Belevenissen in het land van de Magyaren - Kalandok a magyarok országában. Deze blog gaat over Hongarije (Magyarország), voor velen onder ons een vrij onbekend land, ver van mijn deur. Daarom tracht deze blog ons een beter inzicht te geven in dit land, zijn tradities, zijn cultuur, de anekdotes, de lokale gebruiken en evenementen, het landschap en vooral zijn boeiende geschiedenis .
- Ez a blog Magyarországról szól, sok külföldi szemében egy ismeretlen ország, amely messzén áll az otthonunktól. A weboldal sok érdekes kérdést megmagyaráz erről az országról, a hagyományairól, a kultúrájáról, viccekről, a helyi hagyományokról és eseményekról, a tájról és mindenekelőtt Magyarország feltűnő történetéről mesél.
Akaszto. Iedereen kent wel de beroemde Sissi (Erzsébet) filmtrilogie. In Nederland en België is de Sissi-trilogie van Ernst Marischka met de destijds nog onbekende Romy Schneider en Karel Heinz Böhm in de titelrol zeer bekend: Achtereenvolgend kwamen: Sissi (1955), Sissi-Die junge Kaiserin (1956), Sissi-Schicksalsjahre einer Kaiserin (1957). Deze films worden in veel landen nog regelmatig op TV uitgezonden en hebben veel aan de mythe Sissi bijgedragen. De versie gemaakt in 1991 ging ongemerkt voorbij. Romy Schneider had het nadien moeilijk om van dat zeemzoeterige Sissi-imago af te geraken. Elisabeth heeft tegenwoordig een welhaast mythische status, maar haar rol in en invloed op de politiek moet niet overschat worden. In de Oostenrijkse geschiedschrijving wordt ze maar zijdelings genoemd. In de 20ste eeuw werd ze tot een icoon vergelijkbaar met prinses Diana een vrijheidslievende geest in het starre hofceremonieel, een tragisch figuur. Haar leven heeft film- en theatermakers en schrijvers geïnspireerd.
Maar is die filmreeks ook historisch juist? Gedeeltelijk wel, maar heel wat klopt totaal niet. Feit is dat "Sissi" meer legende dan werkelijkheid is. Het is de bedoeling van artikel het een en het ander te verduidelijken m.a.w. Keizerin Sissi, tevens koning van Hongarije, of in het Hongaars, Erzsébet-királyné in de juiste historische context te plaatsen en het bijzonder romantische filmverhaal flink te relativeren.
Elisabeth Amalie Eugenie van Beieren (München 24/12/1837 -Genève 10/09/1898) was hertogin in Beieren en prinses van Beieren uit het huis Wittelsbach en later - door te trouwen met keizer Frans Jozef I - keizerin van Oostenrijk en vanaf 8 juni 1867 tevens koningin (királyné) van Hongarije. Daardoor is zijn belangrijk voor dit land. Ze is algemeen bekend onder haar bijnaam Sisi, zoals haar familie haar noemde. Met deze naam ondertekende ze ook haar brieven naar intimi. In de titel van de losjes op haar leven gebaseerde "filmtrilogie" werd de bijnaam als Sissi geschreven waardoor ook die naam wijdverbreid is. - Het Huis Wittelsbach is een zeer oud en belangrijk Duits vorstenhuis dat eeuwenlang de graven, hertogen en koningen van Beieren leverde. De naam is ontleend aan de burcht Wittelsbach bij Aiach in het westen van Beieren. - Elisabeth (25/07/1876- Laken 23/11/1965), prinses van Wittelsbach, hertogin in Beieren, de echtgenote van koning Albert I de derde koningin der Belgen behoorde dus ook tot dit geslacht. Zij was zelfs metekind en een nicht van Sissi - . Elisabeth (Erzsébet) of Sissi was de tweede dochter van hertog Maximiliaan Jozef in Beieren en prinses Ludovika. Zij had zeven broers en zussen en leefde in München. De hertogelijke familie had ook een zomerkasteeltje, Schloß Possenhofen, in Possenhoven. Elisabeth was bijzonder zorgeloos en redelijk vrij opgevoed door haar vader. In 1853 begeleidde de 15-jarige Elisabeth haar moeder en oudere zuster Helène op een reis naar het Oostenrijkse Ischl (nu Bad Ischl), waar Helene de aandacht van haar 23-jarige neef, keizer Frans Jozef - die in Ischl zijn verjaardag zou vieren - moest trekken. Deze viel echter op Elisabeth (die op haar beurt eigenlijk leek voorbestemd voor Frans Jozefs broer Karel Lodewijk) en op 28 april 1854 trouwde het paar in de Augustinerkerk in Wenen. Zo verloopt het ook in de film. Sissi, als keizerin, had het snel moeilijk met de Habsburgse hofetiquette met name omdat ze in haar vrijheid werd beperkt (is ook zo in de filmen). Zo bleef ze een buitenbeentje. Ze kreeg in korte tijd drie kinderen: aartshertogin Sophie (1855-1857), aartshertogin Gisela (1856-1932) en de ongelukkige kroonprins Rudolf (1858-1889). Ze mocht zich van haar schoonmoeder aartshertogin Sophie niet met de opvoeding van de kinderen bemoeien (ook zo in de film) en na de geboorte van Rudolf begon het huwelijk slechter te worden, vooral door de scheve schaats van Frans Jozef. Elisabeth ging zich steeds vreemder gedragen (en zou ook niet zuiver op de graat zijn), zoals het verbergen van haar gezicht voor de buitenwereld toen ze ouder werd. Zelf heeft ze hierover gezegd: "Ik verberg mijn gezicht achter een waaier, zodat de dood ongestoord zijn werk kan doen." Zij kwam ook onder de aandacht door haar anorexia waar door ze periodes last had van hongeroedeem en waterzucht. Ze probeerde allerlei speciale diëten, zoals het eten van slechts sinaasappels of het drinken van melk. Ze was steeds op reis en verwaarloosde haar man en haar plichten. Om het hof en haar man te ontlopen bezocht zij onder andere Madeira, Engeland, Nederland en Hongarije.
Toen ze zag dat haar zoon zijn strenge militaire opvoeding (door graaf Leopold Gondrecourt), niet aankon, ontstond er een groot conflict tussen Elisabeth en haar schoonmoeder. Het gevolg was dat Elisabeth Frans Jozef een ultimatum stelde, net na de zevende verjaardag van Rudolf. Ze eiste de zeggenschap over haar kinderen en haar complete vrijheid terug. Ze wilde ook dat die graaf opstapte. Frans Jozef stemde toe en vanaf dat moment verloor aartshertogin Sophie veel van haar macht met betrekking tot Frans Jozef. Elisabeth stelde na het vertrek van de graaf een andere leraar/opvoeder aan, de zeer liberale Joseph Latour von Thurmburg. Rudolf zou zijn moeder zijn leven lang dankbaar blijven omdat ze dat voor hem gedaan had, ook al was de relatie tussen moeder en zoon niet altijd even goed.
Politiek speelde zij ook een rol. Sissi zag het als haar taak om Hongarije en Oostenrijk weer tot elkaar te brengen. De Hongaarse revolutie van 1848 (in die periode waren er her en der in Europa revoluties) tegen de regering van Wenen had de betrekkingen grondig verzuurd. Zij wist de landen te verenigen en in 1867 werd de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie opgericht. Een soort grote staatshervorming (waar hebben we dat nog gehoord?). Elisabeth, die altijd al met de Hongaren had gesympathiseerd, werd koningin van Hongarije. Samen met haar echtgenoot werd ze in Buda (Budapest - Matthiaskerk) op 8 juni 1867 tot koningin van Hongarije, met veel middeleeuwse pracht en praal, gekroond (een enorm spektakel in de film en vrij waarheidsgetrouw).
Ongeveer 10 maanden later werd hun vierde kind Marie-Valerie (1868-1924) geboren. Met de toenemende populariteit van Elisabeth (Erzsébet) in Hongarije, daalde haar populariteit navenant in de overige koninkrijken en landen van de Donaumonarchie. Met name in het Habsburggetrouwe Bohemen zag men met argusogen aan hoe de opstandige Hongaren - onder invloed van Sissi - allerlei voorrechten kregen die henzelf werden onthouden. Achter de schermen bleef Sissi graaf G. Andrássy (minister-president), F Déak (liberaal politicus uit die tijd - een bekend plein en metroknooppunt in Budapest draagt zijn naam -) en andere Hongaarse politici helpen. Ze verbleef graag en dikwijls in Hongarije, waar ze dagenlang kon paardrijden in de puszta. In een brief aan de romanschrijver MorJokai vertelde ze dat ze zich veel vrijer voelde dan in Oostenrijk. Ze leerde Hongaars spreken en bezong haar 'geliefde' Ungarnland zelfs in dichtvorm. Ze werd erg populair bij de Hongaren. Er werden toen en later talloze standbeelden van haar opgericht.
Met haar kinderen ging het niet altijd zo goed
Sophie Dorotea: geboren in 1855. Ze stierf in 1857 vermoedelijk aan buiktyfus
Aartshertogin Gisela: De tweede dochter van Sissi (1856-1932) huwde met Leopold van Beieren op 16-jarige leeftijd. Ze kregen vier kinderen.
Gisela als kind en later met haar man
Rudolf van Oostenrijk: Rudolf (1858-1889) was de enige zoon van Sissi en kreeg aanvankelijk een zeer strenge Spartaanse opvoeding. Toen zijn moeder Elisabeth hiervan hoorde, eiste zij dat dit ophield. Ze stelde haar man Franz Josef voor een ultimatum: óf ze ging bij hem weg óf zij mocht over de opvoeding van hun zoon beslissen. Franz Josef koos het laatste. Hierdoor kreeg Rudolf een veel aangenamere jeugd en daar was hij zijn moeder altijd dankbaar voor. Hij kreeg een liberale leermeester en werd opgevoed met de liberale ideeën die zijn moeder ook had. Niettemin leek de keizerin zich over het algemeen weinig om haar zoon te bekommeren, hoewel hij qua karakter het meest van al haar kinderen op haar leek. Hij was bijzonder geïnteresseerd in natuurwetenschappen en publiceerde over zijn reizen en over allerlei onderwerpen. In 1881 trouwde Rudolf met Stefanie de dochter van onze Leopold II. Samen kregen zij in 1883 een dochtertje, aartshertogin Elisabeth Marie. Het huwelijk was aanvankelijk gelukkig maar dat veranderde al snel toen bleek dat de kroonprins geenszins van plan was zijn losbandige leven op te geven. Rudolf was een goed jager. Hij verbleef dan ook vaak in zijn jachtslot te Mayerling. In 1889 overleed hij op dertigjarige leeftijd in ditzelfde jachtslot samen met zijn maîtresse Marie von Vetsera. Algemeen wordt aangenomen, heeft hij eerst haar vermoord om vervolgens de revolver op zichzelf te richten. Door zijn dood werd zijn neef Franz Ferdinand troonopvolger.
Rudolf met Stefanie - dochter van onze koning Leopold II Zijn minnares Marie von Vetsera
Marie Valerie: (1868-1924) was het vierde en jongste kind van Sissi. Omdat Sissi haar eerste 3 kinderen niet zelf had mogen opvoeden van haar schoonmoeder Sophie was ze zeer verheugd met haar vierde zwangerschap. Marie Valerie was het lievelingetje van Sissi, en bracht een groot deel van haar jeugd door in Hongarije. Hierdoor kreeg ze in Oostenrijk de bijnaam: het "Hongaarse kind". Ze huwde in de dorpskerk van Ischl met de aartshertog Frans Salvator van Oostenrijk op 31 juli 1890. Samen kregen ze 10 kinderen.
Marie Valerie en haar man
De dood van Sissi:
Op 10 september 1898 werd Elisabeth in Genève door de Italiaanse anarchist Luigi Lucheni met een geslepen vijl doodgestoken. Lucheni had aanvankelijk de hertog van Orléans willen vermoorden, maar de hertog was niet in Genève en Luigi had niet genoeg geld om naar Italië te reizen. Een krant had melding gemaakt van de aankomst van 'gravin Hohenembs', de schuilnaam van de keizerin, in het hotel Beau Rivage. Ze was daar op uitnodiging van de familie Rotschild. Dit krantenbericht was Lucheni niet ontgaan. Hij begon het hotel in de gaten te houden. Ze wilde met de lijnboot naar Montreux terugvaren. Elisabeth en haar hofdame gravin Sztáry liepen langs de kade langs het Meer van Genève. Op weg naar de haven waar de lijnboot klaar lag, toen Lucheni zijn kans greep. Hij liep op de dames af, keek snel onder de parasol om er zeker van te zijn dat het de keizerin was, en stompte, met in zijn hand een vijl verborgen, hard op de borst van Elisabeth. Ze viel, stond op, fatsoeneerde haar kapsel, liep vervolgens nog honderd meter naar de boot en zakte op de boot in elkaar, waar ze nog even bij kennis kwam. 'Wat is er met mij gebeurd?' waren haar laatste woorden, voordat ze weer bewusteloos raakte. Op een geïmproviseerde draagbaar werd ze naar het hotel Beau Rivage teruggebracht en daar werd Elisabeth, zonder dat ze nog bij kennis was geweest door de artsen doodverklaard. De scherpe vijl had een kleine wond in het hartzakje en het hart zelf veroorzaakt. Op de huid was niet meer dan een kleine druppel bloed te zien, maar de keizerin stierf aan de inwendige bloeding. Ze werd op 17 september 1898 in de Kapuzinergrift te Wenen bijgezet. Lucheni werd tot levenslang veroordeeld, maar hing zich in 1910 met zijn eigen riem op. Bijna niemand nam hier notitie van. Voor Frans Jozef betekende de dood van zijn vrouw een nieuwe klap, na de zelfmoord van Rudolf en het overlijden van zijn schoonzus, die bij een brand tragisch om het leven was gekomen. Hij stelde als aandenken aan zijn vrouw een Elisabeth-Orde in en bouwde in1901 als monument voor Elisabeth een kerkje op de Schneeberg.
Het gemeenschappelijke wapen 'indivisibilter ac inseparabiliter"
Oostenrijk-Hongarije, of de Dubbelmonarchie (Az Ostrák-Magyar Monarchia), was een staat in Midden-Europa van 1867 tot 1918. Het was een losse federatie, voortgekomen uit het Keizerrijk Oostenrijk. Het bestond uit de in de Rijksraad vertegenwoordigde Koninkrijken en Landen (het "Oostenrijkse" deel) en de landen van de heilige Hongaarse Stefaanskroon (het koninkrijk Hongarije). Oostenrijk-Hongarije was rond 1900 na Rusland het grootste land van Europa en speelde een belangrijke economisch-politieke rol. De vereniging van Oostenrijk met Hongarije vond plaats door het huwelijk van Anna van Bohemen (dochter van Vladislav II, koning van Bohemen en Hongarije) met aartshertog Ferdinand van Oostenrijk, broer van(onze) keizer Karel V in 1521. Na de dood van Vladislav in 1526 kreeg Ferdinand er dus Bohemen en Hongarije bij, tenminste dat deel dat in dat jaar niet door de Turken was bezet. In die tijd was Oostenrijk nog de dominante staat binnen heilige Roomse Rijk. Ferdinand I droeg o.a. de keizerskroon na het aftreden van zijn broer. Hongarije stond buiten dit Heilige Roomse Rijk, Bohemen niet. Het was pas met de Franse Revolutie dat Oostenrijk zich meer ging richten op Hongarije. De Hongaren zelf waren niet tevreden met de unitaire staat Oostenrijk. In het revolutiejaar 1848 kwamen ze (net als de Slavische volkeren in de monarchie) in opstand. De opstand kon alleen met Russische steun worden neergeslagen (in een slag in 1849 verdween de dichter Sándor Petőfi sleutelfiguur van de opstand). De innerlijke samenhang van het rijk was echter sterk verzwakt. De Hongaren bleven erkenning eisen van Hongarije als apart koninkrijk onder de heerschappij van de Habsburgers. Na de Oostenrijkse nederlaag tegen Pruisen in de oorlog van 1866 was de keizerlijke regering niet langer in staat de eisen van de Hongaren te negeren. Deze kregen hun zin in 1867, toen door het Oostenrijks-Hongaars Compromis (de Ausgleich- of grote staatshervorming) Frans Jozef aan Hongarije dezelfde status gaf als Oostenrijk. De Slavische volkeren in de monarchie werden in dit proces echter geheel buiten spel gezet. Met het Oostenrijks-Hongaarse Compromis kregen de Duitse en Hongaarse bevolkingsgroepen immers een geprivilegieerde positie. De Hongaren kenden een zeer grote interne autonomie. Toen werd o.a. in Budapest een grote gevangenis afgebroken en de open ruimte werd het Vrijheidsplein. Deze politiek was succesvol, omdat het de Hongaren suste. Anderzijds werd het verworpen door de Slavische volkeren - de Tsjechen, Kroaten en Slovenen - die een eigen derde rijksdeel verlangden. Bij de Hongaarse en Oostenrijkse elites, die vreesden hun macht te verliezen ten gunste van de Tsjechen, was dit idee niet populair. Frans Ferdinand, de kroonprins (een neef van Frans Jozef I), pleitte na de eeuwwisseling voor autonomie ten gunste van de Slaven (de Tsjechen, ook de Kroaten en de Bosniërs na de inlijving van Bosnië en Herzegovina, maar niet de Slovenen). Dit idee van de troonopvolger, heeft nooit kans van slagen gehad. Het land zelf was een zeer losse federatie, haast een confederatie. Buitenlandse politiek was een federale materie, net als het leger. Beiden voerden dan ook een zeer verschillende politiek. Oostenrijk kende aan zijn minderheden bepaalde autonomie toe. De Tsjechen konden vrijuit hun taal spreken, werden er ook in onderwezen op eigen scholen en zelfs een eigen universiteit. De situatie was voor de Kroaten, Slowaken, Slovenen, Italianen, Oekraïeners niet dezelfde. Hongarije daarentegen voerde een zeer strenge hongariseringspolitiek door, die de Hongaarse taal en cultuur wilde opleggen in het hele gebied van het koninkrijk Hongarije, hoewel de Hongaren maar de helft van de inwoners waren van dat gebied. Deze communautaire twisten (waar hebben we dat nog gehoord) kenmerken het hele bestaan van Oostenrijk-Hongarije. Frans Ferdinand - kroonprins na de dood van Rudolf - werd echter in 1914 in Sarajevo (in deelstaat Bosnië en Herzegovina) vermoord. Deze moord was een katalysator in verschillende vijandelijkheden en bondgenootschappen, en vormde de aanleiding tot Wereldoorlog I. Oostenrijk-Hongarije wilde afrekenen met Servië, dat voor de moord aansprakelijk werd gehouden. Het kreeg onvoorwaardelijke steun van de kant van Duitsland, ook al zou dit tot oorlog met Rusland leiden. Frans Jozef overleed in 1916 en werd opgevolgd door kroonprins Karel. Oostenrijk-Hongarije viel na de nederlaag uiteen in Tsjecho-Slowakije (de noordelijke Slaven), Joegoslavië (de zuidelijke Slaven), Oostenrijk, Hongarije. Transsylvanië viel toe aan Roemenië. Andere delen van het land gingen naar Polen (Galicië) en Italië (Zuid-Tirol, West-Slovenië, Istrië en delen van Dalmatië). Het verdrag van Trianon (1920 zie hierover een andere bijdrage) zou definitief het lot van Hongarije bezegelen.
Het Oostenrijks-Hongaars Dubbelkoninkrijk.
De opdeling van de Dubbelmonarchie, in diverse nieuwe landen, op het einde van WO I. Na Trianon ontstond het huidige 'kleine' Hongarije (hier in het geel)
Het wapenschild van de Dubbelmonarchie - Het wapenschild van Sissi - Franz Jozef I, de keizer
Een fotoverslag over Sissi
Sissi met een standbeeld in de zuidelijke stad Szeged
Een borstbeeld van Sissi in een jachtkasteel van de familie Andrássy
Diverse foto's (4) van de echte Sissi op verschillende momenten van haar turbulent leven
De gedenksteen van Sissi- Erzsébet voor Hongaren Haar moordenaar L Lucheni, een Italiaans anarchist
Romy Schneider als Sissi in de beroemde filmtrilogie. Hier op de foto met Karl Heinz Böhm
Keizer Franz Jozef I, de echtgenoot van Sissi De Oostenrijkse acteur Karl Heinz Böhm speelde die rol in de Sissi-films
Kroning van Sissi tot koninigin van Hongarije door graaf Andrassy. De kroon wordt boven haar rechterschouder gehouden. Schilderij in het jachtkasteel van de familie Andrássy, nu in Slovakije
Het paleis van Gödöllő, zoals het er nu uitziet
Het paleis van Gödöllő, zoals het er nu uitziet
Een vooraanzicht van het beroemde kasteel, eigenlijk buitenverblijf, van Gödöllő, zwaar beschadigd tijdens de communistische tijd. Nadien werd het op schitterende wijze gerestaureerd. Het karakter van het dorp was echter definitief verloren
Het kasteel van Gödöllő voor en na de restauratie. Oorspronkelijk eigendom van de Hongaarse grootgrondbezitter Antal Grassalkovich. Na het uitsterven van die familie (1841) schonk de Hongaarse staat, eigenaar sinds 1867, dit kasteel aan Frans Jozef I bij zijn kroning tot koning van Hongarije. Dit was de geliefde verblijfplaats van Sissi. Deze positieve instelling had grote gevolgen voor het stadje groeide uit tot een mondaine plek voor de Hongaarse adel. Sissi haalde uit het leven wat er maar uit te halen viel en organiseerde gigantische familie feesten en jachtfestijnen. Zij was een groot liefhebster van paarden, er werden dan ook veelvuldig paardenshows georganiseerd
Nog foto's van het geliefde paleis van Sissi. Ze verbleef er meer dan 3600 nachten!
Gyula, graaf Andrássy - liberale aristocraat in 1848 revolutionair moest zelfs Hongarije ontvluchten en werd bij verstek ter dood veroordeeld -, voluit Julius, Graf (graaf) Andrássy van Csikszentkirály en Krasznahorka (1823-1890), de Hongaarse minister-president en Oostenrijks-Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken (1871-1879), voorstander van de Oostenrijks-Hongaarse dualistische vorm van de overheid. Als een groot voorstander van Duitsland, creëerde hij, met de keizerlijke Duitse kanselier Otto von Bismarck, de Oostenrijks-Duitse alliantie van 1879, die de hoeksteen van het buitenlands beleid van Oostenrijk is geworden tot uiteindelijke de monarchie ineenstorting in 1918. Hij was de contactpersoon bij uitstek van Sissi. Samen met de Esterházy's, de Pállfy's en de Károlyi's was hij onmetelijk rijk. Hun weelderige paleizen en landerijen, voornamelijk in Transdanubië en het huidige Slovakije waren bekend in heel Europa. Een van de chickste avenue's in Budapest draagt zijn naam.
Het jachtslot van de familie Andrássy, nu in het huidige Slovakije (Betliar) met prachtige Engelse tuin.
