De eeuwige zoektocht lijkt steeds weer als een wervelwind op te duiken. Met periodes gaat die storm weer liggen en lijkt het alsof alles ontdekt is en geen ondervinding meer nodig is. Pas dan besef je: ik zit vast!
Vragen zoals: wie ben ik? Wat wil ik? lijken soms als een hoge berg waar je niet over kan kijken omdat er een druk op je schouders rust, die ervoor zorgt dat je de antwoorden helemaal niet kan vinden. Maar juist door die enorme focus lijken de antwoorden onvind- en onbestaanbaar. Hier is wel duidelijk dat de zin 'wie zoekt, die vindt' helemaal niet van toepassing is. Het is te vergelijken met liefde, als je je er te hard op focust en te hard naar zoekt zal je liefde niet in die pure vorm vinden, die elk mens uiteindelijk nodig heeft.
Zoals iedereen komen de levensvragen op mijn deur bonken en dan voel ik die hunkering naar aandacht. Aandacht die je beter wel of beter niet eraan spendeert. Als je iets teveel aandacht geeft, ligt een duidelijke overspoeling van gevoelens en gedachten op de loer. Het is hierbij de kunst om de focus onscherp te stellen en je in de grijze zone te begeven. Die grijze zone is heel moeilijk te vinden, zeker voor mensen die zo bewust in het leven staan, zij die zelfreflectie bijna als een soort van lifestyle om zich heen hebben gewikkeld.
Een aangeleerde gewoonte zoals mindfulness, kan je al ver brengen om die eeuwige zoektocht om te vormen tot een bekend, vertrouwd pad des levens. Maar langs de andere kant, is dat vertrouwd pad wel echt zo vertrouwd? Kan dit pad de zekerheid bieden die we nodig hebben? De enige zekerheid die er is, is het nu-moment. Het verleden is enkel een reflectie van jouw perceptie van het wereldbeeld van dat moment. De toekomst is enkel een hunkering naar wat we willen of denken nodig te hebben, maar nooit zal uitdraaien zoals we het willen.
Wat nog een zekerheid is, is dat ieder persoon een eigen perceptie heeft naar gelang zijn/ haar waarden en normen. Dus in die zin, is de zin van het leven niet iets tastbaars, maar eerder een gevoel. Het gevoel wat voor jou werkt. Wat wil jij? Waar voel jij je het beste bij? De zin van het leven is meer een doel dat je stelt om een bepaalde droom of ambitie waar te maken. Dus in principe is er geen juist of fout. Je maakt altijd een keuze op een bepaald moment, wat voor jou op dat moment juist aanvoelt, of zelfs wat het meest winstgevend is. Winstgevendheid in de meest eerlijke en onbewuste vorm. Daarom botst het ook zo vaak met andere mensen, door andere waarden, normen, principes, overtuigingen, ervaringen en wat ervoor gezorgd heeft dat je de persoon bent, die je nu bent.
Keuzes maken, iedereen maakt elke dag vele keuzes, deels moeten, deels willen. Ergens geloof dat zelfs de kleinste keuze een belangrijk effect kan hebben op je zijn, op je leven. Kan je eigenlijk echt zeggen dat je een foute keuze gemaakt hebt, om het dan maar via de weg van de moraal af te vragen. Volgens mij kan een keuze nooit fout zijn (al is dit wel kort door de bocht en niet genuanceerd). Een keuze maak je in een moment wat je het meest best lijkt op dat specifiek moment.
Als je keuzes maakt, denk je soms niet na over de gevolgen, al heb je bij elke keuze (hoe klein of hoe groot dan ook) gevolgen. En het zijn juist die gevolgen die invloed hebben op je leven. Natuurlijk zou het een onmogelijke taak zijn om bij elke keuze na te gaan, "is dit wel goed?". Wat wel goed is, is een middelpunt vinden in heel de chaos aan keuzes. Wat ook goed is, om over keuzes na te denken, is dat je bewuster in je leven komt te staan.
