Abiy Ahmed fait face à une Éthiopie divisée et à une pression croissante
D'importantes erreurs de calcul du gouvernement du Premier ministre Abiy Ahmed ont poussé l'Éthiopie, autrefois pleine d'espoir, vers une instabilité inquiétante, estime l'ancien diplomate Mohamed Hassan.
12 février 2024 Par Pavan Kulkarni
L'erreur de calcul du Premier ministre Abiy Ahmed (photo), qui pensait pouvoir s'assurer le pouvoir en opposant ses rivaux politiques dans un conflit destructeur, s'est retournée contre lui.
L'Éthiopie risque de devenir de plus en plus instable, car le pari imprudent du parti au pouvoir de consolider le pouvoir en opposant des rivaux perçus comme tels a enflammé les lignes de fracture ethniques, prévient l'historien et ancien diplomate Mohamed Hassan.
Le gouvernement du Premier ministre Abiy Ahmed a perdu le contrôle d'une grande partie du pays, y compris 18 des 21 zones du plus grand État régional d'Oromia, où se trouve la capitale nationale Addis-Abeba, a déclaré M. Hassan à Peoples Dispatch.
L'Armée de libération de l'Oromo (OLA), qui prétend lutter pour le droit à l'autodétermination du plus grand groupe ethnique, l'Oromo, a attaqué et démantelé l'administration de l'État dans ces zones, où les enlèvements contre rançon sont monnaie courante.
Malgré de multiples attaques de drones et plusieurs batailles qui ont duré jusqu'à la dernière semaine de janvier, les forces de défense nationale éthiopiennes (ENDF) n'ont pas réussi à sécuriser la région. L'OLA a réussi à faire respecter la grève des transports décrétée le 28 janvier, en particulier dans l'ouest de l'Oromia, où des militants armés ont mis le feu à des véhicules défiant le blocus.
"Si l'Oromia reste ingouvernable, le centre s'effondrera car Addis-Abeba pourrait alors être coupé des autres États régionaux", a déclaré M. Hassan.
Au nord de l'Oromia, dans le deuxième État le plus peuplé d'Amhara, un conflit armé entre les FEND et une milice de l'ethnie Amhara connue sous le nom de FANO fait rage depuis le milieu de l'année dernière, faisant des centaines de morts, notamment à la suite d'attaques de drones du gouvernement.
Au début du mois, le 2 février, la Chambre des représentants du Parlement a prolongé de quatre mois l'état d'urgence dans la région d'Amhara. L'état d'urgence, qui permet au gouvernement de restreindre les déplacements, d'imposer des couvre-feux et d'interdire les rassemblements publics, avait été initialement déclaré en août 2023 pour une durée de six mois. Le gouvernement aurait depuis expulsé les militants du FANO des villes, mais ceux-ci ont poursuivi leur insurrection dans les villes et les villages de la région.
Après une bataille féroce dans la ville de Merawi avec les militants FANO le matin du 29 janvier, les ENDF, aidés par la police locale et une milice alliée, auraient fait du porte-à-porte et tué environ 100 résidents, selon des témoins oculaires qui ont parlé à The Guardian. Ces meurtres seraient parmi les incidents les plus meurtriers de la guerre entre les ENDF et les FANO.
De grandes parties de l'Amhara sont sous le contrôle du FANO et l'ENDF perd du terrain, a déclaré Hassan, ajoutant que c'est le mauvais calcul du gouvernement fédéral qui a plongé cet État dans la guerre civile quelques mois seulement après qu'une autre guerre civile, plus sanglante, ait pris fin dans l'État du Tigré, dans le nord du pays.
La FANO s'est battue aux côtés de l'ENDF pour défendre le gouvernement fédéral contre le Front populaire de libération du Tigré (TPLF), qui a attaqué une base militaire dans le Tigré et a déclenché une guerre civile en novembre 2020, deux ans et demi après la fin de la domination du pays par les États-Unis.
Le TPLF, qui a dirigé l'Éthiopie pendant 27 ans en interdisant les partis d'opposition et la presse libre, a été chassé du pouvoir fédéral en 2018 à la suite de manifestations de masse, en particulier dans les régions d'Oromia et d'Amhara. Alors qu'Abiy a pris la tête du gouvernement fédéral, le TPLF a été réduit à un parti régional, ne détenant le pouvoir que dans l'État frontalier du Tigré, situé le plus au nord.
Bien qu'ils ne constituent qu'une minorité ethnique d'environ 6 % de la population, les Tigréens sont représentés de manière disproportionnée dans l'armée éthiopienne.
"Environ 80 % des généraux, 60 % des colonels et des lieutenants-colonels, et environ 50 % des forces armées étaient originaires du Tigré, selon un discours parlementaire d'Abiy", a déclaré M. Hassan. Après tout, "c'est le TPLF qui a créé l'armée éthiopienne" et l'a entraînée dans des guerres avec les pays voisins, l'Érythrée et la Somalie.
Convaincu qu'il pouvait reprendre le pouvoir par la force, le TPLF s'est "replié stratégiquement" dans la province du Tigré, où il a passé les deux années suivantes à organiser une force armée en vue de lancer une offensive pour prendre Addis-Abeba. "Et ils avaient parfaitement raison de penser qu'il ne restait pratiquement plus aucun contingent militaire bien organisé pour s'opposer à leur avancée dans la capitale nationale, a ajouté M. Hassan.
D'une guerre civile à l'autre
Les forces les mieux armées et les mieux organisées des FEND à l'époque étaient le commandement nord, basé à Mekele, la capitale de l'État du Tigré sous la domination du TPLF. Environ 10 000 des 32 000 soldats du commandement nord, originaires du Tigré, ont changé de camp lorsque le TPLF a encerclé la base et lancé une attaque les 3 et 4 novembre 2020, a ajouté M. Hassan. Des milliers des 22 000 soldats restants ont été tués ou capturés. Environ 8 000 d'entre eux, dont de nombreux blessés, ont réussi à s'échapper par la frontière nord vers l'Érythrée, où ils ont été nourris et hébergés par les troupes érythréennes.
Le TPLF a intensifié le conflit de l'autre côté de la frontière en tirant des roquettes sur Asmara, la capitale érythréenne. Abiy Ahmed, lauréat du prix Nobel pour l'accord de paix qu'il a signé avec l'Érythrée en 2018, a demandé à son voisin du nord de l'aider à vaincre le TPLF peu après son accession au poste de premier ministre.
"Le TPLF pensait pouvoir se battre sur les deux fronts, car il ne restait de toute façon plus grand-chose de l'armée nationale éthiopienne après avoir pris le commandement du Nord. Mais il avait sous-estimé la force et la détermination de l'armée érythréenne. L'arrivée des troupes érythréennes a fait basculer la guerre de manière décisive contre le TPLF", explique M. Hassan.
"L'autre grand allié du gouvernement dans cette guerre a été les milices Amhara FANO", a-t-il ajouté. Les Amhara, qui avaient été ethniquement nettoyés des régions de Wolkait, Tsegede et Humera, annexées au Tigré occidental par le TPLF lors de sa prise de pouvoir en 1991, entretenaient déjà des relations hostiles avec le TPLF.
Lorsque le TPLF a quitté le Tigré pour se rendre dans l'État d'Amhara et a commis des atrocités, notamment des massacres et des viols, de plus en plus de personnes étaient prêtes à se battre. "Pour former un front uni contre le TPLF, le gouvernement d'Abiy a soutenu les milices FANO. Elles ont été formées au combat par des instructeurs érythréens. Elles ont joué un rôle crucial dans la défaite du TPLF", note M. Hassan.
À la fin de l'année 2022, alors que plus de 80 % des troupes avaient été tuées ou capturées et que le reste était encerclé, "les Américains, qui ont soutenu le TPLF dans cette guerre, sont venus en avion et ont emmené les dirigeants en Afrique du Sud". Abiy a effectivement été convoqué par les États-Unis en Afrique du Sud pour des négociations".
Ces négociations ont abouti à l'accord de Pretoria, signé au début du mois de novembre 2022. Cet accord a mis fin à la guerre civile, qui avait fait des centaines de milliers de morts au cours des deux années de combat.
Cependant, l'accord, qui a laissé le TPLF en charge du Tigré, a causé beaucoup de troubles dans l'Amhara, en particulier parce qu'il n'a pas clarifié le statut de Wolkait, Tsegede et Humera, que le FANO avait récupéré du TPLF pendant la guerre.
Le désarmement du TPLF, prévu par l'accord, n'a pas été mené à bien, ce qui constitue une autre source de désaccord dans l'Amhara. Au lieu de cela, le gouvernement Abiy s'est retourné contre le FANO et a tenté de le désarmer, ce qui a été perçu comme une tentative de saper la sécurité de l'Amhara et d'empêcher l'Amhara de conserver les régions contestées de Wolkait, Tsegede et Humera.
Le sentiment largement répandu dans l'Amhara qu'Abiy Ahmed travaille main dans la main avec les Oromos nationalistes, qui auraient déclaré leur intention de subordonner les autres groupes ethniques et de dominer le pays, a également amené les Amahara à craindre une agression en provenance du sud.
Dans les zones de l'Oromia occidental contrôlées par l'OLA, les Amharas qui se sont installés dans la région à la suite de la sécheresse des années 1970 ont été victimes de plusieurs massacres perpétrés en toute impunité au cours des dernières années. La plupart de ces massacres sont attribués à l'OLA, qui nie cependant ces allégations et accuse les forces de sécurité de commettre ces atrocités avec l'aide de combattants de l'OLA qui se sont rendus, afin de provoquer des affrontements avec les milices amhara. Le FANO a également été accusé de pénétrer dans l'ouest de l'Oromia, de tuer des civils de l'ethnie Oromo, d'incendier des villages, etc.
"Abiy a conçu une acrobatie intelligente. Mais c'était imprudent"
"C'est ce que veut Abiy. Il veut attirer tous ses rivaux potentiels dans une confrontation les uns avec les autres", a affirmé M. Hassan. M. Abiy a signé un accord permettant au TPLF de rester au pouvoir, puis l'a autorisé à rester armé, contrairement à l'accord, dans l'espoir d'entraîner le TPLF dans une guerre avec l'Érythrée, d'une part, et les milices FANO, d'autre part, a accusé M. Hassan. Selon lui, le premier ministre a également incité l'OLA et le FANO à se battre l'un contre l'autre.
"Abiy pensait qu'il s'agissait d'une habile acrobatie pour faire s'entre-détruire ses rivaux afin de s'approprier tout le pouvoir. Mais c'était stupide et imprudent. C'était un mauvais calcul. Le gouvernement fédéral a maintenant perdu le contrôle de la majeure partie du pays et a plongé l'Éthiopie dans un conflit ethnique", déclare Mohamed Hassan.
Au début des années 1990, le TPLF avait déjà divisé l'Éthiopie en une fédération lâche d'États ethniquement divisés. Après que le TPLF a été écarté du pouvoir fédéral, Abiy a gagné un large soutien en prônant un nationalisme éthiopien inclusif qui transcende les lignes de fracture ethniques.
Toutefois, cela n'est resté que de la rhétorique, a déclaré M. Hassan. Aucun changement correspondant n'a été apporté à la nature de l'État éthiopien actuel, dont les fondements ethniques, inscrits dans la constitution par le TPLF, sont restés intacts. Selon M. Hassan, même le Parti de la prospérité d'Abiy, au pouvoir, n'est qu'un remaniement du Front démocratique révolutionnaire du peuple éthiopien (EPRDF).
"Le TPLF avait besoin d'une coalition pour gouverner, il a donc créé l'EPRDF. Il comprenait l'organisation démocratique oromo [Parti démocratique oromo] et l'organisation démocratique amhara [Parti démocratique amhara]", censées représenter les deux ethnies les plus importantes, a-t-il expliqué.
"Mais ils ne représentaient personne. Il s'agissait de l'élite corrompue des deux États les plus peuplés. Leur rôle au sein de la coalition consistait à ne rien faire et à ne rien dire, dans le seul but de légitimer le pouvoir du TPLF. Face aux protestations de masse, ils ont laissé tomber le TPLF et l'organisation démocratique Oromo a pris le relais. Mais le véhicule que conduit Abiy est toujours l'EPRDF. Il a juste reçu une nouvelle couche de peinture et a été baptisé 'Parti de la prospérité'".
Peu enclin à prendre le risque d'un changement radical dans la nature de la politique éthiopienne, Abiy s'est finalement rabattu sur la politique familière du "diviser pour régner" pour assurer sa mainmise sur le pouvoir, en particulier au lendemain de la guerre soutenue par les États-Unis et menée par le TPLF, qui a été marquée par des tensions ethniques.
"Mais son calcul sur la manière de diviser pour régner n'a pas fonctionné. Il s'est retourné contre lui. Aujourd'hui, Abiy a créé une succession de volcans qui commencent à entrer en éruption les uns après les autres", a déclaré Mohamed Hassan, qui craint que les conflits armés sur des bases ethniques ne s'étendent pour "balkaniser" l'Éthiopie et désintégrer l'État.
La peur et le doute ont remplacé la confiance et l'espoir que la société civile avait dans l'espace politique et social créé par les réformes au cours des premiers mois du mandat d'Abiy.
Lorsque le TPLF a déclenché la guerre contre son gouvernement, cette société civile s'est soulevée, non seulement à Addis-Abeba, mais aussi dans plusieurs villes d'Amérique du Nord et d'Europe, pour protester contre ce qui était perçu comme une guerre par procuration de l'Occident contre la perspective de paix et d'unité dans la Corne de l'Afrique. "Aujourd'hui, la diaspora éthiopienne organise des rassemblements dans le monde entier pour discuter de la manière dont l'Éthiopie peut être sauvée. Sauver l'Éthiopie" est devenu un thème", a déclaré M. Hassan.
20 millions de personnes, soit un sixième de la population du pays, ont besoin d'une aide alimentaire. Le 31 janvier, le médiateur éthiopien a révélé que 351 personnes étaient mortes de faim au cours des six derniers mois dans la région du Tigré, qui ne s'est pas encore remise des conséquences de la guerre. Quarante-quatre autres personnes sont mortes de faim dans la région d'Amhara, où les ENDF et les FANO s'affrontent. Il est possible qu'il y ait eu d'autres décès dans d'autres États qui n'ont pas fait l'objet d'une enquête, a déclaré le médiateur.
"Les gens ne meurent pas de faim en Éthiopie", a déclaré le premier ministre Abiy au parlement la semaine dernière, ajoutant toutefois que des personnes pouvaient être "mortes" de maladies liées à la malnutrition. Pendant ce temps, Ahmed Abiy construit un palais de 15 milliards de dollars, alors que l'État éthiopien est au bord de l'effondrement.
Abiy Ahmed wordt geconfronteerd met een verdeeld Ethiopië en toenemende druk
Abiy Ahmed wordt geconfronteerd met een verdeeld Ethiopië
Aanzienlijke misrekeningen van de regering van premier
Abiy Ahmed hebben het eens zo hoopvolle Ethiopië naar een zorgwekkende
instabiliteit geduwd, zegt voormalig diplomaat Mohamed Hassan.
12 februari 2024 door Pavan Kulkarni
De misrekening van premier Abiy Ahmed (foto) dat hij de
macht veilig kan stellen door zijn politieke rivalen tegen elkaar op te zetten
in een destructief conflict, heeft een averechts effect gehad.
Ethiopië dreigt steeds instabieler te worden omdat de
roekeloze gok van de regerende partij om de macht te consolideren door
vermeende rivalen met elkaar te laten botsen, de etnische breuklijnen heeft
doen oplaaien, waarschuwt historicus en voormalig diplomaat Mohamed Hassan.
De regering van premier Abiy Ahmed heeft de controle
verloren over grote delen van het land, waaronder 18 van de 21 zones in de
grootste regionale deelstaat Oromia, waar de nationale hoofdstad Addis Abeba
ligt, vertelde Hassan aan Peoples Dispatch.
Het Oromo-bevrijdingsleger (OLA), dat beweert te strijden
voor het zelfbeschikkingsrecht van de grootste etnische groep, de Oromo, heeft
de overheidsadministratie aangevallen en ontmanteld in deze zones, waar
ontvoeringen voor losgeld aan de orde van de dag zijn.
Ondanks meerdere drone-aanvallen en verschillende gevechten
die tot in de laatste week van januari duurden, is het de Ethiopische Nationale
Defensiemacht (Ethiopian National
Defense Force - ENDF) niet gelukt om de regio veilig te stellen. De OLA
was in staat om een op 28 januari afgekondigde transportstaking af te dwingen,
vooral in het westen van Oromia, waarbij gewapende militanten voertuigen in
brand staken die de blokkade trotseerden.
Als Oromia onbestuurbaar blijft, zal het centrum instorten
omdat Addis Abeba dan afgesneden kan worden van andere regionale staten, zei
Hassan.
Ten noorden van Oromia, in de op één na dichtstbevolkte
deelstaat Amhara, woedt sinds medio vorig jaar een gewapend conflict tussen de
ENDF en een etnische Amhara-militie die bekend staat als het FANO, waarbij
honderden doden vallen, onder andere door drone-aanvallen van de regering.
Eerder deze maand, op 2 februari, verlengde het Huis van
Volksvertegenwoordigers van het parlement de noodtoestand in Amhara met vier
maanden. De noodtoestand, die de regering de bevoegdheid geeft om
verplaatsingen te beperken, uitgaansverboden op te leggen en openbare
bijeenkomsten te verbieden, werd oorspronkelijk in augustus 2023 voor zes
maanden afgekondigd. De regering heeft de FANO-militanten sindsdien naar
verluidt uit de steden verdreven, maar ze zijn doorgegaan met hun opstand
vanuit steden en dorpen in de regio.
Na een hevige strijd in de stad Merawi met FANO-militanten
in de ochtend van 29 januari, zou het ENDF, geholpen door de lokale politie en
een geallieerde militie, van deur tot deur zijn gegaan en ongeveer 100 inwoners
hebben gedood, volgens ooggetuigen die met The Guardian spraken. Naar verluidt
behoren deze moorden tot de dodelijkste incidenten in deze oorlog tussen het
ENDF en het FANO.
Grote delen van Amhara staan onder controle van het FANO en het
ENDF verliest terrein, zei Hassan, en hij voegde eraan toe dat het de
misrekening van de federale regering is die deze staat in een burgeroorlog
heeft gestort, slechts enkele maanden nadat een andere, bloediger burgeroorlog
in de noordelijke deelstaat Tigray eindigde.
Het FANO had samen met het ENDF gevochten om de federale
regering te verdedigen tegen het Tigray People's Liberation Front (TPLF), dat
een legerbasis in Tigray aanviel en een burgeroorlog begon in november 2020,
tweeënhalf jaar na het einde van de door de VS gesteunde heerschappij over het
land.
Het TPLF, dat Ethiopië 27 jaar lang had geregeerd met een
verbod op oppositiepartijen en vrije pers, werd in 2018 uit de federale macht
verdreven als gevolg van massaprotesten, vooral in Oromia en Amhara. Terwijl
Abiy het premierschap van de federale regering op zich nam, werd het TPLF
gereduceerd tot een regionale partij, die alleen in de meest noordelijke
grensstaat Tigray aan de macht was.
