12 mei : occupy Leuven: draag uw steentje bij! Let's Sisiphy Tobacktown !!!

12 mei 2012. Kan een dag worden waarbij de occupy beweging in Vlaanderen een gestalte aanneemt waardoor ze door de politieke partijen ernstig genomen worden. Zoniet, dan zal de agendering steeds lokaal en voornamelijk bokaal zal blijven, niettegenstaande juist de lokale democratie gevierd dient te worden.

Is er een synergie mogelijk tussen deze verzetsbeweging en het groene denken? Zo ja, is er een coleur locale te geven aan de occupubeweging. Een van de aandachtspunten van het ecologische denken is de overheersing van het marktdenken. Opnieuw is de Leuvense biergigant in het nieuws gekomen door het toekennen van overmatige bonussen aan hun ceo’s. Pijnlijk wordt geïllustreerd, zonder marxist te moeten zijn, hoe het marktdenken steeds elitairder wordt. Ze is bereid haar topmensen rijkelijke te belonen, terwijl hoe langer hoe minder opgeleiden mensen een verdiend loon kunnen krijgen. Er is zogezegd teveel loondruk. Is hier niet ergens een grens aan het overschrijden? Hoe lang kunnen de loontrekkenden dit blijven geloven? Is dit ook voor ecologisten een reden om verzet aan te tekenen? Het marktdenken tast eigenlijk onze bronenn van overleving aan, zowel de financieële als de ecologische bronnen. Vergeet niet dat deze biergigant, met toestemming van de overheid, een van de mooiste en kostbaarste grondstoffen, namelijk grondwater, uit de Leuvens grond oppompt, om dit wereldwijd te veralcoliseren. Is deze grootschalige verplaatsing van het grondwater niet langer onaanvaardbaar. De economie pocht altijd met haar innoverend vermogen. Het zou een uitdaging kunnen inhouden die grootschaligheid te koppelen aan een vorm van economische globaliserende humanisering en niet langer enkel lokale stijgende consumering.

Laat nu net 12 mei ook de dag van de eerlijke wereldhandel zijn. Symbolischer kan het bijna niet. Een symbolische actie zou dan een expressie dienen te zijn van het adagio act global, think global. Misschien is het een idee de Europese gedachte terug te actualiseren. Europa, als continent, kan haar nieuwe revolutie best gebruiken. De jaren zestig liggen nu toch al een flinke tijd achter de rug. Met de nodige realisatie en ontgoochelingen.

Vandaar de oproep om Leuven, opnieuw, te bezetten, maar dan zeer symbolisch. Laat “ons” verzamelen op het “ei” van Leuven, op het rondpunt bij de “stier”. Uit de archieven blijkt dat er toentertijd nogal met wat kassei stenen gegooid werd. Laat ons deze geste herhalen, maar dan symbolisch. Neem een steen(tje) mee, en getrouw aan de Griekse mythische wereld als grondslag voor het Europese project, denken aan Sisipyhus, maar dan een hedendaagse Sisiyphus , de nieuwssoortige held, die heimelijk glimlacht bij het terugrollen van zijn steen, beseffende dat daar zijn vrijheid ligt, want elk keer brokkelt de steen een beetje af en zal hij vroeg of laat zichzelf kunnen bevrijden.

Men zegge het voort : afspraak 12 mei 2012, om 12.00 en om 21.00, op het Ei van Leuven

Leuven, overmorgen. 

