"Ga nooit licht over pesterijen" is een titel in Dialoog van dinsdag 4 december die we met z'n allen best goed in ons geheugen prenten. Reageren bij het minste signaal, maar niet met de beschuldigende vinger naar elkaar beginnen en blijven wijzen. In dat geval blijft de pester zijn gedrag als een overwinning zien, welke sanctie hij/zij ook krijgt. De rubriek bevat enkele heel indringende verhalen van mensen die als jongere gepest werden. Om stil van te worden, maar alleszins moedig van hen om openlijk hun verhaal te brengen. Het is goed dat er meer en meer mensen het intitiatief nemen om op een openhartige manier naar buiten te komen met de nare ervaringen en gevolgen van pestgedrag waarvan ze vroeger het slachtoffer waren. In mijn reactie van vorige zaterdag in Dialoog (zie ook hieronder) stelde ik dat de enige ECHTE schuldige de pester is, met de nadruk op ECHTE ! Verder voegde ik er aan toe : "Jammer dat direct met de beschuldigende vinger naar de school wordt gewezen". Het fenomeen is zo complex dat je niet één instantie zomaar verantwoordelijk kan stellen. Maar scholen kunnen veel doen, dat is een feit. Lezer Jan Vanden Bossche uit Leuven heeft m.i. gelijk de scholen op te roepen te zorgen voor aanspreekbare mensen. Dat is trouwens in heel wat scholen al het geval en er zijn ook al heel wat sensibiliseringscampagnes op touw gezet en er zullen er nog volgen. Het is nu eenmaal een fenomeen waarvoor we moeten blijven onze ogen openhouden, want het zal altijd blijven bestaan. Hoe meer middelen om die soms heel verregaande pesterijen te counteren, hoe beter. Al is het bijwijlen maar een druppel op een hete plaat, die vele druppels vormen ooit een emmer vol en kunnen resultaten opleveren. Nee, de andere kant opkijken of het probleem ontkennen, dat is uit den boze. Pesten moet we proberen met z'n allen aan te pakken van zodra een duidelijk signaal opgevangen wordt. Niet alleen directies van scholen, leerkrachten, maar evengoed ouders en vrienden in de omgeving van het slachtoffer. Laat de pesters niet hun destructieve 'werk' vervolgen, want de wonden die geslagen worden genezen zelden of nooit. Ben akkoord met pestexpert Gie Deboutte (KUL) in zijn raad aan de ouders : Aarzel niet als ouder om naar de school te gaan wanneer het niet meer gaat over getreiter, maar om verregaande pesterijen zoals steaming of het bijna dagelijks molesteren van een slachtoffer. Hij heeft gelijk te stellen je kroost zoveel mogelijk de kans, de vrijheid te geven om thuis te praten over de problemen. Het interview bevat heel wat waardevolle tips voot elke ouder. Als de feiten ernstig zijn en je hebt bvb duidelijke bewijzen (op internet o.a.) kan de politie ingeschakeld worden (eventueel in samenspraak met de school, want dan betrek je belangrijke instanties er bij die iets kunnen doen aan de pesterijen).
In februari van volgend jaar loopt "De Vlaamse Week tegen Pesten" van 4 t.e.m. 8 februari. Vorig jaar dansten meer dan 270.000 kinderende move tegen pesten. Ook een druppel op een hete plaat, zou je kunnen zeggen, maar wel een hele grote dan, want de jongeren brachten een bijzonder sterk signaal voor een pestvrije school. Op de website van "Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten" staan trouwens heel wat links naar interessante bijdragen. Cyberpesten is er één van. Elke tip, elke raadgeving, elke hulp, zelfs na een eerte klein signaal, kan zoveel verder onheil voorkomen of in de kiem smoren. Ook justitie hoort zijn steentje bij te dragen, maar het verhaal van de moeder van Sander Van Yper uit Ledeberg toont aan dat justitiële molen ook in deze zaken veel te traag draait. Onderzoeken moeten tijdig kunnen afgerond worden, maar we weten allemaal hoeveel middelen de dag van vandaag gebruikt worden om onderzoeken te vertragen en/of te dwarsbomen ... veelal met doel een of ander procedurefoutje te vinden. Ook gesprekken met pesters zelf kunnen soms helpen, maar jammer genoeg voelen velen onder hen zich niet echt aangesproken en proberen ze vooralsnog de schuld in de schoenen van het slachtoffer te schuiven door te schermen met "hij/zij lokt pesterijen uit". Een te gemakkelijk excuus om pesters hun gang te laten gaan. Move tegen pesten, laten we het blijven doen !"
