Donderdag 29 juli
In de voormiddag spraken we af in het secretariaat om de laatste dingen voor het kamp voor te bereiden.Iedereen was terug van de partij, fris en gezond(er). Het was tijd om te vertalen. Het ging al bij al nog vrij vlot, al ging het woordenboekje regelmatig van de ene groep naar de andere. Soms mochten we ook niet te letterlijk vertalen. Hoogtepunt vertaal je in het Frans best niet als 'orgasme' bijvoorbeeld. Gelukkig stonden er enkele Congolese vrienden klaar om alles na te kijken en te corrigeren. Al bij al mogen we zeggen dat ze toch niet zo veel werk hadden.
In de namiddag gingen Ruben en Geert terug naar hun gastgezin om alles voor te bereiden voor het grote feest van 's avonds. De Belgen waren uitgenodigd en natuurlijk kon dat niet onopgemerkt voorbij gaan. Ze moesten opnieuw hun spaghettisaus maken, en het gezin had ook hun familie opgetrommeld om te komen helpen. Het vrouwelijke gezelschap ging eten bij Evelien en An en daarna winkelen in het centrum. Een zoektocht naar leuke panjes. Daarna gingen ze met een taxibus op weg naar het gastgezin van Ruben en Geert. Daar was ondertussen alles klaar voor het feest. Ze hadden er hun werk van gemaakt. Salades, kip, rijst, frieten van gewone en zoete aardappelen, spaghetti, vis,... Eten genoeg. En we lieten het ons smaken. Net toen ze opnieuw wilden vertrekken kwam Père Louis aan. Hierdoor moesten Sarah en Roos nog wat langer blijven. Congolese onduidelijkheid!
Vrijdag 30 juli
Vandaag was het tijd om op kamp te vertrekken, dus werden we verwacht om 10u op het secretariaat. 's Morgens werden we opgebeld dat het pas tegen 11u was, dus waren de meesten er om elf uur stipt. Evelien en An werden door hun gastgezin nog meegesleept naar een thesisverdediging en geraakten dus echt niet om 11u terug. Na enkele telefoontjes en toch wel stevig aandringen, bracht hun gastgezin hen naar het secretariaat tegen 13u. De bus (stel je daar niet te veel bij voor) werd volgepropt, zowel letterlijk als figuurtlijk. Eerst moesten alle 28 Congolezen instappen en werd er al zo veel mogelijk bagage bijgepropt. Daarna was het onze beurt om op te stappen en ook tussen ons werd er zo veel mogelijk bagage gestoken. Daarna werd er nog gepuzzeld en elke vierkante centimeter die vrij was werd nog wel benut.... we konden vertrekken... tot we op het einde van de straat waren en terugkeerden: we waren 'iets' vergeten. We lachten er even mee dat we Angele (nationale voorzitster) vergeten waren, en dat bleek ook zo te zijn. We waren bijna zonder haar weg, en daarmee ook met al het eten voor vanavond en morgen dat zij bij had. Na een uurtje wachten (in de bus) kwam ze er aangereden, kroop in de bus en de weinige vrije ruimte die er nog was in de bus werd ook volgepropt met het eten. Om 14u20 konden we echt vertrekken.
Vooraf hadden we gevraagd aan enkele Congolezen hoe lang de rit zou duren, maar niemand kon er een duidelijk antwoord op geven. De eerste 100 km was er asfalt volgens de meesten en daarna ging de weg over naar een zandweg. Wat later zou blijken dat dat inderdaad ook zoiets zal zijn. Op de asfaltweg kwamen we veel wegenwerkers tegen die nog nieuwe asfalt aan het leggen waren .... en toen stopte de baan en werd het een zandweg met vooral putten en bulten. Zo moesten we nog 130 km (al zijn we hier niet zeker van want ze hebben hier volgens ons niet veel besef van afstanden) rijden. Onderweg zagen we enkele dorpjes, met vooral hutten met strooien daken. Rond 17u30 werd het donker en echt wel gevaarlijk om te rijden want je ziet echt enkel de lichten van de bus. Hoe langer we reden, hoe meer er in de bus werd gezongen (bang voor het donker?). Na meer dan 5u in de bus zitten kwamen we eindelijk aan waar we moesten zaan. Het was wel even bizar om na die hele tijd in het donker te rijden plots licht te zien verschijnen. We bleken op de kampplaats te zijn: een domein van de broeders, waar een school en internaat aan is. De bus werd in sneltempo uitgeladen en alles werd naar het internaat achteraan gebracht door iedereen. Er werden wel wat bedden versleept om een jongens-en meisjeskamer te hebben en het installeren kon beginnen. Na een gevecht met touwtjes en muskietennetten waren we er klaar voor. Eindelijk werd er ook aan eten gedacht (dat was voor de meesten van deze morgen geleden ). Na het eten kropen we direct in ons bed en sliepen als roosjes.
