Druk oponderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
Laatste commentaren
Jacq Heijenrath
de familie Mijn belevenissen...
29-03-2009
de tijd waar je niet graag aan
terug denkt zijn; de oorlogsjaren. Daar ik net een goed half jaar oud was toen de Duitsers Nederland binnen vielen kan ik alleen vertellen wat ik van mijn oudere zussen hoor. Zoals bekend begint het herinneringsvermogen rondom het derde levensjaar. Ik ben vier jaar als wij weg moeten, geevacueerd, van ons geboortedorp omdat het front steeds dichter bij kwam en er zwaar gevochten werd. Immers op een steenworp van ons af lag de stad Aken en de Geallieerden bombardeerden die stad dag en nacht. Af en toe was er wel eens een afzwaaier en honder meter van ons huis viel een grote bom (V8) op een woonhuis, daar bleef niets van over. Ik kan me nog heel goed het gat in de grond herinneren wat veroorzaakt was hierdoor alsook de schutting die men er omheen had gezet. Bij het minste alarm werden we uit bed gehaalt en vluchten we de kelder in. Dan volgden er bange uren totdat de sirenes weer huilden voor het sein veilig. Maar nu de evacuatie, wij kregen bericht dat we allemaal weg moesten. We hadden slechts een paar uur om onze have en goed bij elkaar te schrapen en te verstoppen zo ver dat mogelijk was achter en onder kolen in de kelder van ons huis. Dagelijkse dingen als kleren en wat huisraad werden op een trekkar geladen. De kleinsten dat was Lenie en Margriet op de kinderwagen en de rest liep. Een fiets had niemand meer en een auto al helemaal niet, de weinige auto`s die er waren waren door de Duitsers geconfiseert, zeg maar afgenomen, gestolen. Het zelfde gold voor fietsen en radio`s. Van Bleijerheide liepen we via de ham naar Imstenrade en Ubachsberg, wat achter de vuurlinie lag. Op de weg naar Imstenrade gebeurde het dan dat een Duitse Lufftstaffel de burgers aanvielen en beschoten. Hier vielen dan ook enkele doden. In mijn herinnering zie ik de dekens nog waar men de lichamen mee afgedekt had. De waanzin had plaats gemaakt voor chaos onder de weg vluchtende mensen. Het paradoxe van alles was dat er ook nog Duitsers van de Wohlfart langs de weg stonden met (gestolen) bakkersfietsen, die aan de kinderen rolletjes fruitsnoepjes van Rang die ook gestolen waren uitdeelden. Wij mochten ze van onze ouders niet aannemen. Dit laatste is me altijd bij gebleven, op dat moment vond ik dat in ieder geval erg. Van Ubachsberg waar wij een nacht bij een boer hadden kunnen slapen ging het naar Wijlre, waar we de nacht doorbrachten in een appelschuur. De volgende dag had iedereen daar diaree van het eten van de appels. Wij zijn toen verder moeten trekken want voor al die mensen was er niet genoeg plek. Onze weg voerde naar Schin op Geul en hier werden we de vijfde dag dat we van huis weg waren opgehaald door Nock Nicela die ons naar een huis bracht op de Heksenberg (kort bij de ON4 waar later de Sigrano (zilverzandwinningsbedrijf) is gekomen. Nock Nicela was ingeneur op de ON mijnen en had zo de mogelijkheid wat te ritselen. Hoe het ook zij, wij werden er naar toe gebracht op een platte kar die hij ergens geritselt had en wij waren hem zeer dankbaar nu konden we tenminste weer als normale mensen leven. Op de Heksenberg waren veel Amerikanen gelegerd bij hen bezochten we dan ook vaak de veldkeuken. Je kreeg er altijd een hap mee en soms van iemand een stuk chocola, een stuk zeep, of een plakje kauwgum. Moeilijk voostelbaar is nu dat een stuk zeep toen rijkdom was. Een paar sigaretten kosten een fortuin en de Amerikaanse soldaat die een paar weg gaf of zelfs een pakje kon er op rekenen dat hij als speciale vriend werd bejubelt. Mijn pap kreeg van een Amerikaan een sigaar en die bewaarde hij voor Wohnachten (kerstmis) en dat was nog drie maanden te gaan. Na enkele maanden caputileerden de Duitsers en was Nederland vrij. Wij konden terug naar huis. Feest! Nock Niek kwam weer met een platte kar en een paard ervoor en bracht ons terug naar Bleijerheide. In die tussentijd had mijn pap die op de mijn werkte in Kerkrade steeds de lange en gevaarlijke weg te voet naar zijn werk moeten maken. Mijn oudere broers en zussen moesten bij boeren in de omgeving van het karige geld wat we hadden zien dat ze en stuk brood of een paar eieren konden kopen die ze vaak duur betalen moesten. Daarbij kwam dan noch dat er avonds (avondklok) niemand de straat op mocht en ze moesten steeds verder weg. Zus Tiny is zelfs tot Echt gelopen om bij boeren iets te halen. Veel keuze in eten was er niet en ik weet nog de blikken bruine bonen die je kon krijgen en ook het erwtenmeel, van dat alles werd soep gemaakt. vet was er ook al niet al te veel en bij de Amerikanen kon je wel eens een stuk chokoladevet ritselen iets daar in gebakken smaakte ranzig, mar wa moest je veel keus had je niet, en eten moest je toch! Mijn moeder was erg angstig en het hoeft dan ook niet te verwonderen dat ze deze angst overbracht op sommige van haar kinderen. De belevenissen van de oorlog heeft dan ook een lange nasleep bij sommigen gehad. De perikelen in het toenmalige Nederlands Indië gingen ook onze deur niet voorbij. Joep mijn broer moest voor zijn nummer (dienstplicht) naar dat land en hij was de oogappel van onze mam. Dagelijks schreef zij hem een brief en vaak werd daar een plat gestreken sigaret in gedaan, die Joep daar dan weer in model maakte en rookte en waarschijnlijk dacht aan zijn moeder die vele duizenden kilometers van hem af zat de volgende brief aan hem te schrijven. Het is dan ook heel begrijpelijk dat de jongens ( vrijers van de meisjes en broer Toon) van ons, spaarden voor als de grote dag kwam dat Joep naar huis kwam hem af te halen in Rotterdam en thuis in zijn versierde woning een feest te bouwen ter verwelkoming. In de oorlog had ik een oom die fout was (NSB er) en na de oorlog opgepakt werd met zijn vrouw en in een interneringskamp werd opgesloten, hun kinderen zijn toen bij ons opgevangen. Mijn ouders konden het niet aanzien dat die kinderen ook in zo`n kamp zouden zitten en vonden dat deze niet moesten boeten voor de daden van hun vader. Het was toen een drukke tijd bij ons. Immers wij waren met elf en toen kwamen er nog vijf bij. Langzaam maar zeker vergat bijna iedereen de gebeurtenissen van de oorlog en de daarmee samenhangende gebeurtenissen en werd alles weer beter, toch zijn er zaken van overgebleven die een groete impact hadden op ons leven en zeker dat van onze ouders, gek was het dan ook niet dat dat zich jaren later manifesteerde. Gezegd moet worden dat er ook mooie dingen waren, vooral de groots gevierde bevrijdingsdag, met dansen in de buitenlucht, met feestverlichting en de mijnwerkersronde, de verschillende straatfeesten en alles wat daar bij hoorde. Jammer dat er niet meer geschreven wordt over belevenissen van enkelingen, misschien zou dat mensen die luchthartig doen over oorlogen tot denken zette...
