Voorbereiding en reisverslag van Karel Demeulemeester
27-09-2005
Een grote tocht
Het maken van een blog en het onderhouden is eenvoudig. Hier wordt uitgelegd hoe u dit dient te doen.
Als eerste dient u een blog aan te maken- dit kan sinds 2023 niet meer.
Op die pagina dient u enkele gegevens in te geven. Dit duurt nog geen minuut om dit in te geven. Druk vervolgens op "Volgende pagina".
Nu is uw blog bijna aangemaakt. Ga nu naar uw e-mail en wacht totdat u van Bloggen.be een e-mailtje heeft ontvangen. In dat e-mailtje dient u op het unieke internetadres te klikken.
Nu is uw blog aangemaakt. Maar wat nu???!
Lees dit in het volgende bericht hieronder!
07.07.08 Naar Saint Palais
Neen, uw blog moet niet dagelijks worden bijgewerkt. Het is gewoon zoals je het zélf wenst. Indien je geen tijd hebt om dit dagelijks te doen, maar bvb. enkele keren per week, is dit ook goed. Het is op jouw eigen tempo, met andere woorden: vele keren per dag mag dus ook zeker en vast, 1 keer per week ook.
Er hangt geen echte verplichting aan de regelmaat. Enkel is het zo hoe regelmatiger je het blog bijwerkt, hoe meer je bezoekers zullen terugkomen en hoe meer bezoekers je krijgt uiteraard.
30-12-2007
Eerste wandeling
Kerstvakantie 2007-2008
Mijn besluit staat vast... Ik wil te voet naar Santiago de Compostela (vanaf het zuiden van Frankrijk). Niets aan te doen. Bijna iedereen reageert met ongeloof...
Het was een beetje een jongensdroom. Ooit zou ik dit doen. De historische route, waar miljoenen mensen voor mij op "getsjoold" hebben... misschien wel voorvaders van mij, ... dit moet ik in mijn leven eenmaal meemaken en doen. Ook even de zaken op een rijtje te zetten. De weg er naar toe geeft je kansen om over je leven na te denken. Lang twijfelde ik of ik dit alleen zou doen.
Oud-Vichtenaar Corry Catteeuw deed het eerder dit jaar (van april tot juli 2007) en steunt me direct. Moet je doen... de moeite waard! De schitterende foto's, het mooie boek dat hij uitgaf ("Zintuigen op de camino") doen me watertanden.
Ik twijfel... Heb ik wel de goede fysiek om dit te doen? Zal mijn lichaam dit aankunnen. Ik wil dit uittesten. Op 27 december stap ik van mijn woning te Vichte naar het O.-L.-Vrouwziekenhuis te Waregem en terug. Zo'n 17 km... nieuwe wandelschoenen aan. Het is donker als ik terugkeer. Onderweg koop ik wat lichtgevend materiaal voor de veiligheid. Moe maar tevreden... Ik heb het gehaald en voel geen echte pijn. Ik beslis om op 5 juli 2008 te vertrekken, niet vanuit thuis maar ergens vanuit het zuiden van Frankrijk.
Ik sloot me aan bij het Vlaamse Genootschap van Santiago... een eerbiedwaardige vereniging met heel goede info en begeleiding van de pelgrim. www.compostelagenootschap.be. Op 15 maart 2008 kreeg ik in Tongerlo de pelgrimszegen en mijn schelp.
08-02-2008
Tiegem-Kaster en terug
Vichte 07/02/08
Na wat gewandel in de Ardennen en in de omgeving (waar ik tamelijk goed op reageer), een eerste testje in eigen gemeente. Ik wandel van Vichte naar Tiegem en Kaster en keer terug naar huis. Ik wandel er een uur of 4 over (wellicht +- 16 km) Het is schitterend weer.
Geen probleem met de voeten... alleen wat stijve beenspieren na afloop. Na wat getob en goede raad inwinnend, beslis ik om vanuit ORTHEZ (Zuid Frankrijk) te vertrekken. Het is dan nog zo'n 850 km van Santiago de Compostela.--> van hier tot in München.
Vertrek aan het Lijsternest voor een prachtige wandeling van 23 km. Het pad loopt langs Ingooigem, Tiegem, Anzegem, Kaster, Waarmaarde en terug Ingooigem. Prachtige route, volledig bewegwijzerd. Het was prachtig weer. Ik vertrok omstreeks 13u15 en was terug omstreeks 17u45. Gemiddelde snelheid dus 5.1 km/u. Niet slecht.
Vorige week afscheid genomen van de collega's... in het bijzonder van Stefaan die op pensioen gaat (enfin... TBS). We zullen hem missen. Ook de ouderraad gaf een feestje, zaterdag ll.. Een "wedstrijd tussen types barbecue"... gas of houtskool". Ik werd er gedurende het hele schooljaar mee geplaagd. De gasbarbecue heeft de test glansrijk doorstaan. Heel leuke bedoening!!! Prachtig georganiseerd en leuke sfeer.
De voorbije maanden werd de tocht goed voorbereid. Enerzijds met stappen, anderzijds met het samenstellen van de rugzak.
Vandaag 1/07/08 staat de rugzak klaar. Op internet vond ik voldoende informatie voor de samenstelling en ook in Corry's boek was één en ander te vinden. Ook het Vlaamse Genootschap zorgt voor veel informatie (Marc en Roos Patrouille-Bossuyt, Pieter de Conincklaan 70 8200 Brugge)
Voor alle zekerheid heb ik ook een lichtgewicht tentje gekocht (1650 gram)... Je weet maar nooit want overal lees je dat het in juli en augustus heel druk kan zijn op de camino. Het idee om in een slecht verluchte zaal met ronkende en zwetende pelgrims te moeten slapen, schrikt mij een beetje af. Nog meer ben ik bang dat ik in de refugio's of de hostals onderweg geen plaats zal vinden. Toen ik de tent kocht, was ik opgelucht.
Ik trainde voornamelijk in de Vlaamse Ardennen. Het vertrekpunt was meestal het mooie Kwaremont alwaar het dikwijls richting Kluisberg ging. Ook Wallonië werd bewandeld. Het valt op... aan de Franse kant van de taalgrens zijn de mensen tegenover een wandelaar vriendelijker en spontaner. Een "bonjour" kan er bij bijna iedereen af. In Vlaanderen is men wat achterdochtiger en wacht men af tot je zelf iets zegt.
Gedurende enkele tochten werd ik vergezeld door Damy, een jongen waarvoor we enkele maanden pleeggezin waren... Een goede jongen, verstandig en sportief. Vast en zeker vindt hij een goede pleegthuis bij Peggy en Frank in Zwevegem. Binnen een uur vertrekt hij ook. Wat zal het hier stil zijn.
Ik hoop van ook in Frankrijk en Spanje het album te kunnen aanvullen (ik zal op elke computer eerst Picasa moeten installeren). Hopelijk lukt het.
04-07-2008
De meeste zaken zijn geregeld Thuis, op school Mijn buikpijn gaat voorlopig nog niet over. Ik zal op mijn voeding moeten letten: veel vezels, yoghurt, gezonde drankjes Gisteren een laatste check-up en een koffietje bij dokter Luc. Stoppen met roken??? Wellicht! Een wandelende roker is geen gezicht. Ook nog wat medicamenten bij Pascal gekocht. Veel succes!!! Bert en Dries zijn druk bezig met het KSA-kamp. Veel voorbereiding en vooral ook samen zijn met de andere leiders. Vanavond komt wat familie afscheid nemen. We zullen vroeg moeten gaan slapen want morgen om 5u55 vertrekt de trein uit Rijsel.
Gisteren nog uitgebreid afscheid kunnen nemen van o.a. Corry, Conny en Laura (en ook nog wat goede raad en een Belgisch vlaggetje meegekregen). Dank je wel! Ook Jean-Yves en Sofie kwamen mij uitwuiven met een PAX ET BONUM (Vrede en alle goeds). Dank. Ook met familie en vrienden werd nog een gezellige avond gehouden onder het genot van een lekker wijntje (o.a. een Rioja van 1991 en een premier Cru Champagne). Het was 12 uur als we ons bed vonden. Om 3u15 ging de wekkerradio NIET. Gelukkig was ik zelf wakker geworden om 3 uur zodat ik het niet werken in de gaten had... Al de invloed van Sint Jacob??? Wie zal het zeggen?
Boterhammetjes klaargemaakt en rond 4u15 vertrokken we ( Carine en Dries mee) richting Lille. Het station ging pas open om 5u30. De trein (TGV DAX-IRUN) had een beetje vertraging. Afscheid van Dries en Carine.
Meegebracht kussentje was goud waard. Ik kon echt enkele tukjes slapen. Op de toiletten... geen toiletpapier... gelukkig hadden we voorraad mee.
TGV neemt niet de mooiste trajecten. Geen indrukwekkende landschappen maar veel koterijen, struiken en minder fraais. Af en toe een uitschieter (Libourne, de Landes en dan het traject tussen Dax en dichtbij Orthez) Om 7u45 Parijs 10u10 Futuroscope (Poitiers) 11u40 Libourne 13u10 DAX. Quiche Lorraine (heel typisch) gegeten in een taverne aan het station. 10 euro cola light inclusief.
Rond 15u aangekomen in Orthez. Ik ben direct naar de toeristische dienst geweest en een plaatsje gereserveerd in de plaatselijke refugio ( Hotel de la Lune). Ik maakte al kennis met Otto (+- 54 jaar) uit Duitsland. Hij was blij van eens in het Duits te praten. Hij kwam helemaal van zijn geboortedorp (ergens tussen de Moezel en de Rijn, ik ben de naam vergeten) naar Orthez en zal er enkele dagen verblijven om te recupereren. Hij doet de camino op sandalen (TEVA'tjes). Hij heeft wel geen rugzak mee. Hij vervoert zijn bagage op een karretje.
Zelf ben ik aan het rondkuieren geweest in Orthez. Het is een mooi en gezellig stadje. Mooi middeleeuws kerkje (St.-Petrus). Heel leuke oude brug. Ik zal nog wat inkopen doen voor morgen. Ik probeerde eveneens de foto's op te laden... niet toegelaten met dit systeem. Ik kan alleen op internet en that's it.
In Orthez, zeer leuke refugio. Proper, alles erop en eraan, leuke ontvangst. Zoals ik al zei, ik ontmoette Otto waar ik een heel mooi gesprek mee had. Is 54 jaar, gestopt met werken. Hij leeft de helft van het jaar in Arabische landen (vooral Egypte). Hij is heel gelovig. We hadden een gesprek over de Islam in Europa en geloof in 2008. Het is een leuke gast. Gaat de camino doen via Irun (de camino norte). Hij slaapt dikwijls in wouden, open lucht enz... Veel ervaring en optimist. Ook één Belg leren kennen van 62 jaar oud uit Huy. Hij vertrok van thuis en wil St.-Jean-Pied-de-Port bereiken. Hij deed in 2004 de camino vertrekkend vanuit SJPDP. Ook was er een koppel uit Montpellier dat ieder jaar een stukje van de camino doet. Het is hun laatste stuk. Zij vertrekken vroeg uit de refugio naar Sauveterre de Bearn. Ik plan hetzelfde. Ik kocht een plaatselijk wijntje, een doos canneloni, wat yoghurt en brood, kaas en koekjes. 's Avonds nog een wasje gedaan, een douche genomen, wat gegeten. Ik ging slapen om 9u00. 's Nachts viel de regen met bakken uit de hemel. Het verschrikkelijke onweer hield ons uren wakker
's Morgens stond ik om 6 uur op. Otto deed nog wat yoga-oefeningen. De anderen ontbeten met mij. Mijn gewassen onderlijfje was nog niet droog. Ik heb het daar gelaten. Misschien kan het dienst doen voor een volgende pelgrim. Om 6u50 vertrokken Niki, Jean-Jacques en Henri. Ik nam afscheid van iedereen en vertrok zelf om 7u00.
Ik zal het nog gewoon moeten worden. De kleine pijltjes met de St.-Jacobsroute. In het begin liep ik verkeerd. Zo'n uur om terug te keren, dat doet pijn. In het begin (tot in Laneplaa) liep ik de gewone weg. Het Jacobspad was op sommige plaatsen herschapen in een riviertje. Verder kon ik redelijk de beschrijving volgen (dank je Corry). Ik kwam uiteindelijk in Sauveterre de Bearn aan. Onderweg was er in Andrein een kermis, compleet met fanfare en brocantemarkt. Ik dronk twee pintjes (4 euro) want mijn water was op. Nog een 5-tal km naar Sauveterre de Bearn alwaar ik me neerplofte op een terrasje. Oef... een koele Grimbergen. Mooi stadje!
Ik belde nog naar Karien. Ik trok naar de plaatselijke camping en zette mijn tentje op. Het tentje is echt wel heel klein. Je omkleden doe je al liggend. Je ligt tenminste in het droge want de hele dag heeft het gemiezerd. Ik trok mijn sandalen aan en ging op bezoek naar Sauveterre de Bearn. Pech... geen enkel restaurant open. In een bar kon ik nog een stuk brood met paté kopen (3 euro). Een plaatselijk wijntje en een fruitsapje kon er ook nog bij. En dan mijn bedje in!
Ik heb redelijk goed kunnen slapen. Na het heerlijk ontbijt vertrok ik om 8u00. Het prikte wel toen ik het prachtige Franciskanerklooster passeerde. Damn... Ik volgde zonder problemen het parcours. Prachtige landschappen van Saint-Palais naar Ostabat. Ik passeerde het kruispunt van de drie voornaamste Santiagoroutes( Vezelay- Tours - Puy). Indrukwekkende landschappen. Ik kon onderweg ook de blog bijwerken (12 euro) Ik vond een gîte voor 33 euro.... prachtig gelegen aan de voet van de Pyreneeën. Om 19u.30 werd een pergrimsmenu geserveerd. We waren met een twintigtal (Fransen, Duitsers, een Zweed, Nederlanders, Zwitsers, Oostenrijkers, Amerikanen). Het is heerlijk als je als Vlaming daartussen zit. Ik voel me bevoorrecht om vier talen te spreken. Je kan iedereen volgen... Wij onderschatten dit maar in de wereld appreciëert men onze talenkennis. In de avond was het ambiance verzekerd. De huisbaas leerde ons heel wat Baskische liedjes... er werd gezongen ... iedereen voelde zich verbonden.
Ik was vroeg opgestaan en na een ontbijt vertrok ik van Ostabat naar Saint-Jean-Pied-de-Port. Ik reserveerde op aanraden van Simon en Dini (twee Nederlanders) bij "l'Esprit du Chemin" in SJPDP. Na het telefoneren vergat ik mijn zonnebril en mijn pet. Het doet pijn wanneer je een kilometer moet terugkeren. Ik kwam Jens tegen... een twintiger uit Zweden. We hadden een heel gezellige babbel. Na een tijdje waren Simon en Dini er terug. Hij is een zeventiger maar wandelt als een haas. Zij is 61 met een heel sterke wil... Niet getrouwd (en ook geen relatie) met Simon. Ze wil volgend jaar de volledige camino lopen. Dit jaar vertrokken ze in Cahors en zouden ze stoppen in SJPDP. Ik liep met hen een tijdje mee. In de refugio in SJPDP was het prachtig. Uitgebaat door Nederlanders... stijlvol ingericht... een aanrader! Ik verkende het stadje, haalde geld af en liet mijn haar knippen (iedere gram telt). Ik trakteerde de Nederlanders omdat ze me eerder die dag ook trakteerden. We schrokken van de rekening (15 euro voor twee pinten en een fruitsap). Simon gaf later nog zijn kop (tas) om iets uit te drinken. Ik sliep op de kamer met de Nederlanders. 's Avonds hadden we een heerlijke pelgrimsmaaltijd. Simon snurkte wel wat tijdens de nacht.
Ik vertrok na het ontbijt om 7 uur uit SJPDP... de koninginnen-etappe. Het was direct een steile klim (zo'n 7 km.). Ik zweette als een das. Ik leerde de Amerikaanse Christina Engelen kennen. Zij is lerares Engelse literatuur. Het was haar eerste dag. Ze had 15 kg. bagage en was het niet gewoon te stappen. Af en toe kwamen we elkaar tegen. Twee oudere dames (Joseline en Mimi) liepen meer haar tempo.Christine heeft een blogspot. www.merlintoes.blogspot.com .
Bij de tweede waterbron (Roelandsbron) was het feest. Eindelijk fris koel water want het was bloedheet. Ik zag adembenemende landschappen. De passen die ik mocht bewandelen hebben een grote geschiedenis. Het laatste stuk was het zwaarst. De afdaling naar Roncevalles door het bos. Heel steil en pijnlijk. Ik overleefde. Het klooster van Roncevalles is indrukwekkend. Middeleeuws en prachtig... De refugio ernaast liet 110 pelgrims toe te slapen. Het werd een SSF (Stinking - Snoring - Farting)-refugio. Ik at een pelgrimsmenu en ontving in de kerk nogmaals de pelgrimszegen. "Ga en bid voor ons in Santiago de Compostella". Het heeft wel iets.
Vergeef me als in de blog foutjes staan... Dit is een qwerty-klavier met Spaanse tekens. Ik ben het niet gewoon.
Ik vertrok uit Roncevalles om 6u45, samen met de 65-jarige Amerikaan Michaël. Een goede man die de tweede keer de camino loopt. Algauw kwamen we Christina tegen en Krista (een Oostenrijkse). Het was puffen en zweten want het was heel warm. We stopten in een bar voor een koffie en zagen op de televisie het stierenlopen in Pamplona. Ambiance bij de aanwezige Spanjaarden en ook bij ons. Na vele malen gestopt te hebben, kwamen we uiteindelijk in de gemeentelijke refugio van Zubiri aan (doodmoe met pijnlijke knieën maar geen blaren- mooie landschappen veelal door bossen). Zes euro voor een overnachting. Het wordt weer SSF... maar allez. Een pelgrim moet tegen een stootje kunnen. Het pegrimsmenu werd geserveerd: Russisch ei, varkensvlees met frieten, yoghurt. In het zelfde restaurant werkte ik deze blog af.
Later op de nacht vulde ik de blog verder aan vanuit een bijgebouwtje aan de refugio. Ik kon toch geen oog dicht doen.
P.S. De foto`s zal ik wellicht niet meer kunnen upladen, op deze computers is geen USB-poort beschikbaar
Ik stond laat op en we besloten om samen te stappen... Krista, Christina en Michael. Michael bleef al gauw achter om een koffie te drinken. Even verder (in het dorp Larrasoana) bleek alles gesloten. Je ziet hier 's middags in de dorpen mannen rondlopen in witte kleren en een rode halsdoek. Stierenlopers dus. Het werd geen al te zware etappe (mooie bloemen onderweg - wel stenige paden). Het regende af en toe en je moest goed opletten waar je je voeten zette. Onderweg zagen we Estelle (een Amerikaanse die enorm veel last van haar knieën had) en ook een Italiaanse die heel traag liep.Velen hadden last van de benen, voeten... Ik heb eigenlijk nog geen pijn. Ik kwam de Ierse Eileen tegen. We hadden een leuke babbel over het Gailic en het Ierse neen tegen Europa. Om 13 uur arriveerde ik aan de middeleeuwse brug van Trinidad de Arro. Vlakbij is een refugio uit de 12e eeuw. Je kan je goed voorstellen hoe het in de middeleeuwen voor een pelgrim was. Stemmige kapel, binnentuin, wasplaats, leuke keuken...
We aten verderop nog een pelgrimsmenu. Bij terugkomst zagen we een jonge Française die helemaal verkleumd was. Ze was vergeten een regenjas te kopen en had de etappe zonder bescherming gestapt. Tja... Soms plannen mensen heel slecht... de camino is geen plezierreisje. Morgen ga ik weg van de groep. Ik wil even alleen wandelen.
De Santefermines is een feest dat ter ere van de heilige Firmin in Pamplona wordt gevierd. Hermingway beschreef het in zijn boek Fiësta. Vele jaren komt een groot aantal bezoekers naar Pamplona van 6 tot 14 juli. Na het carnaval in Rio en de Oktoberfeste in München is dit het derde grootste feest op de wereld. Typisch is dat iedere morgen stieren door de straten naar de arena worden gedreven door mensen die hun moed willen bewijzen. Deze stieren worden dan 's avonds in een gevecht bekampt.
Ik vertrok om 6u30 uit de refugio. Al gauw kwam ik weer Krista tegen die ook rond het zelfde uur was vertrokken. Ook de Duitser Albert trok richting Pamplona. Na een uurtje kwamen we in de stad. Het aanzicht was verschrikkelijk. Overal zatte mensen, kapotte flessen, gebroken plastieken bekers, lawaai... we werden regelmatig lastiggevallen en bleven dus heel dicht bij elkaar. We konden dicht bij het parcours wachten. Door de mensenmassa konden we echter niets zien. We hoorden een knal die het begin aankondigde. Na een tijdje hoorden we een gesis. De mensen schreeuwden maar na 5 minuten bleek alles voorbij. We vervolgden onze weg door de stad maar waren blij dat we weg waren. Een pelgrim heeft er eigenlijk niets te zoeken.
Even buiten Pamplona kwamen we een heel groot windmolenpark tegen dat op een heuvelkam was gebouwd (Alto del Pardon). Deze heuvelkam moesten we over. Het zicht was adembenemend. De tocht verder was mooi maar vermoeiend. Het went nooit. Vooral de afdalingen op een stenig pad zijn steeds heel pijnlijk.
's Avonds kwamen we toe in de refugio van de Padres Reparadores in Puente la Reina. We sliepen in een zaaltje van 10 personen. En ja... we kwamen weer Michael tegen die ook de tocht achter ons had gemaakt. Ik geraak niet weg van de groep. Ik maakte verder kennis met de sympathieke Anne-Marie uit Zwolle... eindelijk kon ik nog eens Nederlands praten. Zij maakte de camino per fiets. Samen met Michaël aten we een pelgrimsmenu in het mooie stadje. Het valt op hoeveel vrouwen eigenlijk de camino maken.
Ik vertrok om 7u30 uit de refugio, samen met Michaël (de Amerikaan) en Krista (de Oostenrijkse). We ontbeten in een leuke bar in de hoofdstraat van Puenta la Reina. Voor mij een chocoladekoek en een café con lece. Al gauw wandelde ieder op zijn of haar tempo. Ik trok verder en kwam langs oude bruggen (een Romeinse, een middeleeuwse...) Het dorp Ciraugui is adembenemend mooi, reeds van ver te zien. Ook daar stopte ik even om te eten. En jawel... de ganse groep verenigde zich weer. De Amerikaanse Christine (met een nieuwe scharrel, de Australische stierenloper... hij was er...Brad): "I want you to meet my latest pick-up... Brad". Michaël, Christa, Felix, Josef (Christina: "My two German puppys"). Enerzijds vond ik dit wel leuk maar anderzijds wou ik wel alleen zijn. Ik vertrok vroeger en op mijn eigen tempo. Ik kwam heelhuids en zonder blaren aan in de parochiale refugio van Estella. Er was een wasmachine en een droogkast. Ik kon eindelijk eens al mijn kleren wassen... ze stonken. Er is ook gratis internet. Ik kon de blog een beetje bijwerken. La Estella is een mooi stadje. 's Avonds aten we nog een menu. We hadden met de hele bende moeite om de refugio terug te vinden. Geen al te veel last gehad van snurkers.
Ik wou echt weg van de groep. Ik vertrok om 7 uur. Aan Michaël gaf ik mijn internetadres. Eerst wou ik een ontbijt en wat geld afhalen... dus de stad in. Ik kreeg een heerlijk ontbijt maar nadien...tja wat wil je... binnen de kortste keren liep ik verloren. La Estella is een redelijke stad (een beetje te vergelijken met Waregem) en de weg naar Compostella is bijna nergens aangegeven. Na een uurtje oponthoud kwam ik aan de St.-Michaëlkerk. Een priester ging met mij mee en toonde de juiste weg. De brug over... en ik kon mijn pelgrimsweg verderzetten. Maar ja... aan een benzinestation kwam ik terug Michaël en Krista tegen... Hey Karl... you drink a coffee?... OK, nog een laatste. Michaël wou een huis kopen in Spanje en wou zijn tocht niet meer verder gaan. Krista had pijn en zou vroeg stoppen. Het was heel warm vandaag... Bloedheet. Een voorsmaakje van de meseta. Ik zag prachtige landschappen (met zelfs ergens een wijnbron in plaats van een waterbron). Ik kwam om ongeveer 15 uur aan de gemeentelijke refugio uitgebaat door Vlaamse hospitaleros (Peter en Myriam). Leuk om eens in het Vlaams te kunnen spreken. Ik volgde nog een misdienst (waauw... wat een kerk), ging nog eten en trok naar de refugio om de blog bij te werken.
Enkele dagen geleden beweerde ik dat er meer vrouwen zijn op de camino... neen dus. Er zijn evenveel vrouwen als mannen die de camino lopen. Alleen... vrouwen lopen anders dan mannen. Mannen staan vroeg op, poetsen alleen hun tanden en doen kilometers. Vrouwen nemen meer hun tijd, bekijken alles, genieten meer. Mannen niet... de blik op oneindig en vooruit. Vandaag stond ik vroeg op. Het was 6u20 toen ik aan het wandelen was. Waarom? Het beloofde een hete dag te worden en dan moet je uitkijken. Na twee uur in de namiddag kan je niet meer wandelen. Ik werd door heel wat mannen voorbijgehaald. Dit demotiveert wel. Vooral jonge gastjes gaan heel snel. Geen tijd voor een babbel. Laat ze maar doen. 's Avonds zie je ze dan in de refugio's. De knieën omzwachteld, de tenen ingetaped. Ze moeten naar de dokter of naar de kinesist. Vrouwen hebben meer verstand... Als je niet snel wandelt zoals ik, kom je in de achterhoede. Je komt dus meer vrouwen tegen... Why hurry??? In Viana stopte ik en wachtte op Albert. Ik zat er mentaal wat door en had nood aan wat steun. Ik knoopte eveneens een gesprek aan met 3 Spaanse priesters die de camino in zwarte soutane liepen. Eén van hen gaf me een kaartje dat hij ter gelegenheid van zijn priesterwijding had laten drukken (27 juni 2008). De ander gaf me een Maria-schapuliertje voor onderweg. Het deed me wel wat. Ik bedankte hen uitbundig en wenste hen een "buen camino".
In de namiddag arriveerde ik in de parochiale refugio naast de hoofdkerk van Viana. Heel basic allemaal... dunne matrasjes op de grond. Er werd ons voorgesteld om de mis te volgen en daarna gezamenlijk het avondmaal te nuttigen. Waarom niet? Het werd nog een gezellige avond. Om 21u45 trok iedereen naar zijn nestje. Die nacht heb ik wel niet veel geslapen.
Ik vertrok om 6u40 na een sober ontbijt in de refugio. Het was heerlijk weer om te stappen. Bewolkt... een beetje wind... goed zo. We kregen een lange afdaling naar Logroño. Het is een grote stad met een Jacobskerk. In de kerk lagen koekjes en stond fris water voor de pelgrims. Ik nam een koekje... het smaakte. Ik heb in al deze tijd nog geen blaren, geen krampen... alleen wat pijnlijke voetzolen 's avonds maar dat heeft iedereen. Mijn tips: Iedere dag boorzuurschilfers in de kousen - Iedere dag de voeten goed wassen na het wandelen - Tijdens het wandelen, regelmatig stoppen en veel water drinken - Schoenen niet te hard aanspannen - Geniet van de wandeling en luister naar je lichaam - Als je honger hebt... een klein beetje eten- Na Logroño kwam een lang pad door een aangelegd natuurpark met een meer. Ik stapte mijn eigen tempo en stopte af en toe, samen met Albert. Ik kreeg kippenvel als ik, gezeten aan een tafeltje alleen (met zicht op het meer en de omgevende bergen) het liedje hoorde van Joan Osborne. Ik trok verder door de Riojastreek en kwam rond 13u30 aan in Navarrete. De gemeentelijke refugio is netjes. Felix en Florian, Joseline en Mimi waren er ook. Felix had in Logroño per ongeluk (bij het posten van zijn kaarten) zijn pelgrimspas in de brievenbus geworpen (vermoedde hij). Hij kreeg een nieuwe in de refugio. Soms slaat het tegen en heb je zin om te stoppen. Hij zat er een beetje door. We hielden nog een goede babbel en om 19 uur aten we met de hele bende (ook Christina was met haar scharrel Brad aangekomen) een pelgrimsmenu. Ik had nog een goed gesprek met Michel uit Bordeaux en Shaun (een ex-voetballer uit Engeland maar van Ierse afkomst). Om 21u30 ben ik gaan slapen.
De Riojastreek levert heel goede rode wijnen op. Persoonlijk vind ik de Riojawijnen van de beste die ik tot nog toe mocht proeven. Vanmorgen stond ik heel vroeg op. Om 6u20 was ik al aan het wandelen.
Het was een ongelooflijke ervaring vanmorgen om helemaal alleen, wandelend tussen de Rioja-wijngaarden, de zon te zien opkomen. De mist nog in de verte, het geluid van de vogels rondom...Alleen jezelf en de natuur... fantastisch! Je wordt er stil van.
Het wandelen ging heel goed. Ik kon flink doorstappen en rond 11 uur kwam ik in Najera... een heel mooie stad. Toen ik Najera wou verlaten, hoorde ik mijn naam roepen. Het was Albert die de dag voordien was doorgelopen om in een volgende refugio te slapen. Ook hij had gewacht op de groep. Goed zo. Op mijn eigen tempo (tamelijk vlug) trok ik verder naar Azofra... een klein dorpje met een mooie refugio. Er is zelfs een zwembadje en een heerlijke binnentuin. Ik kon me heerlijk douchen en mijn kleren wassen. Ik ontmoette er een Luiks koppel en we geraakten aan de praat. Ze doen elk jaar een stukje van de camino. Dit jaar gaan ze tot Burgos. Ik weet het... ik kan in de hitte niet wandelen. Vandaag was het bloedheet. Ik moet dus in het vervolg heel vroeg opstaan om kilometers te kunnen doen. Vanavond eten we een pelgrimsmenu en vooraf gaan we misschien wijn degusteren. Mimi is van de Bourgognestreek en kent er dus heel wat van.
Er zijn veel leerkrachten op de camino. Ik vind dit heel goed... het zijn zij die de grote verhalen moeten vertellen aan de volgende generaties. De camino is een heel groot verhaal. Een verhaal van mensen die op avontuur trokken om gezondheid, zieleheil en geluk voor hen en hun naasten af te smeken. Echter... de camino is niet te onderschatten. Ondanks de mooie ervaringen en ontmoetingen blijft het ploeteren, zweten en doorzetten. Vooral de hitte in de zomer drukt. Ik was vanmorgen om 6u30 vertrokken na een bijna slapeloze nacht. Albert naast mij was bijzonder in zijn "snark-element"... niet te doen. Alweer een heel mooie zonsopgang gezien in deze machtige streek. Om 11 uur bereikte ik Santo Domingo de la Calzada. Ik probeerde de kathedraal te bezoeken (waar een kip en een haan zijn in ondergebracht). Een bijzonder onvriendelijke bediende vroeg 2.50 euro. Als men mij afsnauwt, dan ben ik weg... zo ook deze keer. Ik at mijn stuk kaas en nog wat oude croissants en een slok water. Het bracht me weer op krachten. Het was 12u30 toen ik in Grañon arriveerde. Eén van de charmantste refugio's is deze van San Juan Bautista, naast de kerk. Het is een parochiale refugio met basic comfort (matrasjes op de grond) maar o zo gezellig. Houten balkjes... de was- en droogplaats is pal boven het schip van de kerk. Je kan van de slaapplaats zo in de klokkentoren. De refugio wordt uitgebaat door vrijwilligers met een hart van koekenbrood. In de namiddag kon ik enkele uren slapen op een matrasje op de grond. 's Avonds kwamen Mimi en Joseline, Brad en Christine nog aan. Albert was achtergebleven alsook "the two german puppy's" Florian en Felix. Ik had nog gesprekjes met een Deense moeder die de camino met haar dochter liep en met een Hongaarse student. Een Poolse priester hield de mis buiten. Men vroeg het niet maar bijna iedereen die kon, ging. Iedereen mocht het Onzevader in de eigen taal zeggen. Na de mis was het heel gezellig. Alle pelgrims tesamen aan tafel. Iedereen deed wat... Brad en ik zetten de tafel. De Siciliaan Roberto had pasta met tonijn klaargemaakt. Het dessert ( fruitsalade) was van Mimi en Joseline. Ze kregen een applaus in alle talen. Om 22u30 ging het licht uit.
De avond voor deze had men ons gezegd dat het heel warm zou zijn. Iedereen was dan ook heel vroeg uit de veren. Om 5u30 was ik al aan het stappen... hoofdlampje aan en vooruit. Echter... het was bewolkt en het zou zo blijven de hele dag. Wandelen in het donker is een speciale ervaring. Je moet goed uit je doppen kijken. Bij ieder kruispunt is het zoeken naar een pijl of een bord. Ik verliet de Riojastreek en kwam Castilië binnen. Veel graanvelden (het graan is hier rijp) en geen al te hoge heuvels. Hier en daar nog bomen maar de streek begint er kaler uit te zien. Onderweg kwam ik door leuke dorpjes. Bijna geen bronnen met drinkbaar water maar het was niet zo warm, dus het hoefde niet zo nodig. Ik zag een achtergebleven tent liggen in een bushokje... nog een pelgrim die het moe was. Ik maakte onderweg kennis met Christian uit München en met een familie (vader, moeder, kinderen van 5,9 en 16 jaar oud) uit Parijs. Ieder jaar stappen ze een stukje van de camino. Dit jaar gaan ze tot Burgos. Ik kwam toe in Villafranca Montes de Oca aan om 13u30 en vroeg meteen, bij het binnenkomen van het dorp, een kamer. Heerlijk... na 14 dagen eens in een kamer voor jou alleen te kunnen slapen. Een douche kunnen nemen zonder opgejaagd te moeten zijn. Jezelf wat te verzorgen (nagels knippen, eens deftig scheren...) Ik sliep een beetje, keek wat TV en vulde mijn dagboek aan. 's Avonds zocht ik een restaurant en vond een kleine snackbar waar ik terug de Franse familie ontmoette. Ze bleken in hetzelfde hotel te slapen als ik. Ze nodigden me uit aan hun tafel. De beide ouders geven les in het hoger onderwijs (jawel... alweer onderwijsmensen) Er werd gevraagd naar de situatie in België: "Dit is toch een grap" zeiden ze. "Is de situatie in Baskenland bij jullie dan een grap?" vroeg ik. Als er iets is waar ik nogal gevoelig voor ben, is het dit... Belgen hebben geen lessen te leren over taalkwesties van andere volkeren en zeker niet van Fransen. Ik kreeg de kans om een beetje de situatie uit te leggen. "Stel je voor dat een groep Britten in Frankrijk komt wonen en er een Engelstalige school eist. Ze vragen bovendien dat al hun bestuursdocumenten in het Engels worden vertaald en gaan klagen bij de Raad van Europa dat ze niet vrijuit hun taal kunnen spreken...wat zouden jullie doen?" En verder: " Bovendien kan je in Vlaanderen in het Frans, Engels en in het Duits terecht. De meeste Vlamingen zullen je kunnen helpen". Deze Franse ouders schenen het toch te hebben begrepen.
Ik stond wat later op. Ik had het eerste deel van de nacht niet zoveel geslapen. Het hotel ligt aan de drukke N120 en er zat nogal wat verkeer op. Ik stak mijn oordoppen in en kon meteen goed slapen... Oordoppen... goud waard op de camino. Ik vertrok om 8u00. Het was koud vanmorgen. We zitten op ongeveer 850 meter boven de zeespiegel en dat voel je. In het begin was er een stevige klim te verwerken. Nadien volgde de weg door dennen- en eikenbossen. Ik stopte in San Juan de Ortega en bezocht er de kerk. Heel mooi met een graftombe van deze San Juan de Ortega. In een plaatselijke bar kocht ik een warme chocolademelk... mmm. Ik ontmoette een groep Hongaren die ik vroeger al had gezien. We maakten een praatje. Twee ervan (Acos en Kinga) hebben kinderen (van 4 en 9) maar die zijn bij de grootouders gebleven. Na 19 km besloot ik te stoppen in Atapuerca in een mooie refugio. Goede bedden, prima douches en wasgelegenheid. Atapuerca is gekend voor zijn archeologische site. Men heeft er resten gevonden van de Homo Antecessor. Ik bezocht de archeologische site. Busrit: 4 euro. Op de bus had ik een leuk gesprek met de Amerikaanse Anna over de komende verkiezingen daar. Ze vreest dat Mc.Cain zal winnen. Ze is dan ook van Texas. Op de site zelf was er een doorgesneden put te zien waarin dieren vielen die door de voorloper van de mens werden gedood en opgegeten. De Homo Antecessor had geen dodencultus (de Neanderthaler wel), integendeel... er zijn aanwijzingen dat hij aan kannibalisme deed. In een plaatselijk restaurantje at ik een plat-de-jour... paëlla, rundsvlees met frietjes en een stuk chocoladetaart. Een pelgrim moet sterk staan. Ik nam ook afscheid van de Franse familie uit Parijs (Esther, Olivier, Aude, Alix, Gabriël en Ann)... waarvan foto.
Je ziet hier veel mensen met blaren, pijnlijke voeten en knieën. Een tip voor wie als jongeman nog niet van de straat is: 1. Volg deze winter een cursus voetverzorging, massage... whatever... zorg dat je alles weet over tendinitis en andere kwalen... 2. Spijker ook je talenkennis wat bij. Engels verstaan ze hier bijna allemaal. 3. Koop bij Pascal Verhoest (apotheker te Vichte) een grote doos Compeed, zalfjes, boorzuurschilfers, crèmes... Hij kan je adviseren. 4. Begin de camino niet in St.-Jean-Pied-de-Port maar in Pamplona of verder. In het begin heeft niemand pijn. 5. Begeef je in de achterhoede van het peloton (zie vroeger artikel) 6. Als je er eentje ziet manken, vraag onschuldig of ze pijn heeft en of je kan helpen. Het moet al erg tegenslaan als ze niet op je vraag in gaat. 7. Etaleer je kennis, verzorg haar (eventueel later in de refugio)... misschien is ze je je hele leven dankbaar.
Ik deelde de kamer vannacht met vijf anderen. Drie ervan deden een wedstrijd. "Om het luidst snurken". De competitie ging tussen een stevige Spaanse vrouw, een jonge Fransman en een grote dikke Duitser. De Duitser won. Je kent dat type wel... bleekroze vel, 1m90, bierbuik en glimmend. Ze hangen tot ´s avonds laat aan de toog en drinken grote pullen bier. Ze komen stommelend binnen. Ze leggen zich neer en na drie minuten is het van dadde. O jee. Ik ben vannacht verschillende keren opgestaan om naar de sterren te kijken... wat moet een mens anders doen? Soit... deze morgen was ik al om 6u20 op stap. Het was heel fris. Na een klein klimmetje kwam ik in open weiden met hier en daar een boom. Het was mistig. Het pad was stenig en ruw. Er stond echt een ijskoude wind. Mijn flesjes water waren bijna bevroren. Ik zat dan ook op een hoogte van meer dan 1000 m boven de zeespiegel. Na een tijdje (ook een letterlijk kippenvelmoment) zag ik de stad Burgos liggen in de zon. Waaw... wat mooi. Ik zag de wolken net boven mijn hoofd rollen. Er volgde een afdaling en het was rond 9u30 als ik de industriezone van Burgos bereikte. Er volgde een lange lelijke weg... ik zag alle bedrijven van de stad. Rond 12u30 kon ik me neerzetten om een plaatselijk wijntje te proeven in de oude stad. Ik kwam Brad tegen die een ontsteking aan zijn voet heeft. Op doktersbevel moet hij enkele dagen rusten. De plaatselijke refugio... er stond een rij voor met buspelgrims. Bijna iedereen doet het laatste stuk met de bus... ik niet dus... koppig als ik ben. Ik zocht en vond een hotelletje in de oude stad. Ik bezocht de mooie kathedraal (met nogal wat schilderijen van Vlaamse meesters) en de grote markt. Burgos is een mooie en gezellige stad. Ik zag Felix en Florian in hetzelfde hotel. Vanavond spreken we af aan de kathedraal. De groep (uitgezonderd Albert, Mimi en Joseline) komt weer bij elkaar. Gelukkig kon ik hier een cybercafé vinden. Mijn foto´s kan je dus zien. De foto's zijn uiteraard nog ruw materiaal maar ik ben blij dat ik ze kon opladen.