Bronnen: eigen foto's, foto's via Google van diverse websites o.a. wikipedia.org. en Rabending.jpg - Teksten: diverse websites o.a. wikipedia.org + Geschiedenis van Hongarije van Vladimir Ronin uitgegeven bij Garant + http://nl.straightworldbank.com/wiki/Elisabeth_van_Oostenrijk_(1837-1898)
Een gast uit de puszta zorgt voor opwinding - De Grote Trap duikt op in Zeeland
Akasztó-Brakel. Het is te zien, het is komkommertijd in de media... Normaal tussen Kerst en Nieuwjaar, want veel ligt stil, inclusief de politiek. Dezer dagen melden de kranten (DS-HLN) dat "een zeldzame 'grote trap' geobserveerd" is, in Zeeland. Opwinding alom. De commentaar die erbij staat is vaag en niet erg correct (hij komt uit de voormalige oostbloklanden). Normaal dezer dagen in vele kranten, waar oppervlakkigheid en snelheid belangrijker zijn dan correcte berichtgeving. Die betreffende 'Grote Trap' (Otis Tarda) of Tuzok (in het Hongaars) kunnen we regelmatig waarnemen (als het geluk mee wil) in de Mikla puszta rond Akaszto. Inderdaad deze prachtvogel leeft en broedt in Hongarije in diverse gebieden m.n. in de nationale parken met pusztagebieden. Diverse beschermingsprogramma's (o.a. Europese programma's) hebben het bestand van deze vogel min of meer op peil gebracht. Daarover werd op deze blog reeds uitvoerig geschreven. Er is dus een kans dat deze knaap ergens uit Hongarije in onze contreien verdwaald is op zijn trektocht. Trouwens in Hongarije plant men speciale planten (een soort bladgroente) aan om deze vogel in de puszta te laten overwinteren want op zijn trektocht loopt deze vogel het risico afgeknald te worden (vooral in Italië). In Hongarije is de vogel streng beschermd............In Spanje zijn er ook Grote Trappen waar te nemen en in bepaalde Afrikaanse landen zoals Ethiopië.....
De Standaard van 27/12
Het Laatste Nieuws van 27/12
Zo gedraagt deze knaap zich in de 'baltsperiode' m.a.w. op de versiertoer voor de dames
Dorpsfeest in Szakcs, Tolna megye, +- 1000 inwoners. Oktober 2010. Het hoeft niet echt een grote stad te zijn om een mooi feest te bouwen, wij in België zijn dit al lang verleerd, iedereen is te druk bezig met zijn eigen en met zijn reizen te plannen naar verre oorden. Liefst Turkije omdat het goedkoop is en bijna altijd goed weer en we zijn dan verbaasd als die Turkse ober ons moet teleurstellen dat er geen "biefstuk-friet met mayonaise" is, dat hij daar nog nooit van gehoord heeft, ook al doet hij daar seizoensarbeid en verblijft hij voor de rest van het jaar in Brussel of Gent. In Hongarije daartegen heeft ieder dorp nog zijn volwaardig dorpsfeest, hoe klein het ook is. Iedereen doet er aan mee, de huizen worden versierd, de traditionele klederen worden bovengehaald, de paarden gereinigd en opgetuigd, men heeft altijd wel ergens een mooie wagen of koets achter de hand om in de optocht mee te doen. Vergeet niet, de Hongaren zijn een volk van paardenliefhebbers en ruiters.
Als dit niet duidelijk is. We zouden er hier nog wat van kunnen opsteken.
Hier is het feest !!! De boodschap is duidelijk. Opletten met die met de hand gemaakte tapijtjes, iedere regio heeft zijn eigen motief en kleuren combinatie.
Een amazone, komt aangedraven !
Met gans de familie op de wagen. De mooiste is de winnaar!
Jong geleerd!
En nog meer wagens.
De schooljuffen brengen de kleinste, de traditie's bij, jong geleerd is ....., is later fierheid over je dorp en je zelf!
De feestburgemeester leest de levieten.
Mooi, hé !!
Kleine kar met groot(s) orkest. Alle muzikanten van het dorp geven der ne lap op. Vroeger tot de jaren '70, had hier in België ook nog ieder dorp zijn eigen fanfare, verdwenen nu, maar niet daar gebrek aan instrumenten!!! Everbeek had er zelfs twee: "De Verenigde Vrienden" Everbeek-boven en" L'union Musicale" Everbeek-beneden.
11-11-10 Hieronder enkele foto's van "onderweg" in Hongarije in 2010. Soms komt men voorbij een locatie waarvan men zegt: dit moet ik toch eens fotograferen. Ik zou zeggen "doen!", want soms duurt het heel lang eer men er terug voorbij komt, soms is dat nooit meer. Iedere amateur die iets van fotografie afweet, weet ook dat er bepaalde tijdstippen in een dag zijn waarop men de beste foto's kan nemen. Soms lukt dat eenvoudig niet, slecht tijdstip, slecht weder of winterse, grauwe dag, daarom is niet ieder foto een succes, maar het blijven toch mooie herineringen, en geef toe op gebied van fotografie worden we nu verwend. Ik ben begonnen met een Afga, zo'n grote zwarte doos met een rolletje van 12 exposure's. Toen hadden we er nog oog voor om een foto te maken, want iedere foto kostte veel geld om hem te laten ontwikkelen bij de fotograaf en dat duurde dan ook meestal een ganse week eer men het resulaat zag. Nu schiet men er maar op los, moest iedere genomen foto, nu ontwikkeld en gefixeerd worden, ik denk dat niemand in deze wereld er nog blijf mee weet. Onze PC zit vol met foto's die wel gelukt zijn, maar na een paar weken, als tante Zulma en nonkel Georges ze gezien hebben, dan is de kous af, en krabt men in zijn haar wanneer er sprake is van een bepaalde foto met juist "dit" onderwerp. Enfin wat zit ik hier te zeuren, 't is 11 novenber, dag van de wapenstilstand, het regent en stormt buiten, dus vandaar ....... geniet
Een monument voor een slachtoffer van vermoedelijk een verkeersongeval. Er worden vele dergelijke kleine aandenkens langs de weg opgericht na een ongeval. Men komt echt overal langs alle wegen dergelijke herinneringen tegen. Dikwijls staan er lampjes allerhande bij en dikwijls verse bloemen. Merkwaardig monument voor een overleden vriend. Spijtig dat men op zo'n mooie lokatie zo aan zijn eind moet komen. Weg nr 82 van Gÿor naar Veszprém. Net voor Zirc, komt de ruïne van Gézaháza tevoorschijn en sinds kort ook deze originele gedenksteen.
De lange rechte weg nr 61, tussen Tamasi en Dombovár. Dergelijke kaarsrechte goed onderhouden wegen komen veel voor in Hongarije. De Hongaren durven op een dergelijke weg een "tandje" bijsteken. 90 km/u is dan net te traag voor hen.
Szekszárd, de Ferenc Liszt, "Franz List" tér (plaats of plein).
Szekszárd, de kerk. Bemerk de typische gele kleur ook wel eens Habsburg geel genoemd.
Szekszárd, het oorlogsmonument.
De weg van Komló naar Bonyhád, het station van Nagymányok.
De weg van Mágocs naar Bonyhád, de beide kerken van Tofü.Vele Hongaarse steden en/of dorpen hebben meerdere kerken, een katholieke en een hervormde (wat wij protestanten noemen)
Kakasd centrum
Weg nr 6, van Pécs naar Szekszárd, eigenaardig gebouw, het kultuurhuis of faluház van Kakasd (1780 inwoners). Vele steden en/of dorpen in Hongarije hebben een dergelijk cultuurhuis.........en Brakel (?!). De weg nr. 6 loopt van Budapest naar het zuiden tot aan de Kroatische grens. Nu loopt er parallel mee een gloednieuwe autostrade de M6. De verbinding met Kroatië is nog niet gerealiseerd.
Foto's en tekst op basis van eigen ervaring : Robert
1956 Het revolutiejaar - 23 oktober - Dag van de republiek - Nationale feestdag in Hongarije
04/11/10
DE HONGAARSE OPSTAND VAN 1956; Az 1956-os forradalom és a köztársaság 1989-es kikiáltásának napja: október 23.
Kocsola: Op 23 oktober wordt in heel Hongarije "de opstand en/of revolutie tegen het Sovjet Regime" herdacht. In ieder dorp wordt er iets klein ge-organiseerd, in de steden wordt dit uitbundiger gevierd. neem nu Kocsola, een dorp met pakweg 850 inwoners, de burgemeester had een boomplantdag voor de kinderen ge-organiseerd. Het ging uiteraard gepaard met een klein feestje, thee, gebak en voor de mannen een scheut rhum in de thee, wat verduiveld goed smaakt. In het volgende dorp, Szacks, hadden ze het monument van de oudstrijders met een enorme vlag bedekt. In 1956 tijdens de opstand op exact 23 oktober werd de 'republiek Hongarije' uitgeroepen. Dus die dag is reeds speciaal. Tijdens de wende (het losworstelen uit het communistische blok) in 1989 werd er op exact dezelfde dag opnieuw de republiek Hongarije uitgeroepen op dezelfde plaats en in dezelfd bewoordingen van 1956. Geen wonder dat die datum voor de Hongaren speciaal is. 23 oktober is bijgevolg de dag van de republiek en meteen een nationale feestdag, naast 20 augustus (naamdag van koning Istvan) en 15 maart (herdenking van de opstand tegen de Habsburgers in 1848). Ik herinner me nog, al was ik toen heel jong dat er bij ons in het dorp (Everbeek, Belgium) een vluchtelinge was, een meisje van ongeveer 10 jaar oud en genaamd, Marika. Ze was gehuisvest bij Marie De Clerq, een verpleegster en vrijgezel die hier op de Kroonstraat woonde, exact in het huis dat in de driehoek staat.Voor het huis heeft lang een groot ge-emaileerd bord van het "Rood Kruis" gestaan, en dat betekende toen ter tijde, dat dit een "Rode Kruis hulppost was". Wat er daarna met dit meisje is gebeurd kan ik helaas niet achterhalen, we hebben er nooit meer iets over gehoord na haar vertrek.
De Aanloop
De opstand begon als een vreedzame betoging van enkele duizenden studenten van de Technische universiteit van Boedapest, die hun solidariteit wilden betonen met de inwoners van het PoolsePoznan, waar een bloedige opstand in juni was neergeslagen. Aanvankelijk werden (voorzichtige) leuzen geroepen over steun aan de Poolse betogers maar naarmate de sfeer grimmiger werd werden directe anti-Sovjetleuzen geroepen zoals "Russen naar Rusland" en "Imre Nagy aan de macht". Ondertussen hadden tienduizenden inwoners van Boedapest zich spontaan aangesloten bij de studenten, die richting het parlement liepen.
Vlaggen met het staatswapen werden neergehaald en het embleem van de volksrepubliek werd eruit geknipt. De gehate rode sterren op officiële gebouwen werden neergehaald.
Op het centrale Heldenplein in Boedapest werd het standbeeld van Stalin omvergehaald. Partijleider Ernő Gerő hield op de radio een toespraak die de vlam in de pan deed slaan, en van de betoging een revolutie maakte. Gerő noemde de betogers volksvijanden die er enkel op uit waren om de "macht van de arbeidersklasse te ondergraven" en "de banden tussen onze partij en de roemrijke Sovjet-Unie te verbreken".
Kort daarop werd er voor het eerst geschoten in Boedapest. Het leger begon aan de opstandelingen wapens uit te delen. Betogers koelden hun woede op kazernes waar leden van de gehate ÁVH (Államvédelmi Hatóság, de geheime politie) waren gelegerd. Door gevechten met de opstandelingen werden de aanwezige Sovjet-troepen gedwongen zich tot buiten Boedapest terug te trekken.
Aftreden regering
De regering riep de Sovjet-Unie te hulp. Op 24 oktober vielen betogers echter het parlement binnen en dit dwong de regering af te treden. Ernő Gerő en András Hegedűs, op dat moment premier, vluchtten naar de Sovjet-Unie. Imre Nagy werd de nieuwe premier. De opstand leek eind oktober, begin november zelfs te slagen: de nieuwe regering trad uit het Warschaupact en kondigde een neutrale status aan om de Sovjet-Unie geen gezichtsverlies te bezorgen en niet het gevoel te geven dat ze bedreigd zou worden. Intussen werden ook de gevangenissen bestormd en gevangenen, onder wie kardinaal József Mindszenty bevrijd. Van 28 oktober tot 4 november werd er ook niet gevochten.
Russische inval op 4 november
De leiding van de Sovjet-Unie kon echter een neutraal en een potentieel op het Westen gericht vijandig land aan de Sovjetgrens niet gebruiken. Als eerste maatregel werd op 3 november een Hongaarse delegatie onder leiding van minister van Defensie Pál Maléter, die kwam onderhandelen, gearresteerd. Een dag later, op 4 november1956, vielen troepen van het Warschaupact het land binnen, en sloegen de opstand, die 13 dagen geduurd had, neer. De licht bewapende opstandelingen konden niet op tegen de Sovjets die maar liefst 17 zwaarbewapende divisies inzetten. Boedapest werd omsingeld en de tanks reden de straten binnen. Hongaren trachtten ze met Molotovcocktails tegen te houden, terwijl de radio steeds indringender het Westen om hulp vroeg. Bij de gevechten kwamen naar schatting vijfentwintighonderd Hongaarse burgers om het leven. Het aantal doden aan de zijde van de Sovjet-Unie wordt geschat op bijna achthonderd.
Internationale reacties
Op internationaal niveau waren de reactie op de inval van de Sovjet-Unie heftig, maar uiteindelijk weinig doortastend. Er waren wereldwijd protesten in hoofdsteden. De Amerikaanse president Dwight Eisenhower durfde zich niet in het conflict te mengen uit angst voor een escalatie van het conflict dat zou kunnen leiden tot een oorlog tussen de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten. Hongarije behoorde immers onbetwist tot de officieus door de Verenigde Staten erkende invloedssfeer van de Sovjet-Unie, en grensde bovendien aan dit land. Men vermoedde dat de Sovjet-Unie daarom militaire assistentie aan de opstand niet zou accepteren, en wellicht hard zou terugslaan.
Een andere belemmerende factor was de inval in Egypte en bezetting van het Suezkanaal door Israël, Groot-Brittannië en Frankrijk. Deels werd de aandacht van het Hongaarse conflict afgeleid, deels ontnam het de betrokken naties het morele gezag om de Sovjet-inval in felle bewoordingen te veroordelen, en eventueel actie te ondernemen.
Tijdens de opstand maakte Radio Free Europe (RFE) de Hongaarse bevolking op om zich te verzetten. RFE was een door het westen ondersteund radiostation die zich richtte op de bevolking van de satellietstaten van de Sovjet-Unie. Achteraf kreeg het station de kritiek dat zij de indruk hadden gegeven dat de NAVO of de Verenigde Naties Hongarije te hulp zouden komen, en dat daarom de opstandelingen door bleven vechten.
De opstand kostte duizenden het leven en meer dan 150.000 Hongaren sloegen op de vlucht. Premier Nagy vluchtte naar de Joegoslavische ambassade. Toen hij deze wilde verlaten werd hij echter gevangengenomen. Na een proces werd hij in juni 1958 geëxecuteerd. Kardinaal József Mindszenty vluchtte naar de Amerikaanse ambassade. Hij zou daar vijftien jaar verblijven. In Hongarije zelf werden ruim dertienduizend mensen gevangengezet. Daarvan zijn er naar schatting 350 geëxecuteerd.
De nieuwe regering was een repressief communistisch regime onder leiding van János Kádár. Later werd dit iets verlicht ("Goulash-communisme"), maar de Hongaren zouden altijd een wrok tegen hem blijven houden. In 1989 moest hij dan ook het veld ruimen.
Spijtbetuiging
In december 1991 bood de Sovjet-Unie officieel haar excuses aan voor de inval. Dit deed zij in de preambule van het verdrag dat leidde tot de ontmanteling van de Sovjet-Unie. De Russische president Boris Jeltsin zou de excuses herhalen in een toespraak voor het Hongaarse parlement in 1992.
De kinderen werden allen uitgenodigd om een boompje te planten, onder deskundig oog uiteraard!
Gratis thee en gebak.
Onze vrouwelijke burgemeester, hield alles in het oog.
De rhum en gebak bedeling. Geen nood er is genoeg !
Tery slaat alles gade vanuit het deurgat van de panzio, Anecka is serveerster van dienst.
Vlaggen op de lagere school. (Altalanos Iskola = lagere school of algemene school).
Vlaggen aan het gemeentehuis. Polgarmesteri Hivatal- Bureel van de burgemeester. Kozseghaza- gemeentehuis. Hongarije kent een dorp (falu), een gemeente (kozseg) en stad (varos)
In Sazkcs, verschoot ik mij een aap, toen achter de bocht plotseling dit mooi versierd en verlicht monument opdook. Hongaren deden voor wat de Roemenen zoveel jaren later overdeden. Ze knipten het symbool van "de eenheid van de Sovjet Republieken" uit hun vlag, vandaar dit gat in de vlag. Die vlag was juist het symbool van de opstand in 1956. Er staat er nog eentje op het moment van 1956 vlak voor het parlement in Budapest. In vele steden zijn intussen 1956 momumenten opgericht
foto's en tekst: Robert. bronnen: eigen en Wikipedia.org
03/11/10 Kocsola en Akasztó. Zoals in vele westerse landen is in Hongarije Allerheiligen een belangrijke gedenkdag. Bij deze gelegenheid brengen we een aantal beelden van de kerkhoven in Kocsola, Akasztó, Kiskörős en Dombovár. Feit is dat de Hongaren bijzonder veel zorg besteden aan de graven van hun geliefden. En een begrafenis is een aparte gebeurtenis die nogal wat verschilt van onze begrafenisriten. We waren er zelf getuige van. Een kerkhof is gewoon een zee van bloemen, licht, kronen enz en regelmatig ziet men familieleden, verse bloemen aanbrengen op de graven. De kerkhoven leggen er kraaknet bij en dit in tegenstelling met bijvoorbeeld Roemenië
De foto's met commentaar
Bloemen en met de hand vervaardigde bloemstukken, met droogstukken, naar ieders smaak. Lampjes worden veelvuldig gebruikt. Kerkhoven baden 's avonds dan ook in een speciale sfeer
Nog een zicht op wat aangeboden wordt aan de ingang van een kerkhof
Dit is de ingang van het kerkhof van Nagymányok. Er is voortdurend een aanbod van verse bloemen, inclusief chrysanten, in de Allerheiligenperiode.
De Hongaren hebben de gewoonte naar een begrafenis bloemen en kronen mee te nemen. De dienst gaat meestal door op het kerkhof in een daartoe speciaal opgerichte kapel en/of bidruimte. Het soort dienst hangt af van de godsdienst van de overledene. Hongarije kent zowel katholieken als protestanten wat zij gereformeerden noemen
Een klassieke winkel aan de ingang van het kerkhof
Nog een beeld van de prachtige stukken die aangeboden worden aan de ingang van het kerkhof of een winkel in de buurt
Prachtige kronen die altijd aangeboden worden met verse bloemen en/of kunstbloemen. De Hongaren kennen een ernorm aanbod van kunstbloemen in alle vormen en formaten
Grafstukken gemaakt uit gedroogde dennenappels en ander dennengroen, bijzonder mooi en verschillend per jaar (er zijn dus modetrends), steeds te koop rond Allerheiligen ook op de gewone wekelijkse markt. De Hongaren zijn meesters in het maken van dergelijke stukken. Wij gebruiken die ook voor de graven van onze geliefden hier in het dorp. We voerden m.a.w. de grafstukken in.
Kerkhof van Dombovar 29/10/10 : we waren getuige van een teraardebestelling van een jonge man, zoals steeds véél bloemen en een heel mooie ceremonie met veel emoties, tranen en mooie muziek.
Columbarium op het kerkhof van Dombovar: blijkbaar heeft men, er meer smaak voor het inrichten van een columbarium. Heel wat anders dan ons 'murensysteem'.
In Hongarije, neemt de gehuwde vrouw, de familienaam en de voornaam van de man aan, bij de voornaam wordt meestal "né " toegevoegd. Hier een paar voorbeelden daarvan.
Een kerkhof. Zo ziet het graf van de geliefde er steeds uit, veel verse bloemen, goed onderhouden, vaste planten. Op het kerkhof is altijd materiaal en water voorhanden om de graven te onderhouden. Bewateren is een karwei die regelmatig uitgevoerd wordt.
Nog een zicht op het bovenstaande graf, veel vaste planten, aangevuld met verse bloemen en steeds licht. Dit is een familiekelder waar de urnen van de familieleden zullen bijgezet worden. Nu liggen er reeds twee verwanten begraven
Een normaal kerkhof is altijd een zee van bloemen in alle kleuren, formaten en naar ieders smaak. Het rustbankje bij het graf is iets dat overgewaaid is uit de socialistische tijd. In die tijd werd zelfs geklonken op de gezondheid van de overledene
Zoals gezegd gaat de dienst door op het kerkhof. Na een mis of een gebedsdienst gaat de hele groep aanwezigen naar het open graf. Daar wordt de kist neergelaten en de kuil wordt gevuld door een ploeg van de begrafenisondernemer. Intussen bidt de priester en zingt het koor liederen tot het einde. De aanwezigen blijven tot op het volledige einde van de dienst. Nadien wordt het verse graf bedolven onder een berg kransen en bloemen. Dit is zeer normaal en nog steeds blijven de aanwezigen
Dit is het verse graf van een wijnbouwer, jong gestorven en bijzonder goed gekend in het dorp. Gevolg een enorm aantal kransen die steeds opgehangen worden aan het graf. De begrafenisondernemer heeft daarvoor speciale rekken bij. Aan elke krans hangt steeds een groot, goed zichtbaar en leesbaar lint
Een zicht op de bloemen- en kransenzee van hetzelfde graf
Hier een zicht op de speciale rekken geplaatst bij het graf om de kronen aan op te hangen. Dit gebeurt deskundig na het vullen van het graf door het team van de begrafenisondernermer. Dit team kan tot zes mensen bevatten
Een graf na de begrafenis van een jonge man, verongelukt op zijn werk. Uiteraard zijn er voor jonge mensen meer aanwezigen dan bij een oudere persoon. Zo waren wij op een begrafenis van een oudere vrouw die we kenden uit het dorp. Buiten de directe familie waren wij de enige aanwezigen. Rouwmaaltijden kennen ze hier ook. Dikwijls wordt warm eten geserveerd soms gewoon bereid door de familie en vrienden en/of kennissen. De Hongaren kennen geen rouwbrieven en rouwprentjes. Een overlijdensaankondiging is een kleine standaardaffiche op een vaste plaats (o.a. aan het kerkhof) met daarop de naam, de overlijdensdatum, de leeftijd van de overledene, het adres en de dag van de begrafenis.
Zicht op hetzefde graf van de 35 jarige jonge man. Hij liet een vrouw en twee kleine kinderen achter. Op kerkhoven ziet men veel graven van mannen van rond de vijftig, vroeg gestoren door hartproblemen. Iets wat veel voorkomt bij die categorie van de bevolking in Hongarije
In Hongarije staan de namen van de overledenen, op een voor ons verkeerde zijde, van het graf m.n. in het zicht van de wandelgang op het kerkhof. Het gaat hier om een familiegraf, vader, moeder en een jong overleden zoon. Graven blijven hier zeer lang en dit in tegenstelling met de praktijken in Brakel. Nooit zijn er open ruimten op een kerkhof. Verdwenen of vervallen graven worden herbruikt voor nieuwe begrafenissen.
