Tot een jaar geleden had ik nog nooit van Paul Auster gehoord. Ondertussen heb
ik de smaak te pakken en ben ik een inhaalbeweging begonnen. Tot op heden heb ik
vier van zijn romans gelezen waaronder zijn meest recente Sunset
Park.
Paul Auster schrijft doorgaans romans
waarin je als lezer wordt meegevoerd in een bonte stroom verrassende
verhaalwendingen. Toeval en aandacht voor gecompliceerde familieverhoudingen,
maar ook verwijzingen naar andere literatuur of naar kunst in het algemeen
spelen daarbij een grote rol. Die ingrediënten zitten ook weer in zijn
nieuwste roman, Sunset Park. Er gebeurt genoeg in deze roman, maar je
hoeft je niet in je stoel vast te binden om te voorkomen dat je met de auteur
uit de bocht vliegt. En precies dat is het effect dat Auster lijkt te willen
bereiken. Rust, kalmte, bespiegeling, oog voor details, daar draait het deze
keer om.
Het hoofdpersonage, Miles, is een jonge man die foto's maakt van
achtergelaten dingen, van spullen die door schuldeisers achtervolgde mensen, in
de haast hun huis te verlaten, hebben laten staan. De roman speelt tijdens de
economische crisis van 2008. Een ander personage heeft 'een Ziekenhuis voor
Kapotte Dingen' opgericht dat zich specialiseert in het repareren van voorwerpen
uit een tijd die vrijwel van de aardbodem verdwenen is. Het gaat om
typemachines, vulpennen, mechanische horloges, buisradio's, platenspelers,
opwindspeelgoed, kauwgomballenautomaten en telefoons met draaischijf. Voelt u de
nostalgie opkomen? Dat is de bedoeling.
Want juist op het moment dat
Auster de personages met hun diverse activiteiten heeft geïntroduceerd, zet hij
het verhaal min of meer stil. In Sunset Park wordt het verleden
gekoesterd. Niet om erin te zwelgen, maar om het een harmonieus geheel te laten
vormen met het heden. Het hele verhaal leest als een pleidooi voor een pas op de
plaats, voor de liefde voor wat binnen bereik is. Er is overigens sprake van
voldoende emoties. Miles voelt zich schuldig over de dood van zijn stiefbroer -
en misschien is hij ook wel schuldig aan diens overlijden. Bovendien heeft hij
al jaren geen contact meer met zijn (gescheiden) ouders. En dan heeft hij dus
ook nog die affaire met dat meisje, een Cubaanse die in de Verenigde Staten is
beland.
Paul Benjamin Auster is een Amerikaanse auteur. Hij
is getrouwd met schrijfster Siri Hustvedt. Auster werd op 3 februari 1947
geboren in Newark, New Jersey. Na het behalen van een diploma aan de Columbia
University in 1970, verhuisde hij naar Frankrijk. Sinds zijn terugkeer in
Amerika in 1974 heeft hij zijn eigen gedichten, essays, romans en vertalingen
van Franse schrijvers zoals Stéphane Mallarmé en Joseph Joubert gepubliceerd.
Zijn eerste roman was een detectiveroman genaamd Squeeze Play en werd
geschreven onder het pseudoniem Paul Benjamin (Benjamin is zijn tweede naam).
Auster bereikte bekendheid met een reeks van drie experimentele
detectiveverhalen (City of Glass (1985), Ghosts (1986) en The
Locked Room (1986)) die collectief als The New York Trilogy werd
gepubliceerd (1987). Deze boeken zijn geen conventionele detectiveverhalen die
rond een geheim en een reeks aanwijzingen worden georganiseerd. Eerder gebruikt
hij de detectivevorm om existentiële kwesties en kwesties van identiteit te
behandelen. Het onderzoek naar identiteit en persoonlijke betekenis is een rode
draad in elk van de recentere publicaties van Auster geweest. In de recentere
werken van Auster is de rol van toeval en willekeurige gebeurtenissen erg
belangrijk (The Music of Chance) en ook het verband tussen mensen en hun
gezaghebbers en milieu (The Book Of Illusions, Leviathan). Door
zijn rijke en onverwacht droomachtige proza, wordt Paul Auster beschouwd als één
van de grootste levende schrijvers uit de V.S.