Tja... iedereen was er vanavond... de hele bende: Mimi, Joseline, Krista, Christine, Brad, Florian, Felix en zelfs Albert had de groep teruggevonden. We aten samen in een gezellig restaurantje. Ik maakte nog kennis met een Australische schooldirecteur (Gunnar) die de camino als "bijscholing" deed. Hij was dus verdorie zijn camino betaald door de Australische overheid!
Iedereen ging nog feesten in een bar "München" in de Calle St.-Juan. Duitse pinten, lawaai... Ben zelf om 24 uur gaan slapen.
Om 7 uur vertrok ik deze morgen uit Burgos, langs de kathedraal en enkele mooie kerkjes (met bijhorende ooievaars). Het landschap begint er desolater uit te zien... We naderen de meseta. Ik kocht onderweg een chocoladebroodje en een appeltaartje in een bakkerij. Verderop kon ik een warme chocolademelk drinken. Vanaf Tadajo begon de hitte toe te slaan. Het landschap is desolaat, bijna geen bomen meer en de heuvels zijn op plaatsen niet meer begroeid. Door de blootliggende kalksteen heb je de indruk dat er zout op de heuvels is gestrooid. Je ziet hier heel veel graanvelden. Het graan is rijp maar het wordt nog niet geoogst. Ik was blij als ik omstreeks 13u10 in de refugio van Hornillos aankwam. Ik had een leuk gesprek met een leerkracht uit Parijs (Pierre-Lise) die de camino vanuit Bourgos was gestart... alleen de meseta dit jaar! In het plaatselijke restaurant had ik een onmoeting met Guy uit St.-Etienne die direct na zijn pensionering (hij is 62 jaar) de camino is beginnen lopen vanuit Le Puy. Leuke gast. Hij logeert alleen in hostals... voor hem is het dus een hele dure bedoening. Ik ontmoette nog wat jonge gasten en een aantal onder hen zochten de meseta speciaal op voor de uitdaging. Het geeft hen meer mogelijkheid om alleen te zijn, te mediteren... We zullen zien. Morgen sta ik vroeg op en plan om tot Castrojeriz te stappen. Ik zag van de hele startgroep (we startten dus allemaal tegelijkertijd in SJPDP) alleen Florian en Felix. Volgens hen was het een heel zwaar feestje geweest de avond voordien.
Vanochtend werd ik (in afspraak) gewekt door een Franse vrouw uit Grenoble die samen met haar vriendin de camino loopt. Ieder jaar een stuk - dit jaar de meseta. Beide dames zijn in de zestig maar hebben heel veel moed. Om 5u40 was ik op stap... het koplampje aan en vooruit. Weer een waawmoment... Deze keer was het niet bewolkt en kon ik de sterrenhemel boven de desolate meseta zien... echt om stil van te worden. Ook de zonsopgang blijft hier steeds verbazen... zo mooi! Na ongeveer drie uur kwam ik in het dorp Hontanas. Het pelgrimspad loopt vanuit de meseta, steil naar beneden. In een plaatselijke bar kocht ik een chocolademelk. Ik had even voordien al mijn brood en mijn chorizoworst opgegeten... Om te stappen heb je eten nodig. Ik passeerde de prachtige ruïne van het klooster van St.-Anton met de nissen waar men vroeger voor de pelgrims wijn en brood klaarzette. Even later kwam ik in Castrojeriz en meldde me aan in de refugio Casa Nostra. Vooraf had ik nog de kerk "Del Manzano" bezocht. Er was een tentoonstelling met altaarstukken en schilderijen. Een van de leukste momenten van de dag is het douchen. Je voelt je nadien fris, je doet je sandalen aan, je kuiert een beetje rond... waaw.
Na een beetje geslapen te hebben, bezocht ik het stadje. In de San Juan-kerk was er een bijzonder mooie tentoonstelling: "De Castrojeriz a Brujas"... jawel Brugge dus. Brugge was in de 14de en 15de eeuw inderdaad één van de grote Europese handelssteden en uiteraard was er ook handel tussen Brugge en deze stad.
Ik bewonderde heel mooie stukken (houtsnijwerk, schilderijen en tapijten) van Vlaamse meesters. Het was me al opgevallen... de hospitalero hier had bijzondere aandacht voor mijn pelgrimspas... "Belgica... Flandres???" Toch iets om fier over te zijn.
's Avonds at ik nog een pelgrimsmenu in een naburig restaurantje. Nadien had ik nog een leuke babbel met de blinde Andrea. Ze is van Burgos en komt hier op vakantie met haar moeder en haar tante. Ze kan verschillende talen vloeiend spreken waaronder het Engels. Ze is gids in de tentoonstelling "De Castrojeriz a Brujas". Ze vroeg me dan ook honderduit over Vlaanderen, Brugge en de andere kunststeden. Ze wou lerares Engels worden... prachtig toch... hoe mensen ondanks hun handicap niet bij de pakken blijven zitten.
Gisterenavond zat ik nog een beetje in het restaurant na te genieten van de maaltijd en de dag. Voor mij hing een grote foto met daarop 2 mannen...veertigers (of hoogstens begin de vijftig)... vol zelfvertrouwen kijkend in de cameralens. De waard kwam erbij en vertelde dat dit de laatste foto van hen was in zijn restaurant. Twee hospitallero's van het stadje, in de fleur van hun leven. Enkele dagen nadien verongelukten ze in een vreselijk treinongeval. "C'est la vie", zei hij met tranen in de ogen. Ik dacht aan ons vader... meester Raf... 47 jaar. "C'est la vie".
Vanochtend was ik weer vroeg op. De hospitalero had koffie gemaakt, er was brood, melk, fruitsap, jam. Een deftig ontbijt dus. Het was 5u50 en ik was aan het stappen. Wie zegt dat de meseta een saai stuk weg is tussen Burgos en Leon heeft het mis. De meseta is hier grandioos. Het begon met een stevige klim naar de volgende hoogvlakte met als beloning een magnifiek uitzicht op de streek. Heel veel dorpen zijn er niet. In de Hermita de San Nicolas kreeg ik van een Italiaanse lekenbroeder een koffie aangeboden. Leuk! Ik stak wat geld in de collectebus en vervolgde mijn weg. Ik probeerde onderweg zoveel mogelijk te eten en te drinken (lece con cacao). Om 13u00 kwam ik aan in de gemeentelijke refugio. Hij zag er netjes uit. Op mijn kamer slaapt ook een groep Polen. Ik zag een Pools meisje met verschillende blaren op de onderkant van haar voeten. Het vel was losgekomen en de voet zag rood. Ik had met haar te doen. Tijdens de laatste kilometers was mijn scheenbeen enorm pijn beginnen doen. Op aanraden van Carine (via SMS) kocht ik Voltaren... Dit hielp enorm. Ook kocht ik minerale zouten om in mijn drinkwater te doen. 's Avonds had ik nog een leuke babbel met enkele Poolse jongeren. Ze zijn met 8 onder leiding van een priester die met hen de camino loopt. Het gesprek ging over trouwen, kinderen, geloof... Ze hadden er blijkbaar iets aan want de een na de ander kwam er bij. Wat mij opviel was het diepe geloof van deze Poolse jonge mensen.
Slechte nacht gehad... rode vlekken en een brandende jeuk op armen en benen. 's Morgens bleek bijna iedereen in de refugio gebeten te zijn geweest door luizen of wantsen. De hospitallero verdedigde zich en zei dat het in onze slaapzakken zat en niet in zijn matrassen. Ik vertrok om 6u30. De weg was soms moeilijk te vinden (wegenwerken) maar ik vergiste me niet. Als de meseta ergens monotoon is, is het hier wel... kilometers lang een breed voetpad naast een rechte autoweg. Er staan betonnen paaltjes om te verhinderen dat de automobilisten de brede voetweg zouden gebruiken. Echter... de monotone weg heeft ook iets bezwerends. Je hoeft echt niet na te denken en op te letten om de weg te volgen. Ik stopte in iedere pleisterplaats om wat te eten en te drinken. Het was eerst bewolkt maar nadien was het zonniger. Met de zon kwamen de kleine vliegjes die uit zijn op je zweet. Iedereen liep hier voor zich uit te wuiven. Om 11u30 kwam ik aan in Carrion de los Condos. Ik informeerde bij de toeristische dienst naar een goede refugio... zonder luizen of wantsen en met een wasmachine om al mijn kleren en slaapzak te wassen. Ze raadden me de parochiale albergue aan --> aan de Santa Maria de Camino-kerk (Clerigo Pastor 2), uitgebaat door nonnetjes... een absolute aanrader !!! Het begon al bij het binnenkomen... je kreeg een glas koele thee aangeboden. De zusters vertelden ons dat het hun werk en plicht was om de pelgrims op te vangen, de verzorgen en te ondersteunen. Ik kon mijn kleren wassen en een beetje slapen. 's Avonds werd er gezongen... een zustertje op de gitaar en eentje op de djembé. Veel Spaanse liederen over o.a. la vida maar ook het pelgrimslied Ultreia. Het werd vele pelgrims te machtig (ook ik) als het Europese vredeslied ("Alle mensen worden broeder"... melodie L.V.Beethoven) werd gezongen. Een heel emotioneel moment op mijn camino. Op het einde van de zangstonde kreeg iedereen van de zustertjes een gekleurd, papieren sterretje. Mooi en ontroerend. Die avond nam ik ook afscheid van Christine en Brad. Zij zouden zondag de bus nemen naar Léon. Ze hadden hun vlucht geboekt rond de 14de en wilden ook nog naar Finisterra gaan. Mimi (de 64-jarige uit de Bourgognestreek) had voor ons een lekkere maaltijd bereid... Ik had geholpen bij het snijden van de groenten... zo gaat dat op de camino... iedereen doet wat en iedereen is tevreden. Om 22 uur ging ik gaan slapen maar stil was het nog niet... de nonnetjes zelf waren met de overgebleven pelgrims nog een beetje aan het kletsen en zelfs de djembé was pas stil om 22u30. Deze keer geen luizen maar brandende jeuk... ik moet dringend naar de apotheek voor een middel om de jeuk wat te verzachten... Tja morgen is het zondag... het zal voor maandag zijn.
Tot slot... Christine wou eigenlijk al liftend Léon bereiken... "If they don't stop, I'll show my........." Hilariteit alom natuurlijk. Christine en Brad zijn twee dertigers die mijn pad regelmatig hebben gekruist. Christine Engelen is een wat onrustig type, bruist van de creativiteit (lees haar blog maar) en zorgde steeds voor de ambiance in de groep. Haar vader is militair. Ze weet dat haar biologische klok tikt. Ze heeft een lange relatie achter de rug "but he married another girl". Misschien brengt de camino voor haar wat duidelijkheid. Brad Ball is het prototype van een wildebras... stevig gebouwd, bandana in het geverfde haar, 5 oorringen... Hij is een kok (a chef) in Australië. Grote mond maar klein hartje... hij was telkens heel blij als hij mij terugzag. Goede mensen die Christine en Brad...Ik zal ze missen!!!
Een korte wandeling vandaag. Ik ben opgestaan om 6 uur. Ik vertrok na een ontbijt van brood, kaas en koffie. De zustertjes stonden buiten om ons uit te wuiven. Warempel... er was er eentje dat mijn naam kende... "Karel, buen camino !!!" Wel... dit doet iets. Groot respect voor deze lieve mensen.
Het landschap bestaat uit grote dorre velden. Er zijn bijna geen bomen. Er is geen enkele bron op deze etappe. Een slimme Spanjaard had ongeveer halfweg op een lommerrijk plekje een kleine bar ingericht en verkocht koffie, frisdrank en zelfs barbecueworst. Bijna iedere pelgrim stopte en dronk wat. Het dorp Calzadilla de la Cueza ligt lager dan de omringende hoogvlakte. Je ziet van kilometers ver alleen de kerktoren een beetje uitsteken boven de graanvelden. De meeste pelgrims gingen door tot het volgende dorp. Het is zondag en ik wil een beetje rusten. Het was ook verschrikkelijk warm. Ik besloot om een hotelkamertje te nemen (20 euro). Er is ook internet zodat ik mijn blog kon bijwerken. Morgenochtend vertrek ik heel vroeg... ik kan de hitte in de meseta niet verdragen. Ik ontmoette Harmen, geboren in Avelgem maar nu al sedert 1969 Antwerpenaar. Hij doet de camino vanaf zijn huis. Vorig jaar stapte hij tot Bordeaux. Dit jaar loopt hij tot Santiago de Compostella. Harmen is 65 jaar en loopt alleen. Hij gaat maar 10 km. per dag. Hij verloor zijn vrouw, zijn dochtertje en kreeg enkele jaren geleden een beroerte. Moedig en wijs man, beetje chochardtype. We hebben uren gepraat.
Na een onrustige nacht (koorts - zweten - wakker worden- wellicht reactie op de insectenbeten) vertrok ik om 4u45. Ik wou absoluut de hitte vermijden en het was een ietwat langere etappe (24 km). Het stappen ging voortreffelijk. Uiteraard zie je niet zoveel maar toch genoeg om de omgevende heuvels te onderscheiden. De sterrenhemel was ook prachtig. Ik nam een klein ontbijt onderweg (koekjes, noten, rozijnen) en kon er weer tegen. Na 1.5 uur was ik al in Legidos. In Moratinos was er een bar open en kon ik een warme chocomelk drinken. Je ziet hier veel lemen huizen... heel andere stijl dan de dagen voordien. Ik vervolgde mijn weg, bijna niemand overstak me en omstreeks 11 uur arriveerde ik in Sahagùn. Ik koos voor een private refugio (wegens de slechte ervaringen met de municipal in Fromista) en bezocht het stadje. De San Tirso-kerk is heel mooi, heeft een indrukwekkende vieringstoren die drie verdiepingen hoog is. Binnenin de kerk staan standbeelden die in de Goede Week worden rondgedragen in een processie. Ik kocht nog een anti-jeuk-zalfje, at een spaghetti en ging terug naar de refugio. Er is gratis internet, dus ik kan mijn blog bijwerken. Ik sliep een beetje en kwam wakker met een helse tandpijn. Ik had het vanmorgen al gevoeld maar nu was het menens. Ik vroeg aan de hospitalero naar een tandarts in het stadje. Volgens haar was er maar één. Ik trok naar het opgegeven adres en belde aan. Niemand thuis... In een aanpalende bar bestelde ik een cognac om de pijn te verzachten. Uiteindelijk zag ik de tandarts maar vandaag bleek ze niet te werken. Ze verwees me naar een collega in het stadje. Bij de tandarts gaan is hier niet op afspraak maar je wacht zoals je bij de huisarts gaat. Ik geraakte in gesprek met een Spaanse corpulente dame - ze heeft familie in Frankrijk- en ze eet graag (ze heeft dan ook een "curba de felicidas"). In afwachting rookten we buiten een sigaretje en geraakten in gesprek met een Spanjaard die 30 jaar in Luik had gewerkt. Ik werd binnengeroepen. De tandarts (vrouwelijk +-30 jaar) sprak voortreffelijk Engels. Heel voorzichtig trok ze de slechte kies. Ik was van de pijn verlost ( ik kreeg wel een pijnstiller en antibiotica voorgeschreven). Ze vond het zelf jammer dat ze dit moest doen... indien ik meer tijd zou hebben gehad (en verschillende dagen) zou ze de kies wellicht gered kunnen hebben.
Na een voortreffelijke pelgrimsmaaltijd trok ik naar de refugio om te slapen. Ik ontmoette daar nog de Brusselse filmmaker Jozef... een heel sympathieke gast. Hij loopt de camino voor de tweede keer... gaat wel 40 km per dag. We dronken een glaasje bier en kletsten nog wat.
Op mijn blog zet ik niet veel beschrijvingen van wat ik zag. Ik heb een fototoestel mee en het boekje van de ANWB "Spaanse Sint-Jacobsroute" geeft voldoende beschrijving van alle bezienswaardigheden onderweg.
Vanmorgen was ik omstreeks 6u30 vertrokken na een niet-zo-goede-nacht. Na een uurtje kwam ik in Calzada del Coto aan. Er was een refugio waar twee Koreaanse zussen de voorbije nacht hadden geslapen. Deze zussen zijn echt merkwaardig. Ze kunnen geen woord Spaans of Frans. Ze behelpen zich met heel gebrekkig Engels. Ze zijn heel vriendelijk en lachen constant. Vanmorgen hadden ze een hele kan koffie gemaakt. Iedereen die voorbijkwam kreeg een potje... heerlijk toch. Ik vervolgde mijn weg. Ik kom de voorbije dagen regelmatig dezelfde mensen tegen: drie Franse priesters, waaronder een toekomstig bisschop (volgens Pierre-Lise uit Guadeloupe (woont in Parijs, heeft al 2 kleinkinderen)), een moeder en dochter (Diane en Myriam) uit Canada en twee dames uit Grenoble (Marie-France en Josiane).
Leuk groepje en als we mekaar ontmoeten hebben we altijd wel een babbel. Iedereen is bezorgd over mijn tand... ik zei dat het een halve kilo scheelde om mee te sleuren dus...geen probleem.
Na Calzada del Coto konden we kiezen uit twee alternatieve wegen. Ik koos voor de originele weg... ietsje langer maar o zo mooi. Er is weer wat schaduw onderweg, het is groener... Ik denk dat ik heel leuke foto's nam.
Omstreeks 12u30 arriveerde ik in El Burgo Ranero waar ik mijn intrek nam in de donativo herberg. Men heeft er internet, wasmachines, propere douches en kleine slaapkamers... Daar zag ik Estelle terug. Estelle is een Amerikaanse vrouw die nogal kloek gebouwd is. Ik zag ze in het begin van de camino heel dikwijls aan de kant zitten, hijgend en zwetend. Iedereen had er medelijden mee. Ze doet de camino deels met de bus, deels te voet. Ze is joodse maar is vol bewondering voor de christelijke levenswijze en kunstuitingen.
Het dorpje hier is niet zo groot. Een aantal huizen zijn nog in leem opgetrokken alsook onze herberg. Ik bezocht de St.-Petruskerk. Pierre-Elise, de Koreaanse zussen en de drie priesters zijn wellicht een dorp verder gegaan. Het was een beetje raar maar aangezien ik vanmorgen de mooiere route had genomen, moest ik een stukje van de weg afwijken (en bijna terugkeren) om naar El Burgo Ranero te geraken.
Vanavond werd ik uitgenodigd door Myriam, Diane en Anna, de Canadezen, voor het avondeten. Samen met Estelle aten we een heerlijke maaltijd (vlees met heel veel gestoofde groenten... eindelijk). Ik zorgde voor het pellen en snijden van de ajuinen en kocht de wijn en het dessert (verse kersen, druiven en koekjes voor bij de koffie). Diana en Myriam zijn moeder en dochter die samen de camino lopen. Anna is een Canadese die ontwikkelingswerkster was in Guatemala. Leuke gesprekken,... daar geniet ik van. Ik vernam dat Estelle een actrice is in de USA (Wisconsin).
Om 6 uur stond ik op na een voortreffelijke nacht. Er waren geen snurkers op mijn kamer... ik had flink kunnen doorslapen. Ik deelde de resterende koekjes met het gezelschap van gisteravond. Ik dronk nog een thee met veel suiker en om 6u45 vertrok ik. Estelle zou vandaag de bus niet nemen. Nog steeds sleurt zij haar grote rugzak mee. Ik kruiste haar pad na een kilometer. Hopelijk haalt ze het want de zon was weer goed van de partij. Tot 12 uur kan je hier wandelen maar dan wordt het echt niet meer leuk en zelfs gevaarlijk. Het pelgrimspad ligt voornamelijk langs de gewone autoweg. Er zijn platanen aangeplant. Er is een irrigatiesysteem (ondergrondse waterleiding) voor de groeibegeleiding van de jonge boompjes. Het landschap is tamelijk vlak tot licht heuvelachtig. Ik stapte een hele tijd met Guy uit St.-Etienne. Hij zou vanaf Léon terug zijn bagage zelf dragen. Nu liet hij zijn bagage iedere dag afleveren aan de volgende hostal. Guy gaat niet naar refugio's. In Reliegos dronk ik terug mijn warme chocomelk en om 11u15 arriveerde ik in Mansilla de las Mulas. Er zijn nog 320 km te gaan tot Santiago de Compostella. De refugio ging pas open om 12 uur zodat ik nog een bocadillio con jamon kon binnenwerken. Ik had echte honger gekregen. Ook de bijhorende pint smaakte. De refugio is heel gezellig, er is een binnenkoertje met tafeltjes en honderden geraniums. Van de Duitse hospitallero mocht ik een kaart trekken met een spreuk. Er stond een muilezel op (las mulas) met daaronder: "Iedereen komt op de camino zichzelf wel eens tegen". Plezier alom... ik mocht de kaart houden. Na een verkwikkende douche en een deugddoende siësta, werkte ik mijn blog bij. Intussen was Guiseppe (Italiaans bankier - ik had er gisteren een babbel mee - hij was op de camino om te ontstressen - het was dit of de psychiater) gearriveerd. Ook Estelle haalde het. Om 14u30 arriveerde ze, helemaal bezweet maar goed en wel... ongelooflijk moedig. Het stadje is middeleeuws met een grote versterke burcht en goed bewaarde muur eromheen. Het ligt aan een rivier. Ik bezocht één van de twee kerkjes. Mooi. In een winkeltje zag ik Albert terug - de Duitse Zwitser. We waren blij elkaar terug te zien. Hij was ook bij de nonnetjes van Carrion de los Condes... hij deelde dezelfde gevoelens. 's Avonds had ik nog een gesprek met de 58-jarige Diane en haar dochter Myriam uit Canada. Ze had kort na de geboorte van haar tweede dochter beloofd om de camino te lopen als haar dochtertje mocht blijven leven. We spraken over kinderen hebben, studeren, verantwoordelijkheid... Een leuk en verhelderend gesprek. Ik leerde wat bij. Op het binnenkoertje van de refugio was er feest. Een Franse vrouw vierde met een hele groep haar 50-ste verjaardag. Iedereen zong in de eigen taal het "happy birthday". De Koreaanse versie had het meeste succes. Van de hospitalero`s kreeg Dominique een rol toiletpapier als cadeau. Iedereen schreef in de eigen taal verjaardagswensen (40 man)... toch een heel mooi verjaardagsgeschenk.
Om 5u30 stond ik op. Samen met Marie-France en Josiane (twee pelgrims uit Grenoble) en nog anderen dronken we koffie. Ik vertrok omstreeks 6u00 . Het landschap is (duidelijk zichtbaar na zonsopgang natuurlijk) hier groener en minder vlak. Dit is al een tijdje de meseta niet meer. In het dorp Arcaheja kwam ik de Italiaan Guiseppe tegen... "Hallo Carlo... hallo Guiseppe..." Guiseppe was vanmorgen om 4 uur vertrokken, hij kon toch niet slapen. Zijn knie deed pijn en hij ging dus heel traag.
Ik kwam al omstreeks 10u45 aan in Léon. Meteen zette ik koers naar de refugio van de Benedictinen. Groot gebouw... we mochten binnen om 11 uur. Het onthaal was heel vriendelijk en hartelijk. Vrouwen en mannen slapen hier apart, er is misviering en een pelgrimszegen om 21u30. Om 21u30 gaat ook de grote poort van de refugio dicht. Morgenochtend is er ontbijt om 6 uur. We slapen in een grote zaal. Léon is een heel mooie stad. Nauwe straatjes, gezellige buurten... veel leuker dan Burgos. Ik at een kleine schotel in een restaurant aan de kathedraal. In de stad zag ik al heel veel bekenden terug... de "Kim-sisters" (de Koreaanse zussen), Pierre-Lise (Guadeloupe), Guy (St.-Etienne), Guiseppe (Firenze), Albert (Genève), Marie-France en Josiane (Grenoble)... We vroegen ons af waar de drie Franse priesters zijn. We zullen ze wel vinden. Pierre-Lise wou opgeven... Haar kredietkaart werkte blijkbaar niet en ze zit zonder geld. Misschien houden we een collecte voor haar.
Ik bezocht de kathedraal... prachtige brandramen. Ik vond hier een cybercafé en kon mijn foto´s opladen. Veel kijkplezier !!!
In de refugio van de Benedictinen gaat de kloosterpoort zonder pardon dicht om 21u30. De enige mogelijkheid om nog buiten te geraken, is het avondgebed en de zegening bijwonen. Met zo'n 30 pelgrims deden we dit. We werden door een klein nonnetje ontvangen in een sobere ruimte. Ze verwelkomde ons in het Spaans, we kregen een boekje met daarin gebeden en liederen die ook vertaald waren. De zuster leerde ons enkele gebeden en liederen aan. Wij, de pelgrims, werden binnengelaten in de kapel en mochten achteraan zitten. In het koorgestoelte links en rechts zaten in totaal zo'n 20 zusters. Ze keken recht voor zich. Niet één draaide zich naar ons. Er werd gebeden en gezongen.... op dezelfde toon, soms alleen, soms in meerdere stemmen. De zusters stonden heel dikwijls recht en draaiden zich naar het altaar. Ik vond het een prachtig ritueel. Het deed me denken aan boedhistische monniken met hun gebedstrommels... soms ook aan de eentonigheid van het stappen in de meseta. Op het einde werden we door een jonge zuster ook in het Engels aangesproken. Ik onthield verre van alles maar toch dit: "Wij hopen dat je op de camino antwoord mag vinden op vragen. Wie ben ik als mens? Wat is het doel of bestemming van mijn leven? Hoe plaats ik God hierin?" Het nonnetje wenste ons en onze familie het allerbeste. Waar de zusters van Clarion de los Condes rock en roll waren, zijn deze zusters de klassieke muziek... moeilijk toegankelijk maar to the point en herkauwd... Nog iets om mee te nemen. Ik ging slapen om 22u30.
Heb je ooit al geslapen in een zaal met 60 zwetende en snurkende mannen? Neen ? Wel... ik ook niet! Gisteravond werden we na het gebed en de zegening binnengelaten in de slaapzaal. De ramen waren dicht want er was naast het klooster een openluchtoptreden. De stekkers van de ventilatoren waren uitgetrokken want sommigen wilden hun GSM opladen. Er hangt een geur die ik kan omschrijven als een mengeling van heel zure room, hervekaas, Voltaren en vergevorderde chorizo... zoiets maar dan in het kwadraat. Er zijn op dit punt van de camino mannen die zich niet meer wassen. Ze stappen, drinken bier, eten wat en leggen zich in een refugiobed. Hoogstens doen ze 's avonds nog eens hun T-shirt uit om te slapen. Bah... Deze keer geen gewone competitie maar de bekerfinale snurken. Het was alweer een Duitser die won... Albert (afkomstig van Aachen) lag in het bed boven mij op zijn rug. Hij was niet meer wakker te krijgen. Even vóór middernacht had ik er genoeg van. Ik pakte mijn rugzak en verhuisde met heel mijn boeltje naar het afdak van de nonnen. Op mijn matje en in mijn slaapzak (met een dekentje) kon ik nog bijna zes uur slapen. Om 6u20 was ik al weg na een ontbijt aangeboden door het klooster. Ik stapte met een Baskisch koppel probleemloos de stad uit. Daarna ging er één en ander mis. Ik moest een grote stop maken, ik had mijn eerste blaar te verzorgen... (de boorzuurschilfers zijn bijna op en ik kan ze hier alleen krijgen op doktersvoorschrift... ze hebben wel iets dat er op trekt... morgen koop ik dat). Bovendien nam ik de verkeerde route. Ik wou het alternatieve pad nemen en kwam toch op de minder interessante route terecht... tussen autostrade en de N120 (de originele camino Francès). Ik was moe en stopte in Valladangos del Paramo omstreeks 12 uur. De albergue is gevestigd in een oud schooltje. Er arriveerde veel volk dat ik ken. Gunnar (de schooldirecteur), Guiseppe, Jean-Claude (een vijftiger uit Canada) en jawel... de Kim-sisters uit Korea. Die avond kookte Guiseppe pasta met courgette, ajuin, look en parmesankaas... heerlijk! We hielpen allemaal bij de bereiding en de afwas. We hadden nog een lange babbel met de Koreaanse zusjes. Sonny en Nini zijn resp. 31 en 29 jaar oud. De ene ontwerpt mode en de andere doet traditionele Koreaanse dans voor de toeristen. Achter de lachende gezichten van de meisjes schuilt eigenlijk heel veel verdriet. Ze vertelden over de zeer prestatiegerichte Koreaanse maatschappij, het vele geweld, het weinige respect voor vrouwen. Ongeveer 80 procent van de huwelijken loopt op de klippen. De meisjes doen de camino om te herbronnen en wie weet, een andere job te nemen. Sunny zou graag een cafeetje openen waar mensen tot rust kunnen komen en kunnen ontstressen. Het was 22u30 als de hospitalero ons goedenacht kwam wensen en de lichten doofde.
Om kwart voor zes was ik al wakker. Ik had een heel rustige nacht. De Koreaanse zusjes waren al vroeger opgestaan en hadden hun rugzak heel stilletjes ingepakt. Sunny draagt een zak van wel 15 kg. Ik vroeg hen wat er zoal in zat mischien. Ze hadden 'toys' gekocht in Leon. Welke 'toys' het waren, zeiden ze niet maar ik kon me er wel iets bij voorstellen. We aten gezamenlijk (Guiseppe, Sylvia een advokate uit Barcelona, Jean-Claude, de Koreaanse zusjes en ikzelf. Ik had nog wat yoghurt en ik deelde het vlees dat ik eerder had gekocht. Koreanen smakken zeer luid als ze eten. Wellicht willen ze ermee zeggen dat het hen smaakt. Om 6u45 vertrok ik. Na een eerste stop in San Martin del Camino wandelde ik verder. In Hospital de Orbigo (heel mooi stadje, grote oude brug) kwam ik Josiane en Marie-France tegen. Zij zouden vandaag stoppen. De rest van de camino doen ze volgend jaar, bij leven en welzijn. Heel leuke dames, we hebben veel plezier gehad onderweg. Ik vervolgde mijn weg en nam deze keer de alternatieve route naar Astorga. Prachtig landschap, groen en in de verte het gebergte. Ik stopte in Santo Ibanes de Valdeigleisias. Er is een refugio maar hij opende pas om 13u. Tijd voor een pintje en een bocadillo. Ik zat buiten en met iedereen die passeerde deed ik een praatje. De meesten hadden de snurksymfonie meegemaakt in Leon. We konden er om lachen. Om 12u45 deed Hercules, de hospitalero, open. Hij spreekt Frans, Italiaans en uiteraard ook Spaans... nerveuze jongen. Estelle kwam ook aan en even later twee Duitse meisjes. In totaal zouden we slechts met vier in de refugio slapen. Estelle is joodse en kent niet veel van katholieke kerken. Het naburig kerkje konden we bezoeken en ik mocht één en ander uitleggen. Ze was heel geïnteresseerd.
Hercules maakte nog risotto voor ons klaar... heerlijk. Daarna hadden we nog met ons vieren een heel goed gesprek. Ik sliep alleen want ik wou heel vroeg starten morgen.
Het landschap tot aan Astorga heb ik niet gezien. Ik stond op om 3u30. Om 4u00 was ik al aan het stappen. Lampje aan en vooruit. Er was geen maanlicht, alleen de sterren. Je ziet eigenlijk alleen enkele meters voor je, af en toe katten- of hondenogen die het licht reflecteren... ook spinnen die over de weg lopen. Sommige spinnenogen reflecteren ook het licht ... je verschiet wel. Af en toe stond ik stil - lampje uit - om naar de sterren te kijken... zo prachtig! De poolster aan mijn rechterkant, de melkweg in oost-westrichting... ongelooflijk! Ik kan me voorstellen dat in de middeleeuwen de melkweg werd gebruikt om zich naar Santiago de Compostela (= veld van sterren) te oriënteren. Je kan niet missen. Een nadeel van het pikdonker is dat je de pijlen niet altijd ziet. Ik keek dan op de grond en zocht de sporen van de vorige pelgrims. Enkele kilometer voor San Justo de la Vega wou ik wat eten. Ik stopte en zette mijn rugzak op de grond om wat koekjes en nootjes uit te halen. Ineens zag ik een auto naderen. Ik had de indruk dat ik midden in de velden stond. Dit kon niet waar zijn. De auto stopte. Na een halve minuut zette hij zich stilletjes in beweging... in mijn richting. Ik stond recht, deed mijn rugzak aan en stapte. Ik wuifde naar de auto. Het bleek de Guardia Civil (politie) te zijn die patrouilleerde. Ik vertelde aan de agenten dat ik liever ´s nachts wandel vanwege de warmte in de dag. No problem... Dat was toch even schrikken. Het was rond 7u30 als ik Astorga binnenkwam... heel mooi stadje. Hier en daar waren jongeren nog in groepjes aan het roepen en praten. Ik vond de mooie kathedraal en op de stoep at ik de rest van mijn ontbijt op.
Ik vervolgde mijn weg, kwam heel wat bekend volk tegen (Sylvia, Myriam en Diane, Guiseppe, een Frans en een Engels koppeltje, een groepje Italianen die al een paar dagen mijn pad kruisen, enz...) Het laatste stuk naar Rabanal was heel zwaar tengevolge de drukkende hitte. Op 5 km. heb ik in de middagzon 1 liter water nodig. Ik kwam heelhuids aan omstreeks 13u00 in de refugio "El Pilar". Morgen moet ik naar Ponferrada want ik moet geld afhalen. In de refugio kwamen ook de Kim-sisters. Nini was ziek. De meisjes hebben de gewoonte om ´s avonds hun drinkflesjes water in de diepvriezer te stoppen. De dag nadien hebben ze dan tijdens hun tocht ijswater. Niets is slechter natuurlijk dan in extreme warmte heel koele dranken te drinken. Guiseppe had vreselijk veel pijn in zijn knie. Ik hielp hem met "het electromachientje"van Carine (een toestelletje dat ik meekreeg voor de behandeling van tendinitis en andere kwalen. Guiseppe was me enorm dankbaar. Hij was diep ontroerd en weende. De behandelingen (2 X een halfuur) hadden geholpen. Ik kocht wat kaas voor het avondmaal. De Canadezen kookten pasta met veel look, ajuin en wortelen. Alles tesamen werd het een heel lekker maaltje. We vertelden nog wat over ons land. Myriam is 20 en doet theater. Ze zou dolgraag naar Nederland of België komen voor een theaterproject. Diane vertelde over de taalstrijd die ook in haar land bestaat. Ik vroeg een "mantas" (deken) aan de hospitalero en kon goed slapen.
Om 5 uur was ik aan het stappen. Ik was vergeten om in Astorga geld af te halen. Ik moest naar Ponferrada, zo´n 35 km verder en het was warm. De sterrenhemel zag er weer adembenemend uit.
Het landschap vanaf Foncebadon is ongelooflijk mooi. Je moet een pas over (redelijke klim) en je ziet dorpjes in de diepte liggen. Het was rond 6u45 en de lichtjes van de dorpen in de verte brandden, er was de zon die al de hemel kleurde... Waaw !!! Niet te beschrijven (en ook niet te fotograferen). Verderop was iedere pelgrim stil. Je bereidt je voor op één van de belangrijkste momenten van de tocht... de Cruz de Ferro. Aan dat kruis laten vele pelgrims een steentje, een tekst, een foto... iets persoonlijks achter. Ik had diverse zaken mee die ik in een plastieken zakje had gestopt. Aan het kruis stond een groep Spaanse wielertoeristen onnozel te doen. Met de hele groep stonden ze boven op het heuveltje met de handen omhoog voor de foto... alsof ze een col hadden bedwongen. ...Jammer... Ik wachtte tot de groep weg was en koos mijn moment om het zakje aan het Cruz de Ferro te bevestigen. Ik zocht het koetje van Laura Catteeuw (haar pa had vorig jaar de camino gelopen en o.a. een speelgoedkoetje aan de cruz de ferro gehangen). Jawel, ik zag er eentje maar ik moet nog de foto van Corry zien om zeker te zijn dat het het juiste koetje is.
Ik vervolgde mijn weg... het landschap is hier heel mooi.
Om 2 uur (juist op tijd voor de grote hitte) kwam ik in Ponferrada aan. Na geld te hebben afgehaald, zocht ik de parochiale refugio. Heel mooi maar het is er heel druk. Ook Gunnar, de schooldirecteur uit Australië, was er. Hij doet de rest van de camino met de bus of met de taxi want zijn knie mag hij niet meer belasten.. Hij had 35 euro betaald voor een taxi naar Cruz de Ferro. Tja... Op zijn blog kan je zijn relaas lezen:
Ik at nog een pelgrimsmenu in het stadje, de wijn die je erbij krijgt (1 fles per man), krijg je niet op. 's Avonds kreeg ik nog een blaar bij... op mijn vinger. Het zit zo... in de refugio hadden ze een gitaar en jawel 's avonds onder de pelgrims... "La Bamba, de blues, Guantanamera (de Spanjaarden kenden de tekst), een beetje rock (waarop enkele Italianen heerlijk improviseerden), Oh when the saints... Ambiance!!! Op een bepaald moment waren hier meer dan 10 pelgrims aan het rondhossen op het binnenpleintje. Na het zingen en het spelen zat er een blaar op mijn vinger.
Gunnars commentaar (was ik wel blij mee): "An hour or so later my friend and fellow school principal from Belgium came and got hold of a guitar and started to play - and could he play. He played the most fantastic blues and all of a sudden the whole place just gathered around us to listen and enjoy the music. It didn´t take long and we sang all sorts of songs, both Italian as well as Spanish - great evening which lasted to 10.30 when the hospitalier came and asked us all to go to bed. Once again a great night just happening (an old guy can´t even get peace just to sit and read - what a shame!)"
Om 22u30 kwam de hospitalero ons vriendelijk verzoeken het allerlaatste nummertje te zingen. Ik ging slapen om 22u50. De matrassen waren met een soort plastieken hoes overtrokken. Ik zweette enorm en kon de slaap moeilijk vinden.
Ik stond laat op (6 uur). Geen snurkers op de kamer. Alleen Spanjaarden die ´s avonds laat nog lang liggen te babbelen en te lachen. Spanjaarden doen in de namiddag hun siësta. Ze zijn bijgevolg goed uitgerust en blijven heel laat op. Het zijn echte nachtraven. Gezellig volkje maar je moet er tegen kunnen. Om 6u45 was ik al aan het wandelen. Er was veel volk op de weg. Ik geraakte zelf niet vooruit. Ik had dorst, honger, moest veel stoppen. De voorbije dagen waren zeer inspannend geweest ( telkens ongeveer 35 km waaronder vele kilometers in de Spaanse zon). In een cafeetje zaten twee leuke gasten (een Italiaan en een Galliciër). Ze herkenden me nog van gisteravond ("the guitarman"). Ze namen de camino heel vrolijk op. Iedere pelgrim die ze zagen voorbijlopen, begroetten ze met een liedje: "Ola, Buenas Dias, Buen Camino". Hilariteit alom, iedereen die passeerde had plezier. Het eerste stuk van de weg (van Ponferrado tot Camponaraya) is niet zo mooi. Het pad is meestal dat van de autoweg. Nadien ga je door mooie landschappen. Ik besloot te stoppen in Cacabelos, een mooi dorpje. Ik zocht deze keer een hotel. In de hoofdstraat heb je er verschillende.. La Gallega is een heel mooi hotelletje... de kamer is netjes, er is douche, WC, televisie, je hebt zelfs een balkonnetje. (voor de prijs van 22 euro). Eindelijk... het was geleden van in Burgos... eens tijd om je goed te verzorgen en alleen te zijn. Ik hield mijn siësta tot 4 uur en kon daarna, in het hotel, mijn blog bijwerken. Door hier te stoppen en morgen een plaats te bereiken tussen Villafranca en O Cebreiro, kan ik de zwaarste helling in de morgen doen. Dit is wellicht het lastigste deel maar ik doe dit liever in het begin van een etappe. In een restaurantje in de straat bestelde ik enkele witte wijntjes als aperitief. Ik kreeg er voortdurend leuke hapjes bij. Ik ging in het restaurantgedeelte zitten en bestelde het pelgrimsmenu met rode wijn. Spoedig had ik het gezelschap van Michel uit Luxemburg (een sportleraar) en Bruno uit Bordeaux. Leuke babbel over de camino, de ongemakken en uiteindelijk over het leven zelf. Leuke gasten... Ze stappen vele km. De kans is klein dat ik ze terugzie. Dit is de camino. Ze verblijven in de refugio.
