Op 27 april 1967 werd de schrijfster van dit boek opgenomen in Belmont (Massachusetts), een bekende psychiatrische kliniek die o.a. Ray Charles en Sylvia Plath tot zijn patiënten mocht rekenen. Als 18-jarige studente kwam zij er terecht na een poging tot zelfmoord, met een aanvankelijk depressief beeld voor enige weken, die uiteindelijk verlengd werden tot twee jaar opname. De auteur geeft vooral korte schetsen over de dagelijkse gang van zaken op de adolescentenafdeling en notities over haar medepatiënten. De lezer komt nauwelijks iets te weten over haar voorgeschiedenis; de twee beslissende jaren of de daaropvolgende decennia. Kort na haar ziekenhuisontslag is zij gehuwd en beschrijft dan alleen nog enige korte toevallige ontmoetingen met ex-medepatiënten. De uiteindelijke diagnose werd gesteld op een borderline persoonlijkheid zoals blijkt uit het in dit boek opgenomen deel van haar patiëntendossier. Het boek leest vlot weg; het werd verfilmd met Winona Ryder en Angelina Jolie. Op het omslag een kleurenfoto van de rechterhelft van het gezicht van een jonge vrouw (Ryder) met het oog wijd opengesperd.
Ontwikkeling van persoonlijkheidsstructuren bij mensen met een verstandelijke beperking
Sinds de jaren 90 zijn bepaalde wetenschappers wat meer aandacht aan dit aspect gaan
bieden. Verschillende onderzoekers benaderen het probleem vanuit zeer verschillende
invalshoeken. Psychodynamisch georiënteerde onderzoekers zoals Gaedt (1995) en
Levitas & Gilson (1987), zijn van mening dat een verstandelijk beperkt kind door zijn
biologische tekorten en interactionele problemen nauwelijks een kans krijgen een
normale persoonlijkheid te ontwikkelen. Vanuit sociologische invalshoek zijn auteurs als
Zigler en Burack (1989) van mening dat levenservaringen van verstandelijk
beperkte mensen maken dat zij in hun persoonlijkheid onafhankelijk, lage
succesverwachtingen en hulpeloosheid inbouwen.
Weer andere onderzoekers trachten de persoonlijkheidsproblemen van de persoon met een verstandelijke beperking te bekijken door het raamwerk van de persoonlijkheidsstoornissen zoals
beschreven in de DSM. Deze onderzoekers komen tot de conclusie dat
persoonlijkheidsstoornissen bij verstandelijk gehandicapten relatief vaak voorkomen. Zo
vonden Reid en Ballinger (1987) bij 56% van de mensen met een licht tot matige verstandelijke beperking
persoonlijkheidsstoornissen. Eaton en Menolascino (1982) vonden
persoonlijkheidsstoornissen bij 27% van hun populatie en recentelijk Goldberg en
medewerkers (1995) vonden persoonlijkheidsstoornissen bij 57% van de gevallen.
Een overzicht van de vier fasen van persoonlijkheidsstructurering:
Eerste fase: psychofysiologische homeostase 0 6 maanden
Tweede fase: hechting 6 18 maanden
Derde fase: zelfdifferentiatie 18 36 maanden
Vierde fase: ego-structurering vanaf 36 maanden
Volgens de huidige theorieën verloopt de ontwikkeling bij mensen met een
verstandelijke beperking via dezelfde fasen als de ontwikkeling bij personen met een niet-verstandelijke beperking, alleen de duur van deze fasen en het uiteindelijk gehaalde niveau van ontwikkeling liggen bij mensen met een verstandelijke beperking anders.
Er wordt verondersteld dat dit zowel geldt voor cognitieve als voor de andere aspecten van de
psychosociale ontwikkeling, dus ook voor de persoonlijkheidsontwikkeling. Een reeks
van biologische, sociale en psychologische factoren kunnen bij mensen met een
verstandelijke beperking dit proces van persoonlijkheidsontwikkeling op verschillende
manieren belemmeren en beïnvloeden. Hierdoor kunnen allerlei storingen ontstaan in dit
proces alsook nieuwe kwaliteiten van gedrag.