Ondanks het feit dat ze een etnische minderheid van slechts
ongeveer 6% van de bevolking vormen, waren de Tigrayanen onevenredig
vertegenwoordigd in het Ethiopische leger.
Ongeveer 80% van de generaals, 60% van de kolonels en
luitenant-kolonels, en ongeveer 50% van de strijdkrachten... waren afkomstig van
Tigray, volgens een parlementaire toespraak van Abiy, zei Hassan. Per slot van
rekening was het het TPLF die het Ethiopische leger had opgericht, en het in
oorlogen met buurlanden Eritrea en Somalië had geleid.
Ervan overtuigd dat het de macht met geweld kon heroveren,
trok het TPLF zich strategisch terug in de Tigray provincie, waar ze de
volgende twee jaar een gewapende macht organiseerden om een offensief te
beginnen om Addis Abeba in te nemen. En ze hadden helemaal gelijk in hun
inschatting dat er nauwelijks nog goed georganiseerde legercontingenten over
waren om hun opmars naar de nationale hoofdstad aan te vechten, voegde Hassan
eraan toe.
Van de ene burgeroorlog naar de andere
De best bewapende en georganiseerde troepen in het ENDF
waren op dat moment het Noordelijk Commando, dat in Mekele gevestigd was, de
hoofdstad van de deelstaat Tigray onder het bewind van het TPLF. Ongeveer
10.000 van de 32.000 soldaten in het Noordelijk Commando, die van Tigrayaanse
afkomst waren, wisselden van kant toen het TPLF de basis omsingelde en een
aanval lanceerde op 3 en 4 november 2020, voegde Hassan eraan toe. Duizenden
van de resterende 22.000 soldaten werden gedood of gevangen genomen. Ongeveer
8.000 van hen, velen gewond, slaagden erin om over de noordelijke grens naar
Eritrea te ontsnappen, waar ze werden gevoed en opgevangen door Eritrese
troepen.
Het TPLF liet het conflict over de grens escaleren door
raketten af te vuren op de Eritrese hoofdstad Asmara. Abiy Ahmed,
Nobelprijswinnaar voor het vredesakkoord dat hij in 2018 met Eritrea had
gesloten, vroeg kort nadat hij premier was geworden zijn noordelijke buur om
hulp bij het verslaan van het TPLF.
Het TPLF dacht dat het op beide fronten kon vechten, omdat
er sowieso niet veel van het Ethiopische nationale leger over was nadat ze het
Noordelijke Commando hadden overgenomen. Maar ze hadden de kracht en
vastberadenheid van het Eritrese leger onderschat. De komst van Eritrese
troepen keerde de oorlog resoluut tegen het TPLF, legde Hassan uit.
De andere belangrijke bondgenoot van de regering in deze
oorlog waren de FANO-milities van Amhara, voegde hij eraan toe. De Amhara's,
die etnisch gezuiverd waren uit de regio's Wolkait, Tsegede en Humera die door het
TPLF bij de machtsovername in 1991 bij West-Tigray gevoegd waren, hadden al een
vijandige relatie met het TPLF.
Toen het TPLF vanuit Tigray zuidwaarts marcheerde naar de
staat Amhara en onderweg wreedheden beging, waaronder massamoorden en
verkrachtingen, waren steeds meer mensen bereid om te vechten. Om een verenigd
front tegen het TPLF te vormen, gaf Abiy's regering steun aan de FANO-milities.
Ze kregen gevechtstraining van Eritrese instructeurs. Zij waren cruciaal voor
de nederlaag van het TPLF, merkte Hassan op.
Toen eind 2022 meer dan 80% van de troepen gedood of
gevangen genomen was en de rest omsingeld, kwamen de Amerikanen, die het TPLF
in deze oorlog steunden, met een vliegtuig en vlogen de leiders naar
Zuid-Afrika. Abiy werd effectief door de VS naar Zuid-Afrika ontboden voor
onderhandelingen.
Het resultaat van deze onderhandelingen was het akkoord van
Pretoria dat begin november 2022 werd ondertekend. Hiermee kwam een einde aan
de burgeroorlog, nadat deze in de twee jaar van gevechten honderdduizenden
levens had geëist.
Het akkoord, dat het TPLF de leiding over Tigray liet
houden, veroorzaakte echter veel onrust in Amhara, vooral omdat het geen
duidelijkheid verschafte over de status van Wolkait, Tsegede en Humera, die de
FANO tijdens de oorlog had teruggewonnen van de TPLF.
Een andere bron van onenigheid in Amhara was dat de
ontwapening van het TPLF, die volgens de overeenkomst vereist was, niet
voltooid was. In plaats daarvan keerde de regering van Abiy zich tegen het FANO
en probeerde hen te ontwapenen, wat werd gezien als een poging om de veiligheid
van Amhara te ondermijnen en Amhara niet in staat te stellen om de betwiste
regio's Wolkait, Tsegede en Humera te behouden.
De wijdverspreide perceptie in Amhara dat Abiy Ahmed hand in
hand werkt met etnisch-nationalistische Oromo's, die naar verluidt hebben
verklaard van plan te zijn om andere etnische groepen ondergeschikt te maken en
het land te domineren, heeft er ook voor gezorgd dat Amahara bevolking bang is
voor agressie vanuit het zuiden.
In gebieden in West-Oromia die door het OLA worden
gecontroleerd, zijn de etnische Amharas die zich in de nasleep van de droogte
in Amhara in de jaren '70 in de regio hebben gevestigd, het slachtoffer
geworden van verschillende gerapporteerde bloedbaden die de afgelopen jaren
straffeloos zijn uitgevoerd. De meeste daarvan worden toegeschreven aan het
OLA, dat de beschuldigingen echter ontkent en de veiligheidstroepen ervan
beschuldigt deze wreedheden te hebben begaan met de hulp van overgegeven
OLA-strijders om botsingen met Amhara-milities uit te lokken. Het FANO is er
ook van beschuldigd het westen van Oromia binnen te trekken en etnische Oromo
burgers te doden, dorpen in brand te steken, enz.
Abiy bedacht een slimme acrobatie. Maar het was roekeloos.
Dit is wat Abiy wil. Hij wil al zijn potentiële rivalen in
een confrontatie met elkaar lokken, beweert Hassan. Abiy ondertekende een
overeenkomst die het TPLF toestond aan de macht te blijven, en liet hen
vervolgens, in strijd met de overeenkomst, gewapend blijven, in de hoop het
TPLF in een oorlog met Eritrea enerzijds en de FANO-milities anderzijds te
betrekken, beschuldigde Hassan. De premier, zei hij, heeft ook het OLA en het FANO
geprovoceerd om met elkaar te vechten.
Abiy dacht dat het een slimme acrobatie was zijn rivalen
elkaar te laten vernietigen, zodat hij alle macht kon naar zich toe kon trekken.
Maar het was dwaas en roekeloos. Het was een misrekening. De federale regering
heeft nu de controle over het grootste deel van het land verloren en Ethiopië
in een etnische strijd gestort, zegt Mohamed Hassan.
Het TPLF had Ethiopië begin jaren '90 al opgedeeld in een
losse federatie van etnisch verdeelde staten. Nadat het TPLF uit de federale
macht was gezet, won Abiy wijdverspreide steun door een inclusief Ethiopisch
nationalisme voor te staan dat de etnische breuklijnen overstijgt.
Het bleef echter bij retoriek, aldus Hassan. Er werden geen
overeenkomstige veranderingen aangebracht in de aard van de huidige Ethiopische
staat, waarvan de etnische fundamenten, die door het TPLF in de grondwet waren
vastgelegd, ongemoeid werden gelaten. Zelfs Abiy's regerende Prosperity Party, zei
Hassan, is slechts een herschikking van het Ethiopian People's Revolutionary
Democratic Front (EPRDF).
Het TPLF had een coalitie nodig om te regeren, dus
creëerden ze het EPRDF. Het omvatte de Oromo democratische organisatie [Oromo
Democratische Partij] en de Amhara democratische organisatie [Amhara
Democratische Partij], als de veronderstelde vertegenwoordigers van de twee
grootste etniciteiten, legde hij uit.
Maar ze vertegenwoordigden niemand. Ze waren de corrupte
elite van de twee dichtstbevolkte staten. Hun rol in de coalitie was om niets
te doen en niets te zeggen, alleen maar om de heerschappij van het TPLF te
legitimeren. Toen ze geconfronteerd werden met massaprotesten, lieten ze het
TPLF van het roer vallen en nam de democratische Oromo-organisatie het over.
Maar het voertuig waarin Abiy rijdt, is nog steeds het EPRDF. Het kreeg alleen
een nieuw likje verf en werd de Welvaartspartij genoemd.
Omdat Abiy niet bereid was om een radicale verandering in de
aard van de Ethiopische politiek te riskeren, viel hij uiteindelijk terug op de
vertrouwde verdeel-en-heers politiek om zijn greep op de macht veilig te
stellen, vooral in de etnisch beladen nasleep van de oorlog die het TPLF met
steun van de VS had gevoerd.
Maar zijn berekening over hoe te verdelen om te heersen
liep verkeerd. Het werkte averechts. Nu heeft Abiy een aaneenschakeling van
vulkanen veroorzaakt die de ene na de andere beginnen uitbarsten, zei Mohamed Hassan,
die vreest dat gewapende conflicten op etnische lijnen zich kunnen verspreiden
om Ethiopië te balkaniseren en de staat te desintegreren.
Angst en twijfel hebben het vertrouwen en de hoop vervangen
die de burgermaatschappij uitstraalde in de politieke en sociale ruimte die
door de hervormingen in de eerste maanden van Abiy's premierschap was ontstaan.
Toen het TPLF de oorlog tegen zijn regering begon, kwam deze
burgermaatschappij in opstand, niet alleen in Addis Abeba, maar ook in
verschillende steden in Noord-Amerika en Europa, om te protesteren tegen wat
werd gezien als een westerse proxy-oorlog tegen het vooruitzicht van vrede en
eenheid in de Hoorn van Afrika. Nu houdt de Ethiopische diaspora over de hele
wereld bijeenkomsten om te bespreken hoe Ethiopië gered kan worden. 'Red
Ethiopië' is een thema geworden, zei Hassan.
20 miljoen mensen, een zesde van de bevolking van het land,
hebben voedselhulp nodig. De ombudsman van Ethiopië onthulde op 31 januari dat
er de afgelopen zes maanden 351 mensen van honger zijn omgekomen in de regio
Tigray, die nog moet herstellen van de nasleep van de oorlog. Nog eens 44
mensen zijn van honger omgekomen in Amhara, waar het ENDF en het FANO aan het
vechten zijn. Er kunnen ook meer doden gevallen zijn in andere staten die niet
onderzocht zijn, aldus de ombudsman.
Er sterven geen mensen van de honger in Ethiopië, vertelde
premier Abiy vorige week aan het parlement, om er echter aan toe te voegen dat
er wel mensen gestorven kunnen zijn aan ziektes die verband houden met
ondervoeding. Ondertussen bouwt Ahmed Abiy een paleis van 15 miljard USD
terwijl de Ethiopische staat aan de rand van de afgrond balanceert.
Ethiopië aan de rand van de afgrond: Waarom het zichzelf van de ondergang moet redden
De visie van Egypte over de situatie in de Hoorn van Afrika
"Ethiopië aan de rand van de afgrond: Waarom het zichzelf van de ondergang moet redden"
Abdiwahab Sheikh Abdisamad voor Egypt Daily News, 28
januari 2024
Ethiopië is een land in de Hoorn van Afrika dat op elk
moment in de geschiedenis te maken had met meerdere crises. Door verschillende
interne en externe conflicten verkeert het land nu in groot gevaar om uiteen te
vallen. Het lijdt onder een wrede burgeroorlog met het Tigray People's
Liberation Front (TPLF), een gewapende groepering die de noordelijke regio
Tigray controleert, waar mensen elke dag sterven van de honger.
Het is ook betrokken bij een grensconflict met Soedan, en
een nieuwe vijandige houding ten overstaan van zijn noordelijke buur Eritrea
(dat Ethiopië nochtans steunde tijdens de burgeroorlog tegen het TPLF van 2018
tot 2021) en spanningen aanwakkert met Egypte over de controle van de Nijl.
Bovendien wordt Ethiopië geteisterd door een vicieuze cirkel van etnisch geweld
die meer dan 70% van het land treft en chaos en wanhoop veroorzaakt. Alsof deze
problemen nog niet genoeg zijn, heeft Ethiopië ook nog eens de soevereiniteit
van Somalië en het handvest van de Afrikaanse Unie geschonden door te beloven
de afgescheiden regio "Somaliland" (die internationaal als een deel
van Somalië wordt beschouwd) te erkennen in ruil voor een stuk zee van 20 km
dat het land als het zijne opeist, door middel van onderhandelingen of met
geweld.
Ethiopië is in 2024 net als een man die geen rugzak kan dragen, maar absoluut
een hele berg op zijn rug te dragen. Het moet zichzelf redden voordat het te
laat is.
De geschiedenis is geen lineair verloop van de tijd en is
ook niet vandaag begonnen. In het recente verleden heeft Ethiopië onder leiding
van premier Abiy Ahmed veel veranderingen doorgemaakt. Aanvankelijk werd hij
gezien als een hervormer, maar geleidelijk aan verloor hij zijn goodwill in de
Hoorn van Afrika.
Volgens de voormalige ambassadeur van Ethiopië in Washington
en Peking (begin de jaren 90) Professor Mohammed Hassan, onderging
Ethiopië een machtswisseling toen het militaire regime van kolonel Mengistu
werd verslagen en de Ethiopische bevolking een nieuw politiek, sociaal en
economisch programma verwachtte van de rebellencoalitie die de macht overnam -
het Ethiopisch Democratisch Volksrevolutionair Front (EPRDF), dat werd
gedomineerd door een kleine factie, het Volksbevrijdingsfront van Tigray (TPLF).
Het TPLF, een goed georganiseerde en gewapende groep, weigerde echter om deel
te nemen aan een lange overgangsregering.
In plaats daarvan legden ze hun beperkte agenda aan anderen
op, wat resulteerde in een minderheidsregering die 27 jaar duurde tot 2018 en
een bron van regionale instabiliteit werd. Het TPLF voerde een bittere
aanvalsoorlog tegen Eritrea, greep zwaar in in Somalië, wat langdurige
verdeeldheid en geweld veroorzaakte, en viel uiteindelijk in 2006 Mogadishu
binnen, waarbij duizenden Somaliërs omkwamen. Ondanks de hoop op een nieuwe
start tijdens de volksopstand tussen 2016 en 2018, die Abiy Ahmed aan de macht
bracht, bleef Ethiopië kampen met instabiliteit door de destructieve acties van
deze minderheidsgroep.
Ethiopië na de oorlog: hoe de fouten van Abiy Ahmed meer
conflicten aanwakkerden
Ethiopië is een land in de Hoorn van Afrika dat geteisterd
wordt door verschillende interne en externe conflicten. Het heeft onlangs een
burgeroorlog achter de rug met het Tigray People's Liberation Front (TPLF), een
gewapende groepering die de noordelijke regio Tigray beheerste, waar dagelijks
mensen sterven van de honger. Bij de oorlog waren ook Soedan, Eritrea en Egypte
betrokken, die belangen en geschillen hadden met Ethiopië. De oorlog eindigde
met een staakt-het-vuren en ontwapeningsovereenkomst tussen de Ethiopische
regering en het TPLF op 2 november 2022, en de oprichting van een regionaal
interim-bestuur in Tigray op 23 maart 2023. De vrede duurde echter niet lang,
want Ethiopië kreeg te maken met meer instabiliteit en geweld door de fouten
van premier Abiy Ahmed, die in 2018 aan de macht kwam als hervormer maar al
snel zijn geloofwaardigheid en legitimiteit verloor.
Volgens professor Mohammed Hassan,
voormalig ambassadeur van Ethiopië begin de jaren 90, was het TPLF een
minderheidsgroep die Ethiopië tot 2018, dus gedurende 27 jaar lang regeerde en
een bron van regionale instabiliteit werd. Ze voerden een aanvalsoorlog tegen
Eritrea, intervenieerden op grote schaal in Somalië, wat langdurige
verdeeldheid en geweld veroorzaakte, en legden hun bekrompen agenda op aan
andere etnische groepen in Ethiopië. Nadat het TPLF de macht verloor in 2018 in
Addis, trokken ze zich terug in hun etnische bolwerk in Tigray en organiseerden
ze de bevolking om de controle over de regering in Addis terug te nemen. Ze
geloofden dat ze militair de overhand hadden, omdat ze het leger domineerden.
Hun strategie bestond uit het belegeren van regeringstroepen, hen overhalen om
zich bij hun zaak aan te sluiten en een gelijktijdige aanval lanceren op de hoofdstad
Addis Abeba. Ze misrekenden zich echter over de situatie. De Ethiopische
regering, geleid door Abiy Ahmed, had een sterker bondgenootschap met andere
Ethiopische oppositiegroepen. Bovendien daagde het TPLF Eritrea uit en viel het
Eritrea aan. Hetgeen een grote fout bleek te zijn, want Eritrea reageerde snel
en resoluut, wat leidde tot de decimering van een groot deel van hun leger in
2022 en 2023.
De oorlog veranderde Abiy Ahmed, die de ene fout na de
andere maakte, wat leidde tot de regionalisering van conflicten die werden
aangewakkerd door etnische spanningen in Ethiopië. Zijn eerste fout was zijn
zwakke poging om de macht te behouden en overal in te grijpen, wat resulteerde
in de opsplitsing van zijn eigen etnische Oromo-groep en de opkomst van het
Oromo-bevrijdingsfront, dat nu 18 van de 21 provincies in de regio Oromia
controleert. Zijn tweede fout was zijn omgang met het Amhara volk, dat lange
tijd onderdrukt werd door het TPLF en een eerlijke en rechtvaardige
vertegenwoordiging eiste. Na de overeenkomst om de oorlog te beëindigen, keerde
Abiy zich tegen de vele gewapende groepen van de Amhara en beschouwde hen als
een bedreiging, wat leidde tot een opstand waaruit de Amhara FANO militie
ontstond, die nu het grootste deel van de Amhara regio controleert en op
slechts 180 kilometer van de hoofdstad Addis Abeba ligt. De acties van Abiy
hebben geleid tot interne instabiliteit in het land, waarbij meer dan 70% van
de Ethiopische bevolking in de Oromo-, Tigray- en Amhara-regio's nu buiten
Abiy's controle is.
Bovendien is Abiy's wens om illegaal een marinebasis in
Lughaya aan de Rode Zee te verwerven, dat door de separatisten van het
zogenaamde Somaliland op Somalisch grondgebied wordt bezet. Hetgeen onaanvaardbaar
is voor het Somalische volk. Het heeft het wijdverspreide verdeelde Somalische
nationalisme aangewakkerd. Er zijn 32 actieve gewapende afscheidingsbewegingen
in Afrika en 4 daarvan zijn actief in Ethiopië. Als Abiy niet bereid is om 5
Ethiopische regios te verenigen, waarom denkt hij dan dat Somalië verder
verdeeld kan worden? Ik zeg verdeeld omdat een derde van Ethiopië al Somalisch
is. Dat deel van Somalië werd door het koloniale Groot-Brittannië weggegeven
aan het Keizerrijk Ethiopië. De twee landen vochten er in 1977 een oorlog om
uit, die nog vers in het geheugen ligt van veel Somaliërs die het gevoel hebben
dat het een onrechtvaardige misdaad tegen het Somalische volk en de staat was.
