Welkom op mijn blog over Iaido, de kunst van het trekken van het Japanse zwaard en Kendo, het competitiegevecht.
Het wordt een bonte verzameling van geschiedenis over deze zwaardvechtkunst, ontsproten uit een krijgskunst voorbehouden aan de Samoerai, de Middeleeuwse Japanse militaire kaste.
Ik zal het hebben over de diverse stijlen maar vooral over de structuur en de organisatie van het Zen Nihon Kendo Renmei Seitei Iaido en de stijlen waarop de verschillende kata's of uitvoeringsvormen gebaseerd zijn.
De geïnteresseerden krijgen een flinke brok theorie te verwerken over etiquette, de verschillende stadia van en de in achtneming van algemene punten tijdens een training, de verschillende onderdelen van de katana of Nippon-To en het reiningen ervan, de groet-ceremonie, de verschillende handelingen met het zwaard, de houdingen, de verplaatsingen, de slagen,... enz.
En natuurlijk mijn eigen ervaring op het gebied, een periode van begin de jaren '80 tot 2005, samenlopend met het beoefenen van het competitieve Kendo.
De technieken van het Japanse zwaardtrekken en het gebruik van dit vervaarlijk wapen (de katana) - genaamd Iai-Jutsu - kwam tot ontwikkeling tussen de 15° en de 16° eeuw. Het evolueerde snel en er ontstonden honderden stijlen waarin geheime methoden werden geleerd om het zwaard te trekken, zich ermee te verdedigen en een of meerdere tegenstanders uit te schakelen vanuit staande, zittende, hurkende of geknielde posities. Vanaf de Tokugawa-tijd verloor Iai-Jutsu meer en meer het offensieve aspect en het werd door de meeste Samoerai beoefend met als doel innerlijke rust, controle over de ademhaling en bovenal een volledige zelfbeheersing te ontwikkelen bij de kunst van et zwaardtrekken.
De term 'Iaido' werd voor het eerst gebruikt in 1932 en werd verspreid door Nakayama Hakudo (1869-1958).
Heden ten dage bestaan er nog steeds een 100-tal Iaido-stijlen die vooral de klemtoon leggen op het mentale van de beoefenaar... het offensieve en het resultaat van de uitgevoerde techniek komt meestal maar op de tweede plaats... Vandaar ook dat men de Iaido-training in deze context moet bekijken.
De doelstelling van Iaido is al terug te vinden in de analyse van de Japanse karakters :
- I (zijn, zich bevinden)... verwijst naar de ontelbare lichaamshoudingen en handelingen die men met het zwaard kan volbrengen in een staat van verhoogd bewustzijn. Het duidt aan dat men volledig vrij is van angst en dat men alles doet met de juiste overtuiging.
- AI (harmonie, eenheid)... verwijst naar de gehele controle van lichaam én geest op een welbepaalde plaats in een welbepaalde situatie.
- DO (de weg)... duid aan dat men de weg volgt die wordt voorgesteld in de vorige karakters. Het volgen van deze weg leidt tot zelfrealisatie. Dit doel is enkel te bereiken via doorgedreven training. De bedoeling van Iaido is zeker en vast niet 'het neerslaan van personen met een zwaard'... Dit punt maakt het Iaido zo moeilijk voor beginners om dit te begrijpen.
Algemeen wordt aangenomen dat Hayashizaki Shigenobu (1546-1621) de eerste meester was die een kompleet Iai-Jutsu systeem heeft ontwikkeld. Toen - aldus de legendes - zijn vader vermoord werd met het zwaard nog in de schede, besloot hij een manier te ontwikkelen om een aanvallende tegenstander te overwinnen, ook al was zijn eigen zwaard nog niet getrokken. Hij ontwikkelde een stijl die oorspronkelijk Shinmei Muso Ryu Batto Jutsu werd genoemd, en daarmee had hij zijn vader gewroken.
