Het verhaal van Mark en Maaike
Om te starten zal ik nog even de vragen herhalen die ik had voordat ik het (strip)boek Hong Kong dagboek las.
Dit om nog even kort te schetsen wat mijn verwachtingen waren ten opzichte van het boek en opdat het zo duidelijker zal worden of ik een antwoord heb gevonden op al deze vragen.
In eerste instantie vroeg ik mij af wat de grote verschillen zijn tussen België en Hong Kong, verder was er ook de mogelijkheid dat ik meer te weten zou komen over communistisch China en bovenal, hoe verschillend is de cultuur?!
Door kort het verhaal van Mark en Maaike te schetsen zal ik dus trachten deze vragen te beantwoorden. Bij deze, veel leesplezier!
In 2002 besluiten we Marks penvriendin, Sharmon, op te zoeken. Eén probleem: ze woont in Hong Kong!
Met deze woorden gaat het autobiografische strip over de reis van Mark en Maaike naar Hong Kong van start. Op een ludieke en speelse manier krijg je hun reisverslag van een jaar te lezen. De stripfiguurtjes ogen speels en toch vol emotie en mimiek.
Tevens kan je in het strip duidelijke verwijzingen vinden naar Chinese schilderkunst gemengd met westerse invloeden. Dit geeft het boek een vreemde maar aangename setting waardoor je het gevoel krijgt dat achter iedere pagina een nieuwe verassing ligt.
De vlotheid van het boek laat, gelukkig, ook veel ruimte voor eigenlijke feitenkennis. Zo gauw onze twee hoofdpersonages de eigenlijke reis aanzetten word je getrakteerd op een pagina n korte geschiedenis van Hong Kong.
In deze korte geschiedenis merk je al heel snel een verwijzing naar het kolonialisme. In dit geval kunnen we spreken van een Engelse overheersing van 1841 tot 30 juni 1997. Hoe kwam dit kolonialistisch regime nu tot stand?
Hiervoor moeten we terug gaan naar één van de belangrijkste gebeurtenissen uit de Chinees-Engelse geschiedenis: De Opiumoorlog.
Deze ontstond naar aanleiding van de steeds groter wordende import van Opium door de westerse handelaren, Engelsen, Fransen, Nederlanders,
Hierdoor kreeg China te leiden onder een verminderd inkomen van zilver (als betaalmiddel) en een steeds groter aantal opiumverslaafden in eigen land.
Keizer Dao Guang verbood uiteindelijk naar aanleiding van de steeds groter wordende opiumproblematiek de handel in opium omstreeks 1796. De westerse handelaren trokken zich hier doorheen de jaren thans weinig van aan waardoor de volgende keizer, Guang Zao, in 1839 de oorlog inzetten tegen de opiumoorlog.
De Britten reageerden hier furieus op en sloegen een jaar later terug met een vers, Brits, leger. Hierdoor kregen zij vaste voet in geheel zuid China en deels in noord China.
Door deze geslaagde aanval van de Britse kant opende men de handelsovereenkomst terug tussen Engeland en China. Dit had als gevolg dat Hong Kong omstreeks 1841 aan de Britten geschonken werd.
Een halve eeuw later besloot men zelfs verder te gaan en de gift van Hong Kong officieel te maken. De Engelsen kregen door middel van het Tweede verdrag van Peking de kans om de New Territories, (Hong Kong, Stonecutters Island & het Kowloon schiereilend) voor 99 jaar te pachten.
Dit hield dus in tot 30 juni 1997. Waar de Chinezen echter geen rekening mee hadden gehouden was de cultuuroverdracht.
Na meer dan honderd jaar Engels kolonialisme was de Engelse cultuur dusdanig in Hong Kong ingebakken dat China een aparte status aan het stuk land verleende.
Zo zag de Speciale Bestuurlijke Regio Hong Kong van de Volksrepubliek China uiteindelijk het levenslicht. De wetten, regels en levensstijl in dit land zijn dus ook enorm anders dan in de rest van China. Dit merkte ik zeer duidelijk met het lezen van het stripboek.
Hong Kong is een ongelooflijk kapitalistisch landsdeel ten opzichte van de rest van het communistische China. Haast 2/3de van het landgebied bestaat uit industriële zones, hierdoor is ook de levensstijl van de Hong Konger aangetast. Alles draait er rond productie en prestatie.
%%%FOTO1%%%
Ook Mark en Maaike ervaren dit kapitalisme heel sterk. Haast dagelijks worden ze geconfronteerd met de gruwel die het kapitalisme in dit land geworden is. De gemiddelde Hong Konger doet niets anders dan een imitatie te zijn van een model Amerikaan.
Je wordt platgebombardeerd met T-shirts met de meest idiote en foute, Engelstalige, opschriften. Ik toon aan met een voorbeeld:
My dick kiss your drink then you buy it!, Life is the town!, Geve me love, Cutivate, Mraco, Polo, Tmomy Jeans, Love me body I love your give me changing part,
Ik hoor je al denken: What the **** wel, je hebt gelijk!
Verder merk je een sterk verschil in sociale klassen. De streekproducten zijn spotgoedkoop en worden dus ook door de armere mensen geconsumeerd in tegenstelling tot de ingevoerde producten. Deze laatste zijn uitzonderlijk voor de hogere klassen en toeristen.
Een simpel voorbeeld, crème fraîche is een ingevoerd product en voor de gemiddelde persoon onbetaalbaar. Rijst daarentegen dat in Hong Kong en omstreken geteeld wordt koop je per kilo aan heuse spotprijzen.
