Indianen, als je dat woord hoort, schiet er vast van alles te binnen. Misschien denk je aan een verentooi, pijl en boog, aan de vredespijp of aan een wilde jacht te paard achter een kudde bizons aan. Dat is al een heleboel, maar er is nog meer te vertellen.
*** Geschiedenis ***
Tussen de tienduizend en twintigduizend jaar geleden trekken over de Beringstraat tussen Alaska en Siberië mensen uit Azië Amerika binnen. Deze mensen zijn de voorouders van de huidige Indianen en Eskimo's. De oudste gevonden voorwerpen in Amerika zijn in Alaska gevonden en zijn tussen de 12.000 en 15.000 jaar oud. De vele honderden talen die de Indianen in Noord-, Midden- en Zuid-Amerika spreken zijn te verdelen in 10 taalgroepen.
Hoe verdeel je de taalgroepen?
Nog steeds is niet iedereen het erover eens hoe de talen van Amerika in te delen. Die taalgroepen worden weer onderverdeeld in kleinere taalgroepen en die worden weer onderverdeeld in talen. Taalgroepen zijn talen die verwant zijn aan elkaar. De taalgroep waar het Nederlands toebehoort is het Indo-Europees, de taalgroep waar naast Nederlands, onder andere Engels, Frans en Hindi toe behoren.
Verwantschap van talen
Uiteindelijk zijn trouwens alle menselijke talen, net als alle mensen, aan elkaar verwant. Er zijn woorden die zowel in het Nederlands als in Indiaanse talen bestaan. Vaak hebben die woorden een iets andere maar verwante betekenis, zoals mama of melk. Mama betekent vaak moeder of borst (borst omdat de moeder het kind voedt met de borst). Bij de Kogi, een groep Indianen die in het hooggebergte van Columbia leeft, betekent 'mama' priester. Als je weet dat sommige kinderen op zeer jonge leeftijd worden meegenomen door de priester om door hem te worden opgeleid en opgevoed, begrijp je misschien hoe dat kan.
De betekenis van melk is in Indiaanse talen vaak keel, slikken of zuigen. Als je wel eens een kind aan de moederborst hebt gezien en weet dat de enige melk die Indianen kennen moedermelk is, begrijp je de relatie waarschijnlijk wel. Het is niet altijd gemakkelijk die verwantschap te herkennen. Het woord melk is in de loop van de tijd in verschillende talen anders gaan klinken, b.v. milq, amu'ul, of mlqw-tan. Zoals je uit het laatste voorbeeld kunt opmaken, zijn die verschillen vaak zo groot dat je het woord zelfs niet kunt uitspreken. Voor nog veel meer woorden zijn geen overeenkomstige klanken te vinden. Dat is omdat er in de loop van de tijd woorden moesten worden bedacht voor de nieuwe dingen die mensen op hun tocht over de aarde tegenkwamen. Als groepen zich afscheiden, veranderen bestaande woorden vaak van klank en betekenis. Dat geldt niet alleen voor Nederlanders en Indianen, maar ook voor Indianen onderling. Zo ontstaan er in Amerika vele honderden talen. Talen die net zo veel van elkaar verschillen als Frans en Nederlands of zelfs Nederlands en Chinees. Omdat zij elkaar niet kunnen verstaan, ontwikkelen de Indianen van de Prairie een gebarentaal die enigszins lijkt op de taal van doven.
Cultuurgebieden
Als mensen zich ergens vestigen, passen zij hun levenswijze aan de omstandigheden aan. Indianen die in het Andesgebergte terecht zijn gekomen, hebben een andere levenswijze dan zij die bij de grote meren in het noordoosten terecht zijn gekomen of op de vlakte in het midden-westen van Noord-Amerika. Zo'n gebied waar mensen een vergelijkbare levenswijze hebben, heet een cultuurgebied- De meest gebruikelijke indeling van de cultuurgebieden van Noord-, Midden- en Zuid-Amerika is: het verre noorden, de noord-westkust, Californië en het grote bekken, de vlakte, het oostelijk woudgebied, het zuidwesten, Midden-Amerika, het Andesgebergte, de Argentijnse pampa, het Caraibisch gebied en het tropisch regenwoud.
De volken die in zo'n gebied leven, brengen vergelijkbare culturen voort, maar bedenk dat er altijd ook grote verschillen tussen die volken zijn. Niet iedereen is het met die opdeling eens. De Indianen in Zuid-Amerika worden ook wel verdeeld in Indianen van het hoogland die in de bergen wonen en Indianen van het laagland. Deze Indianen leven onder andere in het tropisch regenwoud.
