Dag 12 - zondag 23 maart 2014                        Kotu

 Om 10u worden we door onze bus opgepikt voor een excursie naar het Makasutu Cultural Forest.  Dit  is gesticht door de Engelsen James English en Lawrence Williams en ligt ten zuidoosten van de internationale luchthaven, rond een van de vele kreken (zijtakken van de Gambia rivier). Makasutu betekent 'heilig bos' in Mandinka, een van de lokale talen. Het cultuurhistorisch park is een plek om kennis te maken met de lokale mensen en cultuur. Het park bestaat uit mangrovebossen, wetlands, savanne, palmbossen en een kleurige fauna van vogels, varanen en bavianen. Na een dik uur draaien we een zandweg in waarover onze chauffeur ons zonder problemen brengt tot aan het park. Te voet trekken wij via smalle paadjes tussen hoge bomen tot wij bij een metalen uitkijktoren met bijhorende bar en zwembad komen. Wij krijgen een welkomstdrankje en Jean klimt naar de top van de 4 verdiepen hoge toren en omdat hij lang wegblijft waag ik mij ook aan de klim. Het uitzicht van hier boven is de inspanning waard. We hebben een zicht over een groot deel van het reservaat en zie mooi de meander in de rivier. Het lijkt immens. Beneden worden we opgewacht door een lokale gids voor een wandeling over een droog deel van het park en wij leren veel bij over de bomen en waarvoor ze door de lokale bevolking gebruikt worden.

Ik ben verbaast dat veel planten die bij ons ook gekend zijn, hier als medicijnen gebruikt worden. Er zitten  veel vogels hoog in de bomen en ze zijn moeilijk te fotograferen, maar als we plots midden in een grote groep bavianen staan, kunnen de fototoestellen hun werk doen. Omdat we ons niet gerust voelen tussen deze apen vertelt de gids ons dat als wij hen negeren zij ons met rust zullen laten omdat ze ons dan niet als vijand beschouwen.

We vervolgen onze natuurwandeling op zoek naar apen, mangoesten, vogels, varanen en bavianen. We dringen verder het bos in en ontdekken een kleine boerderij. In een hutje zit een oude man, die volgens de gids 105 jaar oud is. Deze 'holy man' is een van de oudste Maraboes (toekomstvoorspeller en medicijnman) van Gambia. Hij leest de hand van Aad door een spiegeltje te plaatsen in zijn handpalm. Hij brabbelt een paar onverstaanbare zinnen, maar voor de gids is het duidelijk: hij belooft een lang leven vol voorspoed. Natuurlijk is een kleine bijdrage voor dit goede nieuws welkom. We bezoeken de palmklimmers die sap uit de palm verzamelen voor palmwijn, maar we vinden  de klimmer niet dus moet onze gids maar een stukje in de bomen kruipen om te tonen hoe zij daar in klimmen. Natuurlijk mogen we zelf ook een poging doen. Jean onze held wil dat ook wel eens proberen en het lukt hem ook nog, maar hij wordt wel vlug terug gefloten. Zonder palmwijn te proeven gaan wij door het bos tot bij de uitkijktoren.

 Hier stappen we in een pirogue (uitgeholde kano) voor een tochtje door de mangrove. De peddelaar achterop stuurt het bootje behendig door de mangrove, terwijl wij genieten van de natuur. Na een halfuur leggen we aan bij een steiger en lopen we via een bospad naar een kunstnijverheidscentrum. De kunstenaars bieden hier hun zelfgemaakte houtsnijwerk, sjaals, kleden e.d. aan. Wat verder komen we terug bij de centrale ontmoetingsplaats aan. We moeten nog op de lunch wachten en ondertussen komen er verschillende groepen aan. De lunch bestaat uit domoda, een typisch Gambiaas gerecht van rijst met vis en pindasaus.  De bavianen die tot dan toe redelijk op afstand bleven, worden brutaler en rukken langzaam op in de richting van onze tafels.  Als toetje krijgen we een banaan wat niet echt handig blijkt en vraagt om moeilijkheden. De bavianen belagen ons van alle kanten. De Gambianen proberen ze weg te jagen, maar ze dringen toch door tot aan onze tafel en proberen alles te grijpen. Een van de bavianen pakt een bananenschil, een ander heeft bijna een blikje cola te pakken en er drinkt een baviaan aan een flesje. Het eten wordt vlug weggehaald en de Gambianen  gooien de bananenschillen het bos in. De bavianen gaan er achteraan en verdwijnen in de bush.

