Beste bezoeker, Welkom op deze site. Je vindt er allerlei info over reisduiven in aardige kleuren: eenkleurigen (zwart, rood, geel, bruin), getijgerde, stippers, ...   Met doelgerichte kweekprogramma's probeer ik leuke kleuren te creëren in volbloed reisduiven.  Vaak zijn leuke kleuren reeds onder de kleurpostduiven voorhanden, maar deze duiven kunnen niet wedijveren op vluchten met reisduiven. Daarin probeer ik verandering te brengen door waardevolle reisduiven via doordachte lijnenteelt in te kruisen.

Beste duivenmelker,

DOFFER TIJGERKLEUR: LIJN 1

DUIVIN TIJGERKLEUR: LIJN 2

Dominante genen

Een mooie éénkleurige postduif kweken is niet zo eenvoudig als het lijkt. De kleur moet immers aan 2 voorwaarden voldoen: zo intens mogelijk en zo egaal mogelijk. Hieronder zie je de ideale genen die worden nagestreefd bij éénkleurigen. De realiteit is meestal anders... Vb. een blauwgebande duif die slechts 1 keer "spread" draagt lijkt voor een leek immers ook al "zwart", maar de zwarte kleur is dan eerder grijs en je kan er ook nog de banden doorheen zien...

ERFELIJKHEIDSLEER: KLEUREN.

Les 1.

Doffers hebben 2 X- chromosomen

Duivinnen hebben 1 X-chromosoom en 1 Y-chromosoom

Een doffer stellen we zo voor : XX

Een duivin stellen we zo voor : XY

Sommige eigenschappen zijn uiterlijk zichtbaar = fenotype
Andere eigenschappen zitten wel in de duif, maar zijn uiterlijk niet zichtbaar = genotype
Wanneer je een duif aankoopt, weet je vaak weinig over het genotype. Wanneer je een jonge duif kweekt, kan de zichtbare informatie van de ouderdieren in de jongen verborgen zitten en kan je dus ook het genotype kennen.
Een voorbeeld uit de praktijk : je kweekt uit een rode doffer (asrood, roodzilver, roodkras) en een rode duivin (asrood, roodzilver, roodkras) een zwart jong. Dit leert je dat de rode doffer ook zwart in zich heeft (=genotype).

Wanneer doffer en duivin paren geven ze 1 van hun geslachts-chromosomen aan hun nakomelingen door. Bij de doffer is dit uiteraard steeds een X-chromosoom, bij een duivin kan dat een X- of Y-chromosoom zijn. De duivin bepaalt dus het geslacht van de nakomelingen., afhankelijk als ze haar X- of Y-chromosoom doorgeeft.

Les 2.

Het X-chromosoom draagt de kleur van de duif in zich, het Y-chromosoom draagt geen kleur. Een doffer kan 2 gelijke kleuren in zich dragen (dit noemt men kleurzuiver), maar evengoed 2 verschillende waarvan slechts 1 zichtbaar is (dit noemt men kleuronzuiver).  Uiterlijk is het soms niet te zien of een doffer fokzuiver of fokonzuiver is. Wanneer je echter zwarte of bruine vlekjes aantreft op een rode doffer, dan betekent dit dat er onder zijn rode jas een ander kleur schuil gaat. Door deze weet je overigens ook meteen dat je met een doffer te maken hebt.

Een duivin draagt steeds slechts 1 kleur in zich : zij is dus steeds kleurzuiver.

Les 3.

Sommige kleuren zijn dominant (overheersend) op andere.

b.v. Rood is dominant over zwart en bruin. Zwart is dominant over bruin.

"rood" = asrood, roodkras, roodzilver

"zwart" = zwart, blauwkras, blauwzilver

"bruin" = bruin, bruinkras, bruinzilver
(oogkleur van bruine duiven = rood-WIT-zwart)

Wit en sierduivenrood (of recessief rood) zijn geen (!) kleuren maar "eigenschappen of kenmerken". Beiden verbergen de werkelijke kleur. Een witte of recessief rode duif draagt onder haar wit of sierduivenrood uiterlijk dus toch steeds een kleur : b.v. rood of zwart. (Zie verder: aanvulling)

Een doffer met 1 rood X-chromosoom en 1 zwart X-chromosoom is kleuronzuiver (fokonzuiver) maar is steeds rood van kleur omdat rood dominant is over zwart.  Bij dergelijke doffer tref je zwarte pigmentvlekjes aan op de grote vleugel- en staartveren.