Een zicht op een vrij recent graf weer bedolven onder de kransen
Op het kerkhof is een bidruimte en/of kapel waar de uitvaartdienst doorgaat
Hier is nog eens te zien hoe goed de kerkhoven zijn onderhouden en verzorgd in Hongarije
Een dito zicht op een kerkhof
Zo ziet er een goed onderhouden graf van een geliefde uit
Nog een beeld van een begrafeniskapel op een kerkhof
Er is een begrafenis aan de gang. Zicht op de kransen en kronen ter ere van de overledene. Gans normaal in Hongarije
Foto's en tekst: Robert en Eric Bronnen: eigen ervaring
23-10-10 Kocsola, 21 oktober 2010, kleuterleidster Erika Kellesné-Tillman, op stap met de kinderen van de kleuterklas uit de Jókai utca. Erika profiteerde van een mooie herfstdag om de kinderen wegwijs te maken in de natuur en ze waren natuurlijk uitgelaten en opgezet met het maken van deze foto, alleen, die kleine blonde knaap op de foto links onder, die brulde gevaarlijk naar de fotograaf Foto: Robert.
De hengelende Hongaar (Magyar horgászat - Horgászsport)
Akasztó. "Vis" speelde een grote rol in het leven van de Hongaren gedurende vele eeuwen. Hengelen (horgászik) is een favoriete bezigheid (hobbi) voor heel wat Hongaren. Waar er een kanaal (csatorna) is, een meer (tó) of een rivier (folyó) zijn, zie je altijd hengelende Hongaren zowel jong als oud. In Hongarije komen heel wat vissoorten (hal) voor in de openbare wateren. Volgens sommigen wel een tachtigtal. Of dit een rol speelt weten we niet, maar het staat als een paal boven water: de Hongaren zijn gek op hengelen.In ieder geval is er hier in de omgeving voldoende proper openbaar water via een aantal kanalen. Volgens de organisatie van de hengelaars (MOHOSZ - Magyar Országos Horgász Szövetség) zijn er in Hongarije zon 330.000 hengelaars die aangesloten zijn bij een vereniging. Zij beschikken over 130.000 ha water, waarvan 60.000 ha openbare waters. 30.000 ha worden effectief bevist. 40.000 ha zit in private waters, in handen van hengelorganisaties. Een zeer belangrijk onderscheid met onze hengelaars is dat de Hongaren de gevangen vissen gewoon meenemen en opeten! Het aantal visrestaurants, met hoofdzakelijk zoetwatervis op het menu, is niet te tellen. Zelfs ons dorp heeft een fameus restaurant: Het Akasztói Halascsárda (waarover reeds veel foto's verschenen in vorige bijdragen en waar de vis levend uit een container wordt gehaald). Op de markt wordt de vis uit een container geschept en levend vers meegegeven. Alle vis is quasi zoetwatervis want Hongarije heeft geen toegang tot een zee (sinds het verdrag van Trianon). Het Balatonmeer is een binnenmeer. Voor een echte zee moet de Hongaar naar Kroatië. Van hieruit is dat zeker 600 km.
Hengelaars (horgászok) moeten over een paar documenten (engedély) beschikken. Die kunnen verkregen worden bij hengelaarverenigingen, bepaalde winkels en het postkantoor. Een staatsverlof (horgászigazolvány) laat hengelen overal toe, terwijl een regionale visverlof beperkt is tot bepaalde gebieden. Die documenten zijn in tijd beperkt, meestal tot een jaar. De kostprijs schommelt van circa 14.000 forint ( 53) tot circa 25.000 forint ( 96) op jaarbasis. Er zijn ook tarieven voor bepaalde kanalen, voor een lid, een niet-lid enz.. (bijv. een verlof voor het DVCS kost voor een volwassene voor een jaar 9.000 forint). Met een staatsverlof kan men een gebiedsverlof bekomen, die meestal beperkt is tot een bepaalde periode. Die documenten gelden vanaf 18 jaar. Er bestaat wel een visverlof voor jongeren beneden de 14 jaar. Met een visverlof mag een volwassene met twee hengelstokken vissen. Per hengelroede zijn twee haken toegelaten. Een jongere mag slechts één hengelroede gebruiken. Voor alle vissoorten bestaan minimum maten - er beneden is ondermaats - (tussen kop en staart) die mogen gevangen worden. Voor een karper (ponty) is beneden de 30 cm ondermaats. Er kunnen ook sluitingsperiodes (horgásztilalom) ingevoerd worden per vissoort en om het visbestand (halállomány) op peil te houden, of als omstandigheden (zoals de vele regen in het voorjaar) het vereisen. Er gelden ook vangstquota. Een hengelaarmag per dag niet meer dan vijf stuks (beschermd door minimummaten) bemachtigen, maar per soort maximum drie. Daarvan moet hij een register (een soort dagboek) bijhouden. In totaal mag hij nooit meer dan 10 kg tegelijk bemachtigen van vissen die niet onder maatbescherming (witvis-keszeg) vallen. Op nogal wat waters wordt bepoot. Zo zagen wij langs het kanaal diverse keren containers kleine vissen uitzetten. Er zijn dan dan ook vele viskwekerijen actief. De Hongaren zijn verwoedde vissers op karper (ponty). Ook op privé vijvers die er in overvloed zijn, is er geen kanaal in de buurt dan heeft elk dorp wel een vijver. Daar gelden andere regels, de vis wordt soms teruggezet, of meegenomen en dan betaald per kg. Wij geven geen foto's van dergelijke hengelaars. Dit is meestal een familiegebeuren, een dagje uit op een of andere steiger of een visbuitenverblijf gebouwd, in alle soorten materialen, langs zo een vijver.
De namen van de vissoorten in het Hongaars: Karper = Ponty, Zilverkarper = Busa, Steenkarper = Kárász, Graskarper = Amur, Meerval = Harcsa, Snoek = Csuka, Witvis = Keszeg, Paling = Angolna, Kwabaal = Menyhal, Sneep = Paduc, Brasem = Dèvèrkeszeg, Zeelt = Compo, Snoekbaars = Fogassüllõ, Roofblei = Balin, Barbeel = Márna.
Het logo van de hengelaarsvereniging van de provincie Bács Kiskun
Hier in het dorp komen als bij toeval een reeks belangrijke kanalen samen. Het Duna-völgyi Főcsatorna - DVCS (het hoofdkanaal van de Donauvallei), het Kiskunsági Öntöző Főcsatorna (het Kiskunsagi irrigatie hoofdkanaal) en V. sz. belvízelvezető- és öntöző-csatorna (het Vijfde binnen - en irrigatiekanaal). Dus hengelwaters in overvloed. Langs die kanalen lopen zandwegen die de kanalen voor de vissers bereikbaar maken en waarop wij naar hartelust fietsen.....Dit jaar waren die wegen meer modder dan zand, gezien het abnormaal natte weer.
Het Duna-völgyi Főcsatorna vertrekt van een zijarm van de Donau (Ráckevei Donau) in de buurt van Tarsony en mondt terug in de Donau, bij Baja. Het komt de provincie binnen bij Dabas. Dit kanaal is 117 km lang en heeft een visoppervlakte van 184 ha. De breedte schommelt tussen de 10 en 80 m en de diepte varieert van 3 tot 4 m.
Het Kiskunsági Öntöző Főcsatorna ontspringt ook uit de Donau (Ráckevei Donau) bij Tass en eindigt in Akasztó in het Duna-völgyi Főcsatorna. Dit kanaal werd om irrigatieredenen gegraven, daarom kronkelt het erg. De breedte schommelt tussen de 40 à 50 m en de diepte varieert van 1.5 tot 2 m. Het is 58 km lang en heeft een oppervlakte van 303 ha. Her en der op het traject zijn er sluizen die het debiet moeten regelen.
Het V. sz. belvízelvezető- és öntöző-csatorna komt uit Újsolt en is een soort verbindingskanaal tussen het Fűzvölgyi Főcsatorna en het Duna-völgyi Főcsatorna en loopt eindigt inderdaad ook in Akasztó. Het is slechts 30 km lang.
Een aantal foto's over de viswaters
Op deze afdruk van een stafkaart is duidelijk de situatie van de kanalen rond Akasztó te zien. Het brede Kiskunsági Öntöző Főcsatorna mondt uit in het Duna-völgyi Főcsatorna (DVCS) pal op het einde van het dorp. Beide kanalen kruisen de weg nr. 53. Even verder komt (van links) het V. sz. belvízelvezető- és öntöző-csatorna eveneens in het DVCS. Verder komen nog allerlei kleinere kanalen erin uit.
Zicht op het Duna-völgyi Főcsatorna juist buiten het dorp. Her en der zijn bruggen om dit kanaal over te steken. Langs dit kanaal maken wij onze traditionele korte namiddagfietstochten.
De samenvloeiing van het V. sz. belvízelvezető- és öntöző-csatorna en het Duna-völgyi Főcsatorna. Het kleine kanaal is hier links op de foto
Een zicht op het brede Kiskunsági Öntöző Főcsatorna vlak voor het in het Duna-völgyi Főcsatorna eindigt. Op sommige plaatsen is het zo breed dat het eerder op een klein meer gelijkt. Langs dit kanaal en daar waar het bereikt kan worden vanaf de weg nr. 53 staan zeer vele buitenverblijven waar de Hongaren het weekend lang komen genieten van het hengelen
Met dergelijke sluizen wordt het waterniveau van het Kiskunsági Öntöző Főcsatorna geregeld
De samenvloeiing van het Kiskunsági Öntöző Főcsatorna (komt van links - foto vlak na de sluis van bovenstaande foto) en het Duna-völgyi Főcsatorna (komt van rechts). Het waterniveau kan hier flink varieren, vooral dit jaar met de vele regen
De hengelaars in beeld.
Dit is de droom van elke hengelende Hongaar, een privé steiger aan één of ander kanaal. Foto genomen op 1 mei
En nog een privé steiger in de omgeving van Szalkszentmárton, gebouwd langs het kanaal (Kiskunsági Öntöző Főcsatorna) en aan de overkant van de straat een 'buitenverblijf' - horgásztanya speciaal aangekocht vlakbij het kanaal. 's Morgens vroeg vissen, overdag wat rusten en tegen de avond opnieuw aan de slag. Tussendoor even controleren. De gevangen vissen overleven in het leefnet. Als we goed kijken menen we op de steiger een paar Brakelaars te herkennen. In deze omgeving staan bijzonder veel weekendverblijven (quasi een volledig dorp met in de zomer, zelfs winkels die open zijn, cafés....) met vooral mensen uit Budapest
En dit is het fameuze visverlof (letterlijk een hengelpas), die elke hengelende Hongaar op elk moment bij zich moet hebben. Speciale controleurs zijn op pad om na te gaan of er wel gevist wordt met vergunning en met de juiste vergunning. Ook de rangers van het KNP mogen die documenten controleren. Bemerk het logo van de overkoepelende federatie van de hengelaars op de kaft
Als we goed kijken zien we dat het over een visverlof voor een volwassene en het gaat over een beperkte gebied licentie. Bij dit document hoort het dagboek (2010) waarin de vangsten moeten ingeschreven worden
En dit is de toegelaten uitrusting, twee hengelstokken met per roede twee haken. Gewoon langs de oever van het kanaal (Duna-völgyi Főcsatorna) zonder steiger kan en mag ook.
En dit hoort tot de klassieke uitrusting van de hengelaar, schepnet. Daarin wordt de buit in het water, of een grote vangst uit het water gehaald
En dit is een leefnet waarin de gevangen wis wordt bewaard in het water van het kanaal, vandaar de naam leefnet. Behoort tot de uitrusting van een normale hengelaar.
Een compleet uitgeruste hengelaar: de twee hengelroeden, de zetel en het hulpmateriaal met aas, spijs, haken......
De nevenuitrusting: de emmer met spijs (meestal zelf gemaakt), het kommetje met mais (om te vissen op karper), haken, plakband, reservelijn, de GSM, de onvermijdelijke fles sodawater enz. Dit alles vervoeren de Hongaarse hengelaars vlot met de fiets, de brommer of de auto.
De speciale uitrusting om te vissen op snoek, een soort kunstvisje
De buit: een flink uit de kluiten gewassen karper (ponty) - 4.5 kg zwaar. Hiervan wordt vissoep gemaakt. Op deze vis wordt gevist met mais en boven de haak wordt een spijsbal aangebracht.
En nog een flink uit de kluiten gewassen karper (3.5 kg)
Twee trotse hengelaars uit Boedapest poseren met de buit: twee snoeken. Als je langs de kanalen fietst en een fototoestel bij hebt kan men dergelijke foto's maken
Een detailfoto van de grootste gevangen snoek, minstens 3 kg zwaar. Deze roofvis komt frequent voor op dit kanaal. Men gebruikt een soort kunstvisje om deze vis te bemachtigen
Jong geleerd is oud gedaan, een jonge vader leert zijn spruit hengelen en maar met een hengelstok. En zien we daar ook geen flessen bier staan? Bemerk het kleine afdak en de bank. Hongaren zijn in dit soor bouwsels zeer creatief. We kennen nog een volk dat daar straf in is!
Ontspannen aan de waterkant, de hengelstokken uitgegooid, boekje lezen, genieten van de zon, de rust en toch alert blijven
En tot slot de buit verorberen (heel normaal in Hongarije) de onovertroffen halászlé, bereid in de bogrács.....uren sudderen, bereid langs de waterkant, ter gelegenheid van 1 mei
Een detailzicht op de halászlé met grote brokken vis erin, uiteraard zelf gevangen vis....vol lekkere kruiden, tomaten, wijn, paprika. Wordt gegeten ofwel met brood of met pasta (tészta) en uiteraard een snuifje sterke paprika (csípős paprika)
Bronnen: de website van de Mohoz, eigen ervaring, eigen foto's
Nog een knaap uit de puszta: de ringslang - vÃzisikló (Natrix natrix)
Akasztó. Tijdens onze tochten in de puszta verrassen we af en toe deze knaap: de ringslang (in het Hongaars vízisikló=waterslang) - Natrix natrix -. De ringslang (Natrix natrix) behoort tot de zgn. gladde slangen en bovendien tot de eierlevendbarende waterslangen. Deze ringslang komt ook voor in Belgenland. De ringslang is ongevaarlijk en niet giftig voor de mens. Het is een schuwe en rustige soort die zelfs bij directe bedreiging maar zelden bijt. Bij het aanraken ervan kan deze slang een sterke geur laten ontsnappen. Ze is bijzonder snel, we spreken van ervaring. Men kan ze waarnemen op zandwegen of op de gewone weg zonnend. Soms komen we ze tegen in het gras van de puszta, maar dan gaat het ook bijzonder snel. Dat is zowat de enige manier om ze waar te nemen. Als ze bij aankomst al niet lang verdwenen is. De ringslang kan een lengte bereiken van meer dan een meter en is betrekkelijk eenvoudig te onderscheiden aan de kleuren en de kenmerken van de ogen. Op het menu staan voornamelijk kikkers en vissen die langs de oevers van verschillende wateren buitgemaakt worden. Hier wordt ze ook in de tuinen waargenomen. In de winter verhuist de slang naar drogere gebieden. In de zomer is ze frequent te vinden op natte plaatsen. De slang kan bijzonder goed zwemmen. In Hongarije is dit dier, net zoals alle kikkers en hagedissen beschermd.
De ringslang heeft gele vlekken aan weerszijden van de hals, net achter de kop, die aan de bovenzijde soms samenvloeien en doen denken aan een ring. Meestal is deze echter zowel aan de bovenzijde van de hals als aan de buikzijde onderbroken en de gele kleur kan ook neigen naar oranje of wit. Daarachter (naar de staart toe) is een variabele zwarte vlek aanwezig, die varieert van een band tot een driehoek Op de zijkanten van de kop zijn aan de onderzijde vaak gele vlekken tot strepen aanwezig. De ogen zijn relatief groot en hebben een ronde pupil, wat samenhangt met de dagactieve levenswijze.
De basiskleur van de ringslang is licht, tot donkerbruin tot grijs, op de flanken zijn vaak enkele donkere tot zwarte strepen in de breedte aanwezig, soms onderbroken door twee lichtere lengtestrepen aan de bovenzijde van de flanken.
Een zelfgemaakte foto van een ringslang, niet perfect (de slang staat er niet helemaal op), bijzonder moeilijk want het dier is bliksemsnel. De koptekening is echter goed te zien. Dit jaar deden we minder waarnemingen dan andere jaren, maar daar zit het niet-normale weer dit jaar daar voor iets tussen
De slang opgerold zoals ze dikwijls wordt waargenomen. De typische koptekening
De ringslang kan bijzonder goed zwemmen en steekt zonder problemen de kanalen over
Een tekening van de onderdelen van de ringslang
Afbeelding en foto's komen via Google afbeeldingen.
Bronnen: eigen ervaring, eigen foto en wikipedia/org. Met dank aan Lóránt Miklós van het KNP.
07/10/010 Laatste berichtgeving in verband met de milieuramp die zich voltrekt in Hongarije.Toxische "rode modder" veroorzaakt grote problemen.
Kolontár en Ajka liggen onder de stad Devecser (E 66-N8) op de stroom de Torna die via de Marcal naar de Raba stroomt, die op zijn beurt uitmondt in de Donau bij de stad Györ. Op Google Earth is het toxisch modderbekken, voor de ramp uiteraard goed te zien. De gecontamineerde streek ligt circa 25 km ten westen van de stad Veszprém.
Updates (15/10)
De inwoners van het Hongaarse dorp Kolontár, dat op 4 oktober getroffen werd door een stroom giftig slib afkomstig van een lek in een reservoir van een nabijgelegen aluminiumfabriek in Ajka, kunnen terugkeren naar hun huizen. Dat meldt een woordvoerder van de Hongaarse hulpdiensten vrijdag. Greenpeace vindt dit een onverantwoorde beslissing (Bron Hongarije Prikbord). Er verschijnen ook meer en meer oproepen tot hulpverlening op allerlei websites
Deze foto's komen van Hongarije Prikbord en staan bij een oproep tot hulpverlening
Updates (14/10)
De directeur van het bedrijf is intussen weer op vrije voeten door een beslissing van een rechter. Waarschijnlijk was die aanhouding maar een gebaar naar de publieke opinie toe. Intussen duiken her en der foto's die moeten aantonen dat er reeds in juni jl. lekken in het basin waren. Vijgen na Pasen blijkbaar......
Updates (13/10)
De menselijke tol wordt weer eens zwaarder, er is een negende slachtoffer overleden. Intussen zijn in Hongarije een team van experten van de EU neergestreken met daarbij één Vlaming. Ze moeten allerlei onderzoeken doen en hun deskundigheid ter beschikking stellen van het land. Deze ramp gaat boven de macht van dit land. Dit is reeds lang duidelijk. EU-Commissievoorzitter Barroso kwam terplaatse kijken om vast te stellen hoe zwaar de ramp wel is. Intussen stelt Greenpeace zich meer en meer vragen over de langetermijneffecten op het milieu en de gezondheid van de betrokken mensen. Zware metalen, fijn stof zijn gevaarlijke dingen. Intussen stelt ook een professor in DS van vandaag vragen bij de rol van de industrie in het algemeen rond milieuproblemen: "De milieuramp met giftige modder in Hongarije, is volgens HANS BRUYNICKX maar één voorbeeld van de achteloosheid waarmee de industrie wereldwijd met milieurisicos omspringt wanneer ze vrij spel krijgt. Ook wij kunnen uit dat voorbeeld lering trekken". Intussen wordt nog altijd gevreesd voor het verder breken van de muur rondom het slibbassin. Dan komt de echte test voor de opgebouwde nooddam.
Updates (12/10)
De directeur van het betrokken bedrijf is inderdaad aangehouden en in het nationale parlement is beslist het bedrijf te hernationaliseren (het was in de jaren 90 geprivatiseerd, de vraag hoe is waarschijnlijk nog niet duidelijk) om aan de hand van een soort regeringscommissaris het bedrijf aan het werk te houden. Of daarmee de problemen van de gewone Hongaren beter zullen aangepakt worden is helemaal niet duidelijk. De nooddam zou intussen klaar zijn ingeval de muur van het reservoir zou breken. Volgens de staatssecretaris van milieu breekt die muur zeker. Alleen is niet duidelijk wanneer.
Updates (11/10)
Het laatste vermiste slachtoffer is gevonden. De balans komt daarop op acht overledenen. Eindelijk wordt blijkbaar gerechterlijk tegen het bedrijf opgetreden. De algemene directeur, zoon van een van de eigenaars, werd aangehouden. De vrees voor een nieuwe breuk in het reservoir blijft reeël. De gebouwde dam zou moeten beletten dat het slib zich weer over de dorpen verspreid.....
Dit zijn de barsten in de muur van het basin die zorgen baren
Intussen wordt koortsachtig gewerkt aan de constructie van een dam om bij een nieuwe eventuele doorbraak nog meer onheil te voorkomen. Alle foto's via www.index.hu
Updates (10/10)
De dreiging van een nieuwe breuk in het reservoir blijft. Volgens MTI is een soort nooddam gebouwd. De inwoners van Devecser moeten zich nog altijd klaar houden om eventueel geëvacueerd te worden. Intussen duiken meer en meer foto's op uit het rampgebied. Klik op de kruisjes in de foto's en er komen nog meer beelden
Een beeld uit de lucht geeft duidelijk de omvang van de vervuiling aan.
De geëvacueerde bevolking van Kolontár wordt in dergelijke sporthallen opgevangen
Zo zien de velden eruit nu
Luchtfoto uit het getroffen gebied
Het ph gehalte van de betrokken rivieren en ook dat van de Donau wordt constant gemeten
Deze foto's uit de betrokken dorpen spreken voor zichzelf
Zo verwerken kinderen de ramp
Beelden zeggen meer dan 1000 woorden......
Tot slot een beeld van de opruimingswerken
Alle foto's via www. index.hu. Ze zijn meestal van MTI (het Hongaars persagentschap) Intussen blijft het betrokken bedrijf alle verantwoordelijkheid afwijzen
Updates (9/10).
Volgens MTI (het Hongaars persagentschap) en de VRT dreigt er een nieuwe breuk te komen in het reservoir en is men begonnen Kolontár te evacueren. Dit dorp (met geen 1.000 inwoners) ligt vlakbij het reservoir en is intussen geëvacueerd. De website van het betrokken bedrijf ligt plat.....niet te bereiken. Het aantal doden ligt momenteel op zeven en de vervuiling dreigt dan toch de Donau te bereiken. Indien dit het geval is, dan kunnen we spreken van een Europese ramp aangezien de Donau door heel wat aangrenzende landen stroomt en belangrijk is voor de watervoorziening. De Hongaren beginnen vragen te stellen rond de rol van de EU. Het is inderdaad niet zo direct duidelijk welke directe rol de Unie hier kan spelen. De internationale media-aandacht wordt groter dan ooit, voordien was Hongarije dikwijls een blinde vlek in hun werking.
foto van adn.nl foto index.hu
De evacuaties worden uitgebreid tot andere dorpen en wordt met de grote middelen aangepakt. Treinen, bussen e.d. worden ingezet en de eerste minister is terplaatse. De inwoners van Devecser moeten zich klaarhouden om te vertrekken indien het nodig zou zijn.Alles is te zien in foto's op de website van MTI. De eerste minister spreekt over het bouwen van een dam tot verdere bescherming
Foto's MTI
Foto's van de website van Runna Hellinga, een Hollandse die in Hongarije woont en er getrouwd is. Ze is persmedewerker Zie: http://www.scribblesfromhungary.com/2010/10/rode-tsunami.html Zij brengt verhalen rechtstreeks die van de betrokken mensen komen.