Inmiddels hebben leden van de Jola stam plaatsgenomen onder de grote baobab. Zij tonen hun zang en dans en we mogen zelf ook meedoen. Af en toe wordt er met een scheef oog naar boven gekeken waar de bavianen met veel lawaai elkaar achterna zitten tussen de takken. Wij vragen aan onze gids om wat vlugger naar ons hotel terug te kunnen. We zakken af tot bij de bus en brengen nog een bezoek aan een houtbewerkingsmarkt.  Hier zien we mannen houten beeldjes maken met primitieve middelen, er komt geen enkele machinale bewerking aan te pas. Jean koopt hier zijn spelletje nadat hij de prijs meer dan gehalveerd heeft en ik heb wat verder minder geluk bij het pingelen naar een masker. De verkoper  wil het niet laten voor de prijs die ik voorstel en mijn truuk om te vertrekken en het dan toch nog te kopen voor mijn prijs mislukt.  Tijd om terug te gaan heb ik niet meer, want iedereen zit in de bus op mij te wachten.  Ik heb er nog spijt van en hopelijk vindt ik nog ergens een masker dat mij bevalt. Terug in het hotel laat ik mij samen met Majo masseren in het hotel: een meisje met zalige handen en ik geniet...

's Avonds eten wij samen in het hotel en nu worden wij naar ons bed gezongen door een vreselijke stem.

Overnachting: Sunset Beach Hotel   Kotu Stream Road, Kotu      Serrekunda The Gambia

23-03-2014, 00:00 geschreven door Jean en Marleen  

Dag 11 - zaterdag 22 maart 2014                       Kotu

 Wij verschijnen om 9u aan het ontbijt en zijn nog niet de laatste want 10 min later komen Aad en Majo bij ons zitten. We spreken met hen af om per taxi naar Senegambiastraat te gaan. Om 11 uur vertrekken we en Taco en Janneke gaan niet mee want dat zullen grote zonnekloppers blijken te zijn. Buiten het hotel staan taxi's te wachten en er hangt een prijslijst met de gangbare tarieven. De prijzen zijn altijd voor een heen en terugrit en de chauffeur blijft 2u wachten, maar wij vragen dat hij ons daar afzet en pas om 16u weer oppikt. Het bezoek valt wel tegen want er zijn enkel hotels, cafés, banken en kleine voedingswinkels te zien. Gelukkig vinden we aan het einde van de straat een Craft-market.  Iedereen verzoekt ons om in zijn winkeltje te komen kijken wat niet mogelijk is. Ik laat mij wel verlijden om binnen te gaan in een winkeltje waar veel kinderkleren verkocht worden. Resultaat: een kleedje voor Fien. Wij zien prachtig houtwerk, juweeltjes, stoffen en nog veel meer. Jean speelt wat verder een typisch Afrikaans spelletje met een verkoper maar uiteindelijk vindt hij het zelfs na het afpingelen nog te duur. Ik koop 4 met de hand geschilderde doeken en hoop dat de meisjes ze mooi zullen vinden.

Wij hebben nog tijd over en gaan  een pizza eten en blijven we nog wat babbelen bij een lekker drankje. De hele discussie gaat er over hoe die oudere mannen/vrouwen aan een mooi jong zwartje geraken. Wie spreekt wie aan; wij zullen het nooit weten want niemand van ons vier wil het uitproberen.

Terug in het hotel besluiten wij terug samen in het hotel te dineren. Tijdens het eten is er een voorstelling van Ganese dansen. Zij plooien als elastiekjes en zij schijnen een skelet van rubber te hebben. Het is wel enorm veel lawaai waardoor het gesprek stilvalt en wij ons terugtrekken in ons kamer. Om 11u is alle herrie voorbij en kunnen wij van onze nachtrust genieten.