Je merkt bijna niet dat
deze relatief korte roman is volgestopt met redelijk heftige zaken. De toon
waarin wordt verteld, is knap beheerst. Zo is Auster in staat het decor waarin
alles zich afspeelt, koesterend op te roepen. Daarbij speelt het verleden een
grote rol. In de roman zitten tal van aanstekelijke anekdotes over honkbal, de
literaire verwijzingen (naar Dickens, naar Shakespeare) zijn talrijk en soms erg
subtiel en ook de discussies over en beschrijvingen van klassieke films dragen
bij aan de sfeer. Dat heeft een niet bijzonder spectaculaire, maar wel liefdevolle en emotionerende roman opgeleverd.
Douglas Coupland is een van mijn favoriete schrijvers. Ik heb al zijn romans
gelezen en vind ze zonder uitzondering meer dan behoorlijk tot
steengoed.
Een stuk of tien romans na Generatie X
komt Douglas Coupland nu met een nieuw vlijmscherp portret van Generatie
A. De grote ziener uit Vancouver neemt ons mee naar de nabije toekomst
waarin vliegen en autorijden weer een luxe zijn, de voedingsindustrie voor
extreme monocultuur heeft gezorgd en iedereen overal online is. Ook zijn de
bijen uitgestorven, wat grote gevolgen heeft: fruit is schaars, veel planten
zijn uitgestorven en honing is een even goede belegging als goud. Toch wordt
Zack door een bij gestoken terwijl hij met een combine aan het joyriden is in
een maïsveld in Iowa. En met hem nog vier anderen: een callcentermedewerker uit
Sri Lanka, een Canadese vrouw met het syndroom van Tourette, een Parijse
gameverslaafde en een sportschoolhoudster in Nieuw Zeeland. Toeval? De vijf
uitverkorenen hebben in ieder geval één ding gemeen: ze waren op dat moment
online en zichtbaar voor de rest van de wereld. Die sporen de vijf gestokenen
dan ook meteen op en brengen ze naar een ondergronds lab.
De tweede helft van het boek bestaat uit verhalen
die de uitverkorenen elkaar vertellen als ze op een eiland zijn samengebracht
voor een onduidelijk wetenschappelijk experiment. Dan wordt pas duidelijk dat
Generatie A niet over bijen, drugs of nieuwe technologie gaat, maar
over de functie van het vertellen van verhalen in een digitaal beleefde cultuur.
Alleen door onze levens als verhalen te zien, kunnen we de wereld en onszelf
begrijpen.
Douglas
Coupland is een Canadese schrijver. Hij is bekend geworden door zijn debuut
Generatie X, dat verscheen in 1991.
Jongeren herkenden zich in de nihilistische gedachten van de hoofdpersonages.
Coupland werd geboren op een NAVO-basis in Rheinmünster-Söllingen (Duitsland) en groeide op in Vancouver waar hij in 1984 aan het Emily
Carr College of Art and Design afstudeerde als beeldhouwer. Hij maakte reizen naar Italië en Japan, en volgde aan de
Universiteit van Hokkaido een cursus product
design. Coupland exposeerde in 1987 in de
Vancouver Art Gallery en begon aan het eind van de jaren'80 in plaatselijke tijdschriften te publiceren. Hieruit kwam
zijn eerste boek voort. Hij bleef daarnaast beeldhouwen. In 2005 volgde zijn coming out als homoseksueel.
Coupland vat de tijdsgeest
van periodes met aandacht voor nieuwe technologie en knipogen naar de populaire
cultuur. Zijn verbeeldingskracht overstijgt de werkelijkheid en zijn
toekomstvoorspellingen houden de lezer een spiegel voor. Hij baseert zich op
werkelijke trends, zoals olieschaarste, toenemende genetische manipulatie van
gewassen, ongeremde digitale communicatie en de groeiende macht van een
gewetenloze farmaceutische industrie. Juist die voorspelbaarheid maakt
Generatie A een onheilspellend boek. Het zet je veel meer aan het
denken dan wanneer hij een veel absurdere toekomstige wereld had beschreven.
