Akasztó. Hongarije kent meerdere nationale feestdagen: 15 maart, 20 augustus (naamdag van koning Szent István) en 23 oktober (dag van de herdenking van de revolutie van 1956). Op 15 maart wordt m.n. de revolutie en/of onafhankelijkheidstrijd van 1848 tegen de Habsburgers herdacht. Deze revolutie (forradalom) van 1848 was een van de vele revoluties in Europa van Italië en Frankrijk tot Duitsland, Oostenrijk, Tsjechië en de Roemeense vorstendommen (Walachije en Moldavië). Onze Brabantse Omwenteling tegen de Oostenrijkers was vroeger (1789).

15 maart wordt normaal in Hongarije gevierd met bevlagging, herdenkingen allerhande, historische spektakels in de scholen, voordrachtwedstrijden enz. De Hongaren dragen dan symbolisch hun nationale kleuren van de vlag op hun jas (de zgn. kokarde). Het is ook een vrije dag. Maar dit jaar beslisten de weergoden roet in het eten te gooien. De dag voordien raasde over bepaalde delen van het land een heuse sneeuwstorm met sneeuwophopingen en vele verkeersproblemen. Bijgevolg werden vele geplande vieringen, hetzij afgelast, hetzij verkort, hetzij in mineur gevierd binnen. Ook hier in het dorp ontsnapte men niet aan de weerperikelen. Dus werd de herdenking bijzonder kort gehouden en beperkt tot het neerleggen van een aantal kransen, aan het monument van de gesneuvelden (van beide oorlogen), om nadien snel de warmte binnen op te zoeken.  Daarover brengen wij een fotoverslag.

Het fotoverslag.



Quasi verkleund staan de burgemeester- Suhajda Antal /polgármester/, de loco burgemeester en de vertegenwoordigers van de partij Jobbik klaar om de kransen neer te leggen, al de rest van de plechtigheid werd afgelast.



Zij begroeten het monument van de gesneuvelden na het neerleggen van de kransen.



De vertegenwoordigers van de partij Fidesz leggen eveneens een krans neer. Deze partij zit in de gemeenteraad.



De schaarse toeschouwers proberen beschutting te vinden in de buurt van een auto. Toch werden er opnames gemaakt voor de lokale TV.



Het desbetreffende monument in een sneeuwdecor, wat voor deze periode van het jaar eerder abnormaal is.



Drie kransen sieren het monument, de hele plechtigheid werd tot dit gebaar beperkt. Oorzaak het gure weer...



Desalniettemin dragen de Hongaren, met fierheid, op die dag de "kokarde" met de nationale kleuren van Hongarije.

Wat geschiedkundige achtergrond bij deze gebeurtenis.

De Hongaarse Revolutie van 1848 was een van de vele revoluties dat jaar en was gelinkt aan de revoluties in de Habsburgse gebieden. Deze revolutie groeide uit tot een onafhankelijkheidsoorlog tegen het Keizerrijk Oostenrijk. Vele leiders en deelnemers uit die tijd o.a. Lajos Kossuth, István Széchenyi, Sándor Petőfi, Józef Bem worden als grote figuren in de Hongaarse geschiedenis beschouwd. 

De revolutie (1848), in Hongarije, begon effectief met demonstraties in Pest en Buda (onder invloed van o.a. dichter Sándor Petőfi en Mór Jókai) waarbij de revolutionairen eisten dat hun 12 punten aanvaard werden. Vele mensen waaronder nogal wat intellectuelen, studenten en ambachtslui, verzamelden op 15 maart voor het Nationaal Museum. Dichter Petőfi en zijn gezellen wandelden in een druilerige regen van Pilvax Café naar de medische universiteit van Pest. Medische studenten voegden zich bij hen en ongeveer 1000 jonge mensen trokken verder naar de drukkerij van Lajos Landerer en Gusztáv Heckenast. Bij aankomst werd een drukpers aangeslagen en in 'naam van het volk' werden kopijen van het "nationale lied" - het pas geschreven gedicht "Nemzeti Dal - Nationaal Lied" van de dichter Petőfi - verspreid. Om 3 u in de namiddag kwam dan de grote volksvergadering bij het Nationaal Museum. Ze bejubelden het radicaal-democratisch programma de zgn. 12 punten.

Intussen braken  verschillende opstanden uit in het hele koninkrijk waarna de Hongaarse reformisten meer autonomie eisten binnen het Keizerrijk Oostenrijk onder gouverneur Lajos Kossuth en de eerste premier Lajos Batthyány (later terechtgesteld). De nieuwe regering hervormde de wetten die bekend werden als de "aprilwetten" die een autonoom koninkrijk creëerden met de Habsburgse keizer als koning. Ze eisten ook dat de Hongaarse regering alle belastingen in Hongarije mocht innen en uitgeven en ook gezag mocht hebben over de Hongaarse regimenten in het Habsburgse leger. De Hongaarse ministers probeerden in de zomer van 1848 steun te krijgen van de Habsburgers tegen de Kroatische ban Josip Jelačić om zo de dreigende burgeroorlog te verhinderen. Met de drie dreigende Oostenrijkse oorlogen (tegen de Kroaten, in het Banaat en in Transsylvanië) zagen de Hongaarse radicalen in Pest dit als een kans.
 