Overnachting: Sunset Beach Hotel   Kotu Stream Road, Kotu      Serrekunda The Gambia

22-03-2014, 00:00 geschreven door Jean en Marleen  

Dag 10 - vrijdag 21 maart 2014                               Toubacouta – Barra - Banjul

 Reisafstand 70 km                                                                                                                          

Hoewel het maar een korte rit is tot aan de grens met Gambia, ontbijten wij al om 6u30  en zijn we om 7u op weg.  In de bus geeft Sogui ons de verklaring voor dat vroege vertrek: "De ferry vertrekt tussen 7u en 10u en we moeten de grens over, dus vertrek je best op tijd".

Het landshap wordt stilaan groener en er komen meer bomen. Aan de grensovergang in Karang regelt Sogui alle visum formaliteiten zonder dat wij er bij moeten zijn. Dat is een luxe die Jean en ik nog niet vaak gehad hebben. We rijden na een half uur oponthoud The Gambia binnen. Met een oppervlakte van 11300 km2 is Gambia ongeveer één vijfde van Nederland en België samen. In feite is Gambia een lange strook land, doorsneden door de rivier de Gambia. Het land is nauwelijks breder dan 30 km, met uitzondering van de kuststrook, die ongeveer 70 km haalt, de ingang tot de rivier Gambia is daarbij inbegrepen. Vanaf het uiterste westen tot aan de oostelijke grens met Senegal is de afstand circa 320 km. Gambia wordt aan drie zijden ingesloten door Senegal, een land dat ruim 17 keer zo groot is en waarmee nauwe banden bestaan. De munteenheid is de Dalasi, 53 Dalasi = 1€.

Gambia is een vruchtbaar land dat rijk is aan pinda’s, bananen, mango’s, meloenen en citrusvruchten. Er groeit fruit in overvloed. De traditionele Gambiaanse gerechten worden meestal bereid met de belangrijkste producten van het land zoals pinda’s, rijst, couscous en kip. Je kan er genieten van een eindeloos aanbod van verse vis. De lokale specialiteiten zijn de ‘Lady Fish’ en de ‘Snappers’. De inkomsten van Gambia komen van de uitvoer van groenten en fruit en het toerisme. Er is praktisch geen industrie buiten het in Gambia gebrouwen bier, Julbrew, dat een vergelijking met de bekende merken goed kan doorstaan.

De bus brengt ons door een steeds groener landschap naar Barra waar we de ferry naar Banjul, de hoofdstad van Gambia, gaan nemen. De bus parkeert bij de toegang naar de ferry, maar de poort is nog gesloten. Wij profiteren hiervan om onze Fna te wisselen naar Dalasi en met geen enkele van onze kaarten kunnen wij geld uit de muur halen. Rond 10u komt onze gids voor Gabia aan en de groep wordt aan hem overgedragen. We nemen nog vlug afscheid van Sogui en Abdoe en hopen dat wij door de Gambianen even goed verzorgd zullen worden. We volgen onze gids naar de poort en na wat gepraat, opent de politieman de poort voor ons en zo kunnen wij rustig ons plaatsje op de ferry uitzoeken. Als de poort geopend wordt, zien we een mensenmassa op de boot afkomen.

Nu hebben we wel eens meer een tochtje met een veerboot gemaakt, maar dit slaat werkelijk alles! Een oude roestige schuit, die in België waarschijnlijk al 25 keer was afgekeurd en daar gaat werkelijk van alles op. Van gammele vrachtwagens, een taxi die het niet meer doet en erop en eraf geduwd moet worden, mensen met allerhande koopwaar op hun hoofd, tot geiten en schoenenpoetsers, een kleurrijk maar oh zo rommelig geheel, een avontuur op zich! Ondertussen worden Jean zijn sandalen geplakt, genaaid en gekuist. We kruisen een aantal grote lokale boten die vol zitten met mensen die allen een oranje reddingsvest dragen, een heel speciaal zicht. Van de gids komen we te weten dat dit voor de Ganezen een vluggere en goedkopere manier is om over te steken. Na zo’n 3 kwartier varen over the Gambia River kwamen we in Banjul aan.