PS. : Enkele zinnen die niet werden opgenomen in de bijdrage van zaterdag 1 december in Dialoog worden hier hernomen.
*********************** AANVULLING BIJ LEZERSBRIEF. ** N.a.v. artikel in HLN van woensdag 5 december : 'Pestende scholieren met dood bedreigd' ****** Na de zin : "Een te gemakkelijk excuus om pesters hun gang te laten gaan" :
Wanneer we zelf het recht in handen gaan nemen (scholieren of volwassenenen), dan zijn we nog even ver of veel verder van af. Pesten met pesten of met 'doodsbedreigingen' beantwoorden kan alleen maar escaleren tot heel gevaarlijke situaties. Vandaar dat het enorm belangrijk is dat alle instanties in gang schieten en hun verantwoordelijkheid nemen, inz. justitie dat onderzoeken niet tergend traag mag laten aanslepen. Terechte tussenkomst van de burgemeester van Ternat : "Wat nu gebeurt bevordert het onderzoek niet en bemoeilijkt ook het rouwproces van de familie van het slachtoffer".
**********
SCANS : 6. Enkele indringende lezersbrieven uit Dialoog van dinsdag 4 december.
-Ingekorte versie in Dialoog van HLN van zaterdag 1 december-
Naar aanleiding van de zelfmoord van de twintigjarige Nederlandse jongeman Tim Ribberink schreef Arthur Japin een indringend artikel met de veelzeggende titel : "De wonden gaan weg, maar de woorden blijven altijd". De Nederlandse auteur werd tijdens zijn jeugdjaren zelf jarenlang als kind vernederd, zowel fysiek als verbaal en mag dus zeker en vast als ervaringsdeskundige opgevoerd worden. Het artikel vind je in de bijdrage van 17 november hieronder.
De dramatische feiten rond Tim Ribberink liggen nog vers in het geheugen. Ondertussen werden we in een paar dagen tijd alweer geconfronteerd met enkele tragische gebeurtenissen ... het gevolg van verregaande pesterijen.
In de krant van donderdag 29 november : "Aanhoudende pesterijen en dreigementen zijn een jongen van 14 uit Ternat te veel geworden. Op weg naar school, waar hij de pesters onder ogen moest komen, sprong hij van een acht meter hoge brug over de snelweg. De tiener belandde onder een vrachtwagen en was op slag dood". Een jong leven dat zomaar verloren gaat ten gevolge van extreem pestgedrag. Een wereld die instort voor de nabestaanden, een verschrikkelijk drama voor vrienden, kennissen, voor de chauffeur die machteloos moest toezien hoe de jongen voor de wielen van zijn vrachtwagen sprong.
In dezelfde krant lees ik : "Boerenzoon van 22 berooft zich van het leven na aanhoudend gepest". "Het waren allemaal kleine pesterijen, maar door de opeenstapeling is het mijn zoon te veel geworden", vertelt de vader. De pester postte o.a. op de sociale netwerksite Facebook tekstballonnen met onnozele berichten. Kleine of grote pesterijen, ze kunnen zware gevolgen hebben wanneer het slachtoffer op een bepaald moment de situatie niet meer aankan.