De school werd vele generaties overgedragen en onderging daarmee ook vele veranderingen zowel in stijl als in benaming, om uiteindelijk in de 20ste eeuw tot de naam Muso Shinden Ruy Iaido te leiden. Tijdens deze lange periode is in de opeenvolging van de grootmeesters een splitsing ontstaan die aangeduid wordt door twee hoofdlijnen :
- de Shimomura-lijn die aan de basis ligt van het Muso Shinden Ryu Iaido (1932)
- de Tanimura-lijn die aan de basis ligt van het Muso Jikiden Eishin Ryu Iaido (1912)
De grootste Iaido-stijl in Japan is ongetwijfeld de Muso Shinden Ryu, gevolgd door de Muso Jikiden Eishin Ryu.
Er zijn ook nog vele andere stijlen maar die worden wel in mindere mate aangeleerd en getraind, zeker buiten Japan.
We vermelden :
- Tamiya Ryu
- Mugai Ryu (1680)
- Hoki Ryu (1570)
- Shinkage Ryu
- Shindo Munen Ryu (1700)
- Suio Ryu (1615)
...
In 1968 werd door de Japanse Kendo Federatie een comitee bijeengebracht (bestaande uit elf vooraanstaande Iaido Hanshi of leermeesters) eenvoudige vorm van Iaido uit te werken waarin de basis aanwezig is om geïnteresseerden te introduceren in de moeilijke materie van het Iaido. (zie 'Het tot stand komen van de Seitei iaido Kata'). Verschillende Iaido-stijlen namen hieraan deel en het resultaat was een serie van 7 kata (gestructureerde vormen) die de naam Zen Nippon Kendo Renmei Seitei Iaido Gata meekreeg.
In 1980 werden er nog drie kata bijgevoegd en in 2001 nog eens twee zodat het totaal kwam op 12 oefeningen.
Vanaf dan spreken we echter niet meer van 'Seitei', maar gewoon van Zen Nihon Kendo Renmei Iaido.
Deze 12 kata, omgeven door een omvangrijk etiquette-structuur, omvatten de meest essentiële nieren van Japanse zwaardmanipulatie :
- het trekken van het zwaard onmiddellijk gevolgd door een horizontale slag
- een vertikaal neerkomende slag om de tegenstander uit te schakelen
- diagonale slagen, onder, boven, links en rechts
- het opvangen van een slag, onmiddellijk gevolgd door een tegenaanval
- stoten en steken
- het afhalenvan het bloed van de zwaardkling
- het terug opbergen van het zwaard in de schede
Iaido wordt beoefend met een Iai-to, een namaakzwaard en perfecte kopie van een echte katana en later met een Shin-ken, een zwaard met scherpe snede. De kledij voor het beoefenen van Iaido bestaat uit een vest en hakama (zoals bij Aikido), met toevoeging van een Iai-obi, een brede gordel om het zwaard vast te zetten aan de heup.
Tegenwoordig is het in Japan de gewoonte dat iemand die het Iaido wil aanleren zich eerst deze 12 kata eigen maakt. Na het behalen van een 1ste Dangraad (of later) zal de leerling ingewijd worden in de klassieke scholen. Het behalen van een meestergraad is gebonden aan strikte regels die zijn opgelegd door de Internationale Kendo Federatie, waarbij ook de All Belgian Kendo Federation (ABKF) is aangesloten.
Het ABKF dat zowel Kendo, Iaido en Jodo groepeert, bestaat uit een Vlaamse vleugel, de VKIJF (Vlaamse Kendo Iaido Jodo Federatie) en een Waalse vleugel, de BKR (Belgian Kendo Renmei). Beide hebben een technische commissie die samen de Nationale Technische Commissie vormt. Zij organiseren jaarlijks diverse stages toegankelijk voor elk niveau en zijn tevens verantwoordelijk voor het onderhouden en bevorderen van het technisch niveau van de Belgische beoefenaars, dit aan de hand van een jaarlijkse input vanuit Japan door de All Japan Kendo Federation.
Iai is de term die gebruikt wordt voor de Japanse zwaardvechtkunst waarbij men - in tegenstelling tot het Tachi-Iai (= vechten met getrokken zwaard) - het zwaard razendsnel uit de schede trekt in een reactie op een aanval van een of meerdere gewapende tegenstanders.
