In 2009 vroegen 17.186 mensen asiel aan in België.
Een beperkt aantal van die asielzoekers wordt erkend als vluchteling en krijgt een definitieve verblijfsvergunning.
Sommigen
worden niet erkend als vluchteling, maar krijgen het statuut van
subsidiaire bescherming. Zij kunnen in eerste instantie tijdelijk in
België blijven.
Wie niet erkend wordt als vluchteling en
evenmin in aanmerking komt voor subsidiaire bescherming, verliest het
recht om als asielzoeker in België te verblijven.
Asiel: een internationaal recht
Het recht op asiel wordt geregeld door de Conventie van Genève
uit 1951. België heeft deze Conventie ondertekend, net als 187 andere
landen. Daardoor verbindt ons land zich ertoe mensen te beschermen die
hun land verlaten hebben en niet terug kunnen keren omdat ze er gevaar
lopen.
Sommige mensen die niet beantwoorden aan de
criteria van de Conventie van Genève, kunnen een beroep doen op een
andere vorm van bescherming: de subsidiaire bescherming.
Het statuut wordt toegekend aan mensen die niet kunnen terugkeren naar
hun herkomstland, omdat ze daar een 'reëel risico op ernstige schade'
lopen:
doodstraf of executie
foltering, onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing
ernstige
bedreiging van het leven of de persoon van een burger als gevolg van
willekeurig geweld bij een internationaal of binnenlands gewapend
conflict
Asielprocedure
Zodra iemand een asielaanvraag ingediend heeft, is hij asielzoeker. Vervolgens doorloopt de persoon een asielprocedure.
Tijdens die asielprocedure onderzoekt de overheid of de asielzoeker in
aanmerking komt voor een erkenning als vluchteling of voor het statuut
van subsidiaire bescherming.
Zolang de asielprocedure
loopt, mag de asielzoeker in België verblijven. Tijdens de
asielprocedure worden asielzoekers opgevangen in een opvangcentrum of
kleinschalig opvanginitiatief.
Erkend, subsidiair beschermd of uitgeprocedeerd
Sommige
asielzoekers worden na afloop van de procedure erkend als vluchteling.
Erkende vluchtelingen krijgen een definitieve verblijfsvergunning. En ze
hebben hetzelfde sociale statuut als Belgen.
Andere
asielzoekers krijgen het statuut van subsidiaire bescherming. Ze krijgen
eerst een tijdelijk verblijfsrecht. Vijf jaar na de asielaanvraag wordt
het tijdelijke verblijfsrecht omgezet in een definitief verblijfsrecht.
Een
laatste groep wordt niet erkend als vluchteling en krijgt geen
subsidiaire bescherming. Deze mensen verliezen het recht om als
asielzoeker in België te verblijven. Toch kunnen sommigen hier nog een
tijd blijven, onder andere om humanitaire redenen. Een deel van de
afgewezen asielzoekers verlaat ons land, uit eigen beweging of onder
dwang. Anderen blijven hier illegaal.