Ik vertrok om 6u15 na een voortreffelijke nacht. Na een tijdje langs de N6 te hebben gewandeld, volgde ik een heel mooi pad... dwars door de wijngaarden van Bierzo. Al voor Ponferrado kan je ze hier zien... de wijnranken van deze streek. Niet zo mooi verzorgd als de Rioja (dit is mijn indruk) maar de wijn van hier is zeker lekker (kon ik al enkele avonden proeven). Ik kreeg een machtig zicht op Villafranca de Bierzo. Ik werd door een man uitgenodigd om een kerkje te bezoeken. Je ziet dat hier af en toe... een man of vrouw langs de straat die je uitnodigt om het plaatselijk kapelletje of kerkje te bezoeken... Ik sla zo´n uitnodiging nooit af. De mensen zijn fier op hun dorpskerk en vinden het eervol als een pelgrim binnengaat. Meestal geven ze nog een stempel in je credencial. De stad Villafranca is heel mooi. Er is een burcht en talloze mooie kerken. Aan de andere zijde van de rivier at ik een croissant (met boter en confituur). Daarna zette ik mijn tocht verder. Ik volgde de sportleraar uit Luxemburg met wie ik gisteren tafelde. Hij wou ook de camino duro doen. Na enkele km.stopte hij. We misten de afslag en stapten nu langs de autoweg... merde... we hadden hem dus gemist!!! Ik troostte me met de gedachte dat ik de originele camino francès had gevolgd. De camino duro zal voor een andere keer zijn en ik weet dat ik een prachtig landschap heb gemist. Na enkele km.zag ik een Italiaans koppeltje langs de weg zitten. Voor de jongen was de camino afgelopen. Hij had zijn voet omgeslagen (de stakker liep op sandalen). Er stonden Spanjaarden langs en er was een auto klaar om hem naar het ziekenhuis te voeren. Na een tiental km. kwam ik Pierre Lise weer tegen. Haar zoon had geld gestort en dit zou ze vandaag kunnen afhalen. Op hetzelfde moment begon mijn rechterknie pijn te doen... misschien gelukkig dat ik de camino duro heb gemist. Ik kwam omstreeks 12u30 aan in Vega de Valcarce. Ik kon mijn knie verzorgen en een siësta nemen.
Ik heb hem ontmoet. Hij sliep 3 meter van mijn bed. De échte kampioen snurken van de camino. Geen Zweed, geen Fransman en ook geen Duitser. Het is een echte Spanjaard. Ik noem hem Garcia, zoals die dikke uit Zorro. Kortgestuikt, een buik van hier tot in Barcelona én glimmend. ´s Avonds draagt hij paarse teenslippers. Ik had het kunnen weten. Tijdens mijn siësta was hij al aan het trainen. Gisteravond en vannacht gaf hij een heel concert. Ongelooflijk wat die man kon. Lange solo´s, tremolo´s, tweestemmig, driestemmig (alhoewel ik hier niet zeker ben of hij altijd dezelfde lichaamsopeningen gebruikte). Hij kon zelfs snurken in morse (het was wel in het Spaans). De aanwezige pelgrims (we waren met zo´n 25 in dezelfde kamer) waren verrast. Een aantal zaten rechtop in hun bed. Sommigen gingen van pure adoratie buiten op de grond liggen. Ook daar was de symfonie te horen. Dit moet je meemaken... de kracht, de souplesse. Zowaar een grootse prestatie. Vanmorgen zag ik hem. Hij zag er uitgeslapen uit. Deemoedig boog ik mijn hoofd. Ik zag zijn paarse teenslippers. Deze man zal het nog ver schoppen op de camino! Ik ben ervan overtuigd dat nog veel pelgrims onder de indruk zullen komen van zijn kunnen.
Soit... het was 6u15 als ik al aan het stappen was. Vandaag een heel zware etappe (hoogteverschil van 700 meter) maar heel mooi. Vanaf Hospital Inglès gaat de route heel steil omhoog. Er is een heel stuk originele geplaveide pelgrimsweg en het landschap is bijzonder mooi. In O Cebreiro (mooi dorpje maar m.i. iets te commercieel en teveel op toeristen gericht) dronk ik een koffie en vervolgde mijn weg. Omstreeks12u30 kwam ik gezond en wel boven. Ik koos de albergue op de top van de Alto de Pojo... een private refugio. Op de weg kwam ik heel veel mensen tegen die problemen hadden met knieën en voeten. Ik heb mijn eigen stijl gevonden om te stappen. Bergop neem ik soms heel grote stappen ("comme un montagnard" leerde me een Fransman). Afdalen doe ik soms al lopend heel breed met de armen zwaaiend. Ik gebruik de zwaartekracht van de rugzak om me vooruit te duwen. Het werkt en dat is het voornaamste. Je zweet er wel veel van maar ik drink zeer veel water. Ook was het vanmorgen heel fris zodat ik niet verhitte. ´s Avonds at ik nog een pelgrimsmenu, samen met Guy. Guy is een heel joviale kerel en in tegenstelling tot enkele van zijn landgenoten, kan hij heel goed luisteren. Morgen doet hij heel veel kilometer. We dronken nog verschillende glazen wijn... à l'amitié. Toen ik ging gaan slapen, merkte ik dat heel veel mensen waren bijgekomen in de slaapkamer... enkele heel vriendelijke Italianen (waaronder een snurker... tweede klasse) en een koppel Spaanse fietspelgrims. Het zou me weer het nachtje worden.
Ik moet iets bekennen. Enkele dagen geleden vergat ik mijn pet in een refugio. Een pelgrim keert niet terug voor een pet. Een T-shirt op je hoofd is ook goed. In Santoibanes de Valdeiglesias kreeg ik van de hospitalero een strooien hoedje. Tot daar geen probleem. Op het hoedje was echter een band bevestigd met een reclame voor Amstelbier. De band kon ik er niet af krijgen zonder het hoedje volledig te beschadigen. Ik draaide de band een beetje maar het lukte niet zo goed. Op de zij- en achterkant was de reclame nog goed te zien. Stel je voor... een Vlaming met reclame voor een Hollands bier op zijn hoofd... hoe laag kan je vallen? Er zijn geen foto´s van... gelukkig. In Ponferrado kocht ik een toeristenhoed... zo één met een geel pijltje op... Ook niet je dát maar ik kan weer met opgeheven hoofd stappen. Deze nacht deed ik weer geen oog dicht. De Spanjaard in het bed boven me lag voortdurend te draaien. Ook de Italiaan hield af en toe een concertje. Hij kon echter niet tippen aan de kunsten van Garcia. Zonder slaap dus de baan op. Het landschap was weer bijzonder mooi. In Galicië (want momenteel ben ik in deze provincie) moet je dikwijls door kleine gehuchten. De weg ligt vol koeienvlaaien of schapenkeutels. De geur is behoorlijk landelijk en ook de vliegen volgen de camino.
Bij afdalingen kon ik me soms moeilijk concentreren (vermoeidheid). Ik besloot in Triacastela (na een etappe van slechts 13 km) te stoppen want het was voor me te gevaarlijk. Ik vond een hotelletje. Ik hoop dat ik vannacht eens goed kan uitrusten. In Triacastela zag ik Guiseppe wandelen. Hij is me nog altijd dankbaar voor de behandeling van zijn knie en nodigde me uit om samen te eten (met een grote groep, vooral Italianen). Hij logeert in de plaatselijke refugio. Ik heb de uitnodiging in dank aangenomen. Ik haalde nog een flesje wijn (een goede Rioja)... à l´amitié.' s Avonds dus een Italiaans gerecht (spaghetti carbonara met gemengde salade als voorgerecht). Guiseppe had moeite gedaan. Het was heel lekker! Deze groep Italianen zijn eigenlijk heel gezellige mensen om mee te tafelen. We hebben veel plezier gemaakt. Na het eten, deed ik samen met de Luxemburger Michel en de Spanjaard Conzales de afwas. Op een bepaald moment kwam Cecilia in de keuken. Cecilia is een Italiaanse en een beetje de clown van de groep en een echt fuifnummer. We vroegen haar naam en begonnen het nummer van de gebroeders Garfunkel ("Cecilia, you're breaking my heart, ..") te zingen. Nu is er bij Italianen niet veel nodig om de vlam in de pan te krijgen. Zing een liedje en ze worden zot... Deze keer zonder gitaar... het werd een heel leuke boel !!!
Wat eet een pelgrim? 's Morgens zou je zeggen: tandpasta. Bijna niemand van de jongeren eet nog. Ze lopen met een tandenborstel rond en poetsen. Ik eet 's morgens meestal een muëslireep of enkele koekjes met wat koffie, choco (als er in de refugio een automaat staat) of water. Bij het wandelen stop ik ieder uur en eet wat (nootjes, koekjes, rozijnen, gedroogde bananen)... met een volle maag kan je niet wandelen. Ik vergeet ook niet te drinken... water, veel water. Rond 8u30 probeer ik ergens te stoppen voor een choco met een croissant of een koek. Rond 10u30 krijg ik ferme honger en dan moet ik iets stevigers hebben. Ik heb altijd chorizo, kaas en een doosje paté mee. Eén van deze dingen moet er dan aan geloven.
Ik kom meestal in het dorp of stadje aan om 13u00. Ik bestel me een grote pint bier met een bocadillo (brood met hesp, kaas of eieren of nog ander beleg) of een tortilla ( stevige taart met vlees en groenten erin ). Helaas krijg je er geen salade bij. Tussendoor ga je al eens de stad of het dorp bezoeken. Ik proef dan dikwijls wel eens de plaatselijke wijn. De wijnen zijn hier altijd gekoeld. Bij je wijn krijg je dikwijls kleine hapjes. ´s Avonds is er veel variatie. Op restaurant eet ik meestal een pelgrimsmenu. Er zijn 3 gangen, wijn inbegrepen voor dikwijls maar 10 euro. Voorgerecht: keuze uit soep of gemengde salade of Russisch ei (prak met ei en aardappel). Hoofdgerecht: keuze uit een stuk gebakken vis, varkens-, runds- of kippenvlees met frietjes. Dessert: flan, yoghurt, gebak of ijs. Als je een pelgrimsmenu vraagt, krijg je dikwijls een volledige fles wijn erbij. Die krijg ik niet op. Je deelt die dan met iemand anders of je geeft de helft terug (als ik teveel rode wijn drink ´s avonds voel ik dit de volgende morgen bij het stappen in mijn dikke teen). Dikwijls wordt er in de refugio´s ook samen gekookt. Je deelt dan de kosten en meestal kan je voor 5 euro goed eten.
Ik stond vanmorgen op rond 6u00 na een verkwikkende nacht. Om 6u30 trok ik de hoteldeur achter me dicht. De weg was terug heel mooi. Fraaie holle wegen, mooie gehuchtjes, prachtige landschappen met de wolken in de dalen als toetje. Er is veel volk op de weg... nieuwe verse pelgrims. Ze staan nog te stretchen langs de weg of snellen je voorbij zonder "ola" te zeggen (iedere normale pelgrim zegt "ola" of "buenas dias" als hij iemand oversteekt - een verse pelgrim weet dit nog niet...). Ze stappen te rap en nemen geen tijd. Je weet beter... morgen zitten ze met krampen en blaren. Veel Spanjaarden lopen met van die grote pelgrimsstokken die ze kopen in die toeristenwinkels. Je hoort ze al van ver aankomen. De stokken tikken op de stenen. In Sarria zat er al veel volk te wachten voor de gemeentelijke refugio die pas om 13 uur opende. Ik trok naar de private (de netste die ik tot nog toe tegenkwam) Albergue International (Rua Major). Je betaalt wat meer maar het pand is kraaknet, de douches en toiletten... je kan van de vloer eten. Het beddengoed is proper... zoals het zou moeten zijn. De hospitalera is een taaie Spaanse tante. Ze spreekt naast Spaans vloeiend Frans en ook Engels. Als ze niet aan haar bureau zit, is ze aan het poetsen. Ik liet al mijn kleren wassen in de albergue want na een tijd begint alles een beetje te ruiken.
Om 15u00 was er in heel de stad geen enkel vrij bed meer te vinden. Ik zag Claudia en Cecilia (Italiaanse groep) en zij moesten buiten slapen. Tja het wordt vroeg opstaan de volgende dagen.
Sarria is een mooi stadje met leuke terrasjes. Je kan hier cider krijgen van de tapkraan. Goedkoper en niet zo sterk als bier. ´s Avonds werd ik voor de maaltijd uitgenodigd door een Canadese priester vergezeld van een groep jongeren (14-19 jaar oud). De priester is een heel vlotte man (Donald). Hij ontmoette tijdens zijn studies in het Belgische College te Rome koningin Fabiola. Ook kende hij kardinaal Danneels. Ik deelde zijn bewondering voor de man. We praatten over jongeren, verantwoordelijkheid, geloven... Leuke avond. Na de maaltijd deed ik nog een wandelingetje. Er was een folkloristische avond op een pleintje met optredens van groepen uit Polen, Frankrijk en Spanje... Mooi, ik genoot ervan!
Spanjaarden zijn zeer efficiënte organisatoren. Belgen kunnen er nog een puntje aan zuigen. Neem hun bars bijvoorbeeld. Je vindt er nauwelijks een asbak. Niet nodig... iedereen gooit alles op de grond... sigarettenpeuken, papiertjes, plastiek, stukjes brood of restjes chorizo... alles gaat op de vloer. ´s Morgens, bij de eerste klant, haalt de waardin haar grote bezem uit. Twee minuten werk en alles is weer proper... heel efficiënt! Alle gekheid op een stokje... de weg begint er op bepaalde plaatsen als een stort uit te zien. Er liggen lege flesjes, papierresten, plastiekzakken... bah... Ik denk niet dat dit allemaal van de Spaanse pelgrims komt maar vanaf hier krijg je toch geen al te beste indruk van een aantal medepelgrims.
Ik startte vandaag om 6u15. Wat ik moeilijk kan verdragen zijn wieltjeszuigers. Van die gasten die voortdurend bij het wandelen een meter achter je aan lopen. Noem ze rug- of lagerplakkers. Ik verdraag het niet... Vanmorgen, in het donker, volgde me een hele groep Spanjaarden in de bossen. Ik had mijn lampje aan en ze volgden me. Ik liet ze voorgaan. Ineens floepten hun lampjes aan en liepen ze door. Verstandige jongens!
De weg was andermaal heel mooi. Het landschap is vlakker maar je gaat door prachtige eikenbossen en op wegen die af en toe afgeboord zijn met leistenen muurtjes. Ik stopte af en toe en dronk wat. Er was flink wat mist vanmorgen. Om 12 uur kwam ik in Portomarin aan. Deze stad is prachtig gelegen aan een stuwmeer. Je moet een brug over en dan een flinke trap beklimmen om de stad te bereiken.
In de private refugio was alles volzet (je kon er reserveren). Ik trok naar de gemeentelijke refugio. Deze opende pas om 13 uur en er stond al een rijtje aan te schuiven om u tegen te zeggen. Ik kwam Gunnar, de Australische schooldirecteur tegen. Hij had een private refugio gevonden in een parallelle straat. Het onthaal was er heel vriendelijk, alles was proper en ik maakte er kennis met een Israëlische mama en een medepelgrim uit Hongarije. Ook het Baskische koppel dat me veilig uit Leon had geloodst, verbleef er. Gunnar is een beetje de opa van de camino. Hij is vlot, heeft een vreselijk Australisch accent maar is zeer charmant. Hij is tot nog toe buspelgrim. De dokter verbood hem te stappen. Hij staat laat op, neemt de bus naar de volgende stad en zet zich in een bar langs de camino. Iedereen kent hem. Samen met hem ging ik het stadje verkennen. We ontmoetten algauw twee leerkrachten (Stephanie en Pamela) uit Ierland, geraakten aan de praat en gingen het hen eten. Bij het terugkeren kochten we nog een goede fles Rioja en trokken naar onze albergue. Daar zaten een groep jonge wielerpelgrims uit Spaans Baskenland. We geraakten aan de praat... hun hoop is (ze twijfelden om het te zeggen) dat Baskenland ooit onafhankelijk wordt. Ik had veel sympathie voor deze jongeren (ik kwam ze trouwens de volgende dag tegen en we namen een fotootje). Om 22u30 nam ik afscheid van Gunnar en ging slapen. Vanaf nu zou hij de camino proberen te stappen (elke dag 10 km) en zo zijn compostela verdienen. Ik zal hem wellicht niet meer zien.
Iedereen sliep nog in de refugio toen ik om 6u15 vertrok. Het regende. Ik trok mijn jasje aan en over de rugzak werd de hoes bevestigd. Via een voetgangersbrugje ging ik over het meer. De weg was in het begin erg steil en lang (5X Koppenberg, 7X Kluisberg)). Je gaat over een bergrug met granietrotsen en heide. Na een tijd zie je een mooi dal. Af en toe staan er hoge stenen kruisen (cruzeiros) in de gehuchten. Het was een heel gelukkig weerzien met de Ierse Eileen. Het was geleden van voor Burgos dat ik ze had gezien. Zij had niet in de meseta gestapt maar was voor een tijdje buspelgrim geweest. Er was veel volk op de weg. Soms lijkt het een autostrade vol mensen. In Palas de Rei (een lelijk stadje) was ik de laatste pelgrim die kon overnachten in de gemeentelijke refugio. Ik zag Sylvia, Virginia (Française uit Poitiers) en Claudia uit de "Italiaanse" groep. Ze lopen hetzelfde tempo zodat we elkaar af en toe ontmoeten (samen met Guiseppe, Marc uit Luxemburg, Antonio en Philippe uit Napels). We aten tesamen polpo (lekkere inktvis). Ook Eileen kwam binnen en ook voor de Italiaanse groep was het een heel gelukkig weerzien met haar. Eileen wandelt samen met Chantal uit Gent, een lerares Spaans. Chantal startte haar camino in Sarria (laatste 100 km). Ik vroeg aan Chantal om (in het Spaans) een hotel te reserveren in Arzua. Zo zou ik morgen geen zorgen hebben om slaping te vinden. De gemeentelijke refugio van Palas de Rei is niet zo proper. Er is een keuken maar vaatwerk ontbreekt. De hospitalero (wellicht het nichtje van een plaatselijke hoge pief) is niet vriendelijk en te lui om van achter haar bureau te komen. Ik zag ze verschillende pelgrims afsnauwen omdat de refugio vol was. Om 17 uur meldde men dat de plaatselijke sporthal was geopend om pelgrims op te vangen. In de hele stad was er geen plaats meer in de hotels. Ik zag nog de Kim-sisters omstreeks 17 uur. Zij waren gehaast en wilden nog een plaatsje vinden. Ook voor hen zal het de sporthal worden. Cecilia (Italiaanse) en Maria (Roemeense advokate) kwamen aan om 18 uur en kregen nog een plaatsje in de gemeentelijke refugio (vrouwelijke charme of waren misschien enkele pelgrims vertrokken?). We konden onze was gezamenlijk drogen in de droogkast van de refugio. Met de Italiaanse groep probeerden we een restaurant te vinden. Overal zat het vol en moest er gewacht worden tot tafels vrij waren (12 man zetten is niet zo eenvoudig). Ik wou vroeg gaan slapen en nam afscheid van de groep. Ik vond een leuk restaurantje en at een pelgrimsmenu... deze keer met een heerlijke soep, kippenfilets en frietjes. Om 22 uur ging ik slapen.
Het was 3u45 toen ik de deur van de refugio achter me dichttrok. Ik had een lange etappe voor de boeg. In het begin volgde ik de N547. Deze weg is iets langer dan de camino maar is, zeker ´s nachts, wat gemakkelijker. Op de camino moet je door gehuchten en daar liggen heel dikwijls grote herdershonden te waken. Als je voorbijkomt in de nacht worden ze wakker, lopen op je toe en blaffen. Ik kwam het een paar keer tegen en deze keer wou ik dat vermijden. ´s Nachts zie je toch niets van de landschappen. Het was trouwens redelijk aan het regenen. Ik stapte door tot Melide en vervolgde vanaf daar de camino. Je moet door mooie bossen (soms eucalyptus... de geur is heerlijk) en langs weiden. Soms is het behoorlijk steil (cfr. 7X Koppenberg op en af). De streek doet een beetje denken aan de Belgische Ardennen. Het is hier groen en er zijn redelijke heuveltjes te beklimmen. Heel mooi allemaal. Onderweg overstak ik Mimi en Joseline die ik sinds Sahagun niet meer had gezien. Het is altijd een emotioneel moment als je een medepelgrim na lange tijd weer tegenkomt. Ook zij ergerden zich aan het vele volk op de weg. Joseline verlangde om in SDC te zijn. Ze had er genoeg van. Je ziet hier veel "toeristogrino´s"... mensen met dikke wandelstokken en op nieuwe, lage sportschoentjes. Ook wielerpregrims snellen je voorbij en verwittigen nauwelijks. Gisteren zag ik bv. op de weg een taxi stoppen. Een dame in rennersoutfit stapte uit. De fiets werd uit de koffer gehaald en madame bolde verder, bergafwaarts. Tja ... zo kan iedereen het. Ik heb er geen problemen mee zolang niemand plaatsen gaat innemen in de refugio´s. Dit gebeurt hier veel. Je ziet ze in het begin van de rij staan... de schoenen nog glimmend... ze nemen de beste plaatsen in. De hospitalero van de refugio van Molinas de los Mulas wist ons te vertellen dat hij aan een pelgrim kon zien of hij/zij de boel belazerde en met de bus of taxi pelgrimeerde. Ik denk dat hij het rook... Een pelgrim die de hele dag heeft gestapt... dat ruik je. Deodorant helpt niet. Heel je lijf is bezweet, je rugzak stinkt, je bent moe, je hebt nood aan een douche. Omstreeks 10u45 uur kwam ik hier in hostal O Retiro aan (de hostal ligt helemaal in het begin van Arzua). Ik bestelde meteen een groot glas witte wijn om te bekomen. Dertig km. (met flink klimmen en dalen) in 7 uur... goed gedaan.
In de namiddag kon ik me eens goed wassen... er is een bad op de kamer. Nadien nam ik een siësta. Vervolgens trok ik naar het stadje... niet zo mooi! Ik ging op zoek naar Mimi en Joseline die ik al van St.-Jean-Pied-de-Port kende. Helaas ik vond ze niet. Ik zag de Canadese jongeren die de camino doen onder leiding van priester Donald. De priester was er niet bij. De jongeren zeiden dat hij ziek was. Ik liet vele groeten doen. Ik ontmoette de Nederlandse Jan die nog hospitalero was geweest in Villamayo de Monjardin. Het doet deugd eens in het Nederlands te kunnen praten. Ook Stefanie en Pamela (de Ierse leerkrachten) kwamen erbij en we dronken enkele wijntjes. Het avondmaal nam ik in het hotel. Ook de Ierse meisjes waren er. We hadden nog een goed gesprek over het onderwijs in Ierland en Vlaanderen. Het was 23 uur als ik ging slapen.
De laatste loodjes wegen het zwaarst... Ik had deze nacht bijna niet geslapen. Ik had koorts en buikkrampen. Ik bleef liggen tot 7 uur en vertrok. Er was heel veel volk op de weg. Het was alsof ze 100 blikken met verse pelgrims hadden opengetrokken. Verse pelgrims bewegen zich in groepen, hebben nieuwe en lichte rugzakjes, nieuwe schoentjes.Veel van deze gasten lopen heel vlug. Tegen dat ze blaren hebben, zijn ze in Santiago. Ik had moeite. Er waren enkele stevige klimmetjes (4X Kwaremont, 5X Kluisberg). Zonder slaap loop je als een zombie. Op het laatste moest ik elke kilometer stoppen. Ik was het beu. De weg is wel mooi, je moet door bossen (eucalyptus, dat ruikt heel lekker) en door mooie landschappen. In Santa Irene was de albergue al helemaal vol geboekt. Velen die enkel de laatste honderd kilometer lopen, reserveren al maanden van tevoren en zijn zeker van een plaats. Ik stapte verder tot Rua waar ik de pijlen volgde van de hostal O Pino. Ik kon er nog de laatste kamer (single) bekomen. Ik dronk er een cider en telefoneerde met Carine. Het deed eens deugd om haar stem te horen en wat opgebeurd te worden. Op mijn kamer deed ik mijn was en nam een verkwikkend bad. Ik kon een siësta houden tot 18 uur. Ik keek nog wat TV (o.a. BBC-World) en ging omstreeks 20 uur naar het hotelrestaurant. Een "menu del dia", blog bijwerken en gaan slapen. Oef... Nog 20 km en ik ben in Santiago.
Ik stond op na een goede nacht. Om 6u45 was ik al op de weg. Deze keer was er minder volk. Wellicht sliep iedereen wat langer. Het was mistig, koud en het regende maar daarom niet minder mooi. Er waren nog een aantal hellingetjes te beklimmen (genre Kwaremont) maar het viel mee. Ik deed een praatje met de Duitser Patrick die de Camino Norte (kustroute) had gelopen. Leuke gast. Ik stapte met hem tot we in Santiago waren. Ik raapte een aantal stenen op langs een origineel stuk weg (correidor). Weetje: In vele talen heb je familienamen met koning erin (Deconinck, Leroy, King...). Donald (de Canadese priester) wist me te vertellen waar de naam vandaan komt. Mensen trokken vroeger veel in groepen op pelgrimstocht. Wie als eerste groepslid de toren(s) van hoofdkathedraal kon zien, mocht zich koning van de groep noemen. Mensen droegen deze naam met eer en lieten zichzelf en ook de latere generaties zo noemen. Ik meende bij het binnenkomen van Santiago, tussen twee moderne betongebouwen, de torens te ontwaren. Ik was niet zeker. Ik kwam omstreeks 11u55 aan de kathedraal van Santiago. Een muziekgroepje zat aan de zij-ingang (ingang voor de pelgrims) en speelde het Ave Maria (dwarsfluit en gitaar). Dit was zo mooi... een heel emotioneel moment voor me. Ik zette me, met mijn rugzak nog aan op een muurtje en luisterde... prachtig... het kon op geen mooier moment in mijn leven worden gespeeld. Waaw... ontroerend! Met de rugzak aan trok ik in de kathedraal. Het was een mooie dienst, helaas in het Spaans. Ook Donald was één van de celebranten. Het grote wierookvat werd gezwaaid en er was de communie. Toen ik de kathedraal buitenkwam, speelde het orkestje de Canon in C-dur van Pachelbell ... Aai daar waren de emoties terug... dit muziekstuk is zo mooi... Ik zocht een hotelletje en vond er één in het oude centrum (Rua de Villar nr.12) bij Maria. Een oud pand, parketvloer, geen groot comfort maar zeer authentiek (grote deuren met Engelse sloten, groot bed, balkon met ijzeren en kunstig smeedwerk) Ik waste me (en waste mijn kleren) en trok de stad in. Eerst bekwam ik mijn compostela. In dezelfde straat als het hotel is een bureau gevestigd waar je op de eerste verdieping binnengelaten wordt in een kamer. Daar zitten enkele bedienden die je credential bekijken en beoordelen. Ze vragen je een beetje waar je gestart bent en voor welke reden. Er was geen probleem... mijn naam werd ingeschreven in hun register en ik kreeg de compostela. Yes... I made it! Fier als een gieter legde ik het document op de kamer en verkende verder de stad. Ik reserveerde o.a. mijn terugreis (op vrijdag 22 augustus kom ik thuis) en keek of ik niemand van mede-stapgenoten kon herkennen. Wellicht was ik een dag te vroeg. Ik herkende de Nederlander Jan die ik al een paar dagen eerder had ontmoet. We wensten elkaar proficiat en spraken af om samen te gaan eten. Santiago is een heel mooie stad, oude straatjes, vele mooie pleintjes en mooie gebouwen. Ik bezocht nogmaals de kathedraal en bekeek het schrijn van de Heilige Jacobus. Ik ontstak wat kaarsjes met het geld dat ik van enkelen had gekregen... Hier geen echte kaarsen maar van die elektrische lampjes... Ik woog me in een apotheek (met kleren aan en schoenen... 79.5 kg., ik moet zo´n 7 kg. zijn afgevallen ( Tja... ik had het al gemerkt... mijn broeksriem zit aan het laatste gaatje) Om 19 uur stond ik aan de fontein dichtbij het hotel. Carine kon me thuis op het internet herkennen. Ik at nadien met Jan en de Duitser Helmut een klein menu in een restaurantje dichtbij de kathedraal. Het is hier veel duurder dan elders op de camino... Ja het is dan ook Santiago zelf.
Ik liep nog wat rond om eventueel andere groepsleden te vinden... helaas... Ik trok naar mijn kamer omstreeks 22 uur en ging slapen. Morgen zou ik verder gaan naar Finistera.
Omstreeks 6u30 was ik al op stap. Na enkele honderden meter was ik de weg al kwijt. Wat wil je, het is niet goed aangeduid in de stad (of je vindt de pijlen niet terug in het donker). Ik ontmoette het Nederlandse gepensioneerde koppel Johan en Erzsi (zij is van Hongaarse afkomst). Zij waren de camino vanuit hun woonplaats gestart. Je zou ze moeten zien... Hij, een zestiger met een grijze baard en een Lennon-brilletje, zij met de twinkeling van een schoolmeisje in haar ogen. Ze zijn allebei heel leuke mensen en een beetje Bourgondiërs. Als iedere Nederlander zo zou zijn, ik vroeg direct aan Leterme de "anschluss" met Nederland. Ze hebben wandelstokken waarop alle veren die ze vinden, prijken... net Indianen. We vroegen de weg aan enkele (zatte) Spanjaarden die ons de autoweg opstuurden, richting Finistera maar dan in noordelijke richting. Na 12 km stopten we in een bar en vroegen de weg. Tja... er zat niets anders op dan 6 km zijweg te nemen om dan uiteindelijk nog maar 4 km uit Santiago geraakt te zijn. We hadden er genoeg van en bestelden een taxi (voor hen en voor mij de eerste keer). Deze zette ons terug op de weg. We wonnen geen tijd maar we werden terug op de goede weg gezet. Na een prachtige route - wel heel mistig - (heuvelachtig) kwamen we omstreeks 11u30 aan in de albergue municipal van Negreira. Er was al een Franse dame aanwezig die wellicht met de bus was aangekomen. De hospitalero was nergens te bekennen. We namen onze douche en aten een beetje (voor mij wat oud brood en een stuk chorizo + enkele donuts die ik had gekocht). Iedereen die in de albergue binnenkwam, vroeg naar de hospitalero... op de duur zeiden we... He's not here... we´ve killed him tonight... Hilariteit alom natuurlijk... Met Johan en Erzsi heb ik nog veel lol gehad, eigenlijk de hele dag... Deze mensen hebben al de hele wereld gezien, het zijn levensgenieters en maken graag plezier. We fantaseerden erop los, soms speelde ik hospitalero en zette me achter het bureau. Het verhaal "Murder on the camino" begon meer en meer vorm te krijgen. We fantaseerden hoe andere pelgrims aan hun einde zouden komen enzovoort... we hebben gelachen. Heel veel pelgrims kwamen na ons toe maar hadden geen plaats meer. Het ziet er naar uit dat we hier hetzelfde verhaal zullen meemaken als de laatste 5 dagen... geen plaats meer in de albergues. In de namiddag trokken we naar het stadje (heel mooi standbeeld met vertrekkende vader op pelgrimstocht, familie achterlatend). We bezochten een bar met een Duitstalige opdienster en nadien een leuk restaurantje. Ik maakte nog kennis met Stephan en Tabea uit Duitsland die ook heerlijk meefantaseerden over de moord op de camino. Fantastisch toch als mensen een beetje de fantasie op hol kunnen laten.
In hetzelfde restaurant werkte ik nog de blog bij en ging slapen omstreeks 22 uur. Mijn hotel heb ik voor morgen al gereserveerd. Ik heb wel een dagtocht van 33 km voor de boeg.
Het had vannacht veel geregend. Vele pelgrims moesten buiten onder het afdak slapen en in tenten rondom de albergue. Het dak lekte en het drupte af en toe op mijn matras. Ik sliep naast een jonge Spanjaard die soms goed snurkte. Ik maakte hem af en toe wakker... had ik van de Nederlanders geleerd... een snurker moet je uit zijn bed sleuren en uit de kamer schoppen. Ik dreef het nog niet op de spits maar ze hebben gelijk. Een snurker ontneemt de slaap van velen, je moet er niet veel respect voor hebben. Ze moeten er maar iets aan doen (vermageren, geen bier drinken, op de zij gaan liggen, in een hostal gaan slapen... op de camino zijn er ook grenzen). Ik nam afscheid van Johan en Erzsi en vertrok met de française Hélène. Ze had een gedetailleerde beschrijving van de weg en ik niet. Ze stapte voor mij ietsje te vlug maar paste zich aan. Ze was nogal onzeker over de weg en had weinig ervaring (had maar een stukje van de camino norte gelopen en was met de bus naar Santiago gekomen). Ze is van Agèn en werkt in het onderwijs. Ik stopte af en toe (bijna in iedere bar... er waren er niet veel). Zij paste zich aan. ´s Middags (in Santa Marina) aten we een bocadillo en namen afscheid. Ze wou per sé vlug de albergue in Olveira bereiken. Geen probleem... mijn bed was gereserveerd. Het landschap is groen. Het doet een beetje denken aan de Vlaamse Ardennen (denk de eucalyptusbossen, de hogere heuvels en de windmolens van hier even weg). Heel lastig was de etappe niet maar ze was wel lang. Drieëndertig km. is voor mij geen probleem als het maar niet te warm is. Het was bewolkt en af en toe regende het... ideaal wandelweer. Rond 15u15 kwam ik aan in het pension Residencia As Pias. Ik zette me buiten onder het genot van een pintje en een wijntje... tijd om mijn dagboek aan te vullen. Ik waste me, deed mijn was, hield een siësta en om 19 uur trok ik naar het hostalrestaurant. Ik ontmoette de ingenieur Reiner en de pedagoge Magret, allebei uit Duitsland. We haalden herinneringen op van de camino en lachten veel. Margret had maar een klein stukje van de camino norte gelopen. Reiner en ik hebben haar overtuigd om de volgende keer de camino francès te lopen. Om 22 uur ging ik slapen.
Vanmorgen was het zeven uur als ik het hotel verliet. De kamer was koud en vochtig. Buiten was het mistig. Mijn broek en T-shirt waren niet droog. Tja... dat gebeurt. Ik zal de was aan mijn rugzak moeten hangen om te drogen. Ik verliet Olveiroa en spoedig bereikte ik het dorp Hospital. In een plaatselijke bar dronk ik wat en al spoedig kwam ik de kruising tegen tussen de weg naar Muxia en Finisterra. Ik nam de originele caminoweg door de heuvels (vele pelgrims nemen hier de weg langs de autoweg... 4 km. korter) naar Cee. Ik liep de hele weg praktisch alleen... wat een zalig gevoel. Aan de Ermita San Pedro Martir stopte ik om wat te eten. Ik schreef een boodschap in het boek dat in de nis lag. Ik passeerde mooie landschappen en enkele km. voor Cee zag ik ineens de oceaan voor me opdoemen. Wat een prachtig gevoel!!!. Na een scherpe afdaling (tussen vele bomen die verbrand waren) kwam ik in het dorp aan. Cee ziet er vuil uit (er was een plaatselijke kermis, de kerk was volledig aan het oog onttrokken door kermiskramen en een podium). Ik trok naar de plaatselijke refugio. Er was weer geen hospitalero te bespeuren. Alleen een Duitser (van een groep die ik al eerder tegenkwam) lag te slapen. De slaapplaats zag er zeer vuil uit - luizenbakken van bedden. Ik besloot verder te stappen. Net op de rand van Cee en Corcubion vond ik een heel mooi pensionnetje. Mooie kamer, propere douche en toilet...leuk! Corcubion is veel mooier dan Cee. Ik sprak er nog met een Belgische uit Brussel (Franstalig) die ook stilaan naar huis verlangde. Morgen nog een kleine etappe en het is gedaan met "tjolen". Ik plan om nog een nachtje in Finisterra te slapen, daarna neem ik de bus naar Santiago waar ik ook nog een nacht zal verblijven. Woensdag neem ik de trein naar huis. Mijn was kan ik nog nauwelijks doen. Ik zal zien of de refugio in Finisterra mogelijkheden biedt. ´s Avonds verkende ik nog Cee, er was de zondagsmarkt... ik at een pizza en trok om 21 uur naar mijn bed.
Ik bleef liggen tot 7 uur. Waarom mij haasten? Slechts 16 km voor de boeg en ik had alle tijd. Om 8 uur vertrok ik na een ontbijtje van vezelkoekjes. Er was een stevig klimmetje in Corcubion. De weg was mooi. Af en toe had ik zicht op de zee links van me. Ik slenterde voort en omstreeks 10u45 kreeg ik Finisterra in de gaten, Ik besloot om meteen door te stappen tot de vuurtoren, het uiterste punt. Om 12 uur arriveerde ik aan de kilometerpaal nr. 0. Ik zette me voor de vuurtoren op een rotsblok en keek naar de zee. Ik bleef lang zitten. Er waren heel wat toeristen die de rotsen op en af klauterden. Geen pelgrims te zien. Ineens kwamen er enkele (uit Frans-Vlaanderen). Ze waren vertrokken uit Montélimar. We verbrandden onze onderbroek. Heel wat mensen namen foto´s van het gebeuren. Naast het terras van het restaurant (op punta de Finisterra) was er een webcam. Ik ging in het zicht staan. Thuis konden Dries en Carine mij zien. Na een bocadillo en een pintje vertrok ik terug naar Finisterra (+- 2.5 km). Ik stapte meteen naar de toeristische dienst voor mijn tweede compostela (bewijs van afgelegde weg tussen Santiago en Finisterra). Daar vernam ik dat de gemeentelijke refugio van Negreira was gesloten. Ook daar waren bedwantsen gesignaleerd. Ook dit heb ik geweten. Mijn armen waren nog maar genezen van de beten in Fromista... Ik had enkele ferme beten die momenteel erg jeuken. Ik boekte een kamer in hotel Cabo Finisterra (gedaan met de gemeentelijke refugio´s) en trok het stadje in. Ik vond de Canadese Joseline. Het was een heel gelukkig weerzien. Mimi was al teruggekeerd naar Frankrijk. Joseline was vergezeld van een Parijse zuurpruim. Ik bleef nog een tijdje babbelen met Joseline en nam afscheid. Ik zal ze wel nooit meer zien. Joseline heeft in Canada haar werk opgegeven en haar appartement verkocht. De camino heeft haar veel geleerd. Ze zit er niet mee in om nieuw werk te zoeken. In het hotelrestaurant at ik een pulpo con almejas... de lekkerste die ik in heel Galicië heb gegeten... tja we zitten aan de zee nietwaar. Pulpo is inktvis en almejas zijn schelpdieren... Heerlijk gekruid, lekker warm, zacht... een goed wijntje erbij. Zalig!
