Scandinavië heeft een naam hoog te houden als het gaat om misdaadboeken- en series. De politieke series van onze noorderburen zijn minder talrijk en hebben die imponerende status (nog) niet. Maar met Borgen wordt wel een zeer veelbelovend begin gemaakt.
In The Killing proefde we wel al even aan het politieke spel. Natuurlijk draaide het in die serie vooral om de vraag wie heeft Nanna Birk Larsen vermoord, maar stiekem was de strijd om de politieke macht tussen Troels Hartmann en Poul Bremer minstens zo interessant. Maar ga er maar aanstaan. Tien uur vullen met een politieke thriller. Niet bepaald een onderwerp dat massas mensen meteen naar de winkel laat rennen. Borgen pakt de handschoen toch op. Dit keer geen moordonderzoek, maar een tiendelige serie over het reilen en zeilen van de Deense politiek. De politiek gezien door de ogen van de eerste vrouwelijke premier in Denemarken Birgitte Nyborg (Sidse Babett Knudsen), haar spindocter Kasper Juul (Johan Philip Asbaek) en de jonge, ambitieuze en mooie journaliste Katrine Fønsmark. Het levert een meer dan boeiend inkijkje op in de wereld van de media en achterkamertjespolitiek.
Toch valt er wel het een en ander aan te merken op de serie. Grootste minpunt van Borgen is dat de serie op te veel paarden wedt. De makers durven niet te kiezen voor een serie enkel over media en politiek. In plaats daarvan probeert Borgen suspense en spanning te creëren met ongewenste zwangerschappen, buitenechtelijke affaires of de vermoedens ervan en het dieptepunt een totaal onnodig misbruik subplot.
Ook de verwikkelingen rond een van de hoofdpersonages Katrine Fønsmark maakt de serie niet beter. Birgitte Hjort Sørensen zet weliswaar een dijk van een rol neer als de jonge ambitieuze journaliste Fønsmark, maar wordt tegengewerkt door het script. Vooral de volkomen ongeloofwaardige acties die ze uithaalt na de natuurlijke dood van een getrouwde geliefde in de allereerste aflevering, is simpelweg slecht schrijfwerk. Als daar dan ook nog een ongewenste zwangerschap bovenop komt, heb je bijna het gevoel in een aflevering van Goede Tijden Slechte Tijden te zijn beland. Gelukkig weet de serie op dit vlak, mede dankzij de klasse van Hjort Sorensen, dit niveau te ontstijgen en komt de focus steeds meer op de dagelijkse Deense politiek te liggen.
Dat is ook meteen het sterkste punt van de Borgen. De serie laat zien hoe principes eenmaal aan de macht moeilijk te handhaven blijken. Borgen schetst een deprimerend en weinig hoopvol beeld van de politiek. De manier waarop een goed mens en een sterke vrouw als premier Brigitte Nyborg langzaam de grenzen van de ethiek opzoekt en -om politiek te overleven- gedwongen wordt het machtsspel mee te spelen, is schrijnend en pijnlijk te zien. Maar er valt meer te genieten. De onderhandelingen tussen premier Nyborg en haar onderhandelingspartners zijn razend spannend. Deals worden gesloten, afspraken gemaakt maar blijken enkele uren later niets meer waard. Bovendien worden de uitstekend geschreven dialogen door het acteerwerk van de gehele cast naar een hoger niveau getild. Daarnaast is ook het terugkerende subplot rond Nyborgs gezien een geslaagde zet. Het is fascinerend om te zien hoe haar gezin omgaat met de nieuwe rol van de moeder en welke zware wissel -al slaat Borgen ook hier enigszins in door richting einde- dit trekt op het dagelijkse leven van een gezin.
Pluspunt is daarnaast dat Borgen diep ingaat op de relatie tussen politiek en media. De mediawereld waarin altijd gejaagd wordt op de primeur en de strijd om de kijkcijfers een keiharde is. Het zijn de momenten waarop deze twee onafscheidelijke en van elkaar afhankelijke werelden in elkaar schuiven, dat Borgen op zijn allerbest is. Dat doen ze in de personen van spindoctor Kasper Juul en journaliste Katrine Fønsmark. De chemie tussen de twee spat van het scherm en de een-tweetjes tussen het duo zijn een genot om naar te kijken.
