Departement Lot, Parel in zuidwest Frankrijk

Middeleeuwse kastelen en slapende dorpjes

 Wie gek is op ongeschonden natuur, eeuwenoude bossen, kronkelende en schilderachtige riviertjes, zo goed als slapende dorpjes, aansluitend een uitstekende tafel met niets dan smakelijke streekproducten en heerlijke wijnen, zal in het departement Lot ruim zijn gading vinden. Meer nog, hij wordt er steevast verliefd op. De Lot, op de kaart te vinden net onder de bekende regio Dordogne en een flinke streep boven Toulouse, is zonder meer een paradijs voor de levensgenieter en epicurist, want de gastronomie wappert er hoog in het vaandel.

De Lot kan bogen op een rijke geschiedenis, doorspekt met prehistorische grotten, tientallen middeleeuwse kastelen, dorpjes met poppenhuisjes, het ene nog mooie dan het andere.  Meer nog, in de Lot wordt je helemaal niet platgelopen door de toeristen, al ontdekt men stilaan deze wondermooie streek, weliswaar zo goed als onbereikbaar met het openbaar vervoer. Een wagen is dus onontbeerlijk. Maar goed ook, want de panoramische vergezichten zorgen telkenmale voor een heerlijke stop. De regio is dan ook een onuitputtelijke bron van plezier voor wandelaars, fietsers en waterliefhebbers. Na elk bocht ontdekt men een nieuw zicht, waarbij de mooiste postkaart zowaar verbleekt.

ROCAMADOUR

Een van de absolute toppers in de Lot is het aan de rotsen gekleefde dorpje Rocamadour aan de Alzou rivier, na de Mont Saint Michel in Normandië, de meeste bezochte monumentale bezienswaardigheid in Frankrijk. De geschiedenis van dit voormalig pelgrimsdorp is even verrassend als de omgeving. Het is genoemd naar Roc Amadour, naar het anonieme lichaam van een kluizenaar dat in 1166 ongeschonden werd teruggevonden in een grotkapel gewijd aan Maria. Het werd al snel een bedevaartsoord gewijd aan de Zwarte Madonna en een belangrijke halte op weg naar Santiago de Compostella.  De Lot is zowat een geleide naar het wereldbekende pelgrimsoord. Een bezoek aan de sanctuaria – goed voor een klim van 216 middeleeuwse treden – brengt ons naar de kapel van Notre Dame en de Sint-Michiels kapel, het museum van de Gewijde Kunst, de Sint-Heiland basiliek en onder andere uiteraard de Sint-Amadourkerk. Bewonder de Wonderbare Klok, oude smeedijzeren klok uit de 9^de eeuw die de wonderen van Madonna aankondigde. De legende wil dat elkeen die op zee in moeilijkheden kwam en de Madonna aanriep, de klok vanzelf ging luiden. Dit werd door de geestelijken van het dorp meteen genoteerd. Het graf van Roc Amadour ofte Sint Amadour is vandaag louter een in de wanden van de rotswant uitgegraven sarcofaag, daar het lichaam naderhand is verdwenen. De lege grafnis bevindt zich achter een smeedijzeren hek. Maak ook even tijd voor de 12^de eeuwse Sint-Heilandkerk,  sinds 1913 tot  basiliek verheven door paus Pius X. De kerk bood onderdak aan arme pelgrims en daar de nacht doorbrachten tot 1900. De kerk zelf laat een verwarde indruk na. Vlak voor het altaar staat immers een van de acht zuilen. De Sint-Anna kapel, de Sint-Johannes de Doper kapel  en de Sint Blasius kapel vervolledigen het geheel. Het 14^de eeuwse kasteel op de top maakt het onvoorstelbaar mooie plaatje compleet.  Rocamadour bezoek je best in het voor of najaar. In de zomermaanden kan het er druk zijn, tenzij je al om 9.30 uur via Hospitalet de Heilige Weg opstapt en via de Figuier Poort het dorp binnenstapt. En voor wie het wenst, er is een lift die je in het hart van dit unieke pelgrimsdorp brengt. In de winter is het er zowaar stil en zijn de meeste handelszaken gesloten.

CAHORS

De 14^de eeuwse Pont Valentré – de enige middeleeuwse brug met drie torens – over de Lot rivier is het merkpunt van het charmante stadje Cahors, goed voor 25.000 inwoners en hoofdstad van het departement Lot, tevens de geboorteplaats van politicus Léon Gambetta en paus Johannes XXII. De drukke Boulevard Gambetta snijdt met schitterende platanen de stad in twee. Enerzijds het vernieuwde gedeelte met knappe ondergrondse parkeerhaven op de Place François Mitterand pal in het hart van de stad en anderzijds het middeleeuwse centrum dat met zijn indrukwekkende herenhuizen, rijkelijk voorzien van stenen kapwerk en renaissanceramen, herinneren aan een glorieus en rijk verleden. De zo goed als intact gebleven steegjes in de wijken Soubirous en Badernes laten je her en der proeven van Les Jardins Secrets, een dertigtal tuintjes, al dan niet voorzien van exotische planten die extra sfeer geven. Probeer ook een markdag mee te pikken, zonder meer een der kleurrijkste van de regio.