Zaterdag 31 juli
We mochten vandaag uitslapen ... maar dat woord staat dus niet in de woordenboek van Congolesen met als gevolg dat de vrouwen om 6u al werden gewekt door de Congolese vrouwelijke begeleiding die mee in hun kamer lag.... Ruben en Geert daarentegen konden echt uitslapen. We gingen op zoek naar water om ons te wassen, maar vonden dat niet. De Congolezen waren al druk in de weer, maar we vonden hen nergens en kregen de boodschap te wachten op hen. Ze waren blijkbaar al druk in de weer met het verhuizen van het materiaal naar de kampplaats waar het kamp zal doorgaan, maar met ons communiceren daarover lukte niet. Na een tijdje hadden we dat dus door en brachten ze water zodat we ons konden wassen. Ook ons ontbijt werd naar de slaapkamer gebracht, dus maakten we buiten een terraske met de tafel en stoelen die we vonden en onbijtten gezellig buiten. We vroegen waar de rest was en zo vonden we dus ook de kampplaats die aan de overkant van de straat bleek te liggen. Daar waren ze al druk aan het koken: de voorbereiding van het middageten was al volop aan de gang. Daar konden we niet echt mee helpen, maar wel met het aanbrengen van water. Dat moest bij de zusters wat verderop in de straat gehaald worden.... Daar hadden ze een waterpomp (gesponsord door de gemeente Wetteren) en konden we onze bidons gaan vullen. We probeerden als echte Congolezen de bidons op onze hoofden te dragen, maar al snel bleek dat te pijnlijk te zijn, dus zetten we ze op onze schouders... of zochten een manier om ze het hele eind naar de kampplaats te krijgen. Het was wel een eindje lopen en wij zijn dat dus niet gewoon... Na het middageten gingen we op verkenning: aangezien we op de kampplaats zelf niets konden doen omdat er nog geen materiaal was (dat stond nog allemaal in Lubumbashi en we hadden enkel het hoogstnodige bij voor vandaag en morgen). Eindelijk mochten we zelf iets beslissen ! Da's de eerste keer sinds dat we hier zijn dat we die vrijheid kregen en zelf initiatief mochten nemen ... zalig. Al snel bleek dat we een escorte mee hadden gekregen van 3 Kiroleiding die het dorp kenden, maar dat stoorde ons niet. Zo konden ze ons de weg wijzen naar de belangrijkste plaatsen. Het dorp is echt een traditioneel dorp, met vooral veel zand (asfalt is er niet) en hutjes met strooien daken zoals wij ze tekenden in onze kindertijd. De plaatselijke bevolking keek wel even raar om 6 muzungus (blanken) bij elkaar te zien, maar ze waren wel heel vriendelijk. Onze gidsen wezen ons waar de haven was en daar sprongen Evelien, Roos en Ruben in het water en zwommen er op los.... de attractie van de dag voor de mensen van Kasenga: iedereen kwam kijken hoe de blanken zwommen. Na het zwemmen zochten we het plaatselijke terraske op en gingen er eentje drinken. Alle kinderen van het dorp kwamen ons begroeten en bleven rond ons hangen om te zien wat we deden. Na de verfrissende simba en cola gingen we terug naar de kampplaats, deze keer met onze 3 gidsen en alle dorpskinderen achter ons. We vormden een hele stoet naar de kampplaats. Op de kampplaats aangekomen warmden we 2 blikken soep op en genoten van een echte Belgische maaltijd: soep met brood ... zalig !
Na het eten keuvelden we nog wat met de aanwezige begeleiding en deelnemers die al aangekomen waren. Een groep muzikanten was 30 km te voet gekomen met hun djembés om te laten horen wat ze kunnen. Ze trakteerden ons dus op een avondje muziek en dans met hun djembés.
Zondag 1 augustus
Vandaag komen de deelnemers aan. Zij verzamelden om 12u in Lubumbashi en stapten op de bus naar Kasenga.
Wij waren het ontvangstcomité dat hen moest verwelkomen, maar om hoe laat ze zouden aankomen? Dat wist niemand ....
Om 8u werden we verwacht in de kerk voor de plaatselijke mis. Gelukkig hadden we vooraf al wat koekjes gegeten, want de mis bleek 3u te duren... ongelooflijk hoe lang dat hier kan duren. Er werd wel gedanst en gezongen, maar 3u in de mis zitten is echt wel wat teveel gevraagd voor ons... zeker als we nog niet ontbeten hebben.
Voor ons stond er eigenlijk 'voorbereiding' op het schema, maar ons materiaal staat nog in Lubumbashi, dus konden we onze blokken niet echt voorbereiden. Dan maar wat rondhangen op de kampplaats en namen zoeken voor de verschillende plaatsen. Dat deden we samen met de Congolese begeleiding en zo werd de slaapkamer van de vrouwelijke begeleiding 'Kipdorp' en de mannelijke begeleiding 'Krinkel). De ehbo-ruimte doopten we in 'eehasjbeejo'. De andere plaatsen kregen Congolese namen: toiletten: 'au quatre coins' (marktplaats in het dorp), de wasplaats 'Luabula' (het water dat door Kasenga stroomt) en de keuken 'chez maman Moyambe'. We hielpen ook met met het uitdoen van het onkruid, zodat we een mooi speelterrein hebben.
De kinderen van Kasenga wisten nog heel goed dat wij aanwezig waren en kwamen naar de kampplaats om te kijken wat er zoal gebeurde. Omdat we toch niets te doen hadden, besloten we met de vele kinderen spelletjes te gaan spelen. Niet evident want ze spraken enkel de plaatselijke taal, dus werd er met hand en tand uitgelegd welk spel we gingen spelen. Gelukkig spraken de oudsten toch een beetje frans zodat we toch enkele spelletjes konden spelen. Niet enkel de kinderen vonden het geweldig om samen met ons te kunnen spelen, maar ook wij genoten ervan om eens 'echt' te kunnen spelen ... chirootje op zijn best. De kinderen leerden wat spelletjes van ons en waren superenthousiast ..en ook wij natuurlijk.
's Namiddags werd de kampplaats in gereedheid gebracht: electriciteit werd omhoog gehangen, matrassen versleept, maar wij trokken met de begeleidingsploeg naar het dorp op verkenning... om er ene te gaan drinken.... Ze lachten ze zelf mee: laat de deelnemers die er al zijn maar werken, wij komen er liever ene pakken.
Toen het donker werd gingen we terug naar de kampplaats om de deelnemers op te wachten. Die waren er rond 19u30. Ook ons materiaal was er dus en bleek een dikke laag stof mee te hebben. Na het uitladen van de bussen werd er gegeten en zocht iedereen een slaapplaats. Er zijn niet genoeg matrassen dus de meesten slapen per 2 op een matras en er slapen er ook een heel deel op de mat op de grond. Bij de deelneemsters is er iemand die zelfs een baby bij heeft.
Na het installeren was er nog een demonstratie van de muzikanten die lieten horen en zien wat ze kunnen. Enkele deelnemers wilden ook persé laten zien hoe goed ze kunnen dansen en deden dit ook. Daarna was het tijd voor de sluiting en ging iedereen slapen om morgen fris aan het kamp te kunnen beginnen.