Het is een zwaardvechtkunst waarbij 'men wint zonder dat men de tegenstander de gelegenheid geeft zijn aanval af te maken'. Vroeger werd het ook wel Nuk-Iai, Za-Ai, Bak-Ken, Saya-no-Uchi, Riho, Batto Jutsu,... genoemd.
Men denkt dat de oorsprong van het Iaido in de Nara-periode (645-794) of het begin van de Heian-Tijd (794-897) ligt, maar over het algemeen wordt aanvaard dat het een zwaardvechtkunst is die is uitgevonden in de Sengoku-Tijd (1482-1558) en het was oorspronkelijk de techniek waarbij men door het lange (katana) of het korte (wakizashi) zwaard te trekken, zichzelf beschermde tegen een aanval van een hellebaard (naginata) of een speer (yari of hoko) op het slagveld. Maar daarna werd het, net zoals het Kendo, verder bestudeerd en ontwikkeld en werd het opgenomen in verschillende Bu-Jutsu disciplines.
Tegenwoordig beschouwd men Hayashizaki Jinsuke Shigenobu als de voorvader van het Iaido. Hij werd geboren in Okushu Dewa no Kuni, in de huidige Yamagata-prefectuur, nu het hedendaagse Murayama-stad. Dewaardkunst die hij samenstelde werd Hayashizali Ryu (of ook nog Shin Muso Ryu of Shigenobu Ryu) genaamd en daaruit ontstonden onder andere de Tamiya Ryu en de Hoki Ryu.
Zijn natuurlijke opvolgers of genealogie ziet er als volgt uit :
- Hayashizaki Jinsuke Shigenobu
- Tamiya Taira no Hyoe Narimasa
- Nagano Murakusai Shinro
- Momo Gunbei Mitsushugi
- Arikawa Shozaemon Munetsugu
- Manno Danuemon Nobusada
- Hasegawa Chikara no Suke Hidenobu Eishin
- Arai Setetsu Kyonobu
- Hyashi Rokudayu Morimasa
- Hayashi Yasudayu
De Meester in de zevende generatie, Hagesawa Eishin, leefde in het midden van de Edo-Periode (rond 1716) en van hem wordt gezegd dat hij net zo'n Grootmeester was als de stichter Hayashizaki zelf. Hij paste het Iai aan aan de omstandigheden van zijn tijd (... de Edo-Periode werd gekenmerkt door een lange ononderbroken periode van relatieve stabiliteit en vrede...) en stelde de Hasegawa Eishin Ryu samen, waarbij het Iaido-zwaard nu in de lendengordel (Iai-Obi) werd gestoken en gedragen, en getrokken met de scherpe snijkant naar boven, in tegenstelling tot ervoor, waarbij het Tachi-zwaard door middel van kettingen, touwen of riemen los aan de gordel bengelde met de snijkant naar onder.
Deze Eishin Ryu wordt nu heden ten dage ook nog op grote schaal beoefend...
De Meester in de negende generatie, Hayashi Rokudayu Morimasa voegde aan de Eishin Ryu het trekken van het zwaard vanuit geknielde positie (seiza) toe : dit was een combinatie van Batto Jutsu en de seiza-positie uit de etiquette van de KogasagaraRyu, gecombineerd met vijf zwaardkata's (stijloefeningen) die een zekere Omori Murozaemon, een Meester in de Shinden Ryu, had samengesteld.
De huidige Shoden (= een verzameling van stijloefeningen) van de Muso Shinden Ryu - de Omori Ryu - komt daarmee overeen.
Na de Meester in de elfde generatie, Oguro Motoemon Kiyokatsu, wordt de opvolging van de Hayashizaki Ryu in twee stromingen verdeeld : de Tanimura Ha en de Shimomura Ha.
Iaido is een zwaadvechtkunst en in het Ken-Jutsu (= het gebruik van het zwaard op het slagveld) van de 'oude scholen', is het niet mogelijk te zeggen tot welk punt het nog Iai-Do is en waar het Ken-Do begint... Kendo is de sportief-competitieve vorm van zwaardvechten...