De Ethiopische alliantie met Somaliland: een wanhopige
zet die de regio boos maakt
Ethiopië is een land in de Hoorn van Afrika dat betrokken is
geweest bij verschillende interne en externe conflicten. Onlangs heeft het land
een controversiële stap gezet door te beloven de afgescheiden regio
"Somaliland" (die internationaal beschouwd wordt als een deel van
Somalië) te erkennen in ruil voor een stuk zee van 20 km dat het land als het
zijne opeist, door middel van onderhandelingen of met geweld. Deze stap schendt
de soevereiniteit van Somalië en het handvest van de Afrikaanse Unie en maakt de
regio, die de territoriale integriteit van Somalië steunt, woedend.
Somaliland is een afscheidingsbeweging die aanspraak maakt
op de grenzen van het Britse protectoraat in Noord-Somalië, maar het is geen
feitelijke staat die door enig land ter wereld wordt erkend, laat staan door
regionale blokken zoals de IGAD, de Oost-Afrikaanse Gemeenschap of
multilaterale organen zoals de Afrikaanse Unie of de Verenigde Naties. Deze
entiteit ontbeert legitimiteit in de regio waarover het de soevereiniteit
claimt, en de huidige leider Musa Bihi Abdi, een voormalige gevechtspiloot in
de Somalische luchtmacht, regeert met ijzeren vuist sinds zijn ambtstermijn in
november 2022 afliep. Hij is een voormalige rebellenleider in de Somalische
burgeroorlog, die ooit zei: "Als ik kan doden, zal ik geen wroeging of vergevensgezindheid
tonen". Hij heeft meer dan 40% van het land verloren aan strijders in de
regio's Sool, Sanaag en Cayn (SSC), die zich verzetten tegen zijn
separatistische overheersing na acht maanden van voortdurende beschietingen en
bombardementen op Las Anod, de grootste stad in de regio Sool, waarbij
duizenden doden vielen en nog eens 200.000 mensen hun huizen moesten verlaten.
Hij heeft ook alle protesten onderdrukt die zijn afnemende heerschappij in het
driestedenbestuur van Somaliland zelf, dat wil zeggen Hargeisa, Burao en Berbera,
betwisten, door met scherp te schieten om de mensenmassa's uiteen te drijven. Wat
er weer toe heeft geleid dat veel andersdenkende groepen de wapens hebben
opgenomen tegen zijn bestuur in de bergachtige delen van Somaliland. Op het
verafgelegen platteland regeert Musa vanuit zijn zetel in Hargeisa bij volmacht
met traditionele leiders die hij heeft omgekocht en lokale milities die
regelmatig naar de kant van de unionisten overstappen wanneer hun betalingen
worden vertraagd of stopgezet. Het is dit wanhopige leiderschap van Musa Bihi
dat premier Abiy Ahmed een al even wanhopige partner heeft gevonden om de
aandacht af te leiden van hun interne problemen en tekortkomingen.
Hoe zal de regio reageren op de schending van de
Somalische soevereiniteit door Ethiopië?
Djibouti, dat een aanzienlijke Somalische bevolking heeft en
waarvan Ethiopië de haven gebruikt voor al zijn handel, heeft zijn steun voor
de territoriale integriteit van Somalië herhaald, hoewel het Djiboutische
leiderschap niet het meest transparante is en de afscheidingsbeweging in
Hargeisa via een diplomatieke dekmantel aanmoedigt. Hun reden tot bezorgdheid
was misschien de nabijheid van de Ethiopische marinebasis, die voor de kust van
Somaliland zal worden verworven en op aanvalsafstand van Djibouti ligt.
Eritrea, dat een eeuwenlange relatie met Somalië heeft en voortdurend
Somalische soldaten traint in hun strijd tegen het terrorisme terwijl het land
worstelt om weer voet aan de grond te krijgen op het wereldtoneel, is altijd voorstander
van een sterker en energiek Somalië. Dit is komt door een veelheid aan
factoren. Eritrea voerde van 1961 tot 1991 een lange en bloedige
onafhankelijkheidsoorlog tegen Ethiopië, waarbij het werd ingelijfd. Somalië
verleende aanzienlijke steun aan Eritrea tijdens de onafhankelijkheidsoorlog
tegen Ethiopië. Onder president Mohamed Siad Barre speelde Somalië een
sleutelrol door militaire hulp te bieden, Eritrese strijders te trainen en
financiële steun te verlenen aan de Eritrese bevrijdingsbeweging - het Eritrese
Volksbevrijdingsfront (EPLF). Deze steun was gericht op het bevorderen van de
zelfbeschikking van Eritrea, die Eritrea na tientallen jaren van strijd tegen
immense krachten op moedige wijze bereikte. Het is om deze reden dat de staat
Eritrea Somalië blijft beschermen, en zelfs zover ging om uit protest uit het
regionale orgaan IGAD (Inter-Governmental Authority on Development) te stappen
toen Ethiopië (een lidstaat) in 2006 Somalië (een andere lidstaat) binnenviel.
Ethiopië daagt de soevereiniteit van Somalië uit.
Waarom Egypte achter Somalië staat
Ethiopië is een land in de Hoorn van Afrika dat betrokken is
geweest bij verschillende interne en externe conflicten. Het heeft onlangs een
controversiële stap gezet door te beloven om de afgescheiden regio
"Somaliland" (die internationaal beschouwd wordt als een deel van
Somalië) te erkennen in ruil voor een stuk zee van 20 km dat het als het zijne
opeist, hetzij via onderhandelingen of met geweld. Deze stap schendt de
soevereiniteit van Somalië en het handvest van de Afrikaanse Unie en maakt de
regio, die de territoriale integriteit van Somalië steunt, woedend.
Een van de grootste voorstanders van Somalië is Egypte, dat
zijn steun aan Somalië heeft herhaald en heeft gewaarschuwd voor elke
bedreiging van de vrede en stabiliteit. Egypte zei dat het gedwongen zou worden
om aan de kant van Somalië, een mede-lidstaat van de Arabische Liga, in te
grijpen als de stap van Ethiopië in een conflict zou escaleren. Dit is niet de
eerste keer dat Egypte op die manier zijn steun voor Somalië heeft getoond.
Egypte streeft ook naar een onderhandelde oplossing voor Ethiopië s gigantische
afdamming van de Blauwe Nijl, die van invloed is op het dagelijks leven in
Egypte, dat voor zijn bestaan afhankelijk is van de Nijl.
Somalië en Egypte hebben door de eeuwen heen een hartelijke
relatie onderhouden, Zoals de aanwezigheid van Somalische geleerden die
studeren aan de beroemde Egyptische Al-Azhar Universiteit, een centrum van
islamitische academische uitmuntendheid uit de Middeleeuwen, aantoont.
Gedurende de hele 20e eeuw werden de betrekkingen tussen Somalië en Egypte
gekenmerkt door relaties en samenwerking in regionale en internationale
kwesties. Belangrijke factoren waren de koloniale periode, de onafhankelijkheid
na de Tweede Wereldoorlog, het Pan-Arabisme en de Afro-Arabische samenwerking,
het conflict tussen Somalië en Ethiopië en de dynamiek van de Koude Oorlog.
Somalië was verdeeld in Brits Somaliland, Italiaans Somaliland en Frans
Somaliland (Djibouti), terwijl Egypte ook onder Britse invloed stond. De banden
werden sterker toen Somalië in 1974 lid werd van de in Caïro gevestigde
Arabische Liga. Egypte steunde de aanspraak van Somalië op de Ogaden-regio in
Ethiopië, die werd bewoond door etnische Somaliërs, en verleende militaire en
diplomatieke bijstand aan Somalië tijdens de Ogaden-oorlog van 1977-1978.
Egypte bemiddelde ook tussen Somalië en Ethiopië in de nasleep van de oorlog en
hielp Somalië zijn betrekkingen met de Arabische Liga te herstellen, die
gespannen waren door de alliantie van Somalië met de Sovjet-Unie. De
diplomatieke banden tussen de twee landen bleven bestaan, maar het engagement
varieerde, waarbij Egypte een sleutelrol speelde in regionale diplomatieke
initiatieven.
De jaren 70 en 80 waren het hoogtepunt van de
Somalisch-Egyptische samenwerking, toen Egypte de Camp David Akkoorden met
Israël tekende, alle landen van de Arabische Liga de banden verbraken en Egypte
terecht wezen, maar Somalië was het enige land dat de banden met Egypte niet
verbrak. Deze sterke band verklaart waarschijnlijk waarom de Somalische
president Mohamed Siad Barre de hoogste civiele onderscheiding in Egypte kreeg
van de toenmalige Egyptische president Mohamed Anwar El-Sadat, terwijl zijn
tegenhanger Mohamed Hosni Mubarak wederkerig de hoogste ereprijs van Somalië
kreeg.
Hoewel de Somalische burgeroorlog in de jaren '90 leidde tot
de uitdagingen voor Egypte om zich in te laten met een politiek gefragmenteerd
Somalië, probeerde Egypte verschillende vredesinitiatieven en
verzoeningspogingen te steunen, maar het ondervond moeilijkheden bij het omgaan
met het gefragmenteerde Somalische politieke landschap. Gezien de machtspositie
van Egypte op het Afrikaanse continent en in de Arabische wereld, zou het
interessant zijn om te zien hoe het land zich opstelt tegenover een komende schending
van de soevereiniteit van Somalië.
Abdiwahab
Sheikh Abdisamadis een onderzoeker
die werkt als oprichter en uitvoerend directeur bij het Afro-Azië Instituut
voor Strategische Studies.
Protesten in afgescheiden Somaliland vragen om hereniging met Somalië
Protesten in afgescheiden Somaliland vragen om hereniging met
Somalië
Zelfs nu de VS en het VK het afscheidingsbewind in
Somaliland, waarvan de soevereiniteit internationaal niet wordt erkend, steeds
meer legitimeren, dreigt een unionistische beweging die streeft naar een
verenigd Somalië de zelfverklaarde republiek te ontrafelen.
17 januari 2023 door Pavan Kulkarni
In de regio Sool in Somaliland, de afgescheiden regio van Noord-Somalië,
wordt geprotesteerd tegen de afscheidingsregering. Unionistische demonstranten
roepen op tot hereniging met Somalië en Somalische activisten en waarnemers
menen dat de protesten zich binnenkort over heel Somaliland zouden kunnen
verspreiden, waarbij de legitimiteit van de niet-erkende aanspraak op
soevereiniteit, die de VS en het VK met recente toenaderingen hebben willen
versterken, in twijfel wordt getrokken.
Op zondag 15 januari werden protesten gemeld vanuit de stad
Taleex, waar de driekleurige vlaggen van Somaliland werden verwijderd en
vervangen door de blauwe vlaggen van Somalië. Taleex ligt ongeveer 160
kilometer ten noordoosten van het epicentrum van de protesten, Las Anod, de
hoofdstad van de regio Sool. Las Anod werd in 2007 door Somaliland veroverd op
de Somalische autonome regio Puntland.
De protesten in de stad begonnen op 28 december. In een
poging om ze neer te slaan, hebben de veiligheidstroepen in de daaropvolgende
vijf dagen ten minste 20 burgers gedood, alvorens zich naar verluidt op 5
januari terug te trekken naar de buitenwijken van de stad.
De commandant van de strijdkrachten van Somaliland,
brigadegeneraal Mahad Ambashe, heeft echter te kennen gegeven dat hij
voornemens is de stad terug te nemen. Hij zei dat zijn troepen in Las Anod en
de regio Sool zullen blijven om ervoor te zorgen dat de bewoners de openbare
orde in acht nemen.
De clanleiders van de regio hebben op 12 januari in Las Anod
een vergadering gehouden en de troepen van Somaliland opgeroepen zich terug te
trekken uit Sool, Sanaag en Cayn (SSC), waar een meerderheid van de bevolking
van oudsher tegen afscheiding van Somalië is.
Pro-unionistische troepen onder leiding van het hoofd van de
Dhulbanate clan hebben de stad overgenomen en gezworen haar te verdedigen tegen
Somaliland. Iedereen wacht op de stamleden in Las Anod om een oorlog tegen
Somaliland aan te kondigen. En u zult dit zeer binnenkort horen, want zij
hebben een comité van 33 hoofden gevormd om een stappenplan op te stellen om
Somaliland uit SSC te verwijderen, vertelde Elham Garaad, een in het Verenigd
Koninkrijk gevestigde Somalische activist wiens unionistische ouders uit
Somaliland zijn gemigreerd, aan Peoples Dispatch.
De protesten hadden zich tegen 12 januari uitgebreid tot de
stad Kalabaydh, 70 kilometer ten zuidwesten van Las Anod. Twee dagen later
braken unionistische demonstraties uit in Xudun, 100 kilometer ten noorden van
Las Anod, en in Boocame, 80 kilometer ten oosten daarvan. Demonstranten gingen
op 15 januari ook de straat op in het naburige Tukarak in Boocame en
blokkeerden het bezoek van een minister aan de stad.
Ook in Badhaan, een stad in de regio Sanaag, en Buuhoodle,
een stad in de regio Cayn, werd geprotesteerd. De drie regio's vormden samen de
Somalische staat Sool, Sanaag en Cayn (SSC), voordat ze door de separatistische
Somalische Nationale Beweging (SNM) tot Somaliland werden gedwongen.
De demonstranten zwaaien met de blauwe vlag van Somalië en
eisen het recht op zelfbeschikking over de hereniging met Somalië, dat
uiteenviel na de burgeroorlog die eindigde met de ineenstorting van de federale
regering in 1991.
De meeste regio's in Somaliland zijn tegen afscheiding.
Tot 1991 bestond er niet zoiets als Somaliland, behalve
toen het gebied een Brits Protectoraat was, vertelde Mohamed Olad, een
Somalische activist die rechten studeert in de VS, aan Peoples Dispatch. Het
idee om een land te vormen op basis van deze grens van het Britse protectoraat,
om zich af te scheiden van het deel van Somalië onder Italiaanse bezetting,
werd bestreden door twee van de drie oorspronkelijke staten van Somalië die na
1991 deel gingen uitmaken van de zelfverklaarde Republiek Somaliland, zei hij.
De steun voor afscheiding bleef grotendeels beperkt tot de
noordwestelijke deelstaat, een bolwerk van de SNM, die in de oorlog tegen de
federale regering van Somalië onder leiding van Mohamed Siad Barre vocht. SSC
en Awdal hebben zich historisch verzet tegen het idee van Somaliland, aldus
Olad, die eraan toevoegde dat Awdal tijdens de burgeroorlog met de hulp van
Ethiopië door de SNM werd veroverd.
De leiders van de SSC daarentegen werden overgehaald om een
overeenkomst te ondertekenen met de garantie dat Somaliland zich zou vormen tot
één staat binnen Somalië. Die overeenkomst heeft nooit betrekking gehad op
afscheiding, zei hij, eraan toevoegend dat de ontevredenheid over het bestuur
van Somaliland sindsdien is toegenomen, en dat de protesten zich wellicht
binnenkort ook tot Awdal zullen uitbreiden.
Drie van de vier grote clans - de Dhulbahante, de Warsangeli
en de Gadabursi-clan en de kleinere Issa-clan - waren tegen de afscheiding van
Somalië, voegde Elham Garaad eraan toe. Alleen de Isak-clan, die de SNM
domineerde en sterk vertegenwoordigd was in het noordwesten, steunde de
afscheiding en de vorming van Somaliland. Andere clans voelen zich sindsdien
gemarginaliseerd door de Isak, die onevenredig veel macht heeft in de regering
van Somaliland.
Maar momenteel zijn de Isak zelf verdeeld, zei Garaad. Gaarhajis,
een van de grootste stammen (onder de Isak-clan), heeft zich uitgesproken over
de wreedheden in de SSC-regio. Zij verdedigen het recht van de mensen in SSC
om vakbondslid te zijn en hebben de regering van Somaliland opgeroepen de
moorden te stoppen. Garaad beweert dat de huidige golf van protesten binnenkort
zelfs de hoofdstad van Somaliland, Hargeisa, kan bereiken, dat een historisch
bolwerk is van de afscheidingspolitiek van de SNM, gedomineerd door de Isak.
De SNM werd geleid door de elite en de kleinburgerij van de
Isak-clan. Zij hebben de klassentegenstellingen binnen de clan niet aangepakt
en zijn er evenmin in geslaagd andere clans in de afscheidingsbeweging te
integreren, vertelde historicus Mohamed Hassan aan Peoples Dispatch. Terwijl
de Isak geacht worden de heersende clan te zijn, heb je in feite in Somaliland
een eenmansregering van de voormalige legerkolonel Musa Bihi Abdi, wiens
termijn al in oktober 2022 was verstreken. [Steeds meer mensen binnen de
Isak-clan steunen ook de unionistische politiek.
Somalië is een van de meest homogene landen in Afrika, in
termen van taal en religie, verklaarde Hassan, die ook adviseur is van het
hoofd van de Somalische staat Ethiopië. Het clansysteem uit de feodale tijd,
dat onder het koloniale bestuur in stand werd gehouden als essentieel
instrument voor verdeel-en-heers, blijft de belangrijkste breuklijn die door
het imperialisme wordt uitgebuit om ervoor te zorgen dat Somalië een gebroken
natie blijft, betoogde hij.
Toenemend Somalisch nationalisme
Maar honderdduizenden uit Somaliland werken en blijven in
Somalië, voegde hij eraan toe. Jongeren uit Somaliland vormen een belangrijk
deel van het nationale leger van Somalië. De grote Somalische diaspora wordt
steeds meer gepolitiseerd en georganiseerd door internationale bekendheid. Dit
alles heeft bijgedragen tot een toename van het Somalische nationalisme, zei
hij, en voegde eraan toe dat zelfs zakenlieden in Somaliland, die een grotere
en geïntegreerde markt willen, een verenigd Somalië nastreven.
De spanningen tussen de clans - wier leiders de
parlementsleden kiezen in het grootste deel van Somalië, ook in Somaliland - is
slechts een oppervlakkige manifestatie van het Somalische nationalisme dat van
onderaf komt, aldus Hassan. In het licht van dit nationalistische sentiment
wordt het bestaan van Somaliland als onafhankelijke entiteit intern
geconfronteerd met een legitimiteitscrisis, stelt hij.
Deze crisis wordt nog versterkt door het feit dat de
presidentiële termijn van MusaAbdi
afgelopen oktober is verstreken, en dat hij desondanks is blijven regeren
zonder nog verkiezingen te hebben gehouden. In september kondigde de
kiescommissie van Somaliland aan dat er nog minstens negen maanden geen
verkiezingen kunnen worden gehouden wegens financiële en technische problemen.
Oppositiepartijen, die 52 van de 82 zetels in het parlement
van Somaliland hebben, hadden in augustus protesten geleid om tijdige
verkiezingen te eisen. Bij het neerslaan van deze protesten zijn ten minste
zeven mensen gedood en verscheidene anderen gewond geraakt. De moord op een
populaire politicus van de oppositie, tegen de achtergrond van een reeks
moorden op prominente personen in de SSC-regio in de afgelopen tien jaar, was
de aanleiding voor de protesten van 28 december in Las Anod, die zijn uitgegroeid
tot een vakbondsbeweging.