Maandag 2 augustus
De eerste echte kampdag.Om 6 uur ging de wekker. Ruim op tijd, want om half 8 moesten we pas aantreden in de formatie. De Belgische vrouwen hadden een heel kort nachtje achter de rug want Angele vond het nodig om deze nacht al het materiaal uit te pakken en verplaatsen met veel lawaai, dus konden wij ook niet slapen. Daarenboven was er geen lichtschakelaar (er was wel iets, maar dat werkte niet), waardoor we met het licht aan moesten slapen. Dat doen ze hier allemaal, maar wij zijn dat echt niet gewoon. An deed een gesprek hierover met Michel en er werd besloten dat de Belgen vanaf vanavond terug bij de broeders mogen gaan slapen om voldoende nachtrust te hebben. Niet dat we niet bij de anderen willen slapen, maar om nog iets of wat levend van dit kamp terug te komen is het geen overbodige luxe.
Tijd voor onze eerste officiële opening volgens de vele regeltjes die ze hier hebben.
Eerst werden we in verschillende afdelingen verdeeld. Ruben en Evelien werden bakayouki, Sarah werd Youpi, Geert was blijkbaar geschikt voor de Gen, Roos werd Aspirant en An werd een echte Chef. Roos mocht vanaf nu An aanspreken als Chef. Iedereen werd dus beschouwd als lid, enkel An is chef...
De aanwezige leiding werd willekeurig ingedeeld in afdelingen van 35 personen, met aan het hoofd van de afdeling (section) een chef en cheftaine. An is dus cheftaine van de aspi's en de andere Belgen zijn op hun eigen vraag lid van een afdeling. Binnen de afdeling worden er nog 4 ploegen gemaakt (équipes), met elk een vlaggendrager en een chef d'équipe. Die chef d'équipes moeten er voor zorgen dat hun ploeg goed werkt en goeie punten haalt. Als er iets is binnen de ploegen (bv iemand die ziek is, niet mee wil werken, .... ) wordt dit door de chef d'équipe gemeld aan de chef de section. Zelf mogen ze geen bevelen geven aan anderen... elke keer er wordt verzameld per équipe moeten zij er voor zorgen dat hun ploeg snel is en roepen ze de kreet om te laten horen dat iedereen er is. De chef de section beslist zelf alles en mag aan iedereen bevelen geven, maar moet zelf luisteren naar de chef de service (Maceir). Hij is de grote baas en staat dus boven alles en iedereen. Als Maceir fluit moet dus iedereen luisteren en stoppen waar je mee bezig was, ook al heeft je eigen chef de section net een ander bevel gegeven. Allemaal heel bizar voor ons....
Na het indelen in afdelingen was het tijd voor de openingsmis. Al marcherend per afdelingen gingen we naar de kathedraal, waar gans het dorp al op ons zat te wachten. De mis duurde ... en bleef duren.... na 2 uur en 20 minuten in de kerk te zitten werd het kamp eindelijk officieel geopend. We zagen nu wel hoe de mis er in het dorp hier werkt, vooral met zang en danseresjes. Na de mis marcheerden de anderen terug naar de kampplaats en moesten wij mee naar de receptie met alle genodigden. Dat waren vooral plaatselijke hoge pieten, maar ook de provinciale minister van de jeugd, ... waren van de partij. We kregen een biertje of frisdrank en eten.
Ondertussen hadden de anderen heel de tijd gewacht tot het eten klaar was ....
Na het eten was er een bezoek aan het dorp gepland door de verschillende afdelingen. Al marcherend (en dus ook al zingend en dansend) trokken ze door het dorp om te zien wat er waar was. Wij hadden ondertussen het dorp al wel gezien, dus bleven we op de kampplaats om nog wat voor te bereiden. Met de deelnemers was ook ons materiaal aangekomen, dus konden we alles uitpakken, flappen schrijven, ....
Tijd voor de eerste echte les, geven door Angele: savoir vivre. Een les over hoe je je moet gedragen, met voor ons soms echt lachwekkende dingen die er werden gezegd. Na de les mocht An nog enkele dingen aanbrengen over hoe het er in Belgie aan toe gaat. Vooral het feit dat je als vrouw ook mee kan beslissen met wie je trouwt en zelf ook initiatief mag nemen als je verliefd bent op een man vonden ze heel interessant. Na de les was er tijd voor vragen en waren er boeiende gesprekken over de cultuurverschillen. Toen de les gedaan was werden er nog heel veel individuele vragen gesteld aan ons, de Belgen... Interessante, maar ook grappige vragen en ja, onze vrijgezellen werden ook ten huwelijk gevraagd
Enkele dingen die we leerden in de les: het ging vooral over hoe je je als vrouw moet gedragen
- met je mond vol mag je niet praten
- loop nooit (als vrouw) met je handen in de zakken en draag geen pet
- bedek als vrouw altijd je kniën
- iemand die ziek is, mag je niet vragen wat hij/zij heeft
- een oudere persoon mag je niet als eerste aanspreken of een hand geven, hij/ zij moet het initiatief nemen
- vraag nooit de leeftijd van een vrouw
- als vrouw moet je altijd gereserveerd zijn: niet lachen en roepen op straat, gedraag je
- een man moet een vrouw ten huwelijk vragen, ook al ben je doodverliefd... je zal sterven met de liefde in je hart (zoals ze het mooi formuleerden)
- een vrouw mag geen moppen vertellen of grapjes maken
Het ritueel om te gaan eten:
- Macair fluit en iedereen gaat per section (en per equipe) in rijen staan... er zijn dus 16 rijen
- bevel tot marcheren ter plaatse wordt gegeven: marquer la place sur plaçe ... gauche, droite en iedereen marcheert ter plaatse
- per rij wordt iedereen naar de emmers geleid om de handen te wassen en ondertussen wordt er gezongen.