Gelukkig is het ook een erg grappig boek; het zit vol hilarische voorvallen en
gevatte dialogen. Callcentermedewerker Harj zette voor de grap een nep-website
online waarop hij celebrity room tones aanbiedt. Te koop: twee uur stilte,
opgenomen in kamers van Mick Jagger, Garth Brooks en andere sterren. Hoe absurd
de passage ook is, het is niet eens zo vergezocht. Mensen laten zich online wel
gekkere dingen aansmeren. Ook de nieuwe drug Solon lijkt een extreme afgeleide
van Prozac. Gebruikers verliezen hun besef van toekomst en belanden in een
gelukzalige roes zonder angst voor armoede of eenzaamheid. Coupland houdt de
wereld een spiegel voor: Is dit waar we naar toe gaan?
Ik ben altijd zeer benieuwd naar auteurs die prestigieuze prijzen winnen. De recente winnaar van de Man Booker Prize won eerder dit jaar een belangrijke oeuvreprijs in eigen land. Hij werd al lang getipt als potentiële winnaar voor de Man Booker Prize, daar hij vier keer eerder werd genomineerd. Dit boek stond op me te wachten, aangeraden door een eerdere lezer, toen ik de bibliotheek binnenkwam.
In Alsof het voorbij is volgt de lezer Tony Webster, die een schijnbaar gemiddeld leven geleden heeft. In zijn jeugd schermden hij en zijn vrienden met grote woorden en ideeën, gehaald bij een Russische roman hier of een filosoof daar. De tijd heeft Tony Webster intussen ingehaald. Ineens is hij een man van middelbare leeftijd, die met weemoed terugkijkt op zijn schooljaren. Hij heeft vriendschappen, een carrière en een huwelijk gehad, een best makkelijke scheiding. Hij heeft zeker nooit geprobeerd iemand pijn te doen. Maar het geheugen is niet perfect. Het kan altijd verrassen, zoals een brief van een advocaat zal bewijzen.
Julian Barnes is geen veelschrijver. Een bibliotheek kan men met het werk van de inmiddels 65 jaar oude schrijver niet vullen. Alsof het voorbij is is nog maar het elfde boek van een auteur die pas in 1980 een eerste roman publiceerde. Daarvoor had Barnes echter zijn sporen reeds verdiend als recensent bij verschillende media. Het schrijven zit de man dus in het bloed. Boeken als Flaubert's papegaai en Arthur en George gelden tot ver over de landsgrenzen heen als literair gemeengoed. Het was dus slechts een kwestie van tijd vooraleer de schrijver de Man Booker Prize in ontvangst zou mogen nemen.
Wat me meteen opviel aan dit boek was de menselijke tragiek die heel het verhaal door wordt gesuggereerd. Tot aan het sterk plotgedreven einde schuwt de auteur grote ingrepen, wat helemaal strookt met het alledaagse uitgangspunt van de roman. Julian Barnes heeft een poëtische, natuurlijke stijl die bovenal begrijpt dan een ontroerend verhaal niet om grote effecten vraagt, hoewel het einde zeer verrassend is.
Roberto Bolaño publiceerde postuum een heel oeuvre, waaronder de eerste grote roman van de 21ste eeuw (2666). Hij is dood en hij is een hype. Hij blijkt immers na zijn dood de wereld een hele schatkamer aan romans te hebben nagelaten.
