In het Epistel van de mis van de ‘Onbevlekte Ontvangenis’ - wat betekenen zou, geboren zonder de zonde van Adam en Eva, zoals trouwens wij allen zegt Pasternak - leest men:

‘De Heer bezat me in het begin van zijn wegen. Ik was vooraleer hij enig ander wezen schiep. Ik was van alle eeuwigheid vooraleer de aarde geschapen werd. Wanneer hij de fundaties van de aarde plaatste was ik met hem...’

Een tekst die overgenomen werd uit ‘Spreekwoorden’: 8,22 en volgende. Heeft deze tekst betrekking op ons allen, waren wij het niet die potentieel, in het begin der tijden, vooraleer de aarde geschapen werd, aanwezig waren aan zijn zijde als een geliefde zoon’, zoals de Bijbel ons leert, zijn we allen niet zoon van  Hem, begrepen in Hem? .

Werkend aan deze tekst, viel ons een beknopte uitgave van de Bhagavad Gita in de handen - hetgeen we hebben moeten zien als een aanwijzing die van de geest is - en lazen we: ‘Nooit ben ik niet geweest, nooit ben jij niet geweest, en nooit zijn de mensen-prinsen niet geweest en nooit zal de tijd komen dat wij allen niet meer zullen zijn. Zoals in dit, ons lichaam, de ziel die we in pacht hebben, van jeugd overgaat naar volwassenheid en naar ouderdom, zo gaat deze ziel of deze geest over naar andere lichamen’. 

Dit is ten andere hetgeen ons wellicht zou onderwezen geweest zijn indien de Genesis ware opengetrokken op een Universum in expansie en niet toegespitst op een statische hemel en aarde in de handpalm van een god.

Durven we het aan de materiële vorm van het universum, van plant van dier van mens, te zien als de ‘hardware’, en de geest, de ziel van de Bhagavad Gita die er over zweeft, als de ‘software’. En alsdan het gebruik van de software, de geest, die ons ter beschikking wordt gesteld, een opdracht zijnde, een plicht, en het laten insluimeren van die geest een zonde tegen het ‘sacraal-goddelijke’ in ons?

Durven we het aan dit in te schrijven in ons gedachtenpatroon?

Het is in elk geval op deze wijze dat we de boodschap van de meester-bouwer hebben gemeend te kunnen ontcijferen en het is ook op deze wijze dat we de zin van onze Keltische broeder: ‘Want goddelijk is de oorsprong van de mens’ hebben willen begrijpen. Dan ook zal de dood die ons scheiden zal van het aardse leven, de weg openen naar deze andere dimensie, de dimensie van de geest.

Dat dit hier dan het einde weze van mijn tekst, maar niet het einde van de queeste.

*

Nawoord:

Wat ik geschreven heb de laatste dagen is geen wetenschappelijk betoog: de gotiek is geen wetenschap, de gotiek is geest, is van het ontastbare. Is een zwempartij in een vijver midden in een bos van levende bomen en struiken, drijvend, naakt onder het eendenkroos door tussen waterlelies en lisdodden, stilzwijgend, denkend in een andere wereld te zijn, een vluchtige, waar alles los is en vloeiend; Waar het woord geen vaste vorm heeft maar een  luchtige, een openbloeien is van zin en betekenis tot op  het randje van de realiteit.

Het is een gevoelsmatige en tezelfdertijd een geestmatige weergave van wat gotiek voor mij  betekent. Ik heb me ingeschreven als een Gotieker, de verheffing van de materie tot het geestelijk aspect ervan, en alleen dit laatste weerhoudend.

Ik ben dus om dit essay te schrijven uit de wereld getreden en ben het landschap van de geest binnengewandeld, geen oog hebbend voor wat ik zag, maar inzicht hebbend in wat ik niet zag met de ogen, maar wel met de geest, verwoord in de eerste gotische kathedralen.