- na het wassen van de handen gaat iedereen per 10 rond een tafel staan en blijf je ter plaatse marcheren tot iedereen een plaats heeft
- het bevel om te stoppen met marcheren wordt gegeven
- 'en position fixe'... 'attitude de prière' en het gebed wordt ingezet ... gevolgd door 'main fixe' (handen terug naast het lichaam) en 'prends ta plaçe) ... het bevel om te beginnen eten
Na het avondeten en de diensten was het aan de bakajuki en de joepies om het avondprogramma te verzorgen. Dit zijn vooral liedjes die worden gezongen en sketches die worden gedaan.
Om 22U werd de avond afgesloten met de sluiting van de dag en ging iedereen slapen. An moest nog langer blijven want er was nog een vergadering voor de chefs. Die vergaderingen lopen helemaal anders dan bij ons op kamp en duurde meer dan 2u. Na de vergadering ging An doodmoe slapen, maar leverde eerst nog een gevecht met de 2 waakhonden van de broeders. De honden besloten dat ze niet mocht passeren en er was dus geen doorkomen aan... De andere chefs zagen (en hoorden vooral) dat ze niet voorbij de honden geraakte en kwamen helpen. Een escorte van 5 Congolese stoere mannen zou moeten helpen... tot aan de haag. Daar bleek dat de stoere mannen nog meer bang van de honden hadden dan An zelf... Dan maar de broeder wakker telefoneren om veilig in bed te geraken.
Het kampthema is 'je dois à mon pays' en tijdens het kamp wordt er gewerkt aan toiletten in de haven. In de haven is er geen enkele voorziening, dus Kiro nationaal besloot daar 2 toiletten te bouwen voor de mensen die aanmeren en de vissers. Tijdens de activiteiten zijn er constant 6 deelnemers hard aan het werken aan de toiletten, die hopelijk tegen het einde van het kamp klaar zullen zijn.
Dinsdag 3 augustus
Vanaf vandaag worden de deelnemers om 5U30 gewekt omdat ze gisteren niet op tijd klaar waren. Gelukkig liggen wij niet meer bij de anderen, dus kunnen we onze wekker op 6u30 zetten. Deze keer hadden wij een goeie nacht gehad en de Congolese vrouwen niet. Zij werden deze nacht overvallen door de plaatselijke mieren. Ongelooflijk om te zien hoe hele colonnes in de slaapkamer binnenwandelden en in de bedden en bagage van de deelneemsters waren gekropen. Deze nacht hebben ze heel de kamer ontruimd want die mieren zijn echt wel agressief, bijten en kruipen overal....
Normaal gezien ging er deze voormiddag een les over het partnerschap worden gegeven, maar Didier die deze les zou geven is er nog niet. Dan maar een les over de geschiedenis van de Kiro door Maceir. We hoorden dat er wel wat gelijkenissen waren tussen hun geschiedenis en onze geschiedenis en merkten op dat ze hier echt wel 50 jaar zijn blijven hangen in hun manier van Kiro geven. Dat hadden we natuurlijk al lang zelf door door hier op kamp te zijn, maar door de les werd het nog eens bevestigd. Opvallend was ook dat ze zelf heel weinig weten over hun geschiedenis, zouden er geen archieven zijn?
Na de les gingen we per afdeling leren welke manier van verzamelen er allemaal zijn, een les die wij vooraf al hadden gekregen. Per afdeling werd er gemarcheerd en de verschillende opstellingen bij het fluiten ingeoefend. Daarna gingen we terug naar de klas en gaven wij een les over de geschiedenis van Chirojeugd Vlaanderen. Vooral het feit dat we niet meer Katholiek zijn, maar christelijk was voor de Congolezen heel bizar om te horen. Ook het feit dat we openstaan voor alle kinderen en jongeren en niet elke zondag naar de mis gaan was een hele schok voor hen. Er werden achteraf dan ook boeiende vragen gesteld.
Na onze les was het tijd voor de mis en daarna middageten. Op het programma staat dat dat om 12u30 is, maar het was ondertussen al 14U. ( tussen 8u en 14u moeten we het dus doen met de 3 koeken van 's morgens).
's Namiddags marcheerden we terug naar de klas (een deel houten banken die in een U in de schaduw zijn gezet en een klaslokaal vormen onder de bomen) om uitleg te krijgen over de structuur van Kiro Congo door Michel. Daarna was er tijd voor spel. De meeste afdelingen deden een combinatie van Congolese spelletjes en chirospelletjes.... eindelijk gewoon spelen ! We hadden vooraf een boekje gemaakt met allemaal toffe spelletjes, al vertaald in het frans zodat we het hier snel kunnen uitleggen. Iedereen vond onze spelen heel tof om te doen en de boekjes werden ijverig in hun schrftjes gestoken.
Eigenlijk stond er nog EHBO (door ons gegeven) op het programma, maar door het tijdsgebrek kon dit niet doorgaan. Jammer, want dat kunnen ze hier echt wel gebruiken. In plaats daarvan werden er Kiroliedjes aangeleerd. Ze hebben hier boekjes met de noten bij van hun Kiroliedjes, maar niemand kan hier noten lezen. An kan dit wel en heeft een trompet bij.... dus werd er besloten om de liedjes voor te spelen op de trompet zodat ze de juiste melodie konden horen. Door de jaren heen zijn ze zelf melodietjes beginnen te verzinnen op de liedjes, maar ze wilden ze echt wel leren zoals in hun boekje stond, dus werd de trompet erbij gehaald.... Een geweldig plan, wetende dat de noten maar half leesbaar zijn en An welgeteld 5 minuten voorbereidingstijd kreeg om het boekje te ontcijferen, maar er werd gespeeld en gezongen volgens hoe het in hun boekje stond. Zelfs de tweede stem bij de avondvlaggegroet werd aangeleerd.
