Van Wikipedia
Bobbejaanland is een pretpark in Lichtaart, België. Het pretpark is gelegen in een moerassig gebied in de vallei van de Kleine Nete.
Bobbejaanland is als attractiepark onplanmatig ontstaan vanuit de muzikale carrière van de zanger-gitarist en fantaisist Bobbejaan Schoepen, die na vijftien jaar internationaal succes en bijbehorende tournees stilaan een vaste stek zocht. In 1959 kocht hij in het afgelegen dorp Lichtaart (Kasterlee) een moerassig domein van 30 hectaren, genaamd het Abroek. De buurt verklaarde hem voor gek dat hij er grootse plannen mee had. Hij liet het terrein uitbaggeren, bouwde er een theaterzaal met 1000 plaatsen en legde er 2,2 kilometer strand aan. Op 31 december 1961 werd het park officieel geopend door Bobbejaan Schoepen en zijn vrouw Josée Jongen. Samen kregen ze vijf kinderen: Robert (Bob jr., 1962), Myriam (1963), Jacky (1964), Peggy (1968) en Tom (1970).
Grondwerken Bobbejaanland na aankoop in 1959.
De naam Bobbejaanland werd bedacht door zijn manager Jacques Kluger. Centraal in het jonge Bobbejaanland stond waterpret, texas-treinen, monorails en carrousels, maar vooral: show. Tot het midden van de jaren '70 was het park in feite een variété-centrum, met elke dag een reeks uitgewerkte en gevarieerde shows van telkens anderhalf uur. Talloze artiesten uit de muziekwereld traden er op, al dan niet in het programma van Schoepen zelf. De bekendste namen zijn: Louis Neefs, Rocco Granata, Staf Wesenbeek (vader van Lynn) (overleden), Leo Martin (overleden ), Will Ferdi, Will Tura, Bobby Setter, Jimmy Ross (alias Mel Turner, overleden ), Jan Theys (Schoepens schoonbroer, overleden 1996), Staf Permantier (overleden ), Liliane Saint-Pierre, de Spaanse danslerares Maria Pilar, de Duitse actrice en zangeres Ilse Werner (overleden ), haar bekende landgenoten Rex Gildo en Michael Holm, en uiteraard Rudi Carrell (overleden ), die voor enkele jaren Schoepens buur werd.
[bewerk] De eerste attracties
Luchtfoto Bobbejaanland (begin '70)
Op advies van Phantasialand-eigenaar Gottlieb Löffelhard, met wie de Schoepens nadien goede contacten onderhielden, evolueerde Bobbejaanland vanaf 1975 naar een attractiepark. De allereerste grote attractie was het Spookhuis, een indoor dark ride die al na een jaar vervangen werd door het Reuzenrad. In 1979 werd de Looping Star aangekocht, een roller coaster klassieker met een cult-status die jarenlang de trekpleister vormde van het park. De (nog steeds) bijzonder populaire Wildwaterbaan kwam er in 1980, maar ging in datzelfde jaar gedeeltelijk in vlammen op. De schade liep tot in de vele miljoenen, maar werd snel hersteld.
In de tweede helft van de jaren '70 vond het park ook zijn eigen stijl in de western-thematiek: er werd een volledig cowboy-dorp gebouwd met daarin een saloon, een jail, een hotel, een blacksmith, een uiteraard: een bank, waar het publiek geldmunten kon wisselen. Een merkwaardige attractie die er nogal een aparte plaats innam was De Poppenshow: een volledig geprogrammeerde show waarin de artiesten van het grote theater (ook Bobbejaan Schoepen zelf) opgezet als mechanisch werkende poppen hun medley-repertoire brachten. Geestig, en origineel, maar vooral zeer efficiënt tijdens regenachtige voor- en najaarsdagen. Legendarisch uit die periode is ook de mechanische rodeo-stier, en ook het Schommelschip (naar model van de Santa Maria van Columbus), een parkopener die nog steeds geliefd is bij het grote publiek.
Wegens hun onafhankelijkheid als familiebedrijf was het in Bobbejaanland mogelijk om ook een brug te slaan naar meer educatieve en culturele projecten. Eind jaren '70 werd er een museum geopend met authentieke kunstwerken uit de Hopi en Navajo-cultuur, een van meest unieke en complete indianen-kunstcollecties in Europa. De collectie werd uit Phoenix (Arizona) overgebracht door mevrouw Schoepen, die overigens beschouwd werd als de coördinatieve spilfiguur van het park. Ze begeleidde haar man ook dagelijks bij enkele duetten, tot in 1978 een te grondige operatie aan de stembanden een eind maakte aan haar klassieke zangtalent (in 1959 behaalde ze de eerste prijs aan het conservatorium met een vertolking van Bach).