Terwijl Somaliland dus uiteenvalt, met interne breuken
tussen de regerings- en oppositiepartijen, oplopende spanningen tussen de
clans, en het unionistische sentiment dat de legitimiteit ervan betwist, hebben
de VS en het VK de afscheidingsstaat steeds meer gelegitimeerd.
Amerikaanse militaire basis in Somaliland?
De toenmalige commandant van het Amerikaanse Afrika-commando
(AFRICOM), generaal Stephen Townsend, had in mei in Somaliland een ontmoeting
met president Abdi en was daarmee de hoogste ambtenaar die de afgescheiden
staat bezocht, waarvan de soevereiniteitsaanspraken internationaal niet worden
erkend.
Hoewel de VS Somaliland niet als soevereine staat erkennen
en officieel vasthouden aan het één Somalië-beleid, hebben zij de laatste
tijd verschillende gebaren gemaakt die als een afzwakking van dit beleid worden
beschouwd. Vóór het bezoek van Townsend, in maart 2022, werd in de Amerikaanse
Senaat de Somaliland Partnership Act ingevoerd door de Republikeinen Jim Risch
en Mike Rounds, en de Democraat Chris Van Hollen.
De regering Biden heeft zich beperkt tot de grenzen van een
enkel Somalië-beleid ten nadele van andere democratische actoren in het land.
In deze complexe tijd in mondiale aangelegenheden en voor de Hoorn van Afrika
moeten de Verenigde Staten alle mogelijke wederzijds voordelige betrekkingen
met stabiele en democratische partners, zoals Somaliland, onderzoeken en zich
niet beperken tot achterhaalde beleidsbenaderingen en diplomatieke kaders die
niet beantwoorden aan de uitdagingen van vandaag, had Jim Risch gezegd.
De wet werd op 23 december 2022 door de Amerikaanse
president Joe Biden ondertekend in het kader van de Fiscal 2023 National
Defense Authorization Act, wat de eerste keer was dat een aparte verwijzing
naar Somaliland in de Amerikaanse wet werd opgenomen.
De wet geeft opdracht tot een haalbaarheidsstudie door de minister
van Buitenlandse Zaken, in overleg met de minister van Defensie om te bepalen of
er mogelijkheden zijn voor meer samenwerking bij het nastreven van de nationale
veiligheidsbelangen van de Verenigde Staten... met... Somaliland.
Voorts wordt getracht de uitvoerbaarheid en wenselijkheid
vast te stellen van verbetering van de professionalisering en de capaciteit van
actoren in de veiligheidssector in de federale lidstaten en Somaliland. Er
wordt aan toegevoegd dat niets in deze wet ... mag worden opgevat als een
erkenning door de Verenigde Staten van Somalië's FMS of Somaliland als een
onafhankelijke entiteit, maar daar blijft het bij.
De havenstad Berbera in Somaliland zal ook een van de
plaatsen zijn waar de door de VS geleide multinationale militaire oefening van
tien dagen in februari zal plaatsvinden. Op 13 januari bezocht personeel van
AFRICOM's Combined Joint Task Force - Hoorn van Afrika [CJTF-HOA] Somaliland en
onderzocht de haven van Berbera.
Berbera is nu een Amerikaanse militaire basis zonder dat de
afscheidingskwestie is geregeld, schreef de voormalige speciale gezant van
Somalië bij de Verenigde Staten, Abukar Arman, in de Eurasia review. De inzet
is nog nooit zo hoog geweest voor alle actoren. Tegen die achtergrond kreeg
president Muse Bihi een knipoog om door te gaan en de totale controle over zijn
opgeëiste grondgebied met alle mogelijke middelen veilig te stellen. Hij kreeg
ook de verzekering dat noch de centrale regering van Somalië, noch Puntland
zich militair of anderszins zullen mengen.
Oliemaatschappijen willen een zwak en verdeeld Somalië
Intussen heeft Genel Energy, genoteerd aan de Londense
beurs, vorige maand het recht opgeëist om de olievelden in Somaliland te
exploreren en te exploiteren. Het olieministerie van de federale regering van
Somalië heeft gezegd dat het de claim van Genel Energy plc om petroleumrechten
te bezitten in de noordelijke regio's van Somalië categorisch verwerpt en roept
Genel Energy plc op zijn illegale claim op petroleumrechten te staken.
Zij benadrukt dat zij de enige instantie is die bevoegd is
om dergelijke rechten toe te kennen en waarschuwt: Elke vergunning die in
strijd met de Somalische wet- en regelgeving wordt verleend, is onwettig en zal
als nietig worden beschouwd.
In tegenstelling tot de federale regering van Somalië heeft
de separatistische regering van Somaliland aanspraak gemaakt op de bevoegdheid
om buitenlandse investeerders aan te trekken voor de exploratie en exploitatie
van de potentiële koolwaterstoffen en minerale rijkdommen van de Republiek
Somaliland. Niemand anders dan de regering van Somaliland heeft het gezag om
binnen Somaliland een exploratievergunning op te eisen of toe te kennen, aldus
een verklaring van 29 december, naar aanleiding van het harde optreden tegen de
protesten in Las Anod.
Las Anod wordt ook opgeëist door Somaliland's buurland
Puntland, dat als autonome regio binnen Somalië een geschil heeft met
Somaliland over de SSC-regio. Op 9 januari verklaarde Puntland dat het
onafhankelijk zal zijn van Somalië totdat de federale grondwet is afgerond.
Geschillen over het recht om partnerschappen aan te gaan met
buitenlandse bedrijven over olie en andere natuurlijke hulpbronnen behoren naar
verluidt tot de belangrijkste redenen voor de spanningen tussen de federale
regering van Somalië en Puntland.
In heel Somalië is olie en gas gevonden, ook in Somaliland
en Puntland. Brits kapitaal is zwaar geïnvesteerd. Deze oliemaatschappijen
willen een zwak en verdeeld Somalië, omdat een sterk en verenigd land
moeilijker te exploiteren zal zijn, aldus Hassan.
De deelstaatregering van Puntland houdt vol dat zij op grond
van de voorlopige federale grondwet en de grondwet van de deelstaat Puntland
als onafhankelijke entiteit kan optreden totdat de federale grondwet definitief
is vastgesteld en de grondwetten van alle deelstaten daarmee in overeenstemming
zijn gebracht.
Olad wees erop dat Puntland een grondwettelijk recht heeft
om onafhankelijk te zijn totdat de federale grondwet is voltooid, en zei dat
Somaliland de voltooiing van de grondwet heeft geblokkeerd. De federale
regering van Somalië, zei hij, moet ervoor zorgen dat Somaliland de afronding
van de grondwet niet langer in gijzeling houdt.
Er is echter een gebrek aan vertrouwen merkbaar in de
federale regering onder leiding van president Hassan Sheikh Mohamud, die door
westerse mogendheden als onbekwaam en plooibaar wordt beschouwd, ondanks de
opkomende unionistische politiek en nationalistische gevoelens.
De federale regering kan het wijdverbreide sentiment van
Somalisch nationalisme pas echt weerspiegelen als zij wordt gekozen op basis
van één stem per persoon, betoogt Olad. Voormalig president Mohamed Abdullahi
Mohamed, alias Farmajo, die een populaire vertegenwoordiger van het Somalische
nationalisme was geworden, had beloofd de wurggreep van de clans te doorbreken
door algemeen kiesrecht voor volwassenen in te voeren, maar slaagde daar niet
in. Vorig jaar verloor hij de door de clans gecontroleerde verkiezingen, en de
huidige regering van Hassan Sheikh Mohamud is er niet in geslaagd de aspiraties
van het Somalische nationalisme te verwezenlijken.
Mohamed Hassan vat de situatie samen door Gramsci aan te
halen: Het oude sterft en het nieuwe worstelt om geboren te worden, zegt hij,
en voegt eraan toe dat de wind van verandering zeer zeker over heel Somalië
waait.
Des manifestations au Somaliland appellent
à la réunification avec la Somalie.
Alors même que
les États-Unis et le Royaume-Uni légitiment de plus en plus le régime
sécessionniste du Somaliland, dont la souveraineté n'est pas reconnue au niveau
international, un mouvement unioniste en quête d'une Somalie unie menace de
démanteler la république autoproclamée.
17 janvier 2023 Par Pavan Kulkarni
Des
manifestations contre le gouvernement sécessionniste ont lieu dans la région de
Sool du Somaliland, la région séparatiste du nord de la Somalie. Les
manifestants unionistes appellent à la réunification avec la Somalie et les
activistes et observateurs somaliens pensent que les manifestations pourraient
bientôt s'étendre à l'ensemble du Somaliland, remettant en question la
légitimité de la revendication de souveraineté non reconnue que les États-Unis
et le Royaume-Uni ont cherché à renforcer par des approches récentes.
Dimanche 15
janvier, des protestations ont été signalées dans la ville de Taleex, où les
drapeaux tricolores du Somaliland ont été retirés et remplacés par les drapeaux
bleus de la Somalie. Taleex se trouve à environ 160 kilomètres au nord-est de
l'épicentre des manifestations, Las Anod, la capitale de la région de Sool. Las
Anod a été repris par le Somaliland à la région autonome somalienne du Puntland
en 2007.
Les
manifestations dans la ville ont commencé le 28 décembre. Pour tenter de les
réprimer, les forces de sécurité ont tué au moins 20 civils au cours des cinq
jours suivants, avant de se retirer, semble-t-il, à la périphérie de la ville
le 5 janvier.
Toutefois, le
commandant des forces armées du Somaliland, le général de brigade Mahad
Ambashe, a exprimé son intention de reprendre la ville. Il a déclaré que ses
troupes resteront dans la région de Las Anod et de Sool pour s'assurer que les
habitants respectent la loi et l'ordre.
Les chefs de clan
de la région ont tenu une réunion à Las Anod le 12 janvier et ont demandé aux
troupes du Somaliland de se retirer de Sool, Sanaag et Cayn (SSC), où une
majorité de la population s'est traditionnellement opposée à la sécession de la
Somalie.
Les forces
pro-union dirigées par le chef du clan Dhulbanate ont pris le contrôle de la
ville et ont juré de la défendre contre le Somaliland. Tout le monde attend
que les tribus de Las Anod annoncent une guerre contre le Somaliland. Et vous
allez l'entendre très bientôt parce qu'ils ont formé un comité de 33 têtes pour
élaborer une feuille de route visant à retirer le Somaliland de la CSE, a
déclaré à Peoples Dispatch Elham Garaad, un activiste somalien basé au
Royaume-Uni dont les parents syndicalistes ont émigré du Somaliland.
Le 12 janvier,
les protestations s'étaient étendues à la ville de Kalabaydh, à 70 kilomètres
au sud-ouest de Las Anod. Deux jours plus tard, des manifestations
syndicalistes ont éclaté à Xudun, à 100 kilomètres au nord de Las Anod, et à
Boocame, à 80 kilomètres à l'est. Des manifestants sont également descendus
dans les rues de la ville voisine de Tukarak, à Boocame, le 15 janvier,
empêchant la visite d'un ministre dans la ville.
Des
manifestations ont également eu lieu à Badhaan, une ville de la région de
Sanaag, et à Buuhoodle, une ville de la région de Cayn. Les trois régions
formaient ensemble l'État somalien de Sool, Sanaag et Cayn (SSC) avant d'être
intégrées de force au Somaliland par le mouvement national somalien (SNM)
séparatiste.
Les manifestants
brandissent le drapeau bleu de la Somalie et réclament le droit à
l'autodétermination plutôt que la réunification avec la Somalie, qui s'est
désintégrée après la guerre civile qui s'est terminée par l'effondrement du
gouvernement fédéral en 1991.
La plupart des
régions du Somaliland s'opposent à la sécession.
Jusqu'en 1991,
le Somaliland n'existait pas, sauf lorsque la région était un protectorat
britannique, a déclaré à Peoples Dispatch Mohamed Olad, un activiste somalien
étudiant le droit aux États-Unis. L'idée de former un pays basé sur cette
frontière du protectorat britannique, pour faire sécession de la partie de la
Somalie sous occupation italienne, était opposée par deux des trois États originels
de la Somalie qui ont fait partie de la République autoproclamée du Somaliland
après 1991, a-t-il dit.
Le soutien à la
sécession était largement limité à l'État du nord-ouest, un bastion du SNM, qui
a combattu dans la guerre contre le gouvernement fédéral de la Somalie dirigé
par Mohamed Siad Barre. Le SSC et Awdal ont historiquement résisté à l'idée
du Somaliland, a déclaré Olad, ajoutant qu'Awdal a été capturé par le SNM
pendant la guerre civile avec l'aide de l'Éthiopie.
Les dirigeants du
CSE, en revanche, ont été persuadés de signer un accord garantissant que le
Somaliland se constituerait en un seul État au sein de la Somalie. Cet accord
n'a jamais mentionné la sécession, a-t-il déclaré, ajoutant que le
mécontentement à l'égard de la gouvernance du Somaliland s'est accru depuis
lors et que les protestations pourraient bientôt s'étendre à Awdal également.
Trois des quatre
principaux clans - les clans Dhulbahante, Warsangeli et Gadabursi et le plus
petit clan Issa - étaient contre la sécession de la Somalie, a ajouté Elham
Garaad. Seul le clan Isak, qui dominait le SNM et avait une forte présence dans
le nord-ouest, soutenait la sécession et la formation du Somaliland. D'autres
clans se sont depuis sentis marginalisés par l'Isak, qui dispose d'un pouvoir
disproportionné au sein du gouvernement du Somaliland.
Mais
actuellement, les Isak eux-mêmes sont divisés, a déclaré Garaad. Les
Gaarhajis, l'une des plus grandes tribus (parmi le clan Isak), se sont exprimés
sur les atrocités commises dans la région de la CSE. Ils défendent le droit
des personnes du CSE à être membres du syndicat et ont demandé au gouvernement
du Somaliland de mettre fin aux meurtres. Garaad affirme que la vague actuelle
de protestations pourrait bientôt atteindre même la capitale du Somaliland,
Hargeisa, qui est un bastion historique de la politique sécessionniste du SNM,
dominée par les Isak.
Le SNM était
dirigé par l'élite et la petite bourgeoisie du clan Isak. Ils n'ont pas abordé
les divisions de classe au sein du clan, et n'ont pas réussi à intégrer
d'autres clans dans le mouvement sécessionniste, a déclaré l'historien Mohamed
Hassan à Peoples Dispatch. Alors que les Isak sont censés être le clan au
pouvoir, vous avez en fait au Somaliland un gouvernement unipersonnel de
l'ancien colonel de l'armée Musa Bihi Abdi, dont le mandat avait déjà expiré en
octobre 2022. [De plus en plus de personnes au sein du clan Isak soutiennent
également la politique unioniste.
La Somalie est
l'un des pays les plus homogènes d'Afrique, en termes de langue et de religion,
a expliqué M. Hassan, qui est également conseiller du chef de l'État somalien
d'Éthiopie. Le système clanique de l'ère féodale, maintenu sous le régime
colonial comme un outil essentiel de division et de conquête, reste la principale
ligne de fracture exploitée par l'impérialisme pour faire en sorte que la
Somalie reste une nation fracturée, a-t-il affirmé.
La montée du
nationalisme somalien
Mais des
centaines de milliers de Somalilandais travaillent et restent en Somalie, a-t-il
ajouté. Les jeunes du Somaliland constituent une part importante de l'armée
nationale somalienne. L'importante diaspora somalienne est de plus en plus
politisée et organisée par des personnalités internationales. Tout cela a
contribué à une montée du nationalisme somalien, a-t-il déclaré, ajoutant que
même les hommes d'affaires du Somaliland, qui veulent un marché plus grand et
intégré, recherchent une Somalie unie.
Les tensions
entre les clans - dont les chefs élisent les députés dans la majeure partie de
la Somalie, y compris le Somaliland - ne sont qu'une manifestation
superficielle du nationalisme somalien venant d'en bas, a déclaré Hassan. À la
lumière de ce sentiment nationaliste, l'existence du Somaliland en tant
qu'entité indépendante est confrontée en interne à une crise de légitimité,
affirme-t-il.
Cette crise est
aggravée par le fait que le mandat présidentiel de Musa Abdi a expiré en
octobre dernier et qu'il a néanmoins continué à gouverner sans avoir organisé
d'élections. En septembre, la commission électorale du Somaliland a annoncé que
les élections ne pourraient pas être organisées avant au moins neuf mois en
raison de problèmes financiers et techniques.
Les partis
d'opposition, qui détiennent 52 des 82 sièges du Parlement du Somaliland,
avaient organisé des manifestations en août pour exiger la tenue d'élections en
temps utile. Au moins sept personnes ont été tuées et plusieurs autres blessées
lors de la répression de ces manifestations. L'assassinat d'un politicien
d'opposition populaire, dans le contexte d'une série de meurtres de
personnalités de la région de la CSE au cours de la dernière décennie, a
déclenché les manifestations du 28 décembre à Las Anod, qui se sont
transformées en un mouvement syndical.
Alors que le
Somaliland se désintègre, avec des dissensions internes entre le gouvernement
et les partis d'opposition, des tensions croissantes entre les clans et un
sentiment unioniste remettant en cause sa légitimité, les États-Unis et le
Royaume-Uni ont de plus en plus légitimé l'État sécessionniste.
Une base
militaire américaine au Somaliland ?
Le général
Stephen Townsend, alors commandant du commandement américain pour l'Afrique
(AFRICOM), a rencontré le président Abdi au Somaliland en mai, devenant ainsi
le plus haut responsable à se rendre dans cet État sécessionniste, dont les
revendications de souveraineté ne sont pas reconnues au niveau international.
Bien que les
États-Unis ne reconnaissent pas le Somaliland comme un État souverain et
adhèrent officiellement à la politique d'une seule Somalie, ils ont récemment
fait plusieurs gestes qui sont considérés comme un assouplissement de cette
politique. Avant la visite de Townsend, en mars 2022, la loi sur le partenariat
avec le Somaliland a été introduite au Sénat américain par les républicains Jim
Risch et Mike Rounds, et le démocrate Chris Van Hollen.
L'administration
Biden s'est limitée aux limites d'une politique 'Somalie uniquement' aux dépens
des autres acteurs démocratiques du pays. En cette période complexe dans les
affaires mondiales et pour la Corne de l'Afrique, les États-Unis devraient
explorer toutes les relations mutuellement bénéfiques possibles avec des
partenaires stables et démocratiques, comme le Somaliland, et ne pas se limiter
à des approches politiques et des cadres diplomatiques dépassés qui ne
répondent pas aux défis d'aujourd'hui, avait déclaré Jim Risch.
La loi a été
signée par le président américain Joe Biden le 23 décembre 2022 dans le cadre
de la loi d'autorisation de la défense nationale pour l'exercice 2023. C'était
la première fois qu'une référence distincte au Somaliland était incluse dans la
législation américaine.
La loi prévoit la
réalisation d'une étude de faisabilité par le Secrétaire d'État, en
consultation avec le Secrétaire à la défense afin de déterminer s'il existe
des possibilités de coopération accrue dans la poursuite des intérêts de
sécurité nationale des États-Unis.... avec... Somaliland.
