01-06-2010, 00:00 geschreven door Xavier Vandenberghe

30-05-2012, 00:00 geschreven door Xavier Vandenberghe

1. DE MENISCUS:

De meniscus is een zeer belangrijke schokbreker in de knie en is gemaakt van een speciaal soort kraakbeen, fibrocartilago genoemd.
Er bevindt zich een meniscus aan de binnenzijde (Nr. 1 op de foto) en één aan de buitenzijde (Nr.2 op de foto) van de knie.
Het beschermt het kraakbeen in de knie, zodat het niet te snel afslijt en een vroegtijdige arthrose zou doen ontstaan.
Een groot percentage van ons gewicht en de bijhorende krachten die ontstaan bij stappen,lopen en springen wordt door de menisci opgevangen.
Bijkomend zorgt de meniscus mee voor de stabiliteit van de knie :door zijn vorm zorgt hij voor een betere aanpassing van de vorm van het bovenbeen dat afgerond is,met de vorm van het onderbeen dat vlak is.
Verder heeft de meniscus een rol in de voeding van het kraakbeen dat de gewrichtsoppervlakken bedekt.

2. MOGELIJKE OORZAKEN VOOR HET SCHEUREN VAN DE MENISCUS:

Heel wat mogelijke oorzaken zijn verantwoordelijk voor het eventuele scheuren van een meniscus.
Bij jonge mensen is de meniscus stevig en ‘rubberachtig’, zodat de meest frequente oorzaak een draai of rotatiebeweging is waarbij de meniscus gekneld geraakt tussen boven en onderbeen. Dit soort beweging kan soms ook bijkomend een letsel van een gewrichtsband veroorzaken. Klassiek is de "krak" die gehoord wordt bij het scheuren van de meniscus.
Soms kan het letsel ook ontstaan bij het rechtkomen uit hurkzit, het is dus niet noodzakelijk dat er een grote kracht op de knie wordt uitgeoefend om een scheur te veroorzaken (zeker bij oudere mensen waar de meniscus broos en fragiel wordt).
Naarmate er slijtage optreedt in het gewricht worden de kraakbeenoppervlaktes ruwer, de meniscus die er dan tussen zit gaat ook langzaam een rafelig aspect vertonen, de zogenaamde slijtage scheur van de meniscus.

3. DE SYMPTOMEN VAN EEN MENISCUSSCHEUR:

De volgende symptomen komen het meest voor bij een meniscusscheur, ze kunnen echter bij iedere patiënt individueel verschillend zijn.

-  Pijn, vnl. bij volledig buigen en volledig strekken van de knie. Deze is initieel sterk aanwezig maar kan dan geleidelijk weer afnemen in intensiteit.
-  Zwelling,deze treedt snel op en kan het gevolg zijn van een bloeding in de knie (een scheur impliceert altijd de aanwezigheid van een bloeding).
-  De knie voelt "zwak" aan en geeft de indruk om door te zakken.
-  Er is een voel of hoorbare klik in de knie.
-  Er verspringt iets in de knie.
-  In zeer uitgesproken gevallen is er een echte blockage van de knie, de knie kan niet meer gebogen of gestrekt worden.

De symptomen van een meniscusscheur kunnen evenwel ook lijken op de symptomen van andere aandoeningen in de knie.

4. HOE WORDT DE DIAGNOSE GESTELD VAN EEN MENISCUSSCHEUR?

Naast een grondig gesprek met de patiënt en een grondig klinisch onderzoek moeten soms technische investigaties worden uitgevoerd om definitieve diagnose te kunnen stellen.

• RX opnames, voornamelijk voor het uitsluiten van slijtage, fracturen of andere letsels van de knie.
• NMR: dit is een diagnostische procedure die gebruik maakt van een combinatie van radiofrekwente golven en computer om gedetailleerde beelden te krijgen van                 het kniegewricht (fig).
• CT scan maakt door een combinatie van RX stralen en computer doorsnede beelden van de knie.
• Botscan: zeer kleine hoeveelheden radioactief materiaal worden via een ader ingebracht en gaan zich vastzetten op die plaatsen in het lichaam waar er een                                    verhoogde celactiviteit is.

08-06-2010, 00:00 geschreven door Xavier Vandenberghe

Patellapeestendinitis = onsteking van de kniepees.