Stammen, volken of naties
In ieder gebied wonen verschillende stammen, volken of naties. Het is moeilijk uit te leggen wat een stam is. Het lijkt een beetje op een volk, maar soms is het volk groter dan een stam. De Oglala zijn een Sioux-stam. Het volk waar zij toebehoren is de Sioux. Zij hebben samen met de andere Sioux-stammen een vergelijkbare religie, taal en ook een vergelijkbaar doel: samen tegen de rest van de wereld. Maar de Oglala hoeven zich niets aan te trekken van andere Sioux-stammen. Een stam is dus ook niet helemaal hetzelfde als een land of een staat. Stammen hebben meestal niet een duidelijk grondgebied. Tegenwoordig hebben veel Indiaanse stammen wel een duidelijk afgebakend grondgebied in de vorm van reservaten.
Een ander voorbeeld zijn de Yanomama. De Yanomama leven verspreid over een groot gebied op de grens tussen Venezuela en Brazilië. leder dorp is onafhankelijk en kan met ieder ander dorp in oorlog zijn en is dat meestal ook. Toch is er duidelijk sprake van een Yanomama-volk met voor ieder dorp dezelfde godsdienst, een zelfde cultuur en een vergelijkbare levenswijze.
Recht op onafhankelijkheid
Tegenwoordig spreken wij niet meer van stammen, maar van inheemse volken. Veel Indiaanse volken spreken liever over zichzelf als natie. Zo willen zij laten zien dat zij net zo veel recht hebben op onafhankelijkheid als de Amerikanen of de Nederlanders.
Een totem is een voorwerp, wezen of dier dat een persoonlijke betekenis voor iemand heeft, en met wie men zich sterk verbonden voelt. Totems worden gebruikt door verschillende volken, met allerlei religies om hun relatie met dieren, geesten, planten en hun omgeving aan te geven. Totempalen worden voornamelijk gevonden bij de Native Americans van de Noordwestkust.(Alaska,Canada) Het idee erachter is de verschillen te tonen tussen mensen, of stammen, en dieren, maar dat integratie en begrip voor de ander nodig is. Net zoals bijvoorbeeld wolven anders zijn dan walvissen, zullen personen van de verschillende stammen of volken anders zijn. Als je zegt "Ik ben een adelaar" betekent dit niet dat je een vogel bent, maar dat je bij de adelaar-stam hoort. De echte betekenis van de totem weet alleen de maker .
Totem - Figuren
ADELAAR.....De adelaar is het symbool van de Haida stam, hij wordt gezien als de sterkste van alle wezens. Met zijn grote vleugels en scherpe ogen regeert hij de lucht en controleert alles op de aarde. Het geluid van zijn vleugels doet denken aan donder, daarom wordt hij ook wel de dondervogel genoemd.
RAAF.....De raaf staat ook hoog op de totempaal, hij bekijkt de mensen en dieren onder hem, en is de bewaker van de totembouwer. Door zijn grote, sterke snavel is hij gevreesd bij mens en dier.
WOLF.....De wolf is geheimzinnig, wordt zelden door mensen gezien en slaat ´s nachts toe. Hij staat erom bekent dat hij er niet voor terugdeinst voedsel uit de dorpen te stelen. BEVER....De bever is vriendelijker, maar als hij geprovoceerd wordt kan hij overstromingen veroorzaken. Hij staat erom bekend dat hij vallen langs rivieren en beken graaft om mensen te vangen.
MUSKIET.....De muskiet met zijn grote ogen om ´s nachts te jagen, en met zijn lange neus om bloed te zuigen wordt gevreesd door mens en dier. Maar vooral zijn vermogen de gezondheid te ondermijnen beangstigd.
BEER... De beer is een tweeslachtig wezen, en heeft het vermogen in een mens te veranderen. Hij staat onderaan de totempaal en stelt de vrouw van het opperhoofd voor, en staat model voor de geboorte. Probeer hem niet te temmen of te provoceren!!
Zij hadden ook een soort horoscoop die ze aan geboortes koppelde. Bij hun werd het echter gezien als Totem- en/of Meducijndieren gezien. Zij zouden hen beschermen en hun spirituele leiders zijn. Ze geloofde echter dat je totemdier kan veranderen. Dit zou liggen aan de verschillende fases in je leven en welke begeleiding je op dat moment nodig hebt. Kenneth Meadows heeft in zijn boek ''Moeder Aarde Astrologie'' de twaalf westerse dierenriem tekens aan de twaalf indianen totems gekoppeld.
Elk totemdier had zijn eigen krachten . Zo had ieder dier een totemsteen en een totemplant. Deze zouden beschermende en helende krachten hebben voor diegene met die totem.
