Toen ik in de archieven van Lede de huwelijksakte vond van Pieter Joannes Bavré met Marie Mercier, was er een zinnetje - dat ik met veel moeite kon ontcijferen - dat mijn aandacht trok.
Uit de akte blijkt toch één of andere vorm van "verzet" tegen het huwelijk, vanwege Pieter Joannes' moeder, in die zin dat ze haar instemming niet gaf. Dit kon het huwelijk niet verhinderen, daar haar zoon meerderjarig was. Toch is dit opvallend.
Ik besloot eerst verder naar de afstamming van Pieter Joannes te zoeken, zodat dit even in vergetelheid geraakte.
Toen ik de draad weer opnam, vond ik een mogelijke aanwijzing voor dit vreemde verzet van Pieter Joannes' moeder: bleek dat Marie Mercier reeds eerder in het huwelijk was getreden op 19 februari 1834, met een zekere Englebert François. Op zich is dit niets bijzonders, maar bij nader onderzoek van hun huwelijksakte ontdekte ik dat ze voor dat huwelijk reeds twee onwettige kinderen had. Beide kinderen droegen eerst de naam Mercier, maar werden bij het huwelijk door Englebert als zijn kinderen erkend.
Dit staat woordelijk in de akte: "...en zo aanstonds hebben beiden verklaard dat van hen geboren zijn twee kinderen van het mannelijk geslacht, het Eerste ingeschreven op het Register van geboorten dezer gemeente in de akte van tien november achttienhonder eenen dertig met namen Joannes Carolus Mercier, en het tweeden ingeschreven op het Register van geboorte dezer gemeente in de akte van zeven november achttienhonderd drie en dertig met namen Pieter Bernard Mercier;"
Ik ging dan op zoek naar haar geboorteakte en had goede hoop deze terug te vinden, aangezien haar huwelijksakte vermeldde dat haar vader, Charles Joseph Mercier, te Oordegem was overleden. En ja, het duurde niet lang voor ik de akte terugvond...
(Hieronder: huwelijksakte van Pieter Joannes Bavré en Marie Mercier op 27 november 1839)
Marie Mercier is geboren op 14 augustus 1803 te Oordegem als eerste dochter van Charles-Joseph Mercier en Judoca De Smedt. Ze had vier zussen en een broer.
Haar vader was afkomstig uit het Henegouws dorpje Ogy en was hoefsmid van beroep. Dit detail zou nog van belang blijken om de link te zetten met het geslacht Le Merchier. Haar moeder was herbergierster van "De Swaen"en afkomstig uit Smetlede.
Zoals eerder geschreven huwde ze voor een eerste maal in 1834 met Englebert FRANCOIS, met wie ze reeds twee kinderen had voor het huwelijk. Kinderen die hij erkende bij het huwelijk. Englebert Francois was afkomstig uit Lage Zwaluwe, een plaatsnaam in de Hollandse provincie Noord-Brabant. Hij is in 1805 geboren en was veearts, net als zijn vader. De plaatsnaam Lage Zwaluwe heeft me twee jaar lang op een dwaalspoor gezet: ik dacht verkeerdelijk dat de naam verwees naar Nederzwalm in de provincie Oost-Vlaanderen. Het is pas bij de ondekking van de bijlagen aan de huwelijksakte, dat de juiste geboorteplaats duidelijk werd.
Ze hadden samen nog 2 kinderen: een dochter Catharina en een zoon Alphonse. Englebert overleed op vrij jonge leeftijd op 7 februari 1838, zodat Marie met vier jonge kinderen van 7, 5 en 2 jaar en ééntje van 3 maand achterbleef. De jongste twee stierven beiden binnen de zes maand na hun vader, eveneens in 1838.
Dit kan verklaren waarom ze vrij snel nadien - op 27 november 1839 - hertrouwde met Pieter Joannes. Wat er met haar twee zonen gebeurde, is niet duidelijk. Hoogstwaarschijnlijk werden ze opgenomen in het nieuwe gezin en later ook mee naar Brussel verhuisd, maar verder onderzoek is nodig om hierover zekerheid te krijgen.
Haar geboorteakte is de cruciale link met de beroemde familielijn Le Merchier, die teruggaat tot 1377 met Grard Le Merchier uit Ath. De akte vermeldt Marie's grootvader, Jean-François Mercier, als getuige en peter: "Jean François Mercier agé cinquante un ans, maréchal demeurant à Ogy, Département de Lessines". Haar vader en grootvader waren beiden hoefsmid. Ze waren ook beiden geletterd, aangezien de geboorteakte door beiden duidelijk leesbaar ondertekend is.
