Ik zei het al: het zijn nijverige wezentjes, die Chinezen! Problemen zijn er alleen om opgelost te worden. Bij infrastructuur zijn ze niet bang voor wat beton te gieten; Wat Russen en Oost Duitsers hen voordeden in de jaren '60, doen zij nu opnieuw: grijze beton en hoogbouw. China is een enorme bouwwerf, overal wordt gebouwd: burelen, appartementen, parken, wegen, HST lijnen; er wordt 's nachts doorgewerkt. We vergeleken ze soms met mieren, duizenden bij elkaar. De meeste jongeren hebben allemaal een doel: studeren en het beter hebben dan hun ouders, die de Culturele Revolutie hebben meegemaakt... en dan Europa bezoeken. Al zullen ze tegen dan wat beter de Engelse taal moeten machtig zijn denk ik.
Uiteindelijk hebben we heel veel blije en lachende mensen ontmoet. Waarom meerdere taxi's ons niet wilden vervoeren zal altijd een raadsel blijven, wat er zich in hun hoofd afspeelt als ze ons vlot yuangs zien bovenhalen om souvenirs of een restaurant te betalen, dat weten we niet. Alleen nog dit: toen we met 6 mensen (3B en 3 Ch) een restaurant binnenstapten, was plots de 6de persoon weggebleven en niet mee binnengegaan. Het restaurantje was een snelle hap japans restaurant. Toen onze vertaler zei dat het waarschijnlijk te duur zou geweest zijn voor haar, zei het tweede meisje dat dit eigenlijk ook boven haar budget ging. We bekeken de spijskaart en Karin en ik besloten voor 5 personen te betalen. We trakeerden hen in totaal voor 12 euro...
Hoe de Chinees nu over het politieke systeem denkt weet ik nog altijd niet. Ze laten het achterste van hun tong niet zien! Er wordt niet over gesproken, het is gewoon not done. Ze maken u een smoesje wijs als ge vraagt wat die rode teksten betekenen. Op de vraag of het nuttig is om lid te zijn van de China Youth League of de Communistische Partij, wordt steevast een antwoord gegeven: daar ken ik niet veel van.
Toen ik op de man af vroeg wat ze vonden van het verplichte eerste jaarsvak Marxisme: zei men me: studeren en vergeten, liefst zo rap mogelijk. Is dat misschien het pragmatisme van de toekomstige jeugd van China, waar ze mee leren leven hebben van kinds af aan? Zijn ze beschaamd hierover?
Ik denk dat er nog veel valt te ontdekken in een volgende reis!
Weinig bouwwerken hebben een lengte van bijna 9000 km. De Great Wall, sinds 200 v Chr reeds begonnen en verbeterd over de jaren heen, had 1 miljoen soldaten om hem te bewaken vanuit een duizendtal uitkijktorens. Het is een van de grote militaire bolwerken op aarde en werelderfgoed. Waarom de bus net aan dit punt stopt wordt pas duidelijk als we hijgend en puffend aan de hoogste top aankomen: het zicht is er adembenemend, de autotjes net speelgoed en de sneltrein een Märklin. De hele vallei ligt aan onze voeten. Collega-toeristen drummen om het beter plaatsje voor de souvenir foto van het moment. Engelsen, Russen, Spanjaarden, Chinezen, twee arabisch uitziende mannen, iedereen wilt op het hoogste punt geraken: de etage van de hoogste uitkijktoren.
Hier ziet men de muur slingeren tientallen kilometers verder. Hij is niet continu: soms zijn er onderbrekingen in het bouwwerk, zoals hier: over de bergrug slingert zich het bouwwerk duizenden kilometers ver. Nauwelijks in te beelden!
Bij de afdaling ontdekken we de zoveelste tempel mét buddha; dit wordt de laatste van deze reis, hij is wel mooi opgetuigd. Ziet er erg Tibetaans uit... Een ingetogen monnik, beetje verscholen achter een wand knikt genoegzaam als we komen kijken in zijn heiligdom.