Volgens van Osch (1996) zijn de meest voorkomende factoren die de
persoonlijkheidsontwikkeling beïnvloeden bij mensen met een verstandelijke beperking
de volgende:
__ Graad van de cognitieve beperking
__ Genetische afwijkingen
__ Verstoring van de rijping van het sociaal zenuwstelsel
__ Organische afwijkingen en dysfuncties van het centraal zenuwstelsel
Borderline bij personen met een verstandelijke beperking
De borderline-persoonlijkheidsstoornis is één van de in het DSM-IV genoemde persoonlijkheidsstoornissen. De naam borderline betekent letterlijk 'grens'. Eerder werd verondersteld dat de stoornis zich in het gebied tussen neurose en psychose bevond. Deze visie is gewijzigd, maar de naam is blijven bestaan.
Omschrijving Borderline
Iemand met de borderline-persoonlijkheidsstoornis heeft een laag gevoel van eigenwaarde en een sterke neiging tot extreme oordelen. In relaties met vrienden en/of partner is het vaak alles of niets, vaak eerst alles en daarna plotseling niets.
Het lage gevoel van eigenwaarde leidt soms tot zelfbeschadigend gedrag (automutilatie, bijv. zichzelf bewust snijden of branden), ook in combinatie met manipulatie, maar sommige Borderliners proberen hun onzekerheid te overschreeuwen door provocerend gedrag, waarbij je juist geen onzekerheid zou verwachten.
Soms treedt er dissociatie op: mensen met borderline kunnen af en toe even 'weg' zijn. Dan zijn ze voor een bepaalde tijd niet meer in de realiteit. Het lijkt dan alsof je jezelf in een film ziet acteren. Dissociatie is een vluchtmechanisme, om de emoties onder controle te houden. Het treedt meestal op als de stress teveel wordt.
Veel borderliners leven met de angst om verlaten te worden (ook als hiervan reëel geen sprake is). Zelfs in een groep mensen kunnen ze zich eenzaam voelen.
Borderline-persoonlijkheidsstoornissen kunnen ook samen gaan met kortdurende psychoses (uren).
Belangrijk is dat geen een borderliner hetzelfde is. Er zijn verschillende gradaties in, van zeer leefbaar tot zeer heftig. En net zoals bij "normale" mensen, vind je ook hier extroverte en introverte mensen.
Ook binnen de American Psychiatric Association (APA), de psychiatrische vereniging die verantwoordelijk is voor het handboek DSM, gaan stemmen op om de naam te wijzigen, bijvoorbeeld in emotieregulatiestoornis (ERS) of een vergelijkbare naam omdat de term borderline niet duidelijk is.
Diagnose
Omdat borderline pas sinds de jaren tachtig in de DSM is opgenomen, wordt de ziekte soms als 'modeziekte' beschouwd en wordt er vaak onterecht denigrerend over gesproken. Aan de andere kant is het zo dat door de kenmerken van deze stoornis, waaronder manipulatie en erger, het logisch is dat hier niet positief over wordt gesproken. Ook omstanders hebben vaak te maken met het beschadigend gedrag.
De borderline-persoonlijkheidsstoornis manifesteert zich meestal in de adolescentie of jongvolwassenheid. Over de oorzaken bestaat geen hard bewijs, maar er zijn aanwijzingen dat genetische factoren een rol spelen (volgens het DSM is de kans op de stoornis vijf keer zo groot als de aandoening ook bij naaste familie voorkomt). Algemeen wordt aangenomen dat deze factoren in combinatie met sociale omgeving bepalend zijn voor het ontstaan en verloop. Het is niet bewezen dat traumatische gebeurtenissen in de jeugd verantwoordelijk zijn, maar een hoog percentage BPS-lijders rapporteert seksueel misbruik in de jeugd (een onderzoek van Mary Zanarini geeft 40-71 procent)[1]. Neurobiologisch onderzoek heeft afwijkingen in de hersenen aangetoond, onder andere in de prefrontale cortex. [2]
Opvallend is dat de diagnose borderline bij vier tot vijf keer zoveel vrouwen als mannen wordt gesteld. Mogelijk heeft dit met seksueel misbruik te maken. De anti-sociale persoonlijkheidsstoornis wordt wel eens 'borderline voor mannen' genoemd, omdat vrouwen de emoties (waaronder agressie) meer internaliseren en mannen zich meer naar de buitenwereld afreageren.