Paardenmolen Bobbejaanland (jaren '60-'80')
[bewerk] Einde variété
Bobbejaan Schoepen met zijn
Nudie Mobile in Bobbejaanland, 1985
Begin jaren 80 was Bobbejaan Schoepen nog steeds het podiumbeest die in het hoogseizoen dagelijks drie tot vijf optredens van telkens vijfenveertig minuten gaf. Medio jaren 80 werden de variété-shows gebalder en afgestemd op een steeds internationaler publiek. Wanneer artsen in 1986 vernauwingen aan zijn hart vaststellen, is hij voor de eerste keer afwezig in zijn eigen theater. Hij krijgt vijf overbruggingen maar gaat nadien snel weer aan het werk. Echter niet zonder slag of stoot. In die zelfde periode maakte een risico-operatie aan de verstandskiezen waarbij een zenuw werd geraakt een definitief einde aan Schoepens virtuoze fluittalent. Hij blijft toch doorzingen, zij het met meer gebalde shows die onvermijdelijk ten prooi vallen aan de routine van het attractiepark.
[bewerk] De Paradepaardjes
In de jaren 80 volgde er een verdere uitbouw van het attractie-aanbod. Toen er in 1982 een brand ontstond in de Achtbaan (Schwartzkopf), werd deze snel vervangen door een compleet nieuwe ride, genaamd Wervelwind (de dubbele kurketrekker van Vekoma). De jaren nadien gingen vooral naar infrastructuur en de aankoop van middelgrote attracties, tot in 1987 de Air Race (heden "Dream Catcher") de achterzijde van het park opvrolijkt. Dit is een van de eerste hangende roller coasters ter wereld, in dit geval met hangende vliegtuigjes.
Vanaf begin jaren '90 groeide het park uit tot een trekpleister met meer internationale faam: bijna de helft van de bezoekers bestond uit Nederlanders, Luxemburgers, Duitsers en Fransen. Het park creëerde dan ook enkele troeven: door vele middelgrote attracties te plaatsen bekwam men kortere wachttijden in vergelijking met vele andere parken, wat een goede prijs-kwaliteitbeoordeling gaf. Er werd voordien al geïnvesteerd in indoor amusement, afgestemd op het Belgische weertype. Een van de paradepaardjes die in het spoor daarvan werd ontworpen is de Revolution (1989), een indoor roller coaster die zich wentelt rondom een groot projectiescherm en een duikvlucht neemt door allerlei lichteffecten. Deze achtbaan heeft tevens het langste treintje ter wereld. De Indiana River uit 1991 is een attractie in Aztekenstijl, een concept dat door Bobbejaan Schoepen zelf werd uitgedacht. Ook het Kinderland uit 1995, een speelpaleis van 7000m² met achttien attracties, is aan zijn fantasie ontsproten en staat symbool voor de kindvriendelijkheid van het park.
[bewerk] Buitenbeentje der pretparken
Vanaf begin jaren '90 engageren ook drie van de vijf kinderen zich permanent voor het park, waarvan Jacky het meest in het oog springt. Bobbejaanland werd gefinetuned tot in de details, en bovendien het eerste attractiepark ter wereld dat doorgedreven milieuvriendelijke accenten legde. Het meest in het oog springende initiatief op dit vlak is een windturbine van ca. zeventig meter die voor energie zorgt in de regio en waaraan ook een museum voor alternatieve energiewinning is verbonden. Er ontstond ook een combinatie van 'leerrijke pret' door de organisatie van educatieve verkenningstochten naar de mechanica en fysica van de attracties. Dit zijn ongetwijfeld vrij gedurfde initiatieven binnen de sector van pretparken. Ook vanuit een breder perspectief kan het park als een buitenbeentje onder de Europese pretparken worden beschouwd. Bobbejaanland onderscheidt zich door zn heel eigen identiteit en uitgesproken persoonlijkheid, uiteraard vanwege de overgave en betrokkenheid van de familie Schoepen voor hun levenswerk. Voor filosoof prof. Etienne Vermeersch blijft dit onderscheid met andere parken evenmin onopgemerkt: In tegenstelling tot bijvoorbeeld het Franse Disneyland is dit pretpark organisch gegroeid vanuit een elementaire kern.
Bobbejaan Schoepen koos er ook bewust voor om niet naar de beurs te gaan, of extra parken te kopen, wat volgens hem op termijn alleen maar nefast zou zijn. Zo vroeg hij tijdens een vergadering van Belgo Parks aan Walibi-baas Meeùs waarom die geen vier pijpen tegelijk rookt. Meeùs antwoordde verwonderd Ik heb toch genoeg met ééntje?. Waarop een eigenzinnige Schoepen grapte: Waarom koop je dan wel vier pretparken?