Na het avondeten was het tijd om onze voorbereidingen terug boven te halen: vanavond is het aan ons om de 'soirée en famille' te doen. We hadden volksdansen bij en macramé, maar omdat het hier om 18u30 al donker is leek het ons onhaalbaar om macramé uit te leggen. We deden dus alleen maar volksdansen. De eerste die we deden leek iets te hoog gegrepen: de mannen begrepen maar niet dat ze in een cirkel moesten blijven en door moesten schuiven, maar het enthousiasme was er zeker wel: met volle overtuiging werd er gedanst. De twee volgende dansen die we opzetten lukten dan weer wel heel goed en vol overgave dansten de meesten mee. Ook de mannen dansen hier heel graag, dus da's wel tof. Wij deden eerst alles voor en daarna werd er samen gedanst. Gevolg was dat we de twee dansen enkele keren na elkaar moesten doen en we ons te pletter zweetten. Ook 's avonds blijft het nu nog lang warm. Na de Belgische avond was het tijd voor de sluiting en ook An mocht nu mee samen met de anderen gaan slapen want de chefs hadden geen zin meer in een avontuur met de honden als gisteren
Woensdag 4 augustus
Om 7u stipt stonden we aan de vlaggestok, maar er was nog geen Maceir (grote chef) te zien. Ruben filmde de opening volledig zodat we dat nog kunnen gebruiken daarna. Na de opening was het tijd voor ontbijt: ieder kreeg een droog broodje en een tas thee. Daar moet je het dus mee doen tot het middageten. Gelukkig hebben we een voorraad koeken bij. Na het eten tijd voor de diensten die zo snel en goed mogelijk moeten uitgevoerd worden.
Deze voormiddag kwam Didier een les geven over het partnerschap. Dit werd heel goed en op een toffe manier uitgelegd. We stonden verbaasd van deze les: het begon met een toneeltje door enkele deelnemers die fantaseerden over wat ze zoal zouden kunnen doen met een partnerschap (gaande van geld vragen, spelen uitwisselen, Belgen Congo laten zien, naar Belgie gaan en niet meer terugkeren....), echt een originele aanpak. Ook de rest van de uitleg over het partnerschap was heel duidelijk en goed gegeven. We kregen enkele toffe dingen te horen en na de les was er tijd om vragen te stellen die door Didier en An werden beantwoord.
Na de les gingen we in de afdelingen en leerden we marcheren. Nadruk was vooral op wie loopt waar, hoe draaien, in 2 en 4 rijen lopen, welke bevelen zijn er allemaal, ...
Daarna was er nog een les over 'de democratie' en daarna de mis.
Na het middageten gaven Roos, Ruben en Evelien les over geweld tegen vrouwen in België en gaf ook Angèle een stuk over Congo over dit onderwerp. Er was ruim tijd voor vragen van de deelnemers en de uitwisseling was boeiend.
Na de les gingen we terug in afdeling en leerden we in 2 groepen stafbal en kubbs aan in de verschillende afdeilngen. Opvallend was hoe enthousiast er werd meegespeeld met de 2 spelen. Bij het stafbal werd er gespeeld alsof het om hun leven ging. Als er een stafbalfinale wordt georganiseerd in België en de Congolezen zouden meedoen, dan zouden de belgen wel eens uit hun pijp moeten komen... Bij kubbs werd er vooral gezongen en gedanst en werd er uitbundig geroepen als er blokjes of flesjes werden omgegooid. Om ervoor te zorgen dat de spelen ook nog hier kunnen worden gespeeld nadat wij vertrekken hadden we de uitleg in het frans bij en alle aanwezigen vonden dit geweldig. Kubbs speelden we met lege waterflesjes die met zand werden gevuld om aan te tonen dat die flesjes ook nog kunnen worden gebruikt als ze leeg zijn en dus eigenlijk ook kunnen worden gebruikt als spelmateriaal, een idee waar ze zelf nog niet waren opgekomen.
Na het spelen wilden we nog enkele chirospelletjes doen, maar daar was geen tijd meer voor: we werden bij elkaar gefloten voor een boodschap. De bisschop kan niet aanwezig zijn op de slotmis en wou iets schenken aan de Kiro. Dat bleek een levende geit te zijn, een hele eer om dat hier te krijgen volgens de Congolezen. Hun reacties waren voor ons heel raar om te zien, maar da's natuurlijk het cultuurverschil. Even dachten we dat het een dode geit was, maar bij het losmaken van de poten zagen we dat ze nog leefde en werd ze aan de vlaggenmast vastgemaakt. Daarbij werd er enthousiast gedanst en gezongen en was het echt grote feest...
Daarna gingen we eten (en we kunnen al raden wat er morgenmiddag op ons bord zal liggen... ).
Na het eten waren het de gens en aspis die de avond moesten vullen, wat gebeurde met dansen, zingen en sketches....
Om 22u werd de dag afgesloten met het neerzingen van de vlag en daarna stilte en gaan slapen. An ging nog evalueren en op de evaluatie kregen we een dikke pluim omdat we elke dag heel stipt om 7u klaarstonden met de Belgen en ook de lessen en spelletjes die we al gegeven hebben worden duidelijk gesmaakt door de aanwezige begeleiding. De begeleiding werd gevraagd om in uniform te zijn als ze de leden wakker maken, wat dus betekent dat ze om 4u30 opstaan om water te gaan halen aan de pomp, zich te wassen en uniform aan te doen. De deelnemers worden gewekt door het in de handen klappen van de begeleiding. Nee... An doet dit niet bij de Belgen Wij hebben zelf de discipline om op te staan en er voor te zorgen dat we op tijd zijn, dus hoeven geen begeleidster (chef) die achter de veren zit...
Donderdag 5 augustus
Omdat we de vorige dagen altijd te laat begonnen aan de opening werden vandaag de deelnemers nog vroeger gewekt en riepen de chefs de section hun deelnemers al bij elkaar voor 7u om de uniforminspectie te doen. Hierdoor waren wij nu eens niet de eersten, maar bij de laatsten om aan te komen. De opening begon nu wel stipt om 7u en nam minder tijd in beslag doordat de uniforminspectie al per afdeling was gedaan.