Om gewelddadige confrontaties te vermijden deed het parlement concessies aan de radicalen. Gezien de eigen problemen van de Maartrevolutie in Wenen, accepteerde de Oostenrijkse regering de autonomie van Hongarije. Nadat de revolutie de kop was ingedrukt en Frans Jozef (de echtgenoot van de beroemde Sissi) zijn oom Ferdinand I verving als keizer, weigerde Oostenrijk de Hongaarse autonomie. De volledige breuk tussen Wenen en Pest kwam er toen veldmaarschalk, graaf Lamberg de controle kreeg over alle legers in Hongarije. Lamberg werd bij zijn aankomst in Hongarije aangevallen en hierop werd besloten dat het Hongaarse parlement en de regering ontbonden werd. Jelačić werd aangeduid als plaatsvervanger van Lamberg en de oorlog tussen Oostenrijk en Hongarije begon officieel.

In het eerste liberale kabinet van Lajos Batthyány (maart 1848 - september 1848) was L Kossuth minister van Financiën. Hij oefende een beslissende invloed uit op de totstandkoming van de liberale grondwet van 1848. In september 1848 werd hij zelf premier. Hij koerste steeds meer af op onafhankelijkheid van Hongarije en riep de republiek uit. Kossuth zelf werd president-gouverneur van de nieuwe republiek. Oostenrijk viel daarop Hongarije binnen. De Oostenrijkse opmars verliep moeizaam en de regering-Kossuth hield voorlopig stand dankzij het optreden van de Hongaarse veldheer Artúr Görgey en diens nationale troepen. Tijdens de daaropvolgende burgeroorlog vochten de Magyaren en ook buitenlandse revolutionairen - die mee kwamen vechten nadat hun eigen revoluties mislukten - tegen het Oostenrijkse leger, maar ook tegen de Serviërs, Kroaten, Slowaken, Roemenen en de Transsylvanische Saksen die in het koninkrijk Hongarije woonden - ze wilden hun eigen etnische nationale eigenheid niet opgeven voor de Hongaarse dominantie -. Toch waren ook deze bewegingen gescheiden en streden er vele niet-Hongaren mee in het Hongaarse leger.
 
De Hongaarse troepen wonnen in september 1848 de slag bij Pákozd (hiervoor is een herdenkingsmonument opgericht op een heuvel boven het Velence meer - met Europees geld) en in april 1849 de slag bij Isaszeg en er werd zelfs een onafhankelijk Hongarije uitgeroepen. Door het succes van de revolutionairen riep keizer Frans Jozef de hulp in van Tsaar Nicolaas I en het Russische leger viel Hongarije binnen. Dit werd uiteindelijk fataal voor de Hongaren. Ze werden beslissend verslagen in diverse veldslagen in het huidige Transsylvanië. Daar werd hard gevochten en in een van die veldslagen sneuvelde de dichter Sándor Petőfi op 31 juli 1849 bij de stad Segesvár (Sighişoara in Roemenië), amper 26 jaar oud. Zijn lichaam werd nooit teruggevonden. Zijn heldendood werd later een symbool voor grote vrijheids- en vaderlandsliefde. Op een 19de-eeuwse romantisch schilderij schrijft de dodelijk gewonde schrijver met zijn laatste krachten en met zijn eigen bloed het woord "hazám", mijn vaderland op een steen. Binnen de revolutionaire leiding, die intussen in Arad was, kregen de voorstanders van capitulatie het voor het zeggen en op 11 augustus 1849 gaf Kossuth de macht door aan bevelhebber Görgey die ging onderhandelen over capitulatie. Zijn troepen gaven zich over aan de Russen en niet aan de Oostenrijkers, dat kookte van woede. Op 13 augustus gaven de Hongaren zich over en aan de andere legereenheden werd gevraagd zich ook over te geven. Voor de Hongaren is deze periode van 17 maanden van revolutionaire strijd voor vrijheid en onafhankelijkheid de meest glorierijke in de hele 1100-jarige geschiedenis van het land. Heel wat prominenten van deze opstanden werden terechtgesteld en werden bekend als de martelaren van Arad. Dit maakte 15 maart tot een speciale dag voor de Hongaren, een soort geboorte van de parlementaire democratie in het land.

In deze revolutie waren er twee nogal bepalende historische figuren. Eén daarvan was de dichter Sándor Petőfi, die uiteindelijk sneuvelde in een slag tegen de Russen (zie hoger). Het naburige (ligt 11 km van het dorp hier) Kiskőrös (de geboorteplaats van deze figuur - wat andere steden betwisten - alleszins is hij daar gedoopt -) organiseerde een heel meerdaags evenement. Daar hebben we geen foto's van wel van het versierde standbeeld van deze dichter in het centrum van het stadje.

Foto's uit Kiskőrös



Het standbeeld van deze dichter in het centrum vlak voor het stadhuis.