Elle cherche en
outre à déterminer la faisabilité et l'opportunité d'améliorer la
professionnalisation et la capacité des acteurs du secteur de la sécurité dans
les États membres fédéraux et au Somaliland. Elle ajoute que rien dans cette
loi ... doit être interprété comme une reconnaissance par les États-Unis du FMS
de la Somalie ou du Somaliland en tant qu'entité indépendante, mais c'est
tout.
La ville
portuaire du Somaliland, Berbera, sera également l'un des sites de l'exercice
militaire multinational de 10 jours mené par les États-Unis en février. Le 13
janvier, des membres de la Force opérationnelle interarmées combinée - Corne de
l'Afrique [CJTF-HOA] de l'AFRICOM se sont rendus au Somaliland et ont inspecté
le port de Berbera.
Berbera est
désormais une base militaire américaine sans que la question de la sécession ne
soit réglée, a écrit l'ancien envoyé spécial de la Somalie aux États-Unis,
Abukar Arman, dans la revue Eurasia. Les enjeux n'ont jamais été aussi élevés
pour tous les acteurs. Dans ce contexte, le président Muse Bihi a reçu le feu
vert pour aller de l'avant et assurer le contrôle total du territoire qu'il
revendique par tous les moyens possibles. Il a également reçu l'assurance que
ni le gouvernement central de la Somalie ni le Puntland n'interviendront
militairement ou autrement.
Les
compagnies pétrolières veulent une Somalie faible et divisée.
Entre-temps,
Genel Energy, cotée à la Bourse de Londres, a revendiqué le mois dernier le
droit d'explorer et d'exploiter les champs pétrolifères du Somaliland. Le
ministère du pétrole du gouvernement fédéral somalien a déclaré qu'il rejette
catégoriquement la revendication de Genel Energy plc de posséder des droits
pétroliers dans les régions du nord de la Somalie et appelle Genel Energy plc à
cesser sa revendication illégale de droits pétroliers.
Elle souligne
qu'elle est le seul organisme autorisé à accorder de tels droits et prévient : Toute
licence accordée en violation des lois et règlements de la Somalie est illégale
et sera considérée comme nulle et non avenue.
Contrairement au
gouvernement fédéral de la Somalie, le gouvernement séparatiste du Somaliland a
revendiqué le pouvoir d'attirer les investisseurs étrangers pour explorer et
exploiter les ressources potentielles en hydrocarbures et en minéraux de la
République du Somaliland. Personne d'autre que le gouvernement du Somaliland
n'est habilité à revendiquer ou à accorder une licence d'exploration au
Somaliland, a déclaré un communiqué le 29 décembre, à la suite de la
répression des manifestations à Las Anod.
Las Anod est
également revendiqué par le Puntland, voisin du Somaliland, qui, en tant que
région autonome au sein de la Somalie, a un différend avec le Somaliland sur la
région de la CSE. Le 9 janvier, le Puntland a déclaré qu'il serait indépendant
de la Somalie jusqu'à ce que la constitution fédérale soit finalisée.
Les différends
concernant le droit de conclure des partenariats avec des sociétés étrangères
pour le pétrole et d'autres ressources naturelles seraient parmi les
principales raisons des tensions entre le gouvernement fédéral de la Somalie et
le Puntland.
Du pétrole et du
gaz ont été découverts dans toute la Somalie, y compris au Somaliland et au
Puntland. Les capitaux britanniques ont été fortement investis. Ces compagnies
pétrolières veulent une Somalie faible et divisée, car un pays fort et uni sera
plus difficile à exploiter, a déclaré Hassan.
Le gouvernement
de l'État du Puntland soutient que la constitution fédérale provisoire et la
constitution de l'État du Puntland lui permettent d'agir en tant qu'entité
indépendante jusqu'à ce que la constitution fédérale soit finalisée et que les
constitutions de tous les États soient alignées sur celle-ci.
M. Olad a
souligné que le Puntland a le droit constitutionnel d'être indépendant jusqu'à
ce que la constitution fédérale soit finalisée, affirmant que le Somaliland a
bloqué l'achèvement de la constitution. Le gouvernement fédéral de la Somalie,
a-t-il dit, doit veiller à ce que le Somaliland ne prenne plus en otage
l'achèvement de la constitution.
Cependant, un
manque de confiance est perceptible dans le gouvernement fédéral dirigé par le
président Hassan Sheikh Mohamud, que les puissances occidentales considèrent
comme incompétent et malléable, malgré l'émergence d'une politique unioniste et
de sentiments nationalistes.
Le gouvernement
fédéral ne peut véritablement refléter le sentiment généralisé de nationalisme
somalien que s'il est élu sur la base d'une voix par personne, affirme Olad.
L'ancien président Mohamed Abdullahi Mohamed, alias Farmajo, qui était devenu
un représentant populaire du nationalisme somalien, avait promis de briser la
mainmise des clans en introduisant le suffrage universel pour les adultes, mais
n'y est pas parvenu. L'année dernière, il a perdu les élections contrôlées par
les clans, et le gouvernement actuel d'Hassan Sheikh Mohamud n'a pas réussi à
concrétiser les aspirations du nationalisme somalien.
Mohamed Hassan
résume la situation en citant Gramsci : L'ancien meurt et le nouveau lutte
pour naître, dit-il, ajoutant que le vent du changement souffle très clairement
sur la Somalie.
Ethiopië: Tigray strijdkrachten moorden, verkrachten en plunderen bij aanvallen op burgers in Amhara-steden
Ethiopië: Tigray strijdkrachten moorden, verkrachten en
plunderen bij aanvallen op burgers in Amhara-steden !
Strijders die gelieerd zijn aan het Tigrayan People's
Liberation Front (TPLF) hebben opzettelijk tientallen mensen gedood, tientallen
vrouwen en meisjes - sommigen nog maar 14 jaar oud - groepsgewijs verkracht en
particuliere en openbare eigendommen geplunderd in twee gebieden in de
noordelijke Ethiopische regio Amhara, aldus Amnesty International in een nieuw
rapport dat vandaag 15 februari is vrijgegeven.
De wreedheden vonden plaats in en rond Chenna en Kobo eind
augustus en begin september 2021, kort nadat Tigrayaanse troepen in juli de
gebieden onder controle hadden gekregen. De aanvallen werden vaak gekenmerkt
door gewelddaden en bruutheid, doodsbedreigingen en het gebruik van etnische
laster en denigrerende opmerkingen. In Kobo zouden de Tigrayaanse troepen tegen
de burgerbevolking zijn opgetreden als vergelding voor het toegenomen verzet
van de plaatselijke milities en gewapende bewoners.
De strijdkrachten van Tigray hebben blijk gegeven van een
totale minachting voor de fundamentele regels van het internationaal humanitair
recht, waaraan alle strijdende partijen zich moeten houden. Er komen steeds
meer bewijzen dat de troepen van Tigray vanaf juli 2021 oorlogsmisdaden en
mogelijk misdaden tegen de menselijkheid hebben begaan in de gebieden die zij onder
controle hebben in de regio Amhara. Dit omvat herhaalde incidenten van
wijdverspreide verkrachtingen, standrechtelijke executies en plunderingen,
onder meer van ziekenhuizen, aldus Sarah Jackson, plaatsvervangend regionaal
directeur voor Oost-Afrika, de Hoorn en de Grote Meren bij Amnesty
International.
De leiders van de TPLF moeten onmiddellijk een einde maken
aan de gruweldaden die we hebben gedocumenteerd en iedereen die verdacht wordt
van betrokkenheid bij dergelijke misdaden, moet uit hun strijdkrachten
verwijderen.
De strijdkrachten van Tigray hebben blijk gegeven van een
totale minachting voor de fundamentele regels van het internationaal humanitair
recht waaraan alle oorlogvoerende partijen zich moeten houden. Dit omvat onder
meer de vele verkrachtingen, standrechtelijke executies en plunderingen, onder
meer in ziekenhuizen.
Aldus Sarah Jackson, plaatsvervangend regionaal directeur
voor Oost-Afrika, de Hoorn en de Grote Meren bij Amnesty International
Standrechtelijke executies in Kobo
In Kobo, een stad in het noordoosten van de Amhara-regio,
hebben Tigray strijders opzettelijk ongewapende burgers gedood, ogenschijnlijk
als wraak voor verliezen onder hun gelederen door Amhara-milities en gewapende
boeren. Amnesty International interviewde 27 getuigen en overlevenden,
waaronder sommigen die hielpen bij het verzamelen en begraven van de lichamen.
Tien inwoners van Kobo vertelden Amnesty International dat
in de namiddag van 9 september 2021 Tigray strijders hun familieleden en buren
buiten hun huizen zonder pardon vermoordden.
Eerst schoten ze mijn broer Taddese neer... Hij stierf ter
plekke. Mijn andere broer en mijn zwager probeerden weg te komen en werden
beiden in de rug geschoten en gedood... Ze schoten mij in mijn
linkerschouder... Ik bleef liggen en deed alsof ik dood was, vertelde een
overlevende aan Amnesty International.
Twaalf andere inwoners van Kobo vertelden dat ze de lichamen
hadden gevonden van buurtbewoners en arbeiders die waren geëxecuteerd. Ze
werden in het hoofd, de borst of de rug geschoten, sommigen met hun handen op
de rug gebonden.
De eerste dode lichamen die we zagen, lagen bij het hek van
de school. Er lagen 20 lichamen in hun ondergoed met hun gezicht naar het hek
en nog eens drie lichamen op het terrein van de school. De meesten waren in hun
achterhoofd geschoten en sommigen in de rug. Degenen die in hun achterhoofd
waren geschoten, konden niet worden herkend omdat hun gezichten gedeeltelijk
waren weggeblazen, zei een mannelijke bewoner.
Analyse van satellietbeelden door Amnesty International's
Crisis Evidence Lab toont nieuwe begraafplaatsen op het terrein van de St.
George's kerk en de St. Michael's kerk, waar bewoners op 9 september omkwamen
en werden begraven.
Het opzettelijk doden van burgers - of van gevangen genomen,
overgegeven of gewonde strijders - is een oorlogsmisdaad en mogelijk een
misdaad tegen de menselijkheid.
Een tijdreeks van satellietbeelden toont de toename van het
aantal graven bij het kerkhof van de St. Michaëlskerk, waar volgens getuigen
enkele van de op 9 september summier gedode personen begraven werden.
Seksueel geweld in Chenna
Vanaf juli 2021 hebben Tigray troepen in en rond Chenna, een
dorp ten noorden van Bahir Dar, de hoofdstad van de regio Amhara, tientallen
vrouwen en meisjes vanaf 14 jaar verkracht, vaak in de huizen van de
slachtoffers zelf, nadat ze hen hadden gedwongen voedsel te verschaffen en voor
hen te koken.
Het seksuele geweld ging gepaard met schokkende wreedheden,
waaronder afranselingen, doodsbedreigingen en etnische laster. Veertien van de
30 door Amnesty International geïnterviewde overlevenden vertelden dat zij door
meerdere Tigray strijders groepsgewijs waren verkracht, en sommigen waren
verkracht in het bijzijn van hun kinderen. Zeven van de overlevenden waren
meisjes onder de 18 jaar.
Lucy, een 14-jarige leerlinge uit groep 7, en haar moeder
werden beiden in hun huis in Did-Bahr verkracht door Tigray strijders. Ze
vertelde Amnesty International: Ik was thuis met mijn moeder en mijn oma toen
twee jonge mannen met geweren naar ons huis kwamen in de ochtend om ongeveer 11
uur. Een van hen droeg militaire kleding en de ander burgerkledij. Ze spraken
een mengeling van Tigrinya en een beetje Amhaars. Ze zeiden: Onze families
zijn verkracht en nu is het onze beurt om jullie te verkrachten. Een van hen
verkrachtte mij op de binnenplaats en de ander verkrachtte mijn moeder in het
huis. Mijn moeder is nu erg ziek, ze is erg depressief en wanhopig. We praten
niet over wat er gebeurd is; dat is onmogelijk.
Ik was thuis met mijn moeder en mijn grootmoeder toen twee
jonge mannen met geweren naar ons huis kwamen in de ochtend om ongeveer 11 uur.
Een van hen droeg militaire kleding en de ander burgerkleding. Ze spraken een
mengeling van Tigrinya en een beetje Amhaars. Ze zeiden: Onze families zijn
verkracht en nu is het onze beurt om jullie te verkrachten.
Aldus Lucy, een 14-jarig meisje uit Did-Bahr
Salam, een 29-jarige vrouw, beschreef hoe vier Tigray
strijders haar oude ouders in een aparte kamer opsloten en haar vervolgens
gedurende een periode van 15 uur in groep hebben verkracht.
Veel van de overlevenden liepen ernstige en langdurige
lichamelijke en psychische letsels op, onder wie 10 die drie maanden na hun
verkrachting nog in het ziekenhuis lagen. Artsen die medische zorg verleenden
aan overlevenden van verkrachtingen vertelden Amnesty International dat twee
overlevenden van verkrachtingen behandeld moesten worden voor snijwonden die
waarschijnlijk veroorzaakt waren doordat de bajonetten van geweren in hun
geslachtsdelen waren gestoken.
Amnesty International heeft eerder soortgelijke patronen van
verkrachting van Amhara-vrouwen en -meisjes door Tigrayaanse strijders in Nifas
Mewcha gedocumenteerd, en heeft geloofwaardige meldingen van verkrachting uit
andere gebieden van de Amhara-regio ontvangen. Dergelijke wreedheden vormen
oorlogsmisdaden en mogelijk misdaden tegen de menselijkheid.
Plundering van bezittingen van burgers
Zowel in Kobo als in het Chenna-gebied hebben bewoners
Amnesty International verteld dat Tigrayaanse strijders bezittingen uit hun
huizen en winkels hebben gestolen en openbare eigendommen hebben geplunderd en
vernield, waaronder klinieken en scholen.
De plunderingen en de schade aan medische voorzieningen
maakten het voor overlevenden van verkrachtingen en andere inwoners die
medische zorg nodig hadden onmogelijk om ter plaatse behandeld te worden,
waardoor zij gedwongen werden te wachten tot zij weken later ziekenhuizen in
Debark, Gondar en Bahir Dar konden bereiken. Voor overlevenden van verkrachtingen
was dit veel te laat om de cruciale post-verkrachtingszorg te krijgen, die binnen
72 uur moet worden toegediend.
Deze gruweldaden maken opnieuw duidelijk dat de
internationale gemeenschap snel actie moet ondernemen om misbruik door alle partijen
te onderzoeken, de verantwoordelijken ter verantwoording te roepen en ervoor te
zorgen dat overlevenden hun rechten kunnen uitoefenen, aldus Sarah Jackson.
Al te lang laat de internationale gemeenschap de
slachtoffers en overlevenden van misdaden onder het internationaal recht in
Ethiopië in de steek. De Verenigde Naties en de Afrikaanse Unie moeten onderzoeksteams
naar de regio sturen. De internationale commissie van mensenrechtendeskundigen
voor Ethiopië, die in december door de VN-Mensenrechtenraad is ingesteld, moet
ook toestemming krijgen om haar werk te beginnen en zo snel mogelijk toegang
tot het land te krijgen.
Achtergrond
Het conflict in Tigray brak uit in november 2020 en breidde
zich vanaf juli 2021 uit naar andere regio's in het noorden van Ethiopië.
Amnesty International heeft een reeks schendingen door alle partijen in het
conflict gedocumenteerd, waaronder moordpartijen, buitengerechtelijke executies
en andere onwettige executies, seksueel en ander gender gerelateerd geweld en
willekeurige detenties door Ethiopische regeringstroepen en geallieerde
milities en door Eritrese strijdkrachten die aan hun zijde optraden.
0
1
2
3
4
5
- Gemiddelde waardering: 0/5 - (0 Stemmen) Tags:Hoorn van Afrika, Ethiopië, Tigray, Amnesty International
06-02-2022
De VS agressie tegen Ethiopië
De VS agressie tegen Ethiopië
De motieven achter de Amerikaanse agressie jegens Ethiopië
zijn niet helemaal duidelijk. Is het omdat ze hun langdurige
marionettenregering onder leiding van het Tigray People's Liberation Front
kwijt zijn? Concurrentie met China? Of is het de regionale Tripartiete
Overeenkomst tussen Ethiopië, Eritrea, en Somalië , die te veel
onafhankelijkheid van de globale hegemonie van de VSbetekent?
Ethiopië grenst zowel aan Eritrea als aan Somalië, en
Eritrea heeft zijn Rode Zee-havens ter beschikking gesteld van Ethiopië sinds
de leiders van de twee landen in 2018 vredesonderhandelingen hebben gevoerd.
Samen delen Eritrea en Somalië een gecombineerde kustlijn van 2.672 mijl in een
van de meest strategische hoeken van de wereld, aan het Suezkanaal, de Rode
Zee, de Straat Bab al-Mandeb, de Golf van Aden, de Arabische Zee en de Indische
Oceaan. Ik sprak met de Eritrees-Amerikaanse arts en activist Simon
Tesfamariam, medeoprichter van de #NoMore Beweging om
neokolonialisme in Afrika te beëindigen.
Ann Garrison (AG): Simon, denk je dat het scheiden
van Ethiopië en Eritrea de belangrijkste bedoeling is achter de Amerikaanse
agressie jegens Ethiopië?
Denk jij dat de Amerikaanse beleidsmakers overtuigd zijn dat
ze de Ethiopiërs en de Ethiopische regering voor zich kunnen winnen en ze
kunnen loswrikken van Eritrea?
Simon Tesfamariam (ST): Absoluut. Denk aan wat er het
afgelopen jaar is gebeurd. Ze hebben hun best gedaan om Eritrea en Ethiopië van
elkaar te scheiden, Eritrea te isoleren, en het verzet tegen het imperialisme
in de regio te breken.
Eritrea is lang een bastion geweest van verzet tegen het
imperialisme. De beleidsmakers van de VS denken dat zij de Ethiopiërs en de
Ethiopische regering voor zich kunnen winnen en haar kunnen loswrikken van
Eritrea. Hetzelfde geldt voor Somalië. Dit zijn de oude verdeel-en-heers
tactieken die werden gebruikt tijdens het koloniale tijdperk. Dat is wat ze in
de Hoorn van Afrika opnieuw willen doen.
AG: Waarom de VS zo vijandig staat tegenover Eritrea.
ST: Nou, in de jaren '90, toen Eritrea onafhankelijk
werd, gingen de Amerikaanse beleidsmakers daar een tijdje mee akkoord, in de
veronderstelling dat Eritrea het spel zou meespelen, dat het mee zou doen aan
hun neoliberale machinaties, dat het hun bevelen zou opvolgen en dat het,
ondanks zijn linkse houding, hun belangen in de regio zou handhaven.
Het duurde niet lang voor ze doorhadden dat Eritrea een echt
onafhankelijk beleid voerde. Wanneer de Wereldbank of het IMF naar Eritrea
kwamen en probeerden zijn ontwikkelingsprogrammas op te leggen, zei Eritrea:
"Nee, wij hebben onze eigen programma's. Bedankt, maar neen! We gaan het
op onze eigen manier doen."