In Japan zegt men ook wel eens... "Iaido is 'het zwaard in de schede'... Kendo is 'het zwaard uit de schede'... "
Vandaar dat in de omgangstaal van de Bushi (de krijgerskaste in het Feodale Japan) een Meesterzwaardvechter bekend stond als een Kendo-Meester (Kendo no Tatsujin) en niet als een Iaido-Meester.
In de ontwikkeling van de Japanse cultuur, die langzaam maar zeker 'verwesterde', degenereerde het Ken-Jitsu vanwege het stopzetten van de oorlogen en het ontbinden van de krijgerskasten. Toen het Kendo echter na de Satsuma-rebellie in 1877 opnieuw aan populariteit won, bleef het Iaido echter achter. Van de 70 voormalige bestaande Ryu (= scholen) waren er nog maar 20 over en Kendo en Iaido werden alleen nog maar op de bijeenkomsten van de Nippon Butoku Kai (de toenmalige Japanse Budo Bond) samen met andere Bu-Jitsu-vormen (JuJitsu = zelfverdediging, BoJitsu = stokvechten, Ba-Jitsu = vechtstijlen vanaf een paard, Kyudo = boogschieten,...) gedemonstreerd.
Diegene die het Iaido weer nieuw leven inblies en de oude leringen vanonder het stof haalde, was Nakayama Hakudo, de stichter van het moderne Iaido.
In het midden van de Meiji-Periode (1867-1912) leerde hij Iai van Hosokawa Yoshimasa, de Meester in de vijftiende generatie (Shimomura Ha) en van Morimoto Tokumi, de Meester in de zeventiende generatie (Tanimura Ha). Hij voegde hier zijn eigen ideeën aan toe en stichtte de Muso Shinden Ryu. Nakayama Sensei is zonder twijfel de bekendste Kendoka die deze eeuw heeft gekend. Hij was Hanshi (Meester-leraar) in Iaido en Jodo (stokvechten), iets wat voor en na hem nooit iemand had gepresteerd of zou presteren. Hij was de rechtstreekse leraar van Nakakura Kiyoshi Sensei (9de Dan kendo en Iaido), de leermeester die voor het eerst in Europa de basis van Iaido kwam aanleren op een kendostage in het Nederlandse Papendal in 1976.
Uit voorgaand verhaal blijkt dus duidelijk dat het Muso Shinden Ryu Iaido in Kendokringen is ontstaan en verder is ontwikkeld. Alle belangrijke Sensei van deze Ryu zijn aangesloten bij de Zen Nihon Kendo Renmei, die naast het Kendo en Iaido ook jet Jodo onder haar hoede heeft.
In verband met deze ontwikkeling is het niet meer dan logisch dat de Belgische en Nederlandse Kendo Renmei (=federaties) als neventakken van de ZNKR ook het Iaido onder haar vleugels neemt.
Iaidoka van de Belgische Kendo Renmei kunnen alleen examen afleggen voor een officiële ZNKR-examencommissie.
De laatste examens waar ik aan deel nam op Europees vlak waren in Brussel in mei 1984 na de Europese Kendo Kampioenschappen en in Zaandam (Ned) in augustus 1985 na een Iaidostage olv Louis Vitalis Sensei.
Maar de belangrijkste bijeenkomst van Kendoka en Iaidoka was voor mij dan wel op het Wereldkampioenschap Kendo te Parijs in april 1985 en dit onder leiding van Nakakura Sensei zelf ... alwaar ik de eer heb genoten hem persoonlijk te mogen ontmoeten en een handtekening kreeg, wat achteraf zeer uitzonderlijk bleek...!!
