Konijn

Het konijn (Oryctolagus cuniculus) is een zoogdier, behorende tot de orde der haasachtigen (Lagomorpha). Het is de enige soort uit het geslacht Oryctolagus, een zogeheten monotypisch geslacht. Het konijn wordt veelvuldig gehouden als huisdier.

De grootte van het konijn zit tussen die van de echte hazen en de fluithazen in. De achterpoten van het konijn zijn relatief veel korter dan die van de hazen, maar langer dan die van de fluithazen. De buik is veel lichter van kleur dan de rug, vaak wit van kleur. Ook de onderzijde van de staart en de poten is wit. Het konijn leeft enkel van plantaardig voedsel. Ook eet het konijn zijn eigen keutels op (coprofagie).

Taxonomische indeling

Voeding en verzorging

HOOI

Hooi moet er altijd zijn. Een konijn moet 24 uur per dag zoveel hooi kunnen
 eten als het wil. Zonder hooi heeft een konijn geen goede spijsvertering, en
op een gegeven moment krijgt het daar last van en wordt ziek. 
Dus: veel groente en hooi, weinig droogvoer geven is een gezond dieet voor een huiskonijn.

WATER

Water mag nooit ontbreken. Nog steeds gaat de fabel rond dat konijnen geen
water nodig hebben. Dit verhaal stamt uit de tijd dat konijnen voornamelijk
gras gevoerd werden. Gras bevat enorm veel vocht, waardoor de waterbehoefte
van een konijn sterk vermindert. 
De waterbehoefte is ca. 50 ml. per kg. lichaamsgewicht per 24 uur. Het ene
konijn drinkt meer dan het andere, dit is ook afhankelijk van hoeveel
groenvoer een konijn dagelijks krijgt. Hoe meer groenvoer gegeten wordt,
hoe minder de wateropname zal zijn, dit regelt een konijn zelf. 
Een konijn mag nooit zonder water zitten, heeft het dier 24 uur niets te
drinken gehad dan komt het in de problemen en ontstaat vochttekort. Door vochttekort kan een konijn ook stoppen met eten. Hierdoor komt het dier in
een razendsnelle cirkel omlaag. Zorg er dus altijd voor dat de waterbak of
waterfles dagelijks gevuld wordt met fris, schoon water. In oud water ontstaat bacterie-groei, waardoor een konijn ziek kan worden.

DROOGVOER

Biks (groene korrels) geniet de voorkeur boven gemengd voer. Reden hiervoor
is dat konijnen bij gemengd voer snel geneigd zijn om de lekkere gekleurde
dingen uit het voer te eten, en de groene korrels uit dat voer te laten liggen.
Maar hier zitten juist de waardevolle voedingsstoffen in, die een konijn nodig
heeft. 
- Nog een reden is dat gemengd voer veel koolhydraten bevat, en het geven van
te veel van dit voer kan leiden tot blindedarmproblemen, met als gevolg de
bekende kwaal van aangekoekte ontlasting. 

VOER WENNEN

De eerste dagen  moet een nieuw konijn precies hetzelfde eten als wat het
gewend was! Dus dat het beste even goed navragen bij fokker, dierenwinkel
of asiel waar het konijn vandaan komt. Vraag wat voer mee voor de eerste
dagen. Zeker de eerste dagen doorgaan met dit voer te geven. Als je je konijn
aan ander voer wilt wennen, moet dat heel geleidelijk gebeuren. Dus eerste dag
een heel klein beetje nieuw voer bij het oude. Verder dan iedere volgende dag
wat meer nieuw voer, en wat minder oud voer. Omschakelen moet in ongeveer 4 dagen gebeuren, mag langer duren, niet korter. Als het konijn geen hooi
gewend was, dan dit  wel gelijk gaan geven. 

Als er een nieuwe zak biks aangebroken wordt kan de samenstelling van de
nieuwe biks  iets verschillen van de vorige zak, en sommige konijnen kunnen
hier heftig op reageren met diarree. Daarom kan door het laatste beetje oude
biks het best een beetje nieuwe biks gemengd worden, zodat het maagdarm-
stelstel van het konijn kan wennen.

Houd zoveel mogelijk vaste tijden aan om te voeren. Of je nou 1x per dag, 2x per
dag of 3x per dag voert, probeer het op ongeveer dezelfde tijd te doen. Regelmaat
is erg belangrijk.

De hoeveelheid droogvoer voor een konijn zou 25 gram per kg. lichaamsgewicht
per dag moeten bedragen. Een jong konijn tot de leeftijd van 6 maanden, mag naar behoefte krijgen. Een konijn van 6 jaar of ouder dat mager wordt, mag ook weer meer krijgen. Maatstaf voor de hoeveelheid te geven droogvoer is de mate van
hooi eten. Laat een konijn het hooi staan of gaat het er minder van eten, dan
krijgt het te veel droogvoer.

GROENTE OPBOUWEN!

Als je een jong konijn na een paar dagen (of weken) groente wilt gaan geven moet
dat opgebouwd worden. Opbouwen is heel belangrijk om diarree te voorkomen. Het opbouwen van groenvoer gaat als volgt: de eerste dag 1 stukje (bijvoorbeeld) andijvieblad ter grootte van een postzegel. De keutels van de volgende dag
afwachten. Als die rond en stevig zijn, kan die dag een stuk andijvieblad ter
grootte van twee postzegels gegeven worden. Weer de keutels van de volgende
dag afwachten, als die goedblijven de groente verdubbelen. 