Roberto Bolaño stierf in 2003. Hij is de romantische ziel die ver van zijn geboorteland Chili lag te lijden aan armoede en spleen. Hij is de dolende die stierf in een ziekenhuis, wachtend op een levertransplantatie, op het moment dat zijn magnum opus van bijna duizend bladzijden nagenoeg voltooid was. Die er in de laatste tien jaar van zijn leven in een legendarische uitbarsting van creativiteit - soms schreef hij achtenveertig uur aaneen! - een geheel oeuvre uit wrong. Die bij leven zo arm was als een kerkrat. Die leed aan de kunst, die stierf aan de kunst (Bolano zou een eerdere operatie hebben afgezegd omdat zijn roman af móést). Roberto Bolano is herontdekt na zijn dood en kreeg direct literaire supersterstatus. Sinds 2007 is het echt raak en zijn ook andere Europese landen en de Verenigde Staten in zijn ban. Collega-schrijvers tipten hem dat jaar massaal. 2666 was volgens Time Magazine het beste boek van het jaar.
Het Derde Rijk is geen boek over de Tweede Wereldoorlog, maar over een bordspel waarin het verloop van de Tweede Wereldoorlog wordt overgedaan, al dan niet met andere afloop. Wanneer Udo op vakantie aan de Costa Brava bevriend raakt met een mysterieuze, verminkte man die 'de Verbrande' wordt genoemd, leert hij hem het spel. Zijn leerling blijkt talentvol, mogelijk nog beter dan de kampioen zelf. Maar 'de Verbrande' neemt het spel te serieus, en de grens tussen fantasie en realiteit wordt angstaanjagend wazig.
Deze literaire thriller is opgebouwd uit ontelbare suggesties. Deze komen voort uit eenvoudig lijkende zinnen en elke nieuwe zin roept weer nieuwe suggesties en vage gevoelens op. Udo raakt verwikkeld in steeds grotere raadsels, het spel lijkt consequenties te hebben die doordringen tot in het echte leven.
Het Derde Rijk is een roman die doet verlangen naar meer. En er is meer, véél meer te lezen van deze auteur. Ik hoop ooit 2666 aan te durven, ware het niet dat dit boek meer dan 1000 bladzijden beslaat.
Philip Roth geldt als een van de grote hedendaagse Amerikaanse schrijvers. Ik had nog niets van hem gelezen, dus begon ik maar met zijn recentste roman, Nemesis, wat 'gevaar' betekent.
De zomer van het oorlogsjaar 1944. Het is tropisch warm in het stadje Newark, vlak bij New York. Nadat in juni in de Italiaanse wijk een eerste geval van kinderverlamming is vastgesteld, lijkt de besmetting snel uit te breiden. Er bestaat nog geen vaccin tegen polio en geen enkel medicijn brengt soelaas. De 23-jarige gymnastiekleraar Bucky Cantor houdt tijdens de zomervakantie een oogje in het zeil op de speelplaats waar de kinderen uit de buurt dagelijks komen spelen. Zijn verloofde Marcia smeekt hem de stad te ontvluchten als de poliobesmetting ook slachtoffers maakt onder de kinderen op het speelplein. Ze wil dat hij een job als watersportinstructeur in een zomerkamp in de bergen aanneemt. Bucky wil zijn kinderen niet in de steek laten. Maar uiteindelijk verruilt hij het broeierige, muffe Newark toch voor het frisse, ongerepte Indian Hill in het Poconosgebergte. Na een tijd krijgt Bucky last van gewetenswroeging.
Philip Roth is een Amerikaanse auteur. Hij werd geboren als kind van tweede-generatie Joods-Amerikaanse ouders. Roth studeerde rechten en behaalde in 1955 zijn doctoraal Engels, waarna hij zijn dienstplicht vervulde. Hij doceerde literatuurwetenschappen aan diverse Amerikaanse universiteiten, het laatst aan de University of Pennsylvania. Vanaf 1992 legde hij zich geheel toe op het schrijven. Philip Roth schrijft veelal over de Joodse identiteit en de politieke cultuur in de Verenigde Staten. Hij werd met name beroemd door de seksueel expliciete roman Portnoy's Complaint (1969). Roth won diverse prijzen. In 1997 won hij de prestigieuze Pulitzer-prijs met American Pastoral. In 1998 ontving hij de National Medal of Arts van het Witte Huis. In 2002 werd hij onderscheiden met de gouden medaille van de American Academy of Arts and Letters voor zijn gehele oeuvre. Roth won ook tweemaal de National Book Award. De PEN/Faulkner Award werd driemaal aan hem toegekend: in 1994 voor Operation Shylock, in 2001 voor The Human Stain en in 2007 voor Everyman.
