Hormonen & klieren THEMA HORMONEN EN KLIEREN IS VERPLAATST, voor meer info: www.GEZONDHEIDSHOEKJE.com
05-01-2007
Geschiedenis v.d geneeskunde
Geschiedenis van de geneeskunde GESCHIEDENIS VAN DE GENEESKUNDE IS VERPLAATST NAAR WWW.GEZONDHEIDSHOEKJE.COM
17-06-2006
Bloed
Het bloed DEZE PAGINA WERD REEDS OVERGEZET NAAR WWW.GEZONDHEIDSHOEKJE.COM. Voor meer informatie en documentatie over het bloed kunt u zich daartoe wenden.
DIT THEMA WERD REEDS OVERGEPLAATST NAAR ONZE VERNIEUWDE WEBSITE WWW.GEZONDHEIDSHOEKJE.COM . Voor meer info en documentatie kunt u zich daarheen wenden
22-03-2006
Zenuwen - hersenen
Neurologie
1. Anatomie Het neurologisch stelsel of zenuwstelsel bestaat uit: * de grote hersenen * de kleine hersenen * de hersenstam * het centrale zenuwstelsel * het perifere zenuwstelsel * de zenuwcel * de uitlopers van de zenuwcel * de meylineschede * het ruggenmerg
De zenuwen staan in verbinding met alle delen van het lichaam. Al die zenuwen bestaan uit zenuwcellen en elke zenuwcel bestaat uit een cellichaam met de uitlopers. Die zenuwcellen zijn omgeven door de meylineschede.
2. Fysiologie 2.1 Doel van het zenuwstelsel Het zenuwstelsel neemt ook heel wat taken voor zijn rekening: * Hij stuurt de spierbewegingen aan * Hij verwerkt de zintuigelijke prikkels die we opvangen (horen, zien, voelen, ruiken, smaken) * Hij stelt ons in staat om de hersenen te gebruiken * Hij zorgt voor onderlinge verbindingen en impulsoverdracht in de hersenen * Hij zorgt voor verbindingen en impulsoverdracht tussen de hersenen met de rest van het lichaam
2.2 Het centrale zenuwstelsel en het perifere zenuwstelsel, hoe zit dat? Grof uitgedrukt bestaat het CZS (centrale zenuwstelsel) uit de hersenen en het ruggemerg. Wanneer we het CZS en het PZS (perifere zenuwstelsel) samen nemen, dan spreken we over het gehele "zenuwstelsel"
3. Pathologie 3.1 EPILEPSIE Wat? Epilepsie word in de volksmond de "vallende ziekte" genoemd. Tijdens een epilepsie-aanval zijn de hersenen overprikkeld en gaan ze ontladen. Je kan het vergelijken met een tijdelijke kortsluiting in de hersenen. Het is nie zo zeer de duur van de aanval die van belang is, maar wel de plaats in de hersenen waar de ontlading plaatsvind.
Wie? Er kan sprake zijn van erfelijkheid. Men kan ook éénmalig een aanval hebben, maar pas wanneer er herhaaldelijk aanvallen voordoen kan men effectief spreken van een epilepsie-patiënt. Uit onderzoek is ook gebleken dat mensen met een verstandelijke handicap vaker last hebben van epilepsie
Oorzaken? Tumor Hersenvliesontsteking (meningitis) Moeilijke geboorte Ongeval Hersenbeschadiging of hersenafwijking Zonder enige oorzaak (idiopatisch)
Risicofactoren? (die een aanval kunnen uitlokken:) Weinig slaap Spanning Heftige schrik-reacties Lichtprikkeling Alcoholgebruik Menstruatie Koorts
Soorten? De verschillende soorten aanvallen ontstaan door een plotse verstoring van het elektrische evenwicht in de hersenen. De vorm van de epileptische aanval hangt samen met de precieze plaats in de hersenen waar de elektrische ontlading zich bevindt. Ook het aantal hersencellen dat bij de ontlasting betrokken is speelt een rol. Het is niet altijd duidelijk te zien of de patiënt nu lijdt aan een petit mal of een grand mal. De aanval kan ook van het ene type overgaan naar het andere.
- Petit Mal Een deel van de hersenen raakt overprikkeld, waarbij er sprake is van een korte bewustheidsdaling waarbij de patiënt zijn bezigheid onderbreekt en star voor zich uit kijkt. Na deze aanval hervat de patiënt gewoon z'n werk en is hij zich vaak niet bewust van wat er gebeurt is.
- Grand Mal De grand mal, is de grote broer van de petit mal. Hij is een stuk heviger dan de voorgaande. Bij deze aanval zijn er een paar fases te herkennen: 1. de patiënt raakt buiten bewustzijn, verstijft en komt in kramptoestand. De patiënt rolt met de ogen en bijt op de tong 2. de patiënt maakt schokkende bewegingen, er is een snurkende ademhaling te horen 3. de patiënt ontspant en keert terug tot bewustzijn Meestal herrinnert de patiënt zich niets na de aanval.
Onderzoek? (voor meer info, zie "pathologie in het algemeen" op deze site) EEG CT MRI
Preventie? Bij epilepsie betekent preventie niet dat er een zekerheid zal zijn dat de aanvallen niet meer terugkeren. Het zijnlleen maar tips die een epilepsie-patiënt beter in acht houdt om de kans op een aanval te verkleinen: - Voorzie genoeg slaap - Vermijd caffeïnehoudende producten - Stoppen met roken - Wees nauwkeurig met het innemen van de medicijnen die de arts je voorschreef - Probeer een regelmatig leven te leiden
Behandeling? Bijna bij elke epilepsie-patiënt wordt er gebruik gemaakt van medicijnen. Deze helpen om de symptomen te bestrijden. De aandoening op zich is niet te genezen. Medicinale behandeling Anti-epileptica
Chirurgie Epilespie - chirurgie kan enkel worden toegepast bij mensen waarvan de epilepsiehaard duidelijk gelocaliseerd kan worden, waarbij medicijnen onvoldoende of niet reageren en/of als er onaanvaardbare bijwerkingen optreden bij het gebruik van de anti-epileptica.
3.2 MULTIPLE SCLEROSE (MS) Wat? Ms is een aandoening waarbij er in de hersenen en in het ruggenmerg ontstekingen voorkomen, die de zenuwen aantasten en verharden.
Wie? Inwoners van noordelijke landen zijn vaker het slachtoffer Meestal begint ms rond het 20ste a 40ste levensjaar.
Symptomen? Signalen? Klachten? Zenuwpijnen, vooral aan het gezicht Evenwichtproblemen Gevoelsproblemen Onhandigheid Verlamming Extreme vermoeidheid Gezichtsstoornissen Erectiestoornissen of ejaculatieproblemen
Behandeling? Aanpassing van levenswijze Extreme warmte/koude vermijden Vermoeidheid tegen gaan Stress, spanning vermijden
Medicinale behandeling Prednisonkuur
Andere behandelingswijzen Kinesitherapie
3.3 PARKINSON Wat? Parkinson is een aandoening waarbij de cellen in de hersenen die Dopanine produceren afsterven. Dat zorgt ervoor dat de verbinding tussen de hersenen en de spieren minder goed verloopt. Een tekort aan deze stof veroorzaakt beven, stijfheid, traagheid,...
Wie? Meestal begint de ziekte tussen het 50ste en 55ste levensjaar.
Oorzaken? Risicofactoren? Erfelijkheid Aderverkalking in de hersenen CO-vergiftiging Gebruik van bepaalde medicijnen
Behandeling? Medicinale behandeling Is gericht op de verschijnselen die Parkinson met zich meebrengt: hij remt de afbraak van Dopamine af, verhoogd de hoeveelheid Dopamine en zorgt ervoor dat de hersenen een grotere gevoeligheid vertonen voor de stof.
Chirurgische behandeling
3.4 POLIO - KINDERVERLAMMING - POLIOMYELITIS Wat? Polio is een vorm van verlamming die vooral bij kinderen voorkomt.
Wie? Het zijn vooral kinderen (zoals de naam al zegt) die ermee te maken hebben maar volwassenen kunnen eveneens last krijgen van de ziekte. Mannen zijn ook vatbaarder voor deze ziekte.
Oorzaak? Er zijn 3 verschillende virussen die polio kunnen veroorzaken, maar elk van hen doet uiteindelijk hetzelfde. Het virus valt bepaalde cellen in het ruggenmerg aan waardoor er verlammingsverschijnselen ontstaan. Dit virus wordt meestal opgelopen in minder goede hygiënische omstandigheden.
Symptomen? Signalen? Klachten? Spierpijn Minder spierstevigheid Snel koud hebben Verlammingsverschijnselen Slik en/of ademhalingsproblemen
Risico? Blijvende schade aan de zenuwen - hersenen Hersenvliesontsteking (menigitis)
Preventie? Vaccinatie tegen polio (verplicht!) Goede hygiëne
Behandeling? Aanpassen van de levensstijl Goede hygiëne voorzien Bedrust
Medicinale behandeling Er bestaan nog geen geneesmiddelen die polio kunnen genezen. Men kan alleen de symptomen verlichten
3.5 AFASIE Wat? Afasie is een taalfunctiestoornis omwille van hersenbeschadiging. Bij deze aandoening kan de persoon niet meer uitdrukken wat hij wil. Hij/zij kan het voorwerp voor zich zien liggen, maar kan niet uitdrukken wat het is, terwijl hij/zij dat wel weet.
Wie? Afasie is een verworven aandoening; dat betekent dat de patiënt vroeger geen problemen had met de taalfunctie.
Oorzaak? De oorzaak van afasie ligt in een hersenletsel, meestal zijn deze hersenletsels ontstaan door hersenvaataandoeningen zoals C.V.A's (herseninfarct, hersenberoerte,...)
Symptomen? Signalen? Klachten? De patiënt kan zich moeilijk gaan uitdrukken Veel twijfelen aan het woordgebruik Depressie Onmacht Gedragsverandering
Behandeling? Afasie is op zich niet te behandelen. Men kan wel de achterliggende oorzaak zo goed mogelijk proberen te verhelpen en daarnaast ook gebruik maken van een paar praktische tips. Er bestaan immers verschillende communicatie-hulpmiddelen voor mensen met afasie. * Maak oogcontact met de afasie-patiënt * Geef hem/haar de tijd om het woord te zoeken * Training kan ook helpen * Logopedie is in sommige gevallen ook nuttig * Verbeter de patiënt niet altijd * Als je niet zeker bent dat je begrepen hebt wat de persoon wou zeggen, herhaal het dan in je eigen woorden * Kies een goede omgeving voor een gesprek: rustig, stil, niet druk etc
3.6 STRESS Wat? Als men in het dagelijkse leven over stress spreekt, heeft men het meestal over negatieve stress. Het is nu eenmaal zo dat elke mens regelmatig te kampen krijgt met stress en in sommige gevallen is dat ook noodzakelijk. Zo is stress vb de verantwoordelijke voor de vecht-vlucht reactie's van iemand en die zijn natuurlijk noodzakelijk. In andere gevallen ervaart men stress als negatief. Stress is dus een specifieke reactie van het lichaam (het lichaam zet zich in uiterste staat van paraatheid) ten gevolge van de ervaring van bepaalde prikkels. Nadat de grootste spanning opgetreden is, vloeit de stress-spanning ook na verloop van tijd weg.
Wie? Risicofactoren? Iedereen krijgt vroeg of laat te maken met zowel positieve als negatieve stress. Jonge mensen hebben vaker last van stress, voor een stuk heeft dat te maken met het vermogen tot assertiviteit en relativatie. Volgens onderzoek zouden vrouwen gevoeliger zijn hiervoor dan mannen. Ingrijpende veranderingen in het menselijk leven kunnen voor een hevige stressreactie zorgen. Denk vb maar aan het veranderen van werk, overlijden van een partner, voor het eerst een voordracht geven op het werk, een huwelijk, een zwangerschap, pensioen, scheiding...
Risico? Wanneer men gedurende een lange(re) periode te maken heeft met stress, kan dat voor uitputting zorgen, (over)vermoeidheid, depressie, burnout, maagklachten, prikkelbaarheid, zweten,... waardoor men niet meer in staat is om in het dagelijkse leven "normaal" te functioneren. Maar je kan evengoed ook aan stress wennen: je oefent je systeem door regematig in stress-volle situatie's te staan. Zodoende kan je stress bestendig worden.
Oorzaken? Zoals gezegd zijn het externe factoren die voor een stress-gevoel zorgen.
Symptomen? Signalen? Onderzoek? Een licht gevoel in het hoofd Onzeker zijn - snel geïrriteerd zijn - emotioneler zijn Vergeetachtig zijn - piekeren - verstrooid zijn Transpireren Verhoogde bloeddruk (kan gepaard gaan met rood gezicht) Versnelde polsslag Diepere en/of snellere ademhaling Opspannen van de spieren -spierpijn - zich gespannen voelen Verhoogde alertheid - moeilijk slaap vatten - vaak wakker worden Meer/minder roken, eten, slapen, zin in seks
Behandeling? Stress verdwijnt niet van vandaag op morgen maar je kan er wel mee leren omgaan. Assertiviteit is hier een sleutelwoord . Op sommige plaatsen (vb in scholen, soms ook op het werk) kan men een assertiviteitscursus volgen. Daarbij leert men op een goede manier de eigen mening weer te geven: men durft de eigen mening te vertellen zonder bang te zijn om minder bevonden te worden door de ander en zonder agressief over te komen. Niettegenstaande zijn er ook enkele tips om met stress te leren omgaan: - spoor uitlokkende factoren op - tracht te achterhalen wat voor jou stresserend werkt - probeer je visie op stress - stresserend situatie's te veranderen - ben je bang om een burn-out te krijgen? Denk dan eens na of die angst eigenlijk wel terecht is - is het de moeite om voor die opdracht zo bang te zijn? - is er geen mogelijkheid dat de stress die je nu ervaart ook een positieve invloed kan hebben op je werk? - regelmatig ontspannen - geest en lichaam ontspannen, zijn ook methodes om stress recht in de ogen te kunnen kijken - zoek naar zaken die voor jou de stress kunnen helpen hanteren - helpt het je niet om een goeie organisatie en planning te voorzien in je werk? - gebruik hulpmiddelen om je werk meester te kunnen: een agenda, een klok, een memolijst - hulp zoeken bij de collega's, vrienden, familie en gezin is soms noodzakelijk om de situatie de baas te kunnen - emotie's tonen is geen schande, maar een menselijke eigenschap
*** Gerelateerde onderwerpen*** (ook te vinden op deze site!) Psychologie
19-03-2006
Seksualiteit
SEKSUALITEIT
Dit thema werd reeds overgeplaatst naar onze geheel vernieuwde website WWW.GEZONDHEIDSHOEKJE.COM onder de rubriek SEKSUALITEIT. U zult er meer uitleg vinden over de bouw, werking en ziekten bij seksualiteit tussen mensen.
Psychologie
Psychologie
Noot: deze rubriek sluit nauw aan bij de rubriek "neurologische aandoeningen".Zoals u wellicht weet is het domein van de psychologie heel erg uitgebreid. Om zich in alles omtrent de psychologie te gaan verdiepen, zou men wellicht een tiental jaar nodig hebben. Het is dan ook zeker mijn bedoeling niet om een overzicht te geven van al die termen, thema's enz maar het is wél mijn bedoeling om enkele interessante, opvallende en vaak besproken thema's aan u voor te stellen...
1.1 HET OEDIPUSCOMPLEX Misschien is het u al opgevallen dat kinderen vaak naar de ouder van het andere geslacht zullen neigen. Jongens vinden hun moeder de leukste, terwijl meisjes zoveel mogelijk tijd willen spenderen bij hun vader. En dat komt door het Oedipus complex. Hoe men aan die naam kwam is al een verhaal op zich: Oedipus was een kleine jongen die opgroeide in een gewoon gezin: hij had een vader en een moeder. Op een gegeven moment voelde Oedipus zijn vader aan als een rivaal en doodde hem. Hij besloot na de dood van zijn vader om met zijn moeder te huwen. Helemaal te gek? Neen hoor!
Bij het oedipus complex draait het allemaal om één eigenschap: de penis. Kinderen ervaren van jongs af aan dat de penis het symbool is voor macht, durf, mannelijkheid, stoerheid... Zowel jongens als meisjes zijn dus als het ware jaloers op de penis van hun vader. De jongen, die merkt aan een bepaalde leeftijd dat hij ook een penis heeft. Daardoor begint hij zich te vergelijken met z'n vader en zoveel mogelijk zaken van z'n vader na te apen om op hem te kunnen lijken. Na verloop van tijd ondervind de jongen z'n vader niet meer als z'n gelijke, maar eerder als een rivaal. Een rivaal voor z'n moeder want zij (zou moeten) opkijken naar de jongen aangezien hij ook zo'n symbool van macht heeft: hij heeft ook een penis.
Voor het meisje ligt de zaak anders: zij merkt van zichzelf dat zij geen penis heeft. Erg vervelend want dat betekent dat zij geen macht heeft, geen durf, niks te zeggen m.a.w. zij voelt zich te kort gedaan en gaat op zoek naar iemand die dat tekort aanvult. Haar vader! Na verloop van tijd merken zowel meisjes als jongens dat hun ouders (voor de jongen, z'n moeder en voor het meisje haar vader) niet in hun bereik liggen. Dus, zoeken ze allebei een gelijke van hun ouder.
2. Problemen omtrent de psychologie 2.1 DEPRESSIE Wat? Depressie is een ziekte waarbij men zich gedurende lange tijd 'down' of 'neerslachtig' voelt. Deze toestand beïnvloed de zijn dagelijkse bezigheden. Het is een aandoening die steeds vaker voor komt maar helaas wordt deze term ook vaak ten onrechte gegeven.
... Donkere wolken in mijn hoofd verstoren mijn opgewekt gevoel. Mijn geheugen en mijn emoties lijken wel in een zwart gat gevallen te zijn. Wat me vreugde en blijdschap moet brengen geeft me nu tranen. Venijnige, angstige gedachten overvallen en overmannen mij. Ik wil ze niet, ik moet ze niet, ik haat ze... Ben ik nu geen baas meer in mijn eigen lijf?! Waarom neemt mijn hoofd het nu van me over? Ik begin te huilen maar ik wil niet getroost worden. Laat me maar doen... laat me mijn gang maar gaan... Ik wil jou niet tot last zijn, het spijt me dat ik je dit aandoe. Wat moet ik hiermee? Niemand kan me helpen. Helemaal alleen... ik doe het wel... helemaal alleen... Wie? Iedereen kan een depressie krijgen. Zo is er nu sinds een aantal jaren ook steeds meer sprake van 'tienerdepressies'. Maar de meeste gevallen van depressie komen vooral voor bij mensen van begin de twintig of midden de veertig. Het zijn vooral vrouwen die te kampen krijgen met een depressie.