Bij keuzes komt veel verantwoordelijkheid kijken. Neem nu een simpel voorbeeld: je gaat naar de supermarkt en staat voor het rek met boter. Welke boter kies je? Als ouder heb je immers de verantwoordelijkheid om goed zorg te dragen voor je kinderen. Stel nu dat je een pakje Becel boter koopt en de kinderen hadden liever boter van een ander merk, dan loop je de kans dat je keuze niet gewaardeerd wordt door je kinderen. Een gevolg kan zijn dat de kinderen slecht gezind zullen worden. Dit kleine voorbeeld kan ook doorgetrokken worden naar grotere keuzes, met natuurlijk grotere gevolgen. Denk maar aan wereldleiders, zij maken ook keuzes (al dan niet voor hun eigen winstbejag).
Onze maatschappij wordt stilaan complexer met meer keuzemogelijkheden. Maar al die keuze, is dat werkelijk zo goed voor een mens? Graag verwijs ik naar kinderlijk gedrag. Eigenlijk maak je keuzes voor wat het beste oplevert voor jezelf. Al lijkt een keuze nog zo klein, je zal altijd in context van belonen-straffen redeneren. Een moeder of vader koopt een pakje boter omdat zij/hij weet dat ze iemand die van die boter eet daar een plezier mee zal doen (afhankelijk van het juiste gekochte merk en of mensen graag boter eten). Uiteindelijk is de beloning voor de ouder dat de gevoede persoon tevreden is.
En draait het daar uiteindelijk niet in het leven om, tevreden mensen? Want als men tevreden is zal de entiteit geluk sneller aan iemand z'n deur kloppen. Elke keuze, hoe klein of hoe groot die ook mag zijn, heeft invloed op jezelf, je omgeving en onrechtstreeks op de ganse bevolking. Dit is misschien teveel systeem-theoretisch denken, maar kan wel een heldere blik geven op hoe keuzes maken gevaarlijk kan zijn. Hiermee wil ik niet zeggen dat je bij elke keuze stil moet gaan staan. Door bewuster in het leven te staan brengt je meer tot het hier en nu en minder tot wat je wilt maar niet nodig hebt. Hiervoor verwijs ik graag naar een geweldig boek dat ik aan het lezen ben: 'Een nieuwe aarde' van Eckhart Tolle.
Als we allemaal wat bewuster zouden door het leven gaan dan denken we eerst na voor we iets zeggen, want dat is immers ook een keuze maken. Zo lijkt de simpelste keuze eigenlijk niet zo simpel, maar ik denk ook dat keuzes maken een proces is dat je kan aanleren. Hoe je bv bewustere keuzes maakt. Dit lijkt een behavioristische opstelling, maar is het niet. Het gaat er niet alleen om, om het uiterlijke gedrag te corrigeren, maar vooral ook wat in het menselijk hoofd omgaat. Deze verandering kan alleen maar plaatsvinden als je jezelf beter leert kennen. Dus hoe je in een bepaalde situaties reageert. Bewustwording is een eerste stap die herkenning teweeg brengt. Pas dan kan er verandering en hopelijk verbetering mogelijk gemaakt worden.
Het zal je maar overkomen... Borderline. Borderline is een persoonlijkheidsstoornis die o.a. gekenmerkt wordt door stemmingswisselingen, dissociatie, het chronisch gevoel van leegte, ongecontroleerde woedeuitbarstingen, concentratieproblemen,... Deze persoonlijkheidsstoornis komt tot uiting in de adolescentie en vroege volwassenheid, waar deze stoornis 'stabiliseert' tussen het dertigste en veertigste levensjaar. Helaas ontnemen vele jonge capabele mensen zich het leven, omdat leven met deze 'zware' ziekte hen zo grijpt dat ze geen uitweg meer zien en deze ziekte als een ware parasiet hen gevangen houdt. Dit gevangenschap grijpt je zo naar de keel dat zelfmoord vaak de enige oplossing lijkt.