Ik moet eerlijk zeggen dat ik de eerste 50 pagina's moest doorworstelen; niet omdat het moeilijk was geschreven; Roth heeft een heel toegankelijke vertelstijl, maar omdat het geheel me een beetje te verhalend en belerend overkwam. Nadien blijkt echter dat je deze introductie nodig hebt om de rest van het boek volledig te begrijpen. Nemesis betekent letterlijk gevaar en staat hier voor de grote polio-uitbraak tegen de achtergrond van de Tweede Wereldoorlog. Naarmate het boek verdergaat, begin je meer mee te leven met het hoofdpersonage Bucky en zijn onmogelijke keuze en het daarbij horende schuldgevoel. Het derde en laatste hoofdstuk laat je als lezer verbouwereerd achter. Prachtige roman waar je na het lezen nog lang over blijft nadenken.
In een lijst met boeken die je in 2011 zeker moest gelezen hebben, stond De Naamlozen van Joshua Ferris. Ik dacht eerst dat het hier een debuut betrof, maar dat bleek niet waar. Desalniettemin heb ik dit boek met plezier verslonden.
Tim Farnsworth is vennoot in een prestigieus advocatenkantoor, heeft een mooie vrouw, een eigenzinnige maar lieve dochter en een kast van een huis in een buitenwijk van New York. Maar dan gaat het mis. Op een dag staat hij op en loopt hij de deur uit. En hij blijft lopen. De Naamlozen begint wanneer Tim wakker wordt in de taxi die hem naar huis heeft gebracht. Een paar uur daarvoor is hij zijn kantoor uitgelopen, de straat op, de vrieskou in, langs een eindeloze stoet van voetgangers. De loopaanval eindigt als hij totaal uitgeput neervalt. Zoals de vorige keren. Dokters aller landen hebben zich al over Tim gebogen. Noem een behandeling en hij heeft ze ondergaan. Er zijn periodes geweest dat hij vastgeketend werd aan zijn bed. Psychiaters schrijven zijn ziekte toe aan een fysieke stoornis, terwijl de neurologen het op iets van psychische aard houden. Zelf beweert hij dat het lichamelijk is. Als de drang komt opzetten, is er niks aan te doen.
Joshua Ferris (1974) debuteerde in 2006 met de roman Zo kwamen we aan het eind. Ferris studeerde Engels en filosofie aan de universiteit van Iowa, werkte een aantal jaren in de reclamewereld, en behaalde daarna een Master of Fine Arts aan de UC Irvine. De Naamlozen is zijn tweede roman. Hij schreef ook enkele kortverhalen die na het succes van dit boek erg in trek zijn.
De naamlozen gaat niet alleen over een gekke ziekte van het hoofdpersonage, maar ook over de impact hiervan op zijn gezin. Joshua Ferris hanteert een zuivere en duidelijke schrijfstijl en is er in geslaagd om de spanning de hele roman lang hoog te houden. Ik heb alvast erg genoten van dit boek en zal de auteur zeker blijven volgen. Een ontdekking !
Andrew Kaufman - Al mijn vrienden zijn Superhelden (2009)
Geïntrigeerd door de titel van dit kortverhaal, besloot ik het te lezen. Het eerste wat opvalt, is dat je de titel heel letterlijk moet nemen.
Tom woont in Toronto. Hij is getrouwd met De Perfectioniste, een vrouw die erin slaagt alles perfect te maken. Al haar vrienden, en dus ook zijn vrienden, zijn superhelden. Op hun huwelijksfeest wordt ze gehypnotiseerd door haar ex-vriend Hypno. Vanaf dan is Tom voor haar onzichtbaar. De Perfectioniste besluit te vertrekken uit Toronto om in Vancouver opnieuw te beginnen. Tom gaat haar achterna. Zal de liefde van Tom het halen van de hypnotiserende gaven van Hypno?