Veren hoofdtooien zijn typerend voor de Indianen van de Plains. Ze werden gemaakt met de veren van de adelaar, een vogel waaraan bovennatuurlijke krachten werden toegeschreven. De adelaar werd beschouwd als de boodschapper tussen de mensenwereld en de godenwereld. Ook was de vogel de belichaming van de mythische dondervogel die met het klapwieken van zijn vleugels donder veroorzaakte en met het knipperen van zijn ogen bliksemschichten voortbracht. Adelaarsveren bezaten spirituele kracht. Veren hoofdtooien waren dan ook niet alleen om mee te pronken, maar boden de drager een bovennatuurlijke bescherming. Niet alleen opperhoofden, maar ook vooraanstaande krijgers droegen een hoofdtooi.
De symbolische en magische waarde van de veer komt in vele culturen voor.
Veren werden o.a gebruikt en gedragen door Native Americans om te kunnen
communiceren met de Heilige Geest en om het symbool van hemelse wijsheid uit te
drukken. Ook vertegenwoordigen de veren in de Indiaanse cultuur de kracht van de
dondergoden, samen met de kracht van lucht en wind.
Rituelen met veren
Zo hielden Native American Pueblo indianen een eerbetoon voor de Gevederde
Zon die een symbool van de kosmos en het centrum van het bestaan is. Een
andere symbolische betekenis van veren draait rond het gebed, de Pueblo
gebruikten stokken met veren waneer zij hun regendans uitvoerden tijdens de
zonnewende rituelen.
In legenden wordt wel verteld dat de Hopi indianen veren van kalkoenen
gebruikten in tal van symbolische rituelen. Er werden vier kalkoenen veren
gebruikt. De kalkoen staat symbool voor de wildernis van Moeder Aarde. Het
cijfer vier staat symbool voor de vier winden. Tezamen staan zij voor de
symbolische boodschap dat Moeder Aarde een wildernis is waar men nooit en te
nimmer controle over kan hebben.
Er zijn honderden Indianenstammen die geëvolueerd zijn en zij ontwikkelden zo
hun overtuigingen en rituelen over de tijdspanne van honderden jaren. Daarom
is het moeilijk om een enkele specifieke betekenis van veren te geven.
Dromen over veren
Dromen over veren betekent vaak reizen of de mogelijkheid om je vrijer te
bewegen in het leven. Witte veren in dromen duiden op onschuld of een nieuwe
start in spirituele zin.
Korte samenvatting van de symbolische betekenis van veren:
Waarheid
Snelheid
Lichtheid
Vlucht
Wijsheid
Het vinden van veren op je pad
In verschillende culturen wordt gedacht dat veren symbolen zijn van hogere
gedachten en spirituele progressie. In de lijn van dit denken kun je zeggen dat
vogels in primitieve, oude culturen als goddelijke wezens werden beschouwd omdat
zij schepselen van de hemel zijn en dus dichter bij God staan.
Als je veren vindt op je pad, dan zou je kunnen zeggen dat je op een hoger
spiritueel pad bent beland, en het kan een teken van aanmoediging zijn om
filosofisch te gaan of blijven reizen op dit pad.
Het vinden van veren op je pad is ook een teken dat je een lichtere kijk op
het leven of een bijzonder situatie zou moeten hebben. Als we veren in onze
omgeving zien kan het worden beschouwd als een boodschap dat we moeten
'verlichten', de dingen niet zo serieus te nemen, en dat we de vreugde in onze
situatie proberen te vinden.
Enkele veel voorkomende symbolische betekenissen van veren zijn:
Verhoogd bewustzijn
Luchthartigheid
Verlichting
Gebed
Goddelijkheid
Vooruitgang
De boodschap van veren
Blijf eens stil staan op het moment dat je een veer vindt en vraag jezelf
eens af, welke boodschap deze veer je brengt ?
Kort overzicht van de betekenis van veren:
Adelaar: Kracht, verlichting, vrijheid, oog voor detail,
grensverleggend.
Buizerd: Dood en wedergeboorte, nieuwe visie ontwikkelen.
Duif: Vrede en liefde, vruchtbaarheid en begrip van zachtheid.
Hunmató Wyalahtqit werd geboren in het gebied dat vanwege het
landschap tegenwoordig het Zwitserland van Noord Amerika wordt genoemd. Omdat
zijn vader één van de eerste Nez Perce was die door de zendeling Henry Spalding
gedoopt werd onder de naam Joseph, werd de zoon door de blanken Chief Joseph
junior genoemd. Joseph senior, opperhoofd van de Nez Perce in het Wallowa-dal
keerde na zijn bekering tot het Christendom terug tot het traditionele geloof,
de Washat- of droomreligie. Hij was diep teleurgesteld in de zendelingen, die
steeds meer blanken het land binnenvoerden, verschoond leken te blijven van de
zware epidemieën en zich met hun ruwe manieren steeds minder geliefd
maakten.
