Winter. – 11°C liet mijn auto mij vanmorgen weten. In de provincie Namen werd dinsdagnacht – 21,9 genoteerd. Eindelijk hebben we nog eens een echte winter en kunnen we klagen over de koude en de sneeuw die ijs geworden is op de trottoirs.

Het is tijd om erwtensoep te maken. In Holland noemen ze erwtensoep die een dag oud is, snert.

He Etymologisch Woordenboek van Van Dale schrijft dat snert uit het fries komt maar geeft verder geen uitleg. In de gewone Van Dale staat dat het gebruikt wordt voor iets dat op niets lijkt, zeer slecht of waardeloos is.

Niet iedereen lust erwtensoep. Niet iedereen houdt van een strenge winter.

Ik hou van de seizoenen, van het verlangen naar een zachte lente en een hete zomer op een koude winteravond. Van het ‘na regen komt zonneschijn’ gevoel en ‘what goes up must come down’ maar dan omgekeerd.

“Grote zorgen om 115.000 tijdelijk werklozen” is de titel in Het Laatste Nieuws van 6 januari en “Tweede golf van ontslagen dreigt” op 9 januari.

Ben niet zeker of de lente voor iedereen even opwekkend en aangenaam zal zijn.

Op de websites van Media Marketing en Pub las ik dat Anita Descheemaeker, de general manager van reclamebureau McCann Erickson en nog wat medewerkers, agentschap verlaten hebben als gevolg van de economische crisis. Anita werkte 20 jaar voor het bureau. Haar taak wordt overgenomen door de CEO.

Ik heb met Anita Descheemaeker samengewerkt toen ik bij Promedia verantwoordelijk was voor de communicatie. Zij Account Manager was bij McCann. Zij maakten één van de sterkste campagnes die Promedia gevoerd heeft: ‘Het bestaat als het in de Gouden Gids staat.’ Van McCann is ook de spraakmakende televisiespot met de Schotten die bij het begin van een rugbywedstrijd hun rok opheffen om de tegenstander te intimideren. Voor welk whiskymerk was dat ook weer?

Sterke campagnes, talent, inzet, het betekent allemaal niets als de omzet en de winst dalen.

Ik las in de krant dat de top van Ethias zichzelf van bonussen voorzag, berekend op de omzet van de First rekeningen. Hoe meer first-rekeningen er verkocht werden, hoe hoger de bonussen. Het rendement van de First-rekening was niet van belang. Ik heb voor een communicatiebureau gewerkt waar Ethias de hoofdaandeelhouder was. Nooit van een bonus gehoord. Het bureau is opgedoekt.

Hard werken, overuren kloppen, creatieve ideeën ontwikkelen, loyaal zijn . Sorry. It’s the economy, stupid.

Een Duitse miljardair, Adolf Merckle, heeft zelfmoord gepleegd. De man was 74. Hij zou 1 miljard euro verloren hebben door de financiële crisis.

Neem nog een bord snert. ’t Is lekker en je wordt er warm van.

In het stadspark van Leuven is een man doodgevroren. In Gaza worden kinderen aan flarden geschoten.

 “De humanitaire corridor die Israël heeft geopend, is voorlopig niet meer dan een pr-operatie. Dat zeggen de hulpverleners in Gaza.” staat op de voorpagina van De Standaard van 8 januari. Een klant vroeg de lijst met de namen van de medewerkers aan zijn project, met hun functie. Iemand had ‘pers-attaché’ achter mijn naam gezet. Ik heb het laten veranderen in Public Relations. Misschien geen goed idee.

10-01-2009, 17:18 Geschreven door Emile Clemens  

Communicatoren hebben het lastig.

De communicatoren in de bedrijven hebben in oktober/november hun budget opgemaakt in functie van de objectieven die de onderneming in 2009 wil halen. Ze zullen waarschijnlijk al beperkingen ingebouwd hebben: minder reclame, minder evenementen, minder personeels- en klantenmagazines. Minder overheadkosten? 't Scheelde misschien niet veel of ze saneerden zichzelf weg.

De communicatiebureaus zullen ook een budget opgemaakt hebben: contracten die verlengd worden, contracten die geannuleerd worden, nieuwe klanten. Nieuwe klanten? Waar?

PR mensen hebben gezien dat krantenredacties krimpen: minder journalisten, meer synergie. Zal er nog iemand naar hun persconferenties komen? Worden hun persberichten nog gelezen?

Wat moeten docenten in communicatieopleidingen aan hun studenten vertellen?

Ik heb er al aan gedacht om mijn studenten te waarschuwen en boven de deur van mijn leslokaal de tekst uit Dante’s Inferno aan te brengen: “Gij die hier binnengaat, laat alle hoop varen.” *

Aan het BIRM** volgen ze een opleiding Communicatie of Marketing in avondcursus. Ze hopen op een goede dag lid te worden van de giilde van communicatoren. Ooit. Wanneer? Het zal van henzelf afhangen.

Communicatie is in. Geen misverkiezing of de helft van de kandidates vertelt met wiegende heupen en wapperende wimpers dat ze communicatie studeren. Vroeg of laat krijg je die exemplaren over de vloer en stel je vast dat ze niet in staat zijn twee krantentitels te noemen of een behoorlijke zin op papier te zetten.
Gelukkig zijn er ook de anderen, zij die het vak met hart en ziel beoefenen, alle evoluties en ontwikkelingen op de voet volgen, zich bijscholen door cursussen te volgen en naar seminaries te gaan. Hopelijk krijgen ze allemaal de waardering die ze verdienen.

De communicatieverantwoordelijken zijn de eersten die de gevolgen voelen van een economische crisis. Telkens het woord ‘besparingen’ viel in een directievergadering keken al mijn collega’s mijn kant uit. HR, finance, sales, IT: afblijven a.u.b. want levensnoodzakelijk. Maar al die reclame? Waartoe dient dat eigenlijk? En dat personeelsblad? Niemand leest dat. Die vakbeurs? Te duur. Tijdverlies. Sponsoring? Haalt niets uit.

Budget cut. Niets aan te doen. Ik mocht al blij zijn als mijn functie niet geschrapt werd.

Zijn wij, communicatiemensen, een bedreigde diersoort?

Dat hangt van ons zelf af. Het is aan ons om te bewijzen dat goede communicatie altijd nodig is. Een crisisperiode biedt uitgelezen kansen om ons métier te tonen.

Ondernemingen moeten nu niet naar buiten komen met ‘hoera!’-verhalen maar met boodschappen die hun doelgroepen aanspreken. Meer dan ooit is ‘Ken uw klant’ het adagio. Weet wat er leeft, wat het publiek zoekt. Probeer geen ijskasten te verkopen aan de eskimo’s, zoals Theofiel Boemerang uit de Suske en Wiske strips.

De grootste uitdaging zal erin bestaan de CEO’s en General Managers te overtuigen maar dat hoort er bij.

Niemand zal mij ooit horen beweren dat communicatie gemakkelijk is. Maar wel boeiend en uitdagend.

* Dit is het bijbelse ‘gij’ dat in de meeste vertalingen gebruikt wordt.

** CVO BIRM, Durletstraat, Antwerpen: een opleiding communicatie of marketing in avondcursus

08-01-2009, 22:22 Geschreven door Emile Clemens  

05-01-2009, 21:44 Geschreven door Emile Clemens  

04-01-2009, 22:31 Geschreven door Emile Clemens