Updates. (8/10)
De ramp heeft intussen een vijfde slachtoffer geëist. Er zijn ook nog vermisten. MTI (het Hongaars persagentschap) meldt intussen dat een van de vermisten dood is teruggevonden. Dit brengt het aantal slachtoffers momenteel op zes. De VRT spreekt van zeven slachtoffers. Mocht de ramp 's nachts gebeurd zijn, dan waren de gevolgen nog veel dramatischer. Stilaan wordt ook de omvang van de modderstroom duidelijk (1 miljoen m³). Media spreken over de omvang gelijkaardig aan de gelekte olie in Mexikaanse golf. De Hongaarse afdeling van het WWF vreest voor bijzonder lange termijn effecten van deze vervuiling. Er is sprake van het moeten afschrapen van de bodem tot een zekere diepte om nog leefbaar te zijn enz. Ook indien de modder zou opdrogen, wat zal het eventuele stof veroorzaken. Wat zijn de gezondheidseffecten op langere termijn? In de Marcal rivier is alle leven momenteel dood. Deze rivier stroomt in de Raba en die is op zijn beurt een zijrivier van de Mosoni-Donau. En zo is er een link naar de Donau zelf. Het ph gehalte van het water van de Donau wordt nauwkeurig in het oog gehouden. De aangrenzende landen waar de Donau voorbij komt volgen de situatie uur na uur. De website van Hongarije vandaag meldt: "Hongarije heeft vandaag het EU 'Civil Proctection Mechanism for international assisstance' geactiveerd. Dit als reactie op de vervuiling door de aluminiumfabriek MAL zrt. De Hongaarse autoriteiten willen een beroep doen op deskundigen met grote ervaring in het omgaan met giftig slib, ontsmeting en beperking van milieuschade. Het Monitoring and Information Centre (MIC) werkt nauw samen met de lokale autoriteiten om verdere info over het incident te verzamelen en dan snel te reageren. Dit centrum heeft de vraag doorgestuurd aan de 31 landen (de 27 lidstaten en nog enkele meewerkende landen) die deelnemen aan het EU-mechanisme voor civiele bescherming. Dit mechanisme moet de samenwerking om na een ramp snel te reageren verbeteren. Is dit mechanisme actief dan coödineert het de hulp-interventies binnen en de buiten de EU (Europese Unie)".
Kijkt men op de website van het betrokken bedrijf dan is dit te zien:
Het bedrijf heeft een communiqué uitgegeven waarin ze o.a. melden:
- Het bedrijf is 100% in Hongaarse handen - Dat ze 30 miljoen forint overmaken aan de betrokken gemeentebesturen (Kolontár, Devecser and Somlóváráshely) - circa 110 duizend EURO - Begonnen zijn met noodafsluiting van de doorbroken dam of het bouwen van een noodreservoir - Dat ze hun medeleven aanbieden aan de slachtoffers - enz De vraag blijft in hoeverre het bedrijf voldoende verzekerd is voor een dergelijke ramp?
Dan hebben ze nog een mededeling:
"It is important to know that red mud is not a dangerous waste according to the European Waste Catalogue and Hazardous Waste List (code: EWC-010309), the presence of its components is stable and bounded; they are not soluble by water.
The composition of red mud:
Fe2O3 (iron-oxide) 40-45 % this gives the red colour of the mud
Al2O3 (aluminium oxide) 10-15 %
SiO2 (silicon-dioxide) 10-15 % it is present as sodium or calcium-alumino-silicate
CaO (calcium-oxide) 6-10 %
Tio2 (titanium-dioxide) 4-5 %
Na2 O bounded sodium-oxide 5-6 % "
Vertaald: het is belangrijk te weten dat rode modder geen gevaarlijk afval is volgens de Europese Catalogus van Gevaarlijk Afval en dan geven zij de samenstelling van de zgn. rode modder.
Dit lokte de volgende commentaar uit van de Hongaarse minister van Binnenlandse Zaken ter plaatse: "als het zo ongevaarlijk is, dan nodig ik ze uit erin te komen zwemmen".
Daar is iets aan de hand met die catalogus blijkt uit een opmerkelijke bijdrage van lid van het Europees Parlement Bart Staes in De Standaard van vandaag
"Terug naar Hongarije. Het Hongaarse aluminiumbedrijf speelt wel de vermoorde onschuld, maar de Hongaarse politie opende een strafrechtelijk onderzoek naar de verantwoordelijken van het bedrijf in kwestie, dat overigens zijn milieuvergunning ingetrokken zag, en naar de vraag waarom de Hongaarse autoriteiten bij hun inspectie van twee weken geleden niets hebben opgemerkt. Het is duidelijk dat de EU hier als neutrale derde en beschermer van publieke en kwetsbare belangen moet optreden.
Over gebrekkige milieu-inspecties is al veel gesproken. In 2007 en 2008 nam het Europees Parlement hierover resoluties aan, omdat gebleken was dat er ondanks regelgeving nog steeds sprake was en is van grote verschillen tussen de inspectiesystemen in de lidstaten. De Commissie stelt steeds weer vast dat er in de lidstaten sprake is van gebrekkige uitvoering van de EU-milieuwetgeving en dat dit leidt tot voortdurende schade aan het milieu, maar ook tot verstoring van de mededinging. Het EP riep Commissie en Raad op tot bindende afspraken en regels hierover omdat niet-bindende regelgeving niet werkt. Er bestaat zoiets als het Europees Netwerk voor uitvoering en handhaving van de milieuwetgeving en dat moet versterkt worden. Ook zou een daadkrachtige Europese milieu-inspectiedienst geen overbodige luxe zijn. Als milieuvervuiling grensoverschrijdend mag zijn, dan ook het toezicht.
Het werk van de mijnlobby
De Mijnbouw Afval Richtlijn blijkt in elk geval onvoldoende sterk. Figeczky (vice-voorzitter WWF Hongarije) zei me dat de toxische afvalstoffen in de rode stroom 'helaas niet voorkomen in de richtlijn'. De oorzaak? Toen het politiek gevecht hierover zes jaar geleden plaatsvond, was de industriële mijnbouwlobby te sterk. En dus werden talloze toxische giftige stoffen en zware metalen uit de annex van de bewuste richtlijn gehouden.
De Europese groenen willen dat de Commissie binnenkort tekst en uitleg komt geven in de milieucommissie over verschillende regelgevingen en hoe die aan te scherpen. En of er een Europese, gespecialiseerde interventiegroep kan komen die in dit soort gevallen lidstaten helpt de schade te beperken. Een doekje voor het bloeden, maar helaas wel nodig."
Het is een publiek geheim dat een paar duizend zgn. lobbyisten rond de Europese Instellingen draaien met de bedoeling vooral dingen te voorkomen m.a.w. te beletten dat er te streng wordt opgetreden tegen allerlei bedrijven en/of instellingen. Die lobbyisten nodigen dan ook frequent leden van het Europees Parlement uit op allerlei meetings en evenementen. Lobbying is een bekende techniek van P(ublic)R(elations).
De Hongaarse eerste minister Viktor Orban bezocht gisteren de rampstreek. Er werden door de bewoners vragen gesteld waar hij zo lang bleef? Een van de dorpen is totaal onbewoonbaar en zal moeten verlaten worden. De vraag is waar de huidige bewoners heen moeten? De vraag blijft rond de verantwoordelijkheid voor deze ramp. Dit wordt geen simpele vraag, het volstaat te verwijzen naar wat bij ons gebeurde na de gasramp van Ghislenghien. Dit probleem sleepte jaren aan. De verzekeringen blijven mekaar de zwarte piet doorspelen. En bedrijven bestraffen is geen simpele zaak.
Een vraag blijft: waarom kon het bedrijf jarenlang doorgaan met het storten van dat slib? Waarom trad de inspectie niet op? Wie zijn de echte eigenaars? Die schijnen bijzonder rijk te zijn en te behoren tot de rijkste in het land. Er is sprake van miljarden forinten...... Het is een feit dat in Centraal-Europese landen zoals ook Hongarije met een economie in transitie (na 1989) heel wat bedrijven op een "eigenaardige" manier werden geprivatiseerd. Zitten vroegere politieke machtshebbers of managers er voor iets tussen? Zo ja, hoe en wie? Hongaarse media wijzen naar de vorige regeringen van socialistische strekking.......Feit is dat er in Hongarije nog dergelijke opslagbekkens zijn waarvan een vlak langs de Donau.
De getroffen inwoners hebben natuurlijk geen boodschap aan dit gehakketak! Zij kunnen alleen voorlopig puinruimen en hopen......Er is wel een grote solidariteit binnen het land zelf (mensen die materieel gaan helpen) en de Hongaar George Soros (bijzonder rijk geworden door speculatie tegen de Engelse Pond) deed een gift van 1 miljoen $. Hongarije rekent inderdaad voor een stuk op rijke uitgeweken Hongaren. Op diverse TV-kanalen worden spots getoond met oproep tot hulp. Telefoonondernemingen stimuleren om sms'jes te sturen en zo te steunen. Er worden hulpacties opgezet en die staan onderaan deze pagina:hulp aan Hongaarse slachtoffers
Maandag 4 oktober 2010 - Uit een beschadigd reservoir van een aluminiumfabriek naast het dorp Kolontár, in het westen van Hongarije, is ongeveer 700.000 kubieke meter modder met hoge concentraties zware metalen het dorp ingestroomd. Bij het wegpompen is één persoon overleden en zijn drie personen verdwenen. Circa 60 mensen hebben brandwonden opgelopen waarvan tien zeer ernstige. De zeer giftige modder veroorzaakt brandwonden bij aanraking. De modder stroomde ook het dorp Devecser in. Een aantal kinderen in Kolontár moesten met speciale hulpdiensten uit hun school worden gered. In honderden huizen in Kolontár en Devecser is de modder binnengestroomd, en iedereen wordt zoveel mogelijk geëvacueerd. Treinverkeer in de regio is niet mogelijk.
Rond 18.00 vanavond heeft de modder ook Somlóvásárhely bereikt en is daar een tiental huizen ingestroomd. Rond de 40 personen werden geëvacueerd.
Woensdag 6 oktober 2010 - Volgens de Hongaarse website Origo.hu heeft de Hongaarse staatssecretaris van Milieuzaken in een vraaggesprek aan de BBC laten weten dat het waarschijnlijk nodig is dat de Europese Unie komt helpen bij de ramp met de rode modder in Hongarije. Zowel financiele als technische hulpmiddelen en veel mankrachten zijn nodig voor de gevolgen van de ramp. Het gaat minimaal nog een jaar duren voordat het gebied is schoongemaakt. Volgens staatssecretaris Zoltán Illés zal in het hele gebied de bovenste twee centimeter grond moeten worden verwijderd.
Inmiddels heeft de giftige modder, hoewel enigzins tegengehouden door grote massa's gips die in de rivier de Marcal zijn gestort, en verdund door het vele regenwater van het afgelopen etmaal, via de Marcal nu de provincie Győr-Moson-Sopron bereikt. Het ziet het ernaar uit dat de modder vanavond de rivier de Rába zal bereiken. Eind van deze week wordt verwacht dat de dan nog meer verdunde modder bij de Donau aan zal komen. Volgens Minister van Binnenlandse Zaken, Sándor Pinter is het drinkwater in de regio tot nu toe niet vervuild.
Deze ecologische ramp is de grootste in de Hongaarse geschiedenis, maar volgens deskundigen gaan ook de andere landen rondom Hongarije ermee te maken krijgen als het gif zich via de Donau gaat verspreiden naar Serviё, Roemeniё en Bulgarije.
Donderdag 7 oktober 2010 - Iedereen is ervan op de hoogte, de enorme ramp in Hongarije. In het door de rode modder getroffen gebied is bijna alles onbruikbaar geworden. Om de getroffen bewoners te helpen met levensmiddelen, kleding, schoeisel en andere benodigde spullen wordt door de 'Stichting Werkplaats Gábor Molnár' en de 'Kristályvölgy Association', beide gevestigd in het dorp Ajka, gevraagd om te helpen.
Deze twee stichtingen verzamelen de spullen in Ajka en delen dat uit aan de getroffenen in de regio. Het dorp Ajka is goed bereikbaar en niet door de rode modder overspoeld. Ook wordt gevraagd om geldelijke donaties te storten om het vele werk dat nu gedaan moet worden te kunnen betalen.
U kunt naar Ajka om zelf spullen af te leveren. Als u in de regio Kaposvár, Dombovár of Pécs woont kunt u ook goederen afleveren uiterlijk tot zaterdagavond 9 oktober 21.00 uur in Baranyaszentgyörgy of Kocsola. Daarvandaan vertrekt zondagochtend een transport naar Ajka.
AJKA
'Molnár Gábor Műhely Alapítvány'
Ajka , Mora F. u. 30
'Kristályvölgy Association'
Ajka , Sport u. 14
Bankrekeningnummer:
OTP Bank
11748038-20017132
Ten name van:
Molnár Gábor Műhely Alapítvány
Met vermelding van:
"Adomány a vörösiszap károsultjai részére"
Contact:
Irene Lóvas, Hongaarstalig, heel klein beetje Engels
E-mail:
mgmalapitvany@invitel.huDit e-mailadres is beschermd tegen spambots. U heeft JavaScript nodig om het te kunnen zien.
KOCSOLA
Kossuth Utca 83
Tel. 06 74 484088, wel even bellen want er is niet altijd iemand aanwezig.
BARANYASZENTGYÖRGY
Petofi Utca 24
Tel. 06 72 454127
Contact:
E-mail:
opzondaglouise@hotmail.comDit e-mailadres is beschermd tegen spambots. U heeft JavaScript nodig om het te kunnen zien.
Vanuit het buitenland naar de Stichting Gábor Werkplaats overmaken:
IBAN: HU 80 11748038 20017132 00000000 SWIFT azonosító: OTP VHUHB betalingsreferentie: Kristály-völgy Egyesület:
tip: gewoon een aantal euro's overmaken dus géén forinten opgeven de bank zet de euro's automatisch om in forinten. bij kosten aangeven: gedeelde kosten (dan is het voor beide partijen gratis)
Izsák: Kolon-tavi madárvárta (Kolon-meer vogelwacht) - de Nachtzwaluw (Caprimulgus europeaus) of de lappantyú - een "nachtraaf"
Izsák. We schreven reeds een bijdrage over Kolon tó of tavi (zie bijdrage13/08), het meer-moerasgebied waar een vogelringstation (madárvárta - woordelijk vertaald vogelwacht) en een leerpad zijn. Naast het gewone dagelijkse ringwerk (meggyűrűz) zijn er af en toe speciale activiteiten rond een bepaalde vogel (mádar). Een dergelijke actie wordt gevoerd rond de Nachtzwaluw (Caprimulgus europeaus) of de lappantyú. Gedurende de maanden augustus en september wordt geprobeerd een aantal van de vogels te ringen. Dit is niet eenvoudig want die vogel is actief in het donker of het schemerdonker d.w.z. 's avonds of 's morgens voor zonsopgang. Speciale netten worden daartoe geplaatst en om de vogel te lokken wordt een speciale techniek toegepast. Wij hadden het geluk een jonge vogel te zien op een vroege morgen. Dit jaar waren er bijzonder weinig waarnemingen. Dit wijst op een minder geslaagd broedseizoen want deze prachtvogel leeft in de omgeving. De natte zomer van dit jaar was daar niet vreemd aan. Intussen zijn de vogels vertrokken naar Afrika. Ik kende de vogel enkel uit de 'boekjes' want nooit zag ik een levend exemplaar. Over deze vogel hoorde ik voor het eerst jaren (toen was ik nog geen "vogelaar") geleden bij het lezen van de roman van Robin Hannelore "Requiem voor de Geitenmelker" (Leuven-Davidsfonds). Want inderdaad een soort dialectische naam voor deze vogel is "geitenmelker". In het Duits noemt deze vogel letterlijk: Ziegenmelker
Maar wat moeten we weten over deze vogel?
Nachtzwaluwen (Caprimulgidae)zijn een familie van vogels. Deze familie telt 92 soorten. Het zijn nachtdieren (Éjjeli állat) maar anders dan hun naam doet vermoeden zijn ze niet verwant met de zwaluw en/of gierzwaluw. De in West-Europa voorkomende soort staat onder veel namen bekend. De meest gebruikte naam die ook in veel andere talen voorkomt is de "geitenmelker". In werkelijkheid is de geitenmelker slechts één van de ruim 70 soorten nachtzwaluwen.
De verschillende soorten nachtzwaluwen lijken wat uiterlijk betreft sterk op elkaar. De meesten zijn ongeveer 25 cm lang, en hebben een grijze kleur met bruine en zwarte vlekken. Hun zwarte snavelis klein, maar ze kunnen hem zeer wijd openen. Wijd genoeg om als het moet een ei of een vogeltje in te dragen. Rondom de snavel heeft de nachtzwaluw stevige borstels. De poten zijn roodbruin. Het volwassen mannetje heeft witte vlekken op de vleugels en staart, die een rol spelen bij de balts. De witte vlekken op de staart en de vleugels van het mannetje helpen hem bij het herkennen door de vrouwtjes (die dat niet hebben). Het mannetje vliegt in grote kringen om het vrouwtje heen, waarbij hij nu en dan zijn vleugels onbeweeglijk boven zijn kop houdt en zijn staartveren laag uitspreidt. De witte vlekken zijn dan duidelijk te zien. De vleugels zijn bij de meeste nachtzwaluwen tamelijk groot.
De meeste nachtzwaluwen worden actief als de schemering invalt. Hij voedt zich dan met kevers, langpootmuggen, nachtvlinders en andere insecten, die hij bewaart in een keelzak. Lange tijd werd gedacht dat de nachtzwaluw met open snavel vliegt en wacht totdat de insecten vanzelf naar binnen vliegen. Maar tegenwoordig weet men dat hij vliegt met gesloten snavel, die hij pas op het laatste moment opent om zijn maal te verschalken. Overdag rusten ze op de grond of in een boom en vertrouwen ze op hun vaak perfecte schutkleur. Die kleur komt niet altijd overeen met die van zijn omgeving, maar zijn kleurpatroon is dermate vlekkerig dat hij aan het oog ontsnapt. Alleen zijn ogen voldoen niet aan deze ideale schutkleur, en het is daarom dat hij zijn ogen meestal sluit als er overdag een vijand nadert
Tijdens de broedperiode na zonsondergang laat het mannetje nachtzwaluw een snorrende zang horen, hij zit dan meestal op een uiteinde van een tak. Het hoogtepunt van de zangactiviteit ligt tot twee uur na zonsondergang. Rond twee uur voor zonsopgang vindt er een opleving van de zangactiviteit plaats die eindigt een uur voor zonsopkomst. Zijn zang is een bevreemdend, trillend geluid. Het is een enigszins mechanisch getril, van variabele intensiteit, dat hij na zonsondergang zittend vanaf een uitkijkpost ten gehore brengt. In de vlucht heeft de nachtzwaluw een zachte maar scherpe roep, die regelmatig herhaald wordt om contact te leggen met soortgenoten.
De nachtzwaluw maakt geen nest (fészek), hoogstens verwijdert hij wat gras dat in de weg ligt. Het vrouwtje legt eind mei twee eieren en neemt vervolgens het grootste deel van het broeden voor haar rekening. Soms neemt het mannetje die taak even o
ver, kort na het invallen van de schemering. De broedtijd duurt ongeveer 18 dagen, en na het uitkomen van de eieren worden de jongen gedurende eenzelfde periode door de ouders gevoerd. Wordt het nest in die periode door een vijand belaagd, dan houden de jongen zich doodstil. De vader of moeder doet of hij vleugellam is, om de aandacht van de vijand af te leiden. Nadert de vijand te zeer, dan doet de ouder een uitval met wijd open snavel. De vijand wordt daardoor meestal afgeschrikt. Wanneer het nest met eieren te vaak wordt verstoord, dan besluiten de ouders tot een verhuizing. Ze rollen de eieren achteruitlopend over de grond naar een plek die ze beter bevalt, of ze dragen de eieren in hun snavel. Een enkele keer verhuist de nachtzwaluw als de eieren al zijn uitgekomen, en dan draagt hij de kuikens aan de poten naar de nieuwe behuizing. De Europese nachtzwaluw heeft vaak een tweede legsel. Behalve tijdens natte koude zomers.
Nachtzwaluwen leven doorgaans op droge en open terreinen. Het zijn zomervogels, die de winter doorbrengen in tropisch Afrika. Rond deze vogel bestaan allerlei volksverhalen en mythen, die helaas geen van allen enige positieve eigenschappen aan de vogel toedichten. Zo wordt hij wel de geitenmelker genoemd omdat men dacht dat de vogel 's nachts bij schapen- en geitenmelk dronk. Een andere bijnaam is dagslaper, wat te maken heeft met het mysterieuze leven van de nachtzwaluw: overdag zie je ze niet of maar zelden en 's nachts produceert de vogel vreemde geluiden.