Andere opperhoofden namen het christelijke geloof overen ook het door
de zendelingen en de Amerikaanse regering vastgestelde besturingssysteem, waarin
de Hal-hal-tlos-tsot, met de Engelse naam Lawyer, tot bovenopperhoofd werd
verklaard. Hoewel Lawyer slechts voor de helft van het volk kon spreken,
ondertekende hij (onrechtmatig) in 1863 namens alle Nez Perce een verdrag
waarmee het eens zo grote gebied werd gereduceerd tot een klein
reservaat.
Traditioneel georiënteerde opperhoofden als Joseph senior
accepteerden dit verdrag echter niet aangezien ze er niet aan dachten hun land
op te geven, dat hen in 1855 in een verdrag was toegezegd. In 1871 stierf Joseph
senior. Zijn zoon, die tot zijn opvolger was gekozen, weigerde net als zijn
vader het Wallowa-dal te verlaten en zich in het in Idaho gelegen reservaat te
vestigen tussen de bekeerde verdragsindianen.
Tot 1877 konden hij en zijn groep de groeiende druk van de oprukkende
kolonisten weerstaan. Daarna stelde generaal Howard hem een laatste ultimatum om
te verhuizen. Om hun vrijheid te behouden moesten ze vertrekken en in de hoop
bij hun bondgenoten, de Crow, als bizonjagers te kunnen leven trokken zij dwars
door de Rocky Mountains naar het oosten. Daar aangekomen bleek dat ze geen
enkele steun te verwachten hadden en dat zelfs enkele van hun vroegere vrienden
door de soldaten als spionnen tegen hen in dienst waren genomen. Hun laatste
uitweg leek de vlucht naar het Britse Canada te zijn.
Ondanks hun behendigheid en de schermutselingen waarbij de indianen
de soldaten behoorlijke verliezen konden toebrengen, werden Joseph en zijn groep
uiteindelijk toch krijgsgevangen gemaakt. Met de vele gewonden en de uitgeputte
en uitgemergelde vrouwen en kinderen was ontsnappen niet meer
mogelijk.
Zij werden naar Oklahoma getransporteerd, waar bijna een kwart van
hen aan malaria overleed. In 1885, na verscheidene bezoeken van Joseph aan de
hoofdstad Washington, mochten ze terug naar het noordwesten, naar het
Colvill-reservaat. Daar bleef Joseph, ondanks alle pesterijen van de kant van
het bestuur, tot zijn dood in 1904 een hardnekkig aanhanger van de oude
levenswijze. Op de dag van zijn overgave aan de VS-officieren generaal Oliver
Howard en kolonel Nelson Miles in de Bear Paw Mountains in het noorden van
Montana, op 5 oktober 1877, sprak Joseph de volgende woorden: Luister, mijne
bevelhebbers! Ik ben moe. Mijn hart is ziek en bedroefd.Vanaf daar waar de zon
nu staat, zal ik niet langer vechten. Dit zijn vermoedelijk de bekendste
overgeleverde woorden van een indiaan.
Dromenvangers komen oorspronkelijk uit Noord-Amerika, van de Native Americans die wij meestal kennen als Indianen, en wordt door hen Ojibwa genoemd. Een dromenvanger die ook wel Dream Catcher genoemd wordt bestaat uit een ring waar een speciaal geweven 'web' tussengespannen is. In het midden van dit web zit een gat, en onder aan de ring hangt altijd een veer. De veer vertegenwoordigt het element lucht, maar symboliseert ook het leven. Aan de randen van de ring hangen vaak ook touwtjes of reepjes leer met veren
Kleine dromenvangers werden vaak aan kinderen gegeven om boven hun bedje te hangen. Maar ook volwassenen maakten gebruik van dromenvangers. Indianen geloven dat door het ophangen van een dromenvanger kwade dromen worden gevangen. s Nachts hangen er goede en kwade dromen in de lucht. De dromenvanger vangt de slechte dromen in zijn web en volgens de legende glijden ze er in de morgen af en drogen ze op in de ochtendzon.
Fijne dromen gaan ongehinderd door het web en dringen zo het leven van de dromer binnen.
De dromenvangers werden traditioneel van wilg gemaakt en gevormd als een cirkel. Het web dat geweven is tussen de wilg is gemaakt van pees en wordt aangekleed met veertjes, steentjes en kralen die aan het web hangen en allemaal zo hun eigen betekenis hebben.
Andere tekens of voorwerpen werden eraan toegevoegd als er wensen waren voor speciale dromen of als medicijn en bescherming;
Veren: Dromen zijn er om uit te komen.
Medicijn zakjes: Als bescherming.
Stenen: Voor genezing, slapeloosheid, lichamelijke kracht, rusteloosheid ,etc.
tive Americans om te kunnen
communiceren met de Heilige Geest en om het symbool van hemelse wijsheid uit te
drukken. Ook vertegenwoordigen de veren in de Indiaanse cultuur de kracht van de
dondergoden, samen met de kracht van lucht en wind.