In de adolescentie lijkt alles zeer goed te gaan, je omgeving heeft je meestal al aanvaard met je grillen en zo lijkt de mantel van Borderline de gemene kenmerken te bedekken. Maar dan wil je onafhankelijk zijn, je wilt op je eigen benen staan, waardoor je beslist: "ik ga alleen wonen.". Dit zelfstandige leven zorgt ervoor dat die vertrouwde omgeving verder van je leven verwijderd is en je nieuwe mensen leert kennen. Nieuwe relaties bieden zich aan, zowel liefdes- als andere relaties, werk, vriendschappelijk,... Plots is het daar. De eens zo machtige structuur waaraan je je hebt vastgehouden alsof het de enige vaste strohalm was die je nog maar kon vastgrijpen, lijkt ineens in het niets te zijn verdwenen. De structuur wordt chaos en lijkt niet meer op drijfzand dat je langzaam naar beneden trekt. Het zit op je geest, verweven als een soort parasiet.
Niemand in je omgeving lijkt je maar te begrijpen en zo werkt het ook omgekeerd, je begrijpt de anderen niet meer. Hoe is het zo ver kunnen komen? Vroeger was het toch niet zo heftig allemaal? Zo onbegrijpbaar? Omdat je uiteindelijk niet meer kan, meld je je ziek. Deze periode van ziek zijn, wordt alsmaar meer verlengd. Uiteindelijk verlies je je job. Na lange tijd van ziekte ga je weer werk zoeken en ontdekt dat het patroon zich elke keer opnieuw herhaalt. Omdat er lichamelijks niets mis lijkt te zijn, althans niet meer dan wat stress-symptomen, ga je een andere weg bewandelen. Na deze lange weg zoek je heil in de wereld van de psyche, want de gedachte 'als er niets lichamelijks is, zal er misschien wel iets mis zijn met mijn geest?' rijst nu ineens op en toch hoop je dat je ongelijk hebt. Na lange tijd en vele bezoeken aan psycholgen en psychiaters, dit omdat je relaties met mensen altijd maar toe en af nemen, valt dan eindelijk de diagnose, Borderline.
Na wat opzoekwerk op het internet, verschillende gesprekken met hulpverleners en leeswerk in boeken, valt het besef: 'ik heb Borderline'. De aanvaarding van deze ziekte valt zwaar en zorgt ervoor dat de kenmerken ervan zich nog erger uiten dan ze aanvankelijk al deden. Na vele gesprekken met een psycholoog wordt het nog zwaarder eens je beseft dat dit een proces van lange adem kan worden. In verschillende media hoor en lees je dat dit wel te genezen valt en de andere spreekt dit dan weeral tegen. Wat moet je nog geloven? Want geloof in deze ziekte is iets wat zo fragiel is. Het geloof in wat andere mensen zeggen en dat dit waar kan zijn, is beneden alle peil. Je wilt mensen wel geloven, maar je kan ze niet vertrouwen. Dit proces treft je keer op keer, waardoor het lijkt dat jezelf op te sluiten om geen sociaal netwerk meer te hebben de enige oplossing is. Door deze opsluiting neemt de parasiet, die je al zolang in z'n greep houdt, nog meer grip op jou. Uiteindelijk zie je het niet meer en in de stemming van verdrietig, wanhopig en impulsiviteit is er maar één oplossing, zelfmoord. Dit langdurig proces sinds de bekendmaking van je diagnose lijkt je al even zwaar te vallen dan de periode daarvoor, alleen heeft het nu een naam.