Soorten? Er zijn verschillende soorten depressies. Men klasseert ze naargelang de situatie waarin men verkeert op het moment van de depressie. Enkele voorbeelden zijn: - Prenatale depressie (voor de geboorte) - Postnatale of postpartum depressie (na de geboorte) - Winterdepressie - Manisch-depressief (afwisselend heel opgewek en daarna een fase van intense neerslachtigheid)
Symptomen? Signalen? Klachten? Ieder depressief persoon voelt zijn of haar depressie aan op een andere manier. Men voelt zich gedurende een langere tijd: - Neerslachtig of 'down' - Moe - Futloos - Verveelt zich gemakkelijk - Triestig, verdrietig - Hulpeloos - Wanhopig - Prikkelbaar - Schuldig - Rusteloos - De kleinste tegenslag lijkt onoverkomelijk - Je hebt hebt het gevoel nergens meer plezier in te beleven - Je kunt nog er moeilijk lachen
Daarbij kan ook horen: - Maagpijn of hoofdpijn - Veranderd slaappatroon - Zelfmoordgedachten - Veranderd voedingspatroon - Problemen met concentratie, nadenken, vergeetachtigheid,... - Angstaanvallen - Verminderde interesse in het dagelijkse leven
Oorzaken? Risicofactoren? - Depressie kan een familiale aandoening zijn - Mensen die te kampen hebben met een ziekte of aandoening hebben meer risico op depressie - Mensen die pessimistisch(er) zijn, die moeite hebben met positief denken hebben eveneens meer risico op depressie - In een stress-volle situatie verkeren (vb: voor de eerste keer moeder worden, een scheiding, een overlijden,...)
Onderzoek? Soms spreekt men ten onrechte van een depressie. Dit gaat dan over mensen die zich gedurende een korte tijd wat down of neerslachtig voelen. In dat geval kan men niet spreken van een depressie. Om te weten of u aan een depressie lijdt of u gewoon neerslachtig bent, kunt u een depressie-checklist invullen. Die kan u al wat meer info geven over uw gemoedstoestand: - Ik voel me constant verdrietig - Ik voel me constant uitgeput - Ik voel me hulpeloos - Ik voel me waardeloos - Ik voel me schuldig - Ik voel me geprikkeld (of men zegt dat ik geprikkeld ben) - Ik voel alles als 'uitzichtloos' aan. - Ik heb geen honger meer of ik heb constant honger - Ik heb geen zin meer om iets te doen - Ik heb geen interesse meer om iets te doen - Ik kan me niet meer concentreren - Ik heb het gevoel dat ik geen baas meer ben over mijn gedachten - Ik denk soms aan zelfmoord - Ik vind dat het leven geen zin meer heeft - Ik voel me onrustig en gespannen
Als u veel van bovenstaande factoren herkent bij uzelf, is het raadzaam om uw huisarts te contacteren. Hij kan uw vermoeden bevestigen of weerleggen.
Behandeling? Men kan een depressie op verschillende manieren behandelen. De behandeling kan ook een combinatie zijn van verschillende behandelingswijzen samen. Voor de omgeving is het belangrijk om te erkennen dat iemand een depressie heeft. Het heeft voor de patiënt zelf geen enkele zin dat u z'n gevoel probeert te minimaliseren, in tegendeel, hij/zij voelt zich dan door z'n omgeving niet begrepen wat voor een nog grotere treurnis kan zorgen bij de patiënt. Probeer de patiënt ook niet te forceren om zaken te ondernemen of om snel beter te worden. Een gesprek met een deskundige is l even zinvol voor de patiënt zelf als voor z'n naaste omgeving.
Medicinale behandeling Antidepressiva (medicijnen die stemming, eetlust, concentratie en slaappatroon bijsturen)
Therapieën Psychotherapie kan nuttig zijn bij het ondersteunen van de patiënt en de omgeving. De patiënt wordt geholpen om de gedachten te ordenen. De oorzaak van de depressie wordt hier behandeld.
2.2 ANGSSTOORNISSEN Wat? Men spreekt van een angststoornis, als een persoon zo'n grote angst heeft voor iets (uiteenlopend van een situatie, een dier, een ziekte,...) dat de angst zijn dagelijkse leven beïnvloed. Vaak gaan angststoornissen samen met andere psychologische aandoenigen (zoals depressie) en/of klachten.
Wie? Iedereen kan aan een angststoornis lijden.
Soorten? Er zijn verschillende soorten angststoornissen, die elk genoemd zijn naar de oorzaak van de angst. * Angorafobie of pleinvrees Is een extreme angst voor alle plaatsen waar men niet onmiddellijk weg kan (vb bioscoop)
* Dwangstoornis Er zijn 2 soorten dwangstoornissen --> Obessie of dwanggedachte Zijn gedachten die de patiënt heeft waar hij geen controle over heeft --> Compulsieve handelingen Zijn handelingen die de patiënt uitvoert waar hij geen controle over heeft
* Gegeneraliseerde angststoornis Zijn chronische paniek-aanvallen
* Posttraumatische stress-stoornis Komt voor bij mensen die iets ingrijpends meegemaakt hebben. Er zijn verschillende manieren hoe men een PTSS kan meemaken: --> Men herbeleeft de situatie steeds weer opnieuw --> Men blijft steeds attent --> Men vermijdt gelijkaardige situaties
* Sociale fobie Ook in deze vorm bestaan er subgroepen maar het gemeenschappelijk kenmerk die deze fobie heeft, is dat men bang is om onder (on)bekenden te komen. Men is bang om herkent te worden, om iets verkeert te zeggen of te doen,...
* Specifieke fobie Is een angst voor situaties, voorwerpen, dieren, ... die het dagelijkse leven beïnvloed. Zoals spinnen-fobie, tunnel-fobie, smetvrees (angst voor micro-organismen), hypochondrie (angst om ziek te worden), emetofobie (angst om over te geven) ,...
Symptomen? Signalen? Klachten? Er zijn verschillende symptomen voor elke angststoornis op zich. Voor meer info, zie www.angstcentrum.be
Behandeling? De behandeling bestaat meestal uit een combinatie van verschillende behandelingen. * Medicinale behandeling Deze worden door uw huisarts voorgeschreven
* Therapeutische behandeling CET-therapie GT-therapie of cognitieve therapie
2.3 SCHIZOFRENIE Wat? Schizofrenie is een aandoening die als kenmerk heeft dat men af en toe de grip op de realiteit verliest. Men heeft 'psychotische periodes'.
Oorzaak? Schizofrenie zou een aandoening zijn die te wijten is aan een afwijking in de hersenfunctie. Het zou gaan om een afwijking in de activiteit van sommige neurotransmitters. (zie 'neurologische aandoeningen')
Symptomen? Signalen? Klachten? De symptomen kan men in 4 groepen onderverdelen met hun specifieke subgroepen. * Stoornissen in het waarnemen Visuele, Somatische, akoestische, reuk-, gevoels-, smaakhallucinaties
* Stoornissen in het denken Autisme --> Leven in een eigen denkwereld
Echolalie --> Herhalen wat iemand gezegt heeft
Incoherentie --> Eigenaardige denkwijze
Magisch denken --> Onrealistisch denken
Mutisme --> Korte zinnen, korte antwoorden, ...
Neologismen --> Zelf nieuwe woorden maken
Versperring --> Plotseling stopzetten van psychische activiteiten
Wanen --> Vreemde dingen geloven
* Stoornissen in de psychomotriek (= denken en handelen) --> robotachtig bewegen --> passief zijn --> iemand's bewegingen nadoen --> bewegingsloosheid --> vreemde gezichten trekken --> spierverstijving --> steeds terugkerende bewegingen --> vreemde houdingen aannemen
* Stoornissen in het gevoel --> oppervlakkige gevoelens --> geen plezier meer kunnen beleven --> alle gevoelens verloren zijn
* Stoornissen in de stemming --> Depressie (zie hierboven)
Behandeling? Medicamenteuze behandeling Antipsychotica Psychotherapie Individuele psychotherapie Begeleiden van de omgeving
2.4 GEEN BODEM SYNDROOM - GBS - BODEMLOOSHEID - BODEMLOOS KIND Wat? Het Geen-Bodem-Syndroom wordt ook wel 'bodemloosheid' genoemd of 'RHS'. Bodemloze kinderen ervaren problemen bij het zich hechten aan hun ouder(s). Wanneer deze kinderen in de volwassenheid komen, wordt dit syndroom 'borderline' genoemd.
Wie? Risicofactoren? Oorzaak? * Vooral kinderen die geadopteerd werden * Kinderen die voor hun 18 maand (soms abrupt) voor korte of langere tijd een storing ervaarden in het verzorgen van het kind of de band tussen ouder(s) en kind. * Kinderen die in hun eerste levensjaren heel wat uren in de kinderopvang hebben doorgebracht * Ouder(s) die een tijd niet voor hun kind hebben kunnen zorgen (postnatale depressie, couveusekindjes,...) * Kinderen die verwaarloosd en afgewezen werden * Een moeder die tijdens haar zwangerschap veel stress gehad heeft, zal meer kans lopen een kind met 'RHS' te hebben * Een kind dat een trauma opgelopen heeft tijdens te geboorte (zuurstoftekort) * Er zijn ook gevallen waar er geen duidelijke oorzaak te vinden is voor het probleem
Symptomen? Klachten? Signalen? Elk kind is anders en de signalen/symptomen/klachten zijn dan ook bij elk kind anders. Het is dus heel normaal dat uw kind niet aan elk van deze symptomen/signalen/klachten voldoet. Meestal worden 'RHS - kinderen' in twee subgroepen onderverdeelt: * Actieve groep * Passieve groep Met daarbijhorend dan de volgende symptomen/klachten/signalen:
* Het kind is erg afwijzend tegenover zijn ouder(s) * De wereld ziet het kind als een allemansvriendje * Het kind haalt streken uit. * Weglopen, een poosje van thuis weg blijven * Een continue machtsstrijd tussen kind en ouder(s) * Gezinsleden tegen elkaar opzetten * Drang naar negatieve aandacht * Het kind waant zich altijd de ontschuldige * Het kind kan woede-uitbarstingen krijgen voor het minste * Liegen, manipuleren, chanteren, egoïstisch zijn * Agressief gedrag, vooral tegen de ouder(s) * Het kind heeft problemen met zijn eigen emoties die in geen tijd kunnen omwisselen * Het kind heeft met veel mensen een oppervlakkig contact * Het kind moet altijd onmiddellijk bevredigd worden in zijn behoeftes * Moeilijk verbaal en non-verbaal contact kunnen leggen, vooral met de ouder(s) * Leerproblemen * Slecht kunnen concentreren * Impulsief gedrag vertonen * Altijd, overal aandacht vragen, meer negatief dan positief soms * Hard zijn tegenover mensen; zowel leeftijdsgenoten als ouderen en jongere kinderen * Gulzig zijn
Diagnose? Hulp zoeken? * Maak (op een blad papier) een lijst met alle storende kenmerken die u bij uw kind gewaar bent * Leg het lijstje dat u hierboven vind (of op andere internetsites) ernaast en bekijk of er gelijkenissen,/verschillen zijn * Doe deze lijstjes mee naar uw huisarts, hij kan u dan doorverwijzen indien nodig. * U kunt ook raad vragen aan het CLB * U kunt ook raad vragen aan het RIAGG
2.5 BORDERLINE Wat? Borderline is een persoonlijkheidsstoornis die alleen door een psychiater kan vastgesteld worden.
Wie? Borderline is zeker geen zeldzame aandoening en het zijn vooral vrouwen die lijden aan borderline. Deze persoonlijkheidsstoornis komt vooral tot uiting bij 18 tot 25 jarigen. Tussen 20 en 30 jaar zijn de symptomen het hardnekkigst.
Oorzaken? Risicofactoren? * Er zou mogenlijk aanleg kunnen zijn voor deze aandoening * Het verleden --> Sommige borderlinepatiënten voelden zich niet voldoende aanvaard en begrepen --> Traumatische ervaringen * De situatie waarin de borderline-patiënt zit
Symptomen? Signalen? Klachten? * Stemmingswisselingen (in uitersten) * Woede-uitbarstingen * Erg emotioneel zijn * Verward zijn * Moeilijk sociale contacten kunnen leggen * Moeilijk alleen kunnen zijn * Verslaving aan gokken, eten,... * Impulsief zijn * Dreigen met zelfddoding, * Wisselende relaties Het kan erg moeilijk zijn om met iemand te leven die aaan borderline lijdt omdat de stemmingswisselingen van de persoon in kwestie een grote druk kunnen stellen op de relatie(s).
Diagnose? Kan enkel gestelt worden door een deskundige.
Behandeling? De behandeling kan bestaat uit een combinatie van verschillende behandelingswijzen. * Psychotherapie --> Gedragstherapie --> Cognitieve therapie --> Inzichtgevende psychotherapie * Alternatieve geneesmiddelen * Medicamenteuze behandeling --> Er bestaan geen medicijnen die borderline kunnen genezen. Er zijn wel geneesmiddelen die sommige klachten kunnen verminderen. --> Antipsychotica --> Antidepressiva --> Tranquillizers
2.6 ADHD Wat? ADHD is de engelstalige afkorting voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder. In het nederlands vertaalt men het ook soms als "alle dagen heel druk" of "aandachtstekortstoornissen met hyperactiviteit". En die laatste omschrijving is de meest nauwkeurige...
Medisch gezien is ADHD een neurobiologische stoornis. Bij de patiënt zijn de neurotransmitters (overdragers van zenuwimpulsen) "Dopamine" en "Norepinefrine" onvoldoende aanwezig. Deze neurotransmitters zorgen voor een verbeterde hersencelwerking. Ze staan vooral in voor: * het bedwingen van impulsiviteit * concentratievermogen optimaliseren * het beheersen en begeleiden van handelingen en reacties.
De aandoening zorgt voor allerhande symptomen die het dagelijkse leven van de patiënt en zijn omgeving beïnvloeden. Zo zorgt ADHD ervoor dat er sprake is van: * Impulsiviteit * Hyperactiviteit * Concentratieproblemen
Wie? Vroeger dacht men dat enkel kinderen aan ADHD konden lijden en dat het er met de jaren zou uitgroeien. Na onderzoek is gebleken dat die stelling foutief is. Ook volwassenen (18+) kunnen deze aandoening hebben. Met andere woorden: ADHD is géén kinderpsychiatrische aandoening. Het is wel een aandoening die in een vroeg levensstadium geconstateerd kan worden: al vanaf de zevenjarige leeftijd kan er een diagnose gesteld worden. Bovendien komt ADHD ook vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. ADHD is genetisch bepaald: het zit dus in je genen. Om te begrijpen wat genen zijn, is het interessant om eerst wat meer te weten over de chromosomen. Een chromosoom maakt het verschil tussen man en vrouw. Een man draagt een X en een Y chromosoom, terwijl vrouwen een XX chromosomen draagt. In de chromosomen zitten fragmenten van wat we "genen" noemen. Die genen zijn opgebouwd uit DNA. We kunnen die genen ook wel "databanken van het lichaam" gaan noemen want zij bepalen hoe je er uit zal zien (vb je haarkleur, je type huid etc), wat jou gaves en zwaktes zullen zijn etc.
Symptomen? Signalen? Klachten? ADHD is geen aandoening die je van buitenaf kan zien. Het is een aandoening die enkel zichtbaar is aan het gedrag. Er zijn 3 verschillende types ADHD - ADD en HDD, toch moet men altijd onthouden dat de symptomen erg wisselend zijn:
* ADD = aandachtsproblemen, maar (weinig of) geen problemen met impulsiviteit of hyperactiviteit - veel dagdromen - doet alles stukje voor stukje - is weinig actief - werkt en denkt erg langzaam - heeft moeite met het opstarten en afhandelen van een taak - maakt veel veranderingen in z'n leven
* HDD = alleen hyperactiviteit en impulsiviteit, maar (weinig of) geen aandachtsproblemen - doen zonder denken - praten zonder denken - onrustigheid in gedachten en handelingen - moeilijk kunnen stilzitten - vaak veranderingen aanbrengen in het z'n leven
* ADHD = hyperactiviteit, impulsiviteit en concentratieproblemen - snel afgeleid - met veel dingen tegelijk bezig - (over)actief - wil alles snel afwerken, ook als het dan maar half gedaan is - wil aan 101 dingen beginnen maar werkt moeilijk de zaken af - handelt vooral door de impulsen, zonder het nadenken over de consequentie's. - onrustige gedachten, gesprekken, handelingen, bewegingen
Enkele typische voorbeelden van problemen: * Chronische vergeetachtigheid * Moeite met het maken van een tijdsindeleing * Teveel tegelijk doen * Moeite met het bijhouden van de financiële mogelijkheden * Vaak verhuizen - van job veranderen etc * Handelen zonder na te denken over de consequentie's * Moeite met zelfbeheersing * Moeilijk grenzen kunnen leggen en zich daaraan houden * Onvoldoende presteren * Moeite met het bijhouden en/of interpreteren van de administratie * Extreme activiteit die afgewisseld word met extreme inactiviteit * Aanhankelijkheid * Snel teleurgesteld zijn en moeilijk van dat gevoel af geraken * Snel aan een taak beginnen maar die niet afwerken * Hulp weigeren als die geboden wordt * Concentratie-moeilijkheden * Moeilijkheden hebben met langdurige situatie's (vb file, lang aan tafel zitten, kassa-rij) * Afdwalende gedachten als men in een gesprek zit * Tijdens het gesprek ineens over iets anders beginnen of de ruimte verlaten * Erg hartstochtelijk zijn en heel intense emotie's beleven * Veelvuldig piekeren en op momenten dat het beter zou zijn om 2 keer na te denken, impulsief reageren * Omgekeerd levensritme: 's nachts vanalles doen en overdag slapen * Vergeten waar men iets gelegd heeft * Veelvuldig details over het hoofd zien * Niet graag taken uitvoeren die concentratie vragen * Moeilijk een planning kunnen opmaken en zich daaraan houden. * Rusteloosheid: friemelen, moeilijk stilzitten, ijsberen, over 2 dingen tegelijk praten,... * Prikkelbaarheid * Gulheid (al dan niet extreem) * Prikkelbaarheid * Niet op de beurt kunnen wachten * Zich snel aangevallen voelen
Voorbeelden van levenssituatie's met ADHD (getuigenissen) : Toen mijn zoon van 14 gisteren in de winkel geen zak chips van me kreeg werd hij razend kwaad: hij begon te krijsen, schoppen en te bijten naar me. De andere mensen in de winkel keken me maar raar aan! Dit is ook al de eerste keer niet meer dat hij zich om zo'n kleinigheid furieus gedraagd. (getuigenis van woede-aanvallen?!)
Een paar dagen geleden was het mijn verjaardag en toen zijn mijn echtgenoot en ik in een gezellig restaurant een hapje gaan eten. Ik amuseerde me echt totdat mijn man... luidkeels een boer liet. Ik schaamde me rot, maar hij niet... hij vond het nog amusant ook dat alle mensen rondom ons opkeken. Hij begon er mee te lachen en zwaaide naar de mensen die hem aankeken. (sensatie-drang?)