Om 8 uur stond ik aan de bushalte. De bus was er al. Er zat niet veel volk op. Van Finisterra naar Santiago is het langs de kustroute 3 uur rijden met de bus. De bus stopt aan vele haltes en wacht in grotere dorpen. Deze bus deed het anders... hij nam slechts gedeeltelijk de kustroute. Het doet eigenaardig om in een kwartiertje reeds 15 km te hebben overbrugd. Na ongeveer een uur moest ik uitstappen en wachten op een andere bus die ons meteen naar Santiago bracht. Ik zag nog de (verkeerde) weg die ik met de Nederlanders had gewandeld. Het was inderdaad de autoweg naar Finisterra die men ons had aangewezen. Om 10u30 was ik in Santiago. Om 11 uur was ik aan de kathedraal en ik zag o.a. Jean Claude (Canadees waarmee ik eens een hele avond had gebabbeld) en de onvermijdelijke vriend schooldirecteur Gunnar... Hij heeft eindelijk zijn compostela gehaald. Gunnar en ik volgden samen de pelgrimsmis om 12 uur. Deze keer zat ik vooraan en kon ik er meer van genieten (vorige keer kwam ik helemaal bezweet toe en er was toen veel meer volk). Het zwaaien met het wierookvat is indrukwekkend. Vier man trekken aan de touwen. Soms gaat het vat zo hoog dat het tegen het plafond van de kathedraal tikt. Ik nam mijn intrek in het bijzonder mooie hotel Rua Villar (zelfde straat als vorige keer maar deze keer met drie sterren). Voor de laatste nacht in Santiago mag het wel eens. Ik dronk nog een wijntje met Gunnar en een Schots koppel + Jean-Claude (bijzonder interessante man) en Annie die ik eerder op de camino had leren kennen. We aten in het hotel rechtover de kathedraal (Praza de Immaticulada)... soep, varkensribbetjes met frieten en een yoghurt. Ik nam afscheid van de groep en trok naar mijn kamer. Ik luisterde nog naar de CD van de groep "Cuarteto Saravani" die mij eerder bijzonder had ontroerd. Ik nam nog een heerlijk bad. Ik had overal jeuk door de beten die ik had opgelopen in Negreira. Gelukkig heb ik nog calamine om de jeuk wat te milderen. Carine telefoneerde en we praatten nog lang... dat deed deugd!!!
Ik vertrok om 9u04 vanuit het station te Santiago. De trein volgde in het begin een beetje de route die ik had afgelegd. Ponferrada was het eerste stadje dat ik ook op de camino had gezien. Ook Astorga herkende ik (ik was er veertien dagen voordien 's morgens vroeg door gestapt). De trein stopte onder meer in Leon, Sahagun, Burgos (via Palencia) en nam toen een andere route. Je beseft welke afstanden je hebt afgelegd. De trein beweegt door landschappen die je allemaal te voet hebt doorkruist. Het graan in de meseta was netjes geoogst. Op de trein zitten naast enkele pelgrims meestal Spanjaarden. Ik ben blij dat ik voor de terugreis de trein heb gekozen. Je neemt op een rustige manier afscheid van de landschappen. Je ziel reist mee.
Ik heb het nog niet gehad over het potje van Simon. Simon is een 71-jarige Nederlander die ik leerde kennen in Ostabat. Hij liep er - samen met een Nederlandse vriendin- een deel van de camino. Hij had de camino verschillende malen gelopen. We deelden de kamer in Saint-Jean-Pied-de-Port. Bij het afscheid gaf hij mijn zijn tas (plastieken drinkbeker). "Ik heb ze toch niet meer nodig en jij kan ze gebruiken" zei hij. Wel... deze tas (het kopje in het Hollands) bevestigde ik achteraan mijn rugzak. Ik heb de tas nooit gebruikt maar af en toe tikte ze tegen de slotjes en linten van mijn rugzak. Een heel vertrouwd geluid op mijn camino. Het gaf me heel veel power. Het was alsof die oude Simon telkens tegen mij zei: "kom op jongen, vooruit Karel, je kan het!". Dit potje is mij heel waardevol. Als een 71-jarige man de camino kan lopen, dan kan ik dat ook.
Tijd voor een reflectie over de camino... Ik heb heel hard van deze tocht genoten. Iedere dag was een geschenk. Wie denkt dat dit een uitzonderlijke prestatie is... wel vergeet het... Iedereen met een redelijke gezondheid en wilskracht kan dit doen. Deze prestatie is niets in vergelijking met wat wegenarbeiders, bouwvakkers en arbeiders in fabrieken dagelijks moeten doen.
De innerlijke reflecties over de camino hou ik voor mezelf, mijn familie en vrienden. Dit hoort m.i. niet op het internet. Ik bedank iedereen voor de steun. In de eerste plaats mijn vrouw Carine voor de liefdevolle boodschappen iedere dag... Deze boodschappen waren voor mij het anker (home: the place where I belong) en de vuurtoren (gaven richting op mijn weg). Ik ben blij dat ik deze weg mocht doen. Ook de steun die ik mocht voelen van familie, vele vrienden en kennissen... bedankt!
De camino is een ervaring die ik alleen kan omschrijven als groots en uniek... het is een simpel maar o zo grandioos concept... je stapt met een doel... iedere dag een beetje dichter bij je doel. Je hoeft je niet veel aan te trekken van de weg, de pijlen zijn duidelijk... je passeert ongelooflijke landschappen en dorpen. Je eet en je slaapt en je ontmoet interessante mensen.
Ik wil de camino naar Santiago in mijn leven niet opnieuw doen. Dit zou alleen maar de herinneringen verstoren. Misschien stap ik nog wel eens stukjes die ik heb gemist (de camino duro - het stukje vanaf Villafranca de Bierzo en O Cebreiro-ook van het dorp zelf heb ik niet veel gezien). Het zal met Carine zijn... ooit eens.
Morgen ben ik thuis... bij mijn gezin, bij de familie en vrienden die mij dierbaar zijn.
Ik was op 22 augustus omstreeks 15u30 in het station van Waregem. Ik deed nog een ommetje naar mijn geboortedorp Nieuwenhove. Ik bezocht het kerkhof van Waregem. Ik legde een steentje op het graf van mijn ouders en mijn schoonmoeder, uit dank voor het mooie leven dat ik heb gekregen. De stenen had ik opgeraapt op één van de oude stukken van de camino. Duizenden mensen zijn er wellicht overheengestapt, allemaal met een goede bedoeling.
Het was een heel warm weerzien met Carine, Bert, Dries, Vanessa en Eline... Heel veel familie en vrienden (met meer dan 40) waren aanwezig op mijn terugkomst. Het deed deugd en het was heel laat (na heel wat cava en hapjes) toen we eindelijk ons bed vonden...
Zondag ben ik nog met Carine naar het graf van nonkel Joël in Rumillies geweest. Hij was onze voogd toen ons vader lang geleden stierf. Ook daar beleefde ik mijn thuis-cruz-de-ferro en legde een steentje van de camino op het graf van hem en tante Marthe.
Zo... het zit erop en maandag begint het gewone leven weer. Het was een ervaring uit de duizend!
Vorig jaar deze tijd zat ik op deze tijd in de omgeving van Pamplona... (Trinidad de Arro)... Minder fraaie berichten dit jaar over de San-Ferminfeesten. In de stierenloop vielen de voorbije dagen al één dode en twee zwaargewonden. Jammer.
Tja...
Hier zijn we terug... Op de vooravond van, wat ik noem... mijn camino-in-stukjes. De weg tussen mijn huis en Orthez (Zuid-Frankrijk) deed ik dus niet te voet en de drang is groot om dit in mijn leven te vervolmaken.
Dries is op kamp met de KSA en komt binnen 9 dagen terug. Bert is thuis en bewijst zijn capaciteiten als chef-kok en huisman. Carine moet nog even doorwerken maar we hebben een huisje geboekt in de Bourgognestreek en daar gaan we van genieten terwijl Bert in Vichte blijft.
Morgen vertrek ik te voet, via Chimay naar Frankrijk... Deze keer geen refugio's, albergues of hotels maar mijn tentje dat ik vorig jaar na een dag al terugstuurde. Het wordt wellicht het moeilijkste stuk van mijn camino. De kans dat ik een medepelgrim tegenkom is bijna nihil.
Eerder dit jaar onderging ik een zware darmoperatie en eigenlijk heb ik bijna niet getraind. Ik heb dan ook geen "ambitieuze" route uitgestippeld... In het begin kleine stukjes om wat routine op te bouwen. Ik zou de Vezelayroute willen nemen. Dit betekent een stukje omweg langs Reims en de Bourgognestreek... Dit jaar bijlange nog geen Vezelay maar ik zal blij zijn als ik een diep stuk in de Franse Ardennen bereik.
Mijn rugzak staat klaar. Nog even naar school gereden om te controleren of alles in orde is... Tja, ik ben al terug in het begin van augustus en ik heb er zin in.
De voorbije weken waren wat men noemt "een lach en een traan". Het grote familiefeest ter gelegenheid van Dries' achttiende verjaardag, gisteren de begrafenis van nonkel Eric Sabbe, een optimistisch en integer man... 's avonds nog een leuke familiebijeenkomst bij zus Triene... Leuk als je een grote familie hebt. Ik vertrek morgen vroeg... het "kopje" van Simon + mijn schelp hangen weer aan de rugzak.
13-07-2009
13-07-2009 Naar Saint-Sauveur
Vertrek om 7 uur... Een laatste knuffel aan Carine "Tot in Saint-Seine". "Wees voorzichtig". Het is schitterend weer om te wandelen. Niet veel wind, wat bewolkt... heerlijk. Ik laat Vichte achter. Tja... Wie stopt er met de auto langs de N36? ?? Corrie Catteeuw. Het was alsof het zo moest. Vorige week zaten we nog samen toen zijn vriend Jean uit Sable d'Olonne bij hem toekwam. Eens pelgrim, altijd pelgrim... "Goede reis... het allerbeste". Ik was van plan om de eerste dag al in Kluisbergen te stoppen maar om 10 uur was ik er al. Ik dronk er een waterke en vroeg om mijn flesjes te vullen. Camping Panorama biedt inderdaad een prachtig uitzicht. De electriciteitscentrale van Ruien die dominant aanwezig is, moet je er maar even bijnemen (of wegdenken, er staan waarempel nog bomen naast). Dan maar verder getrokken. Ik had van Google Maps de te volgen weg uitgeprint... Complete rommel natuurlijk want één kruispunt missen en je bent eraan voor de moeite. Ik keek op de gewone kaart en slenterde langs Orroir-Amougies- Russignies-Ronse en dan richting Leuze. Op grondgebied Saint Sauveur wandelde ik nog een flink stuk door en deed dan een steile klim naar camping "Les Hauts". Deze zag er heel verlaten uit. Helemaal in rust. Alleen de vers aangebrachte bitumen op de straatjes plakten aan mijn schoeisel. De vogeltjes in de bomen. Ik zette mijn tentje op een mooie plaats in de schaduw. Wasje gedaan, mezelf gewassen aan de lavabo (geen douche dus, je moest er een 20 frank stuk in steken om warm water te bekomen (of een jeton die je aan de receptie kon krijgen maar de campinguitbater was er niet). Hier is geen restaurant, geen winkel... niets. Gelukkig had ik 's middags een bordje frieten met wat vlees kunnen eten in Ronse. Avond... het is 19u40. De zon staat al laag. Prachtig zicht achter mijn tentje. Panorama op de Vlaamse Ardennen. Mooi!
Foto's op http://picasaweb.google.be/kareluitvichte2009/130709
Redelijk goede nacht gehad... Een bende Franse jongeren hield van "rap" maar na 22 uur was het stil. De oordopjes die Bert me had meegegeven werkten heel goed. De hanen, duiven en ander gevogelte hoorde ik nauwelijks. Ik stond op om 6 uur en begon mijn boeltje op te ruimen. Om 6u45 stond ik aan de ingang te wachten, ik had immers nog niet betaald. Het was 7u15 als ik kon vertrekken. De baas was niet erg geïnteresseerd om zijn geld te innen. De camping zal op het einde van dit jaar sluiten. Deze keer gebruikte ik de GPS waar ik vooraf de stafkaarten van België had ingeladen en de route had uitgestippeld. Heerlijk ding... je volgt het pijltje op de kaarten en that's it. Ik naderde Frasnes-les-Anvaing en zag dat de GPS-batterijen leeg waren. Ik verving ze maar o... wee. Nadat ik het boeltje weer opstartte, waren de opgeladen kaarten uit de GPS verdwenen. (achteraf zou blijken dat het geheugenkaartje uit het houdertje was omhooggekomen, niets ernstigs dus). Tja... er zat niets anders op dan - zoals het een echte pelgrim betaamt- de papieren kaarten te gebruiken. Na wat zoeken en wellicht nog wat omwegen trok ik via het dorp "La Ligne" verder. Af en toe stopte ik. Een bezoekje aan een plaatselijke dorpskerk is in deze warmte een verademing. Ik vond zelfs een kerk met vooraan een bronnetje. Ik geraakte er in gesprek met een patattenboer. Ik kon er mijn flesjes water vullen. Terug de weg op... geen wandelwegen maar links op de rijbaan. Mooie landschappen, meestal vlak. Het landschap doet me een beetje denken aan de Meseta van vorig jaar... eentonig, vlak, heet (alhoewel de warmte hier drukkender is). Je moet af en toe stoppen... een cafeetje, een boom, wat schaduw... ik had het nodig. Om 16u15 arriveerde ik op de camping te Beloeil. Een bijna lege camping, uitgebaat door een bejaarde landbouwer en zijn dochter. Na mijn tentje te hebben geïnstalleerd (en dat is pijnlijk na 28 km stappen) maakte ik een praatje (onder het genot van een koel Moinette-biertje) met een koppel fietstoeristen uit Chièvre. Heel sympathieke mensen, ze kenden de Bourgognestreek heel goed. Ook de bejaarde baas-boer kwam er bij zitten. Er was weinig volk op zijn camping. Volgens hem "trekt" het kasteel van Beloeil niet meer omdat de Prince de Ligne zijn kasteel op te weinig uren openstelt. Blijkbaar haalt de prins nu zijn inkomsten uit grote private evenementen die hem miljoenen opbrengen. Een privéfeestje in het kasteel van Beloeil... het kan en alles heeft zijn prijs. Ik trok nog naar een plaatselijk restaurantje (Café du Château) waar ik 20 euro betaalde voor koetong in madeirasaus en de obligate frieten. Het is 20u30. Ik ga slapen want morgen wil ik naar Mons.
Foto's op http://picasaweb.google.be/kareluitvichte2009/140709
Deze morgen stond ik heel vroeg op. Het beloofde warm te worden en ik wou in de vroege namiddag in Mons zijn. Tja, zonder GPS zit er niets anders op dan de kaart te volgen. Zo gedetailleerd is die niet. Ik wandelde dus op de N526 richting Sirault. Bijna geen plaats voor voetgangers, behalve als je door dorpskernen wandelt. Soms is het heel gevaarlijk zoals het stuk door het Bois de Baudour. De vrachtwagens razen voorbij en er is geen berm om op te wandelen (tja, door de brandnetels stap ik niet). Ik zwaaide met mijn kaart om de automobilisten te waarschuwen. Onderweg kocht ik Sultanakoekjes (mijn ontbijt) en druivensuiker. Toen ik Mons naderde, moest ik op de N50. Gelukkig is er een mooi wandelpad langs het "Canal du Centre". De zon is hier meedogenloos, veel drukkender dan in Spanje. Om 9 uur loop ik hier al te zweten. Ik heb dan ook al een hele mooie "farmers tann", je weet wel, bruin in je gezicht, armen bruin tot net boven de ellebogen , een klein stukje van de benen en je nek. De rest is spierwit... haha!
In de buurt van Ghlin is er veel industrie. Omstreeks 14u. arriveerde ik in Mons en trok ik naar de hoofdkerk (Sint Waltrudis). De kerk met de vergulde koets. Dit voertuig (met de relieken van de heilige) wordt ieder jaar door de stad getrokken (en ook geduwd).
Mons is een prachtig stadje... vernieuwde marktplaats, mooie fonteinen, veel volk op de zomerse terrasjes.
De jeugdherberg... heel vriendelijk personeel. Op de kamers zijn telkens 4 bedden. Ik nam een verkwikkende douche, deed mijn was en hield een siësta. Er kwam een ietwat vreemde man binnen... zuiders type, bandana in het golvende haar. Bleek een clown te zijn die 's avonds op de markt kunstjes deed om aan zijn geld te komen. Was afkomstig van het zuiden van Frankrijk.
Op het terrasje van de jeugdherberg deed hij al één van zijn trucjes. Hij droogde mij meteen geld af met een flauwe mop met een ballon. "Tu veux un grand ou un petit?" "Un petit". Hij blies de ballon op en tekende er een klein penisje op... haha... Om te gieren... 1 euro SVP pour le gag.
Hij keerde terug naar het terras vooraleer hij de stad introk. Hij had zich heel lelijk en zelfs angstaanjagend geschminkt.
Zijn optreden zal wel geen groot succes geweest zijn, te horen aan het zwakke gerinkel van de centen in zijn zakken toen hij 's nachts terugkeerde.
Verder had ik een rustige en mooie nacht ('s avonds nog een leuk gesprek gehad met een logopedist uit Zwitserland die, samen met zijn vrouw en zijn twee dochters op vakantie in België was).
Na een verkwikkende nacht stond ik op om 6u30. Een korte was en ik was klaar om te vertrekken. Op de kamer sliep iedereen nog. Ik nuttigde nog een stevig ontbijt en had een leuke babbel met een Italiaanse die stage kwam doen in de jeugdherberg. Ze was pas aangekomen en kende eigenlijk niets van België. Toen ik haar vertelde dat Mons een burgemeester heeft met Italiaanse roots, klaarde ze op. "His name is Elio, he's always wairing a bow tie(strikje) and he is gay!".
Ik vlotte snel op weg buiten Mons. Op de N50 was het een lange weg naar Beaumont. Op de bermen geen brandnetels deze keer zodat ik er bij gevaar kon opwippen. Onderweg kocht ik brood, een perzik en wat lekkere charcuterie. Ik zette me op een terrasje en at mijn middagmaal op (omstreeks 13u30). Daarna moest ik nog 12 km. Deze kilometers waren heel hard. Niet veel schaduw en veel vrachtwagens. Op het laatste ging ik nog nauwelijks aan 2 km per uur vooruit. Een Hollander bood een lift aan... neen bedankt... ik zal het wel uithouden. Omstreeks 18u30 kwam ik op camping Astoria aan. Geen douche, vuile toiletten maar ik had een plaats om mijn tent op te zetten in de schaduw.
Op de camping typische Belgische kneuterigheid en ambiance. Caravans met voortenten, bijgebouwtjes, koterijen, kiosken, tuinkabouters, stenen schapen, uilen, beelden van honden, nog te leggen vloertegels uit de Aldi en rond ieder perk een tuindraadje. Op ieder afgesloten grasveldje zit dan ook een hond. Geen grote loebassen maar van die keffertjes (chiwawa, pekineesjes, poedels...). Camping Astoria... als men één plek in België zou moeten verheffen tot kunstwerk en voor het nageslacht bewaren is het deze wel. De camping heeft twee hoofdstraten. Recht voor mij is een afzichtelijke caravan met een luifel in een uniek soort gepatineerd textiel uit de jaren zestig... een soort bruin-grijs dat wellicht ooit oranje moet geweest zijn. De verzameling tuinkabouters is heel uitgebreid. De caravan erachter heeft er minder maar er zit dan ook een uniek exemplaar tussen: een tuinkabouter, gezeten op een varken... waar haal je zo'n dingen? Wat ik miste was een geel-rode caravan met "FRITERIE" op geschilderd. Dat zou het kunstwerk Astoria compleet hebben gemaakt.
Een sympathieke Waal (Filip 53 jaar), nodigde mij uit voor een biertje. Leuke gast, 180 kg... Hij en zijn vrouw zouden zaterdag vertrekken naar een andere camping. Volgens hem zou camping Astoria moeten sluiten tegen het einde van het jaar (uniek cultureel erfgoed dreigt dus verloren te gaan).
Filip gaf me een plastieken tuinstoel in gebruik om een beetje te kunnen zitten.
Ik at een stuk salami, een beetje kaas en nog wat oud brood. Ik zag het niet meer zitten om een restaurantje op te zoeken in Beaumont (de camping ligt net voor Beaumont). Da's voor morgen.
Ik ben uitgeput en heb nauwelijks de kracht om de tent op te zetten. Ik had er dan ook meer dan 30 km op zitten (in de hitte en met bijna 15 kg bagage op de rug).
Donkere gedachten komen in je op... opgeven, stoppen, het is de moeite niet meer... Gelukkig waren de mensen van camping Astoria heel vriendelijk en bezorgd. Verschillenden deden een praatje. Iedereen was benieuwd waar ik vandaan kwam en of ik wel goed zou slapen in dat kleine tentje.
Om 21u00 lag ik al te ronken.
Foto's op http://picasaweb.google.be/kareluitvichte2009/160709
Heerlijk geslapen... het beloofde onweer bleef uit. Carine had op het weerbericht gehoord dat er heftige storm, hagel en buien aankwamen. Ze stond zelfs op punt om mij te komen halen. Ik hield de boot even af. Gelukkig... na een slaap tot 9u00 was ik helemaal uitgerust.Waarlijk... in mijn tentje is het best comfortabel. Geen spatje regen binnenin. Wat een luxe! Het tentje heeft dan ook wel wat gekost maar het is het waard... Jack Wolfskin rules!!!
Wasje gedaan en naar Beaumont. Het pad vanaf de camping tot het stadje is zoals een pelgrimspad moet zijn... stenig, steil... het deed me weer aan Spanje denken. Op de grote markt vind je van alles. Restaurants, cafés, winkeltjes... een verademing na het desolate landschap langs de N50. Ik trok naar het Office de Tourisme om informatie. Ik kreeg een prachtige brochure met informatie over de "laars van Henegouwen" Dit gaf moed... er zijn dus nog alternatieve wegen om Chimay te bereiken.
Voor het middagmaal trok ik naar Hostellerie Charles Quint. Ik probeerde de plaatselijke specialiteit escavèche uit als voorgerecht. Dit is een stuk gekookte paling in azijnsaus. "On aime ou on n'aime pas. Het is niet aan mij besteed maar kom... als je honger hebt smaakt alles. De tournedos in roquefortsaus maakte veel goed.
Terug naar camping Astoria.
Iets over de mensen: om negen uur 's morgens zie je nauwelijks volwassenen. Alleen de hondjes en de kinderen zijn buiten. Er wordt gekeft en geblaft. De kinderen roepen en lachen en rijden rond met hun fietsjes. Ik ben op deze camping de enige gebruiker van de wasplaats. Ze heeft meer weg van een koestal. Er hangt nog één vuile spiegel. De mensen wassen zich wellicht in hun caravan.
Het volk dan... typische Waalse gewone mensen. De vader met een buik van teveel pils van de Aldi. De moeder slonzig in trainingsvest en -broek,... meestal ook oversized. Al lang geleden dat ze zich mooi maakte. De zoon met de gel in het haar en het lief (een tot blond geverfde zwartharige) met de onvermijdelijke kauwgom in de mond. Daarbij nog een schare kleine kinderen met plaktattoo's op armen en benen... sterrenmeisjes in spé.
's Avonds komen de mensen buiten om te barbecuen en zich te bezatten. Niemand die gaat wandelen. Bijna niemand die hier wist hoe je te voet naar het stadje moet. Voor die ene kilometer gebruiken ze dan ook allemaal hun auto... schreeuwerige elementen erin... Disneyfiguren, een fuck-you-vinger achteraan. Wat de meesten hier ook hebben is een aanhangwagen, een goede "remorque". Dit om kratten bier, kunstvloertjes, golfplaten en brol aan te slepen.
Eigenlijk zijn de mensen hier heel lief. Iedereen heeft medelijden met mijn klein tentje. De meesten zoeken wel contact en zijn verbaasd dat ik te voet ben... "On n'est plus vingt ans". Tja ik weet het, ik wil dit doen. De stilte die dan volgt spreekt boekdelen. "Zo zonder vrouw?", ze zien dat ik getrouwd ben. "Jaja...ik bel regelmatig en we gaan volgende week samen op vakantie." Weer een stilte... Ze vertellen dan over hun kinderen en kleinkinderen, hun eventuele handicap , ziekte of hun werk. Mooi toch.
Ik voel me echt veilig tussen deze mensen!
Foto's op http://picasaweb.google.be/kareluitvichte2009/170709
Heel goed geslapen. Er was hevige regen vannacht maar alles bleef droog. Het was 4u45 als ik begon op te kramen. Om 5u30 was ik al in het centrum van Beaumont. Richting Chimay, 24 km voor de boeg. Ik wou de "groene route" proberen. Sivry-Rance, daarna Froid-Chapelle. Mooie landschappen, soms door het bos... heerlijk... Ik nam na een tijdje terug de weg N939... niet veel verkeer, het was bewolkt, af en toe een spatje regen. Niet nodig om de rugzakbeschermer aan te doen.
Ik kwam aan de "vlinderschuur", juist voor Chimay. Een oudere vrouw, in het gezelschap van een +-15-jarig "mulatje" stopte met haar autootje. Ze hield me tegen... "In het Frans: waar ga je?" "Chimay" "En dan?" "Reims" "En verder?" "Ik stapte van Orthez naar Santiago de Compostela". "Ik deed dit ook, ik heb de Vezelayroute gestapt... c'est génial, je moet eens bellen... ik woon in Thuin." Ze gaf haar telefoonnummer. Wat een toeval om hier ook een pelgrim tegen te komen. Het gaf me moed. Ze wist me nog te vertellen dat Rocroi en Signy l'abbaye op de "chemin" lagen.
Ik stapte door tot het centrum van Chimay en bestelde wat te eten en te drinken. Ik maakte nog kennis met een Vlaams koppel (met Els van Moen) die An Verplaetse, mijn nicht goed kenden. "De wereld is klein". Haar vriend: "maar ik zou hem wel niet willen kuisen".
Ik trok nadien naar het "Maison de Tourisme". Heel vriendelijke bediening. Ik kocht enkele stafkaarten van de streek en van Noord-Frankrijk. Ik vroeg mijn stempeltje in mijn "credential" en trok naar de camping. De camping was bijna volzet. Er was een motorcross in Chimay en er was heel veel volk... Hollanders, Engelsen, Fransen, Vlamingen... Stoere motards hadden de camping "bezet". Ik kon mijn tentje aan de ingang "placeren" op een hellend stukje grond.
Terug het stadje in om wat inkopen te doen. Helaas, ik vond alleen een Turkse nachtshop. Ik bezocht de mooie Petrus- en Pauluskerk en vergaapte me aan het kasteel van Chimay. Het kasteel is te bezichtigen mits betaling van 7 euro... wat denken die nobiljons wel?
Om 20 uur was ik terug op de camping voor een Leffe in blik, wat camenbertkaas en wat brood. Mmm. De motards lieten me met rust en ik kon goed slapen. Ik had nog een kort gesprekje voor het slapen met Vlaamse motards (uit Outrijve) die terugkeerden van de wedstrijd... Ik moet zeggen... motards zijn een heel gedisciplineerd volkje. De camping ligt er proper bij en na tien uur was het stil (of kwam het door de regenbui die plots kwam opzetten).
Foto's op http://picasaweb.google.be/kareluitvichte2009/180709
Tegen 8 uur vertrok ik voor wat een korte etappe zou zijn. Ik verliet Chimay richting abdij de Scourmont. Af en toe regende het en ik diende mijn rugzakovertrek en en mijn regenvestje aan te doen. Ter hoogte van de abdij begon het fel te regenen. Ik nam een stukje het bospad en ging toen de abdij binnen. Ik werd er verwelkomd door een sympathieke pater (60-er?) met een grijze baard, lichtogen en een Bourgondisch buikje. Het bleek een Westvlaming te zijn die nog met Frederic Tack uit Vichte had gestudeerd.
Ik bezocht de prachtige kerk en de schitterende binnentuin. Voor het bezoek aan het kerkhof was het teveel aan het regenen. Nog een blik in hun boekenkiosk (met o.a. een boek over de ontmoeting van de vader abt van de abdij van Chimay met monniken uit Nepal... wat zeggen zo'n mensen tegen elkaar ???... dat moet ik eens lezen).
"Goede en behouden reis" wenste de pater me. Via een klein weggetje, duidelijk op de kaart, wou ik de grens oversteken naar Signy-le-Petit.
Toen ik aan de grens kwam was er geen doorgang. Alles was dichtgegroeid en een bord wees aan dat er een privédomein was. Er stond een huis en ik belde aan.
Een bijzonder onvriendelijke man wees me erop dat de weg al vier jaar gesloten was. Ik moest terugkeren en een andere weg terugkeren. Pelgrim of niet... in de regen dien je de paar kilometer die je stapte, maar terug te keren.. Door weer en wind en via bospaden (en ettelijke keren mislopen- het terugkeren doet enorm veel pijn) kwam ik op de goede weg. (Bij nader inzien was het in het dorp Cendron dat ik de grens overstak).
Ik moet zo'n dertig km hebben gestapt toen ik eindelijk in Signy-le-Petit aankwam. Het is een klein dorp met een hotel-restaurant, enkele cafés en een frituur. In de frituur kon ik mijn dorst lessen en mijn honger stillen. De camping, 800 m verderop, is mooi en onderhouden. Er is een zwembad en een minigolfterrein. (Het valt op... Frankrijk ziet er veel meer onderhouden uit dan België. Ieder dorpje heeft zijn netjes onderhouden zomerbloemen, er is geveegd, de straten zijn onderhouden... Wat is er eigenlijk aan de hand in België?)
Voor 8 euro kreeg ik een mooie plaats en kon ik mijn was doen. Terug moest ik mijn tent op handen en voeten opzetten.
Ik had al een hele dag een blik Leffe van 50 cl meegesleept... en of het smaakte (met de rest van mijn camenbert, brood en salami).
Om 9u00 zat ik terug in mijn bedje.
Foto's op http://picasaweb.google.be/kareluitvichte2009/190709
Ik stond laat op. Rond 9 uur vroeg ik aan het onthaal van de camping of de camping van Rumigny nog bestond. "Oui, je crois bien" zei een leuk uitziende receptioniste. Ik at nog een halve "baguette" met mijn camenbert en een blokje "La vache qui rit". aan de ingang van de camping. De andere helft van het brood nam ik mee.
Een geluk dat ik nog de toeristische dienst van Signy-le-Petit binnenstapte. De camping in Rumigny bestaat niet meer. Men reserveerde voor mij een chambre d'hôtes in Girondelles.
Girondelles ligt op 12 km, te doen dus, maar na de 30 km. van gisteren, meer dan genoeg. Ik kwam rond 14 uur aan in het dorpje en vond gemakkelijk het verblijfadres. Hartelijk onthaal door de boerin... leuk kamertje, mooi terras om te zitten. Het plaatselijke biertje Ardwen smaakte heerlijk.
In de namiddag kwam een "niet-koppel" aan, ze waren zich aan het voorbereiden op de dodentocht in Bornem. Zij 53 jaar, een moeilijke en dominante tante, Vlaamse maar hield niet van haar moedertaal... Ze drukte zich dan ook bij voorkeur in de taal van Molière uit. Hij... een 60-er uit het Meetjesland die graag wandelde. Beiden vrienden van elkaar maar verder geen relatie!
Om 19u30 was het eten klaar. Ik maakte ook kennis met een koppel uit Brussel (70-ers). Al het eten was door de boerin voorbereid en klaargemaakt.
Lang geleden dat ik nog zo smakelijk had gegeten. Ik betaalde nog mijn 50 euro voor het avondmaal, mijn overnachting en mijn ontbijt en bedankte de boerin voor het warme onthaal. Ze zou morgenvroeg alles klaarzetten voor mijn vroege vertrek.
Ik had nog een schitterend gesprek met de mensen aan tafel over werk, geluk, politiek, onderwijs. Ook hier was het verschil in mening tussen Vlamingen en Walen duidelijk.
Foto's op http://picasaweb.google.be/kareluitvichte2009/200709
Gisteravond meldde Carine dat mijn tante Marie-Josephe Baert was overleden. Tante Marie-Josephe was een groot mens. Toen mijn vader gestorven was in 1969 nodigden zij en nonkel Lucien ons (moeder en de vier kinderen) geregeld uit op een zaterdagavond om naar TV te komen kijken. Zij hadden één van de eerste kleurentelevisies in de Nieuwenhovestraat. Ik heb fantastische herinneringen aan die avonden, onbezorgd en "bourgondisch". Goede hapjes, lekkere drankjes, spelen en fantaseren met de neven en nichten... heerlijk. Nooit heb ik tante Marie-Josephe betrapt op een roddel of een lelijk woord.... Zij was onderwijzeres van opleiding maar na haar huwelijk wijdde zij haar leven aan haar gezin en de zaak van haar echtgenoot. Een in-goed mens met een hart van koekenbrood. Als er één mens de hemel verdient dan is zij het wel.
De begrafenis is donderdag a.s. en eigenlijk wil ik er bij zijn. Steun aan mijn neven en nichten en elkaar nog eens weer zien.
Ook het feit dat Carine nog altijd last heeft met de spieren (en misschien niet tot in Saint-Seine zal geraken met de auto) deden mij besluiten om in Signy l'Abbaye te stoppen. Dit dorpje ligt op de Jacobsroute (GR 654 tot Vezelay) en ik kan volgend jaar van hier vertrekken. Het is niet zo ver meer van Reims (+-50 km) en de stad loopt niet weg. Volgend jaar kan ik dit ook doen.
Om 7u30 stond ik beneden in de living voor een goed ontbijt. De boerin had voor alles gezorgd... verse koffie, brood, fruitsap, chocopasta, verschillende soorten confituur. Ik zat alleen aan tafel (de anderen lagen nog te slapen) en na een kwartiertje kon ik starten.
Het had vannacht geregend en de naaktslakken waren duidelijk aanwezig naast de berm. Ik kwam snel vooruit langs mooie dorpjes (Flaignies Havys, Cernion, Aubignies les Pothées. Ik was in Signy l'Abbaye omstreeks 13u30. Het plaatselijke toerismebureau ging pas open om 15u maar een sympathieke bediende liet me toch binnen. Ik regelde mijn bus naar Charleville-Mezières en mijn trein tot in Lille.
Op de plaatselijke camping vond ik plaats aan een snelstromend beekje in de schaduw. Ik kon geld afhalen in een plaatselijke winkel. Er stond een geldautomaat in de winkel zelf (de "SHOPI").
Ik had een leuk gesprek met een Duits hoogbejaard koppel. (hadden de tijd van Hitler nog meegemaakt... "hij kon prachtige redevoeringen houden")... zij hadden vele steden op de weg naar Santiago bezocht.
Met een Nederlands koppel uit Groningen hadden we een gezellige babbel. Hij is muziekleraar en zij is gemeentebeambte... Bert en Janne... Leuk gesprek over discipline, onderwijs en "la vie". Mooi!
's Avonds laat ontmoette ik nog een ander Nederlands koppel (een antropoloog en een maatschappelijk werkster) die op fietsvakantie waren.We hadden een prachtig gespek over het werk en over geloven (hij was overtuigd atheïst, katholiek opgevoed, zij gereformeerd), zij wou ook de camino stappen, hij was niet tegen.
Het was mijn laatste avond. 's Nachts was er een heel hevig onweer.
De volgende dag nam ik de bus (met medewerking van de campingbeambte die me naar de halte bracht) naar Charleville-Mezières. Daar nam ik de trein naar Lille en daarna naar Kortrijk - Vichte. Ook hier valt het op bij het terugkeren in België. In vergelijking met de steden en dorpen in Frankrijk lijkt België meer en meer een verpauperd en sjofel landje. Alleen de treinen zijn hier wat netter dan ginder. Carine stond mij op te wachten in het station van Vichte...Het was een hartelijk terugzien.
Het is altijd goed om terug thuis te zijn. 's Avonds dronken we een goede fles met de zonen.
Ik ben blij dat ik dit weer heb mogen meemaken... Ik denk dat het zwaarste stuk van de camino er op zit.
Hier zijn we dan terug... Om 13u10 vertrokken we (Carine, Rita (schoonzus), André(schoonbroer) en ik) met de auto naar Signy l'Abbaye. We deden een ommetje naar het mooie Chimay. Om 17u30 arriveerden we in het schitterende hotel "Auberge de l'Abbaye". André en ik installeerden ons op de kamer. We namen afscheid van onze ega's en trokken naar de plaatselijke camping om nog eens een blik te werpen op de plaats waar ik vorig jaar was. We dronken wat in bar Derby (beetje marginaal maar heel vriendelijk). Bij het terugkeren bezochten we het mooie kerkje van Signy. De dagschotel in het hotel smaakte. Nog een korte wandeling om de GPS te testen. Tja... dit jaar heb ik dus een wandel-GPS mee. Alle stafkaarten van Noord-Oost Frankrijk zitten er in. De pelgrimsweg in dit gedeelte van Frankrijk is toch nauwelijks aangeduid. De GR 654 vind je wel gemakkelijk terug maar als je dit pad volgt tot Vezelay ben je goed voor meer dan 500 km. Dit is niet de bedoeling.
Om 22u15 zochten we ons bed op en sliepen weldra in.
Om 5u30 was ik al klaar wakker. André zaagde nog een boompje om. De wekker was gezet om 6u15 maar ik stond al op. Een goede wasbeurt en om 6u15 konden we al ontbijten. De koffie was gezet, er lag vers brood, er was melk, fruitsap, confituur, kaas... André had zijn eigen brood (glutenvrij) mee. Om 7u10 trokken we de hoteldeur achter ons dicht en gingen op stap. Via mooie weggetjes, door het bos of langs kalme wegen (Quatre Frères, Lalobbe, Neuville les Wasigny... kwamen we omstreeks 10u45 aan in de prachtige halle (overdekte markt) van Wasigny.
Een beetje van de hak op de tak... In Lalobbe vonden we een mooi beeld van St.-Jacob (met kalebas, hond en schelpen) In de nabijheid van Wasigny heb je een echt "Café René". De waardin is oversised en hing aan de tap bij het schenken van een "pression". Elle aime les Belges. We konden onderweg zitten aan het kerkhof van Lalobbe. Rustig... onze buren waren stil. De E-trex Legend HCX van Garmin is een prachtig toestelletje. Geen enkele keer liepen we verkeerd. De kleine wandelwegen zijn goed aangeduid. Een groot verschil met de gebrekkige bewegwijzering van de GR-routes hier. Omstreeks 12u45 kwamen Harold (Duitser) en Lynn (Deense) ons halen met de auto om ons naar ons logement te brengen. Het was een verbouwd bakkershuisje... heel knus.We namen een douche en wasten onze kleren. We hielden een siësta en daarna een korte wandeling (met bezoek aan het kerkhof) door het godvergeten dorpje. Eten: kip met citroen en rozemarijn en verse tuingroenten met rijst en curry. Daarna yoghurt met vers fruit. Leuke gesprekken over "la vida" met Harold en Lynn en André... Om 21u30 zaten we in onze tram.
Het was omstreeks 7u15 als Harold ons kwam halen om te ontbijten. Ze hadden moeite gedaan. Zelfs de spinnenwebben in huis waren weg. Voordien hadden we een goede nacht gehad in het bakkershuisje. Er was van alles, helaas geen brood voor André, ze waren het vergeten...). We maakten ons lunchpakket klaar en Harold bracht ons naar de overdekte markthal van Wasigny. Via schitterende weggetjes ("bonjour monsieur-dame" 2X) en dorpjes (Justine-Herbigny- Hauteville) bereikten we omstreeks 11u30 Château Porcien. We installeerden ons aan de Aisne op een bankje en namen onze lunch. In restaurant Longchamp kregen we de deurcode van de gemeentelijke refugio. Een klein, proper optrekje, speciaal voor pelgrims... Bravo aan deze gemeente. We konden een douche nemen en ook onze kleren werden gewassen. Op de binnenkoer van het restaurant hingen we onze was te drogen. En toen kwamen ze binnen... Zij een grijze zestiger uit Arnhem. Hij een vijftigplusser uit Maastricht. Ze hadden elkaar op het internet ontmoet en wilden samen Lourdes bereiken. Zij had er duidelijk genoeg van ("dit is geen vakantie meer") en wou meteen de trein op naar Nederland. Hij (een sportieve natuurgids) wou morgen al Reims bereiken (40 km) om de Tour te zien. Hij wou, terwijl we allen op een bed zaten in de kamer, zijn schoenen uittrekken. André en ik zijn naar buiten getrokken. We installeerden ons weer aan de Aisne. Omstreeks 19 u kwamen we in het restaurant Longchamps aan waar Willy bleef wachten op haar aperitiefje van Tonie. Tonie was in een dronkenmansgesprek verwikkeld waar vooral les "Belges" het moesten ontgelden. Het pelgrimsmenu was eerlijk. Koude schotel - Wildragout, aardappelen in de room en tuinbonen - bessentaart of yoghurt. We namen onze was mee en we deden onze babbel verder. Tonie werd langzamerhand onverstaanbaar en Willy ging slapen (in een tweede gedeelte van de refugio --in opbouw) Om 22u00 bekeken we de binnenkant van onze oogleden... Tonie wou per sé morgen de Tour in Reims zien.