DSM-IV
Het DSM-IV (301.83) definieert de borderline-persoonlijkheidsstoornis als een aanhoudend patroon van instabiele interpersoonlijke relaties, een instabiel zelfbeeld, instabiele emoties en een sterke impulsiviteit. De stoornis uit zich in de vroege volwassenheid in verschillende situaties. De diagnose kan worden gesteld als sprake is van vijf of meer van de volgende situaties:
De persoon probeert verwoedI werkelijke of ingebeelde verlating te voorkomen. (In dit verband wordt het suïcidale of automutilerende gedrag van criterium 5 niet meegerekend.) DeI persoon vertoont een patroon van instabiele en intense persoonlijke relaties, waarbij idealisatie en minachting elkaar afwisselen. De persoon heeft eenI identiteitsprobleem: een aanhoudend sterk instabiel zelfbeeld of een sterk negatieve eigenwaarde. De persoon is impulsief op minimaal twee terreinenI die mogelijk zelfbeschadigend zijn (bijvoorbeeld met geld smijten, seks, drugs- of alcoholmisbruik, gevaarlijk rijden, te veel of te weinig eten. (In dit verband wordt het suïcidale of automutilerende gedrag van criterium 5 niet meegerekend.) De persoon vertoont regelmatig suïcidaal of automutilerendI gedrag of dreigt hiermee. De persoon is affectief instabiel doorI wisselende stemmingen (bijvoorbeeld intense episoden van woede, irritatie of stress, die meestal enkele uren duren en zelden langer dan een paar dagen). De persoon heeft chronische gevoelens van leegheid.I De persoon heeftI intense woedeaanvallen of problemen om de woede te beheersen (bijvoorbeeld regelmatige driftbuien, aanhoudende woede of herhaaldelijke vechtpartijen). De persoon heeft door stress veroorzaakte paranoïde ideeën of ernstigeI dissociatieve verschijnselen.
De omgeving
De omgang met mensen met deze persoonlijkheidsstoornis is moeilijk; een soms verstikkende toeneiging wordt meestal afgewisseld door (perioden van) absolute afwijzing. Dat gebeurt meestal binnen een zeer kort tijdsbestek en zeer abrupt. De borderliner zal daarna de ander tegenover derden van allerlei zaken beschuldigen, wat de betrokkene het gevoel kan geven onterecht zwart gemaakt te worden. Daarom geeft men sinds een paar jaar voorlichting aan ouders en andere naasten. De materie en gevolgen zijn al lang bekend, met name in Amerika. Dat men hier jarenlang betrokkenheid van naasten (ook wel: het 'systeem' van de cliënt genoemd) heeft afgehouden in de GGZ, heeft te maken met de mentaliteit die destijds heerste. De laatste jaren heeft men hier een andere kijk op gekregen. Men dringt nu juist aan op een zo groot mogelijke betrokkenheid vanuit het systeem. Naasten weten immers hoe een iemand met een borderline-persoonlijkheidsstoornis zich gedraagt en hoe het is (dagelijks) met een persoon met een dergelijke stoornis te maken te hebben. Het streven is het begrip van het systeem voor de cliënt te vergroten.
Behandeling
Aan een enkel gesprek hebben deze mensen in behandeling niets. Langdurige therapie wordt dan ook aanbevolen. Soms is het leven voor mensen met deze stoornis draaglijker met medicijnen, meer kan worden verwacht van een gestructureerde omgeving waarin iedereen goed weet waar hij of zij aan toe is. Met psychotherapie zijn soms goede resultaten te bereiken. Soms weet een persoon de stoornis te overwinnen, maar als dit niet rond het 35e levensjaar is gebeurd, is de kans groot dat de stoornis van blijvende aard is. Behandelingen zijn onder meer de Linehantherapie en de VERS-cursus, beide vaardigheidstrainingen.
Dialectische Gedragstherapie kan de zelfdestructieve gedragssymptomen verminderen, maar helpt niet bij met name de symptomen die te maken hebben met diepere persoonlijkheidsverandering.