Mijn vriend was gisteren de ganse dag thuis en ik had 'm gevraagd om enkele klusjes in huis op te knappen. Hij had me beloofd om de deurklink te herstellen en het gras te maaien. Toen ik 's avonds van het werk thuis kwam, stond de grasmachine nog op ons gazon, terwijl hij de deurklink aan het repareren was. Waarom werkt hij nooit eens zijn taken af?!
Een half jaar geleden hebben mijn vrouw en ik een nieuwe wagen gekocht, een splinternieuw model waar ze zo gek op was. Zo'n typische vrouwenwagen: veel kofferruimte voor de kinderwagen, verlaagbaar stuur etc. En je raad het nooit: gisteren kwam mijn vrouw weer op de proppen met een brochure van een andere wagen die zogezegd nog beter zou zijn!
Diagnose? Alvorens een arts een diagnose kan stellen, moet men: * Zeker aan 6 symptomen van de bovenstaande categorie beantwoorden * Moeten de symptomen al duidelijk zichtbaar geweest zijn voor het 7de levensjaar * Moeten de symptomen in verschillende situaties voorkomen (vb als de patiënt rustig of gejaagd is, op het werk of thuis is etc) * Moeten de symptomen duidelijk de prestatie's beïnvloeden, zowel op het werk als thuis, onder vrienden etc * Er zeker van zijn dat de symptomen niet het gevolg zijn van een andere stoornis.
Om een diagnose te kunnen stellen, overloopt men een bepaalde procedure vol met tests. Of het doorlopen van die procedure noodzakelijk is, is een keuze die u samen met uw begeleidende hulpverlener en uw omgeving maakt. Het kan noodzakelijk zijn: als men een klare bevestiging wil of er al dan niet sprake is van ADHD of als men uit test wil gaan weten welke de talenten, kwaliteit en goede eigenschappen zijn van de patiënt (dat kan het proces van de aanvaarding beïnvloeden)
* De amnese De hulpverlener stelt vragen over het gedrag in de kinderjaren, de medische voorgeschiedenis, de schoolprestaties, het gedrag thuis, de werkervaringen, de ziekte-geschiedenis in de familie, het huidig functioneren etc. Zo'n gesprek kan men ook doen met de omgeving van de patiënt zodanig dat er niet enkel in één richting gekeken kan worden en omdat de meeste patiënten met ADHD minder zelfkennis hebben.
* Bespreking van verlagen, rapporten De hulpverlener bekijkt oude schoolrapporten, werkprestatie's etc
* Test voor de cognitieve vaardigheden Het meten van de concentratie, plannings-eigenschappen, geheugentests, tijdsindeling-test etc
* Tests op gebeid van mogelijke leerproblemen De patiënt moet een leestest, schrijftest, rekentest, verbale expressietest en verbaal begrip-test afleggen.
* Neurologisch onderzoek
* Andere medische test S.P.E.C.Tscan die de bloedstroom in het hart opmeet
* Psychologische tests
2.7 DEMENTIE Wat? Dementie is een syndroom waarbij het geheugen stapsgewijs achteruit gaat waardoor er cognitieve (denken, taal, geheugen,...) problemen ontstaan. Die cognitieve vaardigheden gaan na verloop van tijd zodanig erg achteruit dat de patiënt problemen ondervind met de dagelijkse vaardigheden. Dementie is dus niet zomaar vergeetachtigheid, het is veel meer dan dat. Uiteindelijk gaat het om een proces dat onomkeerbaar is en dat in het begin soms nauwelijks te herkennen is, want de patiënten op zich kunnen in het beginstadium hun probleem erg goed camoufleren.
Wie? Dementie is een fenomeen dat vaak voorkomt, vooral nu er een sterke vergrijzing optreed in de wereld.
Oorzaak? Er zijn verschillende oorzaken van dementie, afhankelijk van het type dementie die men heeft. Zo kan Alzheimer, de meest gekende vorm van dementie, veroorzaakt worden door een progressief aftakelen van de hersencellen én een tekort aan een bepaald type eiwitten in de hersenen. Maar er zijn ook andere ziekten die dementie met zich meebrengen. Vitaminetekort kan in sommige situaties ook voor dementie zorgen, geneesmiddelenmisbruik kan ook soms aan de basis liggen.
Symptomen? Signalen? Klachten? * Problemen met het korte termijngeheugen Iemand vraagt drie keer kort na elkaar aan een bezoeker of hij/zij koffie wil Als iemand vraagt wat de patiënt een uur geleden gegeten heeft, weet hij/zij het niet meer * Oriëntatiemoeilijkheden De patiënt loopt doorheen de gang maar kan zijn eigen kamer niet meer terugvinden. De patiënt is vergeten dat hij/zij opgenomen is in het ziekenhuis en slaat in paniek. * Tijdsbesef problemen De patiënt weet niet meer welke dag/maand/jaar we zijn. De patiënt heeft minder/geen begrip over dag/nacht. * Opeenvolging van handelingen vergeten De patiënt vergeet hoe hij/zij zich moet aankleden * Reken- en taalvaardigheden gaan achteruit Vreemde zinsconstructies opmaken, woorden vergeten,... Eenvoudige sommen moeilijk kunnen maken, moeilijk omgaan met geld,... * Verandering van karakter - gedrag Iemand die vroeger erg sociaal was, wil nu liever de dagen voorbrengen in eenzaamheid. * Problemen met het lange termijngeheugen Men haalt de zaken uit het verleden naar het heden: heden en verleden zijn niet meer uit elkaar te halen Dingen die men vroeger meemaakte en als ingrijpend aanschouwd werden, zijn nu geheel weg Geen gezichten meer herkennen * Regressie Terugkeren naar de "basis van de mens": eten - drinken - slapen - behoefte doen - geborgenheid voelen - ...
Er zijn ook enkele gevoelens die vaak bij dementie verschijnen: machteloosheid, depressie, verdriet, schuldgevoel,... Houd zeker ook rekening met die gevoelens!
Stadia? Er zijn verschillende stadia die de dementerende patiënt doorloopt: van beginnende dementie, over matige tot ernstige dementie. Elk van die stappen heeft veelal ook z'n eigen kenmerken.
Behandeling? Aanpassing van de levensstijl Probeer de demente persoon niet te verbeteren (geen geheugenoefeningen maken vb) maar begeleid Heb begrip voor z'n situatie en de machteloosheid die hij/zij voelt Besef dat de patiënt hier zelf geen vat op heeft Breng geen grote veranderingen aan in de omgeving, levenswijze etc van de patiënt Stimuleer de dementerende in wat hij/zij wel goed kan/doet Probeer geen té moeilijke gesprekken aan te knopen met de patiënt Vermijd lange zinnen, opvolgende taken (eerst gaan we je wassen, daarna aankleden en dan mag je eten vb) Vermijd moeilijke woorden, ingewikkelde thema's Praat niet "over" een persoon maar "met" een persoon. Zorg ervoor dat de patiënt zich niet dom of schuldig voelt Zorg voor een warme, geborgen omgeving Geef de patiënt tijd om te denken, te antwoorden, te handelen, te praten,... Doe niet uit de hoogte, maar laat hem/haar voelen dat hij/zij ook met een mens praat Praat niet over het onderwerp "dementie" of wat het volgende stadium van de ziekte ook mag zijn Weet dat "hoe" je iets overbrengt naar de patiënt erg belangrijk is (gebaren, lage stemgebruik vb) Aanrakingen, mimiek, stemintonatie, rustige gedragingen zijn erg belangrijk voor de dementerende Medicinale behandeling Op dit moment zijn er geen geneesmiddelen die de patiënt kunnen "genezen" van z'n dementie. Het enige wat men kan doen is trachten om de dementie te stabiliseren maar dat is op de dag van vandaag ook nog vaak een kwestie van "tasten in het duister".
2.8 OUDERENMIS(BE)HANDELING
Wat? Ouderenmis(be)handeling is een veel minder besproken onderwerp dan kindermis(be)handeling. Nogtans zijn beiden even erg. We spreken van oudermishandeling als de oudere persoon handelingen moet ondergaan door een professionele of persoonlijke (on)gekende, waarbij het slachtoffer op één of andere manier hinder/schade ondervindt. Die schade kan zowel materieel, sociaal, lichamelijk of psychisch zijn en kan uitmonden tot (volledige) afhankelijkheid.
Daarnaast kunnen we onder oudermis(be)handeling ook verstaan dat de persoon in kwestie onvoldoende (be)handelingen krijgt of ondergaat waardoor er ook schade/hinder optreed. Ook dit kan materiële, lichamelijke, psychische of sociale schade zijn die ook kan leiden tot (volledige) onafhankelijkheid.
Wie? Risicofactoren? Onder een "oudere" verstaan we mensen die ouder zijn dan 55 jaar. De mishandeling kan zowel plaatsvinden door iemand die de oudere privé als professioneel kent. Vb: familie, vrienden, arts, verpleegkundigen,... Een risicofactor van ouderenmis(be)handeling is onder andere de afhankelijkheid van de zorgvragende (de oudere). Daarnaast zijn ook mensen met bepaalde ziekten en/of aandoeningen (zowel psychisch als lichamelijk) ook risicogroepen. En tot slot is de relatie van de zorgvragende t.o.v de verzorgende (al dan niet familie) ook belangrijk, denk maar aan familie-conflicten.
Soorten? Er kan op verschillende vlakken sprake zijn van mishandeling: (daaronder enkele voorbeelden)
* Financiële - administratieve mishandeling Geld stelen, oudere dwingen om papieren te tekenen/invullen,...
* Verwaarlozing Nalaten om de oudere (volledig) te helpen bij noodzakelijke verzorging, (noodzakelijke) medicijnen weigeren toe te dienen
Symptomen? Signalen? Klachten? * De oudere maakt een gespannen indruk als de perso(o)n(en) in de omgeving zijn * De oudere krijgt de gelegenheid niet om alleen met professionele hulpverleners/andere gerelateerden te praten * De oudere weert de persoon die hem misnoeging brengt * De oudere ziet er eenzaam, depressief, angstig, onverzorgd uit * De oudere merkt op dat er zaken in de omgeving verdwijnen, veranderen * De oudere heeft duidelijk geen goed contact met de hulpverlener/gerelateerde
Let altijd op met beschuldigingen, maar tracht zelf na te gaan of de beschuldiging al dan niet gegrond is. Dat kan men op verschillende manieren doen: door te luisteren naar de oudere en de "dader", nota's te nemen en te rapporteren aan hulpverlenende instantie's. Geef geen van beiden een gevoel van "jij bent fout" en "jij bent juist"; blijf neutraal. Probeer ook niet om de held te zijn door de "pleger/dader" op de vingers te tikken of de angst van de oudere weg te wimpelen. Als de situatie uit de hand dreigt te lopen, kan men ook altijd een huisarts contracteren om te informeren. In sommige gevallen kan men de oudere op een andere plaats onderbrengen, maar dat is niet altijd een oplossing.
Behandeling? De behandeling moet in theorie over 2 wegen verspreid worden: * de oudere (het slachtoffer) * de dader (hulpverlener, kennis, familie, vrienden....) Het is goed om weten dat de dader niet altijd de intentie had om te mishandelen/verwaarlozen maar dat hij/zij zelf in een situatie kan verkeren waardoor dit één van de weinige oplossingen leek voor die persoon. Denk maar aan de onderstaande voorbeeld-situatie's.
Voorbeelden? "Komaan Charles, sta nou es op!" roept z'n dochter gehaast. Ondertussen trekt ze ruw aan z'n arm teneinde hem uit bed te forceren. De dag nadien heeft Cherles een blauwe vlek.
Monie (92) is net terug uit het ziekenhuis na een spoedopname. Ze was onwel geworden na het middagmaal maar haar toestand bleef ziederogen achteruit gaan. Achteraf bleek dat iemand haar een suikerwafel gegeven had, terwijl Monie een stikt diabeten-dieet moet volgen.
José (82) is ten einde raad: z'n enige zoon is gisteren langs geweest om geld van hem te vragen. Ofschoon... geld van hem te "eisen". Als José weigerde, dan zou z'n enige zoon nooit meer langskomen.
"Anna-tje, we komen later wel terug hoor meisje, maar nu moeten zuster Mie en ik eerst de bedden opmaken..." Weg zijn de verzorgsters, terwijl Anna (69 en dementerend) in haar ondergoed in de kamer staat. Anna krijgt het koud en het wordt nog slechter als de verzorgsters ook nog de deur laten open staan.
Karel (25) doet de weekelijkse boodschappen van Yves (68) omdat Yves niet goed te been is. Wat Yves wel altijd verontrust is dat hij nooit een betalingsbewijsje te zien krijgt van Karel. Als hij erom vraagt, dan heeft Yves het gevoel dat Karel z'n vraag ontwijkt met antwoorden als "och Yves, dat heb ik al weggegooid hoor" of "dat heb ik niet gekregen van de kassierster". Op een dag vind Yves dan toch een betalingsbewijsje terug in één van de zakken koopwaar en merkt hij dat er meer geld uit z'n portefuille gehaald is dan nodig was voor de inkopen.
Mira (89) zit al een lange tijd met een verkoudheid. Erg vervelend maar ook gevaarlijk op haar leeftijd. Mira laat de huisarts dan ook langskomen en die schrijft haar een paar medicijnen voor. Als Mira de voorschriften dan ten goede trouw afgeeft aan haar dochter, neemt zij die mee maar gaat de medicijnen niet afhalen. Een paar dagen later vraagt Mira ongeduldig naar de medicijnen, maar haar dochter heeft al een antwoord klaar: "mams, weet jij wel wat die dingen kosten tegenwoordig?!" Mira voelt zich achteruit gestoken en onbelangrijk.
Wat? Onder alcoholisme, drankzucht of alcoholverslaving, verstaat men algemeen dat de persoon in kwestie niet meer in staat is om goed te functioneren in het dagelijkse leven door zijn of haar drang naar alcohol. Mensen die vaak drinken gaan minder goed functioneren in het gezin, op het werk, bij de hobby's en in het sociale leven. Bij een alcoholverslaving is er sprake van een lichamelijke én psychische afhankelijkheid. Goed om te weten is dat de lever ongeveer anderhalf uur tijd nodig heeft om een glas alcohol af te breken.
Wie? Iedereen die niet voldoende functioneert zonder enige hoeveelheid alcohol gedronken te hebben kan een probleem hebben. Vooraleer men spreekt van "alcoholisme" spreekt men eerst van "probleemdrinken". Nadat men een kleine hoeveelheid gebruikt heeft van alcohol heeft men het gevoel niet meer te kunnen stoppen met het gebruik van alcohol.
Oorzaak? De precieze oorzaak is moeilijk te gaan achterhalen: gaat het om het experimentele gedrag die zodanig uit de hand gelopen is? Gaat het enkel en alleen om aanleg tot alcoholisme? Zoekt men naar de 'kick' (of de gevoelens waarvoor alcohol zorgt bij dronkenschap) die alcohol met zich meebrengt?
Stadia? Omdat het drinken van alcohol sociaal aanvaard is, hebben mensen het meestal niet meteen door dat ze effectief een probleem hebben. Verslavingen zijn veelal een gevolg van verschillende stadia die de persoon in kwestie al doorlopen heeft: * Experimenteer-fase Iemand drinkt uit pure nieuwsgierigheid een glas alcohol. En wat als je dat gaat mengen met iets anders?! Of als er meer van gedronken wordt? Men voelt zich door het gebruik tijdelijk ontspannen, overdoofd en zelfs opgewekt.
* Geïntegreerd gebruiks - fase De persoon in kwestie heeft het gevoel dat hij/zij beter functioneert door het gebruik van alcohol. Niemand uit de omgeving heeft hier echter (veel) last van;
* Overgebruiks-fase In deze fase zal de omgeving hier ook hinder van ondervinden. De persoon moet alchol gebruiken om zich goed te voelen en om zaken van zich af te kunnen zetten.
Symptomen? Signalen? Kenmerken? Zonder alcohol functioneert men niet goed meer, men voelt zich... * misselijk * onzeker * bang * onrustig * prikkelbaar * een snellere hartslag hebben * de controle kwijt hebben over "de alcohol": je drinkt meer dan je wil - je moet meer drinken om hetzelfde effect te krijgen. * zweten (transpireren) * dorstig
Men ervaart dat een leven zonder alcohol niet meer zo vanzelfsprekend lijkt. Dat merkt hij/zij omdat hij/zij meer zin heeft in alcohol, de persoon vind het kopen van alcohol belangrijker dan het kopen van voedingswaren, andere mensen in de omgeving zeggen dat je teveel drinkt, ... Risico? Er zijn heel wat risico's aan alcoholisme verbonden: * alcoholintoxicatie (alcoholvergiftiging) * coma * kanker (verschillende kankers kunnen het gevolg zijn van alcoholisme, denk maar vb aan keelkanker) * sterfte * verlies van werk, gezin, sociale contacten, eigen bezittingen (huis, wagen vb) * iemand lichamelijk of psychisch kwetsen * neurologische problemen: aantasting van de hersenen, aantasting van de zenuwen * ontstekingen (slokdarmonsteking, keelontsteking, maagontsteking,...) * bloedbaanproblemen (vergroting van het hart, verwijding van de aderen) * psychische problemen (hallucinatie's, gevoel van onmacht, ...) * orgaanbeschadiging (leverontsteking, leverkanker, galblaaskanker,...)
Behandeling? Zelfhulp (kan bij de zelfgroephulp als de AA° Behandeling in een gekende instelling Opname in het ziekenhuis (niet louter voor alcoholisme, maar vooral voor achterliggende problemen) Medicinale behandeling Ontgifting van het lichaam
2.10 MUNCHAUSEN BY PROXI Wat? Munchausen By Proxi is een vorm van kinderverwaarlozing die nog weinig gekent is tot nog toe. Bij deze vorm van kinderverwaarlozing komt diegene met het syndroom (in de meeste gevallen is dit de moeder) heel bezorgd en liefdevol over tegenover het kind maar in werkelijkheid is het diezelfde moeder die het kind ziek maakt of de ziekte probeert te simuleren. Met andere woorden: men maakt het kind ziek (door het toedienen van een overmatige hoeveelheid medicijnen, verwondingen toe te brengen aan het kind, infecties te creeëren etc) en loopt dan een reeks verzorgend/verplegend/geneeskundig personeel af met als vraagstelling: "wat is er met mijn kind; het is ziek." De reden tot deze vorm van kindermishandeling ligt meestal bij het obsessief zoeken naar aandacht van de "dader" uit.
Wie? Jonge kinderen zijn meestal het slachtoffer. In het verleden heeft men kunnen aantonen dat mensen met een ziekte (ongeacht fysisch, psychologisch of sociaal) sneller geneigd zijn tot deze praktijken, zeker wanneer die persoon zelf een medische/verpleegkundige opleiding achter de rug heeft gehad (en eventueel niet heeft kunnen afronden).