Om 4u15 werden we wakker (even te vroeg) en bleven doorslapen tot 5u30. Om 6u00 stonden we met pak en zak klaar om te vertrekken. We verlieten Château Porcien over de Aisne en het Ardennenkanaal. Het was stil... alleen de vogels hielden ons gezelschap. Langs mooie weggetjes, door de velden kwamen we achtereenvolgens in Avançon, Saint-Loup en Champagne en l'Ecaille. Verderop moesten we langs een bomenrij Bazancourt bereiken. De vliegen (dazen) waren verzot op onze kuiten. Vooral André had veel succes. Zijn meegebrachte stok heeft vooral gediend om de vliegen weg te jagen... Je had het moeten zien... André als een gek rondom zich slaan en de dazen... maar bijten! Omstreeks 11u40 kwamen we aan in Bazancourt. In het gemeentehuis kregen we een stadsplannetje. We rustten uit op de trappen van de kerk. We aten er ons middagmaal (yoghurt - brood, koekjes en worst). We begaven ons naar hotel "Le Moderne". We kregen een mooie kamer, propere douche, net toilet... mooi. Onze siësta duurde tot 16 uur. We kregen de laatste kilometers van de Ronde van Frankrijk te zien. Tonie en Willy hebben we niet tussen het volk kunnen ontwaren. Achteraf bleef dat ook zij in een ander hotel in Bazancourt hadden blijven slapen. Ook het eten in "Le Moderne" smaakte. We bekeken nog de laatste momenten van de match Duitsland-Spanje en trokken naar onze bedstee.
Het was 6u30 als we ons ontbijt konden nuttigen in het mooie zaaltje van het hotel. Om 7u00 trokken we de hoteldeur achter ons dicht. De GPS had ik ingesteld om zo vlug mogelijk in Reims te zijn. We liepen langs aardepaadjes maar ook langs drukke wegen. Omstreeks 11u30 kwamen we in Reims aan. Het was bloedheet. Snel vonden we een cafeetje in de nabijheid van de kathedraal. Onze meegebrachte lunch moest er aan geloven. In de toeristische dienst vroegen we het adres van een internetcafé en ook dat van het station. We ontmoetten er ook Tonie die sedert gisteren zonder Willy op stap moest gaan. Bij nader inzien hadden ook zij in Bazancourt gelogeerd.
In de kathedraal (heel vriendelijk onthaal van de Franse Jacobsgemeenschap) kan iedere pelgrim zijn naam inschrijven in een boek. Ik kreeg een stempel. Ik ontving eveneens een lijst met overnachtingsadressen + mogelijkheden om aan eten te geraken in de dorpen tussen Reims en Vezelay. Het ziet er naar uit dat ik bijna nergens mijn blog zal kunnen bijwerken. De voorgestelde weg op de lijst volgt zoveel mogelijk de GR654 maar snijdt soms stukken af.
André wou zijn trein naar Lille reserveren. De bediende kon er niets van. Een ticket van Reims naar Lille bekomen, was bij hem even moeilijk als een reis naar Timboektoe boeken, vooral als je persé niet langs Parijs wil rijden. Achteraf bleek dat André zelfs een tijdje met de bus zou moeten reizen.
Gelukkig konden we 's avonds het ticket inwisselen voor een reis Reims-Cambrai-Lille. André kreeg zelfs 10 euro terug.
We reserveerden een kamer in Hotel du Nord, dichtbij het station. Daar konden we ons verfrissen. In de namiddag werden de foto's op het internet opgeladen en werd de weblog bijgewerkt.
's Avonds genoten we van een steak-frites met groenten en heel veel koel water. De terrasjes waren vol. Ik realiseerde me dat ik mijn hoofdlampje was vergeten thuis (Petzl). Nog net kon ik een gewoon zaklampje kopen in een grootwarenhuis. Omstreeks 22u00 zochten we onze bedstee op. Beneden op straat was het de hele nacht druk.
Omstreeks 4u45 waren André en ik klaarwakker. Beneden op straat waren schermutselingen met dronken jongeren. Er werd geslagen, geroepen en met een tafel gegooid. We maakten ons klaar en ik trok met André mee naar het station. Zijn trein zou om 6u21 vertrekken. We namen afscheid en ik zette koers naar Verzy.
Aan de noord-oostkant van Reims bevindt zich nogal wat industrie. Het duurde meer dan twee uur vooraleer ik de eerste wijngaarden (Champagne) in de gaten kreeg. Ik vond een mooie alternatieve weg die me leidde naar Verzenay en tenslotte naar Verzy. Het was prachtig wandelweer, bewolkt, een beetje wind- er vielen zelfs enkele druppels regen. Ik kwam wijngaarden tegen van o.a. Pommery en Veuve Clicquot... mooie hellingen naar het zuiden gericht. Het was bijna 11u00 als ik in Verzy aankwam. Een oudere vrouw sprak me aan... "Zoek je het echtpaar Michel voor een overnachting als pelgrim? Ik heb de sleutel van "la maison pastorale"! Ik kreeg de sleutel en trok binnen. Heel de accomodatie had ik voor mij alleen: douche, slaapkamers, keuken, koelkast. Ik kocht wat pasta, tomaten, en een drankje in het dorpje.
Ik zette me aan het koken. Tja zonder olie en specerijen (zelfs geen zout en peper) was het een basic-maaltje. Na de was en een verkwikkende koude douche trok ik naar boven naar één van de slaapkamers. Het was er te warm (+ een vast tapijt op de grond). Ik verhuisde alles naar beneden. Ik blies mijn matje op en legde het op de tegelvloer beneden. Zo kon ik lekker slapen.
Het was 3u45 als ik wakker werd in het grote parochiehuis. Nog een yoghurt, een koekje en een halve tomaat. Ik waste netjes af, legde op de kast 5 euro (volgens afspraak) met een bedankje erbij. De hoofdschakelaar van de elektriciteit mocht ik uit doen. Het was 4u30 als ik vertrok... met de GPS richting Condé-sur-Marne. De GPS stuurde me door het Fôret de Verzy... geen goed idee want het was flink klimmen en dalen. Bovendien gaf de GPS paden aan die volledig waren dichtgegroeid. Ik moest dikwijls op mijn stappen terugkeren en verloor veel tijd... op de koop toe kwam ik een groot everzwijn tegen. Het sprong recht en maakte zich uit de voeten. Was me dat schrikken!
Ineens kwam ik uit het bos en zag de zonsopgang boven de champagnevelden... Waaw, heel mooi. Ik zette me neer om wat te eten, te drinken en me zelfs te scheren (ik was dit 's morgens vergeten).
Ik trok verder. Na Condé-sur-Marne (heel dicht bij Tours-sur-Marne - onze huischampagne Brisson-Lahaye komt van hier). Naar Chalons-en-Champagne was het nog 18 km... Allez vooruit. Het was bloedheet, mijn waterflesjes moesten af en toe worden bijgevuld, ik was doodop.
Omstreeks 13u30 kwam ik nat bezweet aan bij een Mac Donalds. Ik bestelde een grote cola en een broodje met hamburger en mosterdsaus. Ik "strompelde" voort naar de kathedraal maar voor een pelgrimsonthaal moest ik in de Notre-Dame-en-Vaux zijn. In deze schitterende kerk zijn er drie brandglazen gewijd aan Sint Jacob (o.a. als Matamoros). Ik kreeg een glas water en een stempel. Voor een overnachting verwees men me naar de camping (zo'n 3 km verder uit het centrum).
Ik haalde het en zette er mijn tentje op. Het was weer even wennen. Op de camping ontmoette ik wat pelgrims. Een Nederlands koppel dat met de fiets naar Santiago wou. Heel sympatieke mensen... ze hebben twee dochters en een kleindochter. Zij is zeer gelovig. We hadden een leuk gesprek! Ook ontmoette ik een 61-jarige Bruggeling die te voet naar Santiago wil. Hij hoopte er begin oktober aan te komen. Zijn vrouw volgt hem met de auto en kampeert. Op verschillende campings komt hij op krachten en trekt dan verder... mooi!
's Avonds ging ik naar de plaatselijke "friterie" weer wat junk-food kopen (had geen andere mogelijkheid meer).
Vandaag heb ik +- 35 km in de benen... morgen ga ik zo ver niet. Om 21 uur lag ik te slapen.
Gisteravond was het bewolkt. Ik dacht dat morgen de warmte wel zou meevallen. Ik stond op om 6u45 en de zon was al mooi aan het schijnen! Tja... dit wordt puffen. Na 9u30 is het al behoorlijk warm, dus vlug vertrekken is de boodschap. Ik had een uurtje nodig om alles op te kramen, me een beetje te wassen en te eten. Om 7u45 vertrok ik richting Vitry-le-François. Na 9u00 is het puffen en blazen. Het is heel warm. Ik moest iedere 3 km stoppen en water drinken.
Onderweg vroeg ik aan een vrouw om mijn flesjes te vullen met drinkwater. Geen probleem. Ik kwam in La Chaussée sur Marne aan en stapte meteen naar het Hôtel du Midi (met groot terras). Ik was de enige klant. Ik kreeg een studiootje met bed, tafeltje, douche... De wc was aan de overkant. De waardin is een vriendelijke dame (echtgenoot was chef in de keuken).
Meteen vroeg ik een pint en zette me op het terras in de schaduw. Dit was genieten! Ik nam een verkwikkende douche, waste mijn kleren, hing ze te drogen en keek nog een beetje TV. In de tour de France won Schleck en hij reed Armstrong op 11 minuten. Niet echt pelgrimsleven maar ja...
In de late namiddag kwamen twee Brusselse pelgrims toe. Ze smeekten om een slaapplaatsje en eten aan de waardin en kregen dit uiteindelijk ook. Leuke gasten. Deden ieder jaar een stukje van de Camino. We aten samen een heerlijke salade.
's Avonds keek ik nog een beetje naar de finale wereldbeker voetbal. De scènes die ik zag waren weinig lovend voor de Nederlanders... trekken, duwen, vuil spel... mooi dat de Spanjaarden hebben gewonnen... het moet nog een beetje sportief blijven.
Ik had de wekker om 4u30 gezet. Na een douche nam ik het ontbijt dat de waardin voor me had klaargezet... croissants, brood, confituur, een thermos met koffie... Om 5u10 kon ik vertrekken. Ik volgde voortdurend de GR 654. Ik stapte langs het mooie Saint-Amand-sur-Fion (prachtige kerk). Toen ik in Vitry en Parthois naderde, brak een storm uit. Donkere wolken verzamelden zich, er ontstak een hevige zandstorm om nadien een indrukwekkende donderbui en onweer te resulteren. Gelukkig had ik een schuur bereikt zodat ik mijn regenkledij kon aantrekken.
Nadien trok ik verder naar het centrum. Een plaatselijk cafeetje zat zonder stroom... dan maar een cola i.p.v. een koffie besteld. Tot Vitry-le-François was het nog 3,5 km. Ik stapte verder in de regen en kwam omstreeks 10u30 in de mooie kathedraal de Notre Dame van Vitry.
Ik rustte wat uit en verwijderde een steentje in mijn schoen. Verschillende mensen bekeken ook de kathedraal en begroetten me (en français)... bleken het wel mensen uit Menen te zijn. Ze kenden onze Jean-Yves (onze diaken ... zijn vrouw Sofie was ondertussen bevallen van een zoontje Eli) goed. Zij waren erg geïnteresseerd in mijn pelgrimstocht. Ze waren op doortocht naar de Jura. Ik kreeg van hen het adres van het parochiaal centrum.
Daar verwees men me door naar het klooster Doyenné du Perthois (Soeurs Jesus Miséricordieux). Een heel jong en mooi nonnetje gaf me de sleutel van mijn kamer en van het centrum. Alles was voorzien... koelkast, douche, bed, propere lakens, lectuur, leeslampje, fornuis... schitterend!
Het is een donnativo refugio maar op het papiertje dat op de kamer lag, verwachtte men tussen de 10 en de 20 euro. Met plezier zullen we dit geven! Ik spaar een maaltijd in een restaurant hiermee uit en ik kan hier ook mijn kleren wassen. In de plaatselijke Match deed ik nog mijn boodschappen... toespijs (worst en smeerkaas), brood, twee nectarines, drank, en een avondmaaltje (kip + salade).
's Avonds kwam ik in het stadscentrum nog de twee Brusselaars van de dag voordien tegen. De dikste van de twee was aan het strompelen... zijn voeten zaten vol blaren. Zij hadden niet kunnen schuilen tijdens het onweer en hun schoenen waren drijfnat.Ik loodste hen nog naar de nonnetjes. Zij kregen er ook onderdak. Omstreeks 20u00 volgde ik nog een dienst in een zijkapel van de Notre-Dame. Een zwarte priester... een mooi verhaal over een vrouw met twee geadopteerde kinderen (en één eigen kind) ... 15 aanwezigen die intens meevolgden...
Het was 3u45 als ik vanzelf wakker werd. Geen regen meer. Wasje gedaan... achteraf gezien ben ik mijn handdoek daar vergeten... merde.
Na drie kwartier trok ik de deur van het klooster achter me dicht en ging op stap. Het vlotte goed. Het eerste deel (+- 12 km) deed ik langs gewone wegen. Het tweede gedeelte nam ik de GR654. Beetje hetzelfde landschap... graanvelden, maïs, bomenrijen. Gisteravond had ik een slaapplaats gereserveerd in Outines.
Om 11u30 stond ik aan het dorpsplein van Outines. Mooi dorpje... veel vakwerkhuizen, zelfs de kerk (St.-Niklaas) is opgetrokken in vakwerk. Op nr.8 van het dorpsplein had ik een afspraak om een kamer te betrekken. Ik zette me in de tuin van het huis. Ik belde de bazin (Chantal) en een poosje nadien was ze er. Ik kreeg een hele gîte voor mij alleen (Place d'église nr.10). Ik deed mijn was en at wat brood-kaas-worst met een goede slok water. In het dorp is er geen winkel, geen café... niets. Ik nader stilaan de Bourgogne.
's Avonds kon ik in het gezelschap van Pascale en Jean-Pierre (eigenaars) en Brigitte (gaste en ornithologe) het souper nuttigen. Te eten: Meloen met hesp, vegetarische lasagne en roomijs met pêche... heerlijk. Prachtige gesprekken over de natuur, de Champagne, la vida enzovoort! Mooi!
Ik stond om 4 uur op. Alles opgekraamd en om 4u30 trok ik de gîtedeur achter me dicht. Op naar Brienne le Château! Jean-Pierre had me gezegd de weg te nemen via Chavanges - Montmercy - Perthes les Brien. Het is nationale feestdag en dat merk je. De Fransen blijven massaal in hun nest liggen. Op 23 km (weliswaar kleine maar toch berijdbare wegen) kwam ik ongeveer 15 auto's tegen. Heerlijk!
Om 10 uur was ik al op mijn bestemming. Het Hotel des Voyageurs was gesloten. Ik stapte verder naar het hotel "Au Croix Blanc". Toen ik vroeg of ik er kon slapen, kon dit niet! De waardin was niet bijzonder vriendelijk en gaf geen reden op. Blijkbaar hebben ze in het "Witte Kruis" liever geen rugzaktoeristen. Ik belde naar het hotel des Voyageurs en er werd opgenomen. Een vriendelijke man liet me binnen en gaf me een kamersleutel.
Ik nam meteen een douche en waste mijn kleren. In het stadscentrum kon ik nog wat brood, fruit en kaas kopen. Ik genoot van de voorbijtrekkende fanfare en bezocht nog even de mooie kerk (prachtige brandglazen in okergeel en zwart).
Omstreeks 16 uur trok ik naar het toerismebureau (gevestigd in een oude militaire school waar Napoleon Bonaparte zijn opleiding kreeg tussen zijn 11de en 16de levensjaar. Het begon ineens heel hard te waaien. De regen bleef (helaas voor de boeren hier) uit. Naast het toerismebureau was er ook een museum. Daarin een mooie verzameling van kerkzilver en ook van Bonaparte. Over zijn nederlaag in Waterloo geen woord- wel over zijn verblijf en terugkeer naar Brienne le Château, over zijn overwinningen en over zijn dood op St.-Helena. Bonaparte moet, omwille van zijn Italiaans accent, nogal wat gepest zijn geweest als kind. Hij was ook van verarmde adel afkomstig... wellicht heeft die jeugd hem getekend en verklaart dit zijn ambitie om te overwinnen... blij dat ik de tentoonstelling kon bezoeken. Ik reserveerde nog een chambre d'hôte in Vendeuvre sur Barse.
Bij de terugkeer naar het hotel begon het wat te regenen... toen ik binnen was, brak een hevig onweer uit.
De waard maakte nog een avondmaal klaar. . Om 20u45 was ik op de kamer en ging ik slapen.
Ik keek uit het raam en zag een heldere hemel. Desondanks toch een beetje koud en wat wind.. goed wandelweer dus. Ik trok de hoteldeur achter me dicht en verliet Brienne le Château. Deze keer langs N-wegen maar er was weinig verkeer. Ik deed het ommetje langs het meer van Amance. Heel mooie wandeling op stoppelvelden en door het bos. Aan het meer vond ik een bank en tafel om uitgebreid te kunnen ontbijten. Om 13 uur kwam ik aan de gîte d'hotel Domball aan. De bazin was niet gewoon van "randonneurs" te gast te hebben (Vendeuvre ligt dan ook niet langs de GR654). Ik moest mijn wandelschoenen uitdoen en op mijn kousen naar boven. De kamer zag er een beetje protserig uit. Een masker en schilderij van Venetië, een kitscherig plaasterbeeldje... Ik waste me maar kon/mocht mijn kleren niet wassen. Na een lange siësta trok ik naar het stadje. Mooi... er is een kasteel, er zijn vele winkels, bars, een supermarkt enzovoort...
's Avonds ontmoette ik nog een koppel Nederlanders (uit Purmerend). Ze waren op doorreis naar Dijon voor een familiereünie en verbleven ook in de gîte. We aperitiefden buiten. Hélène, de bazin en haar man Fernand hadden eten klaargemaakt. Veel groenten en kalfsvlees in de wok...het smaakte. Nadien home-made taart... en wijn. Ik had nog een goed gesprek met Peter en zijn vrouw. Hij is een gepensioneerd leraar met veel levenswijsheid (had o.a. een zware kanker moeten overwinnen). Zij is een echt familiemens. Om 22 uur ging iedereen slapen.
Ik stond pas om 7u30 op. Het ontbijt was uitgebreid: brood, kaas, verschillende soorten confituur, koffie, fruitsap... Ik kreeg brood, eieren en chocolade mee voor onderweg. De weg was mooi en de warmte viel mee. Er was veel schaduw door de bossen onderweg en er waaide een fris windje. Het landschap onderweg is nog steeds hetzelfde... Graanvelden, koolzaadvelden, bossen...Omstreeks 13u30 kwam ik in Bar sur Seine aan. Het is een mooi stadje. Er zijn veel vakwerkhuizen. In de ondergrond hier is weinig steen te vinden. De mensen waren aangewezen om met hout en leem hun huizen op te trekken.Ik kon niet anders dan het hotel du Commerce te nemen om te overnachten. Ik moest echt smeken om een kamer te kunnen krijgen omdat het hotel in de namiddag sloot. Ik kon een douche nemen en waste al mijn kleren met de voorradige hotelshampoo. En of alles lekker ruikte!
Ik reserveerde een gîte d'etape in Bragelogne-Beauvoir. 38 euro zonder maaltijd. Tja, er zit niets anders op. Ik kocht nog brood, tomaten en wat fruit. Om 21uur ging ik slapen.
Om 6 uur trok ik de hoteldeur achter me dicht. De GPS stuurde me eerst naar de gewone secundaire wegen. Vanaf Poligny nam ik de GR654. Die leidde me langs prachtige wegen (wijngaarden). Er was wel wat reliëf (aardige klimmetjes). Ik hield we wat bezig, rustte extra uit want ik had pas om 14 uur afgesproken in de gîte.
Ik stapte verder en een andere pelgrim haalde me in. Vlaming? Ja... Philippe Vaneeckhout (neef van mijn oud klasgenoot Dirk Vaneeckhout). Hij deed zijn camino in één tocht van thuis te Machelen (Zulte) tot Finisterra. Hij was vertrokken op 3 juli en op die 14 dagen had hij dus al meer dan 400 km gestapt. Hij wou in drie maanden zijn tocht afwerken en op zijn verjaardag in Santiago de Compostela aankomen (24 september). We deelden de kamer in de gîte bij mevr.Collin. We kochten wat brood, tomaat en hesp. Philippe is een leuke gast. Hij is bijzonder sportief en stapt heel wat sneller dan ik.
Hij had een verwonding aan zijn voet ten gevolge van het door de regen lopen. De volgende dagen zou hij zonder kousen en op sandalen de tocht verderzetten (tot zijn wonde was dichtgegroeid). We spraken af om morgen naar Tonnere op camping te gaan. Ik zou heel wat vroeger vertrekken dan hij.
Om 4u15 kwam ik wakker. Philippe sliep vast en snurkte niet. Ik zette koffie en waste me. Na een heerlijk ontbijt (croissant, brood, hesp, confituur, koffie) vertrok ik. Het werd een mooie wandeling. Veel kleine en kalme weggetjes, mooie dorpjes. Prachtige zonsopgang. Ik kon mooie foto's maken. Ik stapte zo'n 30 km.
Om 12u00 kwam ik aan op de camping van Tonnerre. Het was weer zweetweer. Ik legde me eerst wat op mijn tent om uit te rusten. Twee Nederlandse koppels (allemaal onderwijsmensen) boden me een kopje koffie aan. Natuurlijk ging het gesprek over de camino en uiteraard ook over het onderwijs. Conclusie: in Vlaanderen is het lang niet zo slecht in vergelijking met Nederland.
Omstreeks 14 uur (in de hitte) kwam Philippe aan. Ook hij zette zijn tentje in de schaduw. Een jonge Belg (die er samen met zijn vriendin was) bood ons een koel pintje aan. We sloegen het niet af. Even later trokken we naar het cafeetje van de camping om er naar de koers te kijken. Ondertussen konden we onze batterijtjes en onze GSM opladen. 's Avonds werd het nog een gezellige avond met het Belgische jonge koppel.. Er werden veel anecdotes verteld over de camino. Tenslotte konden we in het cafeetje een pizza eten. En of het smaakte... het eerste warm eten sedert donderdag.
De camping van Tonnerre ligt niet ver van de spoorweg. 's Morgens vroeg werd ik wakker van het geluid van de TGV. Ik kraamde op en at wat droog brood met salami. Omstreeks 6 uur nam ik afscheid van Philip. Hij zou het riskeren om de rechtstreekse oversteek te maken naar Vezelay. Hopelijk vindt hij een slaapplaats onderweg. Op zijn kaart stond een camping aangeduid net tussen Tonnerre en Vezelay. Auxerre en Chablis zou hij dus niet passeren. Schitterende kerel! "Tot in België... ik doe de groeten aan je neef Dirk".
Het werd een moeilijke wandeling vandaag. Niet alleen door de warmte maar ook de GPS stuurde me steeds naar de grote wegen. De GR654 kon ik bijna niet vinden. Het werd zweten. Bij het naderen van Chablis merkte ik de wijngaarden op. Om 12u30 kwam ik er aan op de camping. Ik installeerde mijn tentje naast een Brits koppel. Zij hadden een reis gemaakt naar Italië en waren op de terugweg. In "le Chablis bar" hoorde ik veel Amerikaans spreken. Chablis is dan ook wereldberoemd om zijn witte wijn. Ik kocht verderop wat proviand. Ik zette me bij het terugkeren aan een tafel op de camping. Ik at mijn salade Piëmontaise (die ik al drie dagen meezeulde), een peer en een koekje als dessert.
Er kwam nog een groepje kinderen onder begeleiding van enkele volwassenen aan. Om 20 uur lag ik al te slapen.
Opstaan om 3u45. Vertrek om 4u30. De GPS leidde me eerst langs de hoofdweg uit Chablis naar Auxerre. Op deze weg vind je ook de wijngaarden van de heerlijke Petit Chablis. Nadien nam ik wat alternatieve wegen, mooie landschappen, bossen, wijngaarden.
Sombere gedachten gingen door mij heen... ik had overal pijn, vooral aan de onderkant van mijn voeten... Waarom doe ik dit nog? Bij het binnenkomen van Auxerre trok ik naar het station. Daar wist men me te vertellen dat een treinrit Auxerre-Lille 58 euro kost.
Ik trok verder naar het "Maison des Randonneurs". Ik kreeg er een plaatsje aangeboden in een kamer, samen met een Waal ("toch geen probleem voor u?" vroegen ze bezorgd aan het onthaal). Ben (Bernard Deplanche maar iedereen zegt Ben) bleek een sympathieke militair op rust (56 jaar). Hij was vertrokken op 6 juli vanuit Hastière. Hij trakteerde zichzelf op een tocht naar Santiago. Hij had zichzelf wel al een stuk laten voeren met de auto. Ben is getrouwd en heeft drie kinderen. We nuttigden samen het middagmaal. Ik nam mijn siësta. Vooraf had ik Carine gebeld met mijn twijfels over het verderzetten van mijn tocht. Na mijn siësta trok ik de stad in en vond een "cordonnier" om mijn schoen te herstellen (door de vochtigheid was de top van mijn rechterschoen aan het "ontnaaien"). Tja... eigenlijk is het te zot om nu te stoppen als ik zo dicht zit bij Vezelay.
In de Monoprix kocht ik courgette, ajuin, penne, spekblokjes, nootjes en wat wijn.
Bij het terugkeren zette ik me aan het koken... Penne carbonara... de kaas die ik eraan toevoegde was "La vache qui rit". En of het smaakte! Ik belde nog Carine op om de gewijzigde plannen te bespreken. Ze had veel begrip. Om 21 uur ging ik slapen. Ben snurkte niet!
Het was 4u30 als ik vertrok. Ben sliep nog en zou pas om 8u vertrekken. Het was bewolkt, goed weer om te wandelen. Er was regen voorspeld maar die bleef uit. Ik volgde voortdurend het jaagpad langs de Yonne. Vier km. omweg maar een prachtige vlakke weg. Geen moeilijkheden (enkel in het begin een beetje verkeerd gelopen). Ik nam enkele leuke foto's met de opgaande zon als onderwerp. Dit kan me iedere keer weer ontroeren.Vaux, Vincelles, Cravant, Accolay. Ik kon tot de camping het water volgen. Af en toe is er een bankje om te zitten. Op de Yonne niets anders dan plezierbootjes. Er was er zelfs eentje dat mij een lift aanbood... Non, merci...pélérin... De bootjes moeten veel versluisd worden want de niveauverschillen zijn groot. Het zijn jonge gastjes (wellicht jobstudenten in de zomer) die de sluizen bedienen.
In Vincelles was er een kleine markt waar ik fruit en een tomaat kon kopen. Ook de plaatselijke bakker kon een broodje, enkele appelflappen en een soort kaasbrood aan mij verkopen. Ik kwam rond 13u30 aan op de camping van Accolay. Tussen twee regenbuien door, kon ik mijn tentje opslaan.
Ik waste me "à la façon de Ben". Eerst met kleren en daarna zonder. Je doet je kleren af in de douche en trappelt erop zodat het vuil eruit komt; Heel efficiënt... van een militair geleerd dus!
Na mijn siësta was Ben aangekomen. Hij had zich geïnstalleerd in een overdekte plaats op de camping. Een zeil boven zijn hangmat. Ik kon bij hem mijn was drogen.Om 16 uur trokken we naar het dorp. Er was één winkeltje waar ik wat hesp, yoghurt en wat drank kocht.
We aten tesamen want het was flink aan het regenen. Hier zaten we dan... een Vlaming en een Waal, samen op de nationale feestdag! Morgen gaan we naar Saint Doré. Ben heeft zijn radiootje mee en kan zo het weerbericht horen. Morgen voorspellen ze minder regen. Hopelijk is het waar.
Eigenlijk is Ben een heel goede kerel. We babbelden nog heel lang!
Ik stond op om 7 uur. Laat dus... Ben had al zijn slaapmat opgeruimd. Ik kon mijn tentje - helemaal nat- opkramen. Gelukkig konden we in de overdekte plaats van de camping ontbijten. Mijn kleren waren niet droog... helemaal niet... dus alles in de rugzak, bijna kletsnat. We vertrokken om 8u00. De GPS wilde me andermaal langs de D-wegen sturen (de kortste weg). Gelukkig had Ben een goede kaart mee waarop de GR654 stond. We bewandelden mooie wegen door kleine dorpjes.
In Arcy sur Cure konden we brood, wat fruit en drank kopen. We vervolgden onze weg. Om 13u30 kwamen we in Saint-Moré op de camping aan (de association CORA annuleerde voorgoed haar mogelijkheid om pelgrims op te vangen). Op de camping huurden we samen een stacaravan. Onze kleren en mijn tent konden drogen. Op de camping verbleef een vakantiekolonie. Zo'n 20 kinderen van tussen de 5 en 12 jaar met vier volwassenen speelden, aten en sliepen op de camping... Leuk.
We aten in de naburige auberge een eenvoudig menu. We hadden nog een leuk gesprekje met een Zuid-Afrikaanse man. We maakten nog onze plannen om morgen naar Vezelay te vertrekken. Ben zou verder trekken.
Om 6 uur liep mijn wekkertje af. Ik had niet veel geslapen... te koud, te smal, dan te warm, Ben snurkte, ik werd wakker... alles...
Vertrekkensklaar omstreeks 7 uur. Ik had nog een gesprekje met een begeleidster van de kinderen. De kinderen zijn tussen de 5 en de 12 jaar. De gemeente (omgeving Parijs) organiseert vakanties voor kansarme kinderen. De ouders betalen tussen de 5 en de 20 euro voor een vakantie voor hun kinderen. Gedurende de vakantie blijven de tenten staan op de camping. Iedere week (van maandag tot vrijdag) komt een andere groep kinderen uit de gemeente. Mooi toch!
Ben en ik vertrokken. Er was een beetje regen. De GR654 heeft nogal wat niveauverschillen. Ook in de breedte was het soms duwen en passen in de bossen. Heel mooi allemaal! We kwamen tenslotte op een bredere weg. Het was niet zo druk. Ben hield zijn wandelstok af en toe horizontaal zodat naderende auto's wat uitweken... heel handig en het werkte altijd!
Omstreeks 10u00 zagen we in de verte al Vézelay op de heuvel. We nuttigden nog een koffietje op enkele km.voor de top. Voor het laatste stuk namen we de GR654. Niets is mooier dan te voet over deze weg Vezelay betreden. Er zijn bronzen Jacobsschelpen in de weg aangebracht en het zicht is schitterend. We kwamen binnen langs de noorderpoort en trokken meteen naar de basiliek St.-Marie Madeleine. We ontmoetten Daniël, een pelgrim uit Bilzen die dezelfde dag met de trein nog zou terugkeren naar België. We klampten een vriendelijk nonnetje (Fraternité Monastique Jérusalem) aan met de vraag of we nog ergens konden overnachten in één van hun huizen. Ze schreef onze namen in een boek en gaf ons de code van het Maison Bethanie (op de D951 juist bij het binnenkomen van Vézelay). Mooie kamers, douches, keuken... alles. Om 12u30 volgden we de dienst in de basiliek. Indrukwekkende gezangen (je kan netjes meevolgen want de teksten zijn in het Frans... de boekjes liggen in een rek ongeveer halverwege het schip van de kerk). Mooi! Nadien deden we inkopen voor een echte pasta carbonara.
Toen we terug op de kamer waren, zag ik hem... Tonie, de natuurgids uit Maastricht. Toen hij onze kamer binnenkwam, herkende hij me niet meer. Hij vroeg aan Ben om onderaan te kunnen slapen. We vonden onder Bens bed een lattenbodem. We sleepten die naar een hoek van de kamer. Met een matras van een ander bed was Tonie geïnstalleerd.
We volgden de vespers en de dienst in de basiliek. Heel mooi... hemelse gezangen in de prachtige romaanse kerk van Vézelay (heel speciale lichtinval) ... dit moet je meemaken! De broeders en zustertjes staan bij het zingen met hun rug naar het publiek en kijken naar het koor. Bij de vredeswens komen ze naar de mensen. Warempel... het nonnetje dat ons 's middags had ingeschreven, kwam naar me toe en zei in het Nederlands "de vrede van Christus". Ongelooflijk dat ze dat had onthouden.
Na de dienst maakte Ben de carbonara klaar. Ik trakteerde voor mijn laatste avond pelgrim met een Crémant de Bourgogne... en of het smaakte. Ik heb er dit jaar 410 km. op zitten (in 18 dagen). Ik heb mooie ontmoetingen en ervaringen gehad, prachtige landschappen gezien en op unieke plaatsen kunnen overnachten.
Weerzien
Ik was al vroeg op. Na een lekker ontbijt trok ik nog eens naar het centrum van Vezelay om wat foto's te nemen. Carine was omstreeks 3u40 vertrokken vanuit Vichte. Om 8u40 belde ik haar op. "Ik ben er... binnen twee minuten sta ik bij je". Alsof we het aanvoelden... het werd een heel gelukkig en ontroerend weerzien. Nog een koffietje op een terras en dan... richting DYO (bij Charolles) voor onze vakantie. Het werd een heel leuke vakantie!
Dit jaar deed ik terug een stuk van de weg naar Santiago de Compostella. Deze keer kon ik de volledig beschreven weg volgen van de organisatie Pélerins sur la voie Limovicencis. De wegbeschrijving is (in het Nederlands)te verkrijgen bij het Vlaamse Compostellagenootschap en beschrijft het stuk vanaf Vézelay tot aan St.-Jean-Pied-de-Port. Je krijgt voor 30 euro een hele serie stafkaartjes, een wegbeschrijving en info over de steden/dorpen + diverse slaapmogelijkheden en nuttige telefoonnummers . Deze keer koos ik de weg van Vézelay naar Limoges via Bourges. Er is ook een variant op de route via Nevers die ik dus niet nam. Carine bracht me tot Vézelay en combineerde de tocht met een bezoekje (samen met vriendin Connie) bij het terugkeren aan de Champagnestreek.
Om 6 uur ging de wekker. Een vlugge was en weg waren we. Carine aan het stuur. Connie stond al klaar. De GPS op Vézelay via Reims. Het regende tot in Reims en dan klaarde het op. We reden een klein beetje verkeerd. Omstreeks 12u30 kwamen we aan. Eerst namen we een kijkje in de St.-Madeleine kathedraal. De zusters en broeders waren juist met de middagmis bezig. Het blijft indrukwekkend: het gezang, de kerk, de serene sfeer. We aten samen nog een eenvoudig middagmaal. Kort daarop kon ik vertrekken. Een laatste piep tot afscheid. Het werd een mooie wandeling van +-16 km (wat verkeerd lopen inbegrepen).
De pelgrimsroute van Vézelay naar St.-Jean-Pied-de Port via Bourges is redelijk goed aangegeven. Er zijn gele pijltjes op een donkerblauwe achtergrond. In bossen moet je goed uitkijken. De juiste paden zijn soms begroeid en bij ieder kruispuntje moet je geconcentreerd rondkijken. Ik liep enkele keren te ver terugkeren is altijd pijnlijk. Omstreeks 18u45 bereikte ik de camping van Brèves. Ik kon mijn tentje opslaan in de schaduw. s Avonds trok ik nog naar bar-restaurant le petit bouchon Ze hadden het beter Een snak en een bete genoemd. De waardin was niet bijzonder vriendelijk. Ik at er een pizza.
Bij het terugkeren op de camping had ik nog een leuk gesprek met een op rust gestelde leerkracht uit Nederland. Ze schrijft af en toe voor een protestants tijdschrift. Tja een mens moet wat doen.
Om 21 uur lag ik al in mijn tentje maar ik kon de slaap moeilijk vinden.
Om 6u15:alles opkramen en en route. Het werd een lange tocht. Via Brèves over de Yonne, Asnois, Saligny, Saint-Georges des Bois, Thurigny +- 28 km. Juist voor Varzy brak er een hels onweer uit. Ik kon niet schuilen en deed vlug de rugzakbeschermer aan en mijn Gore-tex jasje. Helaas, mijn GSM zat nog in mijn broekzak. Ik haalde hem uit en stak hem vlug in de waterdichte zak van mijn jasje. Te laat want het ding werkt niet meer. Dan maar naar Varzy-centre doorgestapt. Ondertussen had ik het gezelschap van een man uit Colmar die ook ieder jaar een stukje van de camino loopt. Mijn schoenen en kousen waren doornat. Het sopte. In Varzy aangekomen liep ik door tot de camping (+-2km). Geen receptie, geen eten, drinken, toiletpapier
Ik zag een langharige man op de camping en vroeg of er in de buurt een accueil de pélerins was. Hij gaf me een lift terug naar het centrum van Varzy. Ik trakteerde de man op een pintje en vond een onderkomen bij Alfonso voor 12,5 euro.
Alfonso is een vrijgezel (enfin, hij heeft een vriendin in Kameroen die hij nog nooit zag). De man is naar eigen zeggen een psychiatrisch patiënt en krijgt pillen ter behandeling.
Alfonso introduceerde mij in de geheimen van instincthérapie van Guy-Claude Burger. Dit is een voedingsleer waarbij het erop aankomt geen melk te nuttigen en alleen levende dingen te eten. Vlees en vis mag maar zo rauw en vers mogelijk Linzen, tarwe, rijst, zaden als het maar nog kiemkracht heeft. Een totaalvisie op voeding.
Dankzij Alfonso kon ik een kaart kopen om in een telefooncel naar huis te bellen. s Avonds trok ik nog naar een kebab-zaak voor wat vlees, frieten en salade. Alfonso hield me nadien nog een uurtje bezig om zijn leven te vertellen. Heel leuk gesprek maar soms rare kronkels. Om mijn kleren te drogen had Alfonso de verwarming aangezet en een droogrek geplaatst. Toch mooi van hem. Ik sliep heel goed!
Alfonso klopte om 7u15 op mijn deur wakker worden! Een ontbijt met volkoren brood, een beetje confituur en een slok water. Om 8u30 vertrok ik. Vandaag was het licht bewolkt redelijk zonnig dus gelukkig moest ik vooral door bossen. Het werd een lange wandeling. Goed opletten op de pijltjes was vandaag zeker de boodschap. Soms zijn de pijltjes overgroeid of is het pad niet onderhouden (met soms bramen en netels die je moet neerleggen met je stok). Vandaag heb ik wellicht 2 km omweg gemaakt (dus in totaal 26,5 km). Ik passeerde een mooi kapelletje midden in het bos (St.-Lazare de Varzy). Het was vroeger een bidplaats voor lepralijders die in deze streek (rond Varzy) geïsoleerd werden en toch nog konden leven in houten huisjes. Gelukkig was er een zusterorde die zich ontfermde over deze stakkers.
De weg was vandaag redelijk lastig. Klimmen, dalen Kleine colletjes zoals in de Vlaamse Ardennen.
Ik zweette en had veel water nodig. In het eerste huis van Arbourse vroeg ik één van mijn flesjes te vullen. Een vriendelijk bejaard koppel gaf het me graag. Omstreeks 16 uur was ik in de gemeentelijke refugio. Een Fransman uit St.-Etienne was er ook (Georges). De refugio zelf is heel netjes. Er is een keukentje met een voorraad aan etenswaren (te koop) + douche en 4 bedden. Heel vriendelijke mensen van de gemeente die ons begeleidden. Mooi!
Ik deelde met Georges een flesje roséwijn à lamitié De man is vrijgezel en gepensioneerd (62 jaar). Hij ziet er zeer sportief uit. Hij scheert zijn hoofd kaal. Hij deed vroeger al de camino Francès en vertrok toen van Le Puy-en-Valais. Is een tijd lang zeer gelovig geweest trad lang geleden in in een klooster maar stopte ermee. Hij sleet een baan als magazijnier. Blijkbaar ook verslaafd aan de camino. We deelden nog wat ervaringen en anekdotes. Hij snurkt en rochelt ik zal vroeg weg zijn!
Omstreeks 19 uur ging ik naar de plaatselijke telefooncel (in de zon het was een sauna). Ik belde Carine kort voor een stand van zaken. Morgen probeer ik in La Charité-sur-Loire een GSM te kopen.