Na een paar pogingen besef je meer dat je elke dag opnieuw zal moeten vechten om die parasiet niet te laten bovenkomen, maar hoop je eens zo hard dat er nu eindelijk medicatie zal beschikbaar zijn die de stemmingen doen afvlakken. Uiteindelijk doe je er alles voor en ben je bereidt om zeer ver te gaan in het proces van genezing. Genezing die er wel of niet is voor Borderliners. Elke dag moet je wel vechten, maar elke dag word je ook meer moe, waardoor het patroon van gevecht - opgave zich meer en meer opstapelt. Je wilt wel vechten, maar je wilt ook opgeven. Elke dag opnieuw en je blijft je afvragen, wanneer stopt het? Wanneer kan er gesproken worden van genezing? Toch zijn er ook momenten van hoop, hoop op iemand of iets dat je je niet meer laat voelen zoals je je altijd voelt. Hoop en wanhoop die elkaar elke dag afwisselen. Elke dag vraag je je af, 'wanneer wordt de chaos opnieuw structuur?'
Het is inmiddels al een maand geleden, wat gaat de tijd snel! Althans... wat is tijd? Want die kan uiteindelijk ook traag gaan... welke zin geven we eigenlijk aan tijd?
Tijd is iets constant, iets wat altijd aanwezig is geweest en zal zijn. Toch is tijd het meest onzekere ding, het is niets tastbaar, niets wat subjectief is, maar! we kunnen wel een subjectieve mening/ gevoel erover hebben. Tijd kan je maken of breken, tijd kan je ouder of jonger doen lijken.
Toch is tijd iets wat ik graag eens zou willen doen stilstaan, je leeft dan in het nu-moment. Een enkel moment om alles te laten bezinnen, even stilstaan, even op adem komen. Want hoe erg je het ook hebt, tijd is niets wat je onder controle hebt, ook al heeft het één zekerheid, het gaat vooruit. Daaruit leid ik meteen af dat alles vooruit gaat, hoe slecht of hoe goed het ook is en misschien is dat op zich al een zegen, een moment van innerlijke rust "ook dit gaat voorbij".
Tijd was eigenlijk niet het onderwerp dat ik in gedachten had voor vandaag, maar eerder hoe prikkels van buitenaf zoveel (on)bewuste invloed hebben op mensen. Net zoals je voor 85% communiceert met je lichaamstaal, zoveel kunnen die prikkels ook bij je binnendringen zonder dat daar zichtbaar bewijs van is (het resultaat, het gedrag dat daar het eindpunt van is, is wel een zichtbaar feit, maar dan is het nog zaak om al dat gedrag op een objectieve manier weer te geven, wat heel zelden lukt, aangezien wij subjectieve wezens zijn).
Het is een contradictie om te stellen dat het leven fragiel is, gezien wij sterke wezens zijn. Als je ziet hoeveel mensen er niet zijn die door problemen het leven doorspartelen, hoe sterk zij zijn, hoe zij letterlijk overleven in een jungle van wat een mooi schilderij zou moeten zijn. Wat wordt er ons toch niet voorgelogen als we jong zijn. Hoe hard we door deze consumentenmaatschappij gepusht worden om te zijn wat de maatschappij ons oplegt. Eén mislukking en je wordt getekend voor de rest van je leven. Al van bij de geboorte wordt je gedwongen om te leven, want uiteindelijk hebben wij ervoor gekozen om geboren te worden? Respect voor de ouders moet er zijn, maar zij hebben voor jou gekozen. Of nee! Zij hebben voor een kind gekozen en toevallig ben je bij die mensen terecht gekomen. Zij hebben voor jou gekozen, zij hebben gekozen om te zorgen voor jou (om gewoon hun behoefte van zorgzaamheid te bevredigen). Ok, de meeste ouders doen veel voor hun kroost, maar het respect heeft ook beperkte banden vind ik. Al van bij de geboorte word je gedwongen om keuzes te maken, je wordt gedwongen om geboren te worden. Niemand heeft achter dit leven gevraagd. Dus het 4de gebod kan hierdoor al onderuit gehaald worden: 'Vader, moeder zult gij eren'. Hier zien we het al meteen een 'gebod'! Je wordt verplicht om dit te doen. In een ideale wereld is het nog altijd 'je krijgt wat je geeft'.