Hier worden we door een bus opgewacht en hoewel er binnen plaats genoeg is voor de bagage, vliegt deze toch op het dak. Omdat niemand heeft kunnen pinnen, willen wij alle zes langs een bank voor we naar ons hotel gaan. We hebben dit bij een bank of zes geprobeerd, maar nergens werden onze kaarten aanvaard en toch stond er overal 'Visa accepted'. Dit is geen ramp want elke koppel heeft nog voldoende Euro's en dus rijden wij uiteindelijk naar het Sunset Beach Hotel waar we 5 nachten zullen verblijven. In de lounge krijgen wij ons lunchpakket dat Sogui ons nog meegegeven heeft en de Nederlands vertrekken onmiddellijk naar hun kamers. Wij moeten nog een uur wachten omdat onze kamer nog gepoetst moet worden. Jean en ik gaan op verkenning in het hotel en op het strand waar zich een aantal restaurants en een kraft market bevindt. Wij eten samen met Majo en Aard in het restaurant van het hotel en kruipen daarna  moe in ons bed met het idee dat we morgen mogen uitslapen.  De airco heeft het lekker koel gemaakt want het is hier warmer dan in Senegal.

Overnachting: Sunset Beach Hotel   Kotu Stream Road, Kotu      Serrekunda The Gambia

21-03-2014, 00:00 geschreven door Jean en Marleen  

Donderdag 20 maart 2014                                                            Toubacouta

Vandaag zijn Jean en ik om 9u als laatsten aan het ontbijt. Ik verheug mij al op een dagje zonder geplande excursie en gewoon wat genieten van de wondermooie omgeving en het zalige zwembad. Na wat aandringen van mijn kant wil Jean wel gaan vissen en Taco is onmiddellijk te vinden om mee te gaan. De prijs is hetzelfde voor 2 of 3 personen en dus kan Sogui ook mee. Om 14u30 vertrekken zij om een paar uurtjes te gaan vissen op de rivier. Janneke en ik gaan hen uitwuiven. Sogui is blijkbaar heel opgetogen dat hij mee mag. De zon is al een poos achter de horizon verdwenen als onze vissers aanmeren. In emmer liggen een 10-tal vissen die ze aan de schipper meegeven. Ik heb de dag met Majo en Aad aan het zwembad doorgebracht, ik ben foto’s gaan trekken van de vleermuizen en heb een hele tijd alleen op de aanlegsteiger gezeten. Zalig: de stilte en een machtig uitzicht om niet snel te vergeten. ’s Avonds heerlijk gegeten en ’t is eraan te zien dat de eigenaar een Belg is want alles is tot in de kleinste puntjes verzorgd.

20-03-2014, 00:00 geschreven door Jean en Marleen  

Woensdag 19 maart 2014                                              Kaolack - Toubacouta

Reisafstand 70 km

Vandaag is een relax dag want we vertrekken pas om 9u. Wij zeulen onze koffers mee naar de uitgang en zoals elke morgen verdwijnen Sogui en Abdoe voor wij ontbeten hebben om de bagage al in te laden. Nu is het tussen de ‘pindavrachtwagens’ niet zo druk en kunnen we even stoppen om foto’s te nemen. Wat verder stoppen we bij de lokale markt van Kaolack. Kaolack is een bruisende stad en de lokale bevolking komt dagelijks naar de markt om verse producten in te kopen. We wandelen door smalle met ijzeren platen overdekte straatjes met allemaal kraampjes waar ik wat foto’s tracht te nemen. Niet zo eenvoudig, want de meeste mensen willen niet op de foto en dikwijls mag ik zelfs hun koopwaar niet fotograferen. Op ons pad zien we zelfs een kanjer van een dode rat liggen: lekker, vers product!! Hoe de mensen zo willen leven, blijft ons nog altijd een raadsel maar ze lachen altijd en zijn meestal zeer vriendelijk en ze schijnen gelukkig te zijn.