Omstreeks 6 uur werd ik wakker. Georges bleef nog wat liggen. Ik maakte koffie en kon me wassen. Om 6u45 was ik weg. Deze keer niet verkeerd gelopen. Alweer is de weg praktisch helemaal door de bossen. De Franse organisatie Pélerins sur la voie Limovicencis heeft op vele plaatsen de kortste weg gekozen. Weliswaar niet altijd de gemakkelijkste. Ook vandaag enkele klimmetjes maar vooral ook dalen naar La Charité. Ik kwam geen mens tegen, helemaal alleen in de bossen. Soms wel angstig als je weet dat je niet bereikbaar bent Maar ja wat moet een middeleeuwer dan niet hebben meegemaakt alhoewel er waren er toen weinig die de tocht alleen deden. Ook vandaag weer kletterende regen maar ook mooie opklaringen. De camping municipal had alleen plaatsen in de zon. Na het onweer blaakte ze. In de plaatselijke Auchan (zon km van de camping) kon ik een GSM kopen. Juist dezelfde als die ik al had (echter geen Nederlandstalige instelling mogelijk). Ik had nog een leuk gesprek met een oudere mevrouw in een cafeetje. Ze hoopte vurig dat Sarkozy de verkiezingen zou verliezen. s Avonds at ik nog een salade paysanne in een restaurantje het smaakte. Op de camping kwam ik een jonge vader met zijn zoon en een vriend tegen. Hij reed de Loire af met de fiets. Voor de kinderen: geen computer, geen internet, niets Mooi! Ik dronk nog een glaasje rode wijn om goed te kunnen slapen. Ze beloofden hels onweer met rukwinden deze nacht. De tenthaken werden dieper geslagen. Morgen neem ik een kortere weg naar Baugy. Het zal wel lukken.
De regen viel vannacht met bakken uit de hemel. De tent was helemaal nat. Ik stond op omstreeks 7 uur en trok eerst naar het stadje om nog een grote koffiekoek (ik deelde hem met een bedelaar) te kopen en een kaart van de streek. Ik zal vandaag niet de chemin lopen maar een kortere weg via D-wegen. Niet zo mooi maar ja wat doe je? Spullen nat, niets kunnen wassen. Ik moet zo snel mogelijk naar Baugy. In de morgen had ik al gereserveerd in de gemeentelijke refugio. Het was een lastige en niet zon mooie weg. De D-wegen hebben meestal verhoogde en gemaaide bermen (niet zoals in België waar men langs de bermen alles nauwelijks nog maait brandnetels en hoog onkruid alom). Je kan er ten allen tijde opwippen als er een auto afkomt. Omstreeks 15u30 arriveerde ik. In het gemeentehuis wist men al van mijn komst. Ook Georges was er de pelgrim uit St.-Etienne. Toen ik toekwam had hij al een fles rode wijn binnen en wou gaan slapen (ook de dagen ervoor merkte ik dat Georges nogal wat alcohol kon verzetten). Ik deed boodschappen in de plaatselijke ATAC om een heerlijk maaltje te bereiden (menu peregrino). Ook kocht ik wat snellijm, mijn rechterschoen was opengegaan bovenaan door het vochtige weer. We praatten nog wat en deden onze was. Op het binnenpleintje van de refugio kon alles min of meer drogen ook mijn tent. Morgen is een zware verplaatsing op komst. Een dame gaf nog de sleutel van de kerk om die te gaan bezichtigen wat we ook deden. Mooi Om 21 uur lagen we beiden te ronken.
Nationale feestdag in Frankrijk. Vorig jaar maakte ik het mee in Brienne-le-Château. Lawaai, voetzoekers, mensen op de straat, fanfares In Baugy niets van dit alles! Doodse stilte. De avond ervoor geen bal des pompiers niets alleen het slaan van de kerkklok elk kwartier!
Ik had mijn GSM-wekker gezet om 5u30. Ik werd een uurtje later wakker. Georges vertrok. Ik maakte me klaar maar had weinig moed. Het zag er buiten zeer zonnig uit. Ik was moe want ik had bijna de hele nacht wakker gelegen. Georges had tijdens de nacht een heel oerwoud omgezaagd.
Ik at de rest van mijn pelgrimsmenu en of het smaakte. Met een koffietje waarom niet? Om 7u40 liet ik de sleutel vallen in de bus van het gemeentehuis. Alles was proper achtergelaten. Ik vertrok met een beetje een angstig gevoel in dergelijke omstandigheden ben ik al uren op stap. Mijn vrees bleek ongegrond. Het was zonnig maar ook dikwijls bewolkt en bovendien stak een fris windje op. Mooi. De weg liep voornamelijk langs D-wegen maar op 14 juli ligt iedere Fransman lang in zijn bed. Er was bijna geen verkeer. Ik miste in de namiddag één pijltje en kwam verkeerd uit. De GPS berekende een alternatief. Tja ik moet wat gemist hebben. In de documentatie van de Voie de Vézelay spreekt men dat men op een bepaald moment een prachtig zicht tussen de velden over de stad Bourges heeft. Niets van dit alles alleen een lelijke stoffige weg met voortdurend autos voor en achter je. Tja volgende keer beter opletten. Ik kwam in Bourges aan en zocht eerst de camping op. Een mooie en gezellige camping. Een onvermijdelijke schare Nederlanders was er weer present. Na een douche en een klerenwas trok ik om 18u30 de stad in. De kathedraal van Bourges is één van de mooiste gotische gebouwen die ik ooit zag. Wat ben ik blij dat ik deze weg heb gekozen. Alleen al de aanblik van dit gebouw is het waard. De brandglazen, de architectuur, gratievol Waaw.
Ik ontmoette Georges in de kathedraal en dronk samen met hem nadien een glaasje wijn (Menetou Salon) als aperitief. Georges logeerde in een hotel en moest weg. Ik at op een terrasje dichtbij de kathedraal. Het smaakte! Ik had nog een leuk gesprek (over de politiek)met Deense mensen. Een dame van lichte zeden maakte avances maar ving bot.
Ik zal vanavond niet te lang opblijven. Ik ben moe. Het vuurwerk ter gelegenheid van de nationale feestdag (op 800 m van de camping ik zal het wel niet zien.) s Avonds kwam ik wakker. Heel luide muziek en harde knallen Tja!
Vandaag wou ik niet stappen te moe en eigenlijk wou ik niet meer samen zijn met Georges.
Bericht aan Georges, pélerin de St.-Etienne (France)
Beste Georges Het is al een tijdje dat onze wegen elkaar kruisen. Je bent een heel toffe kerel maar het is me een beetje teveel geworden. Toen we samen in de gemeentelijke refuges waren, hield je me ongewild telkens uit mijn slaap. Je snurkt nogal luid en bovendienheb je veel last van je keel en longen. Je keelschrapen klinkt heel luid en bovendien fluim je, als je buiten bent, de hele omgeving onder Ik weet het je kan er niets aan doen maar ik heb besloten om hier te blijven. Ik doe wat inkopen en ga nog eens op mijn gemak naar het stadscentrum. Vergeef me Georges dat ik je bij het afscheid gisteren niet alles zei. We hadden het nog over het verschil tussen religieus en gelovig zijn. Een fijn gesprek waar we elkaars mening goed aanvoelden en respect voor elkaar toonden.
Het is beter voor ons beiden dat onze wegen scheiden. Nu kan je zonder gène je longen uit je lijf hoesten, je flesje wijn alleen opdrinken en snurken dat het een lieve lust is. Ik heb vooral slaap nodig!!!
Je medepelgrim Karel (de la Belgique)
Ik trok vandaag eerst naar een plaatselijke supermarkt voor wat proviand. Terug op de camping hield ik een brunch met vers brood (al dagen niet meer gegeten), tomaten en hesp Mmm.
Ik bezocht nog eens de kathedraal. Ook enkele musea (Musée du Berry Musée des Meilleurs Ouvriers de France) stonden op mijn programma. In Le Jardin de lArchevêché zette ik me op een bankje. Ik had een heel goed en langgesprek met een gepensioneerde postbode Het gesprek zou zo zijn kunnen uitgezonden worden in Man bijt hond. De man kende nog de tijd dat een postbode een beetje de psycholoog was om hulpbehoeftige mensen wat door het leven te helpen Cest passé Hij was boos over zijn karig pensioentje en maakte zich druk dat men blijkbaar meer geeft aan jongeren die niet willen werken dan aan iemand die een hele leven lang heeft gewerkt. Lap nog één die niet voor Sarkozy zal stemmen!
Bij het terugkeren pikte ik nog een tentoonstelling mee in een gebouwtje dat gevestigd was in een overblijfsel van een Gallo -Romeins gebouw. Op de camping kon ik mijn avondmaal nuttigen op een bankje. Tonijn Catalane uit een hermetisch gesloten schoteltje met wat brood en een flesje wijn. Het smaakte!
Vanmorgen was ik vroeg op. Omstreeks 7u00 was ik al weg van de camping. Eentonige weg vlak geen warm weer. Op het laatste begon het wat te regenen. Ik kwam in Charost aan omstreeks 13u30. Eerst probeerde ik om in de plaatselijke school (ingericht als refuge des pélerins) een bed te bemachtigen. Er hingen twee nummers om te bellen. Ik had in Charost (zowat alles geprobeerd... inclusief als een onnozelaar op een bankje op het dorpsplein gaan staan met mijn GSM in de lucht) echter geen ontvangst op de GSM en moest van armoede naar een plaatselijk hotel. Veertig euro voor een ouderwetse kamer met bad en WC Allez vooruit. Ik nam een douche en deed de klerenwas. Ik kon alles goed drogen. In de Ronde van Frankrijk won een Belg. Philippe Gilbert had het moeilijk. s Avonds maakte ik bij het eten nog kennis met Peter en Constance, twee Nederlandse pelgrims. Allebei mensen uit het onderwijs. Zij een psychologe uit Maastricht en hij een leerkracht inburgering. We hadden nog een gezellige babbel op het terras, genietend van een tasje koffie. Ze gaan morgen naar Issodun. Ik ga verder.
Vanmorgen werd ik wakker om 6u30. Een appel, een perzik en wat happen uit mijn biobrood samen met een slok water. Ik nam vanaf Charost de N151. Het is zondagmorgen en ook dan liggen de Fransen massaal in hun nest. Op het einde voor Issoudun nam ik terug de pelgrimsweg door de velden. Ik kocht in Issoudun een croissant, een chocoladebroodje en een piro. In een plaatselijk cafeetje kon ik alles opeten onder het genot van een koffie. Nadien trok ik nog even naar de plaatselijke kerk waar juist een zondagsdienst begon. Ik vervolgde mijn weg naar Neuvy-Pailloux. De weg was vlak, er stond veel wind. In Tizay had ik een gesprekje met twee petanque-spelende Fransen. Na een uurtje (en een omweg) bereikte ik de B&B van Monique. Ik werd er hartelijk ontvangen. Een pintje, een mooie kamer, een nette douche. Het was leuk. s Avonds brandnetelsoep, aardappelen met spekjes in een taartje, een dessertgebak (met courgettes in) en kaas + enkele glazen wijn. Om af te sluiten nog een kopje thee
Monique is een vrouw van 62 jaar. Ze is nog garde-champètre en weet haar gasten goed te ontvangen. Ik had een heel leuke babbel met haar over van alles maar vooral over la vie! Een optimistische vrouw. Ze toonde nog de plaatselijke kerk waar ze ongelooflijk veel over wist. Om 21 uur was ik al boven.
Omstreeks 6u45 stond ik op. Monique was al bezig in de keuken. Mijn was had ze netjes gedroogd en om 7u15 kon ik aan tafel. Geroosterd brood, kaas, confituur, honing en koffie lekker.
Het was hard aan het regenen toen ik wou vertrekken. Ik wachtte tot het over was, nam afscheid van Monique (een dikke knuffel) en vertrok. De weg is vlak en een beetje saai. Stoppelvelden met reeds afgemaaide tarwe.
In de gemeentelijke refuge in Déols was alles in orde. Mooie douche, goede keuken. In Déols hebben ze vriendelijk personeel in de toeristische dienst. Ik haalde wat benodigdheden voor een avondmaal (pasta, kikkererwten, een grote ui, spek en kaas). De Nederlanders Peter en Contance kwamen rond 17u30 aan. Ik haalde nog wat ingrediënten bij en kookte voor ons allemaal (even stroomonderbreking). Het eten smaakte! Omstreeks 21 uur lagen we allemaal te slapen.
De rest van het avondmaal stond vanmorgen bij mij op het menu. Lekker en voedzaam. Het zou me goed van pas komen , zou later blijken.
Ik vertrok rond 8 uur, richting Velles. Ik moest eerst door de stad Châteauroux. Rond 8u30 begon het heel hard te regenen. Ik schuilde in een bushokje in de hoop dat het zou overgaan. Niets van dit alles. Het begon alleen nog harder te regenen. Dan maar mijn poncho aangetrokken boven mijn regenvestje. Na 5 km sopten mijn kousen in mijn schoenen verschrikkelijk. Ik nam de kortste weg (langs de D40). De weg verliep bijna volledig door bossen. Wat een rotweer. Ik liep aan één stuk door, geen eten en bijna geen drinken. Tja dat kan ik dus ook 20 km stappen met een rugzak van 15 kg zonder zitten. In Velles was het bijna gedaan met regenen. Een oudere heer (B&B bij Jean-Claude en Arlette Aucante-hij is een look-a-like van monsieur Alphonse uit Allo Allo en heeft bijna hetzelfde stemtimbre) deed open en wees me de kamer 24 euro voor half pension, dat valt mee. Ik nam een douche en legde me te slapen. Later kwamen de Nederlanders aan. Vooral Peter had uren zitten wachten in een cafeetje + het station van Châteauroux om de regen te laten voorbijgaan. Constances spullen waren nat geworden. Blijkbaar laat haar rugzakbeschermer nogal wat water door. Ook had ze pijn in haar scheenbeen. Achteraf bleek dat de pijn te wijten was aan een of andere insectenbeet. Peter en ik namen nog een kijkje in de plaatselijke kerk waarvan we de sleutel hadden meegekregen. Het eten s avonds bij de Aucantes (courgettesoep/ gegrillde hesp met courgettes en kaas)smaakte. Mr. Alphonse : « Quand il pleut trop en France if faut le dire à Sarkosy Cest sa faute ! Mét ironie uiteraard! Schitterend !
Om 7u30 was er ontbijt. Geroosterd brood, confituur, yoghurt, koffie. Nog een foto van ons en ik vertrok omstreeks 8u10. Na 6 km kon ik op een pak stenen aan een huis zitten. Daar kwam ook Peter aan. Van Constance geen spoor. We wachtten nog even en ik vertrok weer. Het was prachtig wandelweer. Niet echt regen, fris, wat wind heerlijk! Er zijn meer kleine hellingen. Na een tijdje zagen we Constance terug. Haar scheenbeen bleek OK. Allez vooruit.
Ik kwam aan in St.-Marcel (mooie kerk) na een paar klimmetjes (genre Tiegemberg). Ik zette me aan een terrasje en samen met Constance dronk ik een pintje. Aan de afslag van de camping was het juist aan het regenen. Ik besliste om door te gaan en een hotelletje op te zoeken. In hotel Beauséjour betaal je voor een kamer 35 euro. Dit valt mee. Ook Peter was al aangekomen.
We aten samen in Argenton-sur-Creuse in een restaurantje en namen afscheid. Leuke mensen die Nederlanders. Hij is 61 en zeer sportief. Zij is 59, ook een sportieve tante en al een tijdje weduwe. Ze zijn beiden van onder de Moerdijk dat scheelt altijd een beetje om elkaar te begrijpen. Mooie herinnering die ik zal blijven koesteren.
Ik deed vooraf nog boodschappen (beetje wijn, een maaltje voor in de microgolf en pakjessoep )voor in Gargilesse want daar was er niets te verkrijgen.
Yes nationale feestdag Ik wenste mezelf en alle Belgen een regering toe. Wat doet een Belg verder??? Een beetje in zijn nest blijven liggen ! Haha mijn was was droog. Ik keek nog wat televisie en maakte me klaar voor een korte etappe. De Nederlanders zouden verder gaan. Ik kocht nog wat brood en een koffiekoek met rozijntjes.
Het weer was prima bijna geen regen, lekker fris. Ik nam nog wat fotos van het mooie stadje Argenton-sur-Creuse. Het landschap is vanaf hier veel mooier. Er zijn haagjes, bomenrijen, bosjes, wat klimmen en dalen. In de kerk van Le Ménoux zag ik heel mooie frescos van de Franse kunstenaar Carasco. De weg liep verder door bosjes, velden en vooral langs de Creuse. Er volgde aan de barrage een heel lastig klimmetje. Het deed een beetje denken aan de Bierzostreek in Spanje heel steil. Ik zweette als een das!
Het pad slingerde zich verder tussen enkele wijngaarden. Er volgde een mooie afdaling naar Gargilesse. Op het terras HR Les Artistes bestelde ik een pintje. De eigenaars bleken Vlamingen te zijn. Ik leerde er ook de uitbaters van restaurant Médoc (Kortrijk) kennen die er op vakantie waren. Toffe mensen!
Omstreeks 14u30 was ik aan de duiventoren van Gargilesse waarin de toeristische dienst is gevestigd. Ik kreeg de sleutel van het prachtige pand ernaast. Ik had een magnifiek zicht vanuit de gîte op de romaanse kerk en de vallei. Ik at een maaltje couscous dat ik al had meegezeuld.
Die avond was er in de Romaanse kerk een voorstelling (Femmes fatales van het Collectivum Musonia uit Nederland). Ze brachten schitterende stukken uit operas van Mozart, Mendelssohn en Bizet. Jammer van de lage opkomst maar deze voorstelling gaf me weer 200 km moed. Wat een geluk dat ik dit op mijn weg mocht meemaken! In de refuge waren Franse mensen toegekomen. .. een vrouw, haar dochter en haar broer (geen pelgrims de vrouw zag er erg ziek en mager uit. Ze was volgens zeggen op vakantie (hopelijk niet haar laatste)). We babbelden wat. Ze was bijzonder fier op haar veertienjarige dochter ze studeert goed en ze speelt voortreffelijk dwarsfluit. Ook zij hadden van het concert genoten. Hopelijk biedt deze schitterende muziek hen ook wat troost.
Vandaag was het strontweer. Fijne regen maar hevig. Omstreeks 8 uur vertrok ik na afscheid te hebben genomen van de Franse mensen. In het begin had ik mijn poncho aan (écht een betere sauna kan je je niet voorstellen, je vermagert er zo van). Al mijn gerief was goed beschermd.
Na een uurtje kon ik de poncho afdoen want het regende bijna niet meer. Het pad was lastig maar zeer mooi. Ik kwam schitterende bossen tegen. De Creuze-rivier is machtig er zijn snelstromende gedeelten. Er zijn prachtige weiden met mooie heggetjes. In Eguzon dronk ik een cola en kocht wat koeken voor middagmaal (de noodzakelijke suikers). Ik raakte op een bankje in gesprek met een Canadese wielertoerist die nu in Clermont-Ferrand woont. Hij houdt helemaal alleen zijn Tour de France. We praatten wat over de politiek in België. Hij wist heel goed wat we meemaakten Ook in Canada is er een taalstrijd.
Ik trok verder en algauw kwam ik in Crozant aan. Ik kreeg helemaal alleen- de beschikking over een gîte met 10 bedden, 2 douches en 2 toiletten en een keuken. Men had er de refter van de plaatselijke school tijdelijk ingericht als refuge. Ik ontmoette een koppel fietsers uit Kuurne die met hun twee kleine kindjes op fietstocht waren. Ze verbleven op een camping in de omgeving. Ook ontmoette ik Jean-Claude Bénazet uit Toulouse die met een tocht bezig was naar de Mont St-Michel in Normandië. Jean-Claude Bénazet is de componist van het lied Ultreia dat bekend is bij de meeste Compostelapelgrims. Het lied schreef hij in de jaren 80.
Hij is leraar Spaans, spreekt ook voortreffelijk Engels schitterende kerel! We bereidden samen een pelgrimsmenu (de klassieker: lardons courgettes- tomaat pasta kaas). Hij trakteerde op een biertje op het terras van het hotel waar hij logeerde. We hadden nog een uitgebreid gesprek over pelgrimeren en geloven in deze tijd. Een mooie avond- eens te meer!
Deze morgen kon ik niet blijven liggen in bed want de matrassen hadden van die plastieken overtrekken veel te warm. Mijn ontbijt (de overschot van gisteravond) smaakte. Het regende niet toen ik vertrok.
Eerst de vallei van de Sedelle. Watervalletjes, mooie bossen, waaw. Af en toe hellingen maar voor de rest zeker te doen. Het landschap doet denken aan onze hoge Ardennen.
In La Chapelle Baloue kocht ik brood. Het smaakte met wat smeerkaas. Onderweg kwam ik twee luid blaffende , grommende en loslopende honden tegen. Je hebt geen tijd meer om je stok te nemen. Het enige wat ik kon doen is doorstappen en de honden kalm aanspreken (zonder ze aan te kijken). Het had blijkbaar effect want de honden dropen af zonder me te bijten of aan te vallen.
Via St.-Germain Beaupré en Saint-Agnant de Versillat kwam ik omstreeks 14u30 in la Soutterraine aan. Ik pinde wat geld en bezocht de mooie kerk van La Soutteraine. Een medewerker van de parochie was fier om me een stempel te geven en de kerk te gidsen. De B&B Maison numéro neuf is zeer mooi schitterende design. Het is een Engelse familie die het uitbaat. Op mijn kamer ontmoette ik ook een jonge Spaanse vrouw Sandra. Ze reist Europa rond met de trein. Na de voortreffelijke maaltijd (aan tafel met een bont gezelschap van Engelse toeristen en een Franse wielerpelgrim) kuierde ik nog wat rond in het stadje. Er is een mooie stadstoren en er zijn knappe huizen in vakwerk. Ik dronk nog wat op een terrasje en had ter afsluiting een leuk gesprek met een jong Italiaans toeristenkoppel.
Vanmorgen was ik, voor het opstaan, nog even aan het babbelen met Sandra. Blijkbaar moet ik nogal enthousiast over het pelgrimeren hebben verteld want ze besliste om mee te stappen. Ze was niet echt voorbereid maar allez. Om 8 uur konden we aanschuiven voor een rijkelijk ontbijt. We vertrokken.
De weg is redelijk vlak. In St-Priest-la-Fueuille dronken we wat en later deelde ik een stuk brood enkaas met Sandra. Zij is een kind van een Spaanse vader en een Duitse moeder. Ze spreekt vlot Engels, Spaans, Duits en ook Frans. Ze werkt als gidse in Andalousië maar wil officiële gids worden en moet daarvoor nog een examen doen. We praatten over van alles en eigenlijk is ze heel leuk gezelschap. Ze was vroeger misdienaar en haar geloof was ze niet helemaal kwijtgeraakt. Ze had net een boek gelezen over moeder Théresa waar ze van onder de indruk was gekomen. Haar vriend is in Spanje achtergebleven. Tien dagen voordien was ze vertrokken op een toevalsvakantie met alleen een rugzak, wat geld, een I-phone en wat kleren. Ze is een gebruiker van couchsurfing, een site waarbij je je eigen huis ter beschikking stelt voor anderen en waarbij je ook bij anderen kan slapen tegen een heel zachte prijs.Ze had de dag voordien een slechte ervaring opgedaan met een jongeman die haar niet had vertrouwd. Sandra is een verstandig kind met levenservaring. Ze is actieve aanhanger van de beweging "indignez vous" (Stéphane Hessel) in Spanje. Bij het aankomen in de B&B gîte van Bénévent-labbaye (ik had gereserveerd bij het echtpaar Godson, Britten) kregen we een koele pint
Heerlijk een terrasje in een mooie tuin, er was zon, leuk gezelschap, schoenen af en dat pintje! Zo simpel kan geluk zijn!
Nadien kwam nog een Franse kleuterjuf aan (Laurence). Zij was bezig aan een tocht langs de GR-wegen naar Vézelay dus in tegengestelde richting. Een taaie tante. Net als ik sleurde ze 15 kg mee. Ook zij was interessant gezelschap sprak vlot 3 talen (Frans, Spaans en Engels) en bovendien heel erg principieel. Ze vond het bv. een schande dat in sommige refuges alleen pelgrims met een crédencial binnen mochten (eigenlijk heeft ze gelijk!) We aten omstreeks 19 uur: bonen, worstjes, kool, aardappelen en brood/kaas en een flan als dessert. Nadien kletsten we nog wat. Vooral het Spaanse, Franse en Vlaamse onderwijs kwam aan bod Eens te meer een schitterende avond op mijn camino. Omstreeks 22 uur was het bedtijd. Ik kon redelijk goed slapen. Alleen Laurence snurkte af en toe. De I-phone van Sandra speelde nu en dan een muziekje als er een bericht toekwam. Tja dit is de camino!
Om 6u45 stond ik op. De beide dames lagen nog te ronken. Het beloofde vandaag geen leuke dag te worden. Laurence wist dat het de hele dag zou regenen. Sandra zou op eigen tempo naar het station van Marsac (+- 5 km) stappen. Haar kousen waren nog niet droog, dus stak ze nog even het radiatortje aan. Ik vertrok omstreeks 9u15 na een heel stevige knuffel. De baas ( mr. Godson) wenste ons het allerbeste en wist dat regen goed is voor de huid (good for the skin). Van in het begin was het al aan het regenen. Fijne druilregen die alsmaar harder werd. Bovendien was het terrein niet vlak. Dus ook nog een beetje eigen nat onder mijn regenkledij! Van Marsac (369 m boven zeespiegel) naar St.-Goussaud (668 m boven zeespiegel) is het dus wel degelijk klimmen. Bovendien liep het parcours in ondergeregende bossen. Alles was onder de modder en bovendien heel glibberig. In St.-Goussaud vond ik een restaurant open. Een pelgrimsmenu (zeetaartje met tomaat, kalkoenragout met champignons en een koffietje) voor 8,50 euro Daarvoor konden we niet sukkelen. Bovendien was ik nat tot op mijn blote vel. Ik zag nog het Engelse echtpaar dat ik eerder in La Soutteraine had ontmoet. De man (ik ken zijn naam niet) deed eerder de camino en was nu samen met zijn vrouw de hele route aan het overdoen met de auto. We wensten elkaar au revoir en weg was ik weer.
Het laatste stuk was dalen leuk. Ik kwam aan in Châtelus-le-Marcheix en liep meteen naar de toeristische dienst. Daar wist men te vertellen dat ik kon beschikken over de gemeentelijke gîte maar dat er verder geen enkele winkel meer open was.
In de gemeentelijke refuge vond ik een mooie keuken, een slaapzaal met 6 bedden en een propere douche. Het is mooi, netjes Ik kon mijn was doen want de verwarming zorgde ervoor dat mijn kleren droog zouden zijn. Wat de maaltijd betreft Het werd improviseren die avond. Ik had nog een blik tonijn in citroensaus, smeerkaas, salami, een pakje Chinese soep en in de kast stond nog een restje pasta. Het werd een maaltijdsoep met pasta en tonijn niet slecht. Ik plande om morgen ongeveer 30 km te stappen als het weer het toeliet.
Ik had de wekker om 4u45 gezet. De rest van mijn maaltijdsoep in de microgolf en smullen maar. Nu ja smullen? Het was een beetje met lange tanden. Mijn was was droog. Alles opgekraamd, mooi gepoetst + een gelukwensberichtje in het gastenboek voor Sarah van de toeristische dienst (die ik dus niet heb gezien maar waarvan de bediende wist dat ze vorige zaterdag was getrouwd en zich normaal over de pelgrims ontfermde). De sleutel dropte ik in de brievenbus van de gîte zo simpel.
Het was nog donker toen ik vertrok. Het hoofdlampje aan, ik kon goed opschieten.
De weg naar St.-Léonard de Noblat heeft nogal wat hoogteverschillen. Er zitten stevige klimmetjes in. Het landschap doet denken aan onze hoge Ardennen. In Les Billanges kon ik eten aan een picknicktafel dichtbij de kerk. Daarna stapte ik naar le Châtelet-en-Dognon.Ik kocht er een baguette en met La Vache qui ritwerd het een heerlijk maaltje mmm! De laatste 10 km waren hard. Soms heel sterk stijgend (en soms pokdalig precies een rivierbedding in de bossen keien, bronnetjes, modder).
Omstreeks 14u30 arriveerde ik in het mooie Saint-Leonard de Noblat na 29,8 km (300 m gemist). Ik bestelde meteen een 50cl pint op een terrasje. Ik ontmoette het Engelse koppel we hadden weerom een leuke babbel.
In St.-Léonard de Noblat is de gîte voor de pelgrims vlakbij de kapittelkerk. De sleutel moet je vragen in de boekenwinkel vlakbij. Je betaalt maximum 10 euro. Je hebt de beschikking over een keuken, wasmachine, droogkast en een goed uitgeruste keukenkast (met pasta, rijst, siropen ). Echt de Rolls Royce van de refuges! Ook zijn er verschillende slaapkamertjes zodat je ongestoord (tenminste als je met niet teveel bent) kan slapen. Ik kocht kippenfilet. Het smaakte met wat currysaus, rijst en rozijntjes. Het werd een feestmaaltijd! Om 21 uur lag ik te pitten.
Vanmorgen warmde ik mijn rijst met kip op smullen maar. Nog een perzik en een peer voor de vitamientjes. Om 7u30 schoof ik de sleutel onder de deur van de boekenwinkel volgens afspraak.
Eigenlijk is St.-Leonard de Noblat een heel mooi stadje. Ik zag in de Michelingids (ter beschikking in de refuge) dat het tot de 100 mooiste stadjes van Frankrijk behoort. Het zicht bij het verlaten van de stad is heel mooi. In het begin van de route zaten nog enkele stevige klimmetjes. Ik zal wat aan mijn fysiek moeten doen wil ik volgend jaar de Dordogne doorkruisen wat meer sporten (joggen???)
Ik at mijn brood en kaas op (+ de slok water voor het drinken) in een kerkportaal. Ik ontmoette alweer het Britse koppel. Zij een beetje glimlachend - door het raampje van hun auto: You want a lift? Omsteeks 14 uur arriveerde ik in Limoges. In de toeristische dienst wist men te vertellen dat de gemeentelijke refugio gesloten was en dat er plaats was bij de nonnetjes, dichtbij de kathedraal. Ik reserveerde mijn trein naar Lille in het station van Limoges. Morgen om 7u38 rijdt de enige rechtstreekse trein: 87 euro.
Limoges is geen mooie stad. Alleen de kathedraal kan bekoren. Bij de zusters van de Heilige Franciscus vond ik een bed en een douche. Voor 17,5 euro in totaal had ik ook nog een ontbijt. Een heel oud nonnetje ontving mij (aanbellen aan het klooster, zeggen dat je un pélérin bent en men doet open). Ik deed nog wat inkopen voor morgen op de trein. Die avond zette ik me op een terrasje dichtbij de kathedraal Ik bestelde een goede aperitief, een schitterende maaltijd met streekprodukten, wat frietjes en een goede karaf rode wijn Mmm.
Om 5u45 wakker wassen en alles klaarmaken. Ontbijt: de zustertjes hadden brood, toespijs en oploskoffie klaargezet. Om 6u45 deed ik de kloosterdeur achter me dicht. Op een kwartiertje stond ik aan het station. Ik kocht een krant en kreeg van de verkoopster nog een pakje kauwgom Au revoir monsieur!
Het werd een mooie terugtocht In de coupé zaten geen 10 mensen. Het stuk tussen Parijs en Lille gaat aan 300 km per uur
Omstreeks 14u15 was ik in het station van Vichte.Carine kwam me halen, het was een blij weerzien.
Het was een schitterende tocht, jammer van de vele regen maar, dit heb ik nu ook eens meegemaakt Uiteindelijk kon ik telkens mijn kleren drogen en ben ik nergens in nood geraakt. Alleen ging het niet veel om te kamperen. Ik ben weerom dankbaar dat ik dit heb mogen doen.
Ik had mooie ontmoetingen die ik heel lang zal blijven koesteren:
-Alfonso uit Varzy hij deed me mijn melkgebruik verminderen op de tocht ik heb me lichamelijk nog nooit zo goed gevoeld als dit jaar... wellicht toeval maar toch!
-De gepensioneerde postbode op een bankje in Bourges. Klare kijk op het leven!
-De Nederlanders Constance en Peter allebei onderwijsmensen. Een beetje gekwetst in hun loopbaan Mooie mensen!
-Georges, de pelgrim uit St.-Etienne. Onder de indruk van de weg naar Santiago! Schitterende kerel!
-Monique uit Neuvy-Pailloux. Haar joie de vivre. De ad rem dialogen vol plagerijen. Haar pleidooi voor haar streek, haar gastvrijheid!
-Sandra de jonge Spaanse vrouw waarmee ik een dag optrok. Een kind van deze tijd. Leuke babbels, snedige discussies Mooi! Deed me nadenken over ecologie en het pamflet van Stéphane Hessel "Indignez vous".
-Laurence, de kleuterjuf uit Toulouse. Heel principieel. Een doorzettertje!
-Jean-Claude Bénazet: de componist van het aanstekelijke staplied Ultreia. Lied dat over de hele wereld bekend is bij pelgrims naar Santiago de Compostela. Voor het samen zingen in het schooltje van Crozant en het mooie gesprek na onze menu péregrino.
-De erg-zieke vrouw uit Annécy in Gargilesse. Voor haar moed, haar trots over zichzelf en haar dochter Ik hoop dat het met haar verder goed gaat.
-Het Collectivum Musonia uit Nederland in Gargillesse voor hun schitterende optreden. Je zit achteraf met een kater om zoveel schoonheid.
Ik vond in een foldertje "Sur le chemin de Compostelle en Limousin" de volgende tekst van de bisschop van Limoges (François Kalist).
"Beste pelgrims, Wij reizen vaak... voor het werk, voor de studies, voor het plezier. Maar nemen we de tijd om te reizen? In het "alledaagse" leven (deze woorden bevatten reeds een "haast" --> la vie courante --> het "lopende" leven) zijn we altijd gehaast. Eenmaal vertrokken willen we er al zijn. De verplaatsing houdt nauwelijks onze aandacht.
Santiago de Compostela is een bestemming. Maar het is in de eerste plaats een weg. Gedurende maanden, weken... iedere dag is een etappe. De bedevaart laat ons leven op een ander ritme, op maat van ons lichaam en op de grenzen van onze fysische maar ook spirituele krachten.
Krachten die iedere keer opnieuw moeten versterkt. In iedere etappe moeten we voedsel en rust kunnen vinden... moeten we kunnen terugkeren naar de bron van onze motivatie en naar onze absolute zoektocht..."
MOOI HE?
...
11-07-2012
Terug weg - juli 2012
Enkele weken terug bestelde ik twee treintickets Lille-Limoges voor zondag 15 juli. Samen met Dries heb ik afgesproken om te proberen het stuk Limoges-Orthez te stappen... recht door de Dordogne. Veel getraind hebben we niet ... het kwam er maar niet van... Werk in een appartementje (dat als kot zal gebruikt worden door Dries) in Gent tijdens de weekends- schilderen-behangen. We zullen het in het begin rustig aan doen!
Dries is momenteel op kamp als leider met de jonghernieuwers van KSA. Bij het doorgaan moest hij +- 200 km meefietsen met de jongeren. Op die manier zal hij wel wat fysiek bij kweken. Ik kocht wat spullen voor hem (lichte slaapzak, slaapmatje...) en voor beiden een goedkope GSM met een Franse Pay&Go kaart. Op die manier kunnen we elkaar toch bereiken onderweg en ook wat plaatselijke telefoontjes plegen (reserveren van slaapgelegenheden...)
Het schooljaar is nog niet helemaal afgesloten... We zitten nog met het schoolgebouw te Ingooigem dat zijn laatste afwerking moet krijgen en waarvoor we af en toe moeten "zagen", bellen en afspreken. Ook staan er in het hoofdgebouw in Vichte nog wat werkjes te wachten die tegen eind augustus zouden moeten voltooid zijn. Als bij al heb ik geen klagen...
Op 6 jaar tijd zijn de twee gebouwen van de scholen waar ik directeur van ben, volledig vernieuwd. De resultaten zijn prachtig en behoren tot de mooiste schoolgebouwen van de regio. Iets waar ik toch trots over ben. Heel dankbaar tegenover iedereen die dit mee heeft helpen realiseren.
15-07-2012
Zondag 15-07-2012 Naar Limoges
Het was 7 uur als ik wakker werd. De avond voordien hadden Dries en ik onze rugzakken klaargemaakt. Gecheckt en nog eens... alles mee. Een nogal grote mondvoorraad: noten, gedroogde bananen, perziken...worst, kaas... Ook onze tentjes zaten in onze rugzak. Ik haalde nog wat lekkere broodjes. We ontbeten samen en smeerden een stokbrood om de middag door te komen. Carine bracht ons naar Lille Europe rond 10u30. Een kort afscheid in de gietende regen. De trein naar Parijs was stipt. Het duurt welgeteld één uur om van Rijsel tot in Parijs te sporen. De verplaatsing per metro van Paris-Nord naar Paris Austerlitz ging vlot. Onze meegebrachte broodjes smaakten (zittend op de grond van het station). Ondertussen werden de voorbijgaande mensen gekeerd en gekeurd. De trein naar Limoges vertrok na een kleine vertraging (men riep om dat de conducteur te laat was). We arriveerden omstreeks 17 uur. We vonden spoedig het klooster van de Franciscanen en kregen een kamer met 3 bedden. In de kathedraal was er een orgelconcert bezig. We hoorden improvisaties op poëzie. Niet écht ons ding maar allez.
We bezochten nog de bisschoppelijke tuinen met fonteinen en mooie aanplantingen. In café l'Irlandais nuttigden we ons aperitiefje en ons avondmaal. Twee grote lappen rundsvlees, een berg frieten en veel salade. De bijgevoegde bordelaisesaus smaakte. Nadien nog een korte stadswandeling en daarna ons bed in.
Niet veel geslapen vannacht - Dries ook niet. Snurken-wakker worden - gesnurk horen. Om 6u40 ging het alarm maar ik was al lang wakker. De nonnetjes hadden een stokbrood voor ons voorzien + confituur, melk, thee. We sloten de deur van het klooster omstreeks 7u10... Een korte etappe. De weg in Limoges zelf is slecht aangegeven. Geen klevertjes op de verkeersborden, alleen hier en daar een bronzen schelp. We moesten via enkele voorsteden langs gewone wegen. Daarna werd het mooier. Zandweggetjes en heuvelachtige paden. Mooi... la France profonde... Spoedig kwamen we in Aixe-sur-Vienne aan.
We kochten een brood en twee pintjes. Helaas was het Heineken wat je niet echt bier kan noemen maar als je dorst hebt smaakt alles. We ontmoetten de Nederlandse Aafje. Zij was vertrokken uit Auxerre in gezelschap van Michel en Michèle, twee Fransen. Had naar eigen zeggen een "zweepslag" gehad en kon bijna niet meer verder. Zou die dag nog de bus nemen naar Châlus.
Omstreeks 12 uur waren we op de camping. Twee frisse jongedames toonden onze plaatsen in de schaduw. Dries deed een tukje van +-15 uur. Om 16 uur trokken we naar het stadje om mondvoorraad voor morgen. Het weer is hier goed. Klein beetje bewolkt, niet te warm. In het plaatselijke kerkje zag ik een Antoniusbeeld met de spreuk: "je moet alles verlaten om alles te vinden".
We zaten aan de Vienne voor onze "entrée": schapenkaas, worst en een glaasje wijn. Ik raakte in gesprek met een fietser die bezig was met zijn "Ronde van Frankrijk". Een vijftiger met veel levenservaring. Hij kwam van Straatsburg. Leuke kerel. We hadden het o.a. over de toekomst van Europa.
Dries en ik bestelden nog een warme schotel op de camping. Penne Bolognaise en risotto met kip. Het smaakte. Omstreeks 20u30 lagen we te pitten.
