. We kunnen steeds bij hem terecht en dat geeft een goed gevoel. Het was toen we bij hem op bezoek waren dat er in de auto ingebroken was. Onze boodschappen en vele documenten van het project waren gestolen maar gelukkig zijn er hier wel betrouwbare chachelaars te vinden die alles voor weinig geld kunnen fiksen. Jammer genoeg zullen we al die papieren niet meer terug zien maar er zijn ergere dingen in het leven.
Enkele dagen na het tripje naar Huehuetenango zijn Ilse, Astid en ik voor een dikke week op reis vertrokken. We kwamen in een ander, toeristisch Guatemala terecht dus dat was weer even wennen maar het was een super reisje.
We verbleven enkele dagen rond het Atitlanmeer, een echte aanrader trouwens, trokken van daar verder naar Antigua, bezochten de markt in Chichicastenango en beklommen de pacaya vulkaan waar je de lava aan je voeten hebt. We ontmoetten leuke mensen van over heel de wereld, aten lekkere dingen en kochten heel veel leuke dingen!!!
Na het afscheid van Ilse op 21 oktober, die ik superhard zal missen, trokken Astrid en ik terug naar Yalanhuitz.
Het was een hele leuke week maar na een vermoeidende reis was ik toch blij om terug in het rustige dorpje te zijn waar het leven zo eenvoudig lijkt.
De dorpsstructuur van Yalanhuitz: Op het eerste zicht lijkt Yalanhuitz een dorpje uit één of ander film. Maar niks is minder waar. Hier zijn ook regels en wetten. Wij vernamen van Eva hoe het hier in elkaar zit: - Elk jaar wordt hier een burgemeester, tweede burgemeeste, 2 of 3 politiemannen en een voorzitter gekozen. Het is de bedoeling dat elke man uit het dorp 1 keer in z'n leven één van die functies heeft vervuld. De stemming verloopt niet anoniem. Het is geen cadeau voor de mannen om tot burgemeester verkozen te worden. Want dat betekent dat ze veel minder tijd op hun land kunnen werken. Ze krijgen er ook geen geld voor. De burgemeesters en politiekers in België zouden het eens moeten weten. In november is het stemming. Ook moeten er vrijwilligers van het kliniekje gaan stemmen. Ben eens benieuwd wat dat gaat geven. - Alcoholgebruik is verboden tenzij op feestdagen. Wie deze regel overtreedt, kan in de gevangenis vliegen. De gevangenis is een betonnen bunkertje met een tralies. Gisteren zat er nog een man in. Hij maar roepen en tieren. De familie moet hem maar wat te eten brengen want anders krijgt hij niks. Als hij berouw toont, mag hij na enkele uren of dagen de gevangenis verlaten. In Ixquisis, een dorpje op 20 min rijden van Yalanhuitz, mag er wel gedronken worden. De mannen gaan dan op zondag naar daar om zich eens goe te bezatten. Ben er daarnet nog eentje tegengekomen... Ja wadde, zatte mannen na Ham Carnavel zijn er niks tegen!! - In het dorp zijn 5 kerken (Evangelische, Charismatische,...). Ben daarnet de Charismatische kerk gepasseerd. Daar dansen en zingen ze werkelijk tot ze in trance zijn. - In het dorp hebben maar enkele gezinnen een auto. Wanneer het hier verderop markt is worden die auto's dan ook volgeladen met mensen. De wegen zijn hier slecht dus af en toe lijkt het wel of die auto's in de afgrond zullen belanden. Gelukkig zijn de chauffeurs het gewoon.... - Om 18u 's avonds valt zo goed als alle leven hier stil. Het is dan donker en er is zo goed als geen elektriciteit. Om 6u 's morgens is er dan weer veel leven. De haan die vanaf 3u 's nachts begint te kraaien naast ons huisje zal goed moeten oppassen of zijn laatste uurtjes zijn geslagen. Echt nie te doen. Oordopjes helpen niet daartegen. Haan aan het spit zou echt wel smaken en na een hele week zonder vlees of iets dergelijks wijk ik er niet voor terug... haha
Volgende keer iets meer info over de consultaties en hopelijk krijg ik er dan ook wat fototjes op.