Andrew Kaufman is schrijver en filmmaker in Toronto. Op basis van Al mijn Vrienden zijn Superhelden wordt in Canada een televisieserie gemaakt.
Dit kleine boekje (120 p.) wist me echt te charmeren. Het begin is wat rommelig, maar naarmate je verder leest, raak je gewend aan de korte zinnen en ingevoegde passages over verschillende superhelden. Hun superkrachten zijn eigenlijk de uitvergroting van een belangrijk kenmerk van hun persoonlijkheid (een sociale fobie, een menselijk tekort, ...). Het verhaal is daardoor heel herkenbaar en toch apart.
Als grote fan van Palahniuk kocht ik zijn nieuwe boek meteen toen ik het in de winkel zag liggen. Mijn vrouw keek toch even bedenkelijk toen ze de korte inhoud las.
Pornofilmster Cassie Wright wil een wereldrecord vestigen door zich op de filmset achterelkaar door zo veel mogelijk mannen ze hebben er 600 kunnen optrommelen te laten nemen en aan het einde van de film te sterven.
Ik wil gehaat worden voor mijn boeken, beweerde de Amerikaanse cultauteur Chuck Palahniuk (1960) onlangs in een interview. Hij gaat er bijvoorbeeld prat op dat, wanneer hij een lezing geeft, sommige van zijn toehoorders vol walging weglopen of zelfs flauwvallen, omdat hij zoveel ranzige en weerzinwekkende details over geweld of seks in zijn verhalen en romans stopt.
Zijn debuut 'Fight club' (1996) maakte hem op slag beroemd, mede dankzij de uitstekende film van David Fincher. Een ander opmerkelijk feit: zijn vader en diens toenmalige vriendin werden in 1999 vermoord door een vroegere geliefde van de vrouw. Ondertussen heeft Palahniuk een uniek oeuvre van satirische romans uitgebouwd die vaak opvallen door hun gedurfde structuur of vorm en waarin hij geen taboe vermijdt. Dat heeft hem veel verstokte fans opgeleverd en evenveel mensen die hem van wansmaak en vulgariteit beschuldigen.
Er zit veel humor in Snuff, maar halverwege het boek neem de intrige het over. Afwisselend komen vier protagonisten aan het woord, waardoor de constructie van het verhaal overeind blijft en er naar een climax wordt toegewerkt. Dit sappig verhaal lees je in één ruk uit!
Ik ben pas omvergeblazen door een boek van een auteur die me tot op heden onbekend was - C van Tom McCarthy.
Tom McCarthy werd in 1969 geboren en groeide op in Londen. Zijn debuutroman Dat wat overblijft (2009) werd door onder meer The Observer uitgeroepen tot het beste boek van het jaar. Verder schreef hij de roman Men in Space en een non-fictieboek over Kuifje, Tintin and the Secret of Literature. C gold als de favoriet voor de Man Booker Prize 2010. McCarthy woont in Londen.
C vertelt over het spectaculaire leven van Serge Carrefax, een jongen die aan het begin van de twintigste eeuw in Engeland opgroeit. Zijn vader, de directeur van een school voor dove kinderen, experimenteert in zijn vrije tijd met draadloze communicatiemiddelen. Serge groeit op tussen het lawaai en de stilte, samen met zijn briljante maar getroebleerde zus Sophie. Ze hebben een intense relatie, die voortduurt als Serge het ouderlijk huis na een traumatische gebeurtenis verlaat en de wijde wereld in trekt. Een verbluffend verhaal volgt, waarin we getuige zijn van de avonturen van Serge als marconist tijdens de Eerste Wereldoorlog, zijn gevangenschap in een Duits kamp, zijn drugsgebruik tijdens de roaring twenties in Londen en een ijzingwekkende scène in een Egyptische tombe.
C heeft me weten te boeien door zijn dromerige vertelstijl (eigen aan het hoofdpersonage). Het boek is geen hapklare brok, sommige passages heb ik moeten herlezen om ze volledig te vatten. Vooral het atypische middengedeelte over de eerste wereldoorlog kon ik (geen fan van het geschiedkundige genre) bijzonder smaken.