Na het ontbijt mochten er enkele uitverkorenen mee op tocht. Ook wij waren bij de gelukkigen en wandelden naar de haven. Daar lag een boot op ons te wachten om een boottocht te maken op de Luapula. De Congolezen die meemochten (Maceir als grote chef, Michel, de non, enkele deelnemers die het verdienden) vertrouwden het zaakje niet echt: voor de meesten was het de eerste keer dat ze op een boot gingen en ze hebben echt bang van zoveel water omdat ze dat niet kennen. De vrouwen werden op stoelen in het midden van de boot gezet en de mannen gingen op de randen zitten. Ook wij gingen op de rand zitten zodat we meer konden zien en het water konden voelen. Na een uur varen kwamen we aan op een toeristisch plekje: een soort picknickplaats waar de paters op uitstap gaan en kregen we daar een rondleiding in de hutten. Daarna was het tijd om terug te varen en bewonderden we de natuur. Wat ons opviel was dat er heel weinig dieren (zelfs geen vogels) langs het water zitten. De krokodillen die er in het water zitten moesten we niet zien... Aan de overkant van het water lag Zambia, maar we zetten er geen voet aan wal, al hadden we dat wel graag gedaan om te kunnen zeggen dat we ook in Zambia zijn geweest We bezochten ook nog de 'grote haven', waar enkele boten lagen die daar volgens ons al 50 jaar liggen. Voor de Congolezen was het een echt avontuur om die boten te zien, maar voor ons waren het eerder zeewrakken. Na de boottocht konden Evelien, Ruben en Roos zich echt niet meer bedwingen en sprongen in het water om wat te zwemmen, tot grote hilariteit van de aanwezige Congolezen. Daarna was het tijd om terug naar de kampplaats te gaan, waar we net op tijd waren om te eten. Ondertussen hadden de anderen les gekregen over de rol van de Kiro binnen de kerk, hoe je je als leiding en als chef moet gedragen, gevolgd door de mis.
Na het eten en de diensten was het tijd voor een les door ons. We kozen voor FRAMBET, een vertaling van onze DITMUSA op IKAA. Aangezien ze hier niet echt zelf spelen maken leek het ons nuttig om uit te leggen hoe je een spel kan maken en waar je zoal op moet letten. Door het aanpassen van het materiaal door dingen die ze hier wel hebben (flesjes, zand, ...) toonden we aan dat er veel spelen kunnen worden gespeeld en een spel kan veranderen door een kleine aanpassing. Bij de meeste groepen werd er enthousiast meegespeeld en enkelen hebben wel de boodschap achter het spel begrepen, maar zeker niet iedereen. Wat ons echt opvalt is dat ze heel competitief ingesteld zijn en echt enkel luisteren naar 'de chef'. Doordat An een chef is luisteren ze wel naar haar uitleg en de boodschap die we willen meegeven, maar bij de anderen was het echt moeilijk om ook de theorie aan te kunnen brengen. Dit is voor ons echt een raar gegeven: als er iemand voor een groep staat als begeleiding maakt het echt niet uit of die de andere dagen ook al begeleiding was, maar betekent dit dat die persoon iets wil zeggen.
het groot spel, wat aan iedereen tegelijk werd uitgelegd. Het spel is eigenlijk een zoektocht met op 7 plaatsen in het dorp een opdracht. Bedoeling is deze binnen 2uren tijd op te lossen en zo snel mogelijk terug te zijn met alle juiste antwoorden. De vragen waren in verschillende codes opgesteld: morse, 125-code, ... Direct na de uitleg spurtten de verschillende équipes naar de eerste opdracht, en dat in die hitte. Enkel Sarah zag het zitten om gans de namiddag mee te lopen met haar ploeg en ging dus een namiddagje lopen tegemoet. An moest eigenlijk in het dorp zien of iedereen wel actief bezig was zoals de andere begeleiding, maar al snel bleek dat de begeleidingsploeg op café zat en was het nuttiger om
Na het groot spel kreeg iedereen tijd om zich te wassen, wat zeker een must was voor sommigen. Ook wij profiteerden van de tijd en gingen ons wassen.
Per afdeling kregen we de opdracht om te praten over het bivakthema 'je dois à mon pays'. Iedereen kreeg de vraag mee wat ze echt kunnen doen voor hun land en vooral ook hoe ze dat willen aanpakken. Dit leidde tot boeiende gesprekken in sommige afdelingen. Vooral Roos en An konden heel veel inbrengen doordat An als chef het gesprek moest leiden en dus het gesprek concreet kon houden en daarbij Roos ook de kans kon geven om iets te zeggen. In de andere afdelingen bleek de inbreng van de belgen veel kleiner omdat ze zelf mee als deelnemer werden beschouwd en dus veel minder aan het woord kwamen. Het was wel een boeiend gesprek. Tresor en An rondden het gesprek ook op tijd af om nog tijd te kunnen maken voor het aanleren van het maken van macramébandjes, wat door de apsi's met veel enthousiasme werd gedaan. In de andere afdelingen was daar spijtig genoeg geen tijd meer voor.