In oktober 2006 kwam in het nieuws dat een nieuwe benadering, schema-therapie, patienten met borderline persoonlijkheidsstoornis volledig zou kunnen genezen. Schema-therapie is een integratieve benadering, gebaseerd op de principes van de cognitieve gedragstherapie, aangevuld met technieken uit andere psychotherapievormen. Het succes van de therapie houdt verband met de duur en intensiteit: twee sessies per week, drie jaar lang.
Schema-therapie is ontwikkeld door de New Yorkse psycholoog Jeffrey Young, Ph.D. Hij startte de ontwikkeling ervan in de jaren 80. Het eerste Schema Therapy Institute werd opgericht in het midden van de jaren 90 in Manhattan. In een onderzoek van Dr. Josephine Giesen-Bloo en Dr. Arnoud Arntz is schema-therapie vergeleken met Transference Focused Psychotherapy (TFP) bij 86 deelnemers. Na het eerste jaar begonnen de patienten zich beter te voelen en beter te functioneren. Bij de groep met schema-therapie zette het herstel sneller in dan bij de TFP groep. Na drie jaar werd volledige genezing bereikt bij 45% van de patienten die schema-therapie kregen (en significante verbeteringen bij twee derde van de deelnemers), tegen 24% van de patienten die TFP kregen.
Daarnaast wordt er meer en meer op gewezen door verschillende auteurs dat borderline patiënten een gebrekkige mentalisatiefunctie bezitten. Hierdoor kunnen ze niet zien dat eigen en andermans gedrag voortstamt uit een innerlijk mentaal leven van wensen, intenties en gedachten. Dientengevolge hebben ze een gebrekkige zelf- en anderenrepresentatie. Deze inzichten leidden tot wat na onderzoek de meest effectieve therapie bij deze populatie patiënten is gebleken: nl. de Mentalization Based Treatment (MBT) van Mark Fonagy en Anthony Bateman. Er wordt in deze theorie uitgegaan van twee modi van omgang met de werkelijkheid die in een normaal ontwikkelingsproces geïntegreerd worden. In de equivalentiemodus worden gedachten en gevoelens gezien als een perfecte kopie van de werkelijkheid, wat gedacht en gevoeld wordt is echt en wat echt is wordt gedacht en gevoeld. In de alsofmodus staat wat gedacht en gevoeld wordt volledig los van de realiteit (zoals bv. het fantasiespel van het kind). Bij een rijpe mentalisatiefunctie zijn beide modi geïntegreerd. Dit is volgens deze theorie bij borderline patiënten niet het geval, dit als defensiemechanisme om confrontatie met pijnlijke gedachten en gevoelens te vermijden. Hierdoor verkeren ze ofwel in een equivalentiemodus waar wat gedacht wordt te reëel en dus te pijnlijk is. Ze kunnen zich hier niet tegen beschermen door te mentaliseren (d.i. verklaringen zoeken voor de pijnlijke ervaring in termen van mentale toestanden) waardoor ze via concreet impulsief gedrag deze fysieke sensatie trachten teniet te doen. Het alternatief is dan de alsofmodus: een volledig losstaan van de werkelijkheid, wat zich bij hen vaak vertaalt in dissociëren.
We hebben om te starten ook al een reeks extra's toegevoegd aan uw blog, zodat u dit zelf niet meer hoeft te doen. Zo is er een archief, gastenboek, zoekfunctie, enz. toegevoegd geworden. U kan ze nu op uw blog zien langs de linker en rechter kant.
U kan dit zelf helemaal aanpassen. Surf naar http://www.bloggen.be/ en log vervolgens daar in met uw gebruikersnaam en wachtwoord. Klik vervolgens op 'personaliseer'. Daar kan u zien welke functies reeds toegevoegd zijn, ze van volgorde wijzigen, aanpassen, ze verwijderen en nog een hele reeks andere mogelijkheden toevoegen.
Om berichten toe te voegen, doet u dit als volgt. Surf naar http://www.bloggen.be/ en log vervolgens in met uw gebruikersnaam en wachtwoord. Druk vervolgens op 'Toevoegen'. U kan nu de titel en het bericht ingeven.
Om een bericht te verwijderen, zoals dit bericht (dit bericht hoeft hier niet op te blijven staan), klikt u in plaats van op 'Toevoegen' op 'Wijzigen'. Vervolgens klikt u op de knop 'Verwijderen' die achter dit bericht staat (achter de titel 'Proficiat!'). Nog even bevestigen dat u dit bericht wenst te verwijderen en het bericht is verwijderd. U kan dit op dezelfde manier in de toekomst berichten wijzigen of verwijderen.