Een dergelijke mentaliteit was in die tijd niet gebruikelijk
in Afrika, en als een land opstond en zei: "Wij willen het op onze manier
doen" - op weg naar echte onafhankelijkheid en zelfredzaamheid dan werd
dat door Washington als een bedreiging gezien. En dus stuurden Amerikaanse
beleidsmakers het Tigrayan People's Liberation Front ( TPLF), als een aanvalshond tegen het bewind
in Eritrea, het Volksfront voor Democratie en Rechtvaardigheid (PFDJ). En in
feite was het een oorlog om het regime te veranderen. Zij wilden het land
overnemen en zijn soevereiniteit vermorzelen, omdat zij vonden dat Eritrea te
onafhankelijk was van de wereldwijde hegemonie van de VS.
In Ethiopië hadden de VS-beleidsmakers gedurende de 27 jaar TPLF-bewind
een gewillige marionet in een staat die van de VS afhing. Het doel van de VS
was altijd Eritrea uit te schakelen. Ondanks de mislukking van tientallen jaren
oorlog bij volmacht van de VS tegen Eritrea, blijven ze doen alsof ze geen
andere keuze hebben, en binnen de logica van het imperialisme hebben ze
inderdaad geen andere keuze.
Dus blijven ze proberen Ethiopië los te wrikken van Eritrea.
Ze willen de hele regio loswrikken van Eritrea. Dit is een absolute noodzaak voor
hen, maar de sterke solidariteit tussen de Eritreeërs, Ethiopiërs, en Somaliërs
op dit moment zal dat onmogelijk maken.
AG: Eritrea sinds zijn onafhankelijkheid geen
leningen meer gekregen van het IMF of de Wereldbank, en krijgt het geen
buitenlandse hulp van het Westen. Desondanks is het het enige land in Afrika
dat de Millenniumdoelen van de VN op het gebied van onderwijs en gezondheidszorg
heeft gehaald. Is dat correct?
ST: Dat klopt. Eritrea deed dat in een tijd dat het
onder sancties gebukt ging, toen het land geen basismedicijnen kon krijgen,
geen ambulances, geen servers voor elektronische medische dossiersystemen. Het
land werd dus vanuit alle hoeken uitgedaagd, maar het is er toch in geslaagd de
millenniumdoelstellingen voor gezondheid en onderwijs te halen. Ik denk dat dit
een verhaal moet verteld worden!
Eritrea is ook een van de eerste landen ter wereld die zich
ontdeden van de USAID. De meeste mensen weten dat Cuba, Rusland en andere
landen de USAID uit hun land hebben verdreven, maar weinigen weten dat Eritrea
in 2005 of 2006 hetzelfde heeft gedaan. Ze hebben zich ontdaan van de USAID om
een einde te maken aan al hun geheime operaties om de nationale eenheid en
soevereiniteit te ondermijnen.
Zij namen ook geen aalmoezen of leningen van het IMF of de
Wereldbank aan, die ze zagen als instrumenten van het imperium om hun land te
verlammen. Het is niet zo dat Eritrea tegen hulp van buitenaf is, maar het
wilde niet dat de hulp van USAID aan bepaalde voorwaarden zou voldoen.
Nogmaals, Eritrea voert een zeer onafhankelijk beleid en
heeft altijd gestreefd naar zelfredzaamheid. Daarom is het zo vijandig gezind
tegen de Verenigde Staten.
AG: Wat is het potentieel van de alliantie tussen
Eritrea, Ethiopië en Somalië?
ST: Er is een enorm potentieel aan solidariteit in
heel Afrika, zoals we dat in de jaren zestig zagen met de opkomst van het Panafrikanisme
en de antikoloniale bevrijdingsbewegingen die veel Afrikaanse landen
samenbrachten. Het bondgenootschap van deze drie aan elkaar grenzende landen in
de Hoorn van Afrika werd vastgelegd in de Gemeenschappelijke Verklaring inzake
Uitgebreide Samenwerking tussen Ethiopië, Somalië en Eritrea van 2018 , ook
bekend als de Drielanden Overeenkomst, en het zal nu heel moeilijk worden
voor het Westen om dit te verbreken, hoe hard ze het ook proberen.
Het belangrijkste om te begrijpen is dat de grote
solidariteit tussen Somaliërs, Eritreeërs en Ethiopiërs zich uit door te discussiëren
online en samen op straat, te komen. De mensen van de Hoorn van Afrika, hun de
regeringen en de diaspora van elk van die landen zijn allemaal met elkaar
verbonden en werken samen aan hun gemeenschappelijke bestemming.
AG: Uw eigen online inzet, vooral met de #NoMore-beweging,
is zo bedreigend geweest voor de gevestigde macht dat u van Twitter bent
verbannen, nietwaar?
ST: Dat klopt, helaas, net als de Hub van Hoorn van
Afrika, het Nieuwe Afrika Instituut en andere accounts. Mijn persoonlijke en
professionele accounts zijn allemaal afgesloten, even als alle accounts van
organisaties waartoe ik toegang had. Hetzelfde is gebeurd met andere mensen in
mijn kring.
Individuele accounts van sommige #NoMore leiders staan nog
steeds aan, maar hoe lang zal het nog duren voordat ze uit de lucht gehaald
worden?
AG: Oké, voor alle duidelijkheid: de #NoMore Beweging
is een beweging om neokolonialisme in Afrika te beëindigen, hier concreet op de
Hoorn. Maar ook een beweging met Pan-Afrikaanse doelstellingen?
ST: Ja, de beweging breidt zich steeds verder uit. We
hopen dat het een wereldwijde beweging van Afrikaanse oorsprong wordt. We
zeggen nee tegen diegenen die verantwoordelijk zijn voor de uitbuiting -
desinformatie, verdeeldheid en oorlog - om te komen tot collectieve welvaart
over de hele wereld. Maar we mogen niet vergeten dat #NoMore zijn oorsprong
vindt in de Hoorn van Afrika.
AG: Ethiopië en Eritrea waren bijna twee decennia in
oorlog, totdat premier Abiy Ahmed aan de macht kwam en via onderhandelingen
vrede bereikte. Sindsdien lijken de twee naties en volkeren zeer nauw met
elkaar verbonden, en de diaspora die de Ethiopische premier Abiy Ahmed en
president Isaias Afwerki steunen, trekken samen ten strijde tegen de
Amerikaanse interventie. Denkt u dat de oorlog tussen Ethiopië en Eritrea, die
eigenlijk de oorlog van het TPLF tegen Eritrea was, nu voorbij is?
ST: Amerikaanse beleidsmakers zullen alles in het
werk stellen om de vrede te verbreken, maar zoals ik al eerder zei, groeien de
volkeren in de Hoorn van Afrika naar elkaar toe. Het zijn niet alleen
regeringen; het zijn hele volkeren. De naties, de regeringen en de diaspora
zijn op dit moment allemaal met elkaar verbonden. Ze hebben het gevoel dat ze
een gezamenlijk lot delen. Dus als een leider besluit zijn eigen gang te gaan,
en misschien een andere richting in te slaan, zullen de mensen daar ook #NoMore
tegen hem zeggen.
Ter info: Simon Tesfamariam is een Eritrees-Amerikaanse arts
en schrijver die in New York woont en een lange geschiedenis heeft van het
militeren onder en organiseren binnen de wereldwijde Eritrese gemeenschap. Hij
heeft in Eritrea gewoond, gewerkt en lesgegeven, vrijwilligerswerk gedaan in
Eritrese ziekenhuizen en lezingen gegeven aan de Universiteit van Asmara. Hij
is geschorst van Twitter maar hoopt terug te keren . Tot die tijd is hij te
bereiken op stesfa(at)gmail(dot)com.
Comment les Ãtats-Unis tentent de reprendre le contrôle de l'Ãthiopie et de la Corne dâAfrique
Comment les États-Unis tentent de reprendre le contrôle de l'Éthiopie et
de la Corne dAfrique
Negash
Abdurahman, devant Addis Zeybe, janvier 2022.
Un
règlement du conflit en Éthiopie, sous médiation américaine, est manifestement
en gestation. Un tel règlement créera deux pouvoirs rivaux en Éthiopie - une
enclave arrogante du TPLF (ou une autre variante sous un autre nom) et un
gouvernement central éthiopien affaibli.
Pour
réussir, ce plan devra contenir et marginaliser les Amharas, qui ont été
décimés par la guerre, et l'Érythrée voisine.
Un tel
scénario servira les intérêts américains à court terme en affaiblissant la
montée en puissance de la Chine dans la Corne de l'Afrique, une région
stratégique. Mais pour l'Éthiopie et la région, ce scénario sera synonyme
d'instabilité, de fragilité et de chaos à long terme.
La
libération surprise, le 7 janvier 2022, d'éminents prisonniers du Front
populaire de libération du Tigré (TPLF), tels que Sebhat Nega, les appels
téléphoniques entre le Premier ministre éthiopien Abiy Ahmed et le président
américain Joseph R. Biden, les diverses déclarations du gouvernement américain
et le voyage d'Olesegun Obasanjo au Tigré sont autant d'éléments qui indiquent
un règlement américain du conflit entre le TPLF (ou une version réorganisée de
celui-ci) et le gouvernement central éthiopien.
Quelles
sont les forces motrices de cette initiative américaine ?
Quels sont
les contours d'un tel règlement ? Qui gagne ? Qui perd ?
Pourquoi
l'administration Biden est-elle intéressée par un règlement ?
Quels sont
les intérêts des États-Unis dans la Corne de l'Afrique ?
Les
responsables politiques américains ont clairement indiqué qu'une alliance entre
l'Éthiopie, l'Érythrée et la Somalie que les États-Unis ne contrôlent pas n'est
pas acceptable. L'Érythrée et la Somalie possèdent ensemble un littoral de 4
300 kilomètres dans l'un des coins les plus stratégiques du monde. Les
Etats-Unis veulent clairement empêcher une telle alliance, qui est favorable à
la Chine. Ajoutez à cela les liens personnels que Biden, figure clé de la
politique étrangère et de la sécurité nationale, entretient avec les dirigeants
du TPLF, qui dirige l'Éthiopie depuis près de trois décennies.
"Défense
des droits de l'homme"
Le
président Biden n'est personnellement impliqué qu'indirectement dans la
politique américaine dans la Corne de l'Afrique. Il l'a confiée à Anthony
Blinken, plus jeune et plus agressif, qui est impatient de laisser sa marque
sur la politique étrangère américaine. Bien avant la prestation de serment de
Biden, Anthony Blinken et Jake Sullivan (qui deviendront plus tard
respectivement secrétaire d'État et conseiller à la sécurité nationale) avaient
défini une politique d'intervention visant à faire pencher la balance en faveur
des insurgés du Tigré. Quelques jours après le début de la guerre, début
novembre 2020, entre le TPLF et le gouvernement central éthiopien, Blinken et
Sullivan écrivaient et tweetaient sur les crimes de guerre et le nettoyage
ethnique commis par le gouvernement éthiopien sans vérification indépendante. À
aucun moment, l'administration Biden ne s'est exprimée contre les insurgés du
TPLF en tant qu'instigateurs de la guerre ou contre le génocide de Maikadra, où
environ 1 000 civils sans défense ont été massacrés. Le gouvernement américain
a également ignoré ou minimisé la dévastation choquante des régions Amhara et
Afar - les pertes en vies humaines, les viols et la destruction délibérée des
biens et de la vie économique, ramenant ces régions des décennies en arrière.
Les préoccupations relatives aux droits de l'homme n'ont été appliquées que de
manière sélective.
Les droits
de l'homme ont été utilisés comme une arme lorsque l'administration Biden a
pris ses fonctions en janvier 2021. L'intention était de diaboliser le Premier
ministre Abiy, l'Érythrée et les Amharas, en croyant qu'ils s'opposeraient aux
ambitions américaines dans la Corne de l'Afrique. Combinée à l'incapacité du
gouvernement éthiopien à donner sa version, la stratégie de diabolisation
orwellienne a fonctionné. L'agresseur TPLF est maintenant "la
victime". Personne dans la communauté internationale ne parle maintenant
des civils des régions Amhara et Afar qui sont victimes de crimes terribles.
Qu'en
est-il des droits de l'homme ? Les droits de l'homme sont un des outils favoris
de l'arsenal de la politique étrangère américaine, souvent utilisé contre les
pays et les dirigeants qui refusent de suivre les ordres de Washington.
L'Arabie
saoudite est l'un des violateurs flagrants des droits de l'homme. Les
violations systématiques des droits par l'Arabie saoudite comprennent "des
meurtres, des exécutions, des disparitions, des actes de torture et des cas de
traitement cruel, inhumain ou dégradant des prisonniers et des détenus par des
agents de l'État, des conditions de vie difficiles et dangereuses dans les
prisons, des arrestations et des détentions arbitraires, des prisonniers
politiques, des restrictions sévères à la liberté d'expression et de la
presse,...".
En outre,
la guerre saoudienne au Yémen est un exemple flagrant de crimes de guerre.
Cette guerre dure depuis sept ans. Avec des armes américaines, le pays le plus
riche du monde arabe mène une guerre pour anéantir l'un des pays arabes les
plus pauvres. Aucune menace de sanctions ou d'accusations de génocide de la
part des États-Unis.
Le credo
américain pour l'Éthiopie : pas de "changement de régime", mais une
"castration du régime" ....
Le Premier
ministre Abiy n'est pas menacé par un changement de régime, mais par la
castration du régime.
En quoi
consistera cette castration ?
Les
États-Unis vont mettre un nud coulant autour du cou du gouvernement Abiy et le
resserrer lentement.
Un
cessez-le-feu imposé dans lequel les rebelles du TPLF sont assimilés au
gouvernement central de l'Éthiopie.
Accès sans
entrave au Tigré pour les puissances étrangères et les organisations d'aide
connues pour fournir des renseignements et de la logistique aux rebelles.
Présenter
toutes les réponses militaires du gouvernement aux provocations des insurgés
comme des attaques contre des civils et des massacres, justifiant ainsi une
intervention étrangère.
Accepter
une zone d'exclusion aérienne ou des "casques bleus" étrangers.
Promettre à
l'Éthiopie une aide à la reconstruction, assortie de conditions élevées. En
d'autres termes, à chaque étape, l'Éthiopie doit prouver qu'elle "vaut
l'aide" avant que celle-ci ne lui soit accordée.
Donnez des
garanties que les dirigeants du TPLF conserveront leurs richesses volées.
La garantie
que les dirigeants du TPLF ne seront pas poursuivis pour les crimes qu'ils ont
commis.
Contenir et
marginaliser les Amharas et l'Érythrée voisine. Cela conduira inévitablement à
des divisions internes en Éthiopie et au mécontentement en Érythrée.
Un
gouvernement central faible et affaibli, confronté à ses rivaux du Tigré, ainsi
qu'à d'autres puissances régionales et seigneurs de la guerre.
Dépendance
à l'égard des puissances occidentales par la réception d'aumônes, tant
alimentaires qu'en argent.
Quel
est, du point de vue éthiopien, la meilleure approche ?
Herman
Cohen (chargé de mission au Département d'État américain pour l'Afrique) a
récemment tweeté ce que la plupart des Éthiopiens aimeraient voir : "En #Ethiopie,
il est temps pour le TPLF d'accepter l'inévitable : le gouvernement Abiy a une
supériorité militaire écrasante. Pour éviter au peuple tigréen de nouvelles
souffrances, le TPLF doit cesser d'exister et ses dirigeants doivent s'exiler.
Cohen sait comment flatter les Éthiopiens, et il veut probablement utiliser
cette idée pour tromper les Éthiopiens et manipuler leurs sentiments et leurs
opinions.
Si le TPLF
se rend, est désarmé et que ses dirigeants sont emprisonnés ou exilés, un
dialogue national global pourra résoudre les nombreux problèmes de l'Éthiopie.
Mais il est
peu probable que cela se produise.
Laisser le
TPLF disparaître n'est pas dans l'intérêt de l'Amérique. Il est possible pour
l'Amérique d'orchestrer l'exil des principaux dirigeants du TPLF vers un pays
comme le Canada. Une telle démarche implique également de brûler l'ancien TPLF
et de le ressusciter sous un autre nom. Mais le TPLF et son idéologie resteront
une plaie suppurante. La mesure clé de tout accord significatif est le
démantèlement officiel et vérifiable du TPLF et de ce qu'il en reste.
Un
arrangement imposé par les États-Unis pourrait inclure une forme de
"protection", éventuellement une zone d'exclusion aérienne, ou le
stationnement de troupes étrangères dans une zone telle que Wolkait. Un
gouvernement central affaibli sera occupé dans un avenir proche à résoudre les
crises économiques et à répondre aux demandes de plus en plus affirmées des
gouvernements régionaux et des milices associées. Elle sera chancelante et
n'aura pas l'endurance et la vision nécessaires pour se lancer dans de grands
projets de développement, former de grandes alliances ou négocier sur un pied
d'égalité avec les puissances étrangères.
La
politique américaine envers l'Éthiopie est une extension de sa politique envers
l'ensemble du continent africain.
Quel est
le principe de base de la politique étrangère américaine en Afrique ? Elle
repose sur deux piliers.
Pilier I.
Protection de l'Empire.
Les
États-Unis ont intérêt à mettre l'Afrique au service de leur empire. Depuis le
11 septembre, les États-Unis sont obsédés par la lutte contre le terrorisme, et
l'Afrique n'est considérée que sous l'angle du contrôle militaire.
Dans ce
contexte, comme l'écrit le journaliste et auteur Howard French, "l'Afrique
est de plus en plus traitée comme un problème militaire et sécuritaire qui doit
être géré de très près".
Les États-Unis
ont créé le Commandement de l'Afrique (AFRICOM). Africom incarne la
militarisation de la politique américaine envers l'Afrique. Par ailleurs, le
Camp Limonnier, la seule base militaire américaine permanente en Afrique, fait
partie de l'Africa Command basé à Djibouti, voisin de l'Éthiopie. C'est sur
cette base que le commandant américain, le général William Zana, a menacé
d'intervenir en Éthiopie pas plus tard qu'en novembre 2021.
Les armées
africaines qui ne coopèrent pas avec Africom sont considérées avec suspicion.
L'armée érythréenne a rejeté la coopération avec Africom. Un rapport américain
de 2013 concluait que l'armée érythréenne "pourrait être un allié
américain utile dans une région historiquement volatile qui sera probablement
plus un problème qu'une aubaine pour les États-Unis dans un avenir
proche".
En dehors
des questions militaires, les relations commerciales entre les États-Unis et
l'Afrique sont axées sur les industries extractives, telles que le pétrole et
les minéraux, et sur la vente de technologies coûteuses, comme les avions.
L'approche
militaire américaine a du mal à rivaliser avec l'aide économique et
infrastructurelle considérable de la Chine.
Pilier II.
La suprématie blanche
Comme le
titrait le Washington Post en 2014, le monde occidental, en particulier
l'Amérique, a une "longue et laide tradition de traiter l'Afrique comme un
endroit sale et malade." Parmi les décideurs politiques et les
journalistes américains, l'Afrique est vue à travers un prisme négatif.
"Il
existe un état d'esprit insidieux et ancien chez les décideurs américains
lorsqu'ils traitent de l'Afrique, qui consiste à voir des mauvaises nouvelles
et des catastrophes partout."