[bewerk] 2004: keerpunt
Sledge Hammer in Bobbejaanland
In 1999 werd bij Schoepen darmkanker vastgesteld, wat de idee aanzwengelde om zijn levenswerk van de hand te doen. Niet stoppen betekent echter doorgaan, en in de winter van 2003 wordt een mega-investering van bijna 12 miljoen euro gedaan voor enkele wereldprimeurs (Typhoon en Sledge Hammer). Dat jaar voert Test-Aankoop een vergelijkend onderzoek van 13 Europese parken uit. Bobbejaanland komt er voor vrijwel alle aspecten uit als meest gewaarde park in België, en krijgt op Europees niveau de tweede plaats samen met Disneyland en het Parc Astérix. (Test-Aankoop magazine 477, juni 2004) De beslissing om het park te verkopen valt toch in april 2004, na een voorbereidingsfase van meer dan drie jaar. Bobbejaanland wordt overgenomen door Parques Reunidos, een Spaans-Amerikaanse pretparkengroep. Alle speculaties ten spijt blijft het tot de laatste minuut onzeker of de stichter zijn handtekening zal plaatsen. Bepalend is uiteindelijk de onzekerheid over de continuïteit in de toekomst in de wereld van de pretparken. De Schoepens nemen het zekere voor het onzekere, een keuze die de stichter het meest evident lijkt. Als het reportageprogramma Terzake hem na de verkoop vraagt of hij voor het grote geld gekozen heeft, antwoordt Schoepen, voor zich uit starend, Wat ben ik met al dat geld, ik kan maar twee keer per dag eten.
We kunnen Bobbejaan Schoepen beschouwen als het zakelijke en artistieke brein van het park, zijn vrouw Josée (de oudste van zestien kinderen) als de even zakelijke ruggengraat en haar zus Louise (Wies) als de solide basis op het vlak van boekhouding en financiën. De sleutel tot het succes van dit familiebedrijf lag in de vertrouwensband binnen dit triumviraat en in hun arbeidsethos, dat vanaf de jaren '90 werd versterkt door drie van de vijf kinderen. Met de verkoop verdween in België het laatste familiebedrijf in de sector van de pretparken. Bobbejaan Schoepen en zijn vrouw wonen nog steeds op het domein. De stichter focust zich nu terug op datgene waarmee alles begonnen is: de muziek.
[bewerk] Andere bazen andere wetten
Na de verkoop van Bobbejaanland werden er door de nieuwe leiding enkele wezenlijke veranderingen doorgevoerd die niet altijd op gejuich werden onthaald door zowel insiders als de vaste bezoekers. Zo wordt merchandizing ten volle benut en de horeca gecentraliseerd, doch slechts selectief open gehouden voor het publiek. De verschillende uitbaters en werknemers die zich decennialang over de horeca ontfermden zien binnen één jaar hun contracten beëindigd. Na enkele jaren is ook van de familie Schoepen niemand meer in dienst. Grootse investeringen blijven uit, en de eerste jaren na de verkoop gaan de bezoekersaantallen zichtbaar achteruit. In januari 2007 raakte bekend dat de investeringsmaatschappij Candover de Spaanse attractieparkenuitbater Parques Reunidos overneemt. Daardoor komt Bobbejaanland voortaan in Britse handen, zij het onder hetzelfde management. In maart 2007 ontstaat er in de media enige commotie wanneer manager Rudi Rasschaert bekend maakt dat de openingsdag van het park exclusief wordt verhuurd aan het Vlaams Belang. Familie Schoepen, die in 43 jaar tijd nooit exclusiviteit heeft toegekend aan eender welke organisatie, distantieerde zich in de media openlijk van deze beslissing.
[bewerk] Overzicht attracties
Enkele attracties die inmiddels weg zijn:
- Funny Barrels
- Mystery Hotel (komisch spookhuis)
- El Condor (semi thrill attractie)
- Rainbow (top attractie, Huss)
- Draaiend Huis
- Wervelwind - achtbaan met dubbele kurkentrekker, gebouwd door Vekoma
- Looping Star - coaster gebouwd door Anton Schwarzkopf
- Crazy Scooters
- The Turnpike (small coaster)
Enkele van de huidige topattracties:
- Wildwaterbaan (Intamin)
- Typhoon (achtbaan van Gerstlauer) - zie foto
- Speedy Bob - gebouwd door Mack Rides
- Sledge Hammer (thrill ride van Huss) - zie foto
- OkiDoki (kinder-achtbaan) - gebouwd door Vekoma
- Revolution (unieke indoor coaster) - gebouwd door Vekoma
- Indiana River (indoor waterbaan)
- Desperado City - gemaakt door Alterface (2006)
- Dreamcatcher (vroeger Air Race, in 2006 omgebouwd)- gebouwd door Vekoma