Om 6u30 stonden we op en begonnen we op te kramen. Het was redelijk fris. Onze fleecetrui deed dienst. Een ontbijt van zachte sandwichen met chocolade. Een ice-tea erbij en "en route". De zon brandde al redelijk. De weg naar Flavignac is mooi, een beetje heuvelachtig maar te doen. We stopten om wat boorzuurschilfers in onze kousen te doen. Ik liet Dries voorgaan want hij gaat vlugger dan ik. Geen nood... we spraken af aan de kerk van Flavignac. Toen ik aankwam was ik meer dan een kilometer achterop geraakt. Dries had al een alcoholvrij biertje op. We aten nog de rest van het ontbijt (noten + gedroogd fruit) en trokken naar de camping. Deze is schitterend gelegen aan een meertje. De douches (ook van een plaatselijke voetbalclub) waren proper. Er was warm water.
We wassen onze kleren à la façon de Ben (de ex-militair die ik vroeger ontmoette)... t.t.z. we douchen ons eerst met en daarna zonder kleren. De kleren worden onderaan de douche gelegd (het afvoergat afstoppen) en dan "trappelen" maar. Heel efficiënt. Onze was kon netjes drogen. Dries legde zich te slapen buiten in de schaduw. Hij heeft blijkbaar nog veel slaap nodig (uitrusten na KSA-kamp?). Na een tijdje trok ik alleen het dorpje in. Men was voorbereidingen aan het treffen voor een dorpsfeest (tentjes + podium opzetten). Dries vond mij aan een terrasje. We dronken een pintje en een ice-tea en deden onze boodschappen in de COOP (plaatselijke geitenkaas, brood, pathé, chips, wijn, limonade). Op de camping vonden we een tafel dichtbij het meertje waaraan we konden eten. Om 21 uur trokken we "tentwaarts".
Rond 7 uur konden we vertrekken na een nachtje met af en toe gekwaak van een bende brulkikkers. Onze was was helemaal droog. Na 5 km stopten we en liet ik Dries voorgaan. Afspraak aan de kerk van Châlus.
SMS-correspondentie onderweg:
Dries: Eventjes pauze. Let op, dode slang op de weg!
Ik: Ah, zelf gedaan?
Dries: Ja ik had honger
Ik: Heeft ze gesmaakt?
Dris: Ja een echte delicatesse. Ik liet nog een stukje over voor jou. Echt een aanrader!
Ik: Tja, ik zie ze ... nee dank je!
En toen ging het mis... Eén pijltje niet gezien en ik liep zo'n kilometer te veel. In Chalus zat er niets anders op dan in HR Le Centre - bij Britten- te logeren. Elk in een aparte kamer (50 euro per stuk) Dries deed zijn siësta tot 17u45. Ik kocht ondertussen wat droge worst.
De kamer was proper. We konden onze kleren wassen. In het restaurant van het hotel aten we een pizza. 's Avonds was er nog een circusoptreden (Circus Panini). Dries bleef nog ietsje langer maar omstreeks 22u30 zaten we beiden ons bed in.
Om 7 uur zaten we aan het ontbijt. Heerlijk... chocoladebroodjes, croissants, fruitsap, verse koffie. We konden vertrekken.We zagen he al vanuit onze kamer: miezerig weer, fijne regen. De weg was voornamelijk door bossen, langs meertjes, heel mooi. Dries hand een beetje misgelopen. Hij vond de weg terug via de GPS door het bos. Hij had behoorlijk was schrammen op de benen. Dries zat al aan de kerk van Coquille toen ik toekwam. Hij had brood gekocht. Wij aten ons middagmaal aan het kerkportaal. Daarna moesten we wachten tot 16 uur om in de refugio binnen te mogen. We deden boodschappen (gehakt, tomaten voor spaghetti).
In de refuge was alles netjes. Bernadette, een zestigjarige hospitalero, had net dit jaar haar camino gestapt (van SJPDP tot Santiago) in 4 weken. Ze had wel heel weinig bagage meegedaan. We hielden nog een goed gesprek. Terwijl Dries zijn siësta hield, bereidde ik de spaghettisaus: ajuin, paprika, tomaat, gehakt, wijn + kruiden die ik in de kast vond. Anderhalf uur laten pruttelen en klaar was ze. De saus werd goed bevonden. Nog een thee op het terrasje en gaan slapen.
Om 7 uur begon ik al op te kramen. Wassen en alles inpakken. Bernadette had voor koffie en geroosterd brood gezorgd. Het smaakte... nog een buen camino en we konden vertrekken. Weer langs mooie wegen, weiden, bossen. We kwamen enkele Duitse pelgrims tegen.
Spoedig kwamen we in Thiviers aan. De plaatselijke Carrefour sloot voor onze neus... merde. Geen nood... even verder konden we een broodje kopen. We vonden algauw de camping toen het net begon te regenen. Voor 20 euro kregen we de beschikking over een bungalow met 4 bedden, een koelkast, een microgolfoven en een servies. Dries was heel moe en hield zijn siësta. Ik deed de was in een machine die op de camping aanwezig was. Onze marseillezeep-douchegel deed dienst als wasmiddel. Ik trok nog naar het stadje voor wat boodschappen (met o.a. een beetje foie-gras) + een overschotel van de Perigord (aardappelen, bonen, spek, tomaat). Het smaakte. Om 9 uur onze tram in!
Vandaag bleven we lang slapen.Om 9 uur zette ik thee (er was geen koffie). Het smaakte. Omstreeks 10 uur konden we vertrekken. Een man hield ons tegen en vertelde fier dat hij de weg waarop we liepen zelf had aangelegd en beplant. Eens te meer was de weg mooi. Prachtige landschappen! Spedig kwamen we in het mooie Sorges aan in de gemeentelijke refugio (Square R.François) achter de kerk. We maakten kennis met de Nederlandse José. José is een 53-jarige vrouw die uit Tongeren was vertrokken. De 63-jarige Australische Wendy had een bezoek gebracht aan een vriendin in London en had toen beslist om de camino te doen. Had al een heel leven achter zich vol miserie, vooral met haar kinderen. Zij was vertrokken uit Vezelay. Er was een Duits koppel met nogal wat ervaring op de camino. De hospitalière was een Parisienne , een 4-talige managementsconsulente... rad van tong, heel creatief en geestig maar nogal bazig! Ze kookte voortreffelijk voor ons, de 6 pelgrims.
Het werd een schitterende avond met mooie gesprekken en een goede verstandhouding onder elkaar. Met zes op een kamer boven in de refuge... Er werd niet zoveel gesnukt... gelukkig!
Vertrokken kort voor de Nederlandse en de Australische omstreeks 8 uur na een goed ontbijt. Stevige klimmetjes 24 km... mooie weg veelal door bos. Gesprekken met Peggy onderweg (vriendin pas gestorven, had nog niet echt kunnen rouwen). Dries had gereserveerd en wij vonden onderdak bij Mme Palfreman, Rue D'Alma in Périgeux, een Engelse. In Périgeux volgden we in een cafeetje de laatste kilometers van de Tour de France. Bradley Wiggins in het geel, de eerste Brit ind e geschiedenis die de tour won. 's Avonds hadden we een diner met een familie uit Wales (buitenverblijf in de Périgeux). Heerlijke wijnen (o.a. Fronsac uit 2003) - truffel- foie-gras - salade- couscous met lamsbil - groenten - chocolaatjes van "Jef de Bruges" - fruitcake... voor 5 euro... fenomenaal. Leuke gesprekken met de Welsche familie (vader is een Pakistaan, bekleedt een heel hoge functie in het verzekeringswezen) Jamal - Anouschka- Patricia - Hamid. Een heel mooie avond. Voor het slapengaan hielpen we Sue nog met de afwas.
We vertrokken bij Sue om 7u30 na een goed ontbijt en een laatste zoen tot afscheid. We kregen een paar stevige klimmen door het bos. Mooi. Ik was alleen en kwam aan bij het klooster van Chancelade. Een broeder gaf me een stempel en vroeg me om voor hem te bidden in Santiago. Ik zal het aan Dries vragen. Ik liep wat verkeerd. De pijlen zijn blijkbaar nu van twee concurrerende organisaties... een beetje verwarrend. De Franse Beatrix hielp me en hield me gezelschap... mooi. We kwamen pompaf in St.-Astier en bestelden meteen een biertje. Ik reserveerde voor Dries en mezelf meteen kamer in een gîte dichtbij de rivier (l'Isle)... prachtig!!! Ook Wendy logeerde er. José was doorgelopen tot een kasteel dat nu vlak langs de weg lag.
Op de binnenplaats had ik nog een mooi gesprek met een verantwoordelijke voor de wijnaankoop in supermarkt Declercq. Om 22 uur lag ik in mijn bed. Wendy zou morgen met mij mee gaan want haar tempo was lager dan dat van José.
Om 7 uur ben ik vertrokken met Wendy. Het was warm vandaag. Dries zou later vertrekken. De weg was mooi en volgde de bedding van de l'Isle, dus redelijk vlak. Omstreeks 13u30 kwam ik al aan in Mussidan. Dries had me al overstoken en zat samen met José al eentje te drinken op een terrasje.
We moesten wachten tot na 16 uur om de gemeentelijke gite binnen te mogen. Ook Beatrix, de Française kwam later toe. Béatrix is een heel gelovige vrouw (+- 30 jaar oud) - werkt in een bank maar is lekenhelpster in de parochie van Limoges. Ze is verantwoordelijk voor de vormelingen (daar zijn ze +- 15 jaar oud) en zetelt in de kerkraad. Ze ziet de bisschop van Limoges regelmatig. Ik vertelde haar van mijn blog waarin ik de bisschop vorig jaar had geciteerd. Ze was er van ontroerd.
Ik haalde de ingrediënten voor een menu peregrino en kookte voor iedereen. We deelden de kosten... iedereen vond het menu lekker!
Om 3u30 was ik opgestaan. Het beloofde heel warm te worden en vandaag moesten we 33 km. Ook Wendy zou meetrekken. We volgden de D20 tot La Cabane en namen de weg naar Monfoucon. Op deze weg is er tijdens de nacht geen verkeer. Lampje aan en vooruit. De sterrenhemel was prachtig.
Een vijftal km. voor Port-Saine-Foy hielden we halt en konden we rusten in de schaduw van een boom. We wachtten op Dries en op José. Het was heel warm toen Dries na meer dan een uur arriveerde.
De laatste vijf km waren loodzwaar... de hitte was bijna niet meer uit te houden. Port-Sainte-Foy ligt net als St.-Foy la Grande ertegenover, aan de Dordogne.
Dries en ik stuurden wat overtollige bagage terug. Eén tent, twee slaapzakken en mijn slaapmatje Ik hou het kamperen voor bekeken. Vanaf hier zijn refuges genoeg om te overnachten.
De donativo refuge in Port-Sainte-Foy was ruim, er van alles voorzien. We kregen er een koel glas thee bij het binnenkomen...het smaakte.
Ik kookte andermaal voor Dries, Wendy en ikzelf. Couscous met kip en currysaus. Ook nu vond vooral Wendy het "delicious- fine cooking".
Gisteravond had ik met Dries afgesproken om een rustdag in te lassen. Allebei waren we heel moe en het is te warm. In eenzelfde kamer slapen is moeilijk. Ik kan geen gesnurk aan. Om 5u30 stond ik op om Wendy onze beslissing mee te delen. José wou eigenlijk ook niet meer met Wendy lopen en zei dit vlakaf... Een beetje spannend moment... Wendy wenste Dries veel beterschap en zei dat hij een schitterende kerel was! Blijkbaar hadden ze ook veel met elkaar gesproken en was ze onder de indruk gekomen. Wendy vertrok. Ook José vertrok na een tijdje.
Om 9 uur haalde ik vers fruitsap, croissantjes en wat eten voor 's avonds. Ik zette koffie en verhuisde alles naar buiten. Dries kon opstaan. We genoten van ons ontbijt onder de grote linde in de tuin.
Dries ging direct terug slapen. Ik trok naar de overkant van de Dordogne om zeker te zijn dat de wegbeschrijving goed was. Geen probleem... Sainte Ferme op 24 km. Dat zal lukken morgen.
De hospitalière vond het geen probleem dat we nog een nachtje bleven. Als een pelgrim ziek is kan dit altijd!
De tuin is zalig hier. Veel schaduw, vogels in de bomen, een oase van rust. Gisteren zagen we een egeltje scharrelen rond de tuintafel. Mooi!
We stonden vroeg op want het beloofde heel warm te worden. Dries en ik staken samen de Dordogne over, ik ging eerst nog wat geld afhalen. Dries trok meteen verder.
Via wat omwegen, de weg is hier anders aangegeven, was het wat sukkelen om de juiste weg te vinden. We zitten in een ander departement (Gironde) en hier wil de staat zelf alle bewegwijzering doen. Dries wachtte me op aan de abdij van Saint Ferme. Ik zag nog Nederlandse mensen van wie we een flesje water kregen. Josef, de hospitalero, zag ons aan de kerk en vertelde dat we meteen naar de refuge konden gaan. We werden er ontvangen door zijn vrouw Marie José. Josef en Marie-José zijn een bejaard koppel uit Luik en zijn af en toe hospitalero voor de Associatie "la voie de Vezelay". Ze baten dan 14 dagen een (gloednieuwe) refuge uit en kunnen er zelf gratis verblijven.
We werden hartelijk ontvangen... we kregen een glaasje muntlimonade en een stukje cake.
Omstreeks 17u30 kwam een Franse familie (uit de Franse Alpen - Haute Savoie) aan. De tante - de vader en de dochter. Ze zouden een weekje stappen. Tijd voor het aperitief... Jupiler + nootjes op het terras.
Marie-José had eten bereid: soep- gyros met rijst - kaas - koffie - chocoladepudding. Leuke gesprekken aan tafel. Samen deden we de afwas. Omstreeks 21u30 gingen we slapen. Het was zeer warm op de kamer.
Na een voortreffelijk ontbijt konden we omstreeks 8u00 vertrekken. Mooi wandelweer. We zagen nog steeds vele wijngaarden (Entre Deux Mers). Geen bossen. Dries werd gebeten door een poedeltje waartegen hij zich niet kon verdedigen. Het beest vloog hem direct aan. Bij aankomst in La Reole moest hij nog een uur wachten op mijn komst. Ik arriveerde om 12u30 en ontsmette meteen zijn wonde. We aten samen op een bankje en dronken een frisse pint. In La Réole vonden we onderdak bij mevrouw Odette Moreau (Rue Cousseau 9). In het huis liep ook een brave Pyreneese berghond rond. We kregen elk een aparte kamer, een goed bed in dit oude herenhuis. Odette toonde haar albums met verschillende pelgrims. Haar man was een jaar geleden gestorven maar ze wou zich verder inzetten. Die avond kon ze niet voor ons koken want ze zou met vrienden naar de pizzeria gaan.
Ik deed nog boodschappen naar de Intermarché (6 km heen en terug naar la Réole) terwijl Dries sliep. Bij het terugkomen was ook een Duitser Alexander uit Hessen aangekomen. Hij verplaatste zich per ligfiets. We aperitiefden samen (nootjes, kaas, worst en een biertje). Dries en ik maakten onze broodjes voor morgen klaar (een gewoonte die we van Wendy hadden geleerd... maak je broodjes 's avonds klaar, verpak ze in plastiek en leg ze in de koelkast. 's Middags kan je bij aankomst direct je maaltje nuttigen en het is nog goed vers.
's Avonds trokken we nog samen naar de plaatselijke pizzeria. We hadden een leuk gesprek met de Duitser (beetje een gek en bijzonder sloom).
Om 5u30 opgestaan, samen met Odette. Odette had ontbijt klaargezet en liep bij het vertrekken mee tot aan de brug over de Garonne. Dries sliep nog.Ook de Duitser Alexander vertrok met zijn fiets. Hij zou vandaag ook tot in Bazas rijden !!!. Moet er ongeveer een uur over doen... Wellicht een rustdag voor hem!
Omstreeks 12u30 was ik bezig met de laatste kilometer. Ook Dries kwam aangewandeld. Een pintje op het terras vlakbij de kathedraal... We moesten wachten tot 15 uur. De toeristische dienst gaf ons de code voor de gite. Dries had zijn schoenen afgedaan en op zijn sletsen naar de toeristische dienst gewandeld. In de toeristische dienst had hij zijn schoenen neergezet en... vergeten.
De gite is in een beeldhouwschool, dichtbij de kathedraal. Warme douches, goed bed, wel slecht voorziene keuken. We deden de was en hielden een siësta... toen ik de was wilde ophalen was die verdwenen. Ik belde aan bij wat "geburen". Iedereen vertelde dat er hier van alles wordt gestolen... Geen probleem. De gendarmerie werd opgebeld. Ze zouden niet afkomen want ze zaten in Bordeaux. Ik kon wel een klacht indienen. Na twee uur kwam een jonge man de was terugbrengen. Hij had ze "per ongeluk" binnengepakt... ??? 's Avonds maakte ik nog een maaltje klaar voor ons beiden. We kregen nog het gezelschap van de fietspelgrim Jean Garcia. Hij had zowat de hele wereld afgefietst. 's Avonds realiseerden wij ons dat Dries' schoenen nog in de toeristische dienst stonden. Hij zou de volgende morgen pas om 9 uur kunnen vertrekken. Geen probleem voor hem want hij stapt veel sneller dan ik! 's Nachts lag de Fransman uren te ronken. Dries was het snurken afgeleerd... wellicht door een beetje te vermageren. We zijn allebei al een vijftal kilogrammen kwijt.
Omstreeks 5u30 was ik weg. Eerst de nationale weg, daarna langs de "chemin" als het licht werd. Mooi, door de bossen, de streek is vlak. Veel dennenbossen... we naderen de Landes. Na 18 km stopte ik nog voor Captieux. Ik kwam Jean nog tegen. We dronken samen een koffietje. Het laatste stuk was heel zwaar door de warmte. Ik liep nog enkele km te ver en moest terugkeren (le Billon is slecht aangeduid). Zo kwam het dat Dries en ik met nauwelijks een half uurtje verschil aankwamen. In le Billon ontving Collette ons in een bijgebouwtje naast haar hoeve. Knus, gezellig, er was zelfs een TV. Ik had wat ravioli mee, zalmlasagne en kip en rijst (diepvriesmaaltijd). Het pintje erbij smaakte. Nogal vroeg in onze tram (elk een aparte kamer).
Om 6u30 opgestaan. Dries bleef nog liggen. Te laat want het zou heel warm worden. Collette had de weg veel te ingewikkeld uitgelegd. In het begin was er bijna geen schaduw. Ik zweette al vanaf 8u30.De weg is een vroegere spoorwegbedding en loopt kaarsrecht. De dennen zijn nog klein en geven niet veel schaduw. Het werd middag en ik geraakte nauwelijks vooruit. Wat een weer... Omstreeks 14 uur kwam ik aan in Roquefort. Dries had mij ingehaald en zat al een pintje te drinken in café "de vrede". Daar kregen we ook de sleutel. De gite is formidabel. Ook de hospitalera Françoise (74 jaar) was supervriendelijk en ze deed nog regelmatig haar "caminootje". Ze kookte voor ons - wildragoût... heerlijk. Dries en ik deden de afwas. Weer een mooie ervaring rijker.
Het beloofde een moeilijke etappe te worden... 31 km... dit is ver (maar wel vlak en langs de spoorwegbedding!) Ik stond zelf om 4 uur op. Ontbijten en ik kon vertrekken. Ik liet voor Dries brood en klaargemaakte koffie achter. Het was bewolkt... goed wandelweer. Onderweg (in Bostens) zette ik me neer rechtover een kapel. Een oudere dame in nachtkledij kwam aangewandeld en deed de kapel open... er was zelfs een pelgrimsopvang met koffie en koekjes... mooi! Toen ik vertrok liet ze zelfs de klokken luiden!
In Gaillères dronk ik een koffietje... nadien "en route" voor nog 18 km. Ik stopte aan de kerk van Bougue. Ik had een blaar op mijn hiel. Ik haastte me om de sleutel op te halen in de plaatselijke superette van Mont-de-Marsan. Net op tijd (omstreeks 12u45) voor dat het warenhuis sloot... gelukkig, anders konden we wachten tot 15 uur. Keuken - wasmachine - douche - goede en propere bedden... leuke refuge - buitenterras. Dries was pas om 8u00 vertrokken en zou pas om 14 uur aankomen.
Ik verwelkomde Dries met een koel pintje dat we konden nuttigen op het terrasje aan het binnenplein van de refugio. Daarna hielden we onze siësta. Dit maal zouden we niet zelf koken maar gingen we eten bij Bistro Chez Marcel aan de oever van de rivier de Douze. Het smaakte.
Bij het terugkeren was de jonge Française (lerares Engels uit Labavheyre) aangekomen op terugreis van Estella (Spanje). We hadden nog met ons drietjes een leuk gesprek tot heel laat.
Om 7u00 vertrokken... Bewolkt... mooi wandelweer. Het was een leuke tocht - afwisselend - niet veel schaduw weliswaar. Onderweg een heel oud kerkje met klokkenzelen. Ik trok er eens aan! Tegen 13 uur had Dries me ingehaald. We moesten nog langs de Adour-rivier. In Saint-Sever (mooi stadje) waren weinig inkoopmogelijkheden. De refuge was een deel van het Jacobijnenklooster. De gemeente had blijkbaar het klooster aangekocht en o.a. ingericht als expositieruimte. Ik kocht wat ingrediënten voor spaghetti... Dries maakte een voortreffelijke saus.
Nog een pintje in een cafeetje, een goed gesprek en dan onze tram in... Dries zou willen tot Santiago de Compostella stappen!
Vandaag was het gemakkelijk. Ik vertrok omstreeks 7u00. Mooie, rustige wegen. Omstreeks 11 uur kwamen we bijna tegelijkertijd aan. Aan de kerk konden we eten. Hagetmau was in feest. Stierengevechten - straatparades - jongerenfuiven ...
We kregen de code van de refuge aan het onthaal van het zwembad. De refuge had twee slaapkamers, dus namen we elk een aparte kamer. De bedden hadden dikke plastieken matrasovertrekken... dus niet ideaal om op te slapen.
De plaatselijke priester maakte een interview van ons voor zijn parochieblad. Hij wou de pelgrims "een gezicht geven". Hij had ook nog een verhaal over twee mensen die hij had "gekoppeld" in Santiago. In de mis- die ik bijwoonde- waren de twee aanwezig. Achteraf trakteerde de priester ons nog op een pintje. De pastoor organiseerde regelmatig pelgrimstochten met parochianen per fiets en probeerde zo mensen te winnen voor zijn kerk. Een redelijk succes want in september had hij al 29 ingeschreven pelgrims die de tocht met hem naar Santiago zouden doen. 's Avonds trokken Dries en ik nog naar de start van de festiviteiten in Hagetmau. Er was een corrida met koeien en stieren... behoorlijk "boring" hoe ze met die dieren sollen. Na de corrida was er nog een fuif in de straten. Veel jong volk... ik ging slapen. Dries bleef nog een tijdje. We zouden morgen blijven.
Het was behoorlijk laat geworden voor Dries. Hij had wat kunnen babbelen met plaatselijke jongeren en één van de plaatselijke schones was er met zijn pet vandoor gegaan. We besloten hier te rusten. Om 8 uur wou ik brood halen maar een bende feestvierders liet niemand door. Ik keerde terug en na een tijdje kon ik wel door. Nog wat inkopen voor deze middag en vanavond. Toen ik aan mijn siësta wou beginnen kwamen Emiel en Geert binnen. Miel (Walraevens) is een zestiger - de belleman van Lennik en was in mei gestart met de camino bij hem thuis. Leuke man, was al 15 kg vermagerd. Hij zag er als een echte pegrim uit... lange grijze baard, stok met jakobsschelp, een buikje... De plaatselijke jeugd wilde perse met hem op de foto. Miel was in het gezelschap van Geert, een vijftiger uit Nederland. We aperitiefden samen en na het eten trokken Dries en ik het stadje in. De beloofde stoet om 22 uur liet op zich wachten. Wel waren er overal bandjes aan het spelen... Veel volk... doet denken aan Pamplona. Veel Spaanse muziek, ambiance, dansen, ritmes mooi!
Vandaag mijn laatste etappe voor mijn camino naar Santiago. In 2008 startte ik mijn voettocht in Orthez. Vandaag zou ik er aankomen.
Om 5u45 was ik al op stap. Het was bewolkt. Het duurde wel even voor ik uit Hagetmau was, de weg is er heel slecht aangeduid (vanaf de gîte). Ik zag mooie landschappen en af en toe waren enkele stevige klimmetjes. Mooi zicht op de Pyreneeën (alhoewel het bij helder weer nog mooier zou zijn geweest). Om 13 uur begon het te regenen. Ik wachtte aan het kasteel van Orthez want Dries en ik hadden afgesproken om samen de stad binnen te wandelen. Zoals altijd was Dries later opgestaan maar aangezien hij sneller stapt dan ik, haalt hij mij toch in. Ook hij had een uurtje gesukkeld om Hagetmau buiten te geraken. Om 13u45 konden vader en zoon Orthez binnenstappen.
In hotel de la Lune (de plaatselijke refugio) was het een beetje thuiskomen. De bank beneden was vernieuwd, de trapleuning was geschilderd maar de dekens op de bedden (vierkanten op oranje achtergrond) waren nog dezelfde. Dries en ik waren er niet alleen. De Française Marie-Chantal en ook Emiel en Geert waren er. Dries had voor mij een fles champagne meegebracht. We dronken, samen met alle andere medepelgrims een glaasje. Voor mij is Orthez het eindpunt. De hele camino, van bij mij thuis tot Finisterra zit er op. Dries en ik gingen nog eens goed eten. Nadien controleerden we de rugzakken. Dries kreeg van mij een steen mee (neer te leggen aan de Cruz de ferro).
Om 5 uur stond ik op... koffie gemaakt en nog een ontbijt van koekjes en de laatste nootjes. Kort afscheid van een half-slapende Dries... "veel chance en courage op je tocht!". Ik had de avond voordien een treinticket gekocht. Vertrek om 6u03 uit Orthez tot Bordeaux en daar overstappen op de TGV naar Lille.
Tja... de trein van 6u03 was afgeschaft (problemen met personeel riep men om). De volgende trein was er om 6u45. In Bordeaux kreeg ik een ontbijt ter excuus aangeboden. Uiteindelijk kwam ik omstreeks 16 uur in Rijsel aan. Karien was me komen ophalen. Het was een blij weerzien.
Tijd voor wat beschouwingen:
Dit jaar deed ik de camino niet alleen. Ik had het eerder dit jaar voorgesteld aan Dries en hij wou dit wel doen. Een ervaring die ik iedere ouder kan aanraden. Je hebt echt wel eens tijd voor elkaar en je leert mekaar goed kennen. Je spreekt heel veel, er zijn veel mooie momenten. Na de eerste dag, waarop we samen liepen, lieten we elkaar de vrijheid om op eigen tempo te stappen. Het was altijd wel een blij weerzien als ik of Dries aan de kerk of op het dorpsplein aankwamen op het einde van een vermoeiende tocht. Zo simpel kan geluk zijn. Ik ben blij dat Dries verder zet en de moed heeft om tot Santiago te stappen. Er zijn niet veel jongeren die het hem zullen nadoen. Hopelijk slaagt hij in zijn opzet! Het is voor hem ook iets persoonlijks. Iedereen op de tocht vond hem een schitterende kerel!
Er waren weer mooie ontmoetingen: de Nederlandse José (een echte doorzetter), de Australische Wendy (een leven vol tegenslagen), de Française Hedwige (lerares Engels, niet van haar stuk te brengen), Odette uit la Réols (man gestorven maar zij bleef zich inzetten voor de pelgrims), Collette, de moedige oude vrouw uit Le Billon (die alle landmachines op haar erf zou wegschenken aan Afrikaanse boeren), Françoise uit Roquefort (moedige hospitaliere die nog regelmatig stapt ondanks haar 74 jaar), Emiel, de vrolijke belleman uit Lennik (positief, moedig, stapte de camino vanaf bij hem thuis).
Ben heel blij dat ik de camino heb kunnen en mogen doen. Ik wil de spreuk herhalen die ik dit jaar in een kerkje zag: "je moet alles verlaten om alles te vinden".
Vichte 07/02/08
Boerenlandschapsroute
Ik heb redelijk goed kunnen slapen. Na het heerlijk ontbijt vertrok ik om 8u00. Het prikte wel toen ik het prachtige Franciskanerklooster passeerde. Damn...
Ik was vroeg opgestaan en na een ontbijt vertrok ik van Ostabat naar Saint-Jean-Pied-de-Port. Ik reserveerde op aanraden van Simon en Dini (twee Nederlanders) bij "l'Esprit du Chemin" in SJPDP. Na het telefoneren vergat ik mijn zonnebril en mijn pet. Het doet pijn wanneer je een kilometer moet terugkeren. Ik kwam Jens tegen... een twintiger uit Zweden. We hadden een heel gezellige babbel. Na een tijdje waren Simon en Dini er terug. Hij is een zeventiger maar wandelt als een haas. Zij is 61 met een heel sterke wil... Niet getrouwd (en ook geen relatie) met Simon. Ze wil volgend jaar de volledige camino lopen. Dit jaar vertrokken ze in Cahors en zouden ze stoppen in SJPDP. Ik liep met hen een tijdje mee.
Ik vertrok na het ontbijt om 7 uur uit SJPDP... de koninginnen-etappe. Het was direct een steile klim (zo'n 7 km.). Ik zweette als een das. Ik leerde de Amerikaanse Christina Engelen kennen. Zij is lerares Engelse literatuur. Het was haar eerste dag. Ze had 15 kg. bagage en was het niet gewoon te stappen. Af en toe kwamen we elkaar tegen. Twee oudere dames (Joseline en Mimi) liepen meer haar tempo.Christine heeft een blogspot. 
Ik vertrok uit Roncevalles om 6u45, samen met de 65-jarige Amerikaan Michaël. Een goede man die de tweede keer de camino loopt. Algauw kwamen we Christina tegen en Krista (een Oostenrijkse). Het was puffen en zweten want het was heel warm. We stopten in een bar voor een koffie en zagen op de televisie het stierenlopen in Pamplona. Ambiance bij de aanwezige Spanjaarden en ook bij ons. Na vele malen gestopt te hebben, kwamen we uiteindelijk in de gemeentelijke refugio van Zubiri aan (doodmoe met pijnlijke knieën maar geen blaren- mooie landschappen veelal door bossen). Zes euro voor een overnachting. Het wordt weer SSF... maar allez. Een pelgrim moet tegen een stootje kunnen.
De Santefermines is een feest dat ter ere van de heilige Firmin in Pamplona wordt gevierd. Hermingway beschreef het in zijn boek Fiësta.
Ik vertrok om 7u30 uit de refugio, samen met Michaël (de Amerikaan) en Krista (de Oostenrijkse). We ontbeten in een leuke bar in de hoofdstraat van Puenta la Reina. Voor mij een chocoladekoek en een café con lece. Al gauw wandelde ieder op zijn of haar tempo. Ik trok verder en kwam langs oude bruggen (een Romeinse, een middeleeuwse...) Het dorp Ciraugui is adembenemend mooi, reeds van ver te zien. Ook daar stopte ik even om te eten. En jawel... de ganse groep verenigde zich weer. De Amerikaanse Christine (met een nieuwe scharrel, de Australische stierenloper... hij was er...Brad): "I want you to meet my latest pick-up... Brad". Michaël, Christa, Felix, Josef (Christina: "My two German puppys"). Enerzijds vond ik dit wel leuk maar anderzijds wou ik wel alleen zijn. Ik vertrok vroeger en op mijn eigen tempo. Ik kwam heelhuids en zonder blaren aan in de parochiale refugio van Estella. Er was een wasmachine en een droogkast. Ik kon eindelijk eens al mijn kleren wassen... ze stonken. Er is ook gratis internet. Ik kon de blog een beetje bijwerken.
Ik wou echt weg van de groep. Ik vertrok om 7 uur. Aan Michaël gaf ik mijn internetadres. Eerst wou ik een ontbijt en wat geld afhalen... dus de stad in. Ik kreeg een heerlijk ontbijt maar nadien...tja wat wil je... binnen de kortste keren liep ik verloren. La Estella is een redelijke stad (een beetje te vergelijken met Waregem) en de weg naar Compostella is bijna nergens aangegeven. Na een uurtje oponthoud kwam ik aan de St.-Michaëlkerk. Een priester ging met mij mee en toonde de juiste weg. De brug over... en ik kon mijn pelgrimsweg verderzetten.
Enkele dagen geleden beweerde ik dat er meer vrouwen zijn op de camino... neen dus. Er zijn evenveel vrouwen als mannen die de camino lopen. Alleen... vrouwen lopen anders dan mannen.
Ik vertrok om 6u40 na een sober ontbijt in de refugio. Het was heerlijk weer om te stappen. Bewolkt... een beetje wind... goed zo. We kregen een lange afdaling naar Logroño. Het is een grote stad met een Jacobskerk. In de kerk lagen koekjes en stond fris water voor de pelgrims. Ik nam een koekje... het smaakte.
De Riojastreek levert heel goede rode wijnen op. Persoonlijk vind ik de Riojawijnen van de beste die ik tot nog toe mocht proeven.
Er zijn veel leerkrachten op de camino. Ik vind dit heel goed... het zijn zij die de grote verhalen moeten vertellen aan de volgende generaties. De camino is een heel groot verhaal. Een verhaal van mensen die op avontuur trokken om gezondheid, zieleheil en geluk voor hen en hun naasten af te smeken.
De avond voor deze had men ons gezegd dat het heel warm zou zijn. Iedereen was dan ook heel vroeg uit de veren. Om 5u30 was ik al aan het stappen... hoofdlampje aan en vooruit.
Ik stond wat later op. Ik had het eerste deel van de nacht niet zoveel geslapen. Het hotel ligt aan de drukke N120 en er zat nogal wat verkeer op. Ik stak mijn oordoppen in en kon meteen goed slapen... Oordoppen... goud waard op de camino.
Om 7 uur vertrok ik deze morgen uit Burgos, langs de kathedraal en enkele mooie kerkjes (met bijhorende ooievaars).
Gisterenavond zat ik nog een beetje in het restaurant na te genieten van de maaltijd en de dag. Voor mij hing een grote foto met daarop 2 mannen...veertigers (of hoogstens begin de vijftig)... vol zelfvertrouwen kijkend in de cameralens. De waard kwam erbij en vertelde dat dit de laatste foto van hen was in zijn restaurant. Twee hospitallero's van het stadje, in de fleur van hun leven. Enkele dagen nadien verongelukten ze in een vreselijk treinongeval. "C'est la vie", zei hij met tranen in de ogen. Ik dacht aan ons vader... meester Raf... 47 jaar. "C'est la vie".
Slechte nacht gehad... rode vlekken en een brandende jeuk op armen en benen. 's Morgens bleek bijna iedereen in de refugio gebeten te zijn geweest door luizen of wantsen. De hospitallero verdedigde zich en zei dat het in onze slaapzakken zat en niet in zijn matrassen.
Een korte wandeling vandaag. Ik ben opgestaan om 6 uur. Ik vertrok na een ontbijt van brood, kaas en koffie. De zustertjes stonden buiten om ons uit te wuiven. Warempel... er was er eentje dat mijn naam kende... "Karel, buen camino !!!" Wel... dit doet iets. Groot respect voor deze lieve mensen.
Na een onrustige nacht (koorts - zweten - wakker worden- wellicht reactie op de insectenbeten) vertrok ik om 4u45. Ik wou absoluut de hitte vermijden en het was een ietwat langere etappe (24 km).
Op mijn blog zet ik niet veel beschrijvingen van wat ik zag. Ik heb een fototoestel mee en het boekje van de ANWB "Spaanse Sint-Jacobsroute" geeft voldoende beschrijving van alle bezienswaardigheden onderweg.
Om 6 uur stond ik op na een voortreffelijke nacht. Er waren geen snurkers op mijn kamer... ik had flink kunnen doorslapen. Ik deelde de resterende koekjes met het gezelschap van gisteravond. Ik dronk nog een thee met veel suiker en om 6u45 vertrok ik. Estelle zou vandaag de bus niet nemen. Nog steeds sleurt zij haar grote rugzak mee. Ik kruiste haar pad na een kilometer. Hopelijk haalt ze het want de zon was weer goed van de partij. Tot 12 uur kan je hier wandelen maar dan wordt het echt niet meer leuk en zelfs gevaarlijk.
Om 5u30 stond ik op. Samen met Marie-France en Josiane (twee pelgrims uit Grenoble) en nog anderen dronken we koffie.
Heb je ooit al geslapen in een zaal met 60 zwetende en snurkende mannen? Neen ? Wel... ik ook niet!
Om kwart voor zes was ik al wakker. Ik had een heel rustige nacht. De Koreaanse zusjes waren al vroeger opgestaan en hadden hun rugzak heel stilletjes ingepakt. Sunny draagt een zak van wel 15 kg. Ik vroeg hen wat er zoal in zat mischien. Ze hadden 'toys' gekocht in Leon. Welke 'toys' het waren, zeiden ze niet maar ik kon me er wel iets bij voorstellen.
Het landschap tot aan Astorga heb ik niet gezien. Ik stond op om 3u30. Om 4u00 was ik al aan het stappen. Lampje aan en vooruit. Er was geen maanlicht, alleen de sterren. Je ziet eigenlijk alleen enkele meters voor je, af en toe katten- of hondenogen die het licht reflecteren... ook spinnen die over de weg lopen. Sommige spinnenogen reflecteren ook het licht ... je verschiet wel. Af en toe stond ik stil - lampje uit - om naar de sterren te kijken... zo prachtig! De poolster aan mijn rechterkant, de melkweg in oost-westrichting... ongelooflijk! Ik kan me voorstellen dat in de middeleeuwen de melkweg werd gebruikt om zich naar Santiago de Compostela (= veld van sterren) te oriënteren. Je kan niet missen.
Om 5 uur was ik aan het stappen. Ik was vergeten om in Astorga geld af te halen. Ik moest naar Ponferrada, zo´n 35 km verder en het was warm. De sterrenhemel zag er weer adembenemend uit.
Ik stond laat op (6 uur). Geen snurkers op de kamer. Alleen Spanjaarden die ´s avonds laat nog lang liggen te babbelen en te lachen.
Ik vertrok om 6u15 na een voortreffelijke nacht. Na een tijdje langs de N6 te hebben gewandeld, volgde ik een heel mooi pad... dwars door de wijngaarden van Bierzo. Al voor Ponferrado kan je ze hier zien... de wijnranken van deze streek. Niet zo mooi verzorgd als de Rioja (dit is mijn indruk) maar de wijn van hier is zeker lekker (kon ik al enkele avonden proeven). Ik kreeg een machtig zicht op Villafranca de Bierzo. Ik werd door een man uitgenodigd om een kerkje te bezoeken. Je ziet dat hier af en toe... een man of vrouw langs de straat die je uitnodigt om het plaatselijk kapelletje of kerkje te bezoeken... Ik sla zo´n uitnodiging nooit af. De mensen zijn fier op hun dorpskerk en vinden het eervol als een pelgrim binnengaat. Meestal geven ze nog een stempel in je credencial.
Ik heb hem ontmoet. Hij sliep 3 meter van mijn bed. De échte kampioen snurken van de camino. Geen Zweed, geen Fransman en ook geen Duitser. Het is een echte Spanjaard. Ik noem hem Garcia, zoals die dikke uit Zorro. Kortgestuikt, een buik van hier tot in Barcelona én glimmend. ´s Avonds draagt hij paarse teenslippers.
Ik moet iets bekennen. Enkele dagen geleden vergat ik mijn pet in een refugio. Een pelgrim keert niet terug voor een pet. Een T-shirt op je hoofd is ook goed. In Santoibanes de Valdeiglesias kreeg ik van de hospitalero een strooien hoedje. Tot daar geen probleem. Op het hoedje was echter een band bevestigd met een reclame voor Amstelbier. De band kon ik er niet af krijgen zonder het hoedje volledig te beschadigen. Ik draaide de band een beetje maar het lukte niet zo goed. Op de zij- en achterkant was de reclame nog goed te zien. Stel je voor... een Vlaming met reclame voor een Hollands bier op zijn hoofd... hoe laag kan je vallen? Er zijn geen foto´s van... gelukkig. In Ponferrado kocht ik een toeristenhoed... zo één met een geel pijltje op... Ook niet je dát maar ik kan weer met opgeheven hoofd stappen.