Als de keutels goed blijven kunnen nieuwe groenten toegevoegd worden, op
dezelfde manier, één voor één introduceren en de keutels afwachten. Zodra de keutels zacht worden is dat een teken dat de laatst toegevoegde groente (nog)
niet verdragen wordt, die groente niet meer geven. Na verloop van tijd kun je
opnieuw uitproberen of je konijn een heel klein stukje van deze groente
verdraagt. Worden de keutels opnieuw zacht, dan deze groente nooit meer geven,
je konijn verdraagt het niet.

Wordt groenvoer niet opgebouwd maar ineens gegeven kan een konijn heel erg
aan de diarree raken. Vooral jonge konijntjes kunnen hieraan sterven.
LET OP: Het opbouwen van groenvoer is ook belangrijk voor een oud(er) konijn
dat geen groenvoer gewend was.

NB. Het is af te raden om maaltijden te laten bestaan uit grote hoeveelheden van 1 soort groente. Het beste kun je van ca 5 verschillende soorten groenten een klein beetje geven. Zo eet een konijn gevarieerd net zoals in de natuur, en is er minder kans op gasbuik. Meer soorten groenten en kruiden per voerbeurt dan 5 mag natuurlijk ook, als de hoeveelheid per soort maar klein blijft. Geen maaltijd basilicum, maar 1 takje. Geen bossen selderie, maar 1 takje. Geen maaltijd
andijvie, geen maaltijd venkel. Enz. enz. Alle kleine hoeveelheden bij elkaar is
toch een bak vol.

VOORZICHTIG MET KOOL

Met koolsoorten moet je altijd voorzichtig zijn, daar kan en konijn heel snel gasvorming van krijgen. Wat ook weer dodelijk kan zijn. Dus van de kool-
soorten beter alleen broccoli (heel weinig!), bloemkool (heel weinig!) en
's winters boerenkool geven. Op boerenkool zijn de meeste konijnen erg gek. Nogmaals: zoveel mogelijk gevarieerde groenten tegelijk geven, dus boeren-
kool enz. erbij en niet alléén maar.

GOEDE GROENTEN

Voorbeelden van goede groenten om te geven zijn: andijvie, broccoli, venkel
(heel weinig), bleekselderij(3 cm), selderieknol, koolrabi, witlof, veldsla,
waterkers, boerenkool, paksoy, mosterdblaadjes, frambozenblaadjes,  paardebloemblad, wortel en het loof van wortelen. Voor erbij een takje
peterselie, takje selderie. Er zijn in de natuur nog veel meer kruiden en planten
die goed zijn voor konijnen. Jonge toppen van brandnetels bijvoorbeeld, een dag
laten liggen om de brand eruit te laten gaan, zijn heel erg gezond voor konijnen. Wilde achillea is heel goed voor de spijsvertering, ook voor stoornissen. Wat
wilde achillea iedere dag bij het groenvoer is geen slechte zaak. Weegbree kan
met mate toegevoegd worden, (is erg eiwitrijk) omdat dit plantje een goede uitwerking heeft op de darmbeweging. Brandnetels zijn ook geschikt om
gedroogd als hooi te geven, gemengd door het gewone hooi. 

SLECHTE GROENTEN

Groenten die niet gegeven moeten worden: prei, ui, bieslook, bonen, erwten,
maïs, vaste kool, spruitjes. Veel klaver geeft ook problemen, net zoals veel nat
gras. Met de grasmaaier afgemaaid gras mag nooit gegeven worden in verband met gistingsgevaar (trommelzucht), geplukt, met de hand gesneden of geknipt
lang gras mag wel gegeven worden.

REGELMAAT
Groenvoer beter niet de ene keer wel, de andere keer niet geven. Beter òf helemaal niet, òf elke dag geven. Als een groentesoort een keer niet voorradig is, en het konijn heeft bijv. een week zonder moeten doen, begin dan weer met zeer matig geven om het maagdarmstelsel opnieuw te wennen.

WORTEL
Het is voor veel konijnen niet goed om te veel wortel te eten. Er zit veel suiker in, en sommige konijnen krijgen hierdoor diarree. Een kleine wortel, of een paar plakken van een grote wortel per dag is voldoende. Geef liever winterwortel dan bospeen of waspeen.

PAARDENBLOEMEN
Pluk nooit paardenbloembladeren aan de kant van een weg, die zijn bevuild door uitlaatgassen. Let op dat er geen uitwerpselen van andere dieren liggen, dit kan bij je konijn(en) een wormbesmetting veroozaken. Let op dat niet in de buurt met gif gespoten is!

FRUIT
Fruit mag alleen zeer matig gegeven worden i.v.m. met de suikers die het bevat. Teveel suiker kan grote darmproblemen geven. Dus per dag niet meer dan 1 aardbei of 1 kers, 1/8 appel enz.
Fruit moet op dezelfde manier opgebouwd worden als groente. Een konijn mag appel, peer, banaan, aardbei, enz., eigelijk alles wat hij lust, met schil en al.  Maar met een klein stukje, beginnen! Geen appelpitjes, die zijn giftig. Banaan bevat veel kalium, een overmaat aan kalium kan hartproblemen geven. Slechts een paar keer per week een plakje banaan is dan ook meer dan genoeg.

BROOD
Oud hard brood, wat konijnen heel lekker vinden, mag slechts met mate gegeven worden. Ik geef mijn konijnen iedere dag als ochtendbegroeting een stukje hardgeworden brood van ongeveer 2 vierkante centimeter.

Groetjes, Julie.