Borgen is dan ook weer een Scandinavische serie die geen seconde verveelt, verslavend werkt en bij momenten moeiteloos in het rijtje van The Killing en The Bridge past. Dat dit niveau niet de hele serie wordt gehaald heeft vooral te maken met een gebrek aan vertrouwen. Het niet durven kiezen voor een serie enkel over politiek en media. Het blijft doodzonde dat de serie slecht uitgevoerde soapthemas als misbruik, ongewenste zwangerschappen en vreemdgaan gebruikt voor goedkoop effectbejag. Niet nodig. Als de makers dat ook geleerd hebben van dit eerste seizoen, dan staat de Scandinavische politieke thriller ook een mooie toekomst te wachten.
18-09-2014 om 16:52
geschreven door ann geerinck
09-09-2014
Leestip : Allemaal willen we de hemel ! Els Beerten
Beste leerlingen
Hier vinden jullie een recensie uit 'de leeswolf'
Veel leesplezier
gr
Ann Geerinck
Allemaal willen we de hemel / Els Beerten
door Eefje Buenen
Jef droomt ervan een held te worden. Eens zal hij laten zien hoe dapper hij is en samen met zijn beste vriend Ward boven de wereld zweven. Jefs zus Renée wil liever muziek maken met Ward, zij op haar trompet, hij op zijn saxofoon. En zoenen. Want Renée en Ward, dat is voor altijd. De kleine Remi is ook dol op Ward. Hij heeft hem op zijn vingers leren fluiten en op een dag leert hij hem saxofoon spelen, dat heeft hij beloofd. Maar het is 1943. De Tweede Wereldoorlog is in volle gang in Vlaanderen. Aan het oostfront wordt een harde strijd gevoerd tegen de Russen, die de hele wereld willen overheersen. De Duitsers hebben dringend dappere jongemannen nodig om hen bij te staan. De nieuwe pastoor en de geschiedenisleraar van school vertellen de jongens dat ze moeten vechten, voor hun familie, voor hun volk en vaderland. Dit is de kans voor Jef en Ward om een held te worden! De vader van Jef verbiedt hem echter om te gaan: is Jef soms vergeten dat de Duitsers de vijanden zijn? Zo vertrekt Ward alleen om tegen de Russen te vechten, geen heldendom maar een regelrechte verschrikking tegemoet. Jaren later is het Jef die een medaille krijgt, omdat hij een aanslag op vier mannen van het verzet heeft weten te voorkomen. Ward is niet meer welkom in het dorp en Renée wil niets meer van hem weten. De nieuwe jeugdroman van Els Beerten draait om de familie Claessen en om Ward Dusoleil, de beste vriend van de oudste zoon Jef en de vriend van Renée, de dochter. Net als in het eerder verschenen en met een Gouden Zoen bekroonde Lopen voor je leven (Querido, 2003), waarin herinneringen van hoofdpersoon Noor en de marathon die zij loopt met elkaar worden afgewisseld, heeft Beerten hier opnieuw gekozen voor een afwijkende vertelstructuur. Allemaal willen we de hemel wordt verteld vanuit vier verschillende perspectieven: die van de kleine Remi, Jef, Renée en vanuit het standpunt van Ward. Niet alleen de perspectieven worden afgewisseld, het verhaal bevat ook een aantal tijdsprongen. Hierdoor wordt van de lezer een actieve houding gevraagd, te meer omdat Ward na de oorlog een andere naam blijkt te hebben aangenomen. Deze wisselingen van tijd en perspectief verhogen de spanning, omdat alle personages hun eigen geheimen en hun eigen (beperkte) kijk op het verleden hebben. De lezer is in feite net zo onwetend als de kleine Remi, die overal buiten wordt gehouden en altijd naar bed wordt gestuurd als de volwassenen willen praten. Want waarom is Jef niet blij met zijn medaille? Waarom wil Renée niets meer met Ward te maken hebben? Waarom heeft Ward een andere naam aangenomen en een nieuw verleden voor zichzelf verzonnen? Het is aan de lezer om de verschillende puzzelstukjes in elkaar te passen tot een onverwacht, schokkend geheel. Ondanks deze complexe vertelstructuur en de omvang (het boek telt bijna 500 paginas) leest Allemaal willen we de hemel als een trein. Beerten vertelt haar verhaal in mooie, dansende zinnen die je als vanzelf de bladzijden doen omslaan. Zelfs de ellende en de verwoestingen van de oorlog beschrijft ze mooi. Beerten verstaat de kunst om heftige gebeurtenissen indringend te beschrijven zonder dramatisch te worden: Ik ga naast haar liggen, leg mijn arm om haar heen. Ze is zo koud. Ik wil haar vingers in de mijne leggen, maar het lukt niet zo goed. Toe dan, Isa, zeg ik. Ik probeer het opnieuw. Opeens, dat geluid. Knak. Hoog boven het gesuis in mijn oren. Geschokt