Maar om ons verhaal te vervolgen : dank zij Nakayama Hakudo's inspanningen werd Iaido geleidelijk aan populairder, maar toen kwam de Tweede Wereldoorlog en werden alle Budo-activiteiten tijdens die periode en ook nog lang erna door de Amerikaanse bezettingsmacht verboden. Pas in 1952 werd Iaido samen met Kendo weer toegestaan. Vervelende anecdote : vele leermeesters die toch geheimelijk les gaven in krijgskunsten en gevechtssporten tijdens de oorlogsjaren (aan bvb de Amerikaanse soldaten...) werden uit Japan verbannen en kwamen met de terugtrekkende legers mee naar Europa en Amerika, waar zij de basis vormden van de ontwikkeling van deze Budo-disciplines (JujItsu, Judo, Karate-Do, Aikido, Iaido, Kendo,...).
De Zen Nihon Kendo Renmei werd opgericht en met het populairder worden van het Kendo als sport, kreeg ook het Iaido weer aandacht. Sinds het onder de vleugels van het ZNKR zit, heeft men hetzelfde gradensysteem ingevoerd als bij het Kendo, namelijk van 6de tot 1ste Kyu voor leerlinggraden en van 1ste tot 10de Dan voor de leraargraden (Sensei), met daaronder de titels Renshi (assistent-leeraar vanaf 5de Dan), Kyoshi (leraar vanaf 6de Dan) en Hanshi (meester-leraar vanaf 8ste Dan).
Zoals reeds aangebracht is het Iaido verdeeld in verschillende Ryu of scholen/stijlen. De meeste zijn echter verloren gegaan, maar de belangrijkste, nog steeds actieve stijlen, zijn de Muso Shinden Ryu, de Muso Jikiden Eishin Ryu, de Tamiya Ryu, de Hoki Ryu en de Mugai Ryu.
De Katori Shinto Ryu laat ik hier buiten beschouwing omdat die alleen het klassieke Iai-Jitsu omvat.
Waarschijnlijk is de Muso Shinden Ryu op dit moment de grootste Ryu in Japan.
Deze school is opgebouwd uit de volgende onderdelen :
(Tate-hiza of Samurai-seiza is een half-geknielde/half-gehurkte zithouding)
Deze Muso Shinden Ryu is in 1933 door Nakayama Hakudo Sensei gesticht, maar aangezien hij geen opvolger heeft aangewezen, heeft deze Ryu dus geen 'Grootmeester' meer.
De leiding ervan was in handen van de grootste Dangraadhouders Kamimoto Hanshi (...) en Danzaki Tomoaki Hanshi (1906-2003) , beide 9de Dan Iaido.
De belangrijkste Sensei van de Muso Shinden Ryu zijn momenteel allemaal aangesloten bij de Zen Nihon Kendo Renmei.
Dit is echter niet altijd zo geweest : tot ongeveer 50 jaar geleden was de Zen Nihon Iaido Renmei de belangrijkste Iaido organisatie. Maar toen alle eminente Sensei zich gingen aansluiten bij die nieuwe Japanse Kendo Federatie, raakte deze Iaido Federatie in verval en splitste zich in kleinere organisaties.
Tegenwoordig is ze, door onderlinge administratieve onenigheden, opgesplitst in vier strekkingen die echter qua ledental en technisch niveau ver achter zijn op de ZNKR.
Zoals reeds vermeld in voorgaande, stopte de Tweede Wereldoorlog en het daaropvolgend verbod op de Japanse krijgskunsten, de verspreiding van Iaido tot dit verbod in 1953 werd opgeheven.
Iai werd toen opgenomen in de ZNKR, met Dan-graden van shodan tot judan, en leraasdiploma's van Renshi, Kyoshi en Hanshi, zoals in het Kendo. Maar met al die verschillende scholen was er geen manier om die graden toe te kennen. Hoe moest je iemand van de Hoki Ryu vergelijken met iemand van de Muso Jikiden Eishin Ryu ? Daarbij kwam dat vele Kendo-leraren hun studenten aanspoorden om ook Iaido te leren zodat ze het echte gevoel kregen voor het gebruik van een echt zwaard, in tegenstelling tot het lichtere bamboezwaard bij kendo.
Maar de oude Iaido-scholen vormden een krijgskunst op zich, met zwaardvechttechnieken die vele tientallen jaren neemt om te leren. Hoe kon je een simpele inleiding geven in Iaido aan een moderne Kendoka ?