Pesten, het is en zal altijd een bijzonder heikel maatschappelijk probleem blijven. En het wordt er in onze huidige samenleving met al die diverse 'communicatiemiddelen' niet eenvoudiger op. Jammer genoeg zijn het vooral de sociale netwerksites die het ideale terrein vormen voor de 'cyberpesters'. Iets wat mensen zoveel dichter bij elkaar kan brengen wordt handig misbruikt door pesters die niets of niemand ontzien. De manier waarop ze te werk gaan is grondig gewijzigd, nog geniepiger geworden, naamloos ook in vele gevallen. De pester voelt zich nog sterker, want hij kan ongezien toeslaan. Eens 'veilig' thuis kan het slachtoffer (jongere of volwassene) opnieuw belaagd worden via allerlei sociale netwerken. Een 'laatste' vluchtheuvel wordt hem/haar op die manier ontnomen.
Geen sinecure dus om er de strijd tegen aan te binden, maar het moet nu eenmaal. Waar het enigszins mogelijk is moeten we het een halt toeroepen. Het komt er vooral op aan die pesterijen in een zo vroeg mogelijk stadium te kunnen onderscheppen. Aartsmoeilijk, vooral als je weet dat het zelfs bij volwassenen soms veel te laat aan het licht komt. Voorbeelden genoeg daarvan de laatste jaren. Het slachtoffer (kind, jongere of volwassene) durft zich meestal niet te uiten over de pesterijen. Schaamte en zelfs schuldgevoelens houden hen tegen ouders of hun naasten op de hoogte te brengen van de ellende die ze dagelijks moeten doorstaan. Komt daarbij dat de vrienden van het slachtoffer dikwijls niet durven reageren uit schrik niet meer bij 'de groep' te horen of ook gepest te worden indien ze het wagen tussen te komen of naar een directie of overste te stappen. Pesters weten dat maar al te goed en misbruiken hun 'macht' om het slachtoffer zoveel mogelijk te kwetsen. Want pesten (niet te verwarren met plagen - dat is een normaal sociaal gedrag) is bedoeld om de andere pijn te doen, verbaal en ook fysiek.
Het kleinste signaal moet dan ook ernstig genomen worden en op heel wat scholen wordt werk gemaakt van een "schoolcultuur" waarbij pestgedrag kan teruggedrongen worden. Het uitroeien kan je niet, maar er kan heel veel aan gedaan worden. Niet alleen het praten over de problemen, maar ook het aanbrengen van vaardigheden om zich te 'wapenen' tegenover pestgedrag. De pesters kunnen ook geconfronteerd worden met hun daden. Dat laatste is niet zo simpel en kan evengoed een tegenovergesteld effect hebben. Laten we daar maar niet te naief over doen. Praten alleen helpt jammer genoeg niet altijd. In Dialoog van vrijdag 30 november stelt een lezer : "Wanneer gaan pesters eindelijk beseffen wat ze aanrichten ?" Daar wringt nu net het schoentje, volgens mij. Ze willen het vaak niet beseffen en in eerdere drama's probeerden pesters hun gedrag zoveel mogelijk te relativeren, en dat in gevallen met een dramatische afloop voor het slachtoffer. Vandaar dat je er niet onderuit kan pesters (indien de feiten duidelijk zijn natuurlijk) hard aan te pakken. Repressie is geen gulden regel, maar er zijn nu eenmaal omstandigheden waar een zachte aanpak geen bal oplevert. Hun daden, hun woorden (die voor altijd bijblijven, zoals Arthur Japin stelt in zijn artikel) hebben al veel mensenlevens vernietigd, hebben vele mensen een complex en gebrek aan zelfvertrouwen bezorgd voor de rest van hun leven.
Ik vind het bijzonder jammer dat bepaalde lezers direct met de vinger naar school en leerkrachten wijzen. Nee, pesterijen mogen niet geminimaliseerd worden, maar het is gevaarlijk om zomaar de schuld en de verantwoordelijkheid in hun schoenen te schuiven.
