Tropoi

Op een zaterdagavond in oktober woonde ik de voorstelling bij van het toneelstuk ‘Tropoi’ door jeugdtheatergezelschap ‘Froefroe’, onder regie van Marc Maillard. De locatie van het evenement was de schouwburg van het bekende theatergezelschap NTGent, aan het Sint-Baafsplein in het hart van de Oost-Vlaamse hoofdstad.

Ik zal maar met de deur in huis vallen, veel ervaring met toneelspelen had ik nog niet op het moment dat ik de zaal betrad. Ik ben dan ook pas zeventien. Als eerste kennismaking met het theater leek het me beter een wat luchtiger, toegankelijker stuk uit te kiezen. Volgens de brochure die ik vooraf had doorgenomen viel dit stuk onder de noemer ‘jeugdtheater’, dus dat leek me wel geschikt. Je leest hieronder of het dat uiteindelijk ook was.

‘Tropoi’ is eigenlijk geen klassiek toneelstuk, maar een soort poppenspel, met vaak levensgrote poppen die prachtig vormgegeven werden. De poppen worden niet met touwtjes bediend, maar door de handen van de acteur of actrice die de rol van de pop vertolkt. Hij of zij geeft de pop dan ook zijn of haar stemgeluid.

Laat me eerst even kort het verhaal schetsen. Het geheel speelt zich af in het Italië van de late middeleeuwen, op het moment dat de katholieke kerk nog zeer machtig is en mee het beleid van het land bepaalt. Het hoofdpersonage, Castiglio (rol van Dimitri Duquennoy), een luitspeler, doet zich voor als alchemist. Een alchemist is een soort tovenaar die goud kan maken, of op zijn minst beweert dat te kunnen.

Castiglio verlaat aan het begin van het stuk zijn thuisstad Firenze en komt terecht in een fictief klein koninkrijk, dat van ene zekere koning Pico (rol van Dries de Win). De hebzuchtige en ook wel goedgelovige koning Pico is na een kleine ‘demonstratie’ van Castiglio overtuigd van diens vermogen om daadwerkelijk goud te maken. Castiglio krijgt een plaats aan het koninklijk hof en wordt een beetje de vertrouwenspersoon van de koning.

Castiglio weet  de band met de koning nog te versterken wanneer hij op een dag diens zoon luit leert spelen. Hij krijgt van de koningszoon de vraag waarom muziek mensen in een welbepaalde stemming kan brengen, zoals vrolijk, droevig, opgewonden of nog iets anders. Op die vraag  heeft Castiglio niet meteen een antwoord, maar het zet hem wel aan het denken. Muziek kan inderdaad de stemming van mensen beïnvloeden, dus ook hun gedrag. Hij komt tot het verbazende besluit dat muziek eigenlijk een soort toverkunst is!

Wanneer Castiglio er in slaagt de koning te overtuigen van de verborgen macht die muziek heeft krijgt hij de opdracht toegewezen om zeven ‘Tropoi’ te maken, magische melodietjes die mensen echt kunnen betoveren. Onder ‘betoveren’ verstaat de koning vooral: hen naar zijn pijpen laten dansen.

Castiglio heeft de bedoeling van de koning wel door, maar grijpt toch met beide handen de kans aan om de Tropoi te maken. Hij maakt er zelfs zijn levensdoel van. Het scheppen van de Tropoi loopt echter niet van een leien dakje en Castiglio gaat wel héél ver in zijn inspanningen om toch zijn doel te bereiken.

Of hij hier uiteindelijk in slaagt wil ik niet verklappen, het zou de pret bederven voor zij die het stuk nog niet gezien hebben en nu toch wel wat nieuwsgierig geworden zijn.

Wel had ik beloofd te vertellen of ‘Tropoi’ nu een geschikte keuze is voor een eerste kennismaking met toneelkunsten. Graag wil ik iets vertellen over het decor, de rekwisieten, het gebruik van het podium door de acteurs en, niet onbelangrijk in dit stuk, de begeleidende muziek.

Het decor is erg sober opgesteld. Veel meer dan een donkerrood doek valt er niet te zien. Er wordt ook slechts zeer beperkt gebruik  gemaakt van rekwisieten. Dat leidt de aandacht van de toeschouwer dan wel naar dat wat echt telt, de poppen en de acteurs. De acteurs vertolken de rol van hun personage soms in pure menselijke vorm, in de volgende scène beelden ze datzelfde personage uit door zich letterlijk achter de poppenversie ervan te verschuilen. Ze benutten hierbij zowat elke vierkante centimeter van het podium, dus er is meer dan voldoende beweging te zien.

Dat ‘Tropoi’ met veel liefde en zorg gemaakt is valt zeker niet te betwijfelen. De acteurs spelen hun rol vol overgave, echt met hart en ziel. De poppen zijn met verbluffend oog voor detail ontworpen en zien er soms angstaanjagend luguber uit, soms ook hilarisch grappig.

In een stuk dat muziek als centraal thema heeft is het natuurlijk ondenkbaar dat er geen muzikale klanken te horen zouden zijn. Froefroe heeft ook hier een duidelijke en juiste keuze gemaakt. Het hele stuk wordt muzikaal omkaderd door muzikanten van vlees en bloed, die hun instrumenten live bespelen, er staat helemaal niks op band. De muzikanten nemen wel niet deel aan wat er op het podium gebeurt, zij blijven letterlijk en figuurlijk aan de zijlijn staan. Uitzondering hierop is hoofdrolspeler Dimitri Duquennoy, die een luitspelende alchemist vertolkt en dan ook eigenhandig de luit bespeelt.

Was het dan over de hele lijn een geslaagde eerste kennismaking? Wel, als ik heel eerlijk ben moet ik helaas zeggen dat dit stuk toch niet helemaal aansluit bij de leefwereld van een veertien- of vijftienjarige, laat staan nog jonger. Het stuk vraagt toch een minimale voorkennis over de middeleeuwen en is bovendien bij momenten wel erg expliciet in zowel wat er getoond als gezegd wordt. Ik vind dat je toch wel minimum zestien moet zijn om dit te kunnen begrijpen en waarderen.

Op dit moment wordt ‘Tropoi’ niet meer opgevoerd, maar als het ooit nog eens hernomen wordt en je wil eens een bijzonder avondje uit, dan is dit zeker een aanrader!

Bijlagen:
Tropoi foto's WORD.docx (872.6 KB)