Voorbeeld 1.

Fokzuivere Zwarte doffer + rode duivin

            XzXz                      +     XrY

         mogelijke jongen :              XzXr = fokonzuivere rode doffer

                                                        XzY   = zwarte duivin

Met andere woorden : alle rode jongen zijn doffers, alle zwarte  zijn duivinnen. Handig, niet ?

Voorbeeld 2.

Fokzuivere Rode doffer + zwarte duivin

            XrXr                      +     XzY

         mogelijke jongen :               XrXz = fokonzuivere rode doffer

                                                        XrY   = rode duivin

Voorbeeld 3.

Fokonzuivere Rode doffer + rode duivin

            XrXz                      +     XrY

         mogelijke jongen :               XrXr  = fokzuivere rode doffer

                                                        XzXr = fokonzuivere rode doffer
                                                        XrY   = rode duivin

                                                        XzY   = zwarte duivin

Oefening 1.

Op mijn hok kweek ik uit een zwarte doffer en een witte duivin volgende jongen : rode doffers en zwarte duivinnen. Wat weet je dan over de ouderdieren ?

De doffer heeft geen rood in zich (want anders zou hij rood zijn ipv zwart)

Doffer = XzXz

De duivin bezit onder haar witte camouflage de rode kleur want vanwaar komen anders de rode jongen…

Duivin = XrY

         mogelijke jongen :     XzXr = fokonzuiver rode doffer

                                               XzY   = zwarte duivin

Oefening 2.

Op mijn hok kweek ik uit een rode doffer en een witte duivin jongen met rode en zwarte kleur. Welke erfelijke code bevatten de ouders ?

Ofwel bevat de duivin de zwarte erffactor :

Doffer = XrXz

Duivin = XzY

         mogelijke jongen :     XrXz = fokonzuivere rode doffer

                                               XzXz = fokzuivere zwarte doffer

                                               XrY   = rode duivin

                                               XzY   = zwarte duivin

Ofwel bevat de duivin de rode erffactor :

Doffer = XrXz

Duivin = XrY

         mogelijke jongen :     XrXr = fokzuivere rode doffer

                                               XzXr = fokonzuivere rode doffer

                                               XrY   = rode duivin

                                               XzY   = zwarte duivin

Aangezien ik uit dit koppel reeds een zwartkras doffer kweekte, weet ik dat het mogelijkheid 1 moet zijn : doffer XrXz, duivin XzY

Aanvulling : wit en recessief rood.

Deze kenmerken gedragen zich anders dan de vererving van de kleuren. Ze zijn NIET geslachtsgebonden. Opdat een duif wit of recessief rood zou worden, moet ze van beide ouderdieren dit kenmerk erven. Wanneer ze het slechts van 1 van de ouderdieren erven, zullen ze niet wit of recessief rood zijn.

ERFELIJKHEIDSLEER: PATRONEN.

"Patroonvererving bij duiven"

Betekenis ? Elke duif heeft een bepaalde tekening/patroon : kras, geband, ...

1. ELKE duif (zowel doffer als duivin) heeft in de genen 2 patronen. De ene erfden ze van hun vader, de andere van hun moeder. Vaak is daar één van zichtbaar : b.v. gebande of kras duiven. Soms is daar geen enkel van te zien : bij een witte, bij een zwarte, een bruine, ... zitten ze "verstopt" onder andere eigenschappen. In de genen blijven ze steeds beiden aanwezig.

2. Het ene patroon is dominant (overheersend) tegenover het andere.

Ziehier de volgorde van meest dominant tot minst dominant :

-          T-patroon (b.v. asrood)

-          kras (b.v. roodkras)

-          geband (b.v. roodzilver geband)

-          ongeband (b.v. roodzilver ongeband)

Bekijk nu deze tabel

Je merkt dat het meest dominante patroon bepaalt hoe de duif eruit ziet.

Wanneer je gaat kweken, geven beide ouders 1 van hun patronen door aan de jongen. Dit kan het zichtbare patroon zijn, maar evengoed het onzichtbare.

