In Vlaanderen worden vandaag 725.000 mensen Vlamingen geconfronteerd met een armoederisico. De kinderarmoede is van 4% in 1997 gestegen naar 8,3% in 2009, een verdubbeling! Volgens het Pact 2020 mag in Vlaanderen tegen 2020 niemand nog een inkomen onder de Europese armoedegrens hebben (dit komt neer op 1.013 voor een alleenstaande) en mag niet meer dan 3,8% van de kinderen geboren worden in kansarme gezinnen. Deze recente cijfers doen vermoeden dat de doelstellingen van het Pact niet zullen gehaald worden. En dat ondanks het feit dat in het voorbije decennium socialisten de departementen die het meest ingrijpend zijn op vlak van armoedebestrijding, onder hun hoede hadden.

 

Het toont aan dat de klassieke socialistische – en bij uitbreiding – linkse recepten tegen armoede niet werken. En toch houdt Vlaams minister Ingrid Lieten vast aan die recepten. Ze vraagt nu zelfs meer geld. Om wat te doen? Om de fouten van het verleden te herhalen? Om nog meer geld te geven aan structuren, in plaats van aan mensen? Wanneer gaan ze erkennen dat ze gefaald hebben? Dat ze mensen teveel bij het handje hebben genomen? En daarvoor teveel geld gestoken hebben in structuren? Hoog tijd om het over een andere boeg te gooien. Om het geld in te zetten waar het de meeste garanties op succes geeft: onderwijs, werk en zorg.

 

Liberalen hebben een andere visie op een sociaal beleid en armoedebestrijding. We willen inzetten op het individu, niet door mensen afhankelijk te maken van het sociaal beleid met langdurige uitkeringen. We willen mensen ook niet in hokjes steken: ‘de allochtoon’, ‘de oudere’, ‘de alleenstaande moeder’,… Daarom kiezen we niet voor een doelgroepenbeleid maar voor een beleid dat aan elkeen kansen geeft om zich te ontplooien. Emancipatie moet de kern zijn van een sociaal beleid. Door kinderen goed op te leiden in het onderwijs. Door mensen te helpen om aan het werk te gaan. Daarvoor ook begeleidende maatregelen te nemen, zoals flexibele en betaalbare kinderopvang. Door ouderen maximaal te ondersteunen opdat ze zelfstandig in hun eigen woning kunnen blijven wonen. Kortom: een beleid dat mensen sterker maakt, niet afhankelijk.

 

Dat moet ook de rode - of beter 'blauwe' - draad worden van het armoedebeleid. Mijn oproep luidt als volgt: bekijk armen niet als gemakkelijk kiesvee dat met de creatie van vzw’s en begeleidingsprogramma’s te sussen en te paaien valt. Geef respect en autonomie aan mensen die in de problemen zitten. Ga luisteren naar de verenigingen waar armen het woord nemen. Weten arme mensen waar ze terecht kunnen met hun problemen en voelen ze zich discreet opgevangen en respectvol behandeld? Wordt meteen naar een oplossing toe gewerkt, in één rechtstreekse keten, zoals het Sociaal Huis van paars-groen bedoelde? Of moeten mensen van het ene loket naar het andere rennen? Maak zorg- en hulpverlening laagdrempelig. Zorg voor een ‘welzijnsketen’, verbreek de fragmentatie door sociale en welzijnsdiensten op elkaar af te stemmen en hun informatie te laten delen met elkaar. 

 

Daarnaast is het noodzakelijk het breder welvaartsmodel te hervormen, opdat iedereen erop zou kunnen steunen, onafhankelijk van het hokje waarin men zich bevindt (jong/oud arm, autochtoon/allochtoon arm,…). Terug naar de essentie. Het gaat over eenvoudige ingrepen en principes waarop je een stevig sociaal systeem kan bouwen, dat transparant is voor de burger. Onderzoeken tonen aan dat de essentie nog steeds schuilt in degelijk onderwijs, eerlijk betaald werk en gegarandeerde zorg. Bezuinig op onderwijsstructuren en netten en steek het geld in de scholen en de kinderen. Verminder de belastingen op arbeid en maak de statuten efficiënter, voor hogere lonen en meer werkzekerheid, ook voor werknemers boven de 50 jaar. Laat uitkeringen niet verworden tot hangmat, maar verplicht mensen hun individuele verantwoordelijkheid op te nemen. Pak de sociale fraude aan. Trek de pensioenen op, maar zorg dat een maximum aantal burgers bijdraagt aan de spaarpot. Garandeer als overheid voor alle kinderen en jongeren een evenwichtige en veilige opvoeding. De kans dat iemand na een kindertijd en jeugd van verwaarlozing of mishandeling uitgroeit tot een zelfstandige en sterke volwassene, is klein. Werk aan een correct, humaan en realiseerbaar migratiebeleid. Zolang Europese lidstaten Sinterklaas moeten spelen voor gelukszoekers of huwelijkskandidates uit alle werelddelen, zetten ze de welvaart voor elke inwoner van de Unie op het spel. 

 

Dit zijn heel wat aanbevelingen, maar ze zijn stuk voor stuk essentieel. Het heeft weinig zin aan flankerende maatregelen te werken, zolang de fundamenten van de welvaartstaat uitgehold en ondergraven worden."

OPMERKING CHRISTINE SCHAUT: ik kan mij volledig aansluiten bij bovenstaande tekst