Na het avondeten was er een groot kampvuur, dat al zingend werd aangestoken. Er werd vooral gedanst en gezongen en er werden ook enkele sketches uitgevoerd door deelnemers. Die waren meestal in het swahili, dus werden door de mensen die naast onze zaten vertaald. In de sketches werd er vooral gelachen met onnozeliteiten die op kamp zijn gebeurd door de aanwezige chefs, dus ook An kwam voor in de sketches. Op vraag van de congolesen werd onze volksdansmuziek nog eens opgezet en deze keer danste bijna iedereen mee met onze volksdansen, best grappig om te zien. Roos, Evelien en Ruben haalden het einde van het kampvuur niet: de vermoeidheid slaat echt toe, dus besloten ze vroeger te gaan slapen. Om 22u30 werd de dag afgesloten met de sluiting en ging iedereen slapen.... behalve de chefs de section, dus An moest blijven om de dag te evalueren. Na de evaluatie moesten ook alle boekjes van de deelnemers nog verbeterd worden. Het is de bedoeling dat de deelnemers alles opschrijven wat ze hebben geleerd en gehoord tijdens de lessen. Ze moeten dit zelf doorgeven in hun afdeling, dus er mogen geen fouten instaan. Een hele klus om te verbeteren dus... en er worden zelfs punten op vorm en inhoud gegeven. Verder worden de deelnemers geëvalueerd en worden er punten opgeteld:
- algemeen gedrag tijdens het kamp
- hoe hard werken ze mee met de activiteiten en lessen
- punten van het boekje: vorm en inhoud
- groot spel: als ze hebben meegedaan: 10 punten, daarbij komen dan nog de punten van het spel zelf
- diensten: de equipes kregen telkens punten op het uitvoeren van hun dienst en ook deze tellen mee voor de deelnemers individueel
Een hele klus dus voor de begeleiding om al die punten op te tellen en deelnemer per deelnemer te beoordelen. Om 1u30 waren Tresor en An klaar met de beoordeling van de aspiranten en kon An ook eindelijk in haar bed kruipen.
Vrijdag 6 augustus
De laatste kampdag: om 6u liep onze wekker af in onze kamer. Na ons even te verfrissen maakten we onze rugzak en stonden we om 7u klaar voor de opening. Na de uniforminsptectie per afdeling begon de grote opening. Ruben filmde heel de opening, zodat we in Belgie kunnen laten zien hoe dat hier gaat. Na de opening was het tijd voor het ontbijt. Deze keer waren er 2 koeken per persoon (voorraad op?), met een tas thee of koffie. Na het ontbijt marcheerden we naar het leslokaal om daar te horen dat alles moest worden geëvalueerd. Lees: geef punten op alle dingen die er gebeurd zijn, tijd voor een gesprek hierover was er niet. Al snel werd er gezegd dat we moesten vertrekken en marcheerden we naar de haven. De haven is wel een eindje stappen en voor ons is het nu wel net iets te warm aan het worden om in de zon te marcheren. De meesten van ons hadden problemen met de grote stappen die er werden genomen in het losse zand, maar we beten op onze tanden en stapten moedig mee tot aan de haven. Daar aangekomen bleken de belangrijke mensen (invitées) er nog niet te zijn, dus zochten we de schaduw op. Het valt ons echt op dat het met de dag warmer wordt en al veel vroeger warm is dan de eerste week dat we hier waren. Om 9u is het al heet en dat blijft duren tot de zon onder gaat om 18u30. Enkele Congolezen profiteerden ervan om een boot te enteren, maar echt varen deden ze niet. Na een tijdje bleek dat er geen tijd meer was voor de officiële opening van de toiletten, maar dat we terug naar de mis moesten gaan. Omdat het voor ons ondertussen al veel te heet was om te marcheren, mochten we meerijden met de pater. Enkel An marcheerde mee met haar afdeling tot aan de kathedraal en wist met de nodige bevelen haar afdeling tot daar te brengen. Ondertussen kochten de anderen flessen water, zodat we toch konden drinken voor we in de kerk binnengingen. Tijd voor de zoveelste mis van deze week... de sluitingsmis werd voorgegaan door Père Louis (proost van de chiro) en de plaatselijke pater die verantwoordelijk is voor de jeugd. Het koor en de danseresjes waren ook nu weer van de partij en naast de deelnemers van het nationaal kamp waren er ook wel wat dorpelingen aanwezig. De vermoeidheid slaat duidelijk toe bij ons want veel hebben we niet echt gevolgd van de mis. We trokken foto's, enkelen schreven in hun dagboek of deden een dutje, anderen probeerden dan weer goed op te letten maar vochten tegen de slaap. Op het einde van de mis werden er enkele dankwoordjes uitgesproken en mocht An vooraan in de kathedraal een cadeau in ontvangst nemen van de Kiro. We kregen de spandoek die ze hebben gemaakt met de symbolen van de Kiro en Chiro er op, een tof aandenken.
Na de mis marcheerden we terug naar de kampplaats om daar te gaan eten en op te ruimen. De diensten moesten nu ook weer snel en goed gebeuren, maar van enige structuur in het opruim was niet veel te zien. Hoe lang kan het duren eer een kampplaats is opgeruimd en bussen worden ingeladen? Hier kunnen ze dat heel traag ... tot grote ergernis van sommigen van ons.
Ondertussen werd An ontvoerd door Michel om de officiële opening mee te doen met de aanwezige ministers en burgemeester. Na het officiële gedeelte zei Michel tegen de chauffeur om zo snel mogelijk terug naar de kampplaats te rijden zodat ook An kon gaan eten, maar de minister die mee in de jeep zat dacht daar anders over. Hij vond het nodig om er ene te trakteren en bracht het hele gezelchap (2 ministers, 2 soldaten met mitraillet, burgemeester, 3 notabelen van het dorp, fotograaf, plaatselijke pers, 2 paters, Angele en An) naar een kroeg aan de andere kant van het dorp. Toen An tegen Angele zei dat we echt wel terug moesten gaan naar de kampplaats, reageerde ze dat je dat aanbod niet mag weigeren en dat ze wel op ons zouden wachten op kamp. Ongelooflijk toch hoe ze hier reageren. Tegen 14u30 waren we terug op de kampplaats en was er gelukkig nog iets te eten of de busreis zou niet goedgekomen zijn. Er bleek nog steeds maar 1 bus aanwezig te zijn, maar al snel kwam er ook een tweede bus aangereden. Ter info: Michel had de bussen tegen 10u besteld. Hij zei hierbij: ik heb 10u gezegd, dan komen ze tegen 14u en hij bleek gelijk te hebben.