L'Afrique
est la seule région du monde où des personnes ayant "peu d'expertise et
peu d'expérience ou d'influence politique" sont appelées à façonner et à
diriger la diplomatie américaine. Des célébrités sans intérêt, telles que Bono,
George Clooney et Ben Affleck, sont recherchées pour définir les priorités et
susciter l'intérêt du public.
Trump a
qualifié les pays africains de "pays de merde". Il a enlevé le masque
diplomatique et a été marqué au fer rouge pour cela. Kissinger a déclaré que
les Sud-Africains "les Blancs sont en Afrique pour y rester". Reagan
a traité les Africains de "singes". Tout préjugé personnel mis à
part, les États-Unis étaient à la tête d'une clique internationale raciste qui
collaborait secrètement avec l'apartheid sud-africain et le soutenait.
En un mot,
la politique raciste des États-Unis à l'égard de l'Afrique peut être résumée
comme suit :
- Ne
m'envoie pas tes réfugiés ;
-
N'apportez pas vos maladies dans notre pays (d'où l'interdiction irrationnelle
et prévisible de Biden sur les voyageurs sud-africains après la découverte de
la variante Omicron de Covid ;) et
- N'élevez
pas de terroristes
Retour en
Éthiopie. Les États-Unis ont été le papa gâteau des insurgés du TPLF. Les
États-Unis ne peuvent pas être un médiateur neutre dans le conflit actuel.
Alors, à
quoi ressemblerait un règlement négocié par les États-Unis en Éthiopie ?
Ne cherchez
pas plus loin que 1991. Les négociations menées sous la médiation des
États-Unis en 1991 ont permis à une petite minorité de prendre le pouvoir. Cela
a conduit à près de trois décennies de tyrannie et d'incendies criminels par le
Front populaire de libération du Tigré (TPLF). Cet arrangement était dans
l'intérêt des États-Unis. Mais cela a causé un grand préjudice au peuple,
matériellement et humainement. Le TPLF s'est enrichi avec beaucoup d'aide
étrangère et de prêts. Ses dirigeants sont devenus très riches. Le peuple
éthiopien a été traumatisé et a dû payer la facture.
Nous ne
nous laisserons pas berner deux fois !
Comment
les Éthiopiens peuvent-ils faire face à ces graves menaces ?
1.
Maintenez l'unité. Les dirigeants éthiopiens, les partis d'opposition et la
diaspora doivent travailler sans relâche pour étendre et intensifier l'unité
durement acquise.
2. La
nécessité d'une force médiatique. L'Éthiopie doit constamment clarifier sa
position auprès de la communauté internationale, de manière proactive et avec
des faits et des chiffres. À cette fin, le gouvernement doit prendre
l'initiative, avec une équipe médiatique bien organisée et compétente, de
convaincre le monde de la justesse de la position de l'Éthiopie et d'inverser
le récit négatif.
3.
Reconstruction. Tous les Éthiopiens, en particulier ceux de la diaspora,
doivent continuer à apporter des contributions financières et en nature pour
réparer les dégâts causés par l'invasion du TPLF dans les régions Amhara et
Afar.
4. Soutenir
encore plus vigoureusement le mouvement "No More" et la lutte
panafricaine.
Hoe de VS probeert Ethiopië opnieuw in zijn greep te krijgen
Hoe de VS probeert Ethiopië
opnieuw in zijn greep te krijgen
Negash Abdurahman, voor Addis Zeybe, januari 2022
Een door Amerika bemiddelde regeling van het conflict in
Ethiopië is duidelijk in de maak. Een dergelijke overeenkomst zal twee
rivaliserende machten creëren in Ethiopië - een arrogante TPLF-enclave (of een
andere variant met een andere naam) en een verzwakte centrale Ethiopische regering.
Om te slagen zal dit plan de Amharas, die door de oorlog zijn gedecimeerd, en
het naburige Eritrea moeten indammen en marginaliseren.
Een dergelijk scenario zal op korte termijn de Amerikaanse belangen dienen door
de Chinese opgang in de strategische
Hoorn van Afrika af te zwakken. Maar voor Ethiopië en de regio zal dit scenario
instabiliteit, kwetsbaarheid en chaos op lange termijn met zich meebrengen.
De verrassingsvrijlating op 7 januari 2022 van prominente
gevangenen van het Tigray People Liberation Front (TPLF), zoals Sebhat Nega, de
telefoongesprekken tussen de Ethiopische premier Abiy Ahmed en de Amerikaanse
president Joseph R. Biden, diverse verklaringen van de Amerikaanse regering en
de reis van Olesegun Obasanjo naar Tigray wijzen allemaal op een VS-regeling
van het conflict tussen het TPLF (of een gereorganiseerde versie daarvan) en de
centrale regering van Ethiopië.
Wat zijn de drijvende krachten achter dit VS initiatief?
Wat zijn de contouren van een dergelijke regeling? Wie wint?
Wie verliest?
Waarom is de regering Biden geïnteresseerd in een regeling?
Wat zijn de Amerikaanse belangen in de Hoorn van Afrika?
Amerikaanse beleidsmakers hebben duidelijk te kennen gegeven
dat een alliantie tussen Ethiopië, Eritrea en Somalië die de VS niet
controleert, niet aanvaardbaar is. Eritrea en Somalië hebben samen een kustlijn
van 4.300 kilometer in een van de meest strategische uithoeken van de wereld. De
VS wil duidelijk een dergelijke alliantie, die China gunstig is, voorkomen.
Voeg daarbij de persoonlijke banden die belangrijke personen in het buitenlands
beleid en de nationale veiligheid van Biden hebben met de TPLF leiders die
Ethiopië bijna drie decennia lang hebben geregeerd.
Verdediging van de mensenrechten
President Biden is persoonlijk slechts zijdelings betrokken
bij de politiek van de VS in de Hoorn van Afrika. Hij heeft deze uitbesteed aan
de jongere en agressieve Anthony Blinken, die staat te popelen om zijn stempel
te drukken op het buitenlands beleid van de VS. Lang voordat Biden werd
beëdigd, hadden Anthony Blinken en Jake Sullivan (die later respectievelijk
minister van Buitenlandse Zaken en nationaal veiligheidsadviseur werden) een
interventiebeleid uitgestippeld om de balans te doen doorslaan ten gunste van
de opstandelingen in Tigray. Binnen enkele dagen na het begin van de oorlog
begin november 2020 tussen het TPLF en de centrale regering van Ethiopië,
schreven en twitterden Blinken en Sullivan over oorlogsmisdaden en etnische
zuiveringen van de regering van Ethiopië zonder onafhankelijke verificatie. Op
geen enkel moment sprak de regering-Biden zich uit tegen de TPLF-opstandelingen
als aanstichters van de oorlog of tegen de genocide in Maikadra, waar naar
schatting 1.000 weerloze burgers werden afgeslacht. De VS regering heeft ook de
schokkende verwoestingen in de regio's Amhara en Afar genegeerd of gebagatelliseerd
- het verlies van mensenlevens, verkrachtingen en de doelbewuste vernietiging
van eigendom en economisch leven, waardoor de regio's tientallen jaren terug in
de tijd zijn gezet. De bezorgdheid over de mensenrechten werd slechts selectief
toegepast.
De mensenrechten werden als wapen ingezet toen de
regering-Biden in januari 2021 aantrad. De bedoeling was om premier Abiy,
Eritrea en de Amharas te demoniseren, omdat men dacht dat zij de VS-ambities in
de Hoorn van Afrika in de weg zouden staan. In combinatie met het falen van de
Ethiopische regering om haar versie te kunnen geven, heeft de Orwelliaanse
demoniseringsstrategie gewerkt. De agressor TPLF is nu het slachtoffer.
Niemand in de internationale gemeenschap heeft het nu over burgers in de Amhara
en Afar regios die het slachtoffer zijn van vreselijke misdaden.
Hoe zit het met mensenrechten? Mensenrechten zijn een
favoriet instrument in het arsenaal van het buitenlands beleid van de VS, dat
vaak wordt gebruikt tegen landen en leiders die weigeren hun orders uit
Washington op te volgen.
Saoedi-Arabië is een van de flagrante schenders van de
mensenrechten. De systematische Saudische schendingen van de rechten omvatten
"moorden; executies; verdwijningen; foltering en gevallen van wrede,
onmenselijke of vernederende behandeling van gevangenen en gedetineerden door
overheidsfunctionarissen; barre en levensgevaarlijke omstandigheden in
gevangenissen; willekeurige arrestatie en detentie; politieke gevangenen;
ernstige beperkingen van de vrijheid van meningsuiting en van de pers,...".
Daarnaast is de Saudische oorlog in Jemen een flagrant voorbeeld van
oorlogsmisdaden. Deze oorlog woedt al zeven jaar. Met Amerikaanse wapens voert
het rijkste land van de Arabische wereld een oorlog om een van de armste
Arabische landen uit te roeien. Geen dreiging van de VS met sancties of
beschuldigingen van genocide.
Het Credo van de VS voor Ethiopië: geen regime verandering,
maar wel een regime castratie....
Premier Abiy wordt niet bedreigd door een regime-wisseling,
maar wel met regime-castratie.
Waaruit zal deze castratie bestaan?
De VS zal een strop rond de nek van de regering Abiy leggen en die langszaam
aanhalen.
Een opgelegd staakt-het-vuren waarbij de TPLF opstandelingen
gelijksteld worden met de centrale regering van Ethiopië.
Onbelemmerde toegang tot Tigray voor buitenlandse
mogendheden en hulporganisaties waarvan bekend is dat zij inlichtingen en
logistiek verstrekken aan de opstandelingen.
Alle militaire reacties van de regering op provocaties van
de opstandelingen voorstellen als aanvallen op burgers en als bloedbaden,
waardoor buitenlandse interventie gerechtvaardigd wordt.
Het aanvaarden van een no-fly zone of een soort van
buitenlandse "vredeshandhavers."
Ethiopië hulp voor de wederopbouw beloven, waaraan hoge
voorwaarden zijn verbonden. Met andere woorden, bij elke stap moet Ethiopië
bewijzen dat het de hulp waard is voordat deze wordt verleend.
Garanties geven dat de TPLF-leiders hun gestolen rijkdommen
behouden.
Garanties dat de TPLF- leiders niet worden vervolgd voor
misdaden die zij hebben begaan.
De Amharas en het naburige Eritrea in toom houden en
marginaliseren. Dit zal onvermijdelijk leiden tot interne verdeeldheid binnen Ethiopië
en tot ontevredenheid in Eritrea.
Een zwakke, verzwakte centrale regering, die geconfronteerd
wordt met zijn rivalen in Tigray, en ook met andere regionale machten en
krijgsheren
Afhankelijkheid van Westerse mogendheden door het ontvangen
van aalmoezen, zowel voedsel als geld
Wat is, vanuit Ethiopisch perspectief, de beste uitkomst?
Herman Cohen (een beleidsman bij het VS ministerie van
buitenlandse zaken voor Afrika) tweette onlangs wat de meeste Ethiopiërs graag
zouden zien: "In #Ethiopia, is het tijd dat het TPLF het onvermijdelijke
aanvaard: de regering Abiy heeft een overweldigend militair overwicht. Om het
Tigrayaanse volk te behoeden voor nog meer ontberingen, moet de TPLF ophouden
te bestaan en moeten de leiders in ballingschap vertrekken. Cohen weet hoe hij
de Ethiopiërs moet vleien, en waarschijnlijk wil hij met dit idee de Ethiopiërs
op het verkeerde been zetten en hun gevoelens en meningen manipuleren.
Als de TPLF zich overgeeft, ontwapend wordt en haar leiders
gevangengezet of verbannen worden, kan een allesomvattende nationale dialoog de
vele problemen van Ethiopië aanpakken.
Maar het is niet waarschijnlijk dat dit zal gebeuren.
Het TPLF laten verdwijnen is niet in het belang van Amerika.
Het is mogelijk voor Amerika om de ballingschap van belangrijke leiders van het
TPLF naar een land als Canada te orkestreren. Een dergelijke stap zal ook
gepaard gaan met een verbranding van het oude TPLF en haar doen herrijzen onder
een andere naam. Maar het TPLF en zijn ideologie zullen een etterende wond
blijven. De belangrijkste maatstaf voor een zinvol akkoord is of de TPLF en wat
van haar overblijft officieel en op controleerbare wijze zullen worden ontmanteld.
Een door de VS tot stand gebrachte regeling kan een of
andere vorm van "bescherming" omvatten, eventueel een vliegverbod, of
de stationering van buitenlandse troepen in een gebied zoals Wolkait. Een
verzwakte centrale regering zal het in de nabije toekomst druk hebben met het
oplossen van economische crises en het inspelen op de steeds assertievere eisen
van regionale regeringen en de daarmee verbonden milities. Zij zal wankel zijn
en niet het uithoudingsvermogen en de visie hebben om grote
ontwikkelingsprojecten op touw te zetten, grote allianties aan te gaan of op
voet van gelijkheid te onderhandelen met buitenlandse mogendheden.
Het beleid van de VS ten aanzien van Ethiopië ligt in het
verlengde van hun beleid ten aanzien van het gehele Afrikaanse continent.
Wat is het uitgangspunt van het buitenlands beleid van de VS
in Afrika ? Het berust op twee pijlers.
Pijler I. Bescherming van het Imperium.
De VS heeft er belang bij Afrika in dienst te stellen van
zijn Imperium. De VS is sinds 11 september geobsedeerd door
terrorismebestrijding en Afrika wordt enkele bekeken in functie van een
militaire controle.
In die context wordt, zoals de journalist en auteur Howard French schrijft,
" Afrika meer en meer behandeld als een in een militair- en
veiligheidsprobleem dat strikt van heel dichtbij moet beheerd".
De VS heeft het Africa Command (AFRICOM) opgericht. Africom
belichaamt de militarisering van het Amerikaanse beleid ten aanzien van Afrika.
Overigens maakt Camp Limonnier, de enige permanente militaire basis van de VS
in Afrika, deel uit van het Afrika Commando dat gevestigd is in Djibouti, het
buurland van Ethiopië. Het is vanaf deze basis dat VS-commandant generaal
William Zana nog in november 2021 dreigde met een interventie in Ethiopië.
Afrikaanse legers die niet samenwerken met Africom worden
met argusogen bekeken. Het Eritrese leger wees samenwerking met het Africom af.
In een VS rapport uit 2013 werd geconcludeerd dat het leger van Eritrea
"een nuttige bondgenoot van de VS zou kunnen zijn in een historisch
wankele regio die in de nabije toekomst waarschijnlijk meer een probleem dan
een zegen voor de Verenigde Staten zal zijn".
Afgezien van militaire aangelegenheden zijn de VS handelsbetrekkingen
met Afrika geconcentreerd rond winningsindustrieën zoals olie en mineralen; en
de verkoop van dure technologieën zoals vliegtuigen.
De militaire VS aanpak heeft het moeilijk om te concurreren
met de uitgebreide Chinese economische en infrastructurele bijstand.
Pijler II. Blanke suprematie
Zoals de Washington Post in 2014 kopte, heeft de westerse
wereld, vooral Amerika, een "lange en lelijke traditie om Afrika te
behandelen als een vieze, zieke plek." Onder Amerikaanse beleidsmakers en
journalisten wordt Afrika door een negatief prisma bekeken.
"Er is een verraderlijk en al lang bestaand mentaliteit
onder de VS beleidsmakers wanneer zij met Afrika te maken hebben, en dat is om
overal slecht nieuws en rampspoed te zien.
Afrika is het enige deel van de wereld waar een beroep wordt
gedaan op mensen met "weinig deskundigheid en weinig beleidsachtergrond of
slagkracht" om de Amerikaanse diplomatie vorm te geven en te sturen.
Irrelevante beroemdheden zoals Bono, George Clooney, en Ben Affleck worden
gezocht om prioriteiten te stellen en de publieke belangstelling te wekken.
Trump noemde Afrikaanse landen "Shithole
countries." Hij zette het diplomatieke masker af en werd daarvoor gebrandmerkt.
Kissinger zei dat Zuid-Afrikaanse "blanken in Afrika zijn om er te
blijven." Reagan noemde Afrikanen apen. Afgezien van persoonlijke
vooroordelen, stonden de VS aan het hoofd van een racistische internationale
kliek die in het geheim samenwerkte met en steun verleende aan de Zuid-Afrikaanse
apartheid.
In een notendop kan het racistische Amerikaanse beleid ten
aanzien van Afrika als volgt worden samengevat:
- - Stuur me jullie vluchtelingen niet;
- - Breng jullie ziektes niet naar ons land (vandaar
Biden's irrationele, voorspelbare verbod op Zuid-Afrikaanse reizigers na de
ontdekking van de Omicron variant van Covid;) en
- - Kweek geen terroristen
Terug naar Ethiopië. De VS is de suikeroom de TPLF-opstandelingen
geweest. De VS kan geen neutrale bemiddelaar zijn in het huidig conflict.
Dus hoe zou een door de VS bemiddelde regeling in Ethiopië eruit
zien?
Kijk niet verder dan 1991. De door de VS bemiddelde onderhandelingen
in 1991 stelden een kleine minderheid in staat aan de macht te komen. Dit
leidde tot bijna drie decennia van tirannie en brandstichting door het Volksbevrijdingsfront
van Tigray (TPLF). Deze regeling was in het belang van de VS. Maar het bracht
de bevolking grote schade toe, materieel als menselijk. Het TPLF verrijkte zichzelf
met veel buitenlandse hulp en leningen. De leiders werden stinkend rijk. Het
Ethiopische volk werd getraumatiseerd en moest de rekening betalen.
We laten ons niet twee maal voor de gek houden!
Hoe kunnen de Ethiopiërs het hoofd bieden aan deze ernstige bedreigingen?
1. Handhaaf de eenheid. Het Ethiopische leiderschap, de
oppositiepartijen en de diaspora moeten onophoudelijk werken aan het uitbreiden
en intensiveren van de zwaarbevochten eenheid.
2. De noodzaak van een eigen media-macht. Ethiopië moet zijn
standpunt tegenover de internationale gemeenschap voortdurend proactief en met
feiten en cijfers onderbouwd verduidelijken. Daartoe moet de regering het
voortouw nemen met een goed georganiseerde, bekwame media-ploeg om de wereld te
overtuigen van de juistheid van Ethiopië s zaak en om het negatieve verhaal om
te keren.
3. Wederopbouw. Alle Ethiopiërs, vooral diegenen onder ons
in de diaspora, moeten doorgaan met het leveren van financiële bijdragen en
bijdragen in natura om de verwoestingen te herstellen die zijn aangericht door
de invasie van de TPLF in de regio's Amhara en Afar.
4. De "No More"-beweging en de Pan-Afrikaanse
strijd nog krachtiger te steunen.
Verkiezingen in Somalië - interview met Mohamed Hassan
Verkiezingen in Somalië
(foto) President Mohamed Abdullahi Mohamed, alias Farmaajo (links) en premier Mohamed Hussein Roble.
