Internationale politieke relaties zijn niet alleen gebaseerd op morele idealen maar ook op strategische belangen. Het is binnen dit opzicht dan ook niet geheel onbegrijpelijk dat de Verenigde Staten en de rest van de westerse wereld tot op heden hoogst ondersteunend zijn geweest voor de staat Israël. Vooraanstaande politieke wetenschappers hebben in de loop van de jaren voldoende argumenten aangeleverd om deze strategische redenering te onderbouwen. Israël is de enige democratie in het Midden-Oosten. Als gevolg van dit speelt het een belangrijke rol in het stabiliseren van de regio en vooral de olie afkomstig ut dit gebied. Op dit vlak speelt het een zeer belangrijke rol in het ondersteunen van het globale economische systeem dat zo afhankelijk is van olie. Israël is een betrouwbare bondgenoot van het westen omdat het geleid wordt door democratisch verkozen leiders en niet onderhevig is aan permanente revoluties of radicale beleidswijzingen ten gevolge van grillige interne politieke omwentelingen. Het wordt niet geleid door autocraten of zeloten die bekend staan om hun onvoorspelbaar en grillig gedrag. Het ondersteunen van Israël draagt bij tot een stabiel Midden Oosten en een gebalanceerde wereldeconomie.

Tot zover de theorie.

Wat zien we immers in de praktijk? Israël wordt voor het westen steeds meer een strategische bedreiging of belemmering dan een troefkaart. Eigenlijk is dit al jaren het geval. In 1982 stortte het Libanon in een aanslepende burgeroorlog na een onzorgvuldige aanval. In de zomer van 2006 was het opnieuw van dat. Opnieuw werd Libanon aangevallen. Ditmaal was Hezbollah, dat opereert vanuit het zuiden van Libanon, het doelwit. Opnieuw waren de gevolgen catastrofaal. De Drieëndertigdaagse oorlog bracht immers weinig zoden aan de dijk. In tegendeel. Olmert regeert zijn land sinds het debacle als een politiek lijk. De Tshal verloor massa’s legitimiteit en werd door de Israëlische pers neergesabeld. De positie van Hezbollah en zijn leider Nasrallah werd alleen maar versterkt. Steeds meer propageert deze vereniging zich als dé leider van de onderdrukte islamitische wereld die het slachtoffer is van een zogenaamd Westers-Zionistisch complot Het belangrijkste gevolg hiervan was een toename van de animositeit tussen sjiieten en soennieten. Sinds de val van het regime van Sadam Hoessein bevinden de laatsten zich in het Midden-Oosten in een precaire positie. Ze vrezen voor het ontstaan van een oorlogszuchtige as van sjiieten onder leiding van de Iraanse leider Ahmadinejad die zal proberen om de hele regio onder de knoet te krijgen. Gezien de ontwikkelingen in Irak en de toenemende populariteit van Hezbollah is dit doemscenario steeds minder denkbeeldig geworden.

En nu is er dus de aanval van Israël op Gaza. Op BBC World en CNN worden we permanent geconfronteerd met het leed aangedaan aan de Palestijnse bevolking. Wereldwijd wijzen organisaties ons op de schendingen van het internationale recht door Israël. Zo worden onder andere journalisten niet toegelaten om het conflict in Gaza te verslaan en lijkt het er sterk op dat het aantal burgerdoelwitten disproportioneel groot is. Er zijn dus voldoende morele gronden om de huidige acties van Israël in Gaza te veroordelen. Desondanks zouden verdedigers van het beleid van Israël kunnen blijven hameren op het strategische belang om het land te blijven ondersteunen. Wanneer we verklaringen van Amerikaanse leiders zoals Dick Cheney en Condoleezza Rice aanhoren is dit inderdaad de onderliggende boodschap. Maar, zoals gezegd, ook dit strategische argument snijdt tegenwoordig nog maar weinig hout.

Kan deze aanval in enigermate aanzien worden als bijdragend tot de stabiliteit van de regio? Quod non. Het enige resultaat is verwoesting en menselijk leed. Wat geoogst zal worden is een nieuwe opstoot van radicalisme in de hele regio. Hamas zal garen spinnen bij deze tragedie. Hezbollah en anderen zullen niet lang wachten om deze chaos om te zetten in politiek kapitaal. Het anti Westerse front zal zowel kwalitatief als kwantitatief toenemen. De spanning tussen sjiieten en soennieten zal op weg schieten naar een nieuw hoogtepunt. In Israël zullen rechtse radicalen zoals Benjamin Netanyahu garen spinnen bij deze toestand tijdens de aanstaande verkiezingsronde. Het vredesproces van Annapolis zal door hem en zijn Likoed partij getorpedeerd worden naar de vuilbak van de geschiedenis. Vrede en stabiliteit in het Midden Oosten zal opdoemen als een utopie uit lang vervlogen tijden.

Wie anno 2009 nog kan beweren dat het onvoorwaardelijk steunen van Israël ook maar in de verste verten strategische voordelen kan opleven is aan het dwalen. Het zou ondertussen voor iedereen duidelijk moeten worden dat het beleid van Israël steeds meer het belangrijkste obstakel aan het worden is voor het stabiliseren van de regio. Vanzelfsprekend is het onaanvaardbaar dat raketten worden afgevuurd op onschuldige Israëlische burgers. Maar in plaats van de regio verder te storten in een onophoudelijke spiraal onheil, rampspoed, haat en vergelding zou er moeten gekeken worden naar structurele oplossingen voor de lange termijn. De tijd voor Israel en de hele regio zou wel eens meer kunnen dringen dan men beseft. Hoe lang kan het immers nog duren vooraleer de belangrijkste leiders in de westerse wereld zelf tot deze conclusies komen? Dan is de kans niet onbestaande dat ze beslissen om de hele regio aan zijn lot over te laten. Tot op heden probeert het westen wegens strategische belangen het Midden Oosten te stabiliseren. Toegegeven, deze pogingen waren vaak zodanig slecht dat het soms moeilijk is om dit in het achterhoofd te houden. En toch. Een absoluut doemscenario zou pas zijn dat de westerse leiders beslissen dat het grootste strategische voordeel impliceert om het Midden Oosten aan zijn lot over te laten. Dan gaan de poppen pas echt aan het dansen.