SAINT CIRQ-LAPOPIE

Wie dacht alles te hebben gezien in het sacrale Rocamadour, mag 35 km uit Cahors nogmaals de ogen uitkijken op de pracht van het dorpje Saint Cirq-Lapopie, waar de huizen zich vastgrijpen aan de 100 meter hoge rotswanden aan de voet van de Lot en bijrivier Célé. Geen wonder dat dit dorpje zich wringt bij de Mooiste Dorpjes van Frankrijk. In de middeleeuwen was dit een belangrijke stad beheerd door de drie kastelen van de families Cardillac, Lapopie en Gourdon, met hoogtepunt in de 13^de eeuw. Godsdienstoorlogen en later Hendrik van Navarra vernielden de kastelen. Vandaag openbaart Saint Cirq-Lapopie zich als een lieflijk dorpje waar alle rood, oker en alle mogelijke grijstinten zich op de huisjes storten waarbij de blauwe, paarse en roos blauwe hortensia’s en begonia’s een extra kleur aan het dorpje geven, door de surrealist André Breton omschreven als “De onmogelijke roos in de nacht”. Geen wonder dat het heel wat kunstenaars zich in Saint Cirq-Lopopie nestelen. Verder laat het 16^de eeuwse kerkje een mooi renaissance portaal bewonderen. Trek je klimschoenen aan en bedwing de de 80 meter hoge Lapopie rots met restanten van het voormalig kasteel en geniet van het majestueuze uitzicht op het dal en de Lot en Célé.

PREHISTORIE IN PECH-MERLE

Een streepje voorhistorische geschiedenis mag niet ontbreken in de Lot. De Grot van Pech-Merle in Cabrerets mag dan wel niet de bekendheid genieten van Niaux, Altamira of Lascaux, prehistorici beweren dat de grot tot een van de meest indrukwekkende behoort in Europa, met muurschilderingen van onze voorouders. Pech-Merle ligt op 280 meter boven de zeespiegel en is ontdekt in 1914. Sinds 1926 kan men er een labyrint van gangen bezoeken, ruim 2 miljoen jaren oud, inclusief het bewonderen van schilderingen en rotstekeningen, die tot 20.000 jaar oud zouden zijn. We ontdekken – met wat verbeelding – fraaie tekeningen van mammoeten, rondborstige vrouwenfiguren, herten, stier met horens, antilopen, steenbok en tal van paarden, voetafdrukken, aansluitend talrijke afdrukken van handen. De grot is verdeeld in diverse zalen, doorspekt met schitterende druipstenen en hangende kalkschijven. Een grot waar de liefhebbers nooit van genoeg krijgen. In de Lot is het verder ook nog genieten van grottenin Padirac, Foissac, Noailles, Rocamadour, St-Cere, Castella, Bach, Gourdon en onder andere Lacave en Montcuq.

FIGEAC

Na de ondergrondse en prehistorische pracht is verpozen in het luchtige en fraaie Figeac ideaal. Tegelijk snuift men wat geschiedenis op en kan je via Les Clefs de Figeac de universiteitsstad, goed voor zowat 12.000 inwoners (de tweede stad van de Lot), op je eentje vlot deze rijke oude middeleeuwse parel bewandelen. Toppers daarbij zijn alvast de Notre Dame-du-Puy en de 12^de eeuwse Saint Sauveur kerk, hartje Vieux Figeac, eertijds deel uitmakend van een groot abdijencomplex dat evenwel tijdens de godsdienstoorlogen vernietigd werd. Geniet van wat flaneren in de steegjes die allen opgesmukt zijn en in al hun glorie geschiedenis uitstralen. In ruim tien jaar werden zowat 700 woningen opgeknapt, wat de stad zijn oude glans terug gaf. Vooral de Rue Caviale met overwelfde passages, Place Carnot en de Place Vival laten prachtige huizen bewonderen, bewerkt met spitsboogramen en gebeeldhouwde houten consoles. Schitterend gewoon.

Andere niet te missen fenomeen is de Place des Ecritures, aansluitend het Musée des Ecritures, Museum van Wereldgeschriften, een wandeling doorheen 5.300 jaar geschiedenis in het hart van de geschriften, een eerbetoon aan de in Figeac geboren Jean-François Champollion (1790-1832), genie die op zijn 15^de naast zijn moedertaal ook het Latijn, Grieks, Hebreeuws en Arabisch onder de knie had. Als broekje bestudeerde hij de Egyptische hiërogliefen. Hij was hoogleraar op zijn 22^ste,  bestudeerde de steen van Rosetta (stuk grafzuil in zwart basalt uit Egypte) en slaagde er in het oudste handschrift ter wereld te ontcijferen. Hij werd amper 42 jaar en sprak uiteindelijk 22 talen. Het Musée des Ecritures – gebouwd op de grondvesten van het geboortehuis van het genie – is geen museum als een andere. Je wandelt er zowaar doorheen de geschiedenis van de literatuur en het leven van de grote Jean-François Champollion. Een must, ook voor de niet-museumliefhebber.

PRAKTISCH

De Lot ligt in de Midi-Pyrénées op zowat 1.000 km vanuit Brussel. SN Brussels Airlines brengt je in anderhalf uur naar Toulouse. Een huurwagen is onontbeerlijk. Leuk is de trip te maken met de wagen en te genieten van al dat moois dat Franrkijk onderweg te bieden heeft. Via de schitterende snelwegen (en péages) is men er vlug. Wie de nationale routes neemt (zonder péages) doet er langer over, maar geniet des te meer.

Met dank aan Martine Bouchet, Virginie Seguin, Cathérine Bizet, Véronique Beauvois en CB Communication,

Meer info: www.tourisme-lot.com

(Georges Keters)