Er zijn nog een hele reeks extra mogelijkheden en functionaliteiten die u kan gebruiken voor uw blog. Log in op http://www.bloggen.be/ en geef uw gebruikersnaam en wachtwoord op. Klik vervolgens op 'Instellingen'. Daar kan u een hele reeks zaken aanpassen, extra functies toevoegen, enz.
WAT IS CONCREET DE BEDOELING??
De bedoeling is dat u op regelmatige basis een bericht toevoegt op uw blog. U kan hierin zetten wat u zelf wenst.
- Bijvoorbeeld: u heeft een blog gemaakt voor gedichten. Dan kan u bvb. elke dag een gedicht toevoegen op uw blog. U geeft de titel in van het gedicht en daaronder in het bericht het gedicht zelf. Zo kunnen uw bezoekers dagelijks terugkomen om uw laatste nieuw gedicht te lezen. Indien u meerdere gedichten wenst toe te voegen op eenzelfde dag, voegt u deze toe als afzonderlijke berichten, dus niet in één bericht.
- Bijvoorbeeld:
u wil een blog maken over de actualiteit. Dan kan u bvb. dagelijks een bericht plaatsen met uw mening over iets uit de actualiteit. Bvb. over een bepaalde ramp, ongeval, uitspraak, voorval,... U geeft bvb. in de titel het onderwerp waarover u het gaat hebben en in het bericht plaatst u uw mening over dat onderwerp. Zo kan u bvb. meedelen dat de media voor de zoveelste keer het fout heeft, of waarom ze nu dat weer in de actualiteit brengen,... Of u kan ook meer diepgaande artikels plaatsen en meer informatie over een bepaald onderwerp opzoeken en dit op uw blog plaatsen. Indien u over meerdere zaken iets wil zeggen op die dag, plaatst u deze als afzonderlijke berichten, zo is dit het meest duidelijk voor uw bezoekers.
- Bijvoorbeeld: u wil een blog maken als dagboek. Dagelijks maakt u een bericht aan met wat u er wenst in te plaatsen, zoals u anders in een dagboek zou plaatsen. Dit kan zijn over wat u vandaag hebt gedaan, wat u vandaag heeft gehoord, wat u van plan bent, enz. Maak een titel en typ het bericht. Zo kunnen bezoekers dagelijks naar uw blog komen om uw laatste nieuwe bericht te lezen en mee uw dagboek te lezen.
- Bijvoorbeeld: u wil een blog maken met plaatselijk nieuws. Met uw eigen blog kan u zo zelfs journalist zijn. U kan op uw blog het plaatselijk nieuws vertellen. Telkens u iets nieuw hebt, plaats u een bericht: u geeft een titel op en typt wat u weet over het nieuws. Dit kan zijn over een feest in de buurt, een verkeersongeval in de streek, een nieuwe baan die men gaat aanleggen, een nieuwe regeling, verkiezingen, een staking, een nieuwe winkel, enz. Afhankelijk van het nieuws plaatst u iedere keer een nieuw bericht. Indien u veel nieuws heeft, kan u zo dagelijks vele berichten plaatsen met wat u te weten bent gekomen over uw regio. Zorg ervoor dat u telkens een nieuw bericht ingeeft per onderwerp, en niet zaken samen plaatst. Indien u wat minder nieuws kan bijeen sprokkelen is uiteraard 1 bericht per dag of 2 berichten per week ook goed. Probeer op een regelmatige basis een berichtje te plaatsen, zo komen uw bezoekers telkens terug.
- Bijvoorbeeld: u wil een blog maken met een reisverslag. U kan een bericht aanmaken per dag van uw reis. Zo kan u in de titel opgeven over welke dag u het gaat hebben, en in het bericht plaatst u dan het verslag van die dag. Zo komen alle berichten onder elkaar te staan, netjes gescheiden per dag. U kan dus op éénzelfde dag meerdere berichten ingeven van uw reisverslag.