Over de precieze oorzaken van de afname van de nachtzwaluwin onze contreien zijn de meningen verdeeld. De vraag of een toename van het aantal natte zomers (in Hongarije waren de gevolgen duidelijk) ermee van doen heeft, valt nog niet duidelijk te beantwoorden. Zeker is wel, dat de afname van belangrijke prooidieren als mei- en junikevers, het dichtgroeien van veel halfopen heidevelden en de sterk toegenomen recreatiedruk in de overgebleven geschikte broedgebieden de soort danig parten speelt. Met een aantal gerichte beheersmaatregelen kunnen potentieel geschikte heidegebieden een stuk aantrekkelijker worden voor de nachtzwaluw. Daarbij gaat het om het vergroten van de randlengte tussen bos en hei, het scheppen van zandige kale plekken in de hei en het laten staan van enkele bomen in de heidevelden. Extensieve begrazing is bij uitstek geschikt om de voor de soort gewenste mozaïekstructuur te krijgen. In droge bossen is de aanwezigheid van zandige, open plekken van belang. Verder is voorkoming van verstoring erg belangrijk; afsluiting van voor de nachtzwaluw belangrijke terreinen in het broedseizoen verdient zeker aanbeveling. In elk geval dienen honden uit de broedgebieden geweerd te worden. Verder zal spontane ontwikkeling van geschikt leefgebied, bijvoorbeeld door stormschade in het bos, zo veel mogelijk getolereerd moeten worden. Het bosbeheer van Gerheserheide beschermt de nachtzwaluw door meer open plekken te creëren in de bosranden, vennen in stand te houden en heidegroei te stimuleren. Bosbeheer is een onderdeel van Agentschap voor natuur en bos
De foto's genomen tijdens het ringwerk
Dit net (haló) is speciaal geplaatst voor het ringwerk. Het net gaat pas open na zonsondergang of 's morgens heel vroeg. Hier is het licht en wacht men op het sluiten van het net. Het loktoestel is uitgeschakeld
De te ringen vogel is een jong exemplaar, daarom wordt de vleugel nauwkeurig nagekeken. De witte streep ontbreekt duidelijk
Op die vroege morgen wordt ook de juist afmeting van de vleugel gecontroleerd en genoteerd
Een vooraanzicht van de Nachtzwaluw (toen de foto's genomen werd was het nog flink donker)
Dezelfde vogel op de rugzijde. Er is duidelijk geen witte streep in de staart, dus het gaat om een jonge vogel
Let op de grote ogen van de vogel, een aanslag op zijn perfecte schutkleur
Hier neemt de Nachtzwaluw de dreighouding aan, let op de enorme bekholte die helpt bij het jagen op insecten allerhande
Let op het valkachtig silhouet van deze vogel, zijn vluchtbeeld is nogal valkachtig
Hier een beter zicht op de inderdaad grote ogen van deze Nachtzwaluw, ze komen goed van pas tijdens de jachtpartijen in het donker
Ringer Németh Ákos houdt de geringde vogel klaar voor de fotoshoot
Nog een laatste pose en de geringde vogel wordt vrijgelaten. Let nog eens op de in verhouding grote ogen
Deze drie foto's is een perfecte illustratie van de schutkleur van de nachtzwaluw (foto's via Google afbeeldingen)
Ook de eieren voldoen perfect aan dit criterium
Foto's van het gebied (genomen tijdens een tocht met ranger Csaba van het nationaal park (KNP)
Aan de rand van het meer en de rietvelden zijn her en der uitkijktorens opgesteld. Daardoor kan men gemakkelijker waarnemingen doen
Een uitkijktoren aan de rand van het stadje Izsák. Het meer ligt tussen o.a. Izsák en Soltszentimre
Een zicht vanaf de weg Izsák-Páhi
Dit sluissysteem moet het waterpeil in het gebied regelen. Bij te hoge waterstand gaat de sluis op en kan water via een kanaal weggvloeien
Dit is een groot probleem op diverse plaatsen in het nationale park, een invasieplant (Zijdeplant (Asclepias syriaca, synoniemen: Asclepias intermedia, Asclepias kansana) d.w.z. milieuvreemd en door een externe oorzaak hier geraakt).De plant heeft een zaadpluis (die op katoen lijkt). Daardoor is de verspreiding enorm. Het zou het bestuur van het nationaal park ettelijke miljoenen forint kosten om deze planten te lijf te gaan. Ook her en der op braakland verschijnt deze plant nu ook.
Bronnen: eigen ervaring, eigen foto's en de websites van vara-vroege vogels, wikipedia.org en vogelwacht.nl. Met dank aan Németh Ákos en Biró Csaba van het nationaal park (KNP)
Akasztó. De teerlingen zijn geworpen. De kiezer heeft gesproken en onze politici verklaren steevast dat die altijd gelijk heeft. De zittende burgemeester heeft een duidelijke meerderheid van de kiezers achter zich, hij haalt zelfs nog meer voorkeurstemmen dan de vorige keer. Hij gaat zijn derde, vierjarige, ambtstermijn in. In de provincieraad behoudt Fidesz de enorme cijfers en blijft dominant. LMP behaalt voor het eerst een zetel. We geven de uitslagen hieronder.
In dit gemeentehuis (községháza) blijft de volgende vier jaar dezelfde burgemeester aan de macht
De burgemeester (polgármester) Suhajda Antal (rechts) op de foto samen met zijn collega van het verbroederingsdorp van Akaszto, Kraszna
Het kiesbureau nr. 3 waar wij deelnamen aan de verkiezing. Net zoals bij ons zit er een bureau, er zijn kieshokjes en men kiest met de balpen op papier door een kruisje te zetten. Wij kregen, als EU-burgers met lokaal stemrecht, een deskundige uitleg hoe we correct moesten stemmen. De kiezer kreeg drie lijsten: eentje voor de rechtstreekse verkiezing van de burgemeester (slechts een naam aan te kruisen), eentje voor de verkiezingen van de gemeenteraadsleden (6 en dus maximaal zes mensen aan te duiden) en eentje voor de verkiezing van de provincieraad, met daarop de deelnemende partijen (slechts een partij aan te duiden). Om deel nemen had men de oproepingsbrief en een persoonsbewijs nodig. De kiezer moet vooraf op de kiezerslijst tekenen. Er is hier geen opkomstplicht zoals in Belgenland
De uitslagen (eredmény) een overzicht - (bron: www.valasztas.hu)
A szavazás megkezdésekor a névjegyzéken lévő választópolgárok száma
A szavazás napján igazolás alapján névjegyzékbe vett választópolgárok száma
A választópolgárok száma a névjegyzékben a választás befejezésekor
A
B
C
2 858
0
2 858
Szavazóként megjelent választópolgárok száma
D
1 635 57,21 %
Jelölt neve
Jelölő szervezet(ek)
Kapott érvényes szavazat
%
1
Csehi Zoltán
FÜGGETLEN
280
17,26
2
Suhajda Antal
FÜGGETLEN
1 119
68,99
3
Szabó János
FIDESZ KDNP
223
13,75
Commentaar bij de tabellen: er waren 2.858 kiezers ingeschreven. 1.635 daagden op of 57,21% - dit is meer dan de helft, dus zijn de verkiezingen geldig -. Het duidelijk te zien dat de zittende burgemeester (Polgármester), als onafhankelijke, een duidelijke meerderheid behaalt (1.119 voorkeurstemmen of meer dan 68%)
Jelölt neve
Jelölő szervezet(ek)
Kapott érvényes szavazat
1
Bartek Adrián
FÜGGETLEN
497
2
Bengő Antal
FIDESZ KDNP
314
3
Csehi Zoltán
FÜGGETLEN
652
Képviselő
4
Endrődi Ferenc Pál
FIDESZ KDNP
609
Képviselő
5
Gubán József
FÜGGETLEN
239
6
Gyuris Ferenc
FÜGGETLEN
693
Képviselő
7
Gyuris György
FÜGGETLEN
566
8
Jónás Józsefné
FÜGGETLEN
445
9
Juhász Barnabás
FÜGGETLEN
315
10
Kállai Pál
FÜGGETLEN
733
Képviselő
11
Martinkovics Tibor
FÜGGETLEN
644
Képviselő
12
Odrobina József Mihály
FÜGGETLEN
330
13
Dr. Palágyi János
FIDESZ KDNP
728
Képviselő
14
Dr. Pálúr István
FÜGGETLEN
523
15
Szabó Ferenc
FIDESZ KDNP
278
16
Ujvári Gábor
FÜGGETLEN
518
17
Vékony Béla
FÜGGETLEN
83
Commentaar bij de tabel van de gemeenteraadsleden (Önkarmányzati képviselő): De zes verkozenen (er waren 17 kandidaten) zijn aangeduid in de vijfde kolom. Fidesz behaalt 2 zetels, de andere 4 gaan naar onafhankelijke kandidaten. De voorkeurstemmen staan in kolom 4. Fidesz kan de nochtans duidelijk sterke positie in de provincie niet doortrekken in de gemeenteraad. Bij dit soort verkiezingen spelen persoonlijke relaties duidelijk mee. Een aantal mensen die door de burgemeester werden aanbevolen in zijn laatste pamflet zijn inderdaad verkozen.
De provincieraad (Tartományi kormányzat)geeft het volgende resultaat.
A megyei közgyűlés létszáma : 24 fő
100,00 %
A mandátumszerzéshez szükséges 5-10-15 %-os határt elért szervezetek közötti mandátum kiosztás eredménye:
FIDESZ KDNP
16 mandátumot szerzett
MSZP
4 mandátumot szerzett
JOBBIK
3 mandátumot szerzett
LMP
1 mandátumot szerzett
Commentaar bij de tabel. Er waren 24 mandaten te verdelen.Fidesz-KDNP behaalt maar liefst 16 mandaten (66,6%), de MSZP behaalt 4 mandaten (16,6%), JOBBIK behaalt 3 mandaten (12,5%) en LMP als nieuwe partij behaalt 1 zetel (4,1%). Fidesz-KDNP behaalt een volstrekte meerderheid, wat voor de provincie Bács Kiskun normaal is.
In Kocsola behoudt de zittende vrouwelijke burgemeester haar zetel.
Koscola, het andere dorp dat onze club nauw aan het hart ligt, in de provincie Tolna (hoofdstad Szekszárd) kende sinds de vorige verkiezing een nieuwe vrouwelijke burgemeester. Zou zij het halen? Dit dorp heeft minder inwoners dan Akasztó maar ook hier waren 6 mandaten te begeven en waren er drie kandidaat-burgemeesters. Alle kandidaten zijn onafhankelijken, dus in feite partijloos. Dit maakt het des te spannender.
De uitslag
megkezdésekor a névjegyzéken lévő választópolgárok száma
A szavazás napján igazolás alapján névjegyzékbe vett választópolgárok száma
A választópolgárok száma a névjegyzékben a választás befejezésekor
A
B
C
1 033
0
1 033
Szavazóként megjelent választópolgárok száma
D
578 55,95 %
Commentaar bij de tabel: er waren 1.033 kiezers verwacht, er daagden er 578 op of 55,95%
Jelölt neve
Jelölő szervezet(ek)
Kapott érvényes szavazat
%
1
Elek József Czimmermann Vő
FÜGGETLEN
112
19,58
2
Horváth Zoltán
FÜGGETLEN
208
36,36
3
Trick Jánosné
FÜGGETLEN
252
44,06
Commentaar bij de tabel: de zittende burgemeester Trick Jánosné behoudt haar mandaat maar heeft slechts 44% van de stemmen. Het is bijzonder nipt
Jelölt neve
Jelölő szervezet(ek)
Kapott érvényes szavazat
1
Bálintné Gelencsér Zsuzsanna
FÜGGETLEN
146
2
Bárdosi Zsuzsanna
FÜGGETLEN
95
3
Borsi Zoltán
FÜGGETLEN
152
4
Csengeri Csabáné
FÜGGETLEN
197
Képviselő
5
Effinger Edit Margit
FÜGGETLEN
123
6
Hartung Aranka
FÜGGETLEN
182
Képviselő
7
Horváth János
FÜGGETLEN
180
Képviselő
8
Horváth Károly
FÜGGETLEN
26
9
Károlyi Károly
FÜGGETLEN
142
10
Keszte Csaba
FÜGGETLEN
257
Képviselő
11
Lajos Tamás
FÜGGETLEN
178
12
Orsós György
FÜGGETLEN
117
13
Solymosi Helga
FÜGGETLEN
158
14
Staudt Imréné
FÜGGETLEN
114
15
Szabadosné Mercz Teréz
FÜGGETLEN
187
Képviselő
16
Tormási Tamás
FÜGGETLEN
259
Képviselő
17
Vida Jánosné Virgina
FÜGGETLEN
139
Commentaar bij de tabel: In de gemeenteraad zijn er hier ook 6 mandaten te begeven allen ingenomen door onafhankelijken. De voorkeurstemmen staan in kolom 4 en de verkozenen in kolom 5
De vrouwelijke burgemeester Trick Jánosné van Kocsola op een wijnwedstrijd
De situatie in de provincie Tolna
A megyei közgyűlés létszáma : 15 fő
A mandátumszerzéshez szükséges 5-10-15 %-os határt elért szervezetek közötti mandátum kiosztás eredménye:
FIDESZ KDNP
10 mandátumot szerzett
MSZP
3 mandátumot szerzett
JOBBIK
2 mandátumot szerzett
Commentaar bij de tabel: Fidesz-KDNP behaalt 10 van de 15 mandaten of 66,68 % dit is een volstrekte meerderheid. MSZP behaalt 3 mandaten of 20% en JOBBIK haalt 2 mandaten of 13,33%. Ook hier is het blijkbaar Fidesz country
Intussen blijkt dat Fidesz in alle provincieraden een meederheid heeft. Ze veroveren ook het burgemeesterschap van de gehele stad Budapest. In alle hoofdstadsdistricten, op drie na, hebben zij nu de burgemeester. Jobbik veroverde een burgemeesterpost (bron: Hongarije vandaag). Fidesz veroverde daarenboven in alle grote steden, behalve Szeged, de burgemeester.
Akasztó - De lokale (gemeente- en provincieraad - Ãnkormányzáti választás) verkiezingen komen eraan - de laatste loodjes
Akaszto. De laatste loodjes in de verkiezingssaga komen eraan. Sedert de vorige bijdrage zijn er nog propagandamiddelen verspreid en opgedoken. Tijd om ook die in beeld te brengen. Volgens onze normen is dat allemaal een beetje laat, maar hier zien ze dat anders. Om deze bijdrage te begrijpen moet men eerst de vorige bijdrage gelezen hebben. Het is een soort vervolg daarop. Heet van de naald: Akaszto behoudt dezelfde burgemeester. Er zijn 1.622 geldige stemmmen uitgebracht. Hij behaalt 1.119 stemmen of 68.99% van de stemmen. De opkomst bedraagt 57.21%. Er is hier geen opkomstplicht
De foto's
Wie krijgt het voor het zeggen de komende vier jaar in dit gemeentehuis? Zicht op het gemeentehuis van het dorp in de Fő ut, de grote weg nr. 53. Tijdens de voorbije legislatuur werd dit gebouw grondig opgeknapt.
De huidige burgemeester verspreidde op de valreep dit document met een overzicht van de plannen voor de komende jaren. Hij richt zich, in de titel, tot "de inwoners van het dorp". Hij dankt voor het vertrouwen en nodigt hen uit af te wegen wat in het verleden gebeurde. Hij wil zijn aangevangen werkzaamheden verder zetten en zich verder onpartijdig inzetten voor eventuele nieuwe ontstane behoeften. Hij benadrukt de onpartijdigheid want men moet, niet alleen vandaag en morgen succesvol zijn, maar men zal ook dit principe enten op de toekomst. Dan geeft hij een overzicht van concrete plannen gespreid in de tijd met het budget. Tot slot vraagt hij opnieuw het vertrouwen voor zichzelf en hij doet een oproep tot de kiezer om zes andere mensen het vertrouwen te schenken die hem daar bij kunnen helpen. Hij noemt wel zeven namen.
Op de keerzijde van dit pamflet doet hij een soort aanbeveling om voor een aantal onafhankelijke kandidaten (en die blijkbaar een bepaalde groep vertegenwoordigen) te stemmen die in de komende gemeenteraad zullen zetelen.
Een andere onafhankelijke kandidaat-burgemeester legde heel wat huisbezoeken af (zoals bij ons in de goede oude dorpstijd verkiezingen) en gaf een document af met concrete plannen voor het toekomstige beleid. De titel gaat over "samenwerking en herleving ten bate van het dorp". Hij vraagt om het vertrouwen na acht jaar in de gemeenteraad te zijn, om nu als onafhankelijke kandidaat-burgemeester te kandideren Op de keerzijde van dit pamflet presenteert hij een indrukwekkende reeks taken die moeten, volgens hem, uitgevoerd worden rond tewerkstelling, toerisme, scholenbouw, beheersing van afvalwater en regenwater, maatregelen rond verkeer, enz.
De Fidesz kandidaat-burgemeester plaatste de laatste dagen zijn foto in de buurt van de stemlokalen. Wat de concrete plannen van deze kandidaat zijn werd uitvoerig besproken in pamfletten en een folder die aan huis besteld werden.
De laatste dagen verscheen in een hele reeks vitrines op diverse plaatsen deze kleine poster van de huidige burgemeester. Er staan beloftes in geïllustreerd met twee foto's van concreet op te richten gebouwen met budget en timing. De poster is mede namens de onafhankelijke kandidaat-gemeenteraadsleden die op de rugzijde van het huis-aan-huis verspreide pamflet staan.
De laatste dag werden we verrast door een heuse radiowagen die door de straten reed en campagne voerde voor Fidesz. Volgens mij ontbreken op deze wagen duidelijk teksten en/of posters over wie het gaat. Maar misschien mag dat niet meer die dag. Waar is de tijd dat ook in onze kleine dorpen deze wagens verschenen in het kader van, intussen verboden, autocaravanen.
En toch loert de nationale politiek om de hoek Deze poster hing in het straatbeeld en gaat uit van de MSZP en is duidelijk gericht tegen Fidesz. Die zegt: Fidesz= collectieve of massale ontslagen. Met opnieuw de ondertitel: wat zal er nog komen en de slotzin: MSZP het tegengewicht. Dit is een soort vergelijkende vorm van reclame die Europa zondermeer toelaat. Dit was in België lange tijd verboden, maar Europa deed dat teniet. Zoals reeds geschreven antwoordde Fidesz op alle beschuldigingen met een mooie folder die een overzicht geeft van de realisaties van de eerste 100 dagen van het nieuwe kabinet.
De voorpagina van die bewuste folder: De eerste 100 dagen
De rugzijde van de brochure zegt: Opnieuw Fidesz en verder Fidesz is nodig voor Hongarije
Een van de binnenbladzijden geeft commentaar rond veiligheid met de verklaring van een aantal acties. De illustratie was weer te vinden in het straatbeeld als poster (zie hierover vorige bijdrage). ze spreken o.a. over het invoeren van wetten tegen grote criminaliteit, toename van het aantal politiemensen, wetten om diefstal en fraude te bestrijden, verhogen van aantal nieuwe gevangenissen enz. Dit zouden wij zonder meer een rechts programma noemen.......
Bijzonder laat dook deze poster van Jobbik in het straatbeeld op. De boventitel is: ze zouden een einde stellen aan het "parasatisme" zoals politieke mandaten-cumulatie, leegloperij, zigeunermisdaad, hand- en spandiensten en die woorden zijn doorstreept m.a.w. er kwam niets van in huis. De ondertitel zegt het is dus beter om voor jobbik te stemmen. Duidelijk gericht tegen de huidige Fidesz regering. Volgens onze normen is Jobbik een uiterst rechtse partij
Deze kleine poster dookt terzelftertijd in het straatbeeld op. Het is een beeld van het Hongaarse platteland. Deze partij neemt wel deel aan de provinciale verkiezingen.
En zoals reeds beloofd komt volgende week de uitslag
Akasztó - De lokale (gemeente- en provincieraad - Ãnkormányzáti választás) verkiezingen komen eraan
Akasztó. Op 3 oktober a.s. is het zover. Dan worden hier in Hongarije de gemeenteraden (önkormányzáti képviselő), de burgemeester (polgármester) en de leden van de provincieraden (tártományi kormányzat) verkozen. Dit gebeurt hier om de vier jaar (bij ons is dat om de zes jaar). Een ander belangrijk verschil is dat de burgemeester rechtstreeks verkozen wordt. Onafhankelijke kandidaten (eigenlijk partijloos) kunnen hier kandideren voor zowel de gemeenteraad als de burgemeestersjerp. Hier is er uiteraard geen opkomstplicht en men kan vanaf 6 u 's morgens tot 19 u gaan stemmen mits het voorleggen van een "oproepingsbrief". Bij die oproepingsbrief wordt een document gegeven waarop men een voorkeur kan uitspreken (mits te ondertekenen). Om te kunnen kandideren moet een persoon ergens 10% van die documenten verzamelen. Men kan dit vergelijken met onze peterlijsten. Buitenlanders met een Hongaars woonadres kunnen eveneens deelnemen (dat is in Belgenland ook zo). Globaal worden in 3176 gemeenten verkiezingen georganiseerd en tevens in alle provincies (megye beter te vertalen als komanaat). Er is wel serieus gesnoeid in het aantal leden van de diverse raden en dit om besparingsredenen. Natuurlijk speelt de nationale politieke situatie in de achtergrond mee. Er waren inderdaad in april jl. (zie andere bijdrage) parlementsverkiezingen die een aardverschuiving veroorzaakten en FIDESZ een absolute meerderheid bezorgden. Tevens maakte JOBBIK een opgemerkte rentree in datzelfde parlement.
Hier in het dorp gaat het concreet over de verkiezing van de burgemeester en zes gemeenteraadsleden. 2868 kiezers worden opgeroepen. Er zijn hier drie kiesbureaus uiteraard in scholen. Hier zijn geen erkende nationale minderheden (zoals Slovaken, Roma zigeuners enz) aanwezig, die een speciale vertegenwoordiging krijgen. In de provincieraad gaat het tussen de partijen: Fidesz-KNDP, Jobbik, MSZP en LMP. LMP is zoals eerder geschreven een nieuwe partij die voor het eerst in het parlement kwam.
Hoe is de situatie nu?
De burgemeester is Suhajda Antal die in 2006 1086 stemmen achter zijn naam kreeg. Foto van het gemeentehuis.
De samenstelling van de gemeenteraad ziet eruit als volgt (in de lijst staan de verkozenene met hun stemmenaantal)
Naam van de kandidaat-
Nominating organisatie (s)
Ontvangen geldig stemmen
%
1
Stephen Babucsik
ONAFHANKELIJKE
200
2,43
2
Ax János László
ONAFHANKELIJKE
223
2,71
3
Bengt Anthony
ONAFHANKELIJKE
438
5,32
Vertegenwoordigen
4
Zoltan Csehi
Fidesz Christelijke Volkspartij
493
5,99
Vertegenwoordigen
5
Endrődi Paul Francis
ONAFHANKELIJKE
430
5,22
Vertegenwoordigen
6
Guba Gyula
ONAFHANKELIJKE
210
2,55
7
Guba Sándor
ONAFHANKELIJKE
150
1,82
8
Gyuris Francis
ONAFHANKELIJKE
500
6,07
Vertegenwoordigen
9
Gyuris , György
ONAFHANKELIJKE
449
5,45
Vertegenwoordigen
10
Janos Jenei
ONAFHANKELIJKE
74
0,90
11
Jonas Jozsefne
ONAFHANKELIJKE
421
5,11
Vertegenwoordigen
12
Felix Joseph Istvan
ONAFHANKELIJKE
248
3,01
13
Tibor Martinkovics
ONAFHANKELIJKE
444
5,39
Vertegenwoordigen
14
Nemesné Helen Weaver
ONAFHANKELIJKE
293
3,56
15
Paul Michael Nemeth
ONAFHANKELIJKE
132
1,60
16
Michael Joseph Odrobina
ONAFHANKELIJKE
278
3,38
17
Dr. John Palágyi
Fidesz Christelijke Volkspartij
645
7,84
Vertegenwoordigen
18
Dr Stephen Pálúr
ONAFHANKELIJKE
491
5,97
Vertegenwoordigen
19
Ratkai Stephen Nicholas
ONAFHANKELIJKE
212
2,58
20
Imre Suhajda
ONAFHANKELIJKE
328
3,98
Vertegenwoordigen
21
Chris Suhajda
ONAFHANKELIJKE
223
2,71
22
Michael Suhajda
ONAFHANKELIJKE
370
4,50
Vertegenwoordigen
23
Gyula Szabó
ONAFHANKELIJKE
291
3,54
24
Janos Szabo
Fidesz
266
3,23
25
Michael Gabor Szepcsik
ONAFHANKELIJKE
108
1,31
26
Tóth Sándor
ONAFHANKELIJKE
250
3,04
27
Sandor Varga
ONAFHANKELIJKE
64
0,78
Bron: website van Akasztó
Hoe zit de situatie in mekaar bij de komende verkiezing? (m.n. de kandidaten)
Voor de provincieraad gaat het over 4 partijen en 76 kandidaten
BácsKiskun megye, Akasztó település szavazókörei
Szavazókör sorszáma
Cím
Megjegyzés
001
Tubáni utca 30. Általános Iskola
002
Fő utca 88. Óvoda
Településre bejelentkezettek
003
Szent István utca 67. Óvoda
En dit zijn de plaatsen waar gekozen kan worden Bron: de website van de officiële kiescommissie (valasztas.hu)
Een fotoverslag van wat zich afspeelt tijdens de campagne e.d.