De enige oplossing waarmee iedereen kon akkoord gaan was om een nieuw systeem uit te vinden dat kon dienen als eerste kennismaking en zou toelaten op een standaard manier examens af te nemen. Het was ondenkbaar om een bepaalde bestaande stijl boven alle andere te verkiezen en op te leggen aan de beoefenaars van andere stijlen... dit zou 'oorlog' betekenen...
In maart 1968 kwamen 11 Iaido Grootmeesters, elke de belangrijkste in hun eigen stijl, in de Budokan in Tokyo samen om overeen te komen over de technieken van Seitei Iai.
Die elf hanshi waren :
- Muto Sensei (9de Dan)
- Yoshizawa Sensei (9de Dan
- Masoaka Sensei (9de Dan)
- Yamatsuta Sensei (9de Dan)
- Yamamoto Sensei (9de Dan)
- Kamimoto Sensei (9de Dan)
- Danzaki Sensei (9de Dan)
- Suetsugu Sensei (8ste Dan)
- Omura Sensei (8ste Dan)
- Nukada Sensei (8ste Dan)
- Suwayama Sensei (8ste Dan)
Om het Iaido voor meer mensen - in de eerste plaats de Kendoka - toegankelijk te maken, hebben zij 10 Iaido-kata's samengesteld, opgenomen uit diverse Ryu met hier en daar een kleine aanpassing of verandering.
Deze 10 kata kregen de naam Zen Nihon Kendo Renmei Seitei Iaido Kata en vormden een goede basis van waaruit men naar de verschillende Ko Ryu (kleinere/oudere stijlen) kon overschakelen.
Deze Seitei Kata bestaat uit drie oefeningen vanuit geknielde positie, één vanuit gehurkt/geknielde positie en zes vanuit rechtstaande positie en zijn op de volgende stijlen gebaseerd :
1. Ippon Me Mae
... komt van de Shohatto van de Omori Ryu en hierin komen alle basistechnieken voor Iaido voor
Het was niet makkelijk voor deze leraars, meesters in hun eeuwenoude tradities, om hun dierbare opinies opzij te zetten en met elkaar samen te werken. Het was in mei 1969 dat een eerste demonstratie van deze Seitei Kata aan het publiek werd gepresenteerd tijdens de Kyoto Taikai in de oude Butokuden in Kyoto. Toen bestond de reeks nog maar uit de eerste zeven kata. Pas in 1981 werd beslist er nog drie aan toe te voegen.
Tenslotte (tot nu toe) werden nog eens twee kata toegevoegd in 2001.
11. Sougiri
... staand, 5 aanvallers
12. Nukiuchi
... staand, 1 aanvaller
... de bewegingen in beide oefeningen zijn voornamelijk door Kendo geïnspireerd, hoewel gelijkaardige kata voorkomen in de Muso Shinden Ryu Okuden, respectievelijk Mugai Ryu.
Zoals je hebt kunnen merken zijn de drie belangrijkste scholen/stijlen in het Seitei vertegenwoordigd : Muso Shinden, Muso Jikiden en Hoki.
De inhoud van de kata's zelf maakte meerdere keren veranderingen door : nu nog worden elk jaar kleine dingen veranderd of aangepast. Die veranderingen zijn in feite zeer klein (vaak niet meer dan één centimeter naar links of rechts, iets meer naar boven of naar onder...) en de inhoud van de kata zelf verandert niet wezenlijk.
Iaido-leraren volgen over het algemeen de richtlijnen zoals ze door Ishido Sensei (7de Dan) in Engeland begin 1984 zijn onderwezen en deze richtlijnen zijn vrijwel identiek aan de beschrijvingen van Kamimoto Eishi Sensei (9de Dan) in zijn boekje over Iaido
De Seitei Iai zoals die beschreven staat in Warner&Draegers' 'The Art of Swordmanship' wijkt hiervan iets af, maar voor de grote lijnen is het boek zeer bruikbaar.
Aangezien Kamimoto Sensei op dit moment de hoogste autoriteit in Japan is op gebied van de Seitei Iaido (ondervoorbehoud... we schrijven 2000...) zullen wij ons voorlopig aan de door hem gestelde richtlijnen houden.