De beide bussen werden ingeladen en ondertussen schreef de begeleiding de attesten van de deelnemers. Alle punten die de deelnemers hebben verzameld werden opgeteld en hun gedrag beoordeeld. Aan de hand daarvan kreeg elke deelnemer een beoordeling die door de begeleiding op het attest wordt gezet. Gaande van assez bien-bien-tres bien-exellent. Als de deelnemers niet genoeg hebben meegedaan aan de activiteiten of iets hebben mispeuterd krijgen ze geen attest, wat echt wel een blaam is. Na de sluiting met alle formaliteiten: vlag naar beneden zingen, afroepen van de winnaars van het groot spel, afroepen van de winnaars per afdeling en uitdelen van de attesten stapte iedereen op de bussen. Wij moesten op de eerste bus zitten en deze bleek wat ruimer te zijn dan de bus van de heenrit. Met zijn 70en zaten we op 1 bus (met 60 zitplaatsen), wat nog vrij comfortabel was. In de bus waren er enkele ramen stuk en de deur kon ook niet meer toe, maar ze reed wel... en zelfs vlotter dan we dachten. Onderweg werd er bijna heel de weg gezongen door de Congolezen en vooral ook gedronken. Plots verschenen er flessen bier, whiskey, ... vanwaar die plots kwamen weten we niet, maar ze waren in alle geval aanwezig op de bus. Wat we vooral ongelooflijk vonden was hoe lang ze 1 liedje kunnen blijven zingen. Ze maken zelf een liedje van 1 zin en dat kunnen ze echt zonder overdrijven 45 minuten aan een stuk blijven zingen. Iets wat wij dus niet echt begrijpen. Onderweg genoten we van het gezang (hmm) en vooral van de dorpjes die we voorbij reden. De zonsondergang was ongelooflijk mooi, vooral met de huttendorpjes op de voorgrond. Onze bus moest enkele keren stoppen om haar wielen vast te draaien, maar verder hadden we een vlotte rit.
Om 20u15 waren we al in Lubumbashi en ook de tweede bus bleek samen met ons aan te komen. Daar zat onze bagage in, dus dat was wel handig. Onze gastgezinnen stonden ons al op te wachten, dus na het uitsorteren en het stof afkloppen van de bagage (elke rugzak is omgetoverd in een zandzak) ging iedereen mee naar 'huis'. Ja, voor de meesten is het al 'thuiskomen' in de gastgezinnen. Daar werden we met open armen ontvangen door onze 'ouders' en stond er een deftige maaltijd klaar... Wij zijn direct na het eten gaan slapen en ik ben er zeker van dat de anderen dat ook hebben gedaan.
Zaterdag 7 augustus
Vandaag rustdag in de gastgezinnen, en we konden het gebruiken. Iedereen profiteerde ervan zich eens deftig te wassen en uit te slapen.
weetjes:
- onze voeten geraken volgens ons nooit meer proper
- onze rugzakken wegen wel wat meer nu met al dat stof dat er in zit
- de dagelijkse menu (of ons dieet) op kamp:
- ontbijt: 3 droge koeken (kleine soldatenkoeken) met één tas thee of koffie, 1 ochtend kregen we een stuk droog brood dus dat was feest
- middag: bukari met sombé met kip of vis en water
- avond: rijst met bonen en water
- conclusie: de Belgische kinderen worden op kamp rotverwend qua eten en drinken.... voor ons hadden ze vooraf blikken soep gekocht en aardappelen, dus als we aangaven dat we er nood aan hadden maakte Blanche voor ons aardappelen in plaats van bukari of kregen we soep met brood.
- het water van de kraan drinken zoals de deelnemers op kamp deden is voor ons niet echt te doen, dus werd er regelmatig een voorraad flessenwater voor ons voorzien
- onze voorraad koeken werd deze week dankbaar gebruikt en ook de meegenomen druivensuiker kwam van pas
- tijdens het kamp werd er door veel deelnemers vrijwillig bloed gegeven, een initiatief dat we alleen maar kunnen toejuichen (en volledig passend in het thema)
- op kamp is er niemand van ons ziek geworden ... een hele prestatie... en ook gelukkig denk ik want het ziekenhuis ter plaatse leek me niet echt optimaal
- 1 deelneemster kwam er iets minder vanaf: haar appendicitis stond op springen, dus ze werd in allerijl geopereerd en moet nog 2 dagen na het kamp in het ziekenhuis blijven. Enkele vrienden van haar Kiro blijven bij haar om haar te verzorgen en eten te geven. Daarna zal ze met de bus terug naar huis kunnen gaan.
- ze zijn hier zo gewoon dat 'de chef' voor hen alles beslist en denkt in hun plaats, dat zelf nadenken over iets echt moeilijk is en vaak echt niet lukt
- er is altijd 'een chef' nodig of totale chaos loert om de hoek... van zodra er geen chef meer is wordt er over alles gediscussieerd en kunnen er geen besluiten worden genomen.
- we bidden hier wel wat: op de opening, voor en na elke maaltijd, tijdens de mis, op de sluiting van de dag
- de simpelste chirospelletjes zijn superpopulair en ongekend hier: van chinese voetbal tot pang-pang ... alles vinden ze leuk om te doen
- stiekem sliepen we met de Belgen allemaal samen... Michel vond het best grappig dat we dit deden, Pere Louis gaf de goede raad dit niet tegen Angele te zeggen
- Op de evaluatievergadering met de begeleiding werden er verschillende dingen besproken:
- deelnemers: enkele deelnemers die ziek zijn, niet mee willen werken, wat doen we hiermee? conclusie was meestal: stevig aanpakken en viseren
- discipline: hoe brengen we meer discipline bij ?
- dingen die gestolen zijn, vooral gsms: hoe aanpakken? conclusie: fouilleren van iedereen in aanwezigheid van 2 chefs
- uur meer respecteren: de intentie was er altijd wel
- als je met de afdeling van de kampplaats gaat moet je altijd marcheren en zingen en dansen om een positieve uitstraling te hebben
- als begeleiding altijd het goede voorbeeld geven: perfect uniform, perfect marcheren en zingen, ...
- in een leidingsploeg van een plaatselijke groep is er iemand gestorven, medeleiding is hier. Wat doen we ermee?
10-08-2010, 12:22 geschreven door An 
|