kijk ik naar haar gezicht. Ze geeft geen krimp maar haar vingers zijn wel gebroken. Waarom breken haar vingers zomaar in mijn hand? En waarom geeft ze geen krimp? Ze is zomaar, zonder mij, doodgegaan. Dat was niet de bedoeling. We zouden een huis bouwen met een tuin vol seringen, vijf kinderen krijgen, ontelbaar veel kleinkinderen, en samen doodgaan van ouderdom. Ik zou sax blijven spelen tot ik geen tanden meer had en zij, zij zou er altijd zijn. Het is dankzij deze ingetogen schrijfstijl dat het boek van Beerten niet te zwaar wordt, ook al komen de personages voor zeer moeilijke situaties te staan. Toch is het een roman waar je tegen opgewassen moet zijn. Beerten beschrijft hoe de bewoners van het kleine dorp waar het verhaal zich afspeelt na de oorlog worden verdeeld in goed en slecht. Iedereen die zich heeft ingelaten met de Duitsers wordt zwaar gestraft. Wie fout blijkt te zijn geweest, deugt niet en valt onherroepelijk in ongenade en zijn familie ook. Deze algemene opinie is dwingend en bedreigend, want wie bepaalt wat goed is en wat fout? De angst door iedereen veroordeeld en gebrandmerkt te worden doet denken aan Lopen voor je leven, waarin Noor jarenlang gebukt gaat onder een groot schuldgevoel en de angst door iedereen buitengesloten te worden. Beerten is er wederom in geslaagd deze beklemming tot leven te laten komen. Ze laat haar lezers proeven van een verleden dat niet vergeten mag worden. Allemaal willen we de hemel draait niet zozeer om de heldendaden op het slagveld of de stille moed van de achterblijvers, maar om een heldendom dat zich niet gemakkelijk laat uitleggen: de moed om een leugen te doorbreken of in stand te houden, de moed om door te gaan met dromen, opnieuw verliefd te worden, het vermogen om te blijven genieten en daarmee alle anderen om je heen nieuwe moed te geven, of, zoals de oude Gust aan de kleine Remi uitlegt: Jij kunt toveren met kleine dingen. Treffend zijn de beschrijvingen van de gevolgen die de oorlog heeft voor het gezin van Jef, Renée en Remi: de fanfare waarvan vader en kinderen lid zijn, wordt opgeheven, de koe wordt in beslag genomen, vrienden wagen zich in het verzet of besluiten te vechten voor een verkeerde zaak, waardoor vriendschappen en verliefdheden plotseling onmogelijk worden. Beerten laat zien hoe de oorlog het leven van alledag verandert en hoe kinderen in oorlogstijd in snel tempo volwassen worden: Ze zei niet dat ik nog zo jong was, dat er later wel betere jongens, enzovoort. Met haar twee armen trok ze me dicht tegen zich aan. [ ] Ik sloeg mijn armen om haar heen en leunde tegen haar aan. Zo bleven we rechtop staan, in het midden van de kamer. Er waren vier muren om ons heen gebouwd, met daarin één groot raam waardoor we naar de rest van de wereld konden kijken. Beerten blinkt vooral uit in het beschrijven van gevoelens. De verliefdheid van Renée, de schuldgevoelens van Jef, de verontwaardiging van Remi, de moed en de berusting van Ward spatten van de paginas. Dat is meteen ook het sterkste punt van deze jeugdroman: voor alle personages voel je sympathie. De verschillende perspectieven bieden inzicht in alle gedachten en motieven. Hierdoor is de grens tussen goed en kwaad niet zonder meer te trekken. Wat als je ontdekt dat je de verkeerde idealen nastreefde? Wat als de vriend die je bewonderde, iets slechts heeft gedaan en iedereen besloten heeft dat hij niet deugt? Wat doe je als je een leugen niet meer terug kunt draaien? En wat doe je als diezelfde leugen je leven kan redden, of het leven van een ander? Toch wordt het boek nergens te expliciet of te boodschapperig. De lezer wordt uitgedaagd zelf verbanden te leggen en de beschreven gebeurtenissen telkens weer in een nieuw licht te bezien. Allemaal willen we de hemel is een boek dat vele vragen oproept en je aan het denken zet, een boek dat nog dagen door je hoofd blijft spoken, dat je wilt herlezen zodra je het hebt dichtgeslagen. Een boek ook dat zich niet laat vangen tussen de begrenzingen van de jeugdliteratuur. De nieuwe roman van Els Beerten is een uitdaging voor jongeren én volwassenen. Ze heeft zichzelf overtroffen. Allemaal willen we de hemel is een prachtig geschreven boek over de dunne scheidslijn tussen goed en kwaad, over liefde, vriendschap en volwassen worden in oorlogstijd. Een serieuze kanshebber voor een prestigieuze prijs.