Een nationale affiche kondigt, net zoals bij ons, de verkiezingen aan (hirdetmény of afkondiging)
Hetzelfde gebeurt op lokaal vlak via een officiële mededeling
En zo een oproepsbrief eruit. Net zoals bij ons: een nummer, de naam, het adres, waar en wanneer en waarover het gaat.
En toch loert de nationale politieke situatie om de hoek (een aantal foto's)
De MSZP (de socialistische partij - eigenlijk oud communisten - aan de macht nationaal gedurende acht jaar) voeren een campagne tegen Fidesz die nationaal aan de macht is, sinds april jl., door middel van een affichecampagne met verschillende boodschappen: "Groeiende hypotheek-aflossingen" met als ondertitel: "wat staat ons nog te wachten?" en "MSZP het tegengewicht". Inderdaad door het feit dat vele Hongaren leningen hebben in buitenlandse munten zijn hun maandelijkse afkortingen bijzonder gestegen en dit door de zwakte van de forint
Een andere poster van diezelfde campagne: "succesvolle of geslaagde lokale besturen = MSZP" dus voor ons stemmen (een soort OK)
Hier een andere poster die zegt: MSZP = het tegengewicht voor succesvolle lokale besturen". Dus stemmen Fidesz (in coalititie met de KDNP een christendemocratische partij) aan de macht nationaal sedert april jl. liet dit niet voorbijgaan en startte een eigen postercampagne. Hier staat 'het scheppen van orde en openbare veiligheid" "Opnieuw Fidesz". Fidesz is een eerder rechtse partij. De partij verspreidde huis-aan-huis een brochure met een overzicht van de "eerste honderd dagen" van de nieuwe regering Orbán onder de slogan: "Hongarije heeft Fidesz nodig". Blijkbaar zet de partij zwaar in op deze lokale verkiezingen.
De lokale propaganda-instrumenten in beeld gebracht
Een pamflet van de lokale Fidesz partij afdeling spreekt over een "richting voor het bestuur" en "in het belang van alle inwoners" met een reeks beloften van toekomstige realisaties en toont de foto's van de kandidaten. Die voor het burgemeesterschap en die voor de gemeenteraad
Op de keerzijde van het pamflet staat concrete beloftes. Indien ze winnen beloven ze een "verandering" of "we willen genoeg winnen om akaszto te veranderen" (bijzonder moeilijk te vertalen). Ze doen beloftes rond een industriepark, werkgelegenheid, het bouwen van een slachthuis, meer samenwerking, acties rond tuinbouw enz
Een bijzonder mooie brochure werd door Fidesz verspreid en zegt: "Akaszto verdient meer". Op de voorpaging prijkt de lokale volksvertegenwoordiger van Fidesz S Font samen met de foto van hun kandidaat burgemeester en de kandidaat gemeenteraadsleden
En dit is het pamflet van een onafhankelijke kandidaat-burgemeester met zijn programma en beloftes met als centrale slogan: "de tijd is gekomen dat we oprecht moeten spreken" en verder: "Verse krachten, nieuwe gezichten, nieuwe talenten zijn nodig. In deze tijden hebben we een nieuwe aanpak en een nieuwe manier van denken nodig. Ik heb daarvoor de kennis van de grondslagen en de nodige sterkte" Met vriendelijke groeten Op de rugzijde van dit pamflet staan concrete programmapunten: "met meer aandacht voor bestaanszekerheid zodat de kinderen niet meer hoeven weg te trekken, een ontwikkeling van landelijk toerisme (kuurtoerisme), aanleg van fietspaden, meer aandacht voor waterafvoer en beheersing, aanleg van bouwkavels, aanleg van een speelplein voor de kinderen zodat ze niet op straat hoeven te spelen" enz". De man ging persoonlijk heel wat inwoners bezoeken.
En dan de provincieraadverkiezing.
Een pamflet (Beste kiezer), rond de lokale verkiezingen met als hoofding - een gedeelde visie om op een nieuwe manier om de provincie te besturen - uitgegeven door Fidesz rond de provincieraadverkiezing. Prominent op de voorpagina prijkt een foto van de huidige gouverneur- megyi közgyűlés elnőke - (rechts - die zij provinciebestuurvoorzitter noemen) en lid van Fidesz, samen met de huidige eerste minister (ook van Fidesz) Viktor Orbán. Er prijkt ook een foto van een gerenoveerd kasteel (een voormalig paleis van een bisschop) in Hájos, een van de realisaties van de voorbije periode (met gulle steun van Europa). Er staat ook een overzicht van de percentages die deze partij realiseerde bij de parlementsverkiezingen. Inderdaad in de provincie Bács Kiskun is deze partij ijzersterk
De provincie geeft een eigen blad (een tijdschrift) - het provinciehuis - uit met nieuws en realisaties. Op de frontpagina van een recent nummer prijkt opnieuw een foto van de gouverneur (links met schouderlint). De titel is duidelijk: " Voor 225 miljoen ontwikkeling gevierd in Nemesnádudvar (een dorp met een belangrijke Duitstalige minderheid). In dezelfde publicaties staan de partijen aangegeven die deelnemen aan de komende verkiezing. Stemmen gebeurt hier door het zetten van een kruisje of het aanvinken van de naam van de kandidaat op papier uiteraard
En tot slot: wat doet de huidige burgemeester?
De voorpagina van een lokaal blad Hier verschijnt ook een lokale maandelijkse gratis publicatie "Régiónápló" - regiodagboek -die dikwijls als sponsor opduikt op evenementen en waar dan prompt een verslag over verschijnt. Het is dan ook normaal dat aandacht besteed wordt aan de komende lokale verkiezingen. In een recent nummer verscheen een interview met de huidige burgemeester Suhajad Antal onder de titel: "alles gaat goed" met een overzicht van realisaties en plannen voor de toekomst. De boventitel zegt: "de toekomst van het dorp zal ook afhangen van lokale patriotten"
En dit is dan het pamflet van de partij LMP rond de provincieverkiezing. "Alleen bij ons zijn er echte keuzes te maken" zegt de titel. LMP is inderdaad een nieuwe jonge frisse partij van groene strekking. Ik zag hun infostand in Pécs tijdens een bezoek aan de stad. Het is dus wel promotie uit een andere provincie
Tot slot: in de loop van de volgende weken zullen we de uitslag bekendmaken. Vergeet ook niet, de intussen verschenen, volgende bijdrage te lezen. Er zijn nog nieuwtjes te rapen
Bronnen: eigen ervaring, eigen foto's, verzamelde pamfletten, website van het dorp, website van de verkiezingscommissie
De herder (juhász), zijn trouwe viervoeter (pásztorkutya) en de kudde (juhnyáj) in de puszta
Akasztó: De laatste tijd is er in de Vlaamse media nogal wat te doen over een herder die met zijn kudde door het land trekt met een duidelijke boodschap rond het nut van dit soort kudden schapen. Her en der verschijnen herders, zelfs in steden, om bepaalde gronden te begrazen. Begrazen is een uitstekende vorm van natuurbeheer. Dit alles haalt de media. Hier haalt de herder (juhász - opm is dat niet de naam van een voetballer van Anderlecht? -) en zijn kudde niet de media, hier is dat een doodnormaal verschijnsel. Het volstaat de puszta in te trekken of langs de wegen het fototoestel in aanslag te houden om grote kudden schapen (bírka) en andere grazers (koeien maar daar zijn geen foto's van) te zien en te observeren. De bedoeling van dit artikel is gewoon wat te vertellen over de herder, zijn trouwe en onmisbare viervoeter (herdershond) en de kudden schapen (juhnyáj). Meteen kunnen we ook de puszta nog eens tonen, iets waarmee nogal wat Belgen Hongarije 'romantisch' associeren. Aan de hand van een reeks foto's zullen we dit doen. Verder verschaffen wij wat informatie over herdershonden (pásztorkutya) waarvan Hongarije een paar merkwaardige exemplaren bezit en die ook in de puszta te zien zijn.
Een fotowandeling door de puszta
Zo ziet de puszta eruit. Een schier eindeloze wilde grasvlakte, zo plat als een vijg typisch voor de grote laagvlakte (Alföld). Her en daar staan schuilstallen. Een deel van de puszta hier in de omgeving is nationaal park (Kiskunsági Nemzeti Park) m.n. de Miklapuszta (die als het ware rond het dorp ligt). Een deel van de foto's zijn daar genomen tijdens onze fietstochten in dit gebied. In dit soort puszta trekken herders rond met soms grote kudden schapen (tot 800 stuks). Maar ook andere grazers zijn er te bewonderen (koeien - marha - , paarden - ló -...een paardenherder is een csikó - en veel te bewonderen in stoeten - ). Puszta betekent eigenlijk "grote leegte" en in andere landen noemt gelijkaardige gebieden: steppe, toendra......Dikwijls zijn dit gebieden die enkel geschikt zijn voor begrazing omdat de gewone landbouw er totaal onrendabel is. Toch stellen we zelf vast dat de laatste jaren grote stukken worden omgeploegd om te bezaaien met koolzaad, zonnebloemen, maïs......geen fraaie evolutie. De zgn. biobrandstoffen industrie slaat ook hier genadeloos toe.
Ook dit is een normale verschijning in de puszta, enkele reeën. Ook zij grazen in dit gebied. Doch ook in de landbouwvelden in diezelfde pusztagebieden zijn deze dieren te observeren. Er wordt op gejaagd
Een beeld genomen vanaf een uitkijktoren van het nationaal park. De herder (met zijn trouwe viervoeter) trekt de "ziltige" puszta in met zijn kudde. Dit soort terreinen komt hier frequent voor. In Belgenland in gerenommeerde, chicke restaurants heeft men het over een "pré-salé" - een lam gevoed op dergelijke silte weiden -. Als men dit beeld ziet zijn er hier van dit soort culinaire lekkerij meerdere! Alleen eten de Hongaren schaap het liefst als pörkölt -stoverij. Overigens overheerlijk bereid met wijn en vele kruiden (paprika) in de bogracs
Ook dit is de puszta. Gemengde kudde met paarden en schapen. Bemerk de eenzame boom waaronder de dieren schuilen voor de serieuze hitte die hier in de zomer kan heersen. Dit beeld is genomen in de Apaj puszta. Waar kudden zijn, zijn spreeuwen. Die staalblauwe lucht is normaal voor een Hongaarse zomer. Kudden paarden komen hier in de streek nauwelijks voor behalve in gebieden onder het beheer van het nationale park (zoals Bugac - een ander stuk van het nationale park) of in privékwekerijen. Daar worden ook de traditionele paardenshow opgevoerd (zie o.a. het artikel over de Bakodpuszta). Grote kudden paarden komen wel voor in de Hortobágy puszta nationaal park (4 uur rijden van hieruit in de omgeving van Debrecen). Vele beelden die het traditionele Hongaarse herdersleven (paardenherders) tonen zijn daar genomen. Daar dragen ook deze herders de traditionele kledij. Die zijn hier enkel te zien in stoeten en optochten (zie het artikel over de Bucsu 2010)
En dit is de merkwaardigste herder die we ooit tegenkwamen. Op de fiets gevolgd door zijn troep honden in de Apaj puszta. Apaj ligt ver van hier in een andere provincie (50 km van Budapest). Daar is een ook een groot stuk nationaal park. In dit gebied gingen wij op tocht om de Grote Trap (tuzok) waar te nemen. Onderweg komen we herders tegen zoals deze
Een detailfoto van deze herder. De (Hongaarse-Magyar agár) hazewind dient om achter de vossen (die wij reeds diverse malen waarnamen in de puszta) aan te gaan (die hij overigens kan inhalen, hij is zowat de enige die dat kan). Deze herders zijn een belangrijke bron van informatie voor het personeel van het nationale park, over bijvoorbeeld de fauna. Ze leven immers dag en nacht met hun kudden in de puszta, zeker deze met kudden koeien. De rangers proberen dan ook goede maatjes te zijn met die herders. De leefomstandigheden van die herders zijn niet altijd optimaal te noemen vooral qua huisvesting. Ze leven letterlijk samen met hun kudde
Zicht op een kudde schapen van circa 400 exemplaren in de Miklapuszta. Deze vertrekt vanuit een grote schuilstal in de puszta voor dag en dauw
Een detailfoto van deze herder, met de typische herdersstaf - met een haak bovenaan -, met zijn slimme hond. Dit soort honden is bijzonder slim en snel op korte afstanden. De herder geeft een fluitsignaal en het beestje doet zijn werk, de kudde verzamelen of verder drijven in de goede richting. Deze herder kwam speciaal uit Roemenië m.n. Transsylvanië, om hier te werken (overigens een etnische Hongaar). Hij vond dat we goed Hongaars spraken (!?)
De hond heeft een taak uitgevoerd en keert terug naar zijn baas. Begrazing is en blijft de beste vorm van natuurbeheer
In de Miklapuszta staan her en der dergelijke grote schuilstallen, waar in de zomer de kudden tijdelijk verblijven en ook schuilen bij te grote hitte en 's nachts. Bemerk de bliksemafleiders die absoluut nodig zijn in een dergelijke grote vlakte
Nog een kudde in de Miklapuszta. Het ziet er erg stofferig uit. Dit is ook zo in de zomer, doch niet dit jaar gezien de vele regen
Een herder met zijn viervoeter in de Miklapuszta in de omgeving van een uitkijktoren van het nationaal park. De kudde volgt de zandweg (dit zijn onze 'autostades' om met de fiets door de puszta te rijden) aangezien de omgeving te nat is, typisch voor dit jaar. Het was er zo nat dat er een mini-meer was waar sternen rondvlogen. Op de uitkijktoren zit een koppel ooievaars, ook een normale verschijning hier. Dit jaar was het hier feest voor hen, gezien de vele regen waren er kikkers in overvloed. Gevolg groter nesten dan andere jaren. Intussen zijn ze vertrokken naar het verre Afrika.
Een ander kudde in de Miklapuszta met vrouwelijke herder. Jammer geen foto van haar genomen
Dit is het traditionele schapenras (het rackaschaap) van Hongarije. Deze kudden komen veel voor in terreinen beheerd door het nationaal park en niet zozeer bij de gewone herders. Deze foto is genomen in de Apaj puszta tussen een reeks grote waterplassen waar vissen gekweekt worden. Deze schapen moeten het gras onder controle houden
Een herder tussen de wijngaarden om dit soort grasland onder controle te houden. Foto genomen langs de weg nr. 53 Solt-Kiskőrös waarlangs het dorp ligt
Een herder is een soort wetland, natte weidegebieden. Dit soort gebieden is in Hongarije beschermd. Herders mogen erin, doch zeker niet droogtrekken door bijvoorbeeld te draineren
Diezelfde herder met in zijn directe omgeving zijn herdershond, een zeer typerend beeld. Deze wacht op een bevel. Soms ligt de herder er languit bij en doet de hond het werk. Soms horen wij luid schreeuwen: "Hova mész?" wat wil zeggen: "waar ga je naartoe?". Het typische schelden als een hond zijn werk niet doet en te ver weg gaat van de kudde. Of als hij naar passanten toerent, zoals wij op de fiets. Die honden zijn normaal zeer gehoorzaam, maar bovenal slim.
Het dierenleven (állatvilág) is afhankelijk van een goed begraasde puszta (voorbeelden)
Dit is de meest typische en spectaculairste verschijning van de puszta: de Grote Trap-Tuzok (Otis Tarda). Het vervangen van typische herdersgebieden en het tradtionele begrazen ervan door intensieve landbouw was een bijzonder zware bedreiging voor deze prachtvogel. Nu wordt in de puszta van de nationale parken grote aandacht voor het beheer in functie van deze vogelsoort besteed. Tussen 2005 en 2008 was er een Europees project rond deze vogel
Nog een kerel die afhankelijk is van begraasde puszta de "ürge" of grondeekhoorn. Leeft in de puszta, wordt schaarser en heeft behoefte aan kortebegraasd grasland (dat bij het verdwijnen van kudden schaarser wordt). Eet gras en zaden en durft vogelnesten plunderen. Leeft in kleine kudden, heeft een ondergronds gangenstelsel en burchten en houdt een winterslaap. Was ooit een belangrijk voedselonderdeel voor bepaalde arenden, die nog frequent in de puszta voorkomen. Zo ziet hoe kwetsbaar de voedselketen wel is. (foto's via Google afbeeldingen en wikipedia)
Hongaarse herdershonden (pásztorkutya) info en foto's via http://www.tanya342.nl/page40.php, wikipedia, google afbeeldingen Eerst komt de tekst en dan de foto's per soort hond
De "puli" is een zeer oud Hongaars herdershondenras niet erg groot, kwiek en vooral slim. Het is een stevige gespierde hond, taai en met een fijn gebeente. Het lichaam is bedekt met dikke lange overvloedige koordvacht (die pas af is na vier of vijf jaar - dan lijkt de hond te zweven over de grond als hij beweegt). Die lange haren moeten de ogen beschermen. Dit ras vraagt veel beloop en past zich gemakkellijk aan wijzigende omstandigheden. Hij is aanhankelijk en trouw aan de baas. Daarenboven is dit ras zelfstandig, dominant, waaks, moedig, speels, sociaal en intelligent. Hij wantrouwt vreemden. Deze hond is bijzonder geschikt als herder. Het kleur varieert van zwart alover abrikoos tot diverse tinten grijs en wit. Deze hond wordt ook bijzonder veel als gewone huishond gehouden. Kleine ruimtes zijn absoluut af te raden
De "pumi" is een slimme hond, een vrolijke kameraad, een hond voor het gezin. Hij is vol temperament, levendig, alert, moedig en heeft alles graag onder controle. Hij is wat wantrouwig tegenover vreemden. Om de kudde te sturen gebruikt hij zijn stem. Als hij een commando krijgt blaft hij, als dat bevel is uitgevoerd blaft hij opnieuw. Hij zal met dezelfde ijver alles laten horen wat hij niet kent. Vroeger maakte men onderscheid tussen deze soort en de puli. Sedert 1923 is deze hond als apart ras erkend. Als herdershond kan hij niet tippen aan de bekendheid van de puli. Hij is de werkende hond van de kudde gebleven. Daarentegen geraakte de puli ook buiten de kudden bekend. De hond wordt het meest gebruikt voor het drijven van vee en voor de jacht op o.a. wilde varkens. Zijn terriërbloed is daar niet vreemd aan. Deze hond zou ontstaan zijn uit een kruising tussen Hongaarse herdershonden en terriërs.
De "mudi" is nog een middelgrote behoorlijk intelligente Hongaarse herdershond die graag leert. Deze hond wordt ingezet voor drijf- en hoedwerk, alhoewel hij een gevecht niet uit de weg gaat. Deze hond heeft een sterk en levendig karakter, een groot uithoudingsvermogen en heeft van alle Hongaarse hedershonden de kortste vacht. Hij heeft een lang hoofd en puntige snuit, een zwarte neus en levendige ovale ogen.
De "komondor" is een Hongaarse herdershond die nog vrij dicht bij de natuur staat en vaak naar eigen inzicht instinctief handelt. Deze herdershond wordt al langer dan duizend jaar beschermd door een vervilte, verwarde vacht. Roofdieren worden meestal afgeschrikt door de grootte van de hond. Bovendien wordt hij beschermd door de dichte vacht op kwetsbare lichaamsdelen. Er wordt aangenomen dat hij in de 9de eeuw meekwam met de Magyaren, toen die zich in Hongarije vestigden. Het ras werd eeuwenlang op de Hongaarse poesta's gefokt voor de bewaking van kudden. Vooral zelfstandig werkt dit ras uitstekend. Veelal werden taken ook uitgevoerd in de nacht wanneer de herder sliep en beschermde de Komondor de kudden tegen dieven en roofdieren. De Komondor is in de eerste plaats gefokt als beschermer en zal dit ook in de praktijk brengen. Het dier zal alles beschermen dat aan hem is toevertrouwd.
De "kuvasz" is een grote herdershond van gestalte. De oorsprong van de Kuvasz is eigenlijk onbekend, maar men veronderstelt dat hij ontstond uit kruisingen van Tibetaanse, Turkse, Hongaarse en waarschijnlijk nog andere honden, met de bedoeling een definitieve kuddebewaker te produceren. Hij werkte eeuwenlang op de Hongaarse hoogvlakte. Het ras heette vroeger Kawasz, hetgeen in het Turks "gewapende bewaker" betekent en in de Mongoolse talen "boogschutter". Hij stond bekend als waakhond voor de rijken, alleen hooggeplaatste heren mochten dit ras houden.
Bronnen: eigen ervaring, eigen foto's genomen over verschillende jaren, de website van Tanya 342, de websites wikipedia, google afbeeldingen. Opm: honden is niet mijn grootste specialisatie, dus als er fouten in de teksten staan laten weten aub.
20/09/10 Even een wereldberoemd Hongaars product voorstellen. Wie kent er niet Zwack! Overal ter wereld in de betere hotels en bars vindt het wonderbare beroemde "zwarte bolletje". Ook op heel wat familiale feesten en vieringen duikt deze fles op bij het aperitief of na een copieuze maaltijd. Deze bittere aperitief en digestief moet men minstens eenmaal in het leven geproefd hebben of beter gezegd van genoten hebben.
Alles begon in het jaar 1790, toen ene Jozef Zwack geobsedeerd raakte om een speciale drank te brouwen, deels als digestief deels als aperitief. De Zwack familie stamt uit het grote Oostenrijks-Hongaars Rijk, en Jozef was Koninklijke Fysicus aan het hof van de Habsburgse keizer Jozef II. Zijn complex drankje met meer dan 40 soorten kruiden is zo uniek, dat als je er een kruiden soort uithaalt heel het drankje in mekaar stort. Toen Keizer Jozef II dit aperitief dronk was hij zo verbaasd over de smaak en zijn andere kwaliteiten dat hij uitriep "Das ist ein Unikum!" en zo werd aan het meest populaire drank een passende naam gegeven. Zwack-Unicum!. Jozef Zwack de oprichter van het bedrijf was een patriarchaal figuur met een mooie enorme witte snor en steeds een grote sigaar in de mond. Hij overzag ieder detail van het distilleren en de marketing van de Unicum en dit tot de dag van zijn overlijden op 94 jarige leeftijd. Na al die jaren was Zwack fors gegroeid en vervaardigde 220 likeuren en brandy's, die over heel de wereld werden geëxporteerd. Zwack is ook synoniem voor Vilmos en Barack Palinca, de fameuze eau de vie gemaakt van de beste perziken van Kecskemét en ook zeer herkenbaar aan hun langenekken flessen Unicum werd het populairste merk onder de drankjes in Hongarije aangezien het onophoudelijk staat voor uitstekende kwaliteit, uitgesproken smaak en een ruim 200-jarige Hongaarse traditie. Hoewel het recept van Unicum geheim wordt gehouden, is het zeker dat het wordt gemaakt van een mengeling van meer dan 40 verschillende, zorgvuldig gekozen medicinale planten en kruiden. De unieke bitterzoete smaak en exclusieve harmonie komen tot perfectie door de zes maanden durende rijpingsperiode in eikenhouten bakken. Dankzij de gunstige effecten van Unicum kan het als introductie of als sluiter van een maaltijd dienst doen. Het kan gekoeld gedronken worden maar de enorme variëteit aan smaken kan het beste worden genoten op kamertemperatuur. Het kan gedronken worden met gedroogde pruimen (eerst pruimen dan Unicum en vervolgens weer pruimen) of als een long-drink.