Risico? Ernstige verwondingen, letstels en in sommige gevallen kan de situatie ook tot de dood van het slachtoffer leiden. De situatie is natuurlijk ook psychologisch ingrijpend: mensen rouwen, voelen medeleven met de familie, kinderen lopen trauma's op, gezinnen gaan kapot... Anderzijds is het ook vaak zo dat deze kinderen een minder goed functionerend sociaal leven erop na houden: ze worden vaak van school gehouden omdat ze "ziek" zijn, vrienden kunnen niet op bezoek komen want het kind is ziek etc.
Onderzoek? Het is niet eenvoudig om dergelijke situatie's te kunnen terugvinden omdat het meeste van de kindermishandeling in gezinsverband plaatsvind. Er zou wel een lichtje moeten branden als men merkt dat het kind uitzonderlijk veel van school word afgehouden, als het kind uitzonderlijk vaak (verschillende) medische onderzoeken moet ondergaan, als het kind moeilijk uitleg kan geven over de reden van zijn ziekte/verwonding, als er geen duidelijke informatie kan gegeven worden waaraan het kind zou lijden, als er geen aanwijsbare redenen zijn van de ziekte,
Behandeling? Wanneer er duidelijk kan aangetoont worden dat het kind te maken heeft met een "dader die aan munchausen by proxi" lijdt, zal men er trachten voor te zorgen dat het kind niet meer in contact hoeft te komen met de persoon in kwestie. Daarnaast zal men natuurlijk het kind onderzoeken en behandelen (fysiek en psychologisch). Men zal de (familiale) situatie onderzoeken (omgang tussen slachtoffer en "dader", typische rituelen tussen de twee partijen, specifieke kenmerken die naar munchausen kunnen wijzen etc). Men zal ook nagaan of het beter is dat het kind (tijdelijk) in een ander gezin dient geplaatst te worden of dat er enige andere stappen noodzakelijk zijn. Tot slot wordt er ook beslist of het noodzakelijk is dat er een juridisch proces gestart wordt, met daarbijhorend een behandeling voor de 'dader'.
Wanneer u het vermoeden heeft dat u iemand kent die in deze situatie verkeert, dan is het aangeraden om het vertrouwenscentrum voor kindermishandeling te raadplegen. Zij kunnen een onderzoek starten en indien dat nodig is, ook verdere stappen ondernemen. Wees wel op uw hoede voor onterechte beschuldigingen want deze kunnen voor lastige en ingrijpende situatie's zorgen.
2.11 KINDERMISHANDELING - KINDERVERWAARLOZING
Wat? Soorten? Kindermishandeling is een overkoepelende naam voor 2 verschillende zaken: eerst en vooral de mishandeling op zich, en daarnaast ook voor verwaarlozing. Bij het woord "kinder"mishandeling bedoelen we dat er praktijken worden uitgevoerd met mensen onder het 18de levensjaar die op geen enkel vlak een bijdrage zijn aan de levenskwaliteit noch opvoeding van het kind. Kindermishandeling en verwaarlozing zijn situatie's waarin het kind geweld ervaart op enig welk vlak: zowel psychisch, sociaal als fysiek. Onder geweld kunnen we heel wat verstaan: - lichamelijke mishandeling : daaronder verstaan we dat het kind fysieke pijn word gedaan, zonder dat daar een reden toe is. Het kan dus gaan over slaan, schoppen, stampen, snijden, verbranden, duwen,... Hier kunnen we dus kinderen aantreffen met botbreuken, blauwe plekken, kneuzingen, brandwonden enzovoort - lichamelijke verwaarlozing: daaronder verstaan we dat het kind geen actie's aangeboden krijgt om in een goede lichamelijke gezondheid te kunnen verkeren. Voorbeelden daarvan kunnen zijn: het kind geen eten geven, het kind geen (aangepaste) kledij geven, het kind geen nachtrust gunnen, het kind geen gezondheidszorg aanbieden,...
- emotionele mishandeling: bij deze vorm van mishandeling kan het kind worden verweten, krijgt het te horen dat het kind ongewens is, dat het nergens in slaagt, dat het te dom is, dat het lelijk is enzovoort. Deze kinderen krijgen na verloop van tijd een minderwaardigheidsgevoel of zelfs een minderwaardigheidscomplex. - emotionele verwaarlozing: dit type verwaarlozing is te herkennen doordat het kind geen liefde krijgt, geen veiligheidsgevoel kent bij die volwassene, het kind kan zonder reden worden gestraft enzovoort
- seksuele mishandeling en verwaarlozing is de meest besproken vorm van mishandeling. Het gaat hier om situatie's inzake seksualiteit, waarbij het kind betrokken wordt, desondanks het kind daar met zijn leeftijd nog (lang) niet rijp voor is. Het zijn activiteiten die kaderen in de behoeftebevrediging van de volwassene. We verstaan hieronder vb: het moeten aanraken van genitaliën, het kind die zich voor het plezier van de volwassene moet uitkleden verkrachting, kinderporno, actieve seksuele handelingen met het kind, het kind dat moet toekijken tijdens geslachtsgemeenschap,...
- Institutionele verwaarlozing: daaronder verstaat men dat een systeem (maatschappij, kinderdagverblijf,...) de behoeften van het kind niet opvangt en/of daarop in gaat. Die behoeften kunnen op gelijk welk vlak zijn: van het eten geven tot de rechten van het kind niet respecteren.
Wie? Uit onderzoek is gebleken dat de meeste gevallen van kindermishandeling of kinderverwaarlozing in het gezin zelf plaatsvinden, maar dat is niet altijd zo. Er zijn immers heel wat mensen waar het kind een vertrouwensrelatie mee heeft: de (stief)ouders, de (stief)broers/zussen, de grootouders, de tante's en nonkels, de buren, de kinderopvangpersoneelsleden, de verdere familieleden, de leerkrachten, onbekenden,... In de meeste gevallen blijkt dat de mishandeling of verwaarlozing plaatsvind tussen het kind en een (zéér) gekende persoon.
Het kind zelf neemt in de meeste gevallen de schuld op zich. Tijdens de verwaarlozing of mishandeling kan het kind door de dader ook te horen krijgen dat het z'n eigen schuld is. "Als jij nou geen zo'n akelig joch was, dan moest ik je niet opsluiten". Het kind voelt zich schuldig voor de situatie en geeft zichzelf ook de schuld voor de narigheid waarbij het betrokken is. Nog zo'n gekend voorbeeld is: "als jij wat flinker was geweest, dan was je moeder niet van me weggegaan. Het is jou schuld!". Niet verwonderlijk dat het kind een minderwaardigheidgevoel krijgt...
Zowiezo raken kinderen door de situatie in de war: ze kennen de dader als een goed persoon (wanneer we bij tante op bezoek zijn, is mama lief tegen me), maar ze kennen de dader eveneens als iemand waar ze ellende mee krijgen (maar als we thuis komen, dan stuurt ze me meteen naar m'n kamer en wil ze me niet meer zien).
Oorzaak? De oorzaak van kindermishandeling of kinderverwaarlozing is erg moeilijk te achterhalen. Is er in alle gevallen wel een oorzaak of een aanleiding? Toen men onderzoek deed naar de aanleiding tot mishandeling of verwaarlozing, zijn er wel een aantal factoren naar voren geschoven geweest die blijkbaar vaak met elkaar linken. Het zijn risicofactoren in de gezinssituatie waarbij bleek dat er iets vaker sprake was mishandeling - verwaarlozing: - Sociaal geïsoleerde gezinnen - Mensen met verslavingen - Mensen met psychiatrische problemen - Mensen met zware gezinsproblemen - Mensen met een voorgeschiedenis in mishandeling of verwaarlozing
Risico's? Aan mishandeling of verwaarlozing zijn een resem risico's verbonden waar je zowiezo niet naast kunt kijken: - Zware lichamelijke letsels die evenwel blijvend kunnen zijn - Dood - Kinderen die mishandeld geweest zijn lopen ook meer kans om een minder stabiel gezin op te bouwen in hun eigen toekomst - Zware psychische en emotionele trauma's, die evenwel ook blijvend kunnen zijn - Problemen met het leggen en behouden van sociale relatie's - Problemen met zindelijkheid, slapeloosheid, groei en ontwikkeling (ontwikkeling op fysiek, sociaal en psychisch vlak),... - Ernstige fobiën, grote scheidingsangst of verlatingsangst,... - ...
Symptomen? Signalen? Klachten? Een kind kan van zichzelf niet zeggen dat het mishandeld of verwaarloosd wordt, maar wij kunnen wel als buitenstaander signalen opvangen die daarop kunnen wijzen. Maar hoe
1. Algemene info Een infectie is een ziekteverschijnsel dat veroorzaakt wordt door een micro-organisme (virus, bacterie, schimmel, protozoa,...) en die vaak een ontsteking tot gevolg hebben. Een ontsteking kenmerkt zich voornamelijk in warmte (calor), pijn (dolor), zwelling (tumor) en roodheid (rubor). Bepaalde infectie's kunnen dusdanig erg worden dat het blijvende letsels tot gevolg heeft of in sommige gevallen zelfs de dood. De meest gekende ziekteverwekkers zijn ongetwijfeld de bacteriën en de virussen. Weliswaar hebben die twee groepen grote verschillen:
Bacterie
Virus
* Zichtbaar onder een microscoop * Kan zich zonder gastheer vermenigvuldigen * Is een levend organisme * Kan men doden met antibiotica (AB)
* Niet zichtbaar onder een microscoop * Heeft een gastheer nodig om zich te vermenigvuldigen * Is half levend - half dood organisme * Kan niet gedood worden met antibiotica (AB)
Het enige doel dat een ziekteverwekker voor heeft is om zich te gaan vermenigvuldigen. Afhankelijk van het type ziekteverwekker (bacterie? virus? schimmel?) hebben ze verschillende eisen om zich te kunnen vermenigvuldigen.De beste manier om een bacterie te vernietigen is het gebruik van Antibiotica. Er bestaan verschillende soorten antibiotica die elk hun eigen uitwerking hebben op de bacterie: de ene stopt de vermenigvuldiging, de ander vernietigd de celwand van de bacterie etc. Jammer genoeg hebben AB geen enkel effect op virussen vanwege hun bouw. Tegen een virus kan men ook vechten: dat gebeurt door middel van vaccinatie's. In een vaccin zitten dode cellen van het virus. Als dat in ons lichaam wordt gespoten, zal ons lichaam daar zo spoedig mogelijk op reageren met afweerstoffen naar de dode cellen te sturen. Op die manier staat ons lichaam als het ware paraat voor de aanval van een ziekteverwekker. Dit is dan ook meteen de reden waarom men zich soms wat vermoeid kan voelen na het plaatsen van een vaccin. Het doorgeven van deze ziekteverwekkers kan op verschillende manieren: * door verspreiding van druppeltjes (niezen, hoesten) * door speekseluitwisseling (van hetzelfde glas drinken vb) * door bloedcontact * door prikongevallen * door seksueel contact
2.Pathologie 2.1 DE GRIEP of INFLUENZA (en VERKOUDHEID) Wat? De griep is een ziekte die iedereen meermaals in z'n leven overkomt. Het is een ziekte waarbij de persoon in kwestie zich ontzettend ziek gaat voelen.
Wie? Iedereen krijgt wel eens de griep maar er zijn wel bepaalde bevolkingsgroepen die er gevoeliger aan zijn dan andere: vb mensen met een verzwakte afweer (vb door aids), ouderen, hele jonge kinderen...
Oorzaak? De oorzaak van de griep ligt bij een virus, het influenzavirus. Dat virus is erg besmettelijk, vandaar dat we heel vaak te maken krijgen met een griep-epidemie (grote bevolkingsgroepen die ongeveer op hetzelfde moment aan dezelfde ziekte lijden). De verspreiding van de griep wordt simpelweg doorgegeven door hoesten, niezen, snuiten,...
Risico's? Voor mensen met een verzwakt afweersysteem kan de griep wel grote(re) gevolgen hebben: zo is de kans op vb longonsteking of luchtwegonsteking (bronchitis) groot bij die bevolkingsgroepen. Echt, zware griep kan ook dodelijk zijn.
Preventie? Er zijn bepaalde periodes in het jaar dat de regering een oproep doet naar de bevolking om een griepvaccin te gebruiken. Dat griepvaccin is echt geen garantie dat je de griep niet zal krijgen, maar de kans om de griep te krijgen neemt wel drastisch af. Daarnaast is een algemene, goede gezondheidstoestand ook een goed wapen tegen de griep: zorg voor een gezonde en evenwichtige voeding, sport regelmatig, kleed je goed aan tijdens de winter, etc.
Behandeling? De beste behandeling voor griep tot nog toe, is de ziekte uitzieken. Geneesmiddelen kunnen wel helpen om de symptomen te verlichten maar uitzieken is en blijft nog steeds de beste remedie Echter, wanneer de symptomen langer dan een week heftig aanhouden is het aan te raden om een bezoek te brengen aan de huisarts. Tenslotte is het aangeraden om een extra portie vitamine C te gebruiken want deze helpt het immuunsysteem een handje om het influenzavirus te overwinnen.
2.2 AIDS (hiv) Wat? Zoals u weet hebben we allemaal een gans systeem in ons lichaam dat voor de afweer zorgt: een systeem dat bestaat uit witte bloedcellen, lymfestelsel etc. Dat systeem zorgt ervoor dat we ons kunnen verweren tegen schadelijke invloeden, zowel van buitenaf als van binnenuit. Maar wat als dat afweersysteem ons in de steek laat? Eén van de ziekten waarbij het afweersysteem ons in de steek laat is bij AIDS. Acquired Immune Deficiency Syndrome is de volledige naam voor deze ziekte. Aids is een virus dat in ons lichaam zit en de afweer gaat aantasten. Dat zorgt ervoor dat we veel vatbaarder zijn om ziek te worden en infectie's op te lopen. Wanneer we heel vaak infectie's oplopen en ons nauwelijks nog kunnen verweren tegen de aanvallen zitten we met een gevaarlijk fenomeen.
Wie? Risicofactoren? * Mensen die onveilig vrijen (met veilig vrijen bedoelen we hier "met condoom". De pil op zich beschermt je helemaal niet!) * Mensen die drugs gebruiken, naalden uitwisselen, bloedtransfusie krijgen in het buitenland * Via moedermelk (mama op baby) * Via wondjes, hevig bloedverlies, prikongevallen, medisch personeel... * Als je de wetenschappelijke cijfers wil weten van het aantal gevallen kan je naar deze link gaan: http://www.iph.fgov.be/epidemio/epinl/aidsnl/rap_sem.pdf
Oorzaak? AIDS wordt veroorzaakt door een virus, het HIV virus. Dat virus tast onze afweer aan.
Symptomen? Signalen? Klachten? Veelvuldig ziek zijn Veelvuldig infectie's die optreden Grotere gevoeligheid voor ziekte en infectie's Gezwollen lymfeklieren Nachtelijk zweten Koorts In het begin van de besmetting kan er een griepachtig gevoel optreden maar dat is niet altijd zo. Zoals gezegd zijn de mensen niet altijd meteen op de hoogte van het feit dat ze aan hiv lijden. In heel wat gevallen treden er helemaal geen verschijnselen op, vooral niet in het beginstadium van de besmetting.
Preventie? * Gebruik bij het vrijen steeds een condoom, liefst met zaaddodend middel * Blijf uit de buurt van drugs, de naalden van druggebruikers etc * Pas op als u in het buitenland in het ziekenhuis beland: besmette naalden en bloedtransfusie's zijn grote risicofactoren * Ontsmet goed wonden * Hand en lichaamshygiëne is ook van uiterste belang * Gebruik geen materialen van elkaar: denk maar aan een tandenborstel vb * Speelgoed van kinderen wordt best ook regelmatig ontsmet, zeker waar meerdere kinderen samen verblijven.
Onderzoek? Indien je dat wenst kan je je laten testen op hiv/aids. Dat gaat aan de hand van een bloedonderzoek. Men neemt een bloedstaal en laat dat onderzoeken in het labo. In het bloedstaal kan men zien of je lichaam antistoffen heeft aangemaakt voor het virus. Is dat het geval, dan is de kans zeer groot dat je hiv/aids hebt. De huisarts zal je direct op de hoogte stellen van het moment dat de resultaten binnen zijn van het labo. Men zal weliswaar gesprekken met je voeren vooraleer je je laat testen en nadat de resultaten bekend zijn. Indien dat nodig is zal de huisarts je ook doorverwijzen naar een specialist. Je kan je ook anoniem laten testen.
Behandeling? Tot nog toe bestaat er geen behandelingswijze die ervoor zorgt dat de hiv/aids genezen is. Wetenschappers zoeken koortsachtig naar een effectieve behandeling maar die is voorlopig nog niet voor handen. Tot nu toe past men telkens de combinatie therapie voor, dat betekent dat men de vermenigvuldiging van het virus tracht tegen te gaan en tegelijkertijd het ziekteproces probeert te remmen. Deze therapie is zeker geen slecht iniciatief, in tegendeel. Jammer genoeg is ze niet goed genoeg om te genezen. Ook nuttig om weten is dat het uitermate belangrijk is dat persoon in kwestie zijn medicijnen perfect inneemt zoals hem/ haar voorgeschreven is door de arts/specialist.
2.3 REIZEN EN GEZONDHEID Wat - hoe? Ongeacht waar u precies naar toe trekt, is het altijd belangrijk om te informeren bij uw huisarts over de bestemming waar u heen gaat. Hij kan dan beslissen of er specifieke voorzergsmaatregelen moeten getroffen worden én hij kan u ook specifieke tips en adviezen geven. Voor reizen naar bepaalde landen kan het noodzakelijk zijn dat u een inspuiting krijgt. Want besmettingen liggen overal op de loer. Neen, een besmetting kan niet alleen door seksueel contact opgelopen worden. Er zijn verschillende gevarenzones: * Besmettings-gevaar bij voedsel en drank * Besmettings-gevaar bij ongedierte en insecten * Besmettings-gevaar bij zoogdieren * Besmettings-gevaar bij door seksueel contact * Besmettings-gevaar bij het plaatsen van tatoeages en piercings
Laat ons beginnen bij het besmettingsgevaar bij voedsel en drank. Het meest gekende symtoom in dit thema is en blijft "reizigersdiaree". En desondanks het feit dat elk van ons zo vaak gewaarschuwd wordt voor dit fenomeen, komen er elk jaar opnieuw mensen met ernstige klachten terug van hun reis. Een darmbacterie is hier ook meestal de boosdoener en is wel te voorkomen, mits een paar aandachtspunten. De typische hygiënemaatregelen zijn de belangrijkste: was je handen na het toilet, was groenten en fruit voldoende, laat geen insecten aan het voedsel komen, eet niet zomaar alles op wat je aangeboden wordt, was je handen voor en na het eten, zorg ervoor dat je het voedsel op een goede manier bewaard en wanneer je onzeker bent over water kan koken ook een goede oplossing zijn, informeer ook steeds of je te maken hebt met drinkbaar water (zo niet kan je tabletten krijgen bij de apotheker die het water moeten opgelost worden, maar let op; dit is ook geen garantie!). Stel dat je dan uiteindelijk toch reizigersdiarree opgelopen hebt, dan is het vooral belangrijk om voldoende vocht op te nemen want de kans op uitdroging is relatief groot bij diarree. Vooral bij baby's, jonge kinderen en ouderen is dat het geval! Meestal zal deze diarre een twee à viertal dagen aanhouden. Wanneer je bloed aantreft in je stoelgang is het beter om een huisarts te contacteren, zo ook als de diarree langer aanhoud dan een viertal dagen.