Els Beerten:Allemaal willen we de hemel, Querido Amsterdam, 2008, 498 p., 17,95 ISBN 9789045106199. Distributie: WPG Uitgevers
09-09-2014 om 17:19
geschreven door ann geerinck
Straffe gasten in Gent !
EXPO STRAFFE GASTEN. 50 JAAR ARBEIDSMIGRATIE
Gent, 1964.De eerste Turken en Noord-Afrikanen melden zich aan. Straffe gasten! Enkele van hen gaan aan de slag in de katoenspinnerij De Smet-Ghéquier, een onderdeel van textielgigant UCO en vandaag het MIAT.De textielindustrie is op dat moment de belangrijkste werkgever van deze eerste generatie nieuwkomers.
Arbeidsmigratie is van alle tijden. Al eeuwen lang zoeken mensen naar een goede job en een beter leven. 'Straffe gasten' zoomt in optwee eeuwen arbeidsmigratie. Hoe ontving de stad Gent haar arbeidsmigranten? Bij welke werkgevers kwamen zij terecht?
Unieke foto's, pakkende getuigenissen en objecten nemen je mee naar de Gentse textielfabrieken, de beluiken en de eerste handelszaken van nieuwkomers. Beleef het verhaal van50 jaar gastarbeid in Gent, op de plek waar het allemaal begon.
Samen met Groep Intro Kidz Dampoort vertelt het MIAThet hedendaagse migratieverhaal van vijf jonge nieuwkomers. Sommige verblijven al enkele jaren in de stad, andere slechts enkele maanden. Stuk voor stuk straffe stories, van opnieuw straffe gasten! Waarom en hoe kwamen zij naar België? Hoe zijn zij hier onthaald? Welk parcours legden ze af in de stad? Hoe zien zij hun toekomst?
Combineer een rondleiding in het MIAT met eenwandelroutevanBlijven plakkenin de stad. Een toegangsticket van Straffe gasten, geeft je 1 reductie bij het ontlenen van een audioguide voor Blijven plakken. Aan het MIAT vertrekken twee routes: Het verhaal vanSioenen de Gentse muziekscene. Het verhaal vanCelal Kubat,een Turkse migratiepionier
Ontdek ook het randprogramma
Foto-expo | Turkse leven thuis en in de stad | 27 april - 31 augustus Deze foto-expo toont je de Gentse eighties, vanuit de ogen van de Turkse meester Recep Cirik.Meer info
Expo Dakira - herinnering | 2 september - 2 november Getuigenissen, illustraties en voorwerpen doen de geschiedenis van de Marokkaanse migratie herleven.Meer info
Soiree Spoken migration | 11 september, 19.30 uur Dit is een avond volherinneringen, vertellingen, poëzie, ritme en rijm! Met als insteek 50 jaar Marokkaanse migratie.Meer info
Matinee Turkije aan de Leie | 28 september, 10.30 uur Met 20.000 zijn ze vandaag, de Turkse Gentenaars. Historica Tina De Gendt dompelde zich onder in hun levensverhaal.Meer info
Soiree Kara yol - De zwarte weg | 13 november, 19.30 uur Al gehoord van Kara yol? Da is de 'zwarte weg' naar Turkije, van Gent naar Emirdag. Ontmoet de reizigers en neus in hun koffers.Meer info
De expo Straffe gasten is gebaseerd op hetboek Turkije aan de Leie van Tina De Gendtende doctoraatsscriptie van Jozefien De Bock.
Met dank aanFrank Caestecker, Els Conix, Piet Creve, Victor-Hugo De Grijse, Zeynep Göktepe, Memet Karaman, Yilmaz Koçak en Pieter-Paul Verhaege.