DE ENIGE ECHTE SCHULDIGE IS DE PESTER ZELF ... en die een halt proberen toeroepen is de taak van ons allemaal !
******************
Onderaan :
1) Lezersbrief in Dialoog van zaterdag 1 december 2012.
2) Overige reacties in Dialoog van 1 december.
3) Cartoon van Kamagurka.
4) Artikels uit edities "Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten"
* Interessante links. * Clipje "Move mee tegen pesten".
PS.: Onderaan je scherm klikken op 'opslaan" en "openen".
Artikel : "De wonden gaan weg, maar de woorden blijven altijd bij je."
Artikel uit "Volkskrant.nl" :
Arthur Japin over pesten : "De wonden gaan weg, maar de woorden blijven altijd bij je".
Arthur Japin begrijpt waarom Tim Ribberink voor zelfmoord koos. De schrijver werd als kind jarenlang vernederd, zowel fysiek als verbaal. Dat laatste is volgens hem het meest verwoestend. "In mijn hoofd leven de woorden voort".
Onverbeterlijk zijn wij Belgen als het er op aankomt onze waardering uit te drukken voor de fantastische sportieve prestaties waarop een topsportster als Kim Clijsters ons jarenlang vergast heeft, en dat ondanks veel blessureleed, eigen aan topsport. In Dialoog van woensdag lees ik : "Als ik het goed begrepen heb, neemt Kim Clijsters op 12 december voor de 17'de keer afscheid. Misschien nog eens een comeback overwegen. Het zou de eentonigheid doorbreken". Een typische sneer waarin Belgen eigenlijk al decennialang een gouden medaille verdienen. Een atlete die tot in de verste uithoeken van onze aardkloot gelauwerd wordt omwille van de inzet voor haar sport en andere initiatieven, wordt bij ons telkenmale bedankt met de 'nodige' afbrekende kritiek. Kritiek die in elk geval zoveel eentoniger is dan het mooie wat Kim C. ons al die jaren heeft laten zien. Laat dat een feit zijn ! Altijd komen diezelfde opmerkingen terug : Ze is mediageil, doet het allemaal enkel en alleen maar voor de poen. Ook zij die de prestaties van de topsportster naar waarde schatten worden daarvoor geregeld de grond ingeboord (zie nieuwssites). Je bent naief, goedgelovig, je laat je leiden door de personencultus rond de atlete, en dies meer.
Ik stel mij de vraag waarom er geen "Thank You Games" zouden mogen georganiseerd worden ? Heb je daar problemen mee, kijk er dan niet naar. Persoonlijk vind ik zo'n happening een heel welgekomen afwisseling naast al die politieke strubbelingen en dat eeuwige touwtrekken van de laatste weken. Waarom zouden mensen niet eens 'collectief' uit de bol mogen gaan, emotie tonen ? Daar wordt bijwijlen heel denigrerend over gepraat en geschreven. Wat is daar mis mee ? Wil dat zeggen dat al die mensen niet begaan zijn met de vele problemen in onze samenleving ? Nee toch !
Kim Clijsters neemt het tijdens de "Thank You Games" in een dubbelspel met Amélie Mauresmo op tegen Venus Williams en Kirsten Flipkens en in het enkelspel wordt het een treffen tegen Venus. Een mooie affiche ... om duimen en vingers af te likken voor hen die van tennis houden.