Conflict tussen president en
premier is een conflict tussen het Somalische volk en de imperialistische
krachten"
De parlementsverkiezingen in Somië zullen op 25 februari
worden afgerond te midden van spanningen tussen de president en de premier. Mohamed Hassan, historicus en voormalig diplomaat, legt de politieke
situatie uit, de rol van buitenlandse mogendheden, vooral de VAE, en de waarheid
achter Shabaab
10 januari 2022 door Pavan Kulkarni
De herhaaldelijk uitgestelde verkiezingen voor het Lagerhuis
van het Somalische parlement, het House of People, zullen op 25 februari plaats
vinden. Het akkoord over de datum werd bereikt op zondag 9 januari, na een week
van bijeenkomsten van de Nationale Overleg Raad (NCC), voorgezeten door premier
Mohamed Hussein Roble en bijgewoond door de leiders van de regionale staten van
Somalië.
Deze verkiezingen zullen niet worden gehouden op basis van
het beginsel "één persoon één stem", waarvoor president Mohamed
Abdullahi Mohamed, alias Farmaajo, in februari 2020 een baanbrekende wet heeft
ondertekend. Het vooruitzicht om voor het eerst sinds 1969 verkiezingen te
houden op basis van het algemeen kiesrecht is ontspoord. Opnieuw zullen
afgevaardigden, gekozen door clanleiders, stemmen om leden voor het parlement
te kiezen, die op hun beurt de president zullen kiezen.
"Het is niet echt een verkiezing. Het is een benoeming
door een aristocratische klasse. Degenen met geld kunnen de stem van de
afgevaardigden kopen in naam van hun clan zonder zelfs maar de meerderheid van
de clanleden te raadplegen. Het is de gemakkelijke manier om Somalië te regeren
en zijn hulpbronnen te plunderen," vertelde Mohamed Hassan,
historicus en voormalig diplomaat, aan Peoples Dispatch in een interview uren
voordat de verkiezingsdatum werd overeengekomen.
Deze controversiële verkiezingen zullen worden gehouden te
midden van een escalerend conflict tussen president Farmaajo en premier Roble,
dat uitmondde in een gespannen impasse in Mogadishu tussen de soldaten die
loyaal aan hen zijn.
Radio Dalsan meldde dat de "NCC ook is overeengekomen
om AMISOM [African Union Mission in Somalia] in te zetten in het meest
versterkte presidentiële paleis om de spanning te bedwingen in het gebied waar
rivaliserende troepen die zowel president Farmaajo als premier Roble steunen,
rivaliserende posities blijven innemen."
"De imperialistische krachten, die zich bedreigd
voelden door de wet voor één stem per persoon die president Farmaajo
ondertekende, zien hem als een obstakel omdat hij een populaire leider is. Dus
gebruiken ze de premier als een paard van Troje tegen Farmaajo," zei Mohamed
Hassan, die ook adviseur is van de president van de regionale staat Somalië
van Ethiopië, aan de grens met Somalië.
Eerder, op 7 januari, probeerde Roble ook de diplomatieke
betrekkingen met de Verenigde Arabische Unie (AE) te normaliseren, die in 2018
door president Farmaajo werden verbroken op beschuldigingen dat het Somalië
probeerde te destabiliseren. "Het is zijn bedoeling om de VAE terug te
brengen in Somalië," zei Hassan, die beweerde dat het de VAE is die de
bomaanslagen in Mogadishu heeft gesponsord en de militante groep Al Shabaab als
verantwoordelijk heeft bestempeld.
De dreiging van Al Shabaab wordt in de internationale media
vaak aangevoerd als de reden waarom Somalië niet rijp is voor verkiezingen op
basis van één persoon-één stem. Volgens Hassan is de massabasis van Al
Shabaab, die werd gevormd als gevolg van de invasie van Ethiopië in 2006
"op aandringen van de VS", echter uitgehold.
Al Shabaab is nu "een spook geworden dat door externe
krachten wordt opgeroepen om te voorkomen dat het Somalische volk zijn
democratische rechten uitoefent. Al deze zogenaamde deskundigen van de
International Crisis Group vergroten Al Shabaab uit tot de grootste bedreiging
voor de regio. Maar dat is niet meer waar," zei hij.
Lees hieronder een verkorte versie van het
telefooninterview:
Peoples Dispatch (PD): De verkiezingen in Somalië zijn
herhaaldelijk uitgesteld. Temidden van deze vertraging is er een escalerende
ruzie tussen president Farmaajo en premier Roble. Het lijkt erop dat de VS en
haar bondgenoten de kant van de premier hebben gekozen en de president de
schuld geven van de vertraging. Maar het was Farmaajo die campagne voerde voor
één persoon één stem en dit in februari 2020 tot wet heeft verheven.
Het vooruitzicht om voor het eerst sinds 1969 verkiezingen
te houden op basis van het algemeen kiesrecht, is echter ontspoord. De
verkiezing waartoe Farmaajo's tegenstanders en de internationale gemeenschap
hem onder druk zetten, is weer in overeenstemming met de vroegere praktijk
waarbij afgevaardigden van clans de vertegenwoordigers in het lagerhuis kiezen,
die op hun beurt de president kiezen. Welke representatieve waarde heeft een
dergelijke verkiezing?
Mohamed Hassan (MH): Het zijn niet echt verkiezingen. Het is
een benoeming door een aristocratische klasse. Degenen met geld kunnen de stem
van de afgevaardigden kopen in naam van hun clan, zonder zelfs maar de
meerderheid van de clanleden te raadplegen. Het is de gemakkelijkste manier om
Somalië te regeren en zijn hulpbronnen te plunderen. De één-persoon-één-stem
wet is een mijlpaal hiertegen.
De krijgsheren die de clans controleren verliezen hun
hegemonie in hun eigen clans omdat de Somalische samenleving, vooral in de
laatste 20 jaar, ingrijpend is veranderd. Verstedelijking heeft het bewustzijn
van de bevolking vergroot. Het is zeer moeilijk het volk te controleren op
basis van de oude clan mentaliteit. Daarom stelde de president voor om de
verkiezingen te laten plaatsvinden op basis van één persoon-één stem. De
meerderheid van de bevolking steunde dit voorstel.
Krachten die in het verleden altijd de clan als basis hebben
gebruikt om de macht te behouden, voelden zich bedreigd. En, natuurlijk,
voelden de imperialistische krachten ook zich bedreigd. Zij willen de status
quo handhaven. Ze willen niet dat er een populair patriottisch sentiment groeit
in Somalië. De westerse landen willen het feodale clansysteem in stand houden
omdat clans de enige basis zijn waarop je het Somalische volk kunt verdelen. Je
kunt ze niet verdelen op basis van godsdienst, cultuur of taal, want ze zijn vormen
een eenheidsstaat-natie. Er is geen land in Afrika zoals Somalië waar de gehele
bevolking van noord tot zuid en van oost tot west dezelfde taal spreekt.
Het huidige conflict tussen de president en de premier is
in wezen een conflict tussen het Somalische volk en de imperialistische
krachten. De imperialistische krachten zien president Farmaajo als een
obstakel omdat hij een populaire leider is. U moet ook weten dat Farmaajo de
tripartiete overeenkomst voor vrede en samenwerking met Ethiopië en Eritrea had
ondertekend om wat de Nieuwe Hoorn van Afrika wordt genoemd tot stand te
brengen. Dit werd door de VS en Europa niet op prijs gesteld.
Daarom gebruiken zij de premier als een paard van Troje
tegen Farmaajo. Roble heeft geen visie voor het opbouwen van de natie. Hij is zeer
corrupt. De krachten die tegen Farmaajo zijn (waaronder de VAE) staan achter Roble.
Maar zij zijn niet in staat geweest de opkomst van het Somalische nationale
bewustzijn te stoppen.
Langzamerhand begint het embryo van een natiestaat vorm te
krijgen. Een nationaal leger, dat sinds de jaren '90 afwezig was, is onder
Farmaajo met steun van Turkije heropgericht. Dit overstijgt de clan
verdeeldheid en legt de pijlers voor Somalische eenwording. De ervaringen en de
blootstelling van de diaspora spelen ook een belangrijke rol bij het kweken van
een nationaal bewustzijn. Er gaapt nu een diepe kloof tussen de massa's, vooral
de jongere generatie, en de politici die de status quo willen handhaven. De
mensen weigeren te leven zoals vroeger, en de heersende klasse kan niet blijven
heersen zoals vroeger. Ik denk dat de tegenstrijdige krachten uiteindelijk tot
een vergelijk kunnen komen - dat valt nog te bezien. Maar de sociale
omstandigheden zijn veranderd en die kunnen niet meer worden teruggedraaid
zoals voorheen.
PD: Eén-persoon-één-stem was een centrale belofte in de
campagne van president Farmaajo tijdens de verkiezingen van 2017. In feb 2020
heeft hij wel een federale wet aangenomen die de weg vrijmaakt voor algemeen stemrecht.
Kunt u kort toelichten waarom het drie jaar heeft geduurd voordat Farmaajo deze
wet aannam?
MH: Drie jaar was niet erg lang gezien de obstakels die
president Farmaajo moest overwinnen om de democratisering vooruit te helpen -
om het concept te bevorderen dat alle burgers stemrecht hebben en inspraak
hebben in de toekomst van het land. De VAE en andere regionale bondgenoten van
de imperialistische mogendheden geven veel geld uit om een burgeroorlog uit te
lokken en tegenstellingen te creëren onder het Somalische volk. Zij willen geen
nieuwe start voor Somalië. In feite moedigen ze zelfs bomaanslagen in Mogadishu
aan en subsidiëren ze deze, en geven Al Shabaab er de schuld van. Al Shabaab is
een instrument geworden van de VAE om het land te destabiliseren. Kenia van
haar kant steunt krijgsheren in het zuidelijke deel van het land. Maar de
mogelijkheid dat er een burgeroorlog uitbreekt in Somalië is voorbij omdat de
krijgsheren al lang geleden definitief zijn verslagen. De fundamenten voor een
burgeroorlog zijn er niet meer. De bevolking is veel meer gepolitiseerd.
PD: In het internationale mediaverhaal is Al Shabaab
synoniem geworden met Somalië. In februari 2020, toen de wet voor algemeen
stemrecht voor volwassenen werd aangenomen, werden analisten in de
internationale media geciteerd die zeiden dat Somalië, temidden van de oorlog
met Al Shabaab, zich geen verkiezingen op basis van één persoon één stem kan
veroorloven. Nu lijken de analisten te zeggen dat president Farmaajo, door niet
in te stemmen met de verkiezingen op basis van clans, de oorlog tegen Al
Shabaab in gevaar brengt. Hoe groot is de bedreiging voor Al Shabaab?
MH: Al Shabaab is een spook geworden dat door externe
krachten wordt opgeroepen om te voorkomen dat het Somalische volk zijn
democratische rechten uitoefent. Al die zogenaamde deskundigen van de
International Crisis Group vergroten Al Shabaab uit als de grootste bedreiging
voor de regio. Dat is niet meer waar.
Al Shabaab, dat zich laat vertalen als "de jeugd",
was vroeger een betrekkelijk kleine organisatie in alliantie met de
Islamitische Raad, die er in 2006 in slaagde de krijgsheren te verdrijven en de
controle te krijgen over de meeste delen van Somalië. Toen vervolgens op
aandringen van de VS de toenmalige heerser van het Tigray People's Liberation
Front (TPLF) in Ethiopië, Meles Zenawi, Somalië binnenviel, splitste Al Shabaab
zich af van deze raad. De jeugd van die tijd sloot zich bij deze groep aan,
voornamelijk om zich tegen de invasie te verzetten. Vervolgens sloot de groep
zich aan bij Al Qaida en werd zij een bedreiging. In de loop van de tijd, met
de opkomst van een nationaal burgerbewustzijn in het hele land, is zijn basis
echter volledig uitgehold. Ook al controleert Al Shabaab een aantal enclaves in
het land, het kan door de Somalische nationale strijdkrachten worden heroverd
wanneer het maar wil. De capaciteiten van Al Shabaab zijn vandaag ernstig
afgenomen.
Al Shabaab is vandaag slechts een voorwendsel om Somalië te
houden zoals het is en om de opkomst van een democratische staat op basis van
één persoon één stem te verhinderen.
PD: Zelfs nadat de wet: één stem per persoon, in februari
2020 was aangenomen, bleef het verzet daartegen aanhouden. Uiteindelijk
bereikte Farmaajo in september 2020 - twee maanden voor het einde van de
zittingsperiode van het parlement in november, en vijf maanden voor het einde
van de termijn van de president in februari 2021 - een akkoord met de hoofden van
de regionale staten om af te zien van verkiezingen op basis van algemeen
kiesrecht en terug te keren naar verkiezingen op basis van clans. Waarom heeft
hij toegegeven?
MH: Dit is omdat de leiders van de regionale staten
weigerden aan de verkiezingen deel te nemen. Zij kregen van hun
imperialistische meesters te horen dat zij dit niet mochten laten gebeuren. Op
het moment dat de één-persoon-één-stem wet werd ondertekend, hadden de
tegenstanders die er uiteindelijk mee akkoord gingen, niet alle implicaties
ervan begrepen. Nadat de wet was aangenomen, zeiden hun imperialistische
meesters: "Nee, nee, dit is gevaarlijk voor jullie en voor ons. Jullie
moeten terugduwen om terug te keren naar het oude systeem."
Het is niet eens hun eigen beslissing om samenwerking te
weigeren. Het is de beslissing van de externe krachten. U moet begrijpen dat de
strijd in Somalië in wezen gaat tussen Farmaajo en de externe krachten. We
moeten de anderen buiten beschouwing laten. Zij zijn slechts
dochterondernemingen die worden gefinancierd en gevoed door externe krachten
die voortdurend hebben getracht een burgeroorlog te ontketenen en Somalië
opnieuw in krijgsgevangenschap te brengen. Maar ze zijn er niet in geslaagd.
Niet omwille de kracht van de president, maar omdat het bewuste volk deze politiek
heeft verworpen. Ik ben ervan overtuigd dat ook al zijn deze krachten erin
geslaagd om de [verwezenlijking] van één persoon-één-stem te vertragen, zij het
niet zullen kunnen tegenhouden.
PD: Op dezelfde dag dat in september overeenstemming werd
bereikt over het uitstellen van de stemming op basis van algemeen
volwassenenstemrecht en het houden van verkiezingen op basis van het
clansysteem, benoemde president Farmaajo Roble tot de nieuwe premier. Wat was
Roble's politieke status op dat moment? Wat was, volgens u, Farmaajos beweegreden
achter zijn benoeming?
MH: Het was waarschijnlijk een van de fouten die Farmaajo
maakte. Hij dacht dat de man niet politiek bewust is, maar dat hij een premier
zou zijn waarmee kan worden samengewerkt. Maar Farmaajo heeft het verkeerd
begrepen. Roble, een kleine zakenman die in Kenia woont, was alleen
geïnteresseerd in geld. Op het moment dat hij tot premier werd benoemd, kochten
de VAE en Kenia hem. Ze stopten hem in hun zak door hem miljoenen dollars te
laten zien. De man is niet geïnteresseerd in politiek, maar alleen in het geld
dat ermee gemoeid is.
Zodra Roble premier was geworden, bezocht hij de VAE en de
imperialistische krachten waren blij dat zij de man hadden gevonden om Farmaajo
te verzwakken. Maar Farmaajo heeft stand kunnen houden omdat hij de steun van
de massa's heeft.
PD: Toen Roble in september 2020 tot premier werd benoemd,
was de belangrijkste verantwoordelijkheid die hij kreeg het faciliteren van de
verkiezingen voordat de termijnen afliepen. Maar dit mislukte en de termijn van
zowel het parlement als de regering van de president liep af voordat de
verkiezingen gehouden konden worden. Toen het Lagerhuis in april 2021 stemde
voor een verlenging van de ambtstermijn van de president met maximaal twee jaar
tot er verkiezingen konden worden gehouden, ontstond er een enorme controverse.
De regionale stamhoofden van Somalië maakten bezwaar. De VS, het VK en de EU
dreigden de hulp stop te zetten en zelfs sancties op te leggen. De spanningen
tussen de president en de premier zijn sindsdien geëscaleerd en mondden in december
uiteindelijk uit in een impasse in Mogadishu tussen de soldaten die loyaal zijn
aan de president en de soldaten die loyaal zijn aan de premier. Hoe zijn de
zaken tot nu toe geëscaleerd?
MH: Er is veel geld in het land gepompt voor deze escalatie,
vooral om de vooruitzichten op democratische verkiezingen te doen ontsporen. De
westerse mogendheden willen niet dat het Somalische volk zijn onafhankelijke
wil uitoefent, vanwege hun ervaringen met Somalië in het verleden. U moet zich
herinneren dat Somalië in de jaren zestig, toen het onafhankelijk werd, het
eerste Afrikaanse land was dat de Volksrepubliek China erkende. Somalische
schepen en vlaggen werden in beslag genomen toen de Sovjet-Unie wapens leverde
aan Vietnam om de Amerikaanse invasie te weerstaan. Ook binnen het Afrikaanse
continent was de rol van Somalië zeer vooruitstrevend. Het heeft alle
antikoloniale bewegingen gesteund, ook die van Samora Machel in Mozambique. Het
VS-imperialisme vergeet dit gedrag van de Somalische staat niet toen het echt onafhankelijk
was. Zodra Somalië zijn onafhankelijkheid zal herwinnen weet ik zeker dat het zich zal aansluiten bij
China's Belt Road Initiative, net als Eritrea en andere Afrikaanse landen. De
westerse mogendheden willen dit tegenwerken.
Met name vanwege de geostrategische positie aan de Indische
Oceaan willen zij de kustlijn van het land controleren. Alle druk die de VS,
het VK en de EU op Farmaajo uitoefenen, zogenaamd om verkiezingen te
bewerkstelligen, is dus slechts een voorwendsel om in te grijpen en controle
over Somalië uit te oefenen en het ontstaan van een onafhankelijke
democratische natiestaat te verhinderen. Roble is slechts een pion in hun
handen.
PD: De gehele week is Roble voorzitter geweest van de
Nationale Consultatieve Raad (NCC) die bijeenkwam met de regionale stamhoofden
om een weg naar de verkiezingen uit te stippelen. Oppositieleiders en zelfs
buitenlandse diplomaten zijn ook aanwezig, maar de president niet. Waarom is
dat zo?
MH: Er is niets nationaals aan deze Raad. Het is in feite
een raad die door de VAE en de westerse landen wordt gesubsidieerd om het
nationale bewustzijn van het Somalische volk te demobiliseren. Het doel is om
Roble te legitimeren, die slechts hun stroman is zonder steun van de massa's.
De president maakt hier natuurlijk geen deel van uit. Hij is de vijand die ze
omver willen werpen.
PD: Te midden van deze ontmoetingen manoeuvreerde Roble om
de diplomatieke betrekkingen met de VAE te herstellen.
MH: Dat is zijn doel - om de VAE terug in Somalië te brengen.
De VAE hebben Jemen vernietigd. Zij steunden islamisten en jihadisten in Syrië
en in Libië. Ze hebben deelgenomen aan de vernietiging van Somalië. Sinds
Farmaajo hen in 2018 uit Somalië heeft verjaagd, zijn ze boos en willen ze
terugkomen. De VAE wil via Roble terugkeren naar Somalië. Maar ze zullen niet
slagen. De bevolking van Somalië staat vijandig tegenover de VAE. Deze stap zal
de vijandigheid en de wil van het volk om weerstand te bieden aan externe
krachten alleen maar vergroten.