De Seitei Kata hebben ongetwijfeld hun nadelen. Maar het systeem is er echter ingeslaagd Iaido zodanig te populariseren dat er nu honderduizende beoefenaars zijn, en wat misschien nog belangrijker is, Seitei heeft de vroegere geïsoleerde klassieke scholen veel dichter bij elkaar gebracht en meer doen samenwerken.
Opmerking : de officiële naam van de Seitei Kata is nu Zen Nihon Kendo Renmei Iaido...
Iai is eerst als zwaardmethode begonnen, maar het doel van Iai is in de eerste plaats mentale training en daarmee samengaand lichamelijke training en training van de technieken.
Iai traditie is overgeleverd van generatie op generatie. Het ontwikkelde tot een systeem waarbij de geestelijke vorming veel belangrijker werd dan de uiteindelijke techniek van het doden van een tegenstander. De echte geest van het iai vindt men dus niet noodzakelijk in het snijden of doorhakken van de tegenstrever : de overwinning in Iai is te vinden in het niet tot wraak geneigde hart en het niet aangaan van het conflict door het zwaard niet te trekken. Daarom wordt het Iaido ook al eens Saya no Uchi noKachi (overwinnen met het zwaard in de schede) genoemd.
Met andere woorden : Iai is een trainingsvorm om menselijke perfectie en waardigheid te verwerven. Algemeen betekent Iaido 'de weg of de manier om in harmonie te leven en door eindeloze oefening in harmonie te komen met al wat ons omringd'. Zwaardkunst is met andere woorden een manier om tot volledige geestelijke en lichamelijke ontwikkeling te komen.
Op technisch vlak wordt Iai ook als zéér moeilijk beschouwd, het aanleren ervan vergt van de beoefenaar dan ook een heel grote concentratie, inzet en volharding - zowel geestelijk als lichamelijk - en vereist van de leerling een aanhoudend doorzettingsvermogen.
Het is zeer wel mogelijk dat Westerse beoefenaars, als ze de mogelijkheid hebben om eens naar Japan te gaan om daar Iaido te leren, bij een Sensei terechtkomen die bepaalde kata's net iets anders uitvoert dan dat jij hier thuis aangeleerd hebt. Maar zo gaat het in de Japanse Budo sinds eeuwen : leerlingen nemen de stijl van hun Meesters over en voegen daar later in hun eigen club/school hun eigen ideeën aan toe. Zo zijn in het verleden ontelbare Iaido- en Kendotechnieken en stijlen ontstaan.
In Japan wordt dit proces aangeduid met de term Shuhari.
Deze drie stadia van training hebben de volgende betekenis :
- SHU = het beschermen van datgene wat de leraar onderwijst : het komt er dus op neer dat beginners als ze zich eenmaal bij een leraar hebben aangesloten, zonder kritiek te uiten, de lessen moeten volgen en de basistechnieken moeten aanleren.
- HA = letterlijk betekent dit 'het verbreken van beloftes' : leerlingen die de basistechnieken goed onder de knie hebben (en dat is pas vanaf 4de Dan !), moeten niet alleen klakkeloos overnemen wat de leraar zegt, maar ze moeten zich ook terdege afvragen of hetgeen de leraar zegt wel waar is of dat hij misschien die dingen zegt met een bepaalde bedoeling, zonder echter het respect voor de leraar uit het oog te verliezen. Dit is ook het stadium waarin de leerling bij andere leraren in de leer kan gaan (zonder afbreuk te doen aan de verworven leerstellingen) om zich zodoende een breder perspectief aan technieken en ideeën eigen te maken.
- RI = het laatste stadium slaat op het ontstaan van de kloof tussen leraar en leerling. Als deze laatste niets meer kan leren of zelfs zijn Meester overtreft, dan moet hij zijn eigen weg gaan zoeken waarop hijzelf in de positie van leermeester kan komen en dan zijn eigen ideeën en technieken overbrengt aan zijn leerlingen. In Japan is het gebruikelijk dat iemand pas in dit stadium zijn eigen ideeën in het openbaar brengt.