Oorzaak van het letsel

Patellapeestendinitis is frequent een sportletsel o.a. bij springsporten (volleybal, basket, trampoline, voetbal, ..). Vandaar ‘Jumpers knee’.

De dijspier (quadriceps), knieschijf (patella) en de patellapees vormen het strekapparaat van de knie (zie figuur). De patellapees loopt over de knieschijf naar het onderbeen richting zijn aanhechting, de ‘tuberositas tibiae’ (een beenderige knobbel juist onder de knie).

Het is 1 van de dikste en sterkste pezen van het lichaam.

Een pees is een levende structuur, maar heeft een beperkte bloedvoorziening en een beperkte aanwezigheid van levende cellen waardoor de mogelijkheid tot genezing (helingscapaciteit) beperkter is dan bijv. de huid (die wel goed doorbloed is).

Door het normaal dagelijks gebruik, maar nog meer door te intensieve training van bovengenoemde sporttakken, kunnen ‘microscheurtjes’ in de pees ontstaan. Normaal genezen die vlot. Wanneer de overtraining echter aanhoudt, kunnen deze scheurtjes niet rap genoeg genezen en kan de natuurlijke heling niet volgen. Het lichaam reageert dan met een ontstekingsreactie (die in feite een fel overdreven helingsreactie is). Deze ontsteking kan fel en hevig zijn ( = acuut) of langzaam en zeurend (= chronisch).

Symptomen

Symptomen zijn vooral pijn die gelocaliseerd is onder de knieschijf en op de aanhechting van de pees (de beenderige knobbel). Soms is er zwelling zichtbaar van de pees. Onderscheid dient gemaakt te worden met een ontsteking van de slijmbeurs (bursitis infrapatellair), die tussen de pees en de huid ligt, en veelvuldig voorkomt bij veel zitten op de knieën (‘ vloerdersknie’).

We onderscheiden 3 graden van sportgerelateerde tendinitis:

1) Pijn bij opwarming, die verdwijnt tijdens de verdere inspanning.

2) Pijn bij opwarming, die verdwijnt maar terugkomt bij een zekere inspanningsduur of na de inspanning.

3) Continue pijn, voor, tijdens en na de inspanning.

Diagnose en onderzoeken

Deze wordt gesteld door het klinisch verhaal en onderzoek. Echografie en NMR-scan bevestigen altijd de diagnose.

Radiografie (RX) kan steeds een verkalking t.h.v. de aanhechting (de beenderige knobbel op het onderbeen) uitsluiten.

Behandeling

Niet operatief:

- Rust

- Ijs

- Ontstekingsremmende medicatie

- Kinesitherapie: stretchingsoefeningen – anti-inflammatoire behandeling.

- Kniebandage (specifiek ‘Jumpersknee’)

Operatief:

Als de niet-operatieve fase faalt, kan een operatie soelaas brengen.

Hierbij wordt de verziekte zonde in de pees verwijderd. Revalidatie duurt dan wel 6 weken tot 12 weken.

Mogelijke complicaties zoals infectie, wondprobleem, zenuwletsels,… komen heel zelden voor bij dergelijke operatieve ingrepen (< 1%).

08-06-2010, 00:00 geschreven door Xavier Vandenberghe

Wat is ‘torticollis’?

Torticollis spasmodica gaat gepaard met een ongewilde contractuur (spier die vastzit) van een

of meerdere spieren van de nek en hals waardoor er een abnormale stand

en/of abnormale bewegingen van het hoofd ontstaan (scheefstand hoofd, niet goed kunnen draaien met het hoofd naar links of rechts).

De aandoening kan op elke leeftijd optreden en zowel bij mannen als bij

vrouwen.

De belangrijkste spier die de problemen veroorzaakt is de

*sternocleidomastoïd*, de spier die instaat voor de rotaties van het hoofd en de

bewegingen van de nek. Het samentrekken van de spier is de oorzaak van

de afwijkende positie van het hoofd (altijd aan één enkele kant) die de

bewegingen behoorlijk bemoeilijken. Ook de *monnikskapspier of de trapezius*kan voor

nekproblemen zorgen en voor hinder bij arm- en schouderbewegingen.

In elk geval veroorzaakt torticollis pijn en bemoeilijkt de aandoening

de lichaamsbeweging.

Wat is ‘trapeziussyndroom’?