Zo ook is er een verschil op vlak van kledingcultuur. In het strip zegt Sharmon (de Hong Kongse vriendin) letterlijk het volgende: We hebben weinig tijd dus kijken we in die bladen wat trendy is en wat we móeten kopen!
Dit is een duidelijk statement naar de Hong Kongse koopcultuur. Hun leven is zo hectisch dat alles daarop wordt afgesteld. Mensen maken geen tijd meer om te kijken wat ze mooi vinden en kopen dus alleen datgene dat mode is om zeker niet uit de toon te vallen.
Bij ons in België ligt dat nog net iets anders. Wij trachten met onze kledij onze individualiteit uit te drukken. Toch is het hier ook al zo ver gekomen dat wij steeds minder tijd maken voor onszelf. Het leven van velen is een stroomversnelling van activiteiten en gedachten aan het worden.
Hierdoor is misschien de kans groot dat ook wij binnen ettelijke jaren alleen nog kijken naar datgene dat mode is en dan zullen ook wij onze individualiteit opgeven voor een kapitalistische werkcultuur.
Nu hoor ik je denken: heeft het kapitalisme werkelijk zoveel kapotgemaakt in Hong Kong?!. Het antwoord is duidelijk en kort: Ja!
Het mooie landschap is aangetast door wolkenkrabbers en immense shoppingcentra.
Men doet er alles aan om het beetje vrije tijd dat de gemiddelde Hong Konger heeft in te plannen en de weinige groene plekjes die zijn overgebleven worden visueel vervuild door de vele wegwijzers en gebodsborden.
Een keurig pad tussen de bomen en het gazon toont aan waar je mag wandelen. Krijg je plots toch het idee om van dit pad af te wijken, dan zal een keurige agent je er wel op wijzen dat het gazon enkel dient om naar te kijken en niet om op te stappen!
De gewoontes in dit land zijn zo uitermate anders dan bij ons. Het kan ook bijna niet anders. Hong Kong ligt aan de andere kant van de wereld maar toch
Het strip geeft zo een uitgebreid en duidelijk verslag over de manieren die de mensen daar hebben en hoe sterk ze met de onze verschillen dat ik mij er persoonlijk waan.
De meeste Hong Kongers zijn uitermate blij met buitenlanders/toeristen. Ze krijgen de kans om Engels te praten, te groeten met een gewone handdruk en hun veramerikanisering te tonen aan de hand van het aantal MC Donalds restaurants
Hier tegenover staan de manieren waar wij als westerling over zouden vallen. Het stuitende van de plaatselijke gerechten zoals kippenhoofden, rauwe inktvis, platte gedroogde eend, krabben met 'luiers',
Tot slot is rochelen en op straat spuwen de gewoonte.
Het is zelfs zo erg dat er bordjes bestaan met: verboden te spugen en dat er boetes op staan van 600 Hong Kongse dollar. Verder is luid praten tegen je telefoon of een ander persoon niet onbeleefd maar een goede gewoonte. Een twee- a drietaltal pratende vrouwen geven dan ook de indruk en het geluid van een volledige vismarkt.
Het is dus redelijk duidelijk. Het leven in Hong Kong is grotendeels afgesteld op een jachtige levensstijl. Hierdoor schiet de hartelijkheid en openheid te kort. Restaurants zien er armtierig uit omdat een verzorgd restaurant geen klanten trekt. Niets mag er te duur uit zien, alles is gericht op het snel verbruiken en het opnieuw ronselen van klanten.
Een reis naar dit land zou mij als persoon een heel andere blik geven op onze westerse levensstijl. Ik zou er remmingen aan over houden om niet het slachtoffer te worden van een groeiende consumptiemaatschappij. Zover als het in Hong Kong gekomen is mogen wij het hier in België niet laten komen. De hartelijkheid waar ons volk zo om bekend staat zou er bij inschieten en zo ook ons karakter van wereldburger!
Het is dus duidelijk dat ik heel wat heb opgestoken uit dit boek. Wij mogen hier blij zijn dat we nog niet zo sterk toeleven naar een gelddrang, maar dat we nog tijd maken voor elkaar. In Hong Kong is liefde en vriendschap iets dat je plant en niet iets dat je plots overkomt.
In hoeverre is dit boek bruikbaar lesmateriaal?! Wel, het bestaat steeds uit verschillende fragmenten die samen horen maar ook afzonderlijk gebruikt kunnen worden. Dat is dus een pluspunt. Het inhoudelijke karakter van het boek spitst zich ook erg op de nadelen die je kan ondervinden in een consumptiemaatschappij.
Voor leerlingen kan je met dit boek dus redelijk goed duidelijk maken welke de gevolgen zijn van een steeds groeiende geld- en machtsdrang. Mensen worden asociaal en afgestompt.
Ook dat begin je in eigen land te zien, mensen kijken en luisteren naar schermen en apparaten in plaats van naar elkaar.
Op lange termijn kan dit erge gevolgen hebben. Zo heb ik geleerd uit dit geweldige boek!
Gebruikte (bijkomende) bron:
http://www.landenweb.net/hongkong/geschiedenis/
Interessante info, Chinees volkslied en daarmee ook van Hong Kong:
http://www.youtube.com/results?search_query=March+of+the+Volunteers&aq=f
26-09-2010, 19:28
Geschreven door Jeroen 
|