Zoals gezegd hebben we ook besmettingsgevaar bij ongedierte en insecten. Dat kan verschillende "onderkruipend gemenigaards" inhouden: muggen, kakkerlakken, teken, vlooien, luizen, boorvliegen etc. Tegen sommigen van deze kruipsels kunnen we zelf al veel gaan doen: muggenmelk is hier een voorbeeld van. Dat een product dat vrij te koop is bij de apotheker en die een stof bevat waar muggen liever van wegblijven. Anderzijds is het ook een goede tip om steeds lange mauwen of broekspijpen te dragen wanneer de avond valt. In sommige gevallen is het zelfs ook raadzaam om dat toe te passen bij water. Wie in het water stapt moet ook opletten voor bloedzuigers en gevaarlijke vissen in het water. Anderzijds is het ook aangeraden om een geïmpregneerd net (een vliegennet in de volksmond genoemd) te gebruiken als je gaat slapen. Tegen sommige insecten en ongediertes kan men ook inspuitingen krijgen: denk maar aan een inspuiting tegen malaria, gele koorts etc. Want hier gaat het niet om ziektes waar je eventjes de griep van krijgt, maar het gaat om ernstige ziekten die letsels of zelfs de dood kunnen veroorzaken. Laat me het voorbeeld geven van de 'teek'. Geniepig klein beestje dat grote schade kan aanbrengen. Ooit gehoord van "de ziekte van Lyme"? Wel, hier is onze teek de oorzaak van. Het begint allemaal erg onschuldig: rode kringen op de huid na een tekenbeet, beetje last van spierstijfheid en uiteindelijk ontstekingen aan de gewrichten. Jammer genoeg is antibiotica niet voldoende voor een tekenbeet. Daarom is het interessant om voor beschermende kledij te zorgen en insectenwerende middelen.
Gevaar bij zoogdieren klinkt misschien een beetje gek, maar toch is het een regel die men beter in acht houdt. Denk maar aan vb hondsdolheid. En dat is niet alleen een plaag die in Zuid Afrika voorkomt, neen... hondsdolheid komt soms ook voor in België, Nederland en omliggende landen. Ook hiervoor is het interessant zich te vaccineren. Anderzijds, voor mensen die graag een zoo bezoeken is het ook aangeraden om afstand te houden van de dieren. En voor de dierenliefhebbende reizigers... als je een diertje onderweg tegen komt dat je niet gezond lijkt, blijf er dan ook af.
Besmettingsgevaar bij tatoeages, piercings, druggebruik, naaldgebruik, bloedtransfusie's is ook een onderdeel van "ziekten op reis". Ik heb niks tegen piercings, tatoeages of drugs want uiteindelijk zijn veel mensen gepierced. Denk maar aan oorringen. Dat zijn sociaal aanvaarde piercings, en zelfs deze kun je beter laten prikken in je thuisland dan in het buitenland. Want via piercings, tatoeages en druggebruik kunnen er ernstige ziekten optreden: denk maar aan hepatitis, HIV, of huidinfectie's. En hoe gek het ook klinkt, ook naar de kapper (of barbier) gaan in het buitenland doe je beter niet. En drugs kopen of gebruiken in het buitenland al helemaal niet. Let ook op als je in het ziekenhuis beland, voor injectie's. Besmette naalden komn vaker voor in het buitenland dan bij ons, in Nederland en België. Ooit hoorde ik eens de raad: "neem zelf een spuit mee van thuis" in je reiskoffer. In het begin vond ik dat lachwekkend maar later realiseerde ik me dat het beter een spuit meehebben is in de reiskoffer dan met een ziekte thuiskomen. Wie met wondjes van een dagtrip thuis komt, zou zo spoedig mogelijk moeten voor ontsmetting en afscherming zorgen. Ook de kleinste sneedjes, wondjes kunnen voor problemen zorgen. Intacte huid = beschermde huid.
En tot slot vestig ik u graag de aandacht op het seksueel contact in het buitenland. Wie op reis gaat is soms al wat euforischer dan in het dagelijkse leven maar zorg er voor dat het ene pleziertje niet voor een levenslang ongemak moet zorgen. Wil je dan toch verder gaan in het buitenland, weet dan goed dat "de pil" geen garantie's bied tegen geslachtsziekten. Helemaal niet! Condooms zijn in die zin al stukken beter maar koop dan liefst condooms in je thuisland dan in het buitenland. Doe de verpakking op een correcte manier open en gebruik het condoom ook op een juiste manier. Besef dat je een S.O.A (seksueel overdraagbare aandoening) niet altijd met het blote oog kunt waarnemen en dat mensen ook niet altijd eerlijk gaan antwoorden op de vraag of hij/zij een S.O.A heeft. Misschien weet hij of zij het zelfs niet van zichzelf?! Ook hier in het gebruik van specifieke inspuitingen vaak aangeraden (vb voor hepatitis).
Dat is inderdaad als een ganse waslijst, als je het goed nagaat. Nu weten we al dat we voor het reizen best eens op bezoek gaan bij de huisarts. En wat kunnen we dan nog doen? Dat is een verantwoorde reisapotheek meedoen. Die bestaat uit meer dan twee pleisters ... Wat steekt daar best in? * Eigen medicijnen (die je dagelijks moet innemen) * Anticonceptie * Pijnstillers, koortsremmers * Geneesmiddel tegen diarre - obstipatie * Insectenwerend middel * Zonnebrandcreme - aftersun * Tekenpincet * Ontsmettingsmiddel * Pleister(s) - verband (met de nodige hechtingsspeldjes) * schaartje - pincet - gaasjes -... * Anti-jeukzalf * Hulpmiddel(en) tegen schoon water * Geneesmiddel tegen malaria (indien nodig) * Geneesmiddel tegen vaak voorkomende problemen: vb blaasontsteking, verstopte neus, zeeziekte,...
Een klein inzicht hebben in het vaccinatie-programma is zeker niet verkeerd; vandaar dit korte overzicht: DTP (drifeterie, tetanus, polio) moet om de 10 jaar herhaald worden en kost ongeveer 25 euro. Gele koorts moet om de 10 jaar herhaald worden en kost ongeveer 30euro. Hepatitis A heeft twee vaccinatie's nodig en moet om de 25 jaar herhaald worden . Prijs: ongeveer 50euro per injectie Hepatitis B heeft (normaal) 1 injectie nodig en kost ongeveer 35euro. Hepatitis A en B (gezamelijke inspuiting) heeft 3 vaccinatie's nodig en geeft 25 jaar bescherming. Prijs: ongeveer 60euro per injectie Tyfus: geeft 3 jaar bescherming en kost ongeveer 30euro.
Andere tips zijn: * Ga naar de tandarts en/of oogarts voor uw vertrek * Probeer zo vaak als mogelijk zelf te koken (dan hebt u meer zicht op wat en hoe de verwerking van het voedsel gebeurt) * Zwangere vrouwen nemen best extra voorzorgen en gaan hoe dan ook "voor" en "na" de reis op bezoek bij de huisarts
2.4 WINDPOKKEN Wat? Windpokken zijn een goedaardige kinderziekte.
Oorzaak? De oorzaak ligt bij het Varicella Zoster-virus dat erg besmettelijk is en kan worden overgedragen door druppeltjes (hoesten, niezen) en speeksel.
Risico? - Wanneer het kind hevig krabt aan de blaasjes, is er een kans tot littekenvorming. - De ziekte zelf is erg besmettelijk
Risicofactoren? Een groot aantal kinderen die samen verblijven (kleuterklas, creche,...) is zowiezo risicovoller wegens het grote besmettingsgevaar.
Symptomen? Signalen? Klachten? - Rode, met vocht gevulde vlekjes op het lichaam. De grootste hoeveelheid vlekjes zijn terug te vinden om gezicht en romp. Op de benen zijn de aantallen vaker minder groot. De blaasjes zijn het besmettelijkst wanneer ze gevuld zijn met vocht. - Hevige jeuk ter hoogte van de rode vlekjes - In het begin van de besmetting lijken de windpokken erg op een verkoudheid of een licht griepje - Het virus kan al een tweetal weken in het lichaam sluimeren vooraleer de windpokken uitbreken
Behandeling? Windpokken gaan normaal vanzelf over, maar wanneer de jeuk erg hevig is, kan het aangeraden zijn om een huisarts te contacteren. Het kind een badje geven zou ook een kalmerende werking hebben op de jeukende blaasjes. Hou zowiezo steeds de veranderingen goed in het oog.
2.5 MAZELEN Wat? Mazelen zijn een erg besmettelijke kinderziekte.
Oorzaak? Het is een virus dat veroorzaker is van de mazelen.
Risico? - De mazelen zijn extreem besmettelijk via druppelcontact (niezen, hoesten) - Oorontsteking - Longontsteking - Hersenontsteking
Risicofactoren? Kinderen die in grote aantal samen zijn, hebben meer kans tot mazelen
Symptomen? Signalen? Klachten? - (hoge) koorts - rode vlekken met een witte stip op het gezicht, in de hals en in de nek - rode huid
Preventie? De preventie van mazelen bestaat uit een vaccin dat gegeven wordt bij 14 maanden en 9 jaar.
Behandeling? Tot nog toe is er geen behandeling voor de mazelen, maar men kan wel de symptomen die het met zich meebrengt tegengaan. Het is ook zo, eens men de mazelen gehad heeft, is er een blijvende immuniteit. Je kunt het dus nooit 2 keer krijgen.
2.6 BOF - DIKOOR Wat? De bof is een besmettelijke kinderziekte
Oorzaak? Het paramyxovirus zorgt voor de problemen. De besmetting gebeurt via hoesten en niezen.
Risico? - Hersenvliesontsteking - Ontsteking van de geslachtsdelen - Keelontsteking - Stijfheid ter hoogte van de hals Symptomen? Signalen? Klachten? - Koorts en pijn - Ontsteking van oorspeekselklier waardoor de wang ter hoogte van de oorspeekselklier gezwollen is - Pijn bij kauwen, slikken
Preventie? Er is een preventieve vaccinatie op de markt die aan 14 maanden en 9 jaar moet gegeven worden.
Behandeling? Er is nog geen specifieke behandeling voor bof, men kan wel de symptomen die het met zich meebrengt verlichten
2.7 RODE HOND - RUBELLA Wat? Rubella is een besmettelijke ziekte
Oorzaak? De oorzaak van rubella ligt bij een virus dat kan worden overgedragen door druppeltjes
Risico? Vrouwen die besmet zijn met rubella tijdens de zwangerschap hebben meer kans op vroeggeboorte en een miskraam
Symptomen? Signalen? Klachten? - Zwelling ter hoogte van de nek, achter de oren - Geïrriteerde huid - Koorts - Niet jeukende vlekjes
Preventie? Er is een vaccin op de markt tegen rubella dat toegedient wordt bij een leeftijd van 12 maand en aan de leeftijd van 10 - 13 jaar
Behandeling? Er is nog geen specifieke behandeling op de markt tegen rodehond. De ziekte geneest uit zichzelf. Enkel wanneer er zich complicatie's voordoen of als een zwangere vrouw rodehond krijgt, dient er zeker een arts te worden geraadpleegd.
Huid & haar
Huid & haar 1. Anatomie 1.1 Anatomie van de huid De huid bestaat uit 3 lagen: Opperhuid (epidermis of cutis) * Hoornlaag * Moederlaag Lederhuid (dermis) Onderhuid (hypodermis)
De huid is het grootste orgaan van het lichaam met een totaal gewicht van ongeveer 5 kilo. Doorheen onze huid lopen aanvoerende en afvoerende bloedvaten en zenwuen, het is zelf zo dat ongeveer 1/3 van ons totaal bloedvolume doorheen de huid loopt. De huid zelf bestaat uit een grote structuur van cellen waarin hier en daar gaatjes zitten die wij een "porie" noemen. In de bovenste laag van de huid bevinden ook de melanine, dat is de pigmentstof die voor onze huidskleur zorgt. Zoals u weet liggen er ook zweetkliertjes in de huid. Die liggen in hoopjes of zogenaamde "kluwen". Op sommige plaatsen zijn deze kluwen rijkelijker vertegenwoordigd dan op andere plaatsen. Elk van deze kluwen kan zweet (of transpiratie) afstoten. Dat bestaat uit water en zouten. In totaal verliest een mens 0.5l water per dag via de huid. Natuurlijk zal er onder invloed van specifieke factoren soms meer of minder zweet afgestoten worden door het lichaam. Tot slot moeten we ook aandacht schenken aan de talgkliertjes van de huid. Die scheiden een vettige substantie uit die we huidsmeer of kortweg 'talg' noemen. Talg zorgt ervoor dat de haren en de huid soepel aanvoelt. Het is ook datzelfde talg dat voor "vette" haren kan zorgen. De talgklieren kunnen gestimuleerd worden door het masseren van de huid.
1.2 Anatomie van het haar Haren zijn cilindervormige uitgroeisels van de huid die op sommige plaatsen op het lichaam in grote hoeveelheid voorkomen en op andere plaatsen niet voorkomen. Denk maar aan de voetzolen en de handpalmen waar er geen haar groeit, maar als we op ons hoofd kijken, dan zien we een grote hoeveelheid haargroei. Elk haartje heeft een wortel dat vast zit in de huid en een haarschacht (het haar op zich dat zichtbaar is). Onderaan elk haartje zit een haarzakje en een wortel. De wortel loopt door tot in de lederhuid. Onderaan wordt het haar gevoed door een haarvatje.
2. Fysiologie 2.1 Fysiologie van de huid Eerst en vooral heeft de huid een bedekkende en beschermende functie: ze beschermt ons tegen aanvallen van buitenaf (microben, stof, zon,...)Daarnaast regelt de huid ook voor een stuk de vochtinhoud van ons lichaam: de huid kan vocht afgegeven (wat wij zweet of transpiratie noemen) maar tegelijkertijd kan de huid ook vocht vasthouden in ons lichaam. Als derde punt is de huid ook verantwoordelijk voor het regelen van de lichaamstemperatuur: hebben wij het te warm, dan zal de huid de warmte proberen af te stoten. Krijgen we het koud, dan krijgen we kippenvel om zoveel mogelijk de warmte in ons lichaam te houden en eventueel ook warmte van buitenaf op te nemen. Tot slot zorgt de huid voor onze tastzintuig (voelen), de vorming van vitamine D (onder invloed van het zonlicht) en legt de huid ook voedselreserves aan.
2.2 Fysiologie van het haar Het haar zorgt ook voor een beschermende functie: op plaatsen van het lichaam waar het haar rijkelijk vertegenwoordigd is, zal het haar trachten om ons te beschermen tegen specifieke invloeden. Denk maar aan onze wimpers: die trachten onze ogen te beschermen tegen stofdeeltjes. Of de wenkbrauwen die onze ogen trachten te beschermen tegen overmatig zonlicht en (net zoals de wimpers) tegen stofdeeltjes. Het haar op ons hoofd probeert de schedel te beschermen... En zo zijn er nog heel wat voorbeelden. Het is ook zo dat onze haren een isolerende functie hebben: warmte vasthouden dus. En tot slot zijn we er allemaal van op de hoogte dat de haren een esthetische functie hebben. Wie wil nu geen tof kapsel?
Zoals u al ondervonden heeft kan het haar op sommige plaatsen van het lichaam ook recht komen te staan, met als doelstelling om warmte op te slaan. Het haar fungeert in die gevallen als een soort "menselijke vacht". Het rechtstaan van de haartjes heeft te maken met de spiertjes die aan de haartjes vast zitten. De haarspiertjes dus. Tot slot is het ook nuttig te weten dat de haren van binnenuit gevoed worden door het haarzakje.
3. Pathologie 3.1 ALLERGIE Wat? Een allergie is een soort van overdreven reactie van het lichaam op een stof (allergeen) die het als gevaarlijk aanschouwt, terwijl er geen gevaar is voor de gezondheid.
Soorten? Er zijn veel verschillende soorten allergieën: * Allergie tegen huisstofmijt * Allergie tegen voedingsmiddelen (noten, appels, schelp & schaaldieren, koemelkeiwit) * Allergie tegen fauna en flora (bomen, bloemen, pollen,...) * Allergie tegen geneesmiddelen (penicilline) * Allergie tegen wespen & bijensteken * Allergie tegen andere stoffen (latex, cosmetica,...)
Oorzaken? Doordat men in aanraking komt met het allergeen, treed er een allergische reactie op. In sommige gevallen komt die reactie (roodheid en zwelling) meteen na het aanraken van het allergeen. In andere gevallen kan de reactie pas twee dagen later optreden. Een andere oorzaak kan ook erfelijkheid zijn.
Symptomen? Signalen? Klachten? Irritatie van weefsel Kortadamigheid Niezen, snuiten, hoesten, loopneus Gezwollen lippen, tong, strottenhoofd, gezicht, ogen, huid Problemen met slikken, praten Blaasjes in de mond Diarree Eczeem Overgeven Misselijkheid Pijn Warm gevoel
Preventie? De preventie van een allergie bestaat er hoofdzakelijk in om niet in contact te komen met het allergeen dat een aanval uitlokt. Anderzijds is het altijd nuttig om een antihistaminicum (geneesmiddelen tegen allergieën) bij te hebben als je weet dat je gevoelig bent voor een allergeen. Tot slot zijn er een paar tips die je zeker goed kan hanteren als je zelf last hebt van allergieën: * Verlucht het huis veelvuldig, tenzij je last hebt van fauna & flora * Leg het bedlinnen regelmatig helemaal open * Regelmatig het huis nat dweilen * Zonnebril dragen in de zomer * Anti-allergisch linnen aanschaffen * Vermijd schapenvellen, tapijten, plushe-gordijnen etc * Goede stofzuiger gebruiken die echt stofdicht is * Zelf de kooi niet kuisen van de huisdieren * De kleerkast laten opruimen i.p.v het zelf te doen * Zo min mogelijk de verwarming gebruiken, vooral in slaapkamers * Opletten voor linnen dat veel pluist * Stress en vermoeidheid vermijden * Dieet volgen dat het desbetreffende allergeen vermijd * Bij het verversen van het bedlinnen ook de kamer, bedsponden etc stofzuigen.
Diagnose? Men kan verschillende proeven doen om te weten of u al dan niet allergisch reageert op een stof maar de ene test is dan wel zekerder dan de andere: * De plakproef Men plaatst pleisters (met daaronder een allergeen) op de huid. Als men de pleisters weg doet en er is reactie tot 24u na het verwijderen van de pleisters, dan is er inderdaad sprake van een allergie. Is een weinig betrouwbare methode.
