Elke keer wanneer Man de zolder opkruipt, met glimmende oogjes en stofnetten in zijn grijzende haar weer naar beneden komt, heeft hij wel een of andere schat mee: een verhaal met een tastbare foto. Dan krult Dochters neusje als een eersteklas houtschaverlingetje van nieuwsgierigheid, nestelt ze zich dicht tegen papa en piert alle details uit zijn neus. En papa? Papa tovert: hij tovert een glimlach op zijn gezicht en een zachte gloed in zijn ogen, hij straalt gezellige warmte uit en begint te krimpen... te krimpen... Tot hij de leeftijd van 8 bereikt en zijn eerste ontmoeting met dat kleine stukje speelgoed herbeleeft: elk detail wordt uitgebreid besproken en door een of andere chemische reactie wordt het virtuele venster geopend en Dochter en hij transformeren tot Ernstige Geleerden, die de geschiedenis, het ontstaan en het uitgebreide gamma van dat ene speelgoedmerkje bestuderen alsof er een eindscriptie van afhangt. Ze maken eindeloze verlanglijstjes, die steevast beginnen met: 'en omdat dynamiet van Playmobil nog niet bestond, pikte ik de verjaardagskaarsjes uit de lade en deed alsof ze lontjes waren' en waarop Dochter dan, gehypnotiseerd vraagt: 'en wat was er nog allemaal niet?'. Nou ja, pure pret en het kost me enkel wat pijnlijke steken in mijn hart en een Internetabonnement. Elke keer wanneer ik de zolder opkruip, met vergeefse hoop en stofnetten in mijn grijzende haar weer naar beneden kom, heb ik wel een of andere wonde opengereten: wat rafels herinneringen, maar geen tastbare foto. Ik sprokkel mijn kindertijd op rommelmarkten, droog mijn tranen aan virtuele foto's van wat ooit ook in mijn bezit was. Ik ben geen Ernstige Geleerde, die speelgoedmerken bestudeert. Ik ben een Verwarde Oude Vrouw, die zich tevergeefs de namen van haar speelgoed probeert te herinneren: troeliewoelies en popples, het kapsalon van Barbie, de lolobal, campusbalpennen,... En door een tarting van het lot ben ik, tijdens mijn rondzwervingen, mijn schaarse bezit aan knuffelberen (waar zij Gewassen Beertje en Schanulleke, de voddenpop die ik op de Spaanse markt koos terwijl Moeder haast een toeval kreeg, omdat er in het kraam ernaast mooie poppemiekesbabies lagen, mijn Geboortebeertje, de mega-onhandig grote teddybeer die van Broer steeds mee in de auto moest op elke reis en een volledige zitplaats innam?), kwijtgespeeld.
Speelgoed is de navelstreng van een kindertijd. Het lijkt alsof ik mijn kindertijd ooit moet hebben gedroomd.
Lieve Dochter, dat is de reden waarom Speelgoed Ten Huize Gaby zo Heilig is en ik je nooit zal vragen om speelgoed weg te doen, ook al betekent dit dat ik de 20 meter hordenloop moet strompelen en struikelen om via de voorkamer naar mijn bureau te kunnen. Het kan alleen maar goed zijn voor mijn conditie, denk ik dan.
Er zijn tv-programma's die plots iets in je wakker roepen: de eerste vlinders in je buik, de nieuwe fiets voor je plechtige communie, of het besef dat je een levend wezen bent.
Ik ben geen trouwe kijker van het medium: het wordt hier in huis voornamelijk gebruikt als achtergrondgeluid of ultiem slaapmiddel (de zenders hier krijgen een dosiswaarde, gaande van zwaar slaapverwekkend tot nauwelijks). Dat ik plots Duts zag, was dan eerder een toeval, al dan niet gedirigeerd of gestuurd door weetikveelwat-hierboven.
Het was vreemd: ik zag fragmenten uit mijn kindertijd: het pijplaatje dat een tuintje moest voorstellen, netjes afgesloten door het Wondermiddel Beton, de formica die de plak zwaait in de keuken en de stilte.... Een ode aan de eenvoud, aan mijn kindertijd, toen verwondering nog een massaproduct was en niks vanzelfsprekend.
Kijk, zie me groeien! Ik draag een slappe hoed, een hemd met duizend borstzakjes, een lintmeter en een penseel. Ik ben archeoloog en graaf in mijn eigen verleden naar de laatste restanten van een kindertijd die ik samen met een familielid heb achtergelaten.
Ga met me mee.
Deze reis kan ik niet alleen.