Na ons marktbezoek, rijden wij in zuidelijke richting naar het dorpje Toubacouta, gelegen aan de rand van Delta Saloum National Park. Dit enorme natuurreservaat van 76.000 hectare is een van grootste nationale parken van Senegal. Door het variërende landschap met kilometerslange mangrovebossen, is dit park een thuis voor vele vogelsoorten.

Rond 13u komen we in ons hotel “Keur Saloum” aan. Machtig mooi gelegen in de delta van de Senegal. Na een welkomstdrankje wordt elke koppel in een huisje, een rond hutje, ondergebracht. Veel tijd om de valiezen open te ritsen, hebben we niet want we worden voor de lunch verwacht. Om 16u vertrekken we voor een boottocht door dit NP om te eindigen bij een eilandje waar honderden vogels hun rustplaats zoeken voor de nacht. De doorgang tussen de mangroven is soms heel groot en op andere momenten kunnen we de planten langs ons bootje horen schrapen. Wij zien een Goliath reiger en wat groene apen. We varen een smal kanaaltje in en zitten ingesloten in de mangrove. Impressionant, de planten lijken wel bovenop hun wortels te staan, geen enkele stam of tak komt lager dan de hoogwaterlijn. Wij leggen aan bij een eilandje dat enkel bestaat uit gemalen schelpjes en maken een wandeling naar het hoogste punt. Van hier hebben we een prachtig uitzicht en krijgen een idee van de uitgestrektheid van de mangroven in dit gebied. Ik luk erin om foto’s te nemen van de kleine groene papegaai die heel moeilijk te vinden is.

Het is bijna zonsondergang en we haasten ons naar een plaats waar grote witte reigers, aalscholvers, comorans en king fishers komen slapen. Omdat dit gebied helemaal door water omgeven is, hebben ze hier niet veel vijanden te vrezen. Als we uitgekeken zijn op de zwermen vogels die hier landen in de bomen varen we volle gas terug naar het hotel. De Senegalezen zijn niet graag meer buiten als het donker wordt en dat gaat hier vlug. Wij vonden deze tocht nogal teleurstellend: het landschap was prachtig maar van de aantallen vogels die men zegt dat wij hier zouden zien, trekken wij wel een paar nullen af!!

Na een verfrissende douche vertrekken Jean en ik naar het restaurant voor het diner. Tot nu toe is het eten ’s middags en ’s avonds goed meegevallen, op enkele uitzonderingen na. Omdat we morgen de dag vrij hebben, blijft iedereen, zelfs Sogui nog wat napraten. Ik maak van de gelegenheid gebruik om samen met onze lopende vogel-encyclopedie, de namen van de vogels op te schrijven.

19-03-2014, 00:00 geschreven door Jean en Marleen  

Dinsdag 18 maart 2014                                   Saint Louis - Touba - Kaolack

Reisafstand 360 km

Vandaag loopt de wekker af om 6u want we vertrekken om 7u30 naar Touba, waar we de grootste en meest imposante moskee van Senegal gaan bezoeken. Voor we Touba bereiken, stoppen we bij een groep gieren die een geit aan het oppeuzelen zijn. Hoe gieren onderling kibbelen om te mogen eten is wel raar om van zo dichtbij mee te maken. Lelijke beesten met een kale kop en rare oogjes!