* Prikproef Op de arm worden verschillende druppeltjes van allergenen (zie flesjes op foto) gedaan. Daarna maakt met een klein krasje op de plaats van het druppeltje. Is er reactie op de huid tot 24u na de test, dan is er sprake van een allergie. Is al een stuk betrouwbaarder dan de plakproef. Kan de huid wel erg irriteren en voor veel jeuk zorgen.
* De bloedproef Is tot nog toe de meest nauwkeurige test: men neemt een bloedstaal dat gecontroleerd wordt op het eiwit IgE. Als er grotere hoeveelheden van het eiwit terug te vinden zijn in het bloed, kan men spreken van een allergie.
Behandeling? Aanpassing van de levensstijl Preventief werken. Sommige allergieën verdwijnen met de jaren.
Medicinale behandeling Tot nog toe zijn geen specifieke geneesmiddelen tegen allergieën. Men kan wel geneesmiddelen gebruiken die de klachten verminderen. Dergelijke geneesmiddelen heeft men "antihistaminicum".
3.2 NETELROOS (GALBULTEN - URTICARIA) Wat? Netelroos zijn irritatievlekken op de huid: de vlekken zijn rood, jeuken, voelen warm aan en doen soms ook pijn.
Oorzaak? Een virale infectie Allergische reactie Aanleg in de familie voor netelroos Geen duidelijke oorzaak te vinden.
Behandeling? Het allergeen vermijden waartegen u reactie krijgt Antihistaminicum gebruiken Huisarts raadplegen U laten testen op allergieën
Toelichting: DE TOEPASSING VAN ADRENALINE (Epinefrine) BIJ ERGE ALLERGISCHE REACTIE'S Wat? Bij sommige allergische reacties werken antihistaminicum's (zie 'allergie', bovenaan deze pagina) te traag, vooral bij Angio-oedeem (extreme zwelling bij allergie) en bij Anafylaxie (shock-reactie door allergie) is dat het geval. Daarvoor bestaat er een levensredmiddel, namelijk Adrenaline ofte Epinefrine. Extreme allergische reacties (zoals bij angio-oedeem en bij anafylaxie) kunnen levensbedreigend zijn. Het slachtoffer in kwestie verliest het bewustzijn, krijgt een tekort aan adem, raakt in shock etc. Adrenaline kan hierbij een oplossing bieden.
Hoe? Iedereen die last heeft van Angio-oedeem of Anafylaxie kan een Epi-Pen krijgen. Dit is een automatische injector die adrenaline inspuit. Het is erg eenvoudig toe te dienen: * Neem het dopje van de auto-injector * Zwaai de auto-injector en steek hem in het bovenbeen (nooit elders!) * Trek de pen recht uit het been * Masseer zachtjes de plaats waar u de auto-injector gebruikt hebt * Laat de 112 bellen.
Hij wordt vergoed door de verzekering maar dient wel aangevraagd en goedgekeurd worden door de huisarts.
3.3 TE GROTE BORSTEN Wat? Eén van de weinige dingen van ons lichaam beslissen we zelf niet: de proportie's. In sommige gevallen is het dan ook zo dat de borsten té groot zijn in vergelijking met de rest van het lichaam. In dat geval spreken we van "te grote borsten". Vaak hangt het fenomeen van "te grote borsten" ook samen met doorhangende borsten. Dat kan je merken wanneer je tepel meer onderaan de borst hangt dan vooraan de borst.
Wie? Vrouwen die al (een) kind(eren) op de wereld gezet hebben Zwaarlijvigen
Oorzaak? De oorzaak van té grote borsten ligt louter bij de ontwikkeling ervan.
Risico's? Gevolgen? * Moeilijk kunnen sporten * Irritatie in de borstplooi * Snel zweten onder en tussen de borst * Zich onaantrekkelijk voelen * Pijn in de borsten * Problemen met het vinden van gepaste bh's (die dan ook nog es leuk ogen!) * Gepaste bh's voor grote maten zijn erg duur * Zich over het lichaam schamen * Moeilijk vinden van kledij die gepast is (spaghettibandjes of leuke bikini's zijn vaak uit den boze) * Steeds geplaagd zitten met een groot volume (onhandig als je wil op je buik liggen, als je aan een bureau/tafel zit etc) * Pijn in de hals, rug, schouders,...
Behandeling? Aanpassing van de levensstijl: Er zijn bepaalde diëten op de markt die ook wel soelaas kunnen brengen maar weinig vrouwen geloven erin. Zoals u weet bestaat de borst voornamelijk uit vetweefsel en dankzij deze voorgestelde diëten kan het vetweefsel soms ook in volume afnemen. Wie daarover meer informatie wenst, moet zeker een bezoekje brengen aan een diëtiste.
Daarnaast kan men ook kiezen voor een "goede" bh. Dat kan ook al veel leed voorkomen. Onder een "goede" bh verstaan we een bh die voldoende steun biedt en die comfortabel zit. Belangrijk is hierbij dat men kiest voor een "volle" bh, dat betekent dat de bh de borst voldoende omsluit. Een bh waarbij de borsten half uithangen is echter geen oplossing maar eerder een bijkomend probleem. Daarnaast is het ook goed om uit te kijken naar een bh met beugel. Die beugel is een stuk plastic die onderaan de rand van de bh zit waardoor de borsten vastgehouden en gelift worden. Op die manier heb je meer stevigheid en wordt het gewicht verdeeld en als het ware door de bh overgenomen i.p.v door je rug. En tot slot kiest men ook best voor een bh met brede schouderbandjes of meerdere bandjes naast elkaar. Op die manier wordt het gewicht ook verspreid en kan hij nog steeds goede steun geven. Het is weliswaar zo dat mooie bh's met dergelijke aandachtspunten soms moeilijk te vinden zijn ofwel hoog geprijsd zijn. Maar, wie zoekt... die vind. Nog een handige tip is: ga eens kijken bij een gespecialiseerde lingerie winkel. Daar kunt u nog goede/comfortabele bh's vinden met leuke motiefjes.
Ook zich gewoon "kleden" in dagelijkse kledij is niet altijd even eenvoudig met een groot borstvolume. Denk maar aan spaghettibandjes, die zijn vaak uit den boze. Maar toch zijn er een paar tips die men in acht kan houden bij het kopen van kledij als men een groot borstvolume heeft. Enkele tips: * Kies voor een V-hals: deze accentueerd je hals en laat de aandacht meer vallen op de bovenkant van je borst dan op het volume van de borst. * Ga voor kledij waarbij er boven de borstlijn iets "speciaals" is en niet onder de borstlijn : een print van een bloem vb of een broche, een opvallende halsketting (korte halsketting),... Dat leid de aandacht af van het borstvolume. * Kies voor lange kledij waarbij het accent van de borsten wegvalt en er meer accent gelegd wordt op de lengte van je lichaam. * Wie kiest voor kledij met strepen, kiest beter voor strepen die van boven naar onder lopen dan voor strepen die van links naar rechts lopen. Ook dat zal camoufleren. * Soms kan ook een donkere top met een licht gekleurde broek helpen. Let weliswaar op dat je er niet uitziet als een "zwart pakket".
Chirurgische behandeling Anderzijds kan men ook opteren voor plastische chirurgie. Daar kan men een borstlifting en/of een borstverkleining uitvoeren. Borstlifting betekent dat men de borst zal corrigeren door hem min of meer terug op de juiste plaats te brengen. Bij een borstverkleining daarentegen zal men eerder weefsel uit de borst halen waardoor het volume afneemt én zal men in de meeste gevallen ook meteen een lifting toepassen. De ingreep gebeurt steeds onder volledige narcose en is niet heel pijnlijk. In de meeste gevallen kan men na 1 overnachting al terug naar huis en kan men binnen de week de dagelijkse activiteiten hervatten. Er bestaat natuurlijk wel een kans op reactie t.o.v de gebruikte materialen, let dus op voor tekenen die wijzen op ontsteking.
3.4 HOOFDLUIZEN Wat? Luizen zijn vleugelloze diertjes van ongeveer 1.5 millimeter groot. Ze zitten vooral rond de oren, de nekstreek en de pony. Doordat ze grauw zijn van kleur zijn ze vaak moeilijk zichtbaar. Om te overleven hebben ze een gastheer nodig die hen van bloed kan voorzien, want krijgt de luis 2 à 3 dagen geen bloed, dan sterft hij. Bij het bijten in de hoofdhuid laat de luis een vocht achter, een soort speeksel. En het is precies dat speeksel dat voor de irritatie (jeuk, roodheid) kan zorgen. Het grootste nadeel aan luizen is dat ze zich razendsnel kunnen voortplaten. De kleintjes van de luis heet men de "neten".
Wie? Hoewel men nogsteeds vaak denkt dat enkel onverzorgde, warrige haardossen een broeihaard zijn voor luizen en neten is dat absoluut niet altijd het geval. Zelfs de meest verzorgde, nette, korte kapsels kunnen luizen bevatten. Men moet ook weten dat de "gastheer" (diegene die luizen heeft) niet altijd weet van zichzelf dat hij of zij luizen heeft want sommige mensen ondervinden geen hinder van het vocht dat de luis achterlaat bij het bijten.
Oorzaken? Er zijn bepaalde periodes in het jaar waarin de luis actiever is dan anders. Vooral het begin van het schooljaar is een periode waarin er tijdelijk een luizenplaag uitbreekt. Dat komt onderandere omdat gedurende die periodes in het jaar veel meer mensen samenkomen. Tijdens het samen komen van mensen, zien de luizen hun kans vrij om verschillende gastheren te beproeven. Daarnaast is het ook algemeen geweten dat luizen gebruik maken van externe materialen om van gastheer te wisselen: denk maar aan een kam of een badhanddoek dat doorgegeven wordt.
Gevolgen? Alhoewel luizen niet gevaarlijk zijn, kunnen ze wel voor heel wat hinder zorgen. Zoals reeds gezegd kan het vocht dat de luis achterlaat bij het bijten voor irritatie zorgen. Deze irritatie kan jeuk opwekken waardoor men meer gaat krabben en de hoofdhuid nog meer irriteerd. Let ook op bij het uitwisselen van materialen of voor huisdieren want ze kunnen wel es luizen overdragen.
Preventie - behandeling? Willen we van die kriebelpootjes afgeraken, dan zijn er een paar effectieve methodes. De ene is dan al meer werkzaam dan de andere, maar er is wel 1 gouden regel: preventieve champoo's, lotions, conditioners gebruiken helpt niet. Laat ons even vanaf het begin stil staan: Eerst en vooral kunnen we gebruik maken van de "luizenkam". Het is een goedkope en doeltreffende manier om luizen tegen te gaan. De kam heeft 'pinnetjes' die heel dicht bij elkaar staan zodanig dat de luizen en neten kunnen weggekamt worden. De behandeling bestaat eruit om het haar minimum 3 dagen zeer zorgvuldig te kammen: stukje per stukje, en telkens wanneer men door het haar gestreken heeft zal men ook steeds de kamdienen te controleren op luizen of neten. Indien die op de kam zitten, weten we meteen dat de persoon in kwestie last heeft van luizen/neten. We moeten uiteraard ook na elke strijkbeurt door de haren de kam reinigen. Hou er zeker rekening mee dat luizen/neten vooral te vinden zijn rond de nekstreek, de pony en rond de oren. Tot slot zal men er ook moeten bij stil staan dat een luizenkam niet dient om klitten te ontwarren.
Daarnaast zijn er bij de apotheker ook specifieke producten die soelaas kunnen brengen: lotions, conditioners, champoo's, spray's etc. Sommige van deze producten hoeven ook maar éénmalig toegepast te worden. De meeste van deze producten zijn weinig schadelijk voor het haar (informeer daarvoor bij de apotheker) en erg doeltreffend. Helaas zijn deze producten wel een stuk duurder dan de gewone luizenkam. Informeer goed bij de apotheker en lees zeker ook de bijsluiter alvorens het product te gebruiken want elk van deze producten hebben hun specifieke eigenschappen, gebruiksaanwijzing etc. Het is uiteraard noodzakelijk om de gebruiksaanwijzing goed op te volgen om een goede behandeling te kunnen garanderen.
Na de behandeling merken we af en toe dat de persoon in kwestie toch nog luizen of neten heeft. Maar waaraan kan dat dan liggen? Ofwel is de behandeling niet goed uitgevoerd geweest: onnauwkeurig, onvoorzichtig werk. Ofwel heeft men de behandeling preventief uitgevoerd en daarna hetzelfde product gebruikt ter behandeling. In dat geval zal het product helaas geen oplossing meer te weeg brengen want de luis/neet heeft zich aangepast aan het product. Ofwel kan het ook zijn dat tijdens (of na) de behandeling materialen gebruikt zijn die niet behandeld waren of die onderling uitgewisseld waren. Denk maar aan de sjaal, een muts, de oorverwarmers, een badhanddoek, een uitgewisselde luizenkam,... Alle materialen die in contact komen met het hoofd en de hals moeten daarom ook behandeld worden. Een goede oplossing daarvoor is de materialen te wassen op een hoge temperatuur, we spreken dan over een 50°C à 60°C. Let er ook op dat de haarkammen goed onderhouden worden, de gezinsleden geen materialen hoeven uit te wisselen... Het zijn immers niet alleen kinderen die met luizen te maken kunnen hebben. En tot slot is het ook aangeraden, wanneer iemand last heeft van luizen/neten dat de omgeving daarvan op de hoogte gebracht wordt: denk aan het kinderdagverblijf, de gezinsleden,...
3.5 ZONNEN IN OPEN ZON
Wat? Er zijn verschillende soorten zonne-stralingen: UV - A stralen kunnen de aarde bereiken en kunnen diep door de huid dringen UV - B stralen kunnen de aarde ook bereiken en zij zijn eveneens de verantwoordelijke voor de bruine huidskleur UV - C stralen kunnen de aarde niet bereiken omdat ze tegengehouden worden door de ozonlaag
Elk van de voorgenoemde stralingen worden met een index van 1 tot 10 aangeduid omdat de stralingen naar gelang de plaats waar je bent, sterker of juist minder sterk kunnen zijn. Het is voornamelijk UV - B die voor beschadiging zorgt want het is aangetoont dat UV - B (en UV-C) de grootste vijanden zijn bij huidkanker. Wanneer onze huid vaak in contact komt met de zon, zal deze lichtjes gaan verdikken en verkleuren om zich te kunnen verdedigen. Dus, als u merkt dat uw huid rood geworden is of bruin kleurt, dan is er al enige vorm van schade opgetreden. Anderzijds moet het ook gezegd zijn, dat de zon van belang is voor de aanmaak van vitamine D (en die hebben we nodig voor onze botten en tanden). Bovendien heeft de zon ook een preventieve én curatieve eigenschap voor bepaalde ziekten en aandoeningen. En tot slot: wie heeft nou geen goed humeur van de zon?!
Wie? De ene persoon is gevoeliger voor de zon dan de andere, dat is allemaal afhankelijk van het huidtype dat u heeft. Er zijn 4 huidtypes: * Huidtype 1 licht gekleurd haar (blond, lichtbruin, hoogblond) en erg licht gekleurde ogen (grijs, blauw) * Huidtype 2 licht gekleurd haar (blond) en licht gekleurde ogen (grijs, blauw) * Huidtype 3 donkere haren (donkerblond tot bruin) en donkere ogen (bruin) * Huidtype 4 donkere haren (bruin, donkerbruin) en donkere ogen (bruin) Al naar gelang het huidtype dat u heeft zult u sneller verbranden en/of al dan niet snel bruin kleuren. Bij de huidtypes 1 en 2 zal men erg snel verbranden en eerder langzaam bruin worden (huidtype 2 al iets sneller dan huidtype 1). Bij huidtype 3 zal men niet snel verbranden maar wel snel bruinen, en tot slot bij huidtype 4 heeft men op zich al een iets bruiner getinte huid en zal men heel snel bruin worden. Natuurlijk kan op de voorgaande uitleg van de huidtypes niet altijd een regel gekleeft worden want elke mens is uniek. Wees wel steeds attent met jonge kinderen: zij zijn extra gevoelig voor de zonnestraling. Bij hen is het dus zeker van belang om de nodige maatregelen te treffen wanneer ze in aanraking komen met de zon.
Risico? Huidkanker (melanoom) Zonnesteek (ook wel "hitteberoerte" genoemd of "zonneslag") Zonne-allergie Ernstige brandwonden Ernstige schade aan huid en haar Shock Flauwvallen (ook wel "syncope")
Preventie? Zorg voor een kwaliteitsvolle zonnebrandcreme (liefst hydraterend, waterbestendig en met een hoge beschermingsfactor) Blijf uit de zon van rond 11.00u tot rond 15.30u want dan is er de meeste straling aanwezig Ook wanneer u al een bruin gekleurde huid hebt, blijft u best zonnebrandcreme gebruiken. Wees attent met kinderen: zij hebben een gevoeligere huid dan volwassenen. Zorg voor voldoende bescherming: een hoedje, een zonnebril, een badpak met een droge t-shirt over Maak gebruik van de schaduw: de beste oplossing is afwisselend zonnen en in de schaduw vertoeven. Zorg voor voldoende drinken, maar geen alcohol. Water is hier de beste oplossing Afkoeling door een ventilator geeft een goed gevoel Spring ook eens in het zwembad maar vergeet niet dat water voor een reflectie zorgt waardoor het risico tot verbranden groter wordt. Drink geen ijskoud water maar gewoon gekoeld water: ijskoud water kan tot shock leiden Vergeet niet dat sneeuw ook het zonlicht reflecteerd (net als water) dus neem dan ook de nodige voorzorgen Zorg ervoor dat je niet in slaap valt in de zon Smeer je regelmatig in (1 keer per dag is niet voldoende), ook voor en na het zwemmen is inwrijven minstens zo belangrijk Blijf ook geen uren na elkaar in de zon: gun je huid ook es wat rust.
Behandeling? Wie ernstig verbrand is gaat het best naar de huisarts, ook als je merkt dat de pigmentvlekjes op de huid (moedervlekken vb) veranderd zijn qua vorm/grootte/kleur/structuur. Anderzijds als iemand zich onwel voelt na het zonnen en/of moet braken, hoofdpijn heeft etc gaat men best ook naar de huisarts. Wie minder sterk verbrand is en geen hinder ondervind van de beschadigde huid, kan zich toch best meermals per dag insmeren met (kwaliteits-)zonnemelk en aftersun. Let ook op met sterke of irriterende producten zoals zepen, bodylotions,... Zorg voor voldoende afkoeling voor de huid (halfnat washandje/handdoek zijn mogelijke oplossingen) maar maak geen gebruik van ijsblokjes op de huid noch bij het drinken. Je insmeren na het verbranden zal niet meer helpen, dan is het immers te laat. Je kunt dan enkel nog een goede aftersun gebruiken en de voorgaande tips opvolgen.