De stokerij Zwack werd in 1840 in Pest gesticht en commercialiseert sindsdien de likeur volgens een familierecept. De productie werd na de Tweede Wereldoorlog onderbroken, maar nadien weer opgenomen in het toen genationaliseerde bedrijf. Na de val van het ijzeren gordijn kocht de familie Zwack het bedrijf terug.
Akasztó. Zoals elk jaar in september (10-11-12) werd hier het dorp het Búcsú-evenement-rendezvény (einde of letterlijk het afscheid van de oogst - een andere vertaling of verklaring is parochiefeest) gevierd. Dit soort feest is eveneens gekoppeld aan het vieren van de lokale patroonheilige of de wijding van de kerk. Beide gebeurtenissen zitten in de titel van het evenement vermeld. Dit gaat gepaard met een hele reeks verkoopstands, diverse animaties en optochten.Traditioneel komen die dag de uitgeweken inwoners even terug naar hun dorp. Het programma, dat gevarieerd was, werd aangekondigd via het internet en via een reeks kleine posters opgehangen in de lokale handelszaken. Een kleurrijke flyer lag her en der ter beschikking. Het feestterrein werd klaar gemaakt door werklieden van de gemeente. Het evenement ging in hoofdzaak door op het centrale animatieplein (Főtér) aan de Szent István straat, waar het podium (színpad) stond, en in het Faluház. De kermisattracties waren verzameld op het marktplein annex animatieplein. Dit jaar waren de weergoden niet van de partij en dit in tegenstelling tot de editie 2009. Het weer is hier trouwens reeds het hele jaar abnormaal on-Hongaars - grillig, wisselvallig, te veel regen, eerder koel - Na de uitgeregende editie van de Sziki nap (zie het desbetreffende artikel) waren we op het ergste voorbereid. Al bij al viel het nog mee.
Een fotografisch verslag van het evenement.
De sponsors van het evenement waren d.m.v. een poster opgehangen aan het hoofdpodium.m.n. 'Het Hongaarse programma gericht op het plattelandontwikkeling' geconcretiseerd door het 'Europese Leader programma'. Letterlijk gaat het over het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling. Vandaar het Leader logo en de Europese sterren op de poster. Leader loopt tot 2013 en men heeft hier blijkbaar dit fonds ontdekt en benut. Heel wat van de omliggende dorpen zijn, net zoals in de Vlaamse Ardennen, Leaderdorpen. LEADER staat voor "Liaison Entre Actions de Développement de lEconomie Rurale". Vrij vertaald betekent dat 'samenwerken voor plattelandsontwikkeling'. LEADER is een Europees subsidiëringsprogramma voor plattelandsontwikkeling, waarbinnen lokale actoren in verschillende Europese plattelandsgebieden (gemeenten, OCMWs, vzw's, overkoepelende organisaties, feitelijke verenigingen, ) projecten kunnen indienen. De lokale coördinator is de Kunsági provincie
Deze leuke blikvanger langs de weg nr. 53 kondigt de feesten aan onder het motto: De dorpsdag van Akasztó. Zicht op de "vrouwelijke kant van de stropop"
In het dorpshuis (faluház) was er o.a. een tentoonstelling (kiállítás) van sierfruitfiguren rond het thema 'Halloween' van Kalmár Benedek. Er waren een paar mooie "lampen" te bewonderen
Zoals gezegd gaat dit evenement gepaard met de verkoop van allerlei zaken: speelgoed, zoetigheden, eetkraampjes, kledij enz. De kraampjes zijn hier nog opgebouwd uit buizen en zeildoek
Ook een 'ouderwetse' kermis hoort bij het evenement. Hier een schietkraam. Waar is de tijd dat in onze dorpen dergelijke attracties opdoken op het ker(k)misweekend?
Het dorp heeft een "broederschap van de wijn", hier te zien in vol ornaat in het gezelschap van de op de "Szikinap" - juni jl. -verkozen "wijnkoningin"- Gulyás Mária -. Ze poseren hier op de binnenkoer van het lokale "panzio" Sziki vendégház
De burgemeester van het dorp Suhajda Antal staat klaar met de vlag (zászló) van het broederschap. Tijdens het evenement werd die vlag aan het broederschap overhandigd. De dame op de foto bezit vele ha wijngaarden. Ze werd uitgebreid gehuldigd op het podium voor haar bijdrage aan de wijnoogst Bij het evenement horen allerlei attracties. Hier doet er eentje enige "kunstjes" of toeren (eerder vurig) op een moto
Een klassiek onderdeel van vele evenementen is een optocht van motoren (Motoros felvonulás)
Een populaire attracties op oogstfeesten zijn "buikdanseressen" (hastánc). Dit gebruik hebben ze waarschijnlijk overgehouden aan de lange Turkse periode-bezetting (circa 200 jaar) in hun geschiedenis
Aan het dorpshuis verklaart de burgemeester, aan de microfoon, de feestelijkheden voor geopend. Rechts van de burgemeester staan de concrete organisatoren (Szervesők). Naast hen staat een delegatie van de volksdansgroep van Kiskőrös in traditionele kledij. Links van de burgemeester staat de burgemeester van het "verbroederingsdorp" (testvérvárosok) van het dorp, Kraszna (dat ligt in Roemenë - meer specifiek Transsylvanië - Erdély - doch met een belangrijke Hongaarse bevolkingsgroep en is ook een wijndorp)
Elk jaar is er een ruiterommegang - látványos szüreti felvonulás - met wagens, koetsen en ruiters (csikósok) Hier de koets met de druivenkoningin (Bor Királyné) in de optocht
Ruiters (csikó) in traditionele kledij telkenjare van de partij in de optocht. De knallende zwepen horen daar onvermijdelijk bij, vooral tijdens en na de optocht
De voornaamste optredens gaan door aan of op het podium aan het animatieplein. Hier concerteert het gezelschap van het naburige Solt (Solt Város Ifjúsági Fúvószenekarának - Jeugd blaasmuziek -). Hongarije kent net als Vlaanderen een grote traditie van fanfares en harmonieën
Een merkwaardig concert werd verzorgd door de "brassdanceband" (Fúvós és Mazsorett Eguesület) uit Ada (Noord Servië - Vojvodina-Vajdaság, een enorme landbouwstreek annex graanschuur - die tot aan het verdrag van Trianon 1920 - aan Hongarije behoorde). De meederheid van de bevolking is daar van etnisch Hongaarse oorsprong. De groepsleden spreken gewoon Hongaars onder mekaar en de leider sprak perfect Engels (zo geraakt een mens aan info)
Hongaren zijn gek op het zingen van volksliederen die vlot meegezongen worden door het publiek. Op de foto het lokale koor van de gepensioneerden. Zijn wij die traditie niet aan het verspelen?
De ritmische sportvereniging (Ritmika Sportegyesület) van het dorp gaf een felbijgewoond optreden voor enthousiaste ouders en zeker grootouders
De volksdansgroep 'Regenboog' - Kiskőrösi Szivárvány néptanáncegyüttes - uit het naburige Kiskőrös gaf een gesmaakt optreden
De topattractie was Márió met zijn accordion, een gelauwerde Hongaarse artiest (Márió a harmonikás műsora)
Een zicht op een deel van de toeschouwers tijdens het optreden van de hoofdattractie accordionist Márió. Na afloop van het optreden verdrongen de fans zich voor een foto met hun geliefde artiest
En tot slot wie kan zich een Hongaars evenement voorstellen zonder een Kürtős Kalács (vrij doch slecht vertaald: suikerbrood - woordelijk: hoornblazers koek), een typisch gebak, soms ook de Hongaarse bruiloftcake genoemd. Een zoetigheid afkomstig uit Transsylvanië (Erdély). De deeg wordt fijn uitgespreid en over een soort rol gewikkeld om dan boven een smeulend houtvuur gebakken te worden. Het wordt afgewerkt in verschillende versies zoals met noten, vanille, cacao enz. Om het eten wordt het letterlijk afgerold. Het wordt terplaatse bereid en vele Hongaren komen speciaal er een paar kopen.
(foto's van wikipedia en facebook)
Het volledige programma van het evenement. Ruim gevuld zoals duidelijk te zien is. Dit jaar geen vuurwerk. Ook hier ontsnapt men niet aan besparingen.
Akasztó. Zoals elk jaar vanaf eind augustus, begin september begint de druivenoogst (Szőlő= druif in het Hongaars) hier in het dorp. Eerst de witte druiven en daarna de blauwe. Het is szüret zoals de Hongaren het zeggen. Voor de lokale bevolking en voor ons volkomen normaal. Voor velen niet want ze hebben zelfs geen flauw idee dat Hongarije druiven, laat staan wijn (bór in het Hongaars), produceert. En toch is dit volkomen logisch. Het volstaat op een Europese kaart te kijken en de ligging van Hongarije in Europa van naderbij te bekijken.
Bij nader inzicht ligt Hongarije op de hoogte van grosso modo "midden"-Frankrijk of tussen de breedtecirkels van de Champagnestreek en Bordeaux. - Roemenië en Bulgarije liggen zelfs nog lager. Die landen produceren ook wijnen -. Dezelfde klimatologische omstandigheden, dus is de druiventeelt mogelijk. Alleen zijn de bodems anders. En wijn wordt nog steeds gemaakt van druiven! Nogal wat zelfverklaarde kenners halen hun neus op voor Hongaarse wijnen als minderwaardig, zoet enz. Alleen hebben ze die nog nooit grondig en objectief bekeken, laat staan geproefd. Dat was inderdaad zo tijdens het socialistische regime dat alleen in volume (hl) geïnteresseerd was om te importeren naar 'bevriende' landen en dan vooral Rusland (beter de Sovjet Unie). Intussen is dit land reeds 20 jaar weer zelfstandig en intussen en volwaardig lid van de E.U. Vele wijnrubrieken en wijnjournalisten laten dit land links liggen. Geen idee blijkbaar dat er hier ook wijn is of speelt ook hier het gewone vooroordeel? En het moet gezegd worden de Hongaren zijn niet de beste "marketeers". Hongaarse wijnen in België vinden is niet eenvoudig. Ze zijn in de gewone "wijnwarenhuizen-Colruyt, Delhaize..." quasi afwezig. Enkel bij gespecialiseerde wijnhandels is die wijn te vinden. Druiven worden hier reeds gekweekt sedert de Romeinse tijden.
Hongarije telt nu 22 wijnstreken en 60% van de wijnen zijn wit (fehér=wit - vörös=rood). Nogal wat Belgen kennen enkel het zgn. 'stierenbloed' de Egri Bikavér uit Eger, een rode wijn en zeker niet de beste. Het moet gezegd veel Hongaarse wijn is in België niet gemakkelijk te vinden, dus ook moeilijk om te kennen. Maar als we Tokaj(i) - zie wijnkaart verder - uitspreken gaat er misschien een lichtje branden. De beroemde goudgele dessertwijnen - aszú - (en die zijn zoet tot en met honingachtig) uit die streek waren in de 17de en 18de eeuw gegeerd in vele Europese adellijke hoven. Het is niet voor niets dat op die flessen staat: "wijn der koningen - koning der wijnen" (Vinum Regnum, Rex Vinorum uitgesproken door Louis XIV). En dan moeten jullie eens de "essence" proeven. Nogal wat wijnhuizen van Tokaj zijn intussen in buitenlandse handen. Dit belet niet dat in die streek ook vele normale witte wijnen geproduceerd waarvan sommige droog zijn en dus helemaal niet zoet zijn.
Akasztó ligt in de Kunság wijnregio en de wijngaarden beslaan 28.000 ha (de grootste wijnstreek). Deze streek (ligt in de provincie Bács Kiskun - in de zgn grote laagvlakte- alföld) kent heel wat uren zonneschijn toch kan het weer echter extreme verschillen vertonen. De druiven zijn hier nogal weergevoelig. Zo was dit voorjaar alles veel te nat en de gevolgen voor de oogst zijn onmiskenbaar (veel ziekten en een kleine oogst). Vooral gevaarlijk zijn de plotse temperatuurschommelingen, zoals bijvoorbeeld koude in de lente en de herfst. De hoeveelheid regenval is zeer wisselvallig en onvoorspelbaar. De pusztaondergrond is bedekt door een kalkrijke zandbodem. In de meer zuidelijke regio's zijn er loss bodems die vruchtbaarder zijn. De wijngaarden staan verspreid over acht streken (met 95 wijnproducerende dorpen): Cegléd-Monor-Jászság, Kecskemét-Kiskunfélegház, Izsák (het schuimwijndorp), Kiskőrös, Kiskunhalas-Kiskunmajsa, Bácska, Kunamente en Tiszamente. Akasztó ligt in de Kiskőrös regio samen met: Bócsa, Csengőd, Imrehegy, Kaskantyú, Kecel, Pirtó, Soltszentimre, Soltvadkert, Tabdi, Tázlár. De druiven werden hier reeds van in de middeleeuwen geteeld doch in de late 19de eeuw (van 1882) vernietigde de 'druivenziekte' (phylloxera) ook hier alle aanplantingen. Later moest weer van nul herbegonnen worden. Nogal wat druiven werden ingevoerd uit Frankrijk en Italië.
De Kunság regio op een Hongaarse wijnkaart.
Deze wijnen worden de schatten van het gouden zand genoemd. De Hongaarse wijnen kennen de classificaties (ze volgen de Duitse klassificatie): kwaliteit (minőségi), landwijn (táj bor) en tafelwijn (asztal). Op het etiket van de fles staat steeds de naam van de druif en de naam van de regio. De druivensoorten die in die regio verbouwd worden zijn: Olaszrizling (Italiaanse riesling-wit), Ezerjó (duizend goede dingen-wit), lzsáki sárfehér (wit ideaal voor mousserende wijnen), Cserszegi Füszeres (betekent pikant-wit), Kékfrankos of Nagyburgundi (kék=blauwfrankisch-rood - recent hier aangeplant). Wat niet belet dat ook Zweigelt (een Oostenrijkse druif-rood) en Kunleány (het meisje van de koemanen-wit) en Bianca (wit) hier geteeld worden. De oorspronkelijke druiven de Kövidinka en de Kadarka (rood) zijn verdrongen naar kleine telers. De wijnen zijn rijk aan geuren en smaken, licht, fris en mild. Heel wat mosserende wijnen worden hier geproduceerd.
Een fotowandeling door de druivenoogst en de verwerking van de druiven
Een zicht op een wijngaard in de omgeving
De Bianca druif die veel geteeld wordt in de omgeving
De kékfrankos druif die een dieprode wijn geeft. De wijnen van Villány (de meest zuidelijke wijnstreek) van deze druif zijn schitterend. De prijs van een dergelijke fles komt aardig in de buurt van onze prijzen
En dit "oogsten" is gewoon handwerk. Een hele ploeg plukkers gaat langs de rijen druiven en knipt de trossen af, één voor één. Een lastig en tijdrovend werk. Het is tegenwoordig bijzonder moeilijk om nog voldoende plukkers te vinden. Normaal staan die 's morgens vroeg op een bepaalde plaats om ingehuurd te worden voor een bepaalde klus
De geplukte trossen gaan in emmers. Een arbeider loopt rond met op de rug een soort draagkorf, een puttonyons
De drager gaat dan met die puttonyos naar een container of een tractor met aanwagen (met daarop containers) aan de rand van de wijngaard
Zoals het hoort is er een eetpauze. Men keert de emmer ondersteboven en heeft meteen een zitplaats. Dan verschijnt de bevoorrading en in groep wordt er typisch Hongaars gegeten. En de wijn (uit een plastiekbus) vloeit rijkelijk, zij het aangevuld met een flinke scheut spuitwater (frőccs). Dit tafereel is typisch voor onze eigen jeugd op het veld
Nu er nauwelijks nog plukkers te vinden zijn verschijnen deze machines in de wijngaarden. Getrokken door een tractor of zelfrijdend. Een dergelijke machine vervangt een hele groep plukkers en de prijs is per ha.
Met een hydraulisch systeem wordt het pluksysteem over de rij druiven geplaatst. De trossen worden er als het ware afgeklopt
De machine lost de druiven, die al gedeeltelijk geplet zijn, in een wachtende container
Handgeplukt zien de druiven er zo uit en liggen in een container op een aanhangwagen of aan een speciale ophaalvrachtwagen
Dan gaan de geoogste druiven naar de wijnfirma. Aan de ingang hangen de prijzen (en de betalingsvoorwaarden) uit die in dit seizoen zullen betaald worden. De variëteit druif hangt erbij en de prijs is uitgedrukt in kg, naargelang de densiteit, tussen 16° en 17.1°
De container met druiven wordt gestort in een dergelijk opvangsysteem. De druiven worden licht geplet en van stelen en eventuele bladeren ontdaan in deze installatie. In de half vloeibare massa, het resultaat van dit proces, kan men reeds de densiteit meten van de zgn most. Dit wordt uitgedrukt in "fok-graden" en dit heeft te maken met het suikergehalte van de druiven. Hoe hoger die densiteit hoe sterker de wijn later wordt. (Foto genomen bij Bognár Vin)
Een container druiven wordt gestort in de opvang -en verwerkingsinstallatie
Uiteraard wordt de vracht eerst gewogen op een dergelijke weegbrug (Foto genomen bij Boden Vin)
De "afval" uit de stortinstallatie wordt opgevangen om later gebruikt te worden als een soort meststof (foto genomen bij Bognár Vin)
Als de druiven ontdaan zijn van trosresten e.d. worden ze geperst en het sap wordt opgeslagen in dergelijke grote containers. Daarna kan het wijnmakingsproces beginnen Hongarije telt heel wat kelderdorpen waarin de wijn rijpt in houten vaten. Hier zien we het kelderdorp Hajós. Dit dorp telt circa 1500 van dergelijke kelders (pince) In mei zijn er hier wijnfeesten
De druvenoogst wordt gevierd met typische oogstfeesten, meestal in september. Hier een foto uit Kiskőrös. De spandoek zegt dat het gaat over: "de dag van het kiskoros-oogsfeest en het feest van de slovakse nationale minderheid" Eronder staat: "welkom aan onze gasten". Op de foto de volksdansgroep van de stad met de mooie naam "szivárvány" (regenboog). Deze groep was ook te gast op de septemberfeesten hier in het dorp
Als elk volwassen wijndorp heeft Akasztó een "broederschap van de wijn" met een heuse 'druivenkoningin' Op de foto het broederschap in vol ornaat tijdens een optocht tijdens de búcsú-nap (afscheid van de oogst en lokale kermis, gekoppeld aan de patroonheilige van het dorp) in het gezelschap van druivenkoningin Gulyás Mária
Een van de wijnbedrijven in Akasztó: Boden-Vin. Een aantal foto's zijn in dit bedrijf genomen
Groepen kunnen ontvangen worden in "wijnkelders" voor allerlei evenementen. Hier een zicht op die van Boden-Vin
De ontvangsthal van het bedrijf Akker Pince Een fles Kékfrankos uit het bedrijf Boden-Vin (bemerk de streek en de druif)
BRAKEL - voorgesteld (Nederlands, Français, Deutsch, English) - Het beste uit de Vlaamse Ardennen
09/09/2010 Algemene inleiding
Brakel (de gemeente van de initiatiefnemers van deze blog) ligt in een veelhoek die grosso-modo gevormd wordt door de steden: Oudenaarde, Zottegem, Ronse en Geraardsbergen. Deze gemeente behoort ontegensprekelijk landschappelijk tot de Vlaamse Ardennen, een heuvelend gebied in het zuiden van de provincie Oost-Vlaanderen.
Brakel (circa 14.000 inwoners) is de verzamelnaam van 8 deelgemeenten: Elst, Everbeek, Michelbeke, Nederbrakel, Opbrakel, Parike, Sint-Maria-Oudenhove en Zegelsem. De 8 dorpskernen liggen verspreid op de flanken en in de dalen van de heuvelruggen die Schelde, Zwalm en Dender van mekaar scheiden. Talloze bronnen en beekjes schilderen de vruchtbare Brakelse bodem in duizenden groene en goudgele tinten.van de heuvelruggen die Schelde, Zwalm en Dender van mekaarscheiden. Talloze bronnen en beekjes schilderen de vruchtbare Brakelse bodem in duizenden groene en goudgele tinten. Het landschap glooit, stijgt en daalt dat het een lieve lust is. Op elke kam ontdek je een nieuw heerlijk vergezicht. In Brakel liggen wandelpaden (in elke deelgemeente is een uitgepijld wandelpad met aangepast startpaneel), mountainbikepaden, ruiterpaden, kan men een uitkijktoren beklimmen en is het heerlijk (doch lastig) fietsen. Er is een gevarieerd aanbod van logementen zowel hotels, B & B's als particulier aanbod. Over het jaar gespreid zijn er diverse evenementen in elk van de deelgemeenten. Gastronomisch is er heel wat te proeven. Als elke volwassen Vlaamse gemeente heeft Brakel een eigen familiale brouwerij "De Graal". Brakel is dus uiterst geschikt voor een "actieve vakantie". De lezer vindt alles wat nuttig is op de viertalige toeristische website: www.toerisme-brakel.be (een initiatief van de lokale VVV & Toerisme reeds in 2003). Er is een erkend toeristisch info-kantoor op het marktplein te Nederbrakel, open op de normale kantooruren (niet in het weekend). Sedert kort is er een electronisch kantoor door middel van een gloednieuw "touchscreen" waar heelwat info kan geraadpleegd worden, op dezelfde plaats.
BRAKEL zoals voorgesteld in de laatste toeristische uitgave van de V(erening)V(oor)V(reemdelingenverkeer) & Toerisme
"Probeer maar eens iets zinnigs over Brakel te beweren, zonder adjectievenals schilderachtig en pittoresk in de mond te nemen. Onbegonnen werk. Afhankelijk van de hoek, de heuvel, de bocht van waaruit je kijkt, waan je je in de Dordogne, Toscane of Umbrië.
De golvende landschappen, waarin kleurrijke velden en bossen haast magisch met elkaar afgewisseld worden, zijn doorspekt met kleine en nog kleinere dorpskernen waar het leven van weleer zich niet laat verstoren door de stress die we modern noemen. Brakel is één van die alsmaar zeldzamere gemeenten waar je moet zijn om uit te blazen, om op adem te komen, maar evengoed om je ademhaling te testen.Want wie zich, zoals de vele renners en wandelaars die de streek verkennen, van deelgemeente naar deelgemeente wil verplaatsen, die zal over een tweede adem moeten beschikken.
De acht deelgemeenten zijn eigenlijk allemaal aanraders, allemaal dorpjes met een eigen charme en een eigen verhaal. Allemaal hebben ze prachtige landerijen, zoals je ze elders nog zelden vindt, heuvels, weiden en akkers met een verscheidenheid in fauna en flora die even gevarieerd en zeldzaam is als de sterk wisselende bodems die je alleen in deze streek aantreft. De naam Brakel zou ontstaan zijn uit de Germaanse termen 'braco' (=varen) en 'lauca' (Germaans voor 'bosje' op hoge zandgrond). Je treft er kleine en grote bospartijen aan. Weiden, akkers en beekoevers zijn vaak afgezoomd met bomen. De natuur is hier nog de baas. Mede daardoor is de grootste troef van Brakel misschien wel de rust.Niet van het soort rust dat roest verwekt. Want Brakel leeft."