De 'Trapezium' is een skeletspier in het bovenlichaam, ter hoogte van de

schouderbladen. De spier vertrekt aan het achterhoofd en loopt naar de beide schoudertoppen en daarna terug naar de wervels t.h.v. de rug. Een Nederlandse benaming is de ‘Monnikskapspier’, genoemd naar haar vorm.

De spier zorgt voor de beweging van bovenrug, schouders en nek.

Een aantal oorzaken brengt een verandering in de spierspanning teweeg,

waardoor het lichaam te hard op deze spier inwerkt en de spier zich als

het ware verrekt en overspannen geraakt. Het zachte (spier)weefsel gaat hierdoor soms zwellen.

Hierdoor ontstaat een chronisch terugkerende pijn en ongemak, in

tegenstelling tot eenmalige pijn. De mate en intensiteit is subjectief

aan diens oorzaak en de capaciteit van elk individueel lichaam (à iedereen ervaart deze pijn anders, de ene heeft meer pijn dan de andere).

Wat zijn mogelijke oorzaken van Trapeziussyndroom - torticollis?

Nekstijfheid kan het resultaat zijn van een groot aantal factoren,

inclusief het aannemen van een statische positie (te weinig beweging). De oorzaken kunnen onderverdeeld worden in autonome en niet-autonome oorzaken van de aandoening. Belangrijk is, niet zelf uit te gaan van diagnoses. Laat uw dokter constateren wat er precies fout gaat. Naast al deze factoren mogen we ook niet vergeten dat het ene lichaam nu eenmaal een betere

spierwerking heeft als het ander en het belasten van de trapeziusspier

soms onbewust gebeurt.

-Plots trauma aan het weefsel van de skeletspier (spieren, ligamenten, ..), bijv bij een auto-ongeluk.

-Een kwetsuur aan de wervelkolomschijven

-Herhaalde bewegingen (overdreven belasting: de spier verrekt zich), bijv. bij breien, etc..

-Gebrek aan activiteit (bijv bij bedlegerigheid, verlammingen, ziekte, armbreuk,..)

-Tocht, Airco, plotse blootstelling aan koude

- stress

- Een lichaamspositie waarbij het hoofd langdurig naar achteren gebogen wordt (bij het wassen of schilderen van een plafond bijv.)

- Een slechte *slaaphouding*

Wat zijn de gevolgen van het trapeziussyndroom en van torticollis?

De volgende klachten treden meestal op bij patiënten met deze syndromen. Om die redenen wordt dan ook meestal de dokter geraadpleegd, die dan de diagnose stelt:

- Nekstijfheid (moeilijk naar links en/of rechts kunnen kijken) en vermoeidheid

- Nekpijn (uitstralend naar de schouder(s) toe).

- Hoofdpijn (vooral naar het achterhoofd toe, omdat de spier daar aanhecht (zie fig.))

- Rugpijn

-Spierspasme (kramp)

-Hypergevoeligheid aan 'triggers' (à dit zijn zeer gevoelige en pijnlijke plaatsen op het verloop van de spier).

- vertigo of draaierigheid (evenwichtsstorrnissen, voornamelijk bij het neerliggen)

Welke maatregelen kan je treffen?

Men kan pas maatregelen treffen, als er diagnose gesteld is. De reden

hiervoor is simpel; gezien elke aandoening een andere oorzaak heeft,

moet men de oorzaak kunnen behandelen. Natuurlijk kan men preventief ook

maatregelen treffen om uw lichaam in een gezonde conditie te behouden.

+ Preventieve maatregelen

-Zorg voor een correcte sta-houding (schouders niet laten zakken, hoofd rechtop)

-Werk in de juiste ergonomische zithouding (vooral bureelwerk aan pc)

-Zorg voor een duidelijk slaappatroon op een aangepaste matras. Verander

die matras ook regelmatig (draaien)

-Let op je voeding

-Doe regelmatig aan sport

-Vermijd stress

- Vermijd koude tocht op de nekspieren

+ Maatregelen na de diagnose van trapeziussyndroom / torticollis

Alle preventieve maatregelen gelden ook hier terug. Wie last heeft van

de rug-en/of nek heeft iets verkeerd gedaan of doet het nog steeds. Pas

ook bovenstaande maatregelen dus hier toe.

-Kinestherapie (warmtepacking – iontoforese – ultrasonoforese – massage)

-Massage

-Spierontspanners (op voorschrift van de dokter!!)

08-06-2010, 00:00 geschreven door Xavier Vandenberghe