- Bijvoorbeeld:
u wil een blog maken met tips op. Dan maakt u telkens u een tip heeft een nieuw bericht aan. In de titel zet u waarover uw tip zal gaan. In het bericht geeft u dan de hele tip in. Probeer zo op regelmatige basis nieuwe tips toe te voegen, zodat bezoekers telkens terug komen naar uw blog. Probeer bvb. 1 keer per dag, of 2 keer per week een nieuwe tip zo toe te voegen. Indien u heel enthousiast bent, kan u natuurlijk ook meerdere tips op een dag ingeven. Let er dan op dat het meest duidelijk is indien u pér tip een nieuw bericht aanmaakt. Zo kan u dus bvb. wel 20 berichten aanmaken op een dag indien u 20 tips heeft voor uw bezoekers.
- Bijvoorbeeld:
u wil een blog maken dat uw activiteiten weerspiegelt. U bent bvb. actief in een bedrijf, vereniging of organisatie en maakt elke dag wel eens iets mee. Dan kan je al deze belevenissen op uw blog plaatsen. Het komt dan neer op een soort van dagboek. Dan kan u dagelijks, of eventueel meerdere keren per dag, een bericht plaatsen op uw blog om uw belevenissen te vertellen. Geef een titel op dat zeer kort uw belevenis beschrijft en typ daarna alles in wat u maar wenst in het bericht. Zo kunnen bezoekers dagelijks of meermaals per dag terugkomen naar uw blog om uw laatste belevenissen te lezen.
- Bijvoorbeeld: u wil een blog maken uw hobby. U kan dan op regelmatige basis, bvb. dagelijks, een bericht toevoegen op uw blog over uw hobby. Dit kan gaan dat u vandaag een nieuwe postzegel bij uw verzameling heeft, een nieuwe bierkaart, een grote vis heeft gevangen, enz. Vertel erover en misschien kan je er zelfs een foto bij plaatsen. Zo kunnen anderen die ook dezelfde hobby hebben dagelijks mee lezen. Als u bvb. zeer actief bent in uw hobby, kan u dagelijks uiteraard meerdere berichtjes plaatsen, met bvb. de laatste nieuwtjes. Zo trek je veel bezoekers aan.
WAT ZIJN DIE "REACTIES"?
Een bezoeker kan op een bericht van u een reactie plaatsen. Een bezoeker kan dus zelf géén bericht plaatsen op uw blog zelf, wel een reactie. Het verschil is dat de reactie niet komt op de beginpagina, maar enkel bij een bericht hoort. Het is dus zo dat een reactie enkel gaat over een reactie bij een bericht. Indien u bvb. een gedicht heeft geschreven, kan een reactie van een bezoeker zijn dat deze het heel mooi vond. Of bvb. indien u plaatselijk nieuws brengt, kan een reactie van een bezoeker zijn dat deze nog iets meer over de feiten weet (bvb. exacte uur van het ongeval, het juiste locatie van het evenement,...). Of bvb. indien uw blog een dagboek is, kan men reageren op het bericht van die dag, zo kan men meeleven met u, u een vraag stellen, enz. Deze functie kan u uitschakelen via "Instellingen" indien u dit niet graag heeft.
WAT IS DE "WAARDERING"?
Een bezoeker kan een bepaald bericht een waardering geven. Dit is om aan te geven of men dit bericht goed vindt of niet. Het kan bvb. gaan over een bericht, hoe goed men dat vond. Het kan ook gaan over een ander bericht, bvb. een tip, die men wel of niet bruikbaar vond. Deze functie kan u uitschakelen via "Instellingen" indien u dit niet graag heeft.
Het Bloggen.be-team wenst u veel succes met uw gloednieuwe blog!
Personen met Borderline hebben een grote angst om..
Rondvraag / Poll
Als ze zich niet goed voelen, communiceren ze dit vaak op een negatieve manier, dewelke?
Rondvraag / Poll
Wat betekent de term: "dissociatie"?
Rondvraag / Poll
Deze personen worstelen vaak met..
Over mijzelf
Ik ben Bart C.
Ik ben een man en woon in (België) en mijn beroep is opvoeder.
Ik ben geboren op 17/05/1983 en ben nu dus 41 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: film, voetbal, uitgaan, muziek,...
forum
Druk op onderstaande knop om te reageren in mijn forum