De deelgemeenten voorgesteld:
ELST: Het Geutelingendorp
Een eigen champetter, gemeentehuis en postkantoor hebben ze in Elst al lang niet meer, maar de geutelingen kan niemand de Elstenaars afnemen.Tot de jaren 30 was het bakken van geutelingen een gebruik dat bij de vele huisarbeiders in de Vlaamse Ardennen voorkwam. Rond Maria Lichtmis maakte ieder een ketel deeg en trok ermee naar de dichtstbijzijnde oven alwaar een soort pannenkoeken werden gegoten op de gloeiende stenen van een houtoven.Vervolgens werd het lekkers in gezelschap verorberd.De kelen werden gespoeld met een fles jenever (Balegemsen).Met de teloorgang van de huisarbeid verdwenen de geutelingen in de goot. Tot de plaatselijke jeugd in de jaren zeventig de typische pannenkoeken nieuw leven inbliezen. Nog eens tien jaar later werd Het Geutelingencomité opgericht.De zondag na 9 februari worden in Elst tijdens Apolloniakermis steevast de Geutelingenfeesten georganiseerd.
EVERBEEK: Tweelingendorp aan de taalgrens
Dit heel landelijke, bosrijke, heuvelachtige en afgelegen dorp paalt aan Henegouwen en hoorde tot 1963 bij de Waalse provincie.Maar de naam van het Tweelingendorp heeft het niet aan zijn taalmatige dubbelheid te danken.Opper-en Neder-Everbeek zijn gewoon twee afgescheiden woonkernen.De benedenkant is het oorspronkelijke centrum. Het gehucht Everbeek-Boven groeide in de negentiende eeuw heel sterk aan en in 1868 bouwden de inwoners er een eigen kerk. Wie ongerepte natuur en stilte zoekt, kan nergens beter terecht.Smalle veldweggetjes, kronkelende paadjes en kabbelende beekjes doorsnijden de glooiende landschappen.Doordat de inwoners van het dorp noch bij Vlaanderen, noch bij Wallonië wilden horen, werd beide centra van Everbeek lange tijd aan hun lot overgelaten en werden er geen industriële activiteiten ontwikkeld. Tegenwoordig is dat natuurlijk een troef.
MICHELBEKE: Het bloemendorp
De eerste Michel die durft te beweren dat Michelbeke naar hem genoemd is, is een leugenaar die zijn geschiedenis niet kent.Hij heeft buiten de Germanen gerekend.Zij passeerden veel eerder in deze buurt.De Romeinen waren nog maar goed verdwenen toen ze de beboste streek rond de Zwalm en de Boembeek aandeden.Iedere al te mondige Michel zou zich dus beter gedeisd houden.Of hij zou wel eens lelijk door de modder kunnen worden gesleurd. Blijkt dat Michelbeke afkomstig is van de Germaanse woorden 'migla' en 'beca', die respectievelijk staan voor op urine gelijkende modder en beek. Gelukkig is er niets van de onwelriekende geur aan Michelbeke blijven plakken. Wel integendeel. De Michelbekenaars doen hun best om hun prachtige dorp overvloedig van bloemen te voorzien.Het is dus vooral een welriekend dorp en daar zal geen enkele modderbeek iets aan kunnen veranderen.
NEDERBRAKEL: Een centrum met hoogtepunten
Is met zijn 6500 inwoners de grootste kern van de gemeente.Veel volk dus en waar volk is, zijn er voorzieningen.Nederbrakel is het administratieve centrum van Brakel, waar mensen niet alleen voor al hun diensten terechtkunnen maar ook op cultureel vlak aan hun trekken komen.Er zijn winkels en verzorgingscentra, zoals elders in de beschaafde wereld.Nederbrakel dankt de volkstoeloop natuurlijk aan zijn gunstige ligging op het kruispunt van wegen die leiden naar omliggende steden als Ronse, Oudenaarde, Zottegem en Geraardsbergen.In 1515 beschikte de gemeente al over een overdekte markt en toen al was er een wekelijkse marktdag.Maar Nederbrakel moet qua natuurschoon niet onderdoen voor de meer pittoreske deelgemeenten van Brakel. Met zijn twee uitzonderlijke hoge uitzichtpunten, de Valkenberg en de Toepheuvel, kunnen ze daar al eens hoog van de toren blazen. Op de Toepheuvel bevindt zich het Toepkasteel, het Toeppark, waar de onuitputtelijke bronnen op een hoogte van 100 meter ontspringen. Op die heuvel staat ook de befaamde Toepkapel.
OPBRAKEL: Waar een weg is
Het ziet er een liefelijk plattelandsdorp uit vol bekoorlijke uitzichten, maar het is evengoed een dorp met een geschiedenis, waarin de Romeinen figureren en waarvan de naam en de St-Martinuskerk aan het eind van de elfde eeuw al in twee aktes vermeld stonden. In de eerste eeuw van onze tijdrekening kwam er een Romeinse heerbaan voorbij (Bavai-Gent), in de Middeleeuwen werd Opbrakel een heerlijkheid in handen van de familie Van Brakel enliep de Brunhildeweg er doorheen om de rivaliserende graafschappen Henegouwen en Vlaanderen met elkaar te verbinden en nog veel later werd de gemeente doorkruist door een inmiddels ook alweer vergane spoorlijn tussen Brakel en Ronse, die nu tot wandelweg is omgevormd. De talrijke bronnen en bovenlopen van de Zwalm, alsook de Molenbeek, waarlangs ooit het riante waterkasteel van de heren van Brakel stond, zorgen ervoor dat er niet alleen te land maar ook te water iets te beleven valt in Opbrakel. De Sint-Martinuskerk is op een hoogte van 56 meter gelegen en prijkt met haar vroeggotische westtoren boven het adembenemende landschap uit. PARIKE: Het verbrande dorp.
Een dorp met een geurtje aan.Die faam heeft Parike te danken aan de weerspannige Gentenaars, die in hun strijd tegen de Bourgondische hertog Filips de Goede het dorp in 1453 gewoon in de fik staken.Hoewel het niet veel meer kan geweest zijn dan een veredelde straat was de nederzetting in 866 al in een document vermeld.De dorpsnaam zou afkomstig zijn van het Ligurische Parnankom, wat een door sparren of balken afgescheiden ruimte moet geweest zijn. Parike brandt nog altijd.Al heeft dat niets met Filips de Goede en de Gentenaars te maken.Om de traditie van een oud heidens volksfeest in ere te houden, wordt op de Parikeberg ieder jaar het Walmkebrand aangestoken, een groot vuur dat de kille winter afsluit en een nieuwe lente verwelkomt. Parike ligt langs de gewestweg Brakel Geraardsbergen en de verkeersdrukte langs die weg heeft ervoor gezorgd dat het gehucht in de tweede helft van de 20ste eeuw zienderogen is gegroeid.
ZEGELSEM : Het kasseidorp.
Warme herinneringen zijn gewoonlijk gekleurd door de gloed of het patina der tijd.Zo ziet een landelijk dorp uit lang vervlogen tijden er altijd mooier, rustiger, sprookjesachtiger uit dan de werkelijkheid het verdraagt.Wel, Zegelsem ziet er precies uit zoals een dorp uit lang vervlogen tijden er moet hebben uitgezien, kinderkopjes incluis.Het is een plek waar de tijd geen vat op lijkt gehad te hebben.Geen tijd voor realiteit. Schrijver Herman Teirlinck, tegenwoordig vooral nog bekend als stichter van de Antwerpse toneelschool Studio Herman Teirlinck, waar zoveel bekend Vlaams acteertalent het vak leerde, was als jongeman niet bepaald een gezonde knaap.Daarom bracht hij veel van zijn jonge dagen door op de buiten, bij zijn grootouders in Zegelsem.Het was daar dat hij de inspiratie vond voor zijn bekendste roman, Maria Speermalie. Wie Zegelsem binnenrijdt, rijdt gewoon het jeugdlandschap van Herman Teirlinck in. Zeg maar, het platteland zoals het er aan het eind van de 19de eeuw uitzag. "Ik heb te Zegelsem geleerd te leven van de simpele vruchten van de aarde, want in Zegelsem is alles aarde en water en lucht en groen en ruimte," schreef Teirlinck in zijn aantekeningen. Vandaag zou hij het niet anders zeggen.
SINT-MARIA-OUDENHOVE: Een halve gemeente
In 1428 was de naam van de gemeente Sente-Marien-Oudenhove. Nog altijd nemen sommigen in de streek de naam Aunove in de mond. Die naam zou afkomstig zijn van het oude hof waarrond de toenmalige dorpsgemeenschap is gegroeid. Aanvankelijk was het een heerlijkheid die in handen was van Arnoldus en Ghislenus Lilar.Zij bewoonden het kasteel van Lilare.Later behoorde het dorpje toe aan de familie van Egmont.Die familie verkocht het in 1675 samen met Michelbeke aan Pieter Blondel, die de titel kreeg van baron van Michelbeke, Sint-Maria-Oudenhove en Rye.Aan het eind van de negentiende eeuw werd de gemeente bekend door de vele thuiswerksters die handschoenen vervaardigden, waardoor er een heuse handschoennijverheid ontstond. In 1975 werd een gedeelte van Sint-Maria-Oudenhove toegevoegd aan Brakel en een gedeelte aan Zottegem. Het is dus een verscheurde gemeente.
Een fotowandeling door Brakel met commentaar
Nederbrakel: marktplein: De Kerk van Sint-Pietersbanden : als je de klokken hoort luiden, zul je wel weten waar de klepel hangt, want er zijn maar liefst 49 klokken in de torenbeiaard, die in 1959 geïnstalleerd werd.De kerk zelf is relatief jong. Ze werd in 1828 helemaal verbouwd en vergroot, maar de monumentale, gotische toren is nog die van de eerste kerk uit 1515-1551. Het meubilair is voor het grootste deel achttiende-eeuws, zoals de preekstoel die werd gemaakt in 1760 door Damianus De Staercke.
Het gemeentehuis in het centrum Nederbrakel op het marktplein: de voorgevel
Het Fietsmonument: op het Rondpunt te Nederbrakel.Het monument werd gerealiseerd in 2005 toen Brakel de titel droeg van Dorp van de Ronde. Dit momument is opgebouwd uit fietsen opgehangen aan een kadersysteem.
Boulevard Spets een leuk pleintje in deelgemeente Parike. Wat zouden die kerels te bespreken hebben?
De Vlaamse Ardennen, waartoe Brakel behoort zijn bijzonder landschappelijk mooi (overigens de grootste troef van Brakel)
Everbeek-beneden.De Sint-Mariakerk werd in 1719 gebouwd en in 1959 beschermd. Het is een laatbarokke, driebeukige kerk.Ze bevindt zich in het benedenkwartier en ze bevat heel wat opmerkelijke kunstwerken, zoals de levensgrote, laatgotische Kruisdragende Christus, een werk dat dateert van 1500. Het interieur van de kerk is bijzonder mooi gerestaureerd
Everbeek-boven.Sint-Jozefskerk: deze driebeukige neogotische kerk in 1873 opgetrokken door de bewoners van het bovenkwartier die een eigen gebouw wilden om de toen nog vaak dagelijkse eredienst te vieren. Aan het luiden van de klokken van deze kerk danken die van het bovenkwatier hun roepnaam: "boembeke". Hier, in de buurt van Akaszto hebben ze een dorp genaamd: Csengőd letterlijk vertaald: klokkenspel. Zou dat toeval zijn? Of stak de geschiedenis hier een handje toe?
Elst.Sint-Appoloniakerk: Sente Ploone wordt de patrones van deze kerk in de volksmond genoemd.Mensen kwamen van heinde en ver om haar te vereren, in de hoop van tandpijn bespaard te blijven of verlost te geraken.Nu worden er geutelingen gegeten rond 9 februari, haar feestdag.En haar impact blijft.Men gelooft nog dat een beet in zon geuteling de tandpijn kan verdrijven.Zelf is ze niet van tandpijn bespaard gebleven. Ze werd de tanden uitgeslagen en vervolgens doodgemarteld toen ze in 249 in het Egyptische Alexandrië haar christelijke geloof niet wou afzweren. Haar marteling staat ook afgebeeld op een 17de eeuws schilderij in de kerk. Die kerk is classicistisch van stijl en werd gebouwd tussen 1775 en 1778.
Michelbeke.De Sint-Sebastiaankerk : Patroonheilige Sint-Sebastiaan werd er destijds aanbeden tegen de pest die onder het vee woedde en nog ieder jaar is er een ruiteromgang die op de derde zondag van juni ter zijner ere wordt gehouden.Zijn kerk ligt een beetje verscholen op het dorpsplein.Ze is classicistisch van stijl, dateert van 1792-94, maar de toren staat er al een stuk langer: van beging de 16de eeuw. Binnen hangt het vol met kunstschatten, zoals bijvoorbeeld het schilderij uit 1866, 'De Aanbidding door de Herders', waarop de wapens van Petrus Blondel te zien zijn, heer van Sint-Maria-Oudenhove en Michelbeke.
Opbrakel.De Sint-Martinuskerk : de kerk staat niet alleen hoog, ze staat er ook stoer en robuust bij met haar 8-kantige toren. De toren dateert van de 13de eeuw, terwijl de rest van de kerk in het midden van de 18de eeuw werd gebouwd en classicistisch van vorm is. Ga gerust eens binnen, want voor het rococo-stukwerk met rocaille- en schelpmotieven is best de moeite. De hemelse klanken komen er uit een origineel Van Petegem-orgel dat in 1789 gebouwd werd.
Parike.Sint-Lambertuskerk : het pittoreske kerkje is in 2007 nog helemaal gerestaureerd en geverfd.De bedekking van de verschillende dakpartijen is helemaal vernieuwd met leien uit Gallicië en er is een nieuwe torenspits geïnstalleerd. Er is in het verleden vaak aan de kerk gewerkt. De eigenlijke kerk zou in het midden van de achttiende eeuw in classicistische stijl zijn opgetrokken, maar heeft daarna veel wijzigingen ondergaan.Het ommuurde kerkhofheeft de vele verbouwingen overleefd. De kerk werd recent fraai gerestaureerd zowel binnen als buiten. Men ziet ook een "startpaneel" van de een van de vele wandelingen die Brakel rijk is.
Zegelsem.De Sint-Ursmaruskerk: deze classicistische kruiskerk is gelegen in de dorpskom van Zegelsem.De gotische toren dateert uit de dertiende eeuw.De prachtige oude linden die naast de kerk staan zijn ook niet meer van de jongste.
Everbeek-boven: een mooie veldkapel tussen twee oude linden. Hier is een soort plateau met een eindeloos vergezicht. De mooiste landschappen van heel Brakel zijn in deze deelgemeente te vinden.
Nederbrakel. De Toepkapel. Op de weg naar Lierde ligt op de top van de heuvel bij de Top-bronnen een kapel die genoemd is naar haar ligging.Toen de Duitsers begin november 1918 door de Engelsen werden teruggedrongen en al plunderend de aftocht bliezen, zag het er benard uit voor Nederbrakel, maar op 11 november gaven de Duitsers zich over en uit dank voor de vrede lieten de inwoners van Nederbrakel in 1924 een kapel optrekken ter ere van Sint-Jozef, de beschermheilige van België tijdens den grooten oorlog. Van hieruit is een mooi uitzicht over de omgeving.
Een algemene folder door de VVV uitgegeven (de voorpagina). De folder is gratis en te verkrijgen bij de VVV
De voorpaging van een Duitstalige folder uitgegeven door de VVV (ook gratis)
Als dit geen landelijk tafereel is, normaal in Brakel
Brakel en Français.
La commune fusionnée Brakel (superficie: 5644 ha, 14000 habitants, 242 habitants/km²) vit le jour en 1977 par la fusion dElst, Everbeek, Michelbeke, Nederbrakel, Opbrakel, Parike, Zegelsem et une partie de Sint-Maria-Oudenhove. Du point de vue orographique Brakel se situe dans les lits de la Dendre, du Zwalmbeek et du Maarkebeek. Le paysage vallonné une mosaïque bigarrée de champs, de prés et de bois présente à la fois les caractéristiques des Ardennes flamandes que celles de la région de la Zwalm. La promenade et le vélotourisme (également le VTT), à pratiquer dans un très beau cadre naturel, sont les principaux atouts touristiques. Aussi bien les excursionnistes que les touristes désirant un séjour prolongé y trouvent ce qui leur faut.
Brakel auf Deutsch.
Die Fusionsgemeinde Brakel (Fläche: 5644 ha, 14000 Einwohner, 242 Einwohner/Quadratkm) entstand im Jahre 1977 durch die Zusammenschmelzung von Elst, Everbeek, Michelbekem, Nederbrakel, Opbrakel, Parike, Zegelsem und einem Teil von Sint-Maria-Oudenhove. Oro-hydrographisch liegt Brakel in den Strombecken vom Dender, vom Zwalmbach und vom Maarkebach. Die wellende enhügelige Landschaft - eine bunte Flickendecke von Feldern, Wiesen und Wäldern - weist Merkmale auf von sowohl den Flämischen Ardennen als auch von der Zwalmgegend. Spazieren/Wandern und Radfahren (genauso wie Mountainbiken) sind die wichtigsten Trümpfe in einer herrlichen landschaftlichen Umgebung. Sowohl der Eintagstourist als auch wer auf der Suche ist nach einem längeren Aufenthalt wird hier herzlich empfangen.
Brakel in English. In the heart of the Flemish Ardennes
Brakel (ca. 14,000 inhabitants) is a municipality consisting of 8 smaller villages: Elst, Everbeek, Michelbeke, Nederbrakel, Opbrakel, Parike, Sint-Maria-Oudenhove and Zegelsem. Green luck comes in eighths here. Each part is blessed with landscapes that will haunt your memory, whose roads are made for walking, so full of panting bikers that you get palpitations in your car. Countless wells and brooks paint the fertile Brakel soil in a thousand shades of green and golden. Indeed, Brakel is a paradise, not only for walkers and wheelers, but also for those who love genuine beauty and heartwarming cosiness. The landscape slopes, goes up and down joyfully. From every ridge you can discover yet another splendid view. Each glance is without end and broadens your mind. A unique experience in every season.
Brakel gesitueerd op kaarten:
Eerst België situeren
De ligging van de provincie Oost-Vlaanderen met hoofdstad Gent in België
Bikal een dorp in de provincie Baranya herbergt een merkwaardig "themapark" annex pretpark dat pas geopend werd in maart jl. De ondertitel - Lépj be a középkor világába! - bij het logo luidt: "stap binnen in de wereld van de middeleeuwen". De bouw werd meegefinancieerd door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. De inkomprijs, is volgens Hongaarse normen, hoog en kent een dagticket en een halvedagticket (volgens onze normen valt dat best mee). Wij waren er een halve dag op bezoek. Als men de titel 'élménybirtok' van het themapark letterlijk vertaalt komt men tot 'aangrijpende ervaring landgoed'. Alhoewel op de Engelse vertaling van de webstek zij zelf spreken over een 'renaissance themapark'. Het park moet het leven in de middeleeuwen evoceren. Een mix van ambachtslui, acteurs, ruiterij, boogschutters en valkeniers vormen het geheel. Al deze elementen zijn in het park te bekijken en te beleven. Dagelijks wordt een vast programma opgevoerd met een binnenshow, een vogelshow, een ridderspektakel enz.
Het 7.5 ha grote domein is ingedeeld in vijf grote delen: het dorp, de oude stad, de hoofdstraat waar men vanalles (boogschieten e.d.) kan oefenen, het paleis voor o.a. groepsdiners (een evenementenhal) en het steekspelendeel. Er staan 35 gebouwen verdeeld over workshops, horecagebouwen en gebouwen voor collectieve activiteiten en belevingen.
Een overzichtsplan
Vanaf de ingang loopt de wandelweg door het dorp. Erlangs zitten de ambachtslui in huisjes: pottenbakkerij, mandenvlechter, hoefsmid, boerderij, watermolen en een taverne komen aan bod. Dan komt men in de oude stad waar nog andere ambachten gedemonstreerd worden en kleinere spektakels worden opgevoerd. Verder komt men in de zone van de arena's: eentje voor de roofvogelshow en een grotere voor o.a. de steekspelen. Daarenboven is een exclusief viersterrenhotel (Puchnerkasteelhotel). Het programma heeft een plan B ingeval van regen. Er worden ook thematische festivals georganiseerd over het gehele jaar. Scholen kunnen er speciale programma's volgen.
De initiatiefnemer en eigenaar: László Kolár
Het dorp Bikal (876 inwoners) ligt tussen de steden Dómbovár (10 km) en Bonyhád in de provincie Baranya. De hoofdstad van deze provincie is Pécs (zie hierover een andere bijdrage). De bevolking van Bikal is taalgemengd, wat normaal is voor de Baranya. Er is een vorm van plattelandstoerisme.
De situering van de provincie Baranya op een kaart van Hongarije
Beelden genomen in het themapark.
De inkompoort met de slogan erboven 'stap binnen in de wereld van de middeleeuwen' De wandelweg door het dorp met de huisjes waarin ambachtslui hun kunnen demonstreren Een van die ambachtslui: een hoefsmid of smidse. Men vervaardigt er mooi smeedijzeren voorwerpen Bij elk van de huisjes staat een meertalig verklarend bord: hier gaat het over de 'pottenbakker' (Fazekas in het Hongaars) De inkompoort van de oude stad. In die omgeving is het theater voor de roofvogelshow Vlakbij die inkom en aan de uitgang naar het hotel staan een aantal beelden van stoere krijgers in aangepaste uitrusting Een zicht op een straat binnen de stad, mooi nagebouwde middeleeuwse gebouwen waarin ambachten worden gedemonstreerd en straatanimatie wordt opgevoerd. Muzikanten in aangepaste kledij en bijhorende instrumenten begeleiden de bezoekers. Zij voeren ook in een mooie hal een show op met aangepaste Hongaarse gezangen, muziek en dansen waaraan het publiek kan deelnemen In het vogeltheater voeren valkeniers een show op met o.a. deze Oehoe. De dieren halen kunstjes uit en zoeven over de hoofden van de aanwezigen. In de achtergrond de ingangspoort naar de oude stad In de grote arena worden ridderspelen opgevoerd. Hier een soort 'ringsteken". De ruiters dragen kenmerken van gebiedsdelen Die zijn hoofd gaat er gegarandeerd af, een van de onderdelen van de ridderspelen Naar goede gewoonte voeren "narren" een parodie op als tussenspektakel om o.a. de ridders te ridiculiseren en het publiek te vermaken. Ze bootsen o.a. het ringsteken na. Daar hoort de onvermijdelijke ezel bij Een heus steekspel is een onderdeel van het ridderprogramma Na het steekspel wordt het gevecht verder gezet met het zwaard Na afloop van de show begroet het hele team (jonkvrouwen, muzikanten, valkeniers, ridders, de nar) het publiek
Bronnen: eigen foto's, foto's van de website www.elmenybirtok.hu. Teksten door eigen ervaring en van de website van het park (de Engelse versie), website van het dorp Bikal en de provincie Baranya