Ik ben gewoon blij dat Kim Clijsters ons nog mooie tennismomenten bezorgd heeft bij haar comeback en galawedstrijden, die horen nu eenmaal bij de moderne topsport. Ik hoor criticasters trouwens zelden of nooit iets positief zeggen of schrijven over de andere initiatieven die Kim Clijsters ook na haar afscheid niet zal laten vallen. Meestal volgt direct de opmerking : "Het zal wel weer met bijbedoelingen zijn, het zal wel voor het geld of de populariteit zijn, enz ...". Kim Clijsters zet zich in voor SOS Kinderdorpen, (is ze niet verplicht te doen, toch !?) ; haar bezoek aan kankerpatiëntje Soraya heeft een jong leven immens veel vreugde bezorgd. Verder heeft ze al meermaals deelgenomen aan initiatieven waarbij kinderen betrokken zijn. Velen beweren : "Dat is niet moeilijk voor haar !" Maar ... ze doet het toch ! Haar initiatieven doen toch helemaal geen afbreuk aan het werk dat zovele andere minder bekende en 'onbekende' mensen leveren voor kinderen, minderbedeelden, ..., in de samenleving !?
Een sneer die mij is bijgebleven bij het lezen van sommige commentaren op nieuwssites is de verwijzing naar Kim Pleisters. Gezien de toon van de reactie was dat helemaal niet humoristisch bedoeld, maar eerder om te kwetsen, te kleineren, de anderen te provoceren. Ik hoop voor die man dat hij voor de rest van zijn leven gespaard blijft van ernstige blessures of ziekte. Een paar lezers (waaronder ikzelf) reageerden en werden door de man in kwestie binnen de kortste keren getrakteered op een karrevracht scheldwoorden. Het gaf wel een uitstekend beeld van de ingesteldheid, de mentaliteit van die categorie 'afbrekers', die gretig van de sociale netwerken gebruik (misbruik) maken eigenlijk om de medemens (de sportman of -vrouw in kwestie en zij die het aandurven tegen hen in te gaan) de grond in te boren. Je doet er natuurlijk beter aan dit soort reacties te negeren, maar ik vind dat er wel eens wat meer weerwerk mag gegeven worden tegen die PC-atleten (benaming die ik graag gebruik voor diegenen die er een 'sport' van maken via sociale media als facebook en nieuwssites de medemens met hun scheldtirades de mond te snoeren, zeker van zodra je ook maar eventjes tegen hun standpunt ingaat). We moeten ze niet altijd hun zin geven, hé !
Hoe dan ook, ik kan (en vele anderen met mij) nog nagenieten van de mooie momenten die Kim ons gebracht heeft door de jaren heen, net zoals ik ook kan blijven nagenieten van die fantastische sprong naar Olympisch goud van Tia Hellebaut in Peking (2008). Net zoals ik kan genieten van de prestaties van de 36-jarige cyclocrosser Sven Nys. Topsporters van bij ons, en er zijn er zeker nog, die een enorme positieve invloed hebben op jongeren in hun motivatie om aan sport te (beginnen) doen. Ook zij worden met de regelmaat van een klok op allerlei hatelijke opmerkingen onthaald als ze hun visie durven geven op een wedstrijd of wat dan ook. Gewoon afbrekende kritiek zonder enige gegronde reden, of woorden die met opzet verkeerd geïnterpreteerd worden of in een andere context geplaatst worden om hun grote gelijk te halen. Waarom ? Nijd ... afgunst ... verzuring ? Ik weet het antwoord echt niet, maar dat sommige mensen iemand het licht in de ogen niet gunnen, dat is mij ondertussen wel heel duidelijk. Misschien moeten zij er eens over nadenken wat je er moet voor over hebben om aan de top te blijven in eender welke sport en zeker na een comeback. Alsof dat allemaal zo evident is.
Ik zal in elk geval genieten van het mooie tennis dat zal gebracht worden, ook al gaat het op 12 december niet om een Grandslamtoernooi.
Met dank aan Kim Clijsters voor die vele mooie momenten waar binnenland en vooral het buitenland van genoten heeft.
Ik ben Ivan Bontinck
Ik ben een man en woon in Wetteren () en mijn beroep is Leerkracht Engels met pensioen..
Ik ben geboren op 13/06/1945 en ben nu dus 80 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Wandelsport (lange afstanden) - vreemde talen (o.a.Russisch) - lezersbrieven - geschiedenis - ....