Het ecologische gebeuren wijst erop dat de slagkracht van soevereine staten afneemt, en tegelijk neemt de daadkracht van grootsteden toe. Ook in Vlaanderen lijken grootsteden als Gent, Antwerpen en Leuven het voortouw te gaan nemen. Zo is er in Leuven het project Leuven overmorgen. Het stadsbestuur en de universiteit nemen hierbij een leidersrol in. In het ecologische cahier wordt echter benadrukt dat in vele gevallen de denkkaders die gehanteerd worden binnen de klassiek moderne instellingen, als onderwijs en overheid en beleidswetenschappers, ontoereikend zijn om niet alleen effectieve maar ook een affectieve gedragsverandering teweeg te brengen. In welke mate zal het Leuvense partnership tussen stadsbestuur en universiteit hier een uitzondering op zijn? En hoe zullen deze organisatie de burger erbij betrekken. Juist het burgerconcept is nog steeds gevangen in het oude paradigma van de burger-consument. De geopolitiek verschuiving waar het ecologische denken op wijst vraagt ook om een andere positionering van het politieke en maatschappelijke gebeuren. Burgerplatform worden te vaak opgevat als xx en uitgebouwd op inspraakmethodieken die ook nog gevangen zitten in het oude paradigma. Social engineering of maakbaarheid is hier nog het adagio dat teveel hoogtij viert. In welke mate zullen de ontwikkelingen in de Vlaamse grootsteden hier een verschil durven maken? Binnenkort zijn er gemeenteraadsverkiezingen en dat zij nu niet de momenten waar politieke vernieuwingen doordacht worden. Feit is wel dat de ecologische ambities die geformuleerd worden (zoals bijvoorbeeld xxx) tegen de globale trend van het internationale immobilisme in willen gaan. En zullen de parnters hun eigen positie durven in vraag te stellen. Op de thematiek van kennisontwikkeling in het ecologische gebeuren werd in een andere bijdrage gewezen. Zullen de beleidswetenschappers en onderzoekers betrokken bij Leuven Overmorgen de academische begrenzingen kunnen overstijgen? Emanciperende kennisontwikkelingen worden eerder verwacht in de periferie van de geinstutionaliseerde kenniscentra. De geinstittutionaliseerde kenniscentra zijn tezeer ingebed in een natiestaatskader om nog voldoende maatschappellijke slagkracht te kunnen vertonen. Zij zitten immers ingebed in een globaliseringstrend die hen verplicht systematische grootschalig en bureuacratischer te gaan werken. Zij werken steeds professioneler maar versmachten op die manier langzaam maar zeker de broodnodige creativiteit waardoor zij aansluiting missen met wenselijke wetenschappelijk onderzoek met emanciperende aanspraken. Het risico is dan ook wanneer zij ingeschakeld worden in lokale projecten, zoals Leuven overmorgen, zij ontoereikend kunnen inspelen op de feitelijke omstandigheden (Pinxten, 2007, p. 78). Zij tekenen dan burgertrajecten en inspraaktrajecten uit die op voorhand diezelfde burger onmondig zullen maken. Dit zal zeker doorwerken in het partnership met de overheid. De overheid zal deze misfitting met de burger dienen te corrigeren. Maar ook de overheid zal op spanning komen te staan? Wat met één van de grootste marktspelers die in het Leuvense opereert? Zal de overheid het aandurven over de grenzen van de wettelijke conformiteit te kijken? En wat met het lokale netwerk van organisaties? De Leuvense regio is zeker gekenmerkt door een pallet van diverse socioculturele en socio-artistieke projecten. Zullen zij de emanciperende aanspraken kunnen vertalen? Zij zijn lokaal gezien de deskundigen in actievoering en organisatiewerking. Zij vormen misschien wel een uiterste belangrijke schakel die nodig is om dergelijke ecologische projecten in stedelijke omgevingen een leefbare dynamiek mee te geven. Op dit vlak is Antwerpen beter gewapend als het ware. De stad heeft een maatschappelijk leerproces op gebouwd in het dossier van de lange wapper. Is dit naar de Leuvense situatie te vertalen?

Het is een gegeven dat globalisering verstedelijking met zich meebrengt. Verstedelijking betekent tegelijk ook een stad als topos waar ongelijkheid en ongelijke kansen zich het scherpst tot uiting komt. In het ecologische denken wordt vaak gewezen aan de koppeling van het rechtvaardigheidsvraagstuk . Hoe dit dan lokaal te verdisconteren in een langlopend project als Leuven overmorgen? En voor het humanisme: hoe dit gebeuren te kaderen in een zingevingsproject? Kunnen “wij” hier voorstellen formuleren?