3.6 ZONNEN MET DE ZONNEBANK
Wat? De controverse sleept al jaren aan: de ene beweert nagenoeg dat bij één zonnebankbeurt men direct schade heeft toegebracht aan z'n lichaam, terwijl de andere helemaal voor zonnebanken is omdat het een relaxerend gevoel geeft. Daarom is het misschien es goed om stil te staan rond dit onderwerp om de voor en nadelen eens op een rijtje te zetten.
De schadelijkheid van een zonnebank hangt van verschillende factoren af: zoals de golflengte van de lichtstralen en de dosis daarvan. De dosis kunnen we ook voor een deel vertalen in de frequentie van het gebruik. Zoals we reeds lang weten zijn er 3 types stralingen: UV A bereikt onze aarde en dringen door tot diep in de huid UV B bereikt onze aarde eveneens en is de verantwoordelijke voor onze bruine huidskleur UV C kan de aarde niet bereiken omdat ze tegengehouden worden door de ozonlaag: zij zijn meteen ook de meest schadelijke stralen. Bij de zonnebank worden deze stralen ook geproduceerd maar dan meteen ook terug weggefilterd.
Dan komt natuurlijk de grote vraag op de proppen: is de zonnebank nu schadelijker dan zonnen in openlucht? Is de zonnebank even schadelijk als zonnen in openlucht of is het nu net minder schadelijk? Wetenschappelijk onderzoek zou een paar jaar geleden bewezen hebben dat zowel zonnen onder de zonnenbank als zonnen in openlucht even schadelijk zouden zijn. Maar daar zijn nog heel wat vraagtekens rond: immers de zonnebanklampen worden streng gecontroleerd en moeten ook aan strenge voorwaarden voldoen bij de productie. Daarom weet men precies hoeveel straling er zal vrij gegeven worden bij het gebruik van de zonnebank. Bij het zonnen in openlucht weten we dat helaas niet. De stralingssterkte die de zon afgeeft is sterk verschillend van de plaats waar men gaat zonnen, de seizoenen etc. Daarnaast is het ook zo dat we bij degelijke zonnecentra's ook niet kunnen kiezen hoe lang we onder de lampen liggen. De zonnebank slaat automatisch uit bij voldoende gebruik van het toestel. Mensen zijn soms ook erg tevreden over de zonnebank voor andere redenen: de warmte die de zonnebank produceert kan voor een relaxerend gevoel zorgen, ook stemmingswisselingen zouden door de zonnebank een positieve invloed krijgen. Misschien is het eerder een kwestie van gezond verstand?!
Er zijn ook verschillend types zonnebankcentra (zelfservice, full option) die verschillende types zonnebanken (zonnehemel, turbozonnebank,...) aanbieden: zo zijn er de turbo-zonnebanken die voor een snel resultaat zorgen. Bij deze zonnebanken zal u maar gemiddeld een tiental minuten gebruik hoeven te maken. Feit is wel dat deze zonnebank-beurten soms een stuk duurder zijn én ze ook wel een stuk schadelijker zouden zijn dan de klassieke zonnebank waar men ongeveer een half uur onder ligt. Bij deze eerste soort zal er ook een stuk meer warmte geproduceerd worden en moet er daarom ook voor meer afkoeling gezorgd worden.
Men dient (door de verscheidenheid aan zonnebanken) ook rekening te houden met het type huid dat men heeft. * Huidtype 1 licht gekleurd haar (blond, lichtbruin, hoogblond) en erg licht gekleurde ogen (grijs, blauw) * Huidtype 2 licht gekleurd haar (blond) en licht gekleurde ogen (grijs, blauw) * Huidtype 3 donkere haren (donkerblond tot bruin) en donkere ogen (bruin) * Huidtype 4 donkere haren (bruin, donkerbruin) en donkere ogen (bruin) Afhankelijk van het huidtype dat men heeft kan men op voorhand al gaan inschatten want de zonnebank zal doen tegenover de huid en kan men ook het type zonnebank aanpassen naargelang de huid.
Sinds enige tijd is de wet zich ook meer gaan bezig houden met het gebruik van zonnebanken, zonnebankcentra etc. Wie een zonnebankcentra bezoekt zal een paar gegevens moeten nalaten en zal ook een papier moeten tekenen waarop duidelijk enkele aandachtspunten op vermeld staan. Deze aandachtspunten zijn vooral gericht aan de gevolgen van de zonnebank, enkele gegevens waar u moet aan denken bij het gebruik van de zonnebank (gebruik ik medicijnen die gevoelig zijn voor UV-stralen? denk aan het gebruik van het brilletje tijdens het zonnen,...)
Spieren, pezen, gewrichten, botten
Spieren, gewrichten, pezen, botten... Dit thema werd reeds verplaatst naar de verbeterde website www.gezondheidshoekje.com
Wat? Kanker is een complexe storing in de cellen. Normaal gezien gaan cellen zich in de loop der tijd gaan vermenigvuldigen en bij kanker gebeurt dit ook, dan wel aan een abnormaal hoog tempo. In één welbepaalde cel is er een mutatie in het genetisch materiaal die zorgt voor een verstoorde celwerking. Wanneer deze cel zich aan een versneld tempo gaat vermenigvuldigen in het lichaam kunnen we beginnen spreken van een cancereuze ontwikkeling. Wanneer er van die cellen in het bloed of in de lymfevaten (die overal in ons lichaam lopen, net zoals bloedvaten) terecht komen, kunnen we uitzaaiingen krijgen of metastasen.
Onstaan, evolutie en verloop van kanker. Kanker is geen ziekte van vandaag op morgen ontstaat, er gaan een proces aan tevoren:
Initiatie
Verschillende essentiële genen in dezelfde cel zullen op een definitieve manier wijzigingen ondergaan. Een eerste "aanval", initiatie genoemd, beschadigt een van die welbepaalde genen.
Promotie
Vooraleer de cel een kankercel wordt, moet er zich eerst een opeenstapeling van bijkomende beschadigingen (promotie) voordoen.
Verborgen leven
Zodra een cel een kankercel is geworden, vermenigvuldigt ze zich op een anarchistische manier, tenzij het afweersysteem snel tussenbeide komt. In dat stadium kunnen ze de ongewenste cellen nog elimineren. Als het immuunsysteem niet voldoende sterkt blijkt te zijn, zullen de zich vermenigvuldigende kankercellen geleidelijk aan een gezwel vormen. Ook dat proces neemt heel wat tijd in beslag (langzame groei). Het heet dan ook de periode van het verborgen leven.
Snelle groei
Als de eerste symptomen opduiken is het tijd om tussenbeide te komen. Dat gebeurt bij voorkeur voordat er zich uitzaaiingen (metastasen)voordoen. Als we de kanker zijn gang laten gaan, versnelt hij zijn groeisnelheid op een spectaculaire manier en dreigt hij al gauw ongeneeslijk te worden. Een zo vroeg mogelijke diagnose en gepaste behandelingen zijn dus van cruciaal belang. Daarom moeten we goed letten op de alarmsignalen die ons lichaam uitzendt.
Wie? Iedereen kan kanker krijgen, maar het is wel een feit dat het risico op kanker toeneemt met de leeftijd.
Risicofactoren? Bevorderende factoren? Overmatig alcholgebruik Roken In contact komen met schadelijke (chemische) stoffen zoals asbest Bepaalde stoffen in dierlijke voeding Zonnebank of langdurge blootstelling aan de zon Leeftijd Overgewicht Ongezonde leefstijl
Symptomen? Signalen? Klachten? Elk type kanker heeft zijn eigen signalen, symptomen en klachten. Doch stelde ik hier onder een lijstje op met de meest voorkomende symptomen bij een bepaald type kanker.
Maagkanker
* Maagpijn * Vermagering * Druk in de maag * Duizeligheid * Misselijkheid * Het gevoel altijd 'genoeg' te hebben * Bloedingen in het spijsverteringsstelsel * Bloed braken * Zwart bloed bij de ontlasting
Dikke darm kanker
* Bloedverlies via anus * Bloed bij de ontlasting * Aanhoudende diarree of verstopping of afwisseling van de twee * Verminderde hoeveelheid * Het gevoel hebben om naar het toilet te moeten gaan, maar dan is er uiteindelijk niets * Vermoeidheid * Vermageren * Buikpijn
Larynx kanker of strottenhoofdkanker
* Aanhoudende heesheid * Vage pijn in de keel * Verandering van stemhoogte * Gevoel van een visgraad in de keel of een krop in de keel * Pijn bij ademhalen en slikken, die naar de oren uitstraalt * Slijm in de keel * Moeilijk kunnen slikken
* Een moedervlek die groter of dikker wordt * Een moedervlek die veranderd van kleur: donkerder worden, verschillende kleuren krijgen * Een moedervlek waarvan de rand veranderd * Een moedervlek die jeukt * Een moedervlek die bloedt * Een moedervlek waarop zweertjes komen en pijn doet
Longkanker
* Verandering van een hoest * Longinfecties * Bloederige slijmen bij het hoesten * Schor zijn * Ademnood * Pijn in de borstkas * Vermoeidheid * Vermageren * Langaanslepende koorts * Opgezwollen klieren in de nek * Opgezwollen gezicht
Prostaatkanker
* Minder krachtig kunnen plassen * Vaker moeten plassen * Branderig gevoel bij het plassen * Troebele of bloederige urine * Pijn in de onderbuik en/of onderrug * Irritatie van rectum * Oedeemvorming aan het been of aan de penis
Nierkanker
* Vermoeidheid * Koorts * Gevoel van lusteloosheid * Vermageren * Bloed in de urine * Pijn in de nierstreek * Pijn in de flank
Borstkanker
* Knobbeltje in de borst voelen * Pijn in de borst * Vochtafvloeiing via de tepels * Verandering van vorm van de borst * Kleurverandering van de huid * Afwijking van de tepel
Zaadbalkanker
* Vergroting van zaadbal * Verharding van zaadbal * Zwaar gevoel in de onderbuik, achter de balzak of in de balzak * Buikpijn of rugpijn * Zwelling van een borstklier * Zwelling rond de tepel
Baarmoederhalskanker
* Bloedingen na de menopauze * Etterverlies door de baarmoederhals na de menopauze * Baarmoederslijmvliescellen die aanwezig zijn tijdens het uitstrijkje * Bloedingen tussen 2 menstruaties of tijdens de menopauze * Abnormale vaginale bloedingen voor de menopauze
Kankers van het urinair stelsel
* Bloed in de urine * Pijnlijk plassen (zelden) * Vaker moeten plassen (zelden)
Chronische leukemie
De symptomen/klachten/signalen die chronische leukemie met zich meebrengt zijn meestal erg laattijdig op te merken. Men komt het meestal 'per toeval' (via bloedprik vb) te weten. * Bloedarmoede met zijn klachten * Zwelling van de mild * Zwelling van de lymfeklieren in hals, oksels, liezen * Infectie van de bovenste luchtwegen
Acute leukemie
* Bleekheid * Moeheid * Spontane bloedingen * Niet genezende infecties * Koorts * Kortademigheid * Hartkloppingen * Bloedarmoede * Bloedend tandvlees * Blauwe plekken * Overvloedige menstruties * Puntvormige bloedingetjes in de huid, op benen * Keelinfectie * Infectie van luchtwegen * Infectie van urinewegen * Nachtzweten
Ziekte van Hodgkin
* Goed voelbare zwelling in hals, oksel, liezen * Pijnlijke zwelling * De zwelling is soms gevoelig * Benauwdheid of pijn in de omgeving van het borstbeen * Perioden van koorts, afgewisseld van perioden met normale temperatuur * Vermageren * Gebrek aan eetlust * Sterke vermoeidheid * Hevige transpiratie * Jeuk over het hele lichaam * Pijn bij het drinken van alcohol, op de plaatsen van de zwellingen
Ziekte van Kahler
* Botpijn in de rug, nek, ribben, bekken. De pijn wordt heviger, hardnekkiger * Pijnlijke zwelling van het bot * Infecties van lucht- en urinewegen * Gebrekkige eetlust * Misselijkheid * Vermagering * Dorst * Neusbloedingen * Bloedend tandvlees * Andere abnormale bloedingen * Verminderde werking van de nieren * Verhoogd calciumgehalte in het bloed
Hersengezwel
* Hoofdpijn (vooral 's morgens) * Misselijkheid * Overgeven * Problemen met spraak, zicht, gehoor * Evenwichtsproblemen of coördinatiemoeilijkheden * Humeurschommelingen of persoonlijkheidsproblemen * Geheugenverlies * Concentratiemoeilijkheden * Spierschokken of spasmen * Verstijfde ledematen of prikkelingen in handen, voeten
Non- Hodgekinlymfoom
* Goed voelbaar gezwel op één of meerdere lymfeklieren * Perioden van koorts, afgewisseld met normale lichaamstemperatuur * Vermageren * Vermoeidheid * Hevige transpiratie (vooral 's nachts) * Gezwollen lymfeklieren
Pancreaskanker
* Pijn in bovenste deel van onderbuik, dat uitstraalt naar de rug * Vermageren * Vermoeidheid * Samendrukken van de galwegen * Vergeling van de huid + oogwit * Verkleurde stoelgang * Verlies van eetlust * Jeuk * Geelzucht
Leverkanker
* Buikpijn * Abnormale vermoeidheid * Geelachtige huidskleur * Aanwezigheid van vocht in de onderbuik (ascite) * Vermageren * Gebrek aan eetlust * Jeuk
Preventie? Preventie is een erg belangrijke sleutel bij kanker, net als het vroegtijdig ontdekken of opsporen van kanker want hoe vroeger kanker ontdekt wordt, hoe sneller het onderzoek en het genezingsproces kan starten. Er zijn wel een paar tips die preventief gebruikt kunnen worden tegen kanker:
Niet roken Geen overmatig alcoholgebruik Gezonde en evenwichtige voeding Bij knobbeltjes, gezwellen of verdikkingen van de huid, steeds de huisarts raadplegen Moedervlekken laten controleren bij de huisarts / dermatoloog Niet in open zon bruinen Beperk het gebruik van de zonnebank Regelmatig bewegen Last van (een) chronische onsteking(en)? Raadpleeg de huisarts! Opgepast voor zwaarlijvigheid
Diagose? (zie ook "pathologie in het algemeen" op deze site) Een kort woordje uitleg bij onderstaande schets: oranje = lonkanker bij mannen roze = maagkanker bij mannen groen = borstkanker bij vrouwen geel = dikke darm kanker (colonkanker) bij vrouwen donker blauw = prostaatkanker (bij mannen) groen - blauw = baarmoederkanker licht blauw = leverkanker bij mannen Als u merkt dat u uit de voorgaande lijst (zie kader) 1 of meedere signalen heeft die bij een soort kanker vermeld staan hoeft dat daarom nog niet meteen te betekenen dat u kanker heeft. U zal merken dat sommige signalen er ook kunnen op wijzen dat u griep heeft of een blaasontsteking. Doch, bij elke onzekerheid, gelieve contact op te nemen met uw huisarts.
Als uw huisarts een vermoeden heeft van kanker, zal hij u doorverwijzen voor verschillende medische onderzoeken zoals RX, bloedprik, biopsie etc. Meestal zal men ook een amnese toepassen: men zal u vragen of u al eens kanker had, wat uw leeftijd is, of u familieleden heeft met kanker etc. Men zal, indien dat mogelijk is, het kankergezwel bekijken betasten. Indien dat nodig is kan men ook een biopsie nemen: * Naaldbiopsie: via een dikkere naald wordt een stukje weefsel met wat vocht afgenomen, men zal dat onder de microscoop bekijken. Als men hier geen kankercellen vind, betekend dat nog niet dat de patiënt ook geen kanker heeft. * Incisiebiopsie: er wordt een kleine snee gemaakt in het gezwel om er opnieuw weefsel en vocht uit te halen. Hier zal ook een onderzoek mee gebeuren in het lab. Deze optie is wel nauwkeuriger dan de naaldbiopsie. * Excisibiopsie: men neemt het gezwel ineens weg met de omliggende huid. Deze methode wordt vooral vaak toegepast bij kleinere gezwellen. Beeldvorming, radiologisch onderzoek wordt ook vaak toegepast. Radiografie met contrastvloeistof CT - scan MRI, MR Mammografie Botscan PET scan Echografie
Behandeling? De behandelende arts zal voor de keuze van de bahdnelign vooral rekening houden met soort kanker, hoever de tumor uitgebreid is, de algemene conditie en de leeftijd van de patiënt. Chirurgie, radiothearpie en chemotherapie zijn de belangrijkste behandelingswijzen voor kanker. In het algemeen bestaan er 3 soorten behandelingswijzen: * Curatief Om de patiënt te genezen
* Neo- adjuvant Om de operatie te vergemakkelijken (vb het verkleinen van een gezwel door chemo voor de operatie)
* Palliatief Is een niet-genezende behandeling, maar zij is bedoeld om de levenskwaliteit van de patiënt te verhogen.
Chirurgie Bij chirurgie of heelkunde wordt het zieke orgaan weggenomen of zo goed mogelijk weggenomen. Hoeveel wordt weggesneden, is afhankelijk van de plaats, de afmeting en het type tumor. De chirurg verwijdert meestal ook een marge gezond weefsel, al dan niet samen met de lymfeklieren in de buurt, om de kans te vergroten dat alle kankercellen weg zijn. Na de ingreep wordt het weggenomen weefsel in het laboratorium onderzocht op kwaadaardige cellen. Zeer belangrijk hierbij is het onderzoek van de snijranden. Als blijkt dat daar geen kwaadaardige cellen in worden teruggevonden, dan is de kans op een volledige genezing groot. Soms, als een chirurg twijfelt of hij wel ver genoeg is gegaan, is het mogelijkom nog tijdens de operatie het weggesneden materiaal microscopisch te onderzoeken. Terwijl de patiënt onder narcose blijft, wordt het weggenomen weefsel snel bevroren, in flinterdunne schijfjes gesneden en onder de microscoop bekeken. Deze techniek heet een "vriescoupe". Na de operatie wordt datzelfde weefsel uiteraard ook op de klassieke manier onderzocht. De techniek wordt echter niet altijd toegepast omdat ze de operatietijd verlengt en het niet altijd goed is om iemand langer dan nodig onder narcose te houden. Heelkunde betekent niet noodzakelijk werken met een schaar en scalpel. Voor het comfort van de patiënt en om de herstelperiode zo kort mogelijk te houden, wordt waar mogelijk (onder andere afhankelijk van de grootte en de ligging van de tumor) een kijkoperatie toegepast. Met een laparascoop of een dunne kijkbuis met een reeks lenzen kan de arts het letsel van op afstand bekijken. Hij kan ook via extra kleine openingen lange fijne instrumenten inbrengen om zijn ingreep uit te voeren
Radiotherapie Radiotherapie, ook bekend als "bestraling" of "stralen", is een behandeling met radioactieve stralen om kankercellen te vernietigen. Bij radiotherapie wordt radioactieve energie in de vorm van een stralenbundel (te vergelijken met een lichtbundel) precies gericht op de plaats van het gezwel of de plaats waar het gezwel zich bevond. De stralen vernietigen kankercellen geheel of gedeeltelijk. Het gebied dat moet worden bestraald, verschilt per patiënt, en ook de duur van de bestralingskuur, de intensiteit en het bestralingsschema (het aantal bestralingen) kunnen variëren. De bestraling op zich is pijnloos.De bestraling kan van buitenaf komen (uitwendige bestraling) of van radioactief materiaal dat in de tumor wordt ingebracht (inwendige bestraling). Bij uitwendige bestraling wordt bestraald vanuit een machine buiten het lichaam. Een opname in het ziekenhuis is niet nodig, en de behandeling is pijnloos. Bij inwendige bestraling, ook brachytherapie genoemd, wordt materiaal dat bestraling produceert, rechtstreeks ingebracht in het lichaam. Die radioactieve "zaadjes" geven daar een hoge dosis straling af. De ingreep heeft onder verdoving plaats, waardoor meestal een ziekenhuisopname van enkele dagen nodig is.