Bekijk nu deze voorbeelden :

Hoe zit dit bij een volledig zwarte duif ?

Een zwarte duif heeft een extra eigenschap in de genen, namelijk de spreadfactor "SS" (=spreidingsfactor). Deze zorgt ervoor dat de duif slechts 1 kleur vertoont (namelijk zwart), gespreid over het gehele lichaam. Deze spreadfactor (symbool SS) bedekt dus alle gewone patronen. De gewone patronen zijn dus niet weg uit de duif, je kan ze echter niet meer zien.

Sommige zwarte duiven hebben 1 spreadfactor in de genen (=S/), anderen ontvingen ze van beide ouders en hebben er dus 2 (=SS).

Zelfs als ze slechts 1 spreadfactor (S/) bezitten, kleuren ze al volledig zwart. Duiven met 2 spreadfactoren (SS) kleuren uiteraard ook volledig zwart. Duiven met 2 spreadfactoren zijn vaak zwarter dan deze met slechts 1 spreadfactor omdat je daar vaak het onderliggende patroon doorheen het zwart nog wat kan onderscheiden.

Bekijk nu deze voorbeelden :

(//=bezitten geen enkele spreadfactor)

Welke jongen kan je verwachten als je uit een zwarte duif gaat kweken ? In onderstaande tabel vind je alle voorbeelden met duiven die beiden het kraspatroon bezitten. De denkwijze voor andere patronen is echter gelijklopend.

ERFELIJKHEIDSLEER: KLEUREN (AANVULLING)

Witte en rode duiven.

Hoe zit het bij een volledig witte duif ?

Een witte duif heeft een extra eigenschap in de genen, namelijk de witfactor "ww". Deze witfactor bedekt alle gewone patronen + KLEUREN. Elke witte duif heeft onder haar witte kleur dus een andere kleur (rood, zwart of bruin) + een patroon verstopt zitten.

Een duif wordt pas wit als ze de witfactor van BEIDE ouders erft. De witfactor moet dubbel aanwezig zijn in de duif. Een duif die slechts van 1 ouderduif de witfactor ontvangt zal niet wit zijn.

Bekijk nu deze voorbeelden :

(//=bezit geen enkele witfactor)

Welke jongen kan je verwachten als je met wit wil gaan kweken ? In onderstaande tabel vind je alle voorbeelden met duiven die beiden het kraspatroon bezitten. De denkwijze voor andere patronen is echter gelijklopend.

*Hier merk je dat je uit 2 duiven die zelf niet wit zijn, toch een witte kan kweken. Dit kan enkel als de beide ouderdieren de witfactor éénmalig (en dus voor het oog verborgen) bezitten.

Hoe zit het dan bij een recessief rode (=sierduivenrode) duif ?

(Wat is een recessief rode duif ? Deze duif is helemaal rood, van top tot teen. Die rode kleur is niet dezelfde als bij een roodkras of asrode of roodzilvergebande duif (dit rood noemt men immers ook postduivenrood)

Een recessief rode duif heeft een extra eigenschap in de genen, namelijk de sierduivenroodfactor “ee’. Deze sierduivenroodfactor bedekt alle gewone patronen + KLEUREN. Elke recessief rode duif heeft onder haar rode kleur dus een andere kleur (rood, zwart of bruin) + een patroon verstopt zitten.

Een duif wordt pas recessief rood als ze de roodfactor van BEIDE ouders erft. De roodfactor moet dubbel aanwezig zijn in de duif. Een duif die slechts van 1 ouderduif de roodfactor ontvangt zal niet rood zijn.

Bekijk nu deze voorbeelden :

(//=bezit geen enkele recessief roodfactor)

Welke jongen kan je verwachten als je met recessief rood wil gaan kweken ? In onderstaande tabel vind je alle voorbeelden met duiven die beiden het kraspatroon bezitten. De denkwijze voor andere patronen is echter gelijklopend.

*Hier merk je dat je uit 2 duiven die zelf niet recessief rood zijn, toch een recessief rode kan kweken. Dit kan enkel als de beide ouderdieren de sierduivenroodfactor éénmalig (en dus voor het oog verborgen) bezitten.

Meer info over kleurenvererving? http://kippenjungle.nl/kruisingDuif.html