In Dan-graden uitgedrukt komt het SHU-stadium ongeveer neer op 1ste tot 3de Dan, het HA-niveau loopt dan van 4de tot 6de Dan en de RI begint bij de 7de Dan, hoewel de titel Hanshi (Grootmeester) slecht voorbehouden is aan 8ste, 9de en 10de Dan.
In hoeverre deze indeling voor het Judo of het Karate-Do opgaat, moet ik nog even opzoeken, maar voor Kendo en Iaido, alsook voor Jodo en Naginata-Do (hellebaard), is bovenstaande indeling universeel van toepassing.
Er zijn in België nog maar heel weinig speciale Iaido-examens gehouden... Onder de Yudansha (Dangraadhouders) van de Belgische Kendo Federatie werden alle gegradueerd tijdens bvb Europese Kampioenschappen of Internationale Kendostages. Alle Europese Kendo en Iaido Yudansha, die bij een erkende Kendoclub zijn aangesloten, staan geregistreerd bij de Europese Kendo Federatie en alle 4de Dans en hoger staan ook bij de Zen Nihon Kendo Renmei (Japanse Kendo Federatie) opgetekend.
Voor het houden van Kyu-graad-examens zijn geen internationale normen voorhanden wat betreft Kendo en Iaido. Er wordt nog niet zoveel waarde aan gehecht als bij het Judo of Karatedo en , zoals bekend, ontbreekt het systeem van gekleurde banden. Het is eigenlijk zo dat een Kendoka of Iaidoka alleen belangrijk wordt vanaf de 1ste Dan. Kyu-graad-examens zijn iets dat in Japan elke Dojo zelf organiseert, maar in Europa hebben we een meer 'per Bond' georganiseerd systeem.
Tot aan de 3de Kyu staat een examen open voor diegenen die de basistechnieken kennen met de bokken (of bokuto = houten namaakzwaard, al dan niet met schede).
Er worden dan vijf diverse kata's gevraagd uit de Seitei Iai die door een jury zijn uitgekozen.
Het examen voor 2de en 1ste Kyu staat alleen open voor diegenen die in het bezit zijn en geoefend hebben in Iaigi, Hakama (zonder daaronder een karatebroek), Iai-obi en Iaito (soms wordt ook al een Shinken - geslepen zwaard - toegelaten). Het gebruik van een Gunto (= een Tachi met montuur uit WOII) is niet toegestaan met het oog op de Europese Kendo Federatie examens later.
Voor de 2de en 1ste Kyu worden eveneens 5 kata's gevraagd : vier daarvan worden door een jury aangewezen en één kata kan de kandidaat zelf kiezen, hetzij uit de Seitei-reeks of van een willekeurige andere stijl. Het examen voor 1ste Kyu zal ongeveer gelijk staan aan een Europees Kendo Federatie 1ste Dan-examen, maar slagen voor dit Kyu-examen kan natuurlijk nooit een 100% waterdichte garantie zijn dat men een 1ste Dan-examen automatisch ook haalt !
Als er in België een speciale Iaido Kyu/Dan-examensessie uitgeschreven wordt, zal over de inhoud van dit examen uitgebreid informatie verstrekt worden aan de kandidaten in een vooraf vastgelegde cursus of stage. Naast het praktische gedeelte wordt er ook een theoretische proef afgenomen... wat de jury je allemaal kan vragen vindt je zeker terug in de volgende hoofdstukken.
Ik ben Guy
Ik ben een man en woon in Izegem () en mijn beroep is .
Ik ben geboren op 04/06/1955 en ben nu dus 69 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Martial Arts, Stadsreuzen en Motorrijden.
Beginnend met Judo, heb ik mij een loopbaan van gevechtssporten en krijgskunsten eigen gemaakt, waaronder Iaido
E-mail mij op vandendriessche.guy@telenet.be
Tik op onderstaande balk om mij te e-mailen.
Gastenboek
U bent welkom met opmerkingen en vragen in mijn gastenboek... negatieve kritiek snij ik er uit...
