Ik heb deze week een gesprek gehad met iemand die redelijk wat had meegemaakt in haar leven. Nu zat ze met de vraag of ze wel of niet op dezelfde manier verder wou gaan, of ze zou blijven waar ze was, verhuizen naar weet ik veel waar. Dat zette mij weer maar eens tot nadenken. Als ze blijft waar ze is, zal ze dan niet steeds weer geconfronteerd worden met dezelfde situatie of kan ze die veranderen? Kan ze haar huisgenoten, door zelf het heft in handen te nemen, laten inzien dat het zo niet kan of zullen die dat nooit accepteren. Kan zij zichzelf zodanig veranderen dat ze het lef heeft om haar standpunt te verdedigen? . Kan een mens veranderen???
Veranderingen. Een vos verliest wel zijn haren, nooit zijn streken, een luipaard nooit zijn vlekken en een zebra nooit zijn strepen. Veranderen mensen? Blijven ze hetzelfde? Hoe belangrijk is onze opvoeding, ons sterrenbeeld, zijn onze genen?
Ik vraag me dat vaak af. Ik ben een waterman. Heb ik de eigenschappen van dat sterrenbeeld of is dat pure onzin. In hoeverre beïnvloed onze omgeving wat we uiteindelijk worden.
Is het werkelijk zo dat het leven ons maakt zoals we zijn? Dat de ervaringen die op ons levenspad liggen ervoor zorgen dat wij ons op een bepaalde manier in een bepaalde situatie zullen gedragen? Dat wij ook op een bepaalde manier geconditioneerd worden, net als Pavlovs hond? Ons verdriet, onze vreugdes en verlies? Ja, misschien zorgt dit alles er wel voor dat we zijn die we zijn.
Wat dacht u van de volgende stelling: Mensen zijn als een gebakje. Wat een vreemde stelling en toch,een gebak bestaat uit een basis cake. Het is een droog ding, bruin, kleurloos. Dan voegt de bakker daar banketbakkersroom aan toe, legt er fruit op en versiert hij de creatie met slagroom. Hoe je het ook bekijkt, wat hij er ook mee doet, je herkent het gebak niet meer. Het lijkt in bijna niets meer op datgene wat uit de oven is gekomen, alleen de vorm is hetzelfde. Maar toch is het hetzelfde gebak, nu totaal anders. Onherkenbaar tot je met een lepel alles eraf haalt.
Nee, dat wil ik niet geloven. Ik denk dat mensen sowieso leren uit hun verleden, gevormd worden door hun omgeving. Dat ze weliswaar wel een basis pakket eigenschappen mee krijgen. De een heeft een muziekhoofd terwijl een nader niet eens kan zingen. Je krijgt een bepaalde gave mee, daar ben ik van overtuigd. De een kan luistern, de ander praten. Er zijn mensen die ontzettend mooie verhalen kunnen schrijven of moppen kunnen tappen, mensen die zo snel kunnen zwemmen of lopen. En wat dacht je van hen die je het gevoel geven thuis te komen al ben je er nog nooit geweest? Iedere mens heeft zo zijn gave, goede eigenschappen, maar die gave krijgen is niet voldoende als je er niets mee doet, als je er niet op traint, als je geen muziek leert, als je de moeite niet neemt om die gave te cultiveren dan heb je er niets aan.
Dus mensen kunnen toch veranderen? Ik weet het niet, ik weet het echt niet. Ik denk dat iemand alleen kan veranderen als hij dat zelf wilt. Diep in zichzelf veranderingen wil aanbrengen in zijn of haar levenswijze.
Ik denk dat een verandering zelden of nooit van buitenaf opgelegd kan worden. Het is zoals stoppen met roken. Je moet het zelf willen, er zelf van overtuigd zijn dat het nodig is. Al zegt heel de wereld dat het ongezond is, als mens wil je altijd nog zelf beslissen wat je ermee doet. Een mens heeft bepaalde karakter eigenschappen, die zijn een deel van zijn persoonlijkheid maar ik denk dat men kan kiezen hoe men die gebruikt. Ik wil graag geloven dat men altijd kan kiezen hoe men gebruikt wat men heeft, meekrijgt. Neem nu koppigheid. Dat kan men omzetten in gewoon eigenwijs zijn, star zijn, oogkleppen opzetten en altijd gelijk willen hebben maar toch hoeft koppigheid geen slechte eigenschap te zijn. Hiermee kan men immers het nodige doorzettingsvermogen opbrengen om in moeilijke situaties het hoofd boven water te houden of een schijnbaar onmogelijke opdracht toch tot een goed einde te brengen.
Ik wil zo graag geloven dat mensen kunnen veranderen maar ben er van overtuigd dat men gewoontes heel moeilijk doorbreekt. Dus toch.. . Een vos verliest wel zijn haren, nooit zijn streken, een luipaard nooit zijn vlekken en een zebra nooit zijn strepen?
Ik ben een doorsnee vrouw en heb de wijsheid niet in pacht en ach, misschien is gewoon geloven in de medemens wel voldoende.