Wat eet een pelgrim? 's Morgens zou je zeggen: tandpasta. Bijna niemand van de jongeren eet nog. Ze lopen met een tandenborstel rond en poetsen. Ik eet 's morgens meestal een muëslireep of enkele koekjes met wat koffie, choco (als er in de refugio een automaat staat) of water. 
Iedereen sliep nog in de refugio toen ik om 6u15 vertrok. Het regende. Ik trok mijn jasje aan en over de rugzak werd de hoes bevestigd. Via een voetgangersbrugje ging ik over het meer. De weg was in het begin erg steil en lang (5X Koppenberg, 7X Kluisberg)). Je gaat over een bergrug met granietrotsen en heide. Na een tijd zie je een mooi dal. Af en toe staan er hoge stenen kruisen (cruzeiros) in de gehuchten. Het was een heel gelukkig weerzien met de Ierse Eileen. Het was geleden van voor Burgos dat ik ze had gezien. Zij had niet in de meseta gestapt maar was voor een tijdje buspelgrim geweest. Er was veel volk op de weg. Soms lijkt het een autostrade vol mensen. In Palas de Rei (een lelijk stadje) was ik de laatste pelgrim die kon overnachten in de gemeentelijke refugio. Ik zag Sylvia, Virginia (Française uit Poitiers) en Claudia uit de "Italiaanse" groep. Ze lopen hetzelfde tempo zodat we elkaar af en toe ontmoeten (samen met Guiseppe, Marc uit Luxemburg, Antonio en Philippe uit Napels). We aten tesamen polpo (lekkere inktvis). Ook Eileen kwam binnen en ook voor de Italiaanse groep was het een heel gelukkig weerzien met haar. Eileen wandelt samen met Chantal uit Gent, een lerares Spaans. Chantal startte haar camino in Sarria (laatste 100 km). Ik vroeg aan Chantal om (in het Spaans) een hotel te reserveren in Arzua. Zo zou ik morgen geen zorgen hebben om slaping te vinden. 
De laatste loodjes wegen het zwaarst... Ik had deze nacht bijna niet geslapen. Ik had koorts en buikkrampen. Ik bleef liggen tot 7 uur en vertrok. Er was heel veel volk op de weg. Het was alsof ze 100 blikken met verse pelgrims hadden opengetrokken. Verse pelgrims bewegen zich in groepen, hebben nieuwe en lichte rugzakjes, nieuwe schoentjes.Veel van deze gasten lopen heel vlug. Tegen dat ze blaren hebben, zijn ze in Santiago. Ik had moeite. Er waren enkele stevige klimmetjes (4X Kwaremont, 5X Kluisberg). Zonder slaap loop je als een zombie. Op het laatste moest ik elke kilometer stoppen. Ik was het beu. De weg is wel mooi, je moet door bossen (eucalyptus, dat ruikt heel lekker) en door mooie landschappen. 
Ik stond op na een goede nacht. Om 6u45 was ik al op de weg. Deze keer was er minder volk. Wellicht sliep iedereen wat langer. Het was mistig, koud en het regende maar daarom niet minder mooi. Er waren nog een aantal hellingetjes te beklimmen (genre Kwaremont) maar het viel mee. Ik deed een praatje met de Duitser Patrick die de Camino Norte (kustroute) had gelopen. Leuke gast. Ik stapte met hem tot we in Santiago waren. 
Omstreeks 6u30 was ik al op stap. Na enkele honderden meter was ik de weg al kwijt. Wat wil je, het is niet goed aangeduid in de stad (of je vindt de pijlen niet terug in het donker). Ik ontmoette het Nederlandse gepensioneerde koppel Johan en Erzsi (zij is van Hongaarse afkomst). Zij waren de camino vanuit hun woonplaats gestart. Je zou ze moeten zien... Hij, een zestiger met een grijze baard en een Lennon-brilletje, zij met de twinkeling van een schoolmeisje in haar ogen. Ze zijn allebei heel leuke mensen en een beetje Bourgondiërs. Als iedere Nederlander zo zou zijn, ik vroeg direct aan Leterme de "anschluss" met Nederland. Ze hebben wandelstokken waarop alle veren die ze vinden, prijken... net Indianen. We vroegen de weg aan enkele (zatte) Spanjaarden die ons de autoweg opstuurden, richting Finistera maar dan in noordelijke richting. Na 12 km stopten we in een bar en vroegen de weg. Tja... er zat niets anders op dan 6 km zijweg te nemen om dan uiteindelijk nog maar 4 km uit Santiago geraakt te zijn. We hadden er genoeg van en bestelden een taxi (voor hen en voor mij de eerste keer). Deze zette ons terug op de weg. We wonnen geen tijd maar we werden terug op de goede weg gezet. Na een prachtige route - wel heel mistig - (heuvelachtig) kwamen we omstreeks 11u30 aan in de albergue municipal van Negreira. Er was al een Franse dame aanwezig die wellicht met de bus was aangekomen. De hospitalero was nergens te bekennen. We namen onze douche en aten een beetje (voor mij wat oud brood en een stuk chorizo + enkele donuts die ik had gekocht). 
Het had vannacht veel geregend. Vele pelgrims moesten buiten onder het afdak slapen en in tenten rondom de albergue. Het dak lekte en het drupte af en toe op mijn matras. Ik sliep naast een jonge Spanjaard die soms goed snurkte. Ik maakte hem af en toe wakker... had ik van de Nederlanders geleerd... een snurker moet je uit zijn bed sleuren en uit de kamer schoppen. Ik dreef het nog niet op de spits maar ze hebben gelijk. Een snurker ontneemt de slaap van velen, je moet er niet veel respect voor hebben. Ze moeten er maar iets aan doen (vermageren, geen bier drinken, op de zij gaan liggen, in een hostal gaan slapen... op de camino zijn er ook grenzen). Ik nam afscheid van Johan en Erzsi en vertrok met de française Hélène. Ze had een gedetailleerde beschrijving van de weg en ik niet. Ze stapte voor mij ietsje te vlug maar paste zich aan. Ze was nogal onzeker over de weg en had weinig ervaring (had maar een stukje van de camino norte gelopen en was met de bus naar Santiago gekomen). Ze is van Agèn en werkt in het onderwijs. Ik stopte af en toe (bijna in iedere bar... er waren er niet veel). Zij paste zich aan. ´s Middags (in Santa Marina) aten we een bocadillo en namen afscheid. Ze wou per sé vlug de albergue in Olveira bereiken. Geen probleem... mijn bed was gereserveerd. 
Vanmorgen was het zeven uur als ik het hotel verliet. De kamer was koud en vochtig. Buiten was het mistig. Mijn broek en T-shirt waren niet droog. Tja... dat gebeurt. Ik zal de was aan mijn rugzak moeten hangen om te drogen. Ik verliet Olveiroa en spoedig bereikte ik het dorp Hospital. In een plaatselijke bar dronk ik wat en al spoedig kwam ik de kruising tegen tussen de weg naar Muxia en Finisterra. Ik nam de originele caminoweg door de heuvels (vele pelgrims nemen hier de weg langs de autoweg... 4 km. korter) naar Cee. Ik liep de hele weg praktisch alleen... wat een zalig gevoel. Aan de Ermita San Pedro Martir stopte ik om wat te eten. Ik schreef een boodschap in het boek dat in de nis lag. Ik passeerde mooie landschappen en enkele km. voor Cee zag ik ineens de oceaan voor me opdoemen. Wat een prachtig gevoel!!!. Na een scherpe afdaling (tussen vele bomen die verbrand waren) kwam ik in het dorp aan. Cee ziet er vuil uit (er was een plaatselijke kermis, de kerk was volledig aan het oog onttrokken door kermiskramen en een podium). Ik trok naar de plaatselijke refugio. Er was weer geen hospitalero te bespeuren. Alleen een Duitser (van een groep die ik al eerder tegenkwam) lag te slapen. De slaapplaats zag er zeer vuil uit - luizenbakken van bedden. Ik besloot verder te stappen. Net op de rand van Cee en Corcubion vond ik een heel mooi pensionnetje. Mooie kamer, propere douche en toilet...leuk!
Ik bleef liggen tot 7 uur. Waarom mij haasten? Slechts 16 km voor de boeg en ik had alle tijd. Om 8 uur vertrok ik na een ontbijtje van vezelkoekjes. Er was een stevig klimmetje in Corcubion. De weg was mooi. Af en toe had ik zicht op de zee links van me. Ik slenterde voort en omstreeks 10u45 kreeg ik Finisterra in de gaten, Ik besloot om meteen door te stappen tot de vuurtoren, het uiterste punt. Om 12 uur arriveerde ik aan de kilometerpaal nr. 0. Ik zette me voor de vuurtoren op een rotsblok en keek naar de zee. Ik bleef lang zitten. Er waren heel wat toeristen die de rotsen op en af klauterden. Geen pelgrims te zien. Ineens kwamen er enkele (uit Frans-Vlaanderen). Ze waren vertrokken uit Montélimar. We verbrandden onze onderbroek. Heel wat mensen namen foto´s van het gebeuren. Naast het terras van het restaurant (op punta de Finisterra) was er een webcam. Ik ging in het zicht staan. Thuis konden Dries en Carine mij zien. Na een bocadillo en een pintje vertrok ik terug naar Finisterra (+- 2.5 km). Ik stapte meteen naar de toeristische dienst voor mijn tweede compostela (bewijs van afgelegde weg tussen Santiago en Finisterra). Daar vernam ik dat de gemeentelijke refugio van Negreira was gesloten. Ook daar waren bedwantsen gesignaleerd. Ook dit heb ik geweten. Mijn armen waren nog maar genezen van de beten in Fromista... Ik had enkele ferme beten die momenteel erg jeuken. Ik boekte een kamer in hotel Cabo Finisterra (gedaan met de gemeentelijke refugio´s) en trok het stadje in. Ik vond de Canadese Joseline. Het was een heel gelukkig weerzien. Mimi was al teruggekeerd naar Frankrijk. Joseline was vergezeld van een Parijse zuurpruim.
Om 8 uur stond ik aan de bushalte. De bus was er al. Er zat niet veel volk op. Van Finisterra naar Santiago is het langs de kustroute 3 uur rijden met de bus. De bus stopt aan vele haltes en wacht in grotere dorpen. 
Ik vertrok om 9u04 vanuit het station te Santiago. De trein volgde in het begin een beetje de route die ik had afgelegd. Ponferrada was het eerste stadje dat ik ook op de camino had gezien. Ook Astorga herkende ik (ik was er veertien dagen voordien 's morgens vroeg door gestapt). De trein stopte onder meer in Leon, Sahagun, Burgos (via Palencia) en nam toen een andere route. Je beseft welke afstanden je hebt afgelegd. De trein beweegt door landschappen die je allemaal te voet hebt doorkruist. Het graan in de meseta was netjes geoogst. Op de trein zitten naast enkele pelgrims meestal Spanjaarden. 
Vertrek om 7 uur... Een laatste knuffel aan Carine "Tot in Saint-Seine". "Wees voorzichtig". Het is schitterend weer om te wandelen. Niet veel wind, wat bewolkt... heerlijk. Ik laat Vichte achter. Tja... Wie stopt er met de auto langs de N36? ?? Corrie Catteeuw. Het was alsof het zo moest. Vorige week zaten we nog samen toen zijn vriend Jean uit Sable d'Olonne bij hem toekwam. Eens pelgrim, altijd pelgrim... "Goede reis... het allerbeste".
Redelijk goede nacht gehad... Een bende Franse jongeren hield van "rap" maar na 22 uur was het stil. De oordopjes die Bert me had meegegeven werkten heel goed. De hanen, duiven en ander gevogelte hoorde ik nauwelijks. Ik stond op om 6 uur en begon mijn boeltje op te ruimen. Om 6u45 stond ik aan de ingang te wachten, ik had immers nog niet betaald. Het was 7u15 als ik kon vertrekken. De baas was niet erg geïnteresseerd om zijn geld te innen. De camping zal op het einde van dit jaar sluiten.
Deze morgen stond ik heel vroeg op. Het beloofde warm te worden en ik wou in de vroege namiddag in Mons zijn. Tja, zonder GPS zit er niets anders op dan de kaart te volgen. Zo gedetailleerd is die niet. Ik wandelde dus op de N526 richting Sirault. Bijna geen plaats voor voetgangers, behalve als je door dorpskernen wandelt. Soms is het heel gevaarlijk zoals het stuk door het Bois de Baudour. De vrachtwagens razen voorbij en er is geen berm om op te wandelen (tja, door de brandnetels stap ik niet). Ik zwaaide met mijn kaart om de automobilisten te waarschuwen. Onderweg kocht ik Sultanakoekjes (mijn ontbijt) en druivensuiker. Toen ik Mons naderde, moest ik op de N50. Gelukkig is er een mooi wandelpad langs het "Canal du Centre". De zon is hier meedogenloos, veel drukkender dan in Spanje. Om 9 uur loop ik hier al te zweten. Ik heb dan ook al een hele mooie "farmers tann", je weet wel, bruin in je gezicht, armen bruin tot net boven de ellebogen , een klein stukje van de benen en je nek. De rest is spierwit... haha!
Na een verkwikkende nacht stond ik op om 6u30. Een korte was en ik was klaar om te vertrekken. Op de kamer sliep iedereen nog. Ik nuttigde nog een stevig ontbijt en had een leuke babbel met een Italiaanse die stage kwam doen in de jeugdherberg. Ze was pas aangekomen en kende eigenlijk niets van België. Toen ik haar vertelde dat Mons een burgemeester heeft met Italiaanse roots, klaarde ze op. "His name is Elio, he's always wairing a bow tie(strikje) and he is gay!".
Heerlijk geslapen... het beloofde onweer bleef uit. Carine had op het weerbericht gehoord dat er heftige storm, hagel en buien aankwamen. Ze stond zelfs op punt om mij te komen halen. Ik hield de boot even af. Gelukkig... na een slaap tot 9u00 was ik helemaal uitgerust.Waarlijk... in mijn tentje is het best comfortabel. Geen spatje regen binnenin. Wat een luxe! Het tentje heeft dan ook wel wat gekost maar het is het waard... Jack Wolfskin rules!!!
Heel goed geslapen. Er was hevige regen vannacht maar alles bleef droog. Het was 4u45 als ik begon op te kramen. Om 5u30 was ik al in het centrum van Beaumont. Richting Chimay, 24 km voor de boeg. Ik wou de "groene route" proberen. Sivry-Rance, daarna Froid-Chapelle. Mooie landschappen, soms door het bos... heerlijk... Ik nam na een tijdje terug de weg N939... niet veel verkeer, het was bewolkt, af en toe een spatje regen. Niet nodig om de rugzakbeschermer aan te doen.
Tegen 8 uur vertrok ik voor wat een korte etappe zou zijn. Ik verliet Chimay richting abdij de Scourmont. Af en toe regende het en ik diende mijn rugzakovertrek en en mijn regenvestje aan te doen. Ter hoogte van de abdij begon het fel te regenen. Ik nam een stukje het bospad en ging toen de abdij binnen. Ik werd er verwelkomd door een sympathieke pater (60-er?) met een grijze baard, lichtogen en een Bourgondisch buikje. Het bleek een Westvlaming te zijn die nog met Frederic Tack uit Vichte had gestudeerd.
Ik stond laat op. Rond 9 uur vroeg ik aan het onthaal van de camping of de camping van Rumigny nog bestond. "Oui, je crois bien" zei een leuk uitziende receptioniste. Ik at nog een halve "baguette" met mijn camenbert en een blokje "La vache qui rit". aan de ingang van de camping. De andere helft van het brood nam ik mee.
Gisteravond meldde Carine dat mijn tante Marie-Josephe Baert was overleden. Tante Marie-Josephe was een groot mens. Toen mijn vader gestorven was in 1969 nodigden zij en nonkel Lucien ons (moeder en de vier kinderen) geregeld uit op een zaterdagavond om naar TV te komen kijken. Zij hadden één van de eerste kleurentelevisies in de Nieuwenhovestraat. Ik heb fantastische herinneringen aan die avonden, onbezorgd en "bourgondisch". Goede hapjes, lekkere drankjes, spelen en fantaseren met de neven en nichten... heerlijk. Nooit heb ik tante Marie-Josephe betrapt op een roddel of een lelijk woord.... Zij was onderwijzeres van opleiding maar na haar huwelijk wijdde zij haar leven aan haar gezin en de zaak van haar echtgenoot. Een in-goed mens met een hart van koekenbrood. Als er één mens de hemel verdient dan is zij het wel.
Hier zijn we dan terug... Om 13u10 vertrokken we (Carine, Rita (schoonzus), André(schoonbroer) en ik) met de auto naar Signy l'Abbaye. We deden een ommetje naar het mooie Chimay. Om 17u30 arriveerden we in het schitterende hotel "Auberge de l'Abbaye".
Om 5u30 was ik al klaar wakker. André zaagde nog een boompje om. De wekker was gezet om 6u15 maar ik stond al op. Een goede wasbeurt en om 6u15 konden we al ontbijten. De koffie was gezet, er lag vers brood, er was melk, fruitsap, confituur, kaas... André had zijn eigen brood (glutenvrij) mee. Om 7u10 trokken we de hoteldeur achter ons dicht en gingen op stap. Via mooie weggetjes, door het bos of langs kalme wegen (Quatre Frères, Lalobbe, Neuville les Wasigny... kwamen we omstreeks 10u45 aan in de prachtige halle (overdekte markt) van Wasigny.
Het was omstreeks 7u15 als Harold ons kwam halen om te ontbijten. Ze hadden moeite gedaan. Zelfs de spinnenwebben in huis waren weg. Voordien hadden we een goede nacht gehad in het bakkershuisje. Er was van alles, helaas geen brood voor André, ze waren het vergeten...). We maakten ons lunchpakket klaar en Harold bracht ons naar de overdekte markthal van Wasigny. 
Om 4u15 werden we wakker (even te vroeg) en bleven doorslapen tot 5u30. Om 6u00 stonden we met pak en zak klaar om te vertrekken. We verlieten Château Porcien over de Aisne en het Ardennenkanaal. Het was stil... alleen de vogels hielden ons gezelschap. 
Het was 6u30 als we ons ontbijt konden nuttigen in het mooie zaaltje van het hotel. Om 7u00 trokken we de hoteldeur achter ons dicht. De GPS had ik ingesteld om zo vlug mogelijk in Reims te zijn. We liepen langs aardepaadjes maar ook langs drukke wegen. Omstreeks 11u30 kwamen we in Reims aan. Het was bloedheet. Snel vonden we een cafeetje in de nabijheid van de kathedraal. Onze meegebrachte lunch moest er aan geloven. In de toeristische dienst vroegen we het adres van een internetcafé en ook dat van het station. We ontmoetten er ook Tonie die sedert gisteren zonder Willy op stap moest gaan. Bij nader inzien hadden ook zij in Bazancourt gelogeerd.
Omstreeks 4u45 waren André en ik klaarwakker. Beneden op straat waren schermutselingen met dronken jongeren. Er werd geslagen, geroepen en met een tafel gegooid. We maakten ons klaar en ik trok met André mee naar het station. Zijn trein zou om 6u21 vertrekken. We namen afscheid en ik zette koers naar Verzy.
Het was 3u45 als ik wakker werd in het grote parochiehuis. Nog een yoghurt, een koekje en een halve tomaat. Ik waste netjes af, legde op de kast 5 euro (volgens afspraak) met een bedankje erbij. De hoofdschakelaar van de elektriciteit mocht ik uit doen. Het was 4u30 als ik vertrok... met de GPS richting Condé-sur-Marne. De GPS stuurde me door het Fôret de Verzy... geen goed idee want het was flink klimmen en dalen. Bovendien gaf de GPS paden aan die volledig waren dichtgegroeid. Ik moest dikwijls op mijn stappen terugkeren en verloor veel tijd... op de koop toe kwam ik een groot everzwijn tegen. Het sprong recht en maakte zich uit de voeten. Was me dat schrikken!
Gisteravond was het bewolkt. Ik dacht dat morgen de warmte wel zou meevallen. Ik stond op om 6u45 en de zon was al mooi aan het schijnen! Tja... dit wordt puffen. Na 9u30 is het al behoorlijk warm, dus vlug vertrekken is de boodschap. Ik had een uurtje nodig om alles op te kramen, me een beetje te wassen en te eten. Om 7u45 vertrok ik richting Vitry-le-François. Na 9u00 is het puffen en blazen. Het is heel warm. Ik moest iedere 3 km stoppen en water drinken.
Ik had de wekker om 4u30 gezet. Na een douche nam ik het ontbijt dat de waardin voor me had klaargezet... croissants, brood, confituur, een thermos met koffie... Om 5u10 kon ik vertrekken. Ik volgde voortdurend de GR 654. Ik stapte langs het mooie Saint-Amand-sur-Fion (prachtige kerk). Toen ik in Vitry en Parthois naderde, brak een storm uit. Donkere wolken verzamelden zich, er ontstak een hevige zandstorm om nadien een indrukwekkende donderbui en onweer te resulteren. Gelukkig had ik een schuur bereikt zodat ik mijn regenkledij kon aantrekken.
Het was 3u45 als ik vanzelf wakker werd. Geen regen meer. Wasje gedaan... achteraf gezien ben ik mijn handdoek daar vergeten... merde.
Ik stond om 4 uur op. Alles opgekraamd en om 4u30 trok ik de gîtedeur achter me dicht. Op naar Brienne le Château! Jean-Pierre had me gezegd de weg te nemen via Chavanges - Montmercy - Perthes les Brien. Het is nationale feestdag en dat merk je. De Fransen blijven massaal in hun nest liggen. Op 23 km (weliswaar kleine maar toch berijdbare wegen) kwam ik ongeveer 15 auto's tegen. Heerlijk!
Ik keek uit het raam en zag een heldere hemel. Desondanks toch een beetje koud en wat wind.. goed wandelweer dus. Ik trok de hoteldeur achter me dicht en verliet Brienne le Château. Deze keer langs N-wegen maar er was weinig verkeer. Ik deed het ommetje langs het meer van Amance. Heel mooie wandeling op stoppelvelden en door het bos. Aan het meer vond ik een bank en tafel om uitgebreid te kunnen ontbijten. Om 13 uur kwam ik aan de gîte d'hotel Domball aan. De bazin was niet gewoon van "randonneurs" te gast te hebben (Vendeuvre ligt dan ook niet langs de GR654). Ik moest mijn wandelschoenen uitdoen en op mijn kousen naar boven. De kamer zag er een beetje protserig uit. Een masker en schilderij van Venetië, een kitscherig plaasterbeeldje... Ik waste me maar kon/mocht mijn kleren niet wassen. Na een lange siësta trok ik naar het stadje. Mooi... er is een kasteel, er zijn vele winkels, bars, een supermarkt enzovoort...
Ik stond pas om 7u30 op. Het ontbijt was uitgebreid: brood, kaas, verschillende soorten confituur, koffie, fruitsap... Ik kreeg brood, eieren en chocolade mee voor onderweg. De weg was mooi en de warmte viel mee. Er was veel schaduw door de bossen onderweg en er waaide een fris windje. Het landschap onderweg is nog steeds hetzelfde... Graanvelden, koolzaadvelden, bossen...Omstreeks 13u30 kwam ik in Bar sur Seine aan. Het is een mooi stadje. Er zijn veel vakwerkhuizen. In de ondergrond hier is weinig steen te vinden. De mensen waren aangewezen om met hout en leem hun huizen op te trekken.Ik kon niet anders dan het hotel du Commerce te nemen om te overnachten. Ik moest echt smeken om een kamer te kunnen krijgen omdat het hotel in de namiddag sloot. Ik kon een douche nemen en waste al mijn kleren met de voorradige hotelshampoo. En of alles lekker ruikte!
Om 4u15 kwam ik wakker. Philippe sliep vast en snurkte niet. Ik zette koffie en waste me. Na een heerlijk ontbijt (croissant, brood, hesp, confituur, koffie) vertrok ik. Het werd een mooie wandeling. Veel kleine en kalme weggetjes, mooie dorpjes. Prachtige zonsopgang. Ik kon mooie foto's maken. Ik stapte zo'n 30 km.
De camping van Tonnerre ligt niet ver van de spoorweg. 's Morgens vroeg werd ik wakker van het geluid van de TGV. Ik kraamde op en at wat droog brood met salami. Omstreeks 6 uur nam ik afscheid van Philip. Hij zou het riskeren om de rechtstreekse oversteek te maken naar Vezelay. Hopelijk vindt hij een slaapplaats onderweg. Op zijn kaart stond een camping aangeduid net tussen Tonnerre en Vezelay. Auxerre en Chablis zou hij dus niet passeren. Schitterende kerel! "Tot in België... ik doe de groeten aan je neef Dirk".
Opstaan om 3u45. Vertrek om 4u30. De GPS leidde me eerst langs de hoofdweg uit Chablis naar Auxerre. Op deze weg vind je ook de wijngaarden van de heerlijke Petit Chablis. Nadien nam ik wat alternatieve wegen, mooie landschappen, bossen, wijngaarden.
Het was 4u30 als ik vertrok. Ben sliep nog en zou pas om 8u vertrekken. Het was bewolkt, goed weer om te wandelen. Er was regen voorspeld maar die bleef uit. Ik volgde voortdurend het jaagpad langs de Yonne. Vier km. omweg maar een prachtige vlakke weg. Geen moeilijkheden (enkel in het begin een beetje verkeerd gelopen). Ik nam enkele leuke foto's met de opgaande zon als onderwerp. Dit kan me iedere keer weer ontroeren.Vaux, Vincelles, Cravant, Accolay. Ik kon tot de camping het water volgen. Af en toe is er een bankje om te zitten. Op de Yonne niets anders dan plezierbootjes. Er was er zelfs eentje dat mij een lift aanbood... Non, merci...pélérin... De bootjes moeten veel versluisd worden want de niveauverschillen zijn groot. Het zijn jonge gastjes (wellicht jobstudenten in de zomer) die de sluizen bedienen.
Ik stond op om 7 uur. Laat dus... Ben had al zijn slaapmat opgeruimd. Ik kon mijn tentje - helemaal nat- opkramen. Gelukkig konden we in de overdekte plaats van de camping ontbijten. Mijn kleren waren niet droog... helemaal niet... dus alles in de rugzak, bijna kletsnat. We vertrokken om 8u00. De GPS wilde me andermaal langs de D-wegen sturen (de kortste weg). Gelukkig had Ben een goede kaart mee waarop de GR654 stond. We bewandelden mooie wegen door kleine dorpjes.
Om 6 uur liep mijn wekkertje af. Ik had niet veel geslapen... te koud, te smal, dan te warm, Ben snurkte, ik werd wakker... alles...
Enkele weken terug bestelde ik twee treintickets Lille-Limoges voor zondag 15 juli. Samen met Dries heb ik afgesproken om te proberen het stuk Limoges-Orthez te stappen... recht door de Dordogne. Veel getraind hebben we niet ... het kwam er maar niet van... Werk in een appartementje (dat als kot zal gebruikt worden door Dries) in Gent tijdens de weekends- schilderen-behangen. We zullen het in het begin rustig aan doen!
Niet veel geslapen vannacht - Dries ook niet. Snurken-wakker worden - gesnurk horen. Om 6u40 ging het alarm maar ik was al lang wakker. De nonnetjes hadden een stokbrood voor ons voorzien + confituur, melk, thee. We sloten de deur van het klooster omstreeks 7u10... Een korte etappe. De weg in Limoges zelf is slecht aangegeven. Geen klevertjes op de verkeersborden, alleen hier en daar een bronzen schelp. We moesten via enkele voorsteden langs gewone wegen. Daarna werd het mooier. Zandweggetjes en heuvelachtige paden. Mooi... la France profonde... Spoedig kwamen we in Aixe-sur-Vienne aan.
Om 6u30 stonden we op en begonnen we op te kramen. Het was redelijk fris. Onze fleecetrui deed dienst. Een ontbijt van zachte sandwichen met chocolade. Een ice-tea erbij en "en route". De zon brandde al redelijk. De weg naar Flavignac is mooi, een beetje heuvelachtig maar te doen. We stopten om wat boorzuurschilfers in onze kousen te doen. Ik liet Dries voorgaan want hij gaat vlugger dan ik. Geen nood... we spraken af aan de kerk van Flavignac. Toen ik aankwam was ik meer dan een kilometer achterop geraakt. Dries had al een alcoholvrij biertje op. We aten nog de rest van het ontbijt (noten + gedroogd fruit) en trokken naar de camping. Deze is schitterend gelegen aan een meertje. De douches (ook van een plaatselijke voetbalclub) waren proper. Er was warm water.
Rond 7 uur konden we vertrekken na een nachtje met af en toe gekwaak van een bende brulkikkers. Onze was was helemaal droog. Na 5 km stopten we en liet ik Dries voorgaan. Afspraak aan de kerk van Châlus.
Om 7 uur zaten we aan het ontbijt. Heerlijk... chocoladebroodjes, croissants, fruitsap, verse koffie. We konden vertrekken.We zagen he al vanuit onze kamer: miezerig weer, fijne regen. De weg was voornamelijk door bossen, langs meertjes, heel mooi. Dries hand een beetje misgelopen. Hij vond de weg terug via de GPS door het bos. Hij had behoorlijk was schrammen op de benen. Dries zat al aan de kerk van Coquille toen ik toekwam. Hij had brood gekocht. Wij aten ons middagmaal aan het kerkportaal. Daarna moesten we wachten tot 16 uur om in de refugio binnen te mogen. We deden boodschappen (gehakt, tomaten voor spaghetti).
Om 7 uur begon ik al op te kramen. Wassen en alles inpakken. Bernadette had voor koffie en geroosterd brood gezorgd. Het smaakte... nog een buen camino en we konden vertrekken. Weer langs mooie wegen, weiden, bossen. We kwamen enkele Duitse pelgrims tegen.
Vandaag bleven we lang slapen.Om 9 uur zette ik thee (er was geen koffie). Het smaakte. Omstreeks 10 uur konden we vertrekken. Een man hield ons tegen en vertelde fier dat hij de weg waarop we liepen zelf had aangelegd en beplant. Eens te meer was de weg mooi. Prachtige landschappen! Spedig kwamen we in het mooie Sorges aan in de gemeentelijke refugio (Square R.François) achter de kerk. We maakten kennis met de Nederlandse José. José is een 53-jarige vrouw die uit Tongeren was vertrokken. De 63-jarige Australische Wendy had een bezoek gebracht aan een vriendin in London en had toen beslist om de camino te doen. Had al een heel leven achter zich vol miserie, vooral met haar kinderen. Zij was vertrokken uit Vezelay. Er was een Duits koppel met nogal wat ervaring op de camino. De hospitalière was een Parisienne , een 4-talige managementsconsulente... rad van tong, heel creatief en geestig maar nogal bazig! Ze kookte voortreffelijk voor ons, de 6 pelgrims.
Vertrokken kort voor de Nederlandse en de Australische omstreeks 8 uur na een goed ontbijt. Stevige klimmetjes 24 km... mooie weg veelal door bos. Gesprekken met Peggy onderweg (vriendin pas gestorven, had nog niet echt kunnen rouwen). Dries had gereserveerd en wij vonden onderdak bij Mme Palfreman, Rue D'Alma in Périgeux, een Engelse. In Périgeux volgden we in een cafeetje de laatste kilometers van de Tour de France. Bradley Wiggins in het geel, de eerste Brit ind e geschiedenis die de tour won. 's Avonds hadden we een diner met een familie uit Wales (buitenverblijf in de Périgeux). Heerlijke wijnen (o.a. Fronsac uit 2003) - truffel- foie-gras - salade- couscous met lamsbil - groenten - chocolaatjes van "Jef de Bruges" - fruitcake... voor 5 euro... fenomenaal. Leuke gesprekken met de Welsche familie (vader is een Pakistaan, bekleedt een heel hoge functie in het verzekeringswezen) Jamal - Anouschka- Patricia - Hamid. Een heel mooie avond. Voor het slapengaan hielpen we Sue nog met de afwas.
We vertrokken bij Sue om 7u30 na een goed ontbijt en een laatste zoen tot afscheid. We kregen een paar stevige klimmen door het bos. Mooi. Ik was alleen en kwam aan bij het klooster van Chancelade. Een broeder gaf me een stempel en vroeg me om voor hem te bidden in Santiago. Ik zal het aan Dries vragen. Ik liep wat verkeerd. De pijlen zijn blijkbaar nu van twee concurrerende organisaties... een beetje verwarrend. De Franse Beatrix hielp me en hield me gezelschap... mooi. We kwamen pompaf in St.-Astier en bestelden meteen een biertje. Ik reserveerde voor Dries en mezelf meteen kamer in een gîte dichtbij de rivier (l'Isle)... prachtig!!! Ook Wendy logeerde er. José was doorgelopen tot een kasteel dat nu vlak langs de weg lag.
Om 7 uur ben ik vertrokken met Wendy. Het was warm vandaag. Dries zou later vertrekken. De weg was mooi en volgde de bedding van de l'Isle, dus redelijk vlak. Omstreeks 13u30 kwam ik al aan in Mussidan. Dries had me al overstoken en zat samen met José al eentje te drinken op een terrasje.
Om 3u30 was ik opgestaan. Het beloofde heel warm te worden en vandaag moesten we 33 km. Ook Wendy zou meetrekken. We volgden de D20 tot La Cabane en namen de weg naar Monfoucon. Op deze weg is er tijdens de nacht geen verkeer. Lampje aan en vooruit. De sterrenhemel was prachtig.
Gisteravond had ik met Dries afgesproken om een rustdag in te lassen. Allebei waren we heel moe en het is te warm. In eenzelfde kamer slapen is moeilijk. Ik kan geen gesnurk aan. Om 5u30 stond ik op om Wendy onze beslissing mee te delen. José wou eigenlijk ook niet meer met Wendy lopen en zei dit vlakaf... Een beetje spannend moment... Wendy wenste Dries veel beterschap en zei dat hij een schitterende kerel was! Blijkbaar hadden ze ook veel met elkaar gesproken en was ze onder de indruk gekomen. Wendy vertrok. Ook José vertrok na een tijdje.
We stonden vroeg op want het beloofde heel warm te worden. Dries en ik staken samen de Dordogne over, ik ging eerst nog wat geld afhalen. Dries trok meteen verder.
Na een voortreffelijk ontbijt konden we omstreeks 8u00 vertrekken. Mooi wandelweer. We zagen nog steeds vele wijngaarden (Entre Deux Mers). Geen bossen. Dries werd gebeten door een poedeltje waartegen hij zich niet kon verdedigen. Het beest vloog hem direct aan. Bij aankomst in La Reole moest hij nog een uur wachten op mijn komst. Ik arriveerde om 12u30 en ontsmette meteen zijn wonde. We aten samen op een bankje en dronken een frisse pint. In La Réole vonden we onderdak bij mevrouw Odette Moreau (Rue Cousseau 9). In het huis liep ook een brave Pyreneese berghond rond. We kregen elk een aparte kamer, een goed bed in dit oude herenhuis. Odette toonde haar albums met verschillende pelgrims. Haar man was een jaar geleden gestorven maar ze wou zich verder inzetten. Die avond kon ze niet voor ons koken want ze zou met vrienden naar de pizzeria gaan.
Om 5u30 opgestaan, samen met Odette. Odette had ontbijt klaargezet en liep bij het vertrekken mee tot aan de brug over de Garonne. Dries sliep nog.Ook de Duitser Alexander vertrok met zijn fiets. Hij zou vandaag ook tot in Bazas rijden !!!. Moet er ongeveer een uur over doen... Wellicht een rustdag voor hem!
Omstreeks 5u30 was ik weg. Eerst de nationale weg, daarna langs de "chemin" als het licht werd. Mooi, door de bossen, de streek is vlak. Veel dennenbossen... we naderen de Landes. Na 18 km stopte ik nog voor Captieux. Ik kwam Jean nog tegen. We dronken samen een koffietje. Het laatste stuk was heel zwaar door de warmte. Ik liep nog enkele km te ver en moest terugkeren (le Billon is slecht aangeduid). Zo kwam het dat Dries en ik met nauwelijks een half uurtje verschil aankwamen. In le Billon ontving Collette ons in een bijgebouwtje naast haar hoeve. Knus, gezellig, er was zelfs een TV. Ik had wat ravioli mee, zalmlasagne en kip en rijst (diepvriesmaaltijd). Het pintje erbij smaakte. Nogal vroeg in onze tram (elk een aparte kamer).
Om 6u30 opgestaan. Dries bleef nog liggen. Te laat want het zou heel warm worden. Collette had de weg veel te ingewikkeld uitgelegd. In het begin was er bijna geen schaduw. Ik zweette al vanaf 8u30.De weg is een vroegere spoorwegbedding en loopt kaarsrecht. De dennen zijn nog klein en geven niet veel schaduw. Het werd middag en ik geraakte nauwelijks vooruit. Wat een weer... Omstreeks 14 uur kwam ik aan in Roquefort. Dries had mij ingehaald en zat al een pintje te drinken in café "de vrede". Daar kregen we ook de sleutel. De gite is formidabel. Ook de hospitalera Françoise (74 jaar) was supervriendelijk en ze deed nog regelmatig haar "caminootje". Ze kookte voor ons - wildragoût... heerlijk. Dries en ik deden de afwas. Weer een mooie ervaring rijker.
Het beloofde een moeilijke etappe te worden... 31 km... dit is ver (maar wel vlak en langs de spoorwegbedding!) Ik stond zelf om 4 uur op. Ontbijten en ik kon vertrekken. Ik liet voor Dries brood en klaargemaakte koffie achter. Het was bewolkt... goed wandelweer. Onderweg (in Bostens) zette ik me neer rechtover een kapel. Een oudere dame in nachtkledij kwam aangewandeld en deed de kapel open... er was zelfs een pelgrimsopvang met koffie en koekjes... mooi! Toen ik vertrok liet ze zelfs de klokken luiden!
Om 7u00 vertrokken... Bewolkt... mooi wandelweer. Het was een leuke tocht - afwisselend - niet veel schaduw weliswaar. Onderweg een heel oud kerkje met klokkenzelen. Ik trok er eens aan! Tegen 13 uur had Dries me ingehaald. We moesten nog langs de Adour-rivier. In Saint-Sever (mooi stadje) waren weinig inkoopmogelijkheden. De refuge was een deel van het Jacobijnenklooster. De gemeente had blijkbaar het klooster aangekocht en o.a. ingericht als expositieruimte. Ik kocht wat ingrediënten voor spaghetti... Dries maakte een voortreffelijke saus.
Vandaag was het gemakkelijk. Ik vertrok omstreeks 7u00. Mooie, rustige wegen. Omstreeks 11 uur kwamen we bijna tegelijkertijd aan. Aan de kerk konden we eten. Hagetmau was in feest. Stierengevechten - straatparades - jongerenfuiven ...
Het was behoorlijk laat geworden voor Dries. Hij had wat kunnen babbelen met plaatselijke jongeren en één van de plaatselijke schones was er met zijn pet vandoor gegaan. We besloten hier te rusten. Om 8 uur wou ik brood halen maar een bende feestvierders liet niemand door. Ik keerde terug en na een tijdje kon ik wel door. Nog wat inkopen voor deze middag en vanavond. Toen ik aan mijn siësta wou beginnen kwamen Emiel en Geert binnen. Miel (Walraevens) is een zestiger - de belleman van Lennik en was in mei gestart met de camino bij hem thuis. Leuke man, was al 15 kg vermagerd. Hij zag er als een echte pegrim uit... lange grijze baard, stok met jakobsschelp, een buikje... De plaatselijke jeugd wilde perse met hem op de foto. Miel was in het gezelschap van Geert, een vijftiger uit Nederland. We aperitiefden samen en na het eten trokken Dries en ik het stadje in. De beloofde stoet om 22 uur liet op zich wachten. Wel waren er overal bandjes aan het spelen... Veel volk... doet denken aan Pamplona. Veel Spaanse muziek, ambiance, dansen, ritmes mooi!
Om 5 uur stond ik op... koffie gemaakt en nog een ontbijt van koekjes en de laatste nootjes. Kort afscheid van een half-slapende Dries... "veel chance en courage op je tocht!". Ik had de avond voordien een treinticket gekocht. Vertrek om 6u03 uit Orthez tot Bordeaux en daar overstappen op de TGV naar Lille.