Een detailfoto van dit monument met een reeks kransen neergelegd op 15 maart.



Een detailfoto van deze massa neergelegde kransen. Deze kransen zijn altijd getooid met de kleuren van Hongarije. Op deze linten is dan vermeld van wie dieze krans komt. Links en rechts van het standbeeld de vele vlaggetjes en linten achtergelaten door de lokale scholen.



Een close-up foto van het standbeeld.

Een andere belangrijke historische figuur (zie hoger) was Lajos Kossuth de Udvard et Kossuth (Monok 27 april 1806 - Turijn, 20 maart 1894) was een Hongaars nationalistisch en liberaal politicus. Hij was afkomstig uit de lagere aristocratie.

Lajos Kossuth uitte zich in diverse dagbladen (o.a. Pesti Hirlap) als een nationalist en liberaal. Lajos was enige tijd werkzaam als rentmeester op een groot landgoed van een grootgrondbezitter. Hij trad enige malen op in de Hongaarse landdag als plaatsvervanger voor de grootgrondbezitter. In 1847 werd hij onafhankelijk lid van de landdag en trad op als meeslepend redenaar. Hij bepleitte de afschaffing van de feodale rechten en een afzonderlijke regering voor het Hongaarse rijksdeel van Oostenrijk. Tevens zette hij zich in voor de vrijheid van drukpers. In het eerste liberale kabinet van Lajos Batthyány (maart 1848 - september 1848) trad hij op als minister van Financiën. Hij oefende een beslissende invloed uit op de totstandkoming van de liberale grondwet van 1848. In september 1848 werd hij zelf premier. Hij koerste steeds meer af op onafhankelijkheid van Hongarije en riep de republiek uit. Kossuth zelf werd president-gouverneur van de nieuwe republiek. Oostenrijk viel daarop Hongarije binnen.

Toen de Russen zich echter met de zaak gingen bemoeien en zich aan de zijde van Oostenrijk in de strijd mengde, leed het Hongaarse leger een aantal nederlagen op rij. Kossuth droeg de macht ten slotte over aan Görgey en week met zijn gezin uit naar Turkije. Hij leefde vervolgens ruim 45 jaar in ballingschap in Turkije, Groot-Brittannië, de Verenigde Staten van Amerika, opnieuw Groot-Brittannië. Hij was o.a. lid van het Europese republikeinse comité. In 1859 vormde hij het Hongaarse Legioen dat aan de zijde van Giuseppe Mazzini streed tegen de Oostenrijkers en de Italiaanse vorsten. Op 1 april 1894 werd zijn lichaam met veel pracht en praal bijgezet in Boedapest.  Het is dan ook normaal dat op diverse plaatsen in Hongarije voorwerpen te vinden zijn, gelinkt aan deze historische figuur. Hierover brengen wij een fotoverslag.

Het fotoverslag.



In Cegléd (daar wonnen de Hongaren een kleine slag tegen de Oostenrijkers) is een heus Kossuth museum (in een Jugendstilgebouw-middelbare school), daaruit tonen wij een aantal voorwerpen. Hier een borstbeeld in dit museum, versierd met vele typisch Hongaarse kransen.



Allerlei voorwerpen die verwijzen naar deze historische figuur en oude muntstukken van de forint en gebruikte badges.



Het dodenmasker van Kossuth.



Foto's (eigenlijk postkaarten) van de vele standbeelden op diverse plaatsen in Hongarije van deze belangrijke figuur.

rec

Debrecen is een stad waar uiteindelijk de Hongaarse regering zetelde toen de Oostenrijkse legers verder oprukten. Het is dan ook normaal dat voor de kathedraal van deze stad een standbeeld van Kossuth geplaatst is.



In de kathedraal van Debrecen is een soort troon (volgens de overlevering) van Kossuth te bewonderen omdat o.a. het toenmalige Hongaarse parlement, na de vlucht uit Pest hier vergaderde.



Het volledige decor van deze stoeltroon met langs weerskanten infokastjes met interessante voorwerpen.



De inhoud van een van die presentatievitrines voorwerpen gebruikt door Kossuth.



Zoals gebruikelijk liggen kransen met de Hongaarse kleuren op deze stoeltroon. Ze werden er neergelegd door bezoekende scholen (en dat zijn er veel-dat konden we zelf vaststellen bij ons bezoek).



Het paneel met uitleg over deze fameuze stoel. Op het paneel staat: "volgens de traditie zat Kossuth in zijn privé-stoel na de bekendmaking van de Habsburgse ontroning. Gift door de familie aan de kathedraal".



Een boek is er te zien met uitleg over de acties van Kossuth. Op het paneel staat: "Kossuth werd ontvangen op 7 januari 1849 in Debrecen. De bewaker van de van de poorten van de stad, schreef bij de registratie in het aankomstboek: "de Hongaarse Mozes" is aangekomen in de stad.

 

Een onafhankelijksverklaring van de Hongaarse natie, opgesteld in die periode.

Bron: eigen ervaring en foto's en de websites:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Hongaarse_Revolutie_van_1848 en http://nl.wikipedia.org/wiki/Lajos_Kossuth k