Touba is een heilige stad ongeveer 170 kilometer ten oosten van Dakar. De stad werd in 1887 gesticht door sjeik Amadou Bamba, nadat hij – mediterend onder een baobab – een visioen had. Die boom staat er nog steeds, op de begraafplaats naast de moskee. Bamba stichtte de Islamitische Broederschap der Mouriden. In de eerste jaren was het maar een kleine gemeenschap, maar er kwamen wel veel gelovigen bij Bamba op bezoek. De Fransen waren bang dat Bamba met zijn volgelingen een oorlog tegen hen zou beginnen. Daarom stuurden ze hem in ballingschap, eerst naar Gabon (1895 tot 1902) en vervolgens naar Mauritanië (1903 tot 1907). Bamba was niet van plan geweld te gebruiken tegen de Fransen en toen ze dat doorkregen, gingen de Fransen met hem samenwerken. Vlak voor zijn dood gaf Bamba opdracht een moskee te bouwen, maar die zou pas tientallen jaren later in 1963 af zijn. De hoogste minaret is 87m hoog en van kilometers ver te zien. Na de dood van Bamba in 1927 groeide het aantal aanhangers voortdurend en daarmee ook het aantal inwoner in Touba. De laatste jaren neemt het aantal inwoners zelfs explosief toe. In 1988 woonden er 125.000 mensen in Touba, nu zijn het er naar schatting al 700.000.

Touba heeft dan ook een speciale status en de Senegalese regering heeft er weinig vat op. De stad wordt bestuurd door afstammelingen van Bamba. De moskee is voor de Mouriden een belangrijker pelgrimsdoel dan Mekka. Ieder jaar trekken 3 miljoen gelovigen naar Touba tijdens het Grand Magal: daarmee wordt de terugkeer van Bamba uit ballingschap gevierd.

Door de opeenvolgende kaliefs is er gewerkt aan de uitbreiding en verfraaiing van het gebouw. Zelfs nu is men aan het verbouwen: er wordt nog een vijfde minaret gebouwd en van de vier andere heeft men de marmerplaten afgebroken en is men bezig de minaretten met mozaïek te bezetten. Binnen in de moskee wordt op veel plaatsen de mozaïek vernieuwd.

Na Touba hebben we nog maar een klein stukje geasfalteerde weg en gaat het verder via aardewegen naar het dorpje Ndem waar wij een handwerkcentrum gaan bezoeken. Wij zien een meisjes wol kammen en spinnen tot draad. In een lokaal ernaast staan een paar weefgetouwen zoals bij ons in de middeleeuwen. Buiten onder een afdak zitten een man en een jongen met een heel smal weefgetouw doeken van een 100m lang te weven. Wij zien een man handtassen maken, vrouwen die stoffen olifantjes maken waarop Janneke en ik onmiddellijk verliefd zijn. Hier worden stoffen met natuurlijke grondstoffen gekleurd en gefixeerd. Met een betonmolen wordt een soort ronde briketten gemaakt. Deze mensen behelpen zich met eenvoudige hulpmiddelen maar een commerciële geest hebben ze nog niet. In het winkeltje gaan Janneke en ik naar de olifantjes zoeken, maar die zijn er niet. Als wij ernaar vragen, krijgen we te horen dat ze niet verkocht worden omdat ze bij een bestelling horen. Resultaat: er wordt niets gekocht.

Wij lunchen bij de Baye Fall gemeenschap: een gemeenschap die ijvert om in de streek gemaakte of geteelde producten aan een eerlijke prijs te verkopen. Hun geestelijk leider, ‘marabout’ is de kok en voor de eerst keer laat iedereen het grootste deel in zijn bord achter: niet te vreten! Aad zijn gezicht spreekt boekdelen.

We trekken weer verder en na een half uurtje rijden over een bumpy road komen we terug op asfalt terecht. In Kaolack verlaten we de grote baan en rijden tussen met apennootjes geladen vrachtwagens en bergen nootjes. Van hier wordt er jaarlijks 1 500 000 ton nootjes naar het buitenland verstuurd. Juist buiten deze heksenketel komen we op onze verblijfplaats “Le Relais de Kaolack” toe. Voor we gaan dineren, denkt iedereen een duik in het zwembad te nemen, maar niemand doet het omdat er te veel stof van de apennootjes op het water drijft. Het wordt een gezellige babbel bij een glaasje wijn op het terras aan het water. Weer vroeg onder de lakens want morgen hebben we weer een drukke dag voor de boeg.

18-03-2014, 00:00 geschreven door Jean en Marleen  

17-03-2014, 00:00 geschreven door Jean en Marleen