Chemotherapie De naam chemotherapie verwijst naar de kuur met geneesmiddelen (waarin sterke chemische stoffen zitten) die de groei van kankercellen remmen of vernietigen. De medicijnen worden via de mond ingenomen en/of rechtstreeks in de bloedbaan gebracht met een infuus, waarna ze zich door het hele lichaam verspreiden en overal eventuele kankercellen kunnen bereiken. Vaak krijgt de patiënt daarvoor met een kleine operatie onder lokale verdoving een port-a-cath ingeplant, een catheter die een hele tijd blijft zitten en waarop gemakkelijk een infuus kan worden aangesloten. Niet alle kankercellen zijn even gevoelig voor dezelfde medicijnen. Daarom wordt vaak een combinatie (een cocktail) van verschillende celremmende geneesmiddelen (of cytostatica) voorgeschreven. Dikwijls moet de combinatie van cytostatica in de loop van het ziekteproces worden aangepast. Chemotherapie wordt toegediend in een aantal cycli, telkens gevolgd door een rustperiode. Meestal loopt de hele behandeling met chemotherapie over enkele maanden, meestal tussen drie en negen maanden.
Prostaatkanker (De prostaat kan je op deze tekening vinden onder de naam 'prostate gland')
Wat? De prostaat is een orgaan bij mannen. In de prostaat kan een cel gaan woekeren, als hij niet tijdig opgespoort wordt kan deze ook tot buiten de prostaat gaan verder woekeren en uiteindelijk via de lymfevaten - en klieren voor metastasen zorgen in andere lichaamsdelen. Deze kankersoort is tot nog toe de meest voorkomende kanker bij mannen.
Wie? Elke man kan prostaatkanker krijgen.
Risicofactoren? Leeftijd Voeding Erfelijkheid
Symptomen? Signalen? Klachten? * Pijn, onderaan het bekken en bij het plassen * Steeds dringend moeten plassen * Zwakke urinestraal * Moeilijk kunnen beginnen met plassen * Onderbroken plassen * Het gevoel hebben dat je altijd voort moet plassen * Veel 's nachts moeten lassen * Geen eetlust * Gewichtsafname * Minder krachtig kunnen plassen * Vaker moeten plassen * Branderig gevoel bij het plassen * Troebele of bloederige urine * Pijn in de onderbuik en/of onderrug * Irritatie van rectum * Oedeemvorming aan het been of aan de penis
Preventie? Ze weten nog steeds niet of prostaatkanker te voorkomen is of niet. De preventie voor prostaatkanker is dezelfde als bij alle andere soorten kankers (zie bovenaan deze site) * Bekijk ook de familiale situatie: zijn er nog mannen met prostaatkanker in de familie? * Vitamine E zou een goed effect hebben op de preventie van prostaatkanker * Tomaten, soja en een vetarme voeding zouden ook een goed effect hebben ter preventie van prostaatkanker
Behandeling? De behandelende arts - specialist zal bij de keuze van de behandelingswijze vooral rekening houden met het soort kanker, in hoeverre deze al dan niet uitgebreid is en de algemene conditie van de patiënt. Er zijn verschillende behandelingsmethoden mogelijk: * Chirurgische behandeling Bij de prostaat heet men dit ook wel radicale prostatectomie. Hierbij gaat men de gehele prostaat verwijderen, met het omliggende weefsel. * Radiotherapie Is hetgeen men ook wel "bestraling" noemt. Via uitwendige stralen zal men proberen de kankercellen te vernietigen. * Hormonale therapie Deze behandelingswijze word vooral toegepast als de kanker zich al buiten de prostaat is gaan uitbreiden.
Diagnose? * De arts zal een rectaal (via de aars) onderzoek doen. Als hij een verharde knobbel vaststelt of als de prostaat hard aanvoelt kan hij de diagnose prostaatkanker vaststellen. * Ook via een bloedstaal kunnen ze weten of je aan prostaatkanker lijdt of niet. In dat bloedstaal meten ze het PSA-gehalte. Wanneer het PSA-gehalte gestegen is, kan dat wijzen op prostaatkanker. Deze test bied géén 100% garantie. Vraag meer raad aan uw arts.
Borstkanker In de volgende casus heb ik het vooral over borstkanker bij vrouwen.
De borst is een lichaamsdeel waar er zich heel veel: * melkgangen * melkklieren * vetweefsel * bindweefsel * bloedvaatjes * lymfevaatjes bevinden. Bij borstkanker spreekt men meestal van kanker in de melkklieren of in de melkgangetjes.
Risicofactoren? Aan sommige van de risicofactoren kan je helaas weinig doen. * Roken * Alcholgebruik * Vrouw zijn * Op jonge leeftijd beginnen menstrueren * Kinderloos blijven * Kindje krijgen na 35 jaar * Leeftijd --> Hoe ouder men wordt, hoe meer kans op borstkanker
Soorten? Er zijn verschillende soorten borstkanker: * Goedaardige gezwellen --> Papillomen --> Kleine gezwellen die voorkomen in de hoofdmelkgangen Verwijderd men operatief en komt meestal voor tussen de leeftijd van 15 en 25 jaar --> Fibroadenomen --> Komt vooral voor bij jonge vrouwen en wordt ook operatief verwijderd. * Kwaardaardige gezwellen --> DCIS --> LCIS --> Medullair carcinoom --> Invatief ductaal carcinoom --> Invasief lubulair carcinoom --> Tubulair carcinoom --> Ziekte van Paget --> Inflammatoir carcinoom
Symptomen? Signalen? Klachten? Wanneer u één van de onderstaande klachten/signalen/symptomen herkent bij uzelf, neemt u best contact op met uw huisarts. Maar het betekent nog niet omdat u één van onderstaande klachten herkent dat u daarom ook daadwerkelijk borstkanker heeft!
* Een knobbeltje of een zwelling voelen in de borst of onder de oksel * De tepel die veranderd is: --> de tepel is beginnen schilferen --> de tepel is zich gaan intrekken in het lichaam --> de tepel geeft bloed af of ander vocht --> de tepel is gezwollen * Kuiltjes of plooien in de borsthuid * Rode, vlekkerige uitslag * Pijn in de borst
Diagnose? * Zelfonderzoek --> Men raad vrouwen aan om vanaf hun 20 ste levensjaar elke maand een zelfonderzoek te doen. --> Ga voor de spiegel staan en bekijk je borst: zijn er veranderingen aan de tepel? Zit de borst rood of gezwollen? Is de huid ingetrokken? --> Doe nu je armen omhoog en doe hetzelfde onderzoek. Bekijk ook de zijkanten van de borsten. --> Buig nu voorover en bekijk nogmaals de zijkanten van de borsten. --> Ga nu rustig liggen en leg een kussen onder de rechterschouder en leg uw rechterarm onder uw hoofd (zie foto hierboven) --> Neem nu uw 3 middelste linkervingers (platte ervan) en draai in cirkelbewegingen naar de tepel toe, duw hard genoeg zodat u uw borst goed voelt --> Doe dit onderzoek ook bij de linker borst --> Doe dit onderzoek nogmaals, maar rechtopstaand --> Doe dit onderzoek ook in de douche omdat dit vaak gemakkelijker gaat en omdat je dan dikwijls gemakkelijker veranderingen in de borst gewaar wordt * Mammografie
* Echografie
* MR of MRI of Magnetische Resonantie of NMR
Toelichting: 'het uitstrijkje' of de 'pap-test' Wat? Het uitstrijkje is een testje die afgenomen wordt om baarmoederhalskanker in een voorstadium te ontdekken. Dankzij deze test kunnen afwijkingen in de cellen van de baarmoederhals al in een zeer vroeg statium ontdekt worden. Het uitstrijkje kan ook een foutieve uitslag hebben. Het is geen middel dat 100% zekerheid kan brengen.
Wie? Alle vrouwen tussen 30 en 60 jaar worden aangeraden om regelmatig (om de 5 jaar) een uitstrijkje te laten doen.
Hoe? U gaat bij de arts op uw rug liggen, met gebogen knieën. De arts zal een verwarmd speculum in de vagina brengen met een houten spateltje zal hij een klein beetje baarmoederslijmvlies nemen vanuit uw baarmoederhals. Hij zal dit naar het lab toe sturen en zij zullen het verder bekijken. U krijgt enkele dagen later het resultaat.
Diagnose? Wanneer het lab het monstertje gecontroleert heeft, zijn er 5 uitslagen mogenlijk: * Pap 1: --> het uitstrijkje is normaal
* Pap 2: --> er zijn enkele cellen die afwijken van het normale patroon, u dient zich een half jaar later nog eens te laten controleren
* Pap 3 A en B: --> er zijn licht afwijkende cellen, een gynaecoloog wordt geraadpleegt.
* Pap 4: --> er zijn meerdere afwijkende cellen teruggevonden. de gynaecoloog wordt geraadpleegt de kans bestaat dat er een behandeling nodig is
* Pap 5: --> er zijn meedere sterk afwijkende cellen gevonden; er is kans op baarmoederhalskanker de gynaecoloog zal op korte termijn verwittigd worden en u onderzoeken er kan een behandeling door chemotherapie of een operatie nodig zijn
Ziekte van Hodgkin of Hogdkin-Lymfoom Wat? Om te begrijpen wat deze ziekte inhoud, is het goed om eerst iets te weten over het lymfestelsel. Net zoals we bloedvatenstelsel in ons lichaam hebben, hebben we ook een lymfestelsel. Op verschillende plaatsen in ons lichaam hebben we lymfeklieren en die staan in verbinding met elkaar dankzij de lymfevaten. Door die lymfevaten lopen lymfocyten. Die lymfocyten zorgen voor de natuurlijke afweer van ons lichaam tegen ziekteverwekkers en ze produceren ook afweerstoffen. De ziekte van Hogdkin is een lymfeklierkanker. Bij deze ziekte is er een plotse abnormale vermenigvuldiging van de lymfocyten.
Wie? Komt meestal voor tussen 20 en 35 jaar en boven 50 jaar. Het zijn ook meestal mannen die te kampen krijgen met deze ziekte.
Symptomen? Signalen? Klachten? Men hoeft niet noodzakelijk van in het begin aan deze klachten te vertonen. * Gezwollen (al dan niet voelbaar) lymfeklieren --> zitten in de hals, oksel, liezen,... * Overmatig transpireren * Vermageren * Weinig eetlust * Vermoeidheid * Koorts, afgewisseld met normale lichaamstemperatuur
Stadia? Er zijn verschillende stadia in deze vorm van kanker: * Stadium 1 --> De kanker blijft in 1 lymfekliergebied * Stadium 2 --> De kanker breidt uit tot meerdere lymfeklierggebieden * Stadium 3 --> De kanker zit in kliergebieden boven en onder het middenrif en soms ook in een orgaan * Stadium 4 --> De kanker zit in andere organen die geen lymfeklierweefsel bevatten
Onderzoek? De 1ste vier onderstaande puntjes behoren tot het onderzoek om te weten of u al dan niet aan lymfoomkanker lijdt. De overige punten doet men om vast te stellen in hoe ver de ziekte zich heeft uitgebreid. * Amnese * Bloedproef * Weefselpunctie en/of vochtpunctie --> Er wordt vanuit een lymfeklier een kleien hoeveelheid vocht opgenomen via een dunne, naald. Daarna controleert men dit staal in het llab * Biopsie --> Een stukje lymfeklier wordt weggenomen. * CT-scan --> van buik, borstkas en hals * PET - scan * Beenmergonderzoek * KNO-onderzoek (keel, neus, oren) * Echografie * MRI of MR of NMR
Wat? Oorzaak? Om te beginnen zal ik u wat meer algemene info geven over de baamoeder. De baamoeder (in het midden op de tekening te zien) is een orgaan dat enkel vrouwen bezitten. De bedoeling van dit orgaan is om een bevruchte eicel (embryo) te laten ontwikkelen tot een foetus. Dit kan enkele door de innesteling van de embryo in het baarmoederweefsel. Aan de linker en rechter kant van de baarmoeder zitten twee eierstokken en twee eileiders. De eileiders liggen hoegenaamd boven de eierstokken, wat ook te zien is op de tekening. Waar de baarmoeder uitmondt, noemt men de baarmoedermond en dat deel verloopt tot de vagina. We kunnen bij de baarmoeder twee delen onderscheiden: - baarmoederlichaam (corpus uteri) waaraan de eileiders vastzitten. De ontwikkeling van het zaadje tot baby zal hier plaatsvinden. - baarmoederhals (cervix uteri) Zoals u ook kunt zien op de tekening zijn er bij de baarmoeder 2 types cellen te vinden: de cilindercellen en de plaveiselcellen. Meestal bevind baarmoederkanker zich op de grens tussen deze twee types cellen. Men heeft ontdekt dat baarmoederhalskanker ontstaat na aanhoudende virale infectie's in het baarmoederslijmvlies. We hebben het hier over het humaan papillomavirus, kortweg HPV. De taak van het baarmoederslijmvlies bestaat erin om schadelijke stoffen weg te houden uit de baarmoeder maar in sommige gevallen wordt het baarmoederslijmvlies zelf regelmatig geteisterd door het HPV en ontstaan er chronische infectie's. Die infectie's kunnen tot vervorming van het baarmoederslijmvlies leiden; vervorming en woekering van de baarmoedercellen. Hier kunnen we spreken over kanker: baarmoederhalskanker of kanker van het baarmoederslijmvlies dus.
Wie? - De afgelopen jaren is men tot de conclusie gekomen dat het vooral vrouwen vanuit de streek rond Suriname zijn die met baarmoederhalskanker te maken hebben. - Baarmoederhalskanker is de tweede meest voorkomende kanker bij vrouwen, op borstkanker na. - Zowel jonge vrouwen als oudere vrouwen kunnen baarmoederhalskanker krijgen. - Alle vrouwen die seksueel actief zijn. Hoe groter de promiscuïteit (en dus het aantal partner), hoe meer kans op baarmoederhalskanker.
Risico's? - Uitzaaiingen (metastasen) via bloed en/of lymfe - Verder uitbreiden van de kanker: dan beperkt de kanker zich niet meer tot het baarmoederslijmvlies maar verspreid deze zich naar de endeldarm, blaas etc. - Verwijderen (gedeeltelijk of geheel) van de baarmoeder (en omliggend weefsel) - Incontinentie (zie ook op deze site bij "urinair stelsel") - Vroegtijdig intreden van de menopauze - Zwangerschapsproblemen
Risicofactoren? - Vrouwen die een soa hebben opgelopen (zie "seksualiteit" op deze site) - Vrouwen die wisselende partners gehad hebben tijdens de jonge volwassenheid.
Symptomen? Signalen? Klachten? - Waterachtige afscheiding - Abnormale bloedingen (vb na geslachtsgemeenschap, tussen de menstruatie's in,...) - Onaangenaam geurende afscheiding (kan ook veroorzaakt worden door bacteriële, vagina infectie)
Preventie? - Regelmatig een uistrijkje (PAP-test) laten doen is de beste preventie. Hierbij zal men een kleine hoeveelheid cellen vanuit de baarmoederhals afnemen met behulp van een spateltje of borsteltje. Die cellen laat de arts onderzoeken in het labo: men kijkt of er afwijkende cellen te vinden zijn en zoja, in welke hoeveelheid. De uitslag van deze test zal natuurlijk aan de patiënt worden meegedeeld. De test duurt niet meer dan vijf minuten en is relatief pijnloos. Artsen dringen erop aan dat vrouwen vanaf hun 25ste levensjaar regelmatig (liefst om de 3 jaar) een uitstrijkje laten doen. Let op, de PAP-test is geen genezingsmethode! - vaccinatie tegen baarmoederhalskanker: deze vaccinatie's worden door sommige ziekenfondsen al (gedeeltelijk) terugbetaald. De vaccins worden best toegediend op jonge leeftijd, nog voor de eerste geslachtsgemeenschap. Natuurlijk kunnen ook oudere vrouwen nog steeds kiezen voor de injectie's. Zowiezo zijn ze aan te raden aan elkeen die seksueel actief is/zal zijn/geweest is. Er zijn drie injectie's nodig voor een gehele bescherming, maar tot nog toe is het onduidelijk of dat zij herhaald dienen te worden of niet. Eén van de vaccins, met name Gardasil, wordt nu praktisch volledig terugbetaald door alle ziekenfondsen voor meisjes tussen de leeftijd van 12 en 16 jaar. Het remgeld bedraagt zo'n 10 euro. De vaccinatie gebeurt in drie verschillende fasen (0-2 en 6 maand)
Behandeling? Chirurgie, bestralingstherapie en chemotherapie zijn de meest voorkomende behandelingswijzen. Soms komen de verschillende behandelingsmethoden voor in combinatie met elkaar. Bij de chirurgische behandeling kan het zijn dat men de baarmoeder(hals) gedeeltelijk of geheel verwijderd. Wordt de kanker echter vroegtijdig ontdekt, dan kan men met ook al aan de hand van een kleine ingreep de kwaadaardige cellen verwijderen. Na de behandelingstherapie zal de arts ook de patiënt verzoeken om nog regelmatig eens een PAP test te laten uitvoeren.
(Hierboven kunt u de PAP-test zien: de genaecolo(o)g(e) pf huisarts plaatst een speculum of eendenbek in de baarmoederhals die ervoor zorgt dat deze open blijft. Men gaat met behulp van een spateltje of borsteltje in de vagina om een paar cellen van de baarmoederhals weg te nemen. Hierbij wordt een draaiende beweging gehanteerd. De genaecolo(o)g(e) of huisarts doet de afgenomen cellen op een proefplaatje en laat dit nu verder onderzoeken in het labo.)
Enkele duidelijke nota's: - deze website mag in geen geval een bezoek aan een medisch gespecialiseerde vervangen. - deze website heeft géén commerciële doeleinden, enkel informatieve. - in geen geval staat deze site onder toezicht van sponsors in de gezondheidszorg. Los van de advertentie's die organisatie "bloggen.be" voor zichzelf verspreiden - de website wordt regelmatig gecontroleerd en bijgestuurd door medisch geschoolden.
WWW.GEZONDHEIDSHOEKJE.COM