*****
De familie is helemaal terug te traceren tot een zekere Grard Le Bosquillon, op het einde van de 14de eeuw in Ath en omstreken. Niet zijn geboortedatum, maar zijn eerste vermelding betreft een document die het verloop het vellen van een aantal eiken acteert in het woud van Wilhourt in 1377-1378, tussen de parochies van Maffles en Lanquesaint, ten oosten van de stad Ath. Hij staat aan het hoofd van een groep metgezellen.
Grard le Bosquillon leefde in de tweede helft van de veertiende eeuw en in het eerste kwart van de vijftiende, in de voorstad Brantignies. Hij behoorde tot een familie die de achternaam Lemerchier droeg, al zijn er geen documenten die hem met die naam aanduiden. Zijn kinderen en kleinkinderen worden wel vernoemd als "Lemerchier, dit le Bosquillon" in officiële documenten.
Hij zelf wordt verschillende keren vernoemd in de bewaardgebleven rekeningen (ARCHIVES GENERALES DU ROYAUME, Chambre des Comptes, n°8264, f° 1 v°) van het domein van Ath - dat toebehoorde aan de Graven van Henegouwen - voor de ontvangst van lonen voor verschillende professionele werken in het bos van Ath. Hij was niet alleen, maar met een groep van "metgezellen" waarvan hij beschermheer was. Hij was van beroep boswachter, houthandelaar en landbouwer.
Hij wordt aanzien als de stichter van de oude bourgeois-familie Lemerchier/Merchier/Mercier die in de 15de eeuw in Ath belangrijke lakenhandelaars waren en deelnamen aan het stadsbestuur.
Grard Le Bosquillon °<1377 Brantignies +1423 : boswachter, houthandelaar, landbouwer
(De naam Grard komt van dezelfde stam als Grardin, Géraud, Gérard,...)
> Thumas Le Merchier °omstreeks 1390 Ath +1463 : lakenhandelaar
> Jehan Le Merchier, dit "Bosquillon" °omstreeks 1430 Ath +1503 Hyon : lakenhandelaar, Schepen in Ath
> Jehan Lemerchier, dit "Bosquillon" °omstreeks 1470 Ath +1524 Hyon : lakenhandelaar, Schepen in Ath
> François Lemerchier, dit "Bosquillon" °1500 Hyon +1584 Mons : landbouwer,
beheerder van het leengoed Hyon voor de Graaf van Henegouwen, Schepen in Hyon
> Jehan Lemerchier, dit "Bosquillon" °1540 Hyon +17/2/1611 Wodecq : landbouwer, Schepen in Hyon en Wodecq,
beheerder van het leengoed Hyon voor de Graaf van Henegouwen (officier die verantwoordelijk was voor het beheer van het bos en goederen van de leenheer of een beëdigde persoon die verantwoordelijk is voor het acteren van de handelingen van overdracht, vooral voor kleine dorpen waar er geen koninklijke notaris aanwezig was).
Hij was bourgeois en koopman in 1582, wethouder van Ath tussen 1585 en 1604. Hij nam actief deel aan het openbare leven van de stad Ath, waar hij wethouder was in 1585, 1592, 1593 en 1604. Tot in 1588 was hij kapitein bij de garde van Ath.
> Arnould Lemerchier °1583 Wodecq +1640 : landbouwer, Schepen, Burgemeester van Wodecq.
Eigenaar van de vierkantshoeve CAMBRONCHEAU (Grand Monchaut), die vandaag nog steeds bestaat, uiteraard niet
Zijn halfbroer Guillaume Lemerchier, geboren in Ath op 28 juli 1572, was een theoloog en 30 jaar lang professor aan de Universiteit van Leuven waar hij tweemaal rector was. Hij richtte beurzen op om minder begoede kinderen naar school te kunnen sturen. Hij maakte ook legaten over aan diverse instellingen in de stad Ath.
> Charles Lemerchier °26/2/1633 Wodecq +7/11/1679 : landbouwer
> Charles Lemerchier °4/5/1666 Wodecq +8/6/1710 : landbouwer, Burgemeester van Wodecq
> Francois Mercier °2/6/1699 Wodecq +23/7/1778 : Landbouwer
> Jean-François Mercier °14/3/1752 Ogy +19/8/1818 : Hoefsmid
> Charles Joseph Mercier °4/8/1776 Ogy +1/12/1833 : Hoefsmid
> Marie Mercier °14/8/1803 Oordegem + >1840 : Herbergierster
Gehuwd op 27/11/1839 met Pieter Joannes Bavré
Bijlagen:
MERCIER Marie (echtgenote Pieter Joannes Bavré